Luận văn Thạc sĩ: Tác động của tỷ lệ CASA đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam có độ mở cao, ngành ngân hàng đang đối mặt với nhiều thách thức từ biến động kinh tế toàn cầu và áp lực cạnh tranh gay gắt, đòi hỏi việc nâng cao hiệu quả hoạt động trở thành yếu tố then chốt. Ngân hàng thương mại, với vai trò trung gian tài chính, luôn tìm cách tối ưu hóa nguồn vốn để gia tăng lợi nhuận. Tỷ lệ CASA (Current Account Savings Account) nổi lên như một nguồn vốn huy động chi phí thấp, đóng góp đáng kể vào khả năng cạnh tranh và lợi nhuận của ngân hàng. Mặc dù tầm quan trọng của CASA ngày càng rõ nét, các nghiên cứu toàn diện về tác động của nó đến hiệu quả hoạt động của ngân hàng thương mại tại Việt Nam vẫn còn hạn chế. Luận văn này nhằm mục đích lấp đầy khoảng trống đó, phân tích và định lượng mối quan hệ giữa tỷ lệ CASA và hiệu quả hoạt động, từ đó đưa ra các hàm ý quản trị chiến lược thiết thực.

Nghiên cứu sinh, giảng viên, nhà quản lý ngân hàng, chuyên gia tài chính và các nhà hoạch định chính sách quan tâm đến hoạt động của ngân hàng thương mại tại Việt Nam.

Luận văn này thực hiện một phân tích chuyên sâu về tác động của tỷ lệ CASA đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Bắt đầu bằng việc tổng hợp các lý thuyết nền tảng và khảo sát các nghiên cứu trước đây liên quan đến tỷ lệ CASA, các yếu tố nội tại và vĩ mô ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động, nghiên cứu đã xác định được những điểm tương đồng và khoảng trống cần bổ sung. Từ đó, một mô hình nghiên cứu thực nghiệm được phát triển nhằm đề xuất các hàm ý quản trị khả thi, hướng đến việc nâng cao hiệu quả hoạt động và thúc đẩy sự phát triển bền vững cho các ngân hàng thương mại cổ phần. Hiệu quả hoạt động của ngân hàng được đo lường bằng chỉ số ROA (Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản), phản ánh khả năng sinh lời và hiệu quả sử dụng nguồn lực. Các biến độc lập được lựa chọn bao gồm tỷ lệ CASA, tỷ lệ dư nợ trên tổng huy động vốn, chi phí hoạt động, tỷ lệ nợ trên tổng tài sản, tỷ lệ tiền gửi trên tổng tài sản, tỷ lệ nợ xấu, quy mô ngân hàng, tốc độ tăng trưởng GDP và tỷ lệ lạm phát, cho phép phân tích cả tác động trực tiếp lẫn gián tiếp của các yếu tố này. Dữ liệu được sử dụng là dữ liệu bảng từ 27 ngân hàng thương mại cổ phần niêm yết tại Việt Nam trong giai đoạn 2016-2023, được xử lý và phân tích bằng ngôn ngữ lập trình Python trên nền tảng Google Colab. Phương pháp nghiên cứu định lượng bao gồm thống kê mô tả, phân tích tương quan, mô hình hồi quy đa biến và phương pháp Feasible Generalized Least Squares (FGLS) để đảm bảo độ tin cậy. Kết quả chỉ ra rằng tỷ lệ CASA, tỷ lệ dư nợ trên tổng huy động vốn và quy mô ngân hàng có ảnh hưởng tích cực đến ROA. Ngược lại, chi phí hoạt động, tỷ lệ nợ trên tổng tài sản và tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu có tác động tiêu cực. Trên cơ sở những phát hiện này, luận văn đề xuất các khuyến nghị chính sách cụ thể nhằm giúp các ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh gay gắt.