Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Phát triển phương thức Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:109

Thêm vào BST

Báo xấu

34
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn nhằm thông qua việc phân tích, đánh giá thực trạng cũng như làm rõ các nhân tố ảnh hưởng đến việc phát triển hoạt động Bancassurance của Công ty Bảo hiểm VietinBank (VBI), học viên đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm thúc đẩy sự phát triển của hoạt động này tại VBI trong tương lai.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Phát triển phương thức Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn “Phát triển phương thức Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu trong luận văn được sử dụng trung thực, được trích dẫn và có tính kế thừa, phát triển từ các tài liệu, tạp chí, các công trình nghiên cứu đã được công bố, các websites… Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn được chỉ rõ nguồn gốc. Hà Nội, ngày 03 tháng 05 năm 2017 Tác giả luận văn Đoàn Thu Hằng
LỜI CẢM ƠN Được sự phân công của Khoa Sau đại học – Trường Đại học Ngoại thương và sự đồng ý của Giảng viên hướng dẫn PGS, TS Nguyễn Hoàng Ánh, tôi đã thực hiện đề tài: “Phát triển phương thức Bancassurance tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam”. Để hoàn thành Luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo đã tận tình hướng dẫn, giảng dạy trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và rèn luyện tại Trường Đại học Ngoại thương. Tôi xin tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với Cô giáo PGS.TS Nguyễn Hoàng Ánh đã trực tiếp tận tình hướng dẫn cũng như cung cấp tài liệu thông tin khoa học cần thiết cho Luận văn này. Xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo trường Đại học Ngoại thương, khoa Sau đại học đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành tốt công việc nghiên cứu khoa học của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn các anh chị cán bộ công tác tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam và Công ty TNHH MTV Bảo hiểm Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam và đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện Luận văn. Mặc dù đã cố gắng để hoàn thành Luận văn một cách hoàn chỉnh nhất, nhưng do bản thân còn hạn chế về kiến thức và kinh nghiệm nên không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của quý Thầy, Cô giáo để Luận văn được hoàn chỉnh hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày 03 tháng 05 năm 2017 Tác giả luận văn
Đoàn Thu Hằng
MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................. 9 DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................... 10 DANH MỤC HÌNH ẢNH ..................................................................................... 14 TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN .......................................... 18 PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................... 2 3. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................... 2 4. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................ 3 5. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 3 6. Phương pháp nghiên cứu: .................................................................................. 3 7. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước. ..................................................... 3 8. Kết cấu của đề tài ............................................................................................. 4 CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ BANCASSURANCE TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ....................................................................................................... 5 1.1. Tìm hiểu chung về Bancassurance ................................................................ 5 1.1.1 Khái niệm Bancassurance .......................................................................... 5 1.1.2 Nguồn gốc ra đời và phát triển Bancassurance ......................................... 7 1.1.2.1 Lịch sử hình thành ................................................................................. 7 1.1.2.2 Quá trình phát triển ................................................................................ 8 1.1.3 Vai trò của Bancassurance ...................................................................... 11 1.1.3.1 Đối với ngân hàng ............................................................................... 11 1.1.3.2 Đối với công ty bảo hiểm ................................................................... 13 1.1.3.3 Đối với khách hàng ............................................................................. 15 1.1.3.4. Đối với cơ quan quản lý nhà nước .................................................... 16 1.1.4 Các mô hình phân phối của Bancassurance ............................................ 16 1.1.4.1. Mô hình thỏa thuận phân phối ............................................................ 17
HÌNH 1.1: MÔ HÌNH LIÊN KẾT ĐẠI LÝ PHÂN PHỐI ................................. 17 HÌNH 1.2: MÔ HÌNH LIÊN MINH CHIẾN LƯỢC .......................................... 19 1.1.4.2. Mô hình liên doanh .............................................................................. 20 HÌNH 1.3: MÔ HÌNH LIÊN DOANH ................................................................. 20 1.1.4.3. Mô hình sở hữu đơn nhất .................................................................... 22 HÌNH 1.4: MÔ HÌNH SỞ HỮU ĐƠN NHẤT: NGÂN HÀNG SỞ HỮU 100% VỐN CỦA .............................................................................................................. 22 HÌNH 1.5: TẬP ĐOÀN TÀI CHÍNH SỞ HỮU CẢ NGÂN HÀNG VÀ BẢO HIỂM ...................................................................................................................... 23 HÌNH 1.6: HÌNH THÁI PHÁT TRIỂN CỦA BANCASSURANCE ................. 25 1.1.5 Các sản phẩm Bancassurance ................................................................ 25 1.1.5.1. Sản phẩm bảo hiểm riêng biệt (Standalone Insurance Products) 25 ..... 1.1.5.2. Sản phẩm bảo hiểm tích hợp (Blend of Insurance with Bank Products) ........................................................................................................... 27 1.2 Tìm hiểu chung về hệ thống Ngân hàng thương mại trên thế giới ........ 27 1.2.1 Khái niệm Ngân hàng thương mại ........................................................ 27 BẢNG 1.1: PHÂN BIỆT NHTM VÀ TỔ CHỨC TÍN DỤNG PHI NGÂN HÀNG ..................................................................................................................... 29 1.2.2 Sự ra đời và phát triển của Ngân hàng thương mại .............................. 30 1.2.3 Vai trò của Ngân hàng thương mại đối với nền kinh tế ........................ 31 1.2.3.1 Ngân hàng thương mại là nơi cung cấp vốn cho nền kinh tế ............. 31 1.2.3.2 Ngân hàng thương mại là trung gian trong quá trình thanh toán. ......... 32 1.2.3.3 Ngân hàng thương mại là công cụ để nhà nước điều tiết vĩ mô nền kinh tế ............................................................................................................... 33 1.2.3.4 Ngân hàng thương mại là cầu nối giữa nền tài chính quốc gia và nền tài chính quốc tế ............................................................................................... 33 1.2.4 Các hoạt động cơ bản của Ngân hàng thương mại ............................... 34 1.2.4.1 Hoạt động huy động vốn ..................................................................... 34 1.2.4.2 Hoạt động tín dụng .............................................................................. 35 1.2.4.3 Hoạt động dịch vụ thanh toán và ngân quỹ ......................................... 37
1.2.4.4 Các hoạt động khác. ............................................................................. 38 CHƯƠNG II: BANCASSURANCE TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM. ............................................................... 40 2.1 Giới thiệu chung về Hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam .......... 40 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển Ngân hàng thương mại Việt Nam 40 ...... 2.1.2 Thực trạng hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay ........ 41 2.1.2.1 Phân loại hệ thống NHTM Việt Nam dựa vào hình thức sở hữu (Wikipedia) ....................................................................................................... 41 2.1.2.2 Những kết quả đạt được ..................................................................... 43 BẢNG 2.1. CÁC LOẠI HÌNH NHTM VÀ SỐ LƯỢNG ................................... 44 2.2.1 Lịch sử hình thành và phát triển Bancassurance trong NHTM Việt Nam 48 .......................................................................................................................... 2.2.3.1 Giới thiệu chung về Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam ........ 52 2.2.3.2 Giới thiệu chung về Công ty TNHH MTV Bảo hiểm Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VBI). ............................................................ 53 2.2.3.3 Mô hình Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam. 55 .......................................................................................................................... BẢNG 2.2: MỘT SỐ CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA VBI (20092012) ..................................................................................................... 57 HÌNH 2.5: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM CON NGƯỜI 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ............................................................................................... 61 HÌNH 2.6: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM TÀI SẢN 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ...................................................................................................... 62 HÌNH 2.7: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM KỸ THUẬT 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ...................................................................................................... 63
HÌNH 2.8: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM XE CƠ GIỚI 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ............................................................................................... 64 HÌNH 2.9: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM XE TRÁCH NHIỆM HỖN HỢP 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ................................................................. 66 HÌNH 2.10: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM XE HÀNG HẢI 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ............................................................................................... 67 BẢNG 2.4: DOANH THU CÁC SẢN PHẨM TÍCH HỢP NĂM 2015 ............. 68 3.1.1.1 Điều kiện kinh tế, chính trị và xã hội .................................................. 73 3.1.2 Khó khăn .................................................................................................. 76 3.2.1.1. Tăng cường củng cố mối liên kết giữa Vietinbank và VBI ............... 79 3.2.1.2. Phát triển, đa dạng hóa các sản phẩm bảo hiểm ............................... 80 3.2.1.3. Đa dạng hóa các phương thức phân phối qua ngân hàng ................... 82 3.2.1.4. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ................................................. 83 3.2.2.1 Xây dựng chính sách hoa hồng, khen thưởng phù hợp ........................ 84 3.2.2.2 Đẩy mạnh tuyên truyền quảng cáo ..................................................... 85 3.2.2.3 Phát triển công tác chăm sóc khách hàng: ........................................... 86 3.2.2.4 Đầu tư phát triển và ứng dụng công nghệ .......................................... 87 KẾT LUẬN............................................................................................................80
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Tên viết tắt Tên tiếng Anh Tên tiếng Việt Agriculture Bank Insurrance Công ty Cổ phần Bảo hiểm ABIC Insurance Joint – Stock Ngân hàng Nông nghiệp Corporation BIDV Insurrance Company Tổng Công ty Cổ phần Bảo BIC hiểm Ngân hàng Đầu tư & Phát triển Việt Nam BIM Bank Insurance Model Mô hình bảo hiểm ngân hàng CAR Capital Adequacy Ratio Tỷ lệ an toàn vốn DNBH Doanh nghiệp bảo hiểm GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội NHNN Ngân hàng Nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại NHTW Ngân hàng Trung ương ROA Return on assets Tỷ số lợi nhuận trên tài sản Tỷ số lợi nhuận trên vốn chủ ROE Return on equity sở hữu Mô hình bảo hiểm truyền TIM Traditional Insurance Model thống TMCP Thương mại cổ phần VBI Vietinbank Insurrance Công ty Bảo hiểm Vietinbank Vietnam Joint Stock Ngân hàng TMCP Công Vietinbank Commercial Bank for Industry thương Việt Nam and Trade
DANH MỤC BẢNG BIỂU DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................. 9 DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................... 10 DANH MỤC HÌNH ẢNH ..................................................................................... 14 TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN .......................................... 18 PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................... 2 3. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................... 2 4. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................ 3 5. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 3 6. Phương pháp nghiên cứu: .................................................................................. 3 7. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước. ..................................................... 3 8. Kết cấu của đề tài ............................................................................................. 4 CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ BANCASSURANCE TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ....................................................................................................... 5 1.1. Tìm hiểu chung về Bancassurance ................................................................ 5 1.1.1 Khái niệm Bancassurance .......................................................................... 5 1.1.2 Nguồn gốc ra đời và phát triển Bancassurance ......................................... 7 1.1.2.1 Lịch sử hình thành ................................................................................. 7 1.1.2.2 Quá trình phát triển ................................................................................ 8 1.1.3 Vai trò của Bancassurance ...................................................................... 11 1.1.3.1 Đối với ngân hàng ............................................................................... 11 1.1.3.2 Đối với công ty bảo hiểm ................................................................... 13 1.1.3.3 Đối với khách hàng ............................................................................. 15 1.1.3.4. Đối với cơ quan quản lý nhà nước .................................................... 16 1.1.4 Các mô hình phân phối của Bancassurance ............................................ 16
1.1.4.1. Mô hình thỏa thuận phân phối ............................................................ 17 HÌNH 1.1: MÔ HÌNH LIÊN KẾT ĐẠI LÝ PHÂN PHỐI ................................. 17 HÌNH 1.2: MÔ HÌNH LIÊN MINH CHIẾN LƯỢC .......................................... 19 1.1.4.2. Mô hình liên doanh .............................................................................. 20 HÌNH 1.3: MÔ HÌNH LIÊN DOANH ................................................................. 20 1.1.4.3. Mô hình sở hữu đơn nhất .................................................................... 22 HÌNH 1.4: MÔ HÌNH SỞ HỮU ĐƠN NHẤT: NGÂN HÀNG SỞ HỮU 100% VỐN CỦA .............................................................................................................. 22 HÌNH 1.5: TẬP ĐOÀN TÀI CHÍNH SỞ HỮU CẢ NGÂN HÀNG VÀ BẢO HIỂM ...................................................................................................................... 23 HÌNH 1.6: HÌNH THÁI PHÁT TRIỂN CỦA BANCASSURANCE ................. 25 1.1.5 Các sản phẩm Bancassurance ................................................................ 25 1.1.5.1. Sản phẩm bảo hiểm riêng biệt (Standalone Insurance Products) 25 ..... 1.1.5.2. Sản phẩm bảo hiểm tích hợp (Blend of Insurance with Bank Products) ........................................................................................................... 27 1.2 Tìm hiểu chung về hệ thống Ngân hàng thương mại trên thế giới ........ 27 1.2.1 Khái niệm Ngân hàng thương mại ........................................................ 27 BẢNG 1.1: PHÂN BIỆT NHTM VÀ TỔ CHỨC TÍN DỤNG PHI NGÂN HÀNG ..................................................................................................................... 29 1.2.2 Sự ra đời và phát triển của Ngân hàng thương mại .............................. 30 1.2.3 Vai trò của Ngân hàng thương mại đối với nền kinh tế ........................ 31 1.2.3.1 Ngân hàng thương mại là nơi cung cấp vốn cho nền kinh tế ............. 31 1.2.3.2 Ngân hàng thương mại là trung gian trong quá trình thanh toán. ......... 32 1.2.3.3 Ngân hàng thương mại là công cụ để nhà nước điều tiết vĩ mô nền kinh tế ............................................................................................................... 33 1.2.3.4 Ngân hàng thương mại là cầu nối giữa nền tài chính quốc gia và nền tài chính quốc tế ............................................................................................... 33 1.2.4 Các hoạt động cơ bản của Ngân hàng thương mại ............................... 34 1.2.4.1 Hoạt động huy động vốn ..................................................................... 34 1.2.4.2 Hoạt động tín dụng .............................................................................. 35
1.2.4.3 Hoạt động dịch vụ thanh toán và ngân quỹ ......................................... 37 1.2.4.4 Các hoạt động khác. ............................................................................. 38 CHƯƠNG II: BANCASSURANCE TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM. ............................................................... 40 2.1 Giới thiệu chung về Hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam .......... 40 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển Ngân hàng thương mại Việt Nam 40 ...... 2.1.2 Thực trạng hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay ........ 41 2.1.2.1 Phân loại hệ thống NHTM Việt Nam dựa vào hình thức sở hữu (Wikipedia) ....................................................................................................... 41 2.1.2.2 Những kết quả đạt được ..................................................................... 43 BẢNG 2.1. CÁC LOẠI HÌNH NHTM VÀ SỐ LƯỢNG ................................... 44 2.2.1 Lịch sử hình thành và phát triển Bancassurance trong NHTM Việt Nam 48 .......................................................................................................................... 2.2.3.1 Giới thiệu chung về Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam ........ 52 2.2.3.2 Giới thiệu chung về Công ty TNHH MTV Bảo hiểm Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VBI). ............................................................ 53 2.2.3.3 Mô hình Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam. 55 .......................................................................................................................... BẢNG 2.2: MỘT SỐ CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA VBI (20092012) ..................................................................................................... 57 HÌNH 2.5: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM CON NGƯỜI 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ............................................................................................... 61 HÌNH 2.6: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM TÀI SẢN 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ...................................................................................................... 62 HÌNH 2.7: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM KỸ THUẬT 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ...................................................................................................... 63
HÌNH 2.8: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM XE CƠ GIỚI 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ............................................................................................... 64 HÌNH 2.9: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM XE TRÁCH NHIỆM HỖN HỢP 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ................................................................. 66 HÌNH 2.10: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM XE HÀNG HẢI 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ............................................................................................... 67 BẢNG 2.4: DOANH THU CÁC SẢN PHẨM TÍCH HỢP NĂM 2015 ............. 68 3.1.1.1 Điều kiện kinh tế, chính trị và xã hội .................................................. 73 3.1.2 Khó khăn .................................................................................................. 76 3.2.1.1. Tăng cường củng cố mối liên kết giữa Vietinbank và VBI ............... 79 3.2.1.2. Phát triển, đa dạng hóa các sản phẩm bảo hiểm ............................... 80 3.2.1.3. Đa dạng hóa các phương thức phân phối qua ngân hàng ................... 82 3.2.1.4. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ................................................. 83 3.2.2.1 Xây dựng chính sách hoa hồng, khen thưởng phù hợp ........................ 84 3.2.2.2 Đẩy mạnh tuyên truyền quảng cáo ..................................................... 85 3.2.2.3 Phát triển công tác chăm sóc khách hàng: ........................................... 86 3.2.2.4 Đầu tư phát triển và ứng dụng công nghệ .......................................... 87
DANH MỤC HÌNH ẢNH DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................. 9 DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................... 10 DANH MỤC HÌNH ẢNH ..................................................................................... 14 TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN .......................................... 18 PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................... 2 3. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................... 2 4. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................ 3 5. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 3 6. Phương pháp nghiên cứu: .................................................................................. 3 7. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước. ..................................................... 3 8. Kết cấu của đề tài ............................................................................................. 4 CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ BANCASSURANCE TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ....................................................................................................... 5 1.1. Tìm hiểu chung về Bancassurance ................................................................ 5 1.1.1 Khái niệm Bancassurance .......................................................................... 5 1.1.2 Nguồn gốc ra đời và phát triển Bancassurance ......................................... 7 1.1.2.1 Lịch sử hình thành ................................................................................. 7 1.1.2.2 Quá trình phát triển ................................................................................ 8 1.1.3 Vai trò của Bancassurance ...................................................................... 11 1.1.3.1 Đối với ngân hàng ............................................................................... 11 1.1.3.2 Đối với công ty bảo hiểm ................................................................... 13 1.1.3.3 Đối với khách hàng ............................................................................. 15 1.1.3.4. Đối với cơ quan quản lý nhà nước .................................................... 16
1.1.4 Các mô hình phân phối của Bancassurance ............................................ 16 1.1.4.1. Mô hình thỏa thuận phân phối ............................................................ 17 HÌNH 1.1: MÔ HÌNH LIÊN KẾT ĐẠI LÝ PHÂN PHỐI ................................. 17 HÌNH 1.2: MÔ HÌNH LIÊN MINH CHIẾN LƯỢC .......................................... 19 1.1.4.2. Mô hình liên doanh .............................................................................. 20 HÌNH 1.3: MÔ HÌNH LIÊN DOANH ................................................................. 20 1.1.4.3. Mô hình sở hữu đơn nhất .................................................................... 22 HÌNH 1.4: MÔ HÌNH SỞ HỮU ĐƠN NHẤT: NGÂN HÀNG SỞ HỮU 100% VỐN CỦA .............................................................................................................. 22 HÌNH 1.5: TẬP ĐOÀN TÀI CHÍNH SỞ HỮU CẢ NGÂN HÀNG VÀ BẢO HIỂM ...................................................................................................................... 23 HÌNH 1.6: HÌNH THÁI PHÁT TRIỂN CỦA BANCASSURANCE ................. 25 1.1.5 Các sản phẩm Bancassurance ................................................................ 25 1.1.5.1. Sản phẩm bảo hiểm riêng biệt (Standalone Insurance Products) 25 ..... 1.1.5.2. Sản phẩm bảo hiểm tích hợp (Blend of Insurance with Bank Products) ........................................................................................................... 27 1.2 Tìm hiểu chung về hệ thống Ngân hàng thương mại trên thế giới ........ 27 1.2.1 Khái niệm Ngân hàng thương mại ........................................................ 27 BẢNG 1.1: PHÂN BIỆT NHTM VÀ TỔ CHỨC TÍN DỤNG PHI NGÂN HÀNG ..................................................................................................................... 29 1.2.2 Sự ra đời và phát triển của Ngân hàng thương mại .............................. 30 1.2.3 Vai trò của Ngân hàng thương mại đối với nền kinh tế ........................ 31 1.2.3.1 Ngân hàng thương mại là nơi cung cấp vốn cho nền kinh tế ............. 31 1.2.3.2 Ngân hàng thương mại là trung gian trong quá trình thanh toán. ......... 32 1.2.3.3 Ngân hàng thương mại là công cụ để nhà nước điều tiết vĩ mô nền kinh tế ............................................................................................................... 33 1.2.3.4 Ngân hàng thương mại là cầu nối giữa nền tài chính quốc gia và nền tài chính quốc tế ............................................................................................... 33 1.2.4 Các hoạt động cơ bản của Ngân hàng thương mại ............................... 34 1.2.4.1 Hoạt động huy động vốn ..................................................................... 34
1.2.4.2 Hoạt động tín dụng .............................................................................. 35 1.2.4.3 Hoạt động dịch vụ thanh toán và ngân quỹ ......................................... 37 1.2.4.4 Các hoạt động khác. ............................................................................. 38 CHƯƠNG II: BANCASSURANCE TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM. ............................................................... 40 2.1 Giới thiệu chung về Hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam .......... 40 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển Ngân hàng thương mại Việt Nam 40 ...... 2.1.2 Thực trạng hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay ........ 41 2.1.2.1 Phân loại hệ thống NHTM Việt Nam dựa vào hình thức sở hữu (Wikipedia) ....................................................................................................... 41 2.1.2.2 Những kết quả đạt được ..................................................................... 43 BẢNG 2.1. CÁC LOẠI HÌNH NHTM VÀ SỐ LƯỢNG ................................... 44 2.2.1 Lịch sử hình thành và phát triển Bancassurance trong NHTM Việt Nam 48 .......................................................................................................................... 2.2.3.1 Giới thiệu chung về Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam ........ 52 2.2.3.2 Giới thiệu chung về Công ty TNHH MTV Bảo hiểm Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VBI). ............................................................ 53 2.2.3.3 Mô hình Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam. 55 .......................................................................................................................... BẢNG 2.2: MỘT SỐ CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA VBI (20092012) ..................................................................................................... 57 HÌNH 2.5: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM CON NGƯỜI 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ............................................................................................... 61 HÌNH 2.6: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM TÀI SẢN 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ...................................................................................................... 62
HÌNH 2.7: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM KỸ THUẬT 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ...................................................................................................... 63 HÌNH 2.8: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM XE CƠ GIỚI 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ............................................................................................... 64 HÌNH 2.9: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM XE TRÁCH NHIỆM HỖN HỢP 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ................................................................. 66 HÌNH 2.10: BIỂU ĐỒ DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM VÀ SỐ TIỀN BỒI THƯỜNG CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM XE HÀNG HẢI 20132015. (ĐƠN VỊ: TRIỆU ĐỒNG) ............................................................................................... 67 BẢNG 2.4: DOANH THU CÁC SẢN PHẨM TÍCH HỢP NĂM 2015 ............. 68 3.1.1.1 Điều kiện kinh tế, chính trị và xã hội .................................................. 73 3.1.2 Khó khăn .................................................................................................. 76 3.2.1.1. Tăng cường củng cố mối liên kết giữa Vietinbank và VBI ............... 79 3.2.1.2. Phát triển, đa dạng hóa các sản phẩm bảo hiểm ............................... 80 3.2.1.3. Đa dạng hóa các phương thức phân phối qua ngân hàng ................... 82 3.2.1.4. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ................................................. 83 3.2.2.1 Xây dựng chính sách hoa hồng, khen thưởng phù hợp ........................ 84 3.2.2.2 Đẩy mạnh tuyên truyền quảng cáo ..................................................... 85 3.2.2.3 Phát triển công tác chăm sóc khách hàng: ........................................... 86 3.2.2.4 Đầu tư phát triển và ứng dụng công nghệ .......................................... 87
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN 1. Các thông tin chung 1.1. Tên luận văn: “Phát triển phương thức Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam”. 1.2. Tác giả: Đoàn Thu Hằng 1.3. Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng 1.4. Bảo vệ năm: 2017 1.5. Giáo viên hướng dẫn: PGS, TS Nguyễn Hoàng Ánh 2. Những đóng góp của luận văn Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Vietinbank phát triển phương thức Bancassurance theo Mô hình sở hữu đơn nhất, thành lập một công ty bảo hiểm con với tên gọi Công ty TNHH MTV Bảo hiểm Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VIB), hướng tới mục tiêu đưa VIB trở thành Công ty bảo hiểm dẫn đầu trong thị trường bán lẻ, góp phần cải thiện cơ cấu nguồn thu của Ngân hàng. Chính vì vậy, tác giả đã lựa chọn đề tài “Phát triển phương thức Bancassurance tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam” để nghiên cứu. Thứ nhất, luận văn hệ thống hóa và làm sáng tỏ những cơ sở lý luận cơ bản về Bancassurance, các mô hình Bancassurance, vai trò của Bancassurance đối với nền kinh tế xã hội nói chung và đối với Ngân hàng thương mại nói riêng. Thứ hai, luận văn phân tích mô hình triển khai Bancassurance tại các ngân hàng thương mại Việt Nam trong thời gian qua, thực tế áp dụng và kết quả đạt được tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam. Thứ ba, luận văn nêu ra những thuận lợi và khó khăn của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam khi phát triển Bancassurance, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam.
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trước xu thế mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế, trước sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt, để duy trì sự tồn tại và phát triển, đòi hỏi các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH), các ngân hàng thương mại (NHTM) trong nước phải luôn nâng cao chất lượng hoạt động, không ngừng cải tiến quản lý điều hành, nâng cao trình độ nguồn nhân lực, đa dạng hóa các kênh phân phối sản phẩm,... Một trong những thay đổi nổi bật trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm ngân hàng tại Việt Nam trong một vài năm qua là sự xuất hiện và phát triển của các mô hình liên kết giữa các DNBH với các NHTM trong việc phát triển và phân phối các sản phẩm bảo hiểm qua ngân hàng (Bancassurance). Bancassurance phát triển đầu tiên tại Châu Âu (Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Hà Lan, Bỉ…) và sau đó lan rộng sang Mĩ, Canada và các nước thuộc khu vực Châu Á Thái Bình Dương. Tại Việt Nam, mặc dù Bancassurance không còn là khái niệm mới mẻ nhưng hoạt động liên kết này vẫn đang ở những bước phát triển đầu tiên và hứa hẹn nhiều tiềm năng. Việc các Ngân hàng thương mại Việt Nam phát triển các mô hình bancassurance là hoàn toàn hợp lý do có rất nhiều lợi thế về thị trường, thương hiệu, cơ sở vật chất, tiềm lực. Trong số đó phải kể đến Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam (VietinBank) một trong bốn trụ cột lớn trong ngành ngân hàng của Việt Nam, một tổ chức kinh doanh đa ngành, đa lĩnh vực về tài chính, là ngân hàng tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại và thương mại điện tử tại Việt Nam. VietinBank không ngừng nghiên cứu, cải tiến các sản phẩm, dịch vụ hiện có và phát triển các sản phẩm mới nhằm đáp ứng cao nhất nhu cầu của khách hàng. Chiến lược kinh doanh phát triển sản phẩm liên kết bảo hiểm – ngân hàng (Bancassurance) được VietinBank triển khai dưới dạng mô hình Sở hữu đơn nhất, thành lập Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Bảo hiểm Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam (tên giao dịch là Bảo hiểm VietinBank, tên viết tắt
2 là VBI). Qua gần 10 năm tăng trưởng và phát triển, VBI đã đạt được những thành công nhất định, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế và vướng mắc. Đứng trước thực trạng đó, học viên lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Phát triển phương thức Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam”. Đây là nghiên cứu hết sức cần thiết trong bối cảnh Bảo hiểm VietinBank mới gia nhập thị trường Bancassurance được một thời gian ngắn và chưa triển khai nhiều hoạt động thúc đẩy sự phát triển của loại hình bảo hiểm này tương xứng với tiềm năng và thế mạnh phát triển của VietinBank. Với ý nghĩa đó, học viên hy vọng luận văn của mình sẽ đề xuất được những giải pháp quan trọng, thiết yếu nhằm phát triển phương thức Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam nhằm khai thác tốt nhất tiềm năng hiện có. 2. Mục đích nghiên cứu Thông qua việc phân tích, đánh giá thực trạng cũng như làm rõ các nhân tố ảnh hưởng đến việc phát triển hoạt động Bancassurance của Công ty Bảo hiểm VietinBank (VBI), học viên đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm thúc đẩy sự phát triển của hoạt động này tại VBI trong tương lai. Để đạt được các mục tiêu đặt ra, luận văn cần trả lời các câu hỏi nghiên cứu sau: Bancassurance là gì? Vai trò Bancassurance đối với nền kinh tế, xã hội nói chung và đối với Ngân hàng thương mại nói riêng? Thực trạng triển khai Bancassurance tại VBI như thế nào? Loại hình kinh doanh, phương thức kinh doanh và kết quả đạt được? Để phát triển dịch vụ Bancassurance, Tổng công ty Bảo hiểm PVI cần phải thực hiện các biện pháp như thế nào? 3. Nhiệm vụ nghiên cứu Hệ thống hóa và làm rõ các vấn đề lý luận cơ bản về Bancassurance và hoạt động Bancassurance trong Ngân hàng thương mại.