Luận văn Thạc sĩ: Văn hóa ẩm thực ở thành phố Hồ Chí Minh hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUỐC TẾ HỒNG BÀNG<br /> <br /> NGUYỄN THANH HÙNG<br /> <br /> VĂN HÓA ẨM THỰC<br /> Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ<br /> <br /> Chuyên ngành: Việt Nam Học<br /> Mã số: 60220113<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Mạc Đường<br /> <br /> THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2016<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi cam đoan rằng luận văn này “ Văn hóa ẩm thực ở thành phố Hồ Chí<br /> Minh hiện nay.” là công trình nghiên cứu của riêng tôi.<br /> Những số liệu, tài liệu đƣợc sử dụng trong luận văn có chỉ rõ nguồn<br /> trích dẫn trong danh mục tài liệu tham khảo và kết quả khảo sát điều tra của<br /> cá nhân.<br /> Kết quả nghiên cứu này chƣa từng đƣợc công bố bất kỳ công trình<br /> nghiên cứu nào từ trƣớc đến nay.<br /> <br /> Tp HCM, ngày 07 tháng 04 năm 2016<br /> <br /> Nguyễn Thanh Hùng<br /> <br /> i<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> <br /> Để hoàn thành Luận văn này tôi đƣợc sự quan tâm giúp đỡ<br /> của lãnh đạo nhà trƣờng, của thầy cô và các bạn học viên đã<br /> động viên, ủng hộ và giúp đỡ tham gia đóng góp ý kiến, đặc<br /> biệt là sự hƣớng dẫn tận tình của PGS.TS. Mạc Đƣờng và<br /> PGS.TS. Phan An trong suốt thời gian thực hiện luận văn này.<br /> <br /> ii<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i<br /> LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii<br /> MỤC LỤC ................................................................................................................. iii<br /> PHẦN MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 1<br /> 1. Ý nghĩa và sự cần thiết của đề tài.................................................................1<br /> 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ..................................................................3<br /> 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ...............................................................8<br /> 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................8<br /> 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu ........................................................................................8<br /> 4.2. Phạm vi nghiên cứu............................................................................................8<br /> 5. Phƣơng pháp nghiên cứu ..............................................................................8<br /> 6. Bố cục đề tài .................................................................................................9<br /> CHƢƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC ............. 10<br /> 1. Tổng quan về văn hóa ................................................................................10<br /> 1.1. Khái niệm về văn hóa ......................................................................................10<br /> 1.2. Các đặc trƣng của văn hóa ...............................................................................10<br /> 2. Tổng quan về văn hóa ẩm thực ..................................................................12<br /> 2.1. Khái niệm văn hóa ẩm thực .............................................................................12<br /> 2.2. Những đặc trƣng văn hoá ẩm thực Việt Nam ..................................................12<br /> 2.3. Giá trị văn hoá trong ẩm thực của ngƣời Việt .................................................14<br /> 2.4. Triết lý trong ẩm thực ngƣời Việt ....................................................................21<br /> CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ<br /> MINH ........................................................................................................................ 24<br /> 1. Đôi nét về thực trạng văn hóa ẩm thực thành phố Hồ Chí Minh ...............24<br /> 1.1. Đặc điểm địa lý của thành phố Hồ Chí Minh ..................................................24<br /> 1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội của thành phố Hồ Chí Minh ...................................24<br /> 1.3. Đặc điểm bản sắc văn hóa của thành phố Hồ Chí Minh ..................................25<br /> 1.4.Văn hóa ẩm thực thành phố Hồ Chí Minh (Sài Gòn) .......................................27<br /> 2. Hệ thống không gian văn hóa ẩm thực tại một số điểm văn hóa ẩm thực ở<br /> thành phố Hồ Chí Minh hiện nay. .........................................................................32<br /> <br /> iii<br /> <br /> 2.1. Món ăn thuần Việt tại một số điểm văn hóa ẩm thực tại thành phố Hồ Chí<br /> Minh .................................................................................................................33<br /> 2.1.1. Không gian ẩm thực các món miền Bắc bộ ..........................................33<br /> 2.1.2. Không gian ẩm thực các món miềnTrung Bộ .......................................36<br /> 2.1.3. Không gian ẩm thực các món miền Nam Bộ ........................................41<br /> 2.2. Món ăn ảnh hƣởng của văn hóa ẩm thực Trung Quốc .....................................49<br /> 2.3. Món ăn ảnh hƣởng của văn hóa ẩm thực Pháp ................................................56<br /> 2.4. Món ăn ảnh hƣởng của văn hóa ẩm thực các quốc gia khác ...........................60<br /> 2.4.1. Ẩm thực du nhập từ các quốc gia phƣơng Đông ..................................60<br /> 2.4.2. Ẩm thực du nhập từ các quốc gia phƣơng Tây .....................................64<br /> 3. Những mặt tích cực và tiêu cực của việc thụ hƣởng và giao tiếp trong văn<br /> hóa ẩm thực thành phố Hồ Chí Minh ....................................................................67<br /> 3.1. Mặt tích cực .....................................................................................................67<br /> 3.2. Mặt tiêu cực .....................................................................................................68<br /> CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................ 70<br /> 1. Vấn đề ẩm thực tại thành phố Hồ Chí Minh sau năm 1975. .....................72<br /> 2. Văn hóa ẩm thực và an sinh xã hội của thành phố. ....................................73<br /> 3. Văn hóa ẩm thực và việc thể hiện xây dựng một đô thị có chất lƣợng sống<br /> tốt, văn minh, hiện đại và nghĩa tình. ....................................................................74<br /> 4. Đề nghị một chƣơng trình định kỳ khảo sát và nghiên cứu thực trạng văn<br /> hóa ẩm thực ở thành phố Hồ Chí Minh. ................................................................75<br /> PHẦN KẾT LUẬN ................................................................................................... 76<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 78<br /> PHỤ LỤC HÌNH ẢNH ............................................................................................. 79<br /> <br /> iv<br /> <br />