1
PHẦN MỞ ĐẦU
Bóng rổ được sáng lập tại hoa kỳ vào năm 1891 do Dr.
James Naismith đó là sự khởi đầu của môn bóng rổ.
Tại thành phố Hồ Chí Minh, bóng rổ được phát triển rất
mạnh trong thanh thiếu niên và học sinh, sinh viên. Đây là môn thể
thao tập luyện và thi đấu nên bóng rổ càng ngày tốc độ và nhanh
hơn, các VĐV được thay đổi liên tục không hạn chế số lần ra vào
sân. Mục đích của thi đấu bóng rổ làm hạn chế tối đa đối phương
ném bóng vào rổ của mình và đưa bóng vào rổ đối phương, tình
huống thay đổi liên tục và bất ngờ sự đối kháng va chạm trực tiếp,
chiếm ưu thế trên không để làm chủ trận đấu trong tấn công cũng
như phòng thủ, với đặc trưng của môn bóng rổ là phải phản ứng
nhanh bật nhảy tranh cướp bóng và ném rổ, che chắn và hỗ trợ đồng
đội tấn công cũng như phòng thủ, điểm số rất cao (trung bình 80 – 85
điểm/trận đấu), tần số thay đổi của các kết quả trung gian lớn (trung
bình cứ 24s thay đổi tỷ số một lần). Do đó, tần suất hoạt động của
các VĐV rất cao. Đây chính là điểm yếu của VĐV Việt Nam khi thi
đấu tại các giải trong nước cũng như các giải ở khu vực.VĐV nước
ta luôn chậm chạp hơn so với VĐV đội bạn. Nguyên nhân là do thiếu
sự quan tâm, đầu tư đúng mức, chỉ chú trọng phát triển một số nhân
tố về thể lực, kỹ thuật cổ điển, chưa áp dụng khoa học hiện đại vào
huấn luyện một cách phổ biến. Từ những vấn đề nêu trên tôi xin
chọn đề tài nghiên cứu:
“Nghiên cứu xây dựng hệ thống bài tập và chương trình
huấn luyện tốc độ cho đội bóng rổ U16 Tân Bình thành phố Hồ
Chí Minh năm 2013”.
MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Xây dựng hệ thống bài tập và chương trình huấn luyện nâng cao
2
tốc độ cho đối tượng VĐV bóng rổ U16 Tân Bình TP.HCM một
cách khoa học.
NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU:
1. Nghiên cứu các bài tập huấn luyện tốc độ cho VĐV bóng
rổ U16 Tân Bình TP.HCM.
2. Xây dựng chương trình huấn luyện tốc độ năm cho VĐV
bóng rổ U16 Tân Bình TP.HCM.
3. Đánh giá hiệu quả ứng dụng hệ thống bài tập và chương
trình huấn luyện tốc độ cho VĐV bóng rổ U16 Tân Bình TP.HCM.
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Một số khái niệm chung có liên quan đến vấn đề nghiên cứu:
Định nghĩa: tốc độ là khả năng hoạt động với tốc độ cực hạn
của một hoạt động hay một động tác nào đó.
1.2. Xu thế phát triển và những nét đặc trƣng của bóng rổ hiện đại:
1.2.1. Đặc điểm chung về môn bóng rổ.
1.2.2. Đặc điểm bóng rổ hiện đại:
1.3. Những vấn đề trong huấn luyện thể lực trong huấn luyện thể
thao nói chung và bóng rổ nói riêng:
1.3.1. Lượng vận động yêu cầu trong thi đấu bóng rổ:
1.3.2. nguồn cung cấp năng lượng trong thi đấu bóng rổ:
1.3.3. Vai trò, ý nghĩa của tố chất thể lực nói chung và tốc độ
trong bóng rổ nói riêng:
1.3.4. Đặc điểm tốc độ trong Bóng rổ:
1.4. Những vấn đề cần chú ý và phƣơng pháp huấn luyện tốc độ
trong bóng rổ:
1.4.1 Những vấn đề cần chú ý khi huấn luyện tốc độ.
1.4.2. Phương pháp huấn luyện khả năng tăng tốc và tốc độ
3
trong bóng rổ:
1.5. Đặc điểm tâm lý, sinh lý VĐV lứa tuổi thanh thiếu niên:
1.5.1. Đặc điểm sinh lý lứa tuổi thanh thiếu niên:
1.5.2. Đặc điểm phát triển khả năng vận động và ảnh hưởng
các tố chất thể lực đến tốc độ:
1.6. Một số công trình nghiên cứu có liên quan:
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU
2.1. Phƣơng pháp nghiên cứu:
2.1.1. Tổng hợp và phân tích tài liệu có liên quan:
2.1.2. Phƣơng pháp phỏng vấn:
2.1.3. Phƣơng pháp kiểm tra sƣ phạm:
2.1.3.1. Test kiểm tra sức nhanh:
a. Chạy chữ T (s). b. Test linh hoạt 505 (s). c. Chạy con thoi
(s). d. Test chạy zíc zắc (s). e. Test nhảy lục giác. f. Lllinois
Agility test (s). g. Test chạy tốc độ 20m (s).
2.1.3.2. Test chuyên môn:
a. Trượt phòng thủ (s). b. Dẫn bóng tốc độ (s).
2.1.4. Phƣơng pháp thực nghiệm sƣ phạm:
Sử dụng phương pháp thực nghiệm so sánh song song với đối
tượng là VĐV bóng rổ U16 Tân Bình và U16 phú nhuận TP.HCM.
+ Nhóm thực nghiệm: 14 VĐV nam U16 Tân Bình TP.HCM.
+ Nhóm đối chứng: 14 VĐV nam U16 Phú Nhuận TP.HCM.
2.1.5. Phƣơng pháp toán thống kê: Để xử lý số liệu thu
được, đề tài sử dụng phần mền Microsoft Excel 2007 để tiến hành xử
lí số liệu.
2.2. Kế hoạch tổ chức nghiên cứu:
2.2.1. Đối tượng nghiên cứu: Lựa chọn một số bài tập nâng
4
cao tốc độ cho vđv bóng rổ U16 Tân Bình.
2.2.2. Khách thể nghiên cứu:
+ 14 vận động viên nam đội bóng rổ U16 Tân Bình TP.HCM.
+ 14 vận động viên nam đội bóng rổ U16 Phú Nhuận TP.HCM.
2.2.3. Kế hoạch nghiên cứu.
Đề tài được tiến hành từ 11/2012 đến 10/2014
CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Nghiên cứu các bài tập huấn luyện tốc độ cho VĐV bóng rổ
U16 Tân Bình TP.HCM.
3.1.1. Thực trạng bài tập huấn luyện tốc độ Bóng rổ U16
TP.HCM hiện nay:
Qua chương trình tập luyện hàng ngày ngoài các yếu tố về
kỹ thuật và chiến thuật thì thời gian tập luyện đa phần huấn luyện tốc
độ chỉ phát chuyển thể lực chung chưa đi sâu và huấn luyên chuyên
về tốc độ. Qua bảng thống kê 3.1.1 cho thấy: (luận văn trang 42)
Từ bảng thông kê 3.1.1 cho thấy các đội như: U16 Phú
Nhuận, U16 Bình Thạnh, U16 Quận 1, chỉ chú trọng phát triển tốc độ
chung, phù hợp với lứa tuổi và trình độ của các VĐV tuyến trẻ
nhưng chưa chú trọng nhiều về phát triển tốc độ cũng như khả năng
linh hoạt cho các VĐV trẻ.
3.1.2. Cơ sở lựa chọn bài tập phát triển tốc độ cho VĐV
bóng rổ U16 Tân Bình TP.HCM.
Bài tập tốc độ rất đa dạng, có thể phân loại thành nhiều dạng
bài tập khác nhau tùy vào quan điểm và mục đích của người phân
loại. Vì vậy, nếu căn cứ vào đặc điểm, tính chất của tốc độ dành
riêng cho môn bóng rổ, có thể phân loại bài tập tốc độ theo các dạng
như sau:
5
+ Nhóm bài tập bổ trợ phát triển tốc độ:
- Bài tập tốc độ với thang dây:
- Bài tập tốc độ di chuyển đổi hướng:
- Bài tập tốc độ di chuyển kết hợp với bóng:
- Bài tập phát triển sức mạnh tốc độ với tạ:
3.1.3. Xác định hệ thống bài tập tốc độ cho VĐV bóng rổ
U16 Tân Bình TP.HCM.
Để xác định hệ thống bài tập phát triển tốc độ cho VĐV
bóng rổ U16 Tân Bình TP.HCM, đề tài tiến hành theo 3 bước sau:
Bước 1: Tiến hành lựa chọn sơ bộ các bài tập qua tài liệu
tham khảo trong và ngoài nước.
Bước 2: Tiến hành phỏng vấn chuyên gia.
Bước 3: Xây dựng cách thực hiện, khối lượng, yêu cầu đối
với các bài tập được xác định.
a. Lựa chọn sơ bộ các bài tập tốc độ.
Qua nghiên cứu các tài liệu phát triển tốc độ trong và ngoài
nước đề tài đã tổng hợp được 83 bài tập sức mạnh tốc độ và 45 bài
tập di chuyển tốc độ dựa trên các tiêu chí:
- Đảm bảo có trang thiết bị luyện tập.
- Các bài tập thể hiện sự đa dạng trong các hoạt động di chuyển.
- Các bài tập có liên quan đến hoạt động có bóng.
b. Tiến hành phỏng vấn các chuyên gia.
Đề tài tiến hành xây dựng phiếu phỏng vấn để phỏng vấn các
giáo viên Bóng rổ. Từ 20 phiếu phát ra thu về 20 phiếu.
Thành phần phỏng vấn gồm: Đại học 10, Sau đại học 5, các
giáo viên có trình độ cao đẳng 3, HLV 2. Thành phần phỏng vấn
được trình bày ở bảng 3.1 và biểu đồ 3.1. (luận văn trang 47)
Chúng tôi tiến hành phỏng vấn chọn lựa các bài tập huấn