Lý do c a s khác bi t th chủ ự ệ ể ế
•T i sao các qu c gia có các ạ ố th chể ế kinh
t khác nhau?ế
•N u các n c nghèo là vì h có các tế ướ ọ h ể
ch ếkinh t ếkhông t tố t i sao h không ạ ọ
thay đ i chúng đ t t h nổ ể ố ơ (North 1990)?
Lý do c a s khác bi t th chủ ự ệ ể ế
•H t t ng:ệ ư ưở các qu c gia khác nhau tin vào ý th c h ố ứ ệ
khác nhau do v y d n đ n khác bi t th chậ ẫ ế ệ ể ế. Tuy nhiên,
các qu c gia tin vào cùng m t h t t ng cũng không ố ộ ệ ư ưở
có các th chể ế kinh t ếgi ng nhauố. Ví d , các ụth chể ế
kinh t phát tri n b i m t ế ể ở ộ qu c gia xâm l c nh ngố ượ ư khác
nhau các thu c đ a khác nhauở ộ ị (Acemonglu et.al 2004).
•Tính hi u qu c a th chệ ả ủ ể ế: m t qu c giaộ ố s ch n các ẽ ọ
th chể ế kinh t ếnh m đ t ằ ạ đ c hi u quượ ệ ả về m t xã h i. ặ ộ
•Tuy nhiên, hi u qu xã h i là khái ni m t ng đ i và ệ ả ộ ệ ươ ố
ch a xác đ như ị ph thu c vào v trí t ng nhóm ng iụ ộ ị ừ ườ . Vì
v y, n u đi u này đúng, các tậ ế ề h ch ể ế kinh t ếcũng s ẽ
không n đ nh.ổ ị
Lý do c a s khác bi t th chủ ự ệ ể ế
Ideologies(beliefs)
↓
Institutional framework of polity and economy
↓
Incentive structure
↓
Organizations
↓
Policies
↓
Performance
(Denzau and North [1994] ; North [2005])
Lý do c a s khác bi t th chủ ự ệ ể ế
•Th ch là s l a ch n nể ế ự ự ọ g u nhiênẫ : bi n c ế ố
l ch s ị ử t i đi m nạ ể út th i gianờ quan tr ng s xác ọ ẽ
đ nh các tịh ch . ể ế
•Xung đ t xã h i:ộ ộ các th chể ế không ph i luôn ảlà
s l aự ự ch n c a toàn xã h i và không ph i cho ọ ủ ộ ả
l i ích c a toàn xã h iợ ủ ộ ;
•Nh ng ưlà b i ởcác nhóm l i ích đang ợki m soát ể
chính tr . Các nhóm này s ch n các tị ẽ ọ h chể ế t iố
đa hóa l i ích riêng (qua vi c tìm ki m đ c l i) và ợ ệ ế ặ ợ
có th các l i ích c a nó ể ợ ủ không trùng v i m c ớ ụ
tiêu c a ủd n đ n ẫ ế s giàu có ho c ự ặ phát tri nể c a ủ
toàn xã h i. ộ
Lý do c a s khác bi t th chủ ự ệ ể ế
•Ngu n g c khác nhau c a các ồ ố ủ th ểch : m t s là ế ộ ố
k t qu c a ế ả ủ ý chí chung mang tính ng u nhiên, ẫ
và s khácố là k t qu không mong đ i c a con ế ả ợ ủ
ng i ườ trong n l c nh m đ t đ c m c tiêu cá ỗ ự ằ ạ ượ ụ
nhân (Carl Menger,1883).
•S là đi u ẽ ề không t ngưở khi thay đ i m t tr t t t ổ ộ ậ ự ự
nhiên b ng vi c l p ra m tằ ệ ậ ộ t ch cổ ứ m i, ớcũng sẽ
không th ểc i thi n ho c ch nh s a ả ệ ặ ỉ ử tr t tậ ự này
b i can thi p vào nó b ng ở ệ ằ m nh ệl nh tr c ti pệ ự ế –
Hayek: Law, Legislation and Liberty (1973-1979, 3 vol.)