MỞ KHÍ QUẢN
I./ Đại cương.
- Mở khí quản là tạo ra một đường thông khí tạm thời hoặc vĩnh viễn mà
không khí không được qua mũi họng.
- Mục đích: Giãm bớt khoảng chết đường hô hấp. Đảm bảo thông khí tốt
từ khí quản đến phế nang.
- Mở KQ cao ở vùng sụn 2 – 3, dưới eo tuyến giáp dùng trong cấp cứu.
- Mở KQ thấp ở vùng sụn 5 – 6
- Đường hô hấp gồm: Mũi, hầu, thanh quản, khí quản, phế quản, phế
nang. Từ trên xuống gồm: Sụn móng, sụn giáp, sụn nhẫn và 7 vòng sụn khí
quản
- Liên quan:
§ Mặt trước: Da, cân cơ cổ nông, cân cơ cổ giữa, trám mở khí quản
tạo bởi 2 cơ ức đòng móng ở phía trên, 2 cơ ức giáp ở phía dưới, 2
bên có tuyết giáp ôm lấy.
§ Phía sau: Liên quan với thực quản, động mạch giáp trên và động
mạch giáp dưới.
II./ Chỉ định.
- Trở ngại đường hô hấp trên.
- Vết thương ở thanh quản.
- Bỏng phù nề.
- Dị vật.
- Bạch hầu.
- U ác tính ở vùng mũi mặt
- Tổn thương ảnh hưởng tới trung tâm hô hấp.
- Các biến chứng sau mổ não: u não, Abces não, chấn thương sọ não, dập
não, mê sâu, viêm màng não nặng.
- Sau mổ lồng ngực: bóc tách màng phổi, cắt thùy phổi
- Mở KQ để cắt bỏ khối u đường hô hấp trên.
III./ Kỹ thuật.
1. Ngoài dụng cụ thông thường còn có Caivel krisciber
2. Chuẩn bị bệnh nhân
- Trong cấp cứu có thể không gây tê, gây mê
- Tư thế bệnh nhân: bệnh nhân nằm ngữa, kê gối dưới cổ và vai.
PTV đứng bên phải.
3. Kỹ thuật.
Thì 1: rạch da 3 - 5 cm, đường rạch bắt đầu từ dưới sụn nhẫn.
- Dùng ngón cái và ngón giữa giữ sụn giáp, ngón trỏ làm mốc.
- Rạch cân cơ cổ nông, cân cơ cổ giữa thầy vòng sụn trắng dùng
Farabeup banh rộng vết mổ.
Thì 2: Rạch khí quản.
- Ngón trỏ luôn luôn đưa đường không rời khí quản.
- Đường rạch từ vòng sụn 2 đi xuống sâu 0,5 cm, dài 1,5cm. Khi rạch
xong tạo thành tiếng rít, PTV dùng ngón trỏ bịt lại
Thì 3: Lắp Canyl
- Dùng Pank 3 cạnh đưa bào lỗ mở KQ cho Canyl vào.
Thì 4: Khâu bớt phần rạch da. Cố định canul vào cổ
IV./ Chăm sóc.
- Xem canul có thông khí không/
- BN nằm ở phòng 15 – 20oC, vô khuẩn.
- Chống nhiễm trùng bằng kháng sinh.
- Thông thường đặt 5 – 7 ngày.
V./ Tai biến – biến chứng.
- Do kiểm tra không đúng -> chảy máu, ngạt thở màng giả bịt từ trên
xuống dưới.
- Tràn khí, tràn máu trung thất.
- Nhiễm trùng kéo dài hoặc rò KQ