H C T P VÀ LÀM THEO T M G NG Đ O Đ C H CHÍ MINH ƯƠ
40 NĂM TH C HI N DI CHÚC C A CH T CH H C HÍ MINH
M T S BÀI H C TRONG TH C HI N
DI CHÚC C A CH T CH H CHÍ MINH
Đ i tá, TS. NGUY N VĂN VINH –
LA QUANG MÃO.
H c vi n Chính tr quân s
h t ch H Chí Minh tr c lúc đi xa đã đ l i b n Di chúc l ch s . Ngay ướ
sau khi Bác qua đ i, B Chính tr Trung ng Đ ng đã ra Ch th v đ t ươ
sinh ho t chính tr h c t p và làm theo Di chúc c a Ng i. ườ
C
40 năm qua, toàn Đ ng, toàn dân toàn quân ngày càng nh n th c sâu s c
nh ng n i dung c b n trong Di chúc c a Ch t ch H Chí Minh, đã quy t tâm ơ ế
tri n khai th c hi n nghiêm túc, theo đúng l i d y c a Ng i đã dành đ c ườ ượ
th ng l i to l n, đó hoàn thành tr n v n s nghi p gi i phóng dân t c, th ng
nh t đ t n c, đ a c n c ti n b c v ng ch c theo con đ ng h i ch ướ ư ướ ế ướ ườ
nghĩa (XHCN).
Th c hi n Di chúc Bác H cũng quá trình h c t p t t ng, đ o đ c c a ư ưở
Ch t ch H Chí Minh. Nh ng ngày này, t t ng c a Bác v gi i phóng dân t c, ư ưở
đ c l p dân t c g n li n v i ch nghĩa h i (CNXH) càng sâu s c ý nghĩa
l n lao. Ch t ch H Chí Minh, lãnh t đ i c a dân t c ta, Ng i đã hi n dâng ườ ế
c cu c đ i cho s nghi p đ u tranh gi i phóng dân t c kh i ách th ng tr c a
th c dân, đ qu c, gi i phóng đ ng bào kh i nghèo nàn l c h u. T tu i thanh ế
niên, Ng i đã r i T qu c ra đi tìm đ ng c u n c. Trong n i đau h n c aườ ườ ướ
ng i dân m t n c, Ng i càng hi u sâu s c con ng i Vi t Nam. Ngay t nămườ ướ ườ ườ
1921, khi đã tìm th y con đ ng c u dân, c u n c, Ng i luôn đ t ni m tin vào ườ ướ ườ
s c s ng mãnh li t c a đ ng bào nh. Tháng 8/1945, trong không khí s c sôi,
cháy b ng c a cao trào T ng kh i nghĩa dành chính quy n, Ng i đã kh n thi t ườ ế
kêu g i: “H i đ ng bào yêu quý. Gi quy t đ nh cho v n m nh dân t c đã đ n. ế ế
Toàn qu c đ ng bào hãy đ ng d y đem s c ta mà t gi i phóng cho ta”.
H ng ng l i kêu g i vang d y núi sông c a lãnh t , đ ng bào c n c đãưở ướ
vùng lên nh n c v b , l t nhào h th ng chính quy n th c dân, phong ki n,ư ướ ế
khai sinh n c Vi t Nam dân ch c ng hoà, m đ u k nguyên m i, k nguyênướ
đ c l p, t do và m no, h nh phúc.
Đem s c ta t gi i phóng cho ta, đó bài h c quý giá c a nhân dân ta
trên con đ ng đ u tranh gi i phóng dân t c kh i ách th ng tr c a th c dân, đườ ế
qu c. Cách m ng Tháng Tám năm 1945 thành công, ni m vui Ngày Qu c khánh
(2/9) ch a tr n v n, th c dân Pháp tr l i xâm l c đ t n c ta. B c vào cu cư ượ ướ ướ
tr ng chinh kháng chi n ch ng th c dân Pháp, trong nhi u năm nhân dân ta ph iườ ế
chi n đ u trong vòng vây c a quân thù, nh ng v i s c m nh c a m t n i l cế ư
ti m tàng, nh ng đoàn quân chân đ t, súng thô, g y t m vông v t nh n đã tr
thành nh ng binh đoàn hùng m nh, giành nh ng th ng l i vang d i, làm nên “m t
Đi n Biên ch n đ ng đ a c u”. R i đ n cu c kháng chi n ch ng đ qu c M ế ế ế
tr ng kỳ, cũng v i chính s c m nh y, chúng ta đã giành toàn th ng vào ngàyườ
30/4/1975, th ng nh t đ t n c, đ a c n c đi lên CNXH. ư ư ướ
S nghi p cách m ng là c a qu n chúng. S c m nh c a nhân dân
đ ch. Nh ng s c m nh kh i đ i đoàn k t dân t c, s c m nh c a n i l c nhân dânư ế
ch đ c phát huy khi nhân dân lao đ ng đ c xác đ nh v a đ ng l c, v a ượ ượ
m c tiêu c a s nghi p cách m ng. Sinh th i, Ch t ch H Chí Minh luôn chăm lo
đ i s ng c a nhân dân lao đ ng. Ng i vi t: “N u dân đói Đ ng Chính ph ườ ế ế
có l i, n u dân rét là Đ ng và Chính ph có l i, n u dân d t là Đ ng và Chính ph ế ế
l i”. Đem s c ta t gi i phóng cho ta kh i đói, nghèo l c h u, v n t i ươ
m no h nh phúc t ch c nhân dân, lãnh đ o nhân dân phát tri n s n xu t
th c hành ti t ki m. th nói phát tri n s n xu t th c hành ti t ki m ế ế
nh ng n i dung c b n xây d ng và b o v T qu c Vi t Nam XHCN. ơ
D a vào s c m nh đoàn k t c a toàn dân t c, nh ng Ch t ch H Chí Minh ế ư
cũng h t s c chăm lo m r ng quan h qu c t .ế ế Ngay t năm 1947, khi tr l i
ph ng v n c a nhà báo M Ê-lu Mây-si, Ng i đã nói rõ chính sách đ i ngo i c a ườ
Vi t Nam là: “Làm b n v i t t c m i n c dân ch không gây thù oán v i ướ
m t ai”. Trong công cu c đ i m i đ t n c hôm nay, Vi t Nam ch đ ng và tăng ư
c ng h i nh p v i qu c t khu v c, m r ng quan h đa ph ng, nhi uườ ế ươ
chi u đ i tác tin c y trong quan h h p tác qu c t v i t t c các n c. ế ướ Song
đi u quan tr ng h n v n ph i d a vào n i l c ch y u. ơ ế Đ i h i đ i bi u
toàn qu c l n th IX c a Đ ng (2001) đã ch m t trong nh ng n i dung c a
đ ng l i và chi n l c phát tri n kinh t -xã h i c a n c ta là: “Phát huy cao đườ ế ượ ế ư
n i l c, đ ng th i tranh th ngu n l c bên ngoài ch đ ng h i nh p kinh t ế
qu c t đ phát tri n nhanh, hi u qu b n v ng”. Ngh quy t Đ i h i Đ i ế ế
bi u toàn qu c l n th X c a Đ ng cũng nh n m nh: “Phát huy cao đ n i l c,
đ ng th i ra s c khai thác ngo i l c, k t h p s c m nh dân t c v i s c m nh ế
th i đ i trong đi u ki n m i”(1).
Trong tình hình hi n nay, bài h c v đ c l p, t ch , t l c t c ng trong ườ
xây d ng và b o v T qu c c a t t ng H Chí Minh v i cách m ng Vi t Nam ư ưở
càng có giá tr h n lúc nào h t. Lúc này đ gi v ng đ c l p, ch quy n, bên c nh ơ ế
vi c quán tri t th c hi n đ ng l i đ i ngo i đ c l p, t ch , r ng m , nhân ườ
dân và các l c l ng vũ trang (LLVT) ph i luôn c nh giác, t ng b c làm th t b i ượ ướ
âm m u “di n bi n hoà bình” c a các th l c thù đ ch. M t khác, ngay trong th iư ế ế
bình chúng ta cũng tích c c chu n b v m i m t, s n sàng đánh th ng các cu c
chi n tranh xâm l c t bên ngoài đ i v i n c ta. Đ làm đ c đi u đó, tr cế ượ ướ ượ ướ
h t chúng ta ph i đ y m nh phát tri n kinh t , tăng thu nh p qu c dân, v a xoáế ế
đói, gi m nghèo, v a tích lu đ c ng c n i b n n kinh t , đ ng th i c ng ế
c qu c phòng. Chú tr ng xây d ng kh i đ i đoàn k t toàn dân, giáo d c truy n ế
th ng yêu n c cho các th h ng i Vi t Nam, nh t là th h tr . Ti p t c giáo ướ ế ườ ế ế
d c truy n th ng “B đ i C H ”, nâng cao b n ch t giai c p công nhân c a
Đ ng trong quân đ i nói riêng l c l ng trang nói chung, th ng xuyên ượ ườ
hu n luy n rèn luy n, phát tri n n n khoa h c - công ngh hi n đ i, trong đó
khoa h c - công ngh quân s , b o đ m cho LLVT đánh th ng đ ch trong m i
tình hu ng.
M t n i dung r t quan tr ng trong h c t p t t ng H Chí Minh th c ư ưở
hi n Di chúc c a Bác là v n đ xây d ng Đ ng. Tr c lúc đi xa, trong Di chúc,ướ
Ch t ch H Chí Minh đã căn d n: “Đ ng ta m t Đ ng c m quy n. M i đ ng
viên cán b ph i th t s th m nhu n đ o đ c cách m ng, th t c n ki m liêm
chính, chí công t . Ph i gi gìn Đ ng ta th t trong s ch, ph i x ng đáng làư
ng i lãnh đ o, là ng i đ y t trung thành c a nhân dân”.ườ ườ
Sinh th i, Ch t ch H Chí Minh h t s c coi tr ng vi c giáo d c, b i ế
d ng, xây d ng và phát tri n đ i ngũ cán b , đ ng viên các c p c a Đ ng. Trongưỡ
đó, Bác đ c bi t quan tâm vi c rèn luy n ph m ch t năng l c, đ c tài c a
cán b , đ ng viên. Theo Bác “Cán b cái g c c a m i công vi c, công vi c
thành công ho c th t b i đ u do cán b t t hay kém”(2). T t hay kém Ng i ườ
nh n m nh đây đ i v i ng i cán b , đ ng viên c a Đ ng chính ph m ch t ườ
đ o đ c và tài năng c a h . Đ i v i ng i cán b , đ ng viên, đ c và tài đ uc ườ ơ
b n, c n thi t, nh ng trong đó đ c g c, Bác H vi t: “Ng i cách m ng ph i ế ư ế ườ
có đ o đ c cách m ng làm n n t ng m i hoàn thành đ c nhi m v ”(3). ư
Đ đ c đ o đ c cách m ng, ng i cán b , đ ng viên ph i ra s c tu ượ ườ
d ng, rèn luy n, không ng ng ph n đ u v n lên, luôn chí ti n th . B i vì,ưỡ ươ ế
theo Bác: “Đ o đ c cách m ng không ph i trên tr i sa xu ng. Nó do đ u tranh, rèn
luy n b n b hàng ngày phát tri n c ng c . Cũng nh ng c càng mài càng ư
sáng, vàng càng luy n càng trong”(4). Còn tài năng c a ng i cán b , đ ng viên, ườ
theo Bác, ph i đ c th hi n ch : “Có trình đ tri th c khoa h c đ c đúc rút, ượ ượ
khái quát t th c ti n ho t đ ng cách m ng và kinh nghi m th c t c a ng i cán ế ườ
b , đ ng viên, v a là ph ng ti n, v a là ph ng pháp lu n khoa h c, giúp ng i ươ ươ ườ
cán b , đ ng viên v n d ng vào gi i quy t th ng l i các v n đ đ c đ t ra trong ế ượ
th c ti n cu c s ng”.
Ngày nay, trong công cu c đ i m i, đ y m nh công nghi p hoá, hi n đ i
hoá đ t n c, Đ ng Nhà n c đã, đang quán tri t sâu s c v n d ng sáng ướ ướ
t o lu n ch nghĩa Mác-Lênin, t t ng H Chí Minh v công tác b i d ng, ư ưở ư
rèn luy n, xây d ng phát tri n đ i ngũ cán b , đ ng viên c a Đ ng m t cách
toàn di n, c v ph m ch t và năng l c, đ c và tài.
Th c hi n Di chúc c a Bác, Đ ng ta đ t v n đ r t c b n quan tr ng ơ
trong n i dung “Xây d ng, ch nh đ n Đ ng, nâng cao năng l c lãnh đ o s c
chi n đ u c a Đ ng”.ế Th c t m t tình hình là: hi n nay, trong công tác xây ế
d ng Đ ng, bên c nh nh ng u đi m là c b n, đang n i lên m t s khuy t đi m ư ơ ế
y u kém. M t trong nh ng khuy t đi m, y u kém đó là: m t b ph n cán b ,ế ế ế
đ ng viên suy thoái v chính tr , t t ng đ o đ c l i s ng. Không ít cán b , ư ưở
đ ng viên còn mang n ng ch nghĩa cá nhân, thi u trung th c và quan liêu. Cá bi t ế
cán b , đ ng viên l i s ng sa đo , b d lu n h i lên án gay g t. Do đó, ư
đ góp ph n th c hi n th ng l i cu c v n đ ng xây d ng, ch nh đ n Đ ng, th c
hi n Di chúc c a Bác Ngh quy t Đ i h i Đ i bi u toàn qu c l n th X c a ế
Đ ng, các t ch c Đ ng các ngành, các c p, các đ a ph ng, c quan đ n v , ươ ơ ơ
cũng nh toàn th cán b , đ ng viên đang t p trung th c hi n m t s n i dungư
xây d ng, ch nh đ n Đ ng sau:
M t là, ti p t c t p trung xây d ng các chi b , các t ch c c s Đ ng ế ơ
trong c quan, đ n v luôn trong s ch, v ng m nh toàn di n v chính tr , t t ngơ ơ ư ưở
t ch c. Các t ch c c s Đ ng ph i th c s h t nhân lãnh đ o, đoàn k t, ơ ế
giáo d c giúp đ m i cán b , đ ng viên qu n chúng trong đ n v . Xây d ng ơ
cho m i cán b , đ ng viên luôn gi v ng, c ng c phát huy cao nh t b n ch t,
truy n th ng t t đ p c a ng i đ ng viên c ng s n. ườ
Hai là, kiên quy t đ u tranh ch ng ch nghĩa nhân d i m i hình th c.ế ướ
B i vì, n c ta hi n nay, ch nghĩa nhân đã, đang t n t i trong m t b ph n ướ
cán b , đ ng viên. v t ch ng ng i không nh c n tr công cu c đ i m i, ư
đ y m nh công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t n c. Ch nghĩa nhân, hình ướ
th c, m c đ nào đ u làm suy y u s c chi n đ u và năng l c lãnh đ o c a Đ ng, ế ế
làm tha hoá ph m ch t, năng l c c a ng i cán b , đ ng viên. Sinh th i, Ch t ch ườ
H Chí Minh đã coi ch nghĩa nhân th “gi c n i xâm”. Trong bài vi t: ế
“Nâng cao đ o đ c cách m ng, quét s ch ch nghĩa nhân”, Bác H nghiêm
kh c phê phán nh ng bi u hi n ch nghĩa nhân m t s cán b , đ ng viên.
M t trong nh ng nhi m v r t c b n c p bách c a công tác xây d ng, ch nh ơ
đ n Đ ng hi n nay đã đ c Đ ng ta nh n m nh “tăng c ng công tác giáo d c ượ ườ
t t ng, chính tr , rèn luy n đ o đ c cách m ng, ch ng ch nghĩa cá nhân”. ư ưở
Ba là, đ u tranh ch ng kh c ph c t quan liêu trong m t b ph n cán
b , đ ng viên. T quan liêu trong m t b ph n cán b , đ ng viên nh t đ ng
viên có ch c, có quy n, đang là m t trong nh ng nguyên nhân làm cho Đ ng xa r i
qu n chúng, làm suy y u Nhà n c XHCN làm suy gi m ni m tin c a qu n ế ướ
chúng lao đ ng đ i v i Đ ng, ch đ XHCN. Ch t ch H Chí Minh cho r ng: ế
“Ch nghĩa quan liêu trong ng i cán b , đ ng viên cũng m t th b nh”. ườ
c n ph i đ u tranh ngăn ng a và kh c ph c.
K ni m 40 năm th c hi n Di chúc thiêng liêng c a Ch t ch H Chí Minh,
v i t m lòng kính yêu Bác, chúng ta nghiên c u ôn l i, nguy n h c t p làm
theo t t ng, đ o đ c c a Ng i, quy t tâm ph n đ u, đoàn k t, xây d ng m tư ưở ườ ế ế
n c Vi t Nam dân giàu, n c m nh, h i công b ng, dân ch , văn minh ướ ướ
ti n v ng ch c lên CNXH ./. ế
Ghi chú:
(1) ĐCSVN, Văn ki n Đ i h i đ i bi u toàn qu c l n th X, Nxb CTQG, N i,
2006, tr.19.
(2) H Chí Minh, toàn t p, t p 5, Nxb CTQG, Hà N i, 1995, tr.269, 273.
(3) H Chí Minh, toàn t p, t p 9, Nxb CTQG, Hà N i, 1996, tr.283.
(4) H Chí Minh, toàn t p, T p 9, Nxb CTQG, Hà N i, 1996, tr.293.