Mua giấy phép sử dụng các máy chủ DB2 9.7 phân
tán trong môi trường sẵn sàng cao (HA)
Khách hàng chọn DB2 làm cơ sở dữ liệu ưa thích của họ bởi vì thời gian chứng tỏ giá trị (time to
value) rất sớm của nó, khả năng mở rộng và tích hợp trong các môi trường khác nhau của nó,
tính bền chắc của nó, và khả năng thời gian ngừng chạy tối thiểu (cả có kế hoạch lẫn ngoài kế
hoạch). Trong bài viết này, chúng tôi tập trung vào các khía cạnh của tính sẵn sàng cao (HA) của
DB2, không đề cập quá nhiều về chức năng (đã nhiều người viết về vấn đề này), mà về cấp
quyền.
Chúng tôi nghe rất nhiều câu hỏi về cấp phép cho DB2 trong môi trường có tính sẵn sàng cao, đó
là các cấu hình được thiết kế để giải quyết các trường hợp ngừng chạy ngoài kế hoạch (và đôi khi
cả các trường hợp có kế hoạch nữa). Thông thường, cái gây lúng túng nhất là do có sự khác nhau
rất lớn trong việc các nhà cung cấp định giá bán các sản phẩm cơ sở dữ liệu của họ trong môi
trường sẵn sàng cao.
Một nguồn nhầm lẫn khác là từ các thuật ngữ được dùng khi thảo luận liên quan đến tính sẵn
sàng cao. Ví dụ: thuật ngữ các cụm (clusters). Đôi khi ngành công nghiệp CNTT đề cập đến môi
trường tính sẵn sàng cao là các cụm. Chúng tôi không thích tiếp tục sử dụng thuật ngữ này theo
kiểu ấy nữa, vì nó đã trở thành cái gì đó quá tải trong thời gian gần đây, theo đó các cụm có thể
nói đến việc tạo cụm để có khả năng mở rộng (giống như tính năng phân hoạch của cơ sở dữ liệu
InfoSphere Warehouse (DPF) – tính năng này dựa trên DB2) hoặc tạo cụm để có tính sẵn sàng
(Ví dụ: bằng cách sử dụng phần mềm phân cụm của hệ thống tự động Tivoli cho đa nền tảng
(SA-MP), lần đầu tiên được đưa vào trong DB2 9 và sau đó được tích hợp sâu trong phiên bản
DB2 9,5 cho nhóm các máy chủ), hoặc cả hai (như trường hợp cụm của DB2 pureScale, hoặc hệ
thống phân tích thông minh của IBM). Mặc dù không thích thuật ngữ này, nhưng nó đã được sử
dụng, vì thế đối với bài viết này, khi nói đến thuật ngữ cụm, chúng tôi muốn nói tạo cụm để cho
tính sẵn sàng cao (trừ khi có ghi chú khác). Để đơn giản, chúng tôi khuyên bạn nên gắn thêm các
chữ khả năng sẵn sàng cao hay khả năng mở rộng với thuật ngữ này khi thảo luận về các cụm với
các đồng nghiệp hoặc khách hàng của bạn. Tất nhiên, một số giải pháp đề cập đến cả hai, cả khả
năng mở rộng lẫn tính sẵn sàng cao bằng một cụm, vì thế, hãy đảm bảo rằng bạn luôn luôn
truyền đạt những gì bạn đang cố gắng làm khi nói chuyện với đồng nghiệp của bạn.
Một nguồn nhầm lẫn khác phát sinh từ các thuật ngữ sử dụng để mô tả các máy chủ hoạt động
như máy chủ chuyển đổi dự phòng trong trường hợp có sự cố ngừng hoạt động. Ví dụ: Máy chủ
này có thể được nói đến như là máy chủ dự phòng hoặc máy chủ thứ cấp (và nhiều tên gọi khác).
Nếu bạn đã dính líu đến chúng trong khoảng thời gian đủ dài, thì nhiều khả năng là bạn đã gặp
các thuật ngữ mô tả chức năng mà máy chủ này thực hiện. Các thuật ngữ như nhàn rỗi, đang
hoạt động, lạnh, ấm, nóng, và thụ động tất cả đều được dùng trong các cuộc thảo luận về tính sẵn
sàng.
Phần lớn các tài liệu của Tập đoàn phần mềm của IBM (IBM SWG) sử dụng cách phân loại lạnh,
ấm và nóng để mô tả các máy chủ ở chế độ chờ. Trước phiên bản DB2 9.5, mọi thứ trong lãnh
địa của DB2 ("DB2-land") có hơi khác. Tuy nhiên, kể từ phiên bản DB2 9.5 (và các phiên bản
sau này), cách phân loại khả năng sẵn sàng cao (HA) của DB2 và các điều khoản cấp giấy phép
cho nó tuân thủ cách phân loại của IBM SWG và các điều khoản cấp giấy phép tương ứng phù
hợp với chính sách định giá cho khả năng sẵn sàng cao. Ví dụ: Nếu bạn định cấu hình cho cụm
khả năng sẵn sàng cao của DB2 9.1 HA bằng cách sử dụng PowerHA IBM AIX (còn gọi là Đa
xử lý cụm khả năng sẵn sàng cao - High Availability Cluster Multiprocessing - HACMP), sao
cho có một máy chủ nhàn rỗi (và trình quản lý cơ sở dữ liệu chưa khởi chạy), thì bạn cũng phải
mua giấy phép sử dụng một phần máy chủ đó. Kể từ DB2 phiên bản 9.5 trở đi, bạn không phải
trả một xu nào nữa! Tương tự như vậy, nếu bạn đã cài đặt DB2 phiên bản 9.1 tại một máy chủ
không nối nguồn, bạn cũng đã phải mua phép sử dụng một phần cho máy chủ đó. Kể từ DB2
phiên bản 9.5 và các phiên bản sau đó bạn không phải mua mua giấy phép cho máy chủ DB2
không được nối nguồn. Chúng tôi đã cập nhật bài viết cho DB2 phiên bản 9.7 và bất kỳ thay đổi
tạm thời nào như là kết quả của gói vá lỗi để giúp bạn phân loại các quy định cấp phép sử dụng
cho khả năng sẵn sàng cao của DB2 và để bạn nắm được mọi thông tin.
Lưu ý: Bài viết này cũng bàn về công nghệ pureScale DB2 được công bố lần đầu vào tháng 10
năm 2009. Phương tiện để phân phối DB2 pureScale là DB2 phiên bản 9.8; Tuy nhiên, lý do duy
nhất để chạy DB2 phiên bản 9.8 là cho DB2 pureScale. Nói cách khác, nếu bạn đang chạy máy
chủ DB2 phiên bản 9.7 và không có kế hoạch để sử dụng DB2 pureScale, bạn sẽ không phải
chuyển sang DB2 phiên bản 9.8.
Hình 1 mô tả rõ ràng cách phân loại khả năng sẵn sàng cao của DB2 phiên bản 9.7 và cung cấp
một số ví dụ của từng loại cấu hình thuộc từng cách phân loại ấy.
Hình 1. Một số gợi ý hữu ích cho cách phân loại khả năng sẵn sàng cao như là nóng, ấm, và
lạnh của DB2 9.7
Bảng 1 cho thấy các thuật ngữ thường sử dụng nhất để mô tả môi trường sẵn sàng cao được ánh
xạ với cách phân loại DB2 9.7 và các điều khoản cấp phép sử dụng.
Bảng 1. Ánh xạ các thuật ngữ về tính sẵn sàng cao công nghiệp với các điều khoản cấp
phép sử dụng DB2 9.7.
Lạnh Ấm Nóng
DB2 được cài đặt trên máy chủ
nhằm mục đích dự phòng
Phần mềm cơ sở dữ liệu được
cài đặt trên máy ch
ủ nhằm mục
đích dự phòng
Phần mềm cơ sở dữ liệu được
cài đặt trên máy chủ nhằm
mục đích dự phòng
Cá thể cơ sở dữ liệu chưa được
khởi chạy, và sẽ được khởi chạy
chỉ khi chuyển đổi dự phòng xảy
ra.
Cá thể cơ sở dữ liệu được khởi
chạy, và nó cũng có thể nhận
được các thông tin cập nhật từ
cơ sở dữ liệu chính cho mục
đích khả năng sẵn sàng cao.
Không có sự truy cập của
người sử dụng cuối cùng nào
vào cơ sở dữ liệu dự phòng
này.
Đồng thời máy chủ n
ày duy trì
kịch bản đối tác sẵn sàng cao
của của nó, nó cũng phục vụ
các ứng dụng khác nh
ư là máy
chủ dữ liệu chính. Có sự truy
cập của người dùng cuối cùng
vào cơ sở dữ liệu dự phòng
này ngay cả khi không có lỗi
xảy ra.
Thường được sử dụng trong kịch
bản phân cụm khi việc phục hồi
sau thảm họa với khả năng sẵn
sàng cao (HADR) hoặc việc dịch
chuyển bản ghi nhật ký không
được triển khai và trình quản lý c
ơ
sở dữ liệu không được chạy,
chẳng hạn như cho PowerHA cho
cụm AIX (trước đây là HACMP).
Thường sử dụng trong HADR
“vanilla” (không đọc ở chế độ
chờ), trong Q-Replication,
hoặc trong kịch bản dịch
chuyển bản ghi nhật ký.
Thường sử dụng trong HADR
chuyển đổi dự phòng kép (sẽ
nói thêm sau), trong HADR có
đọc ở chế độ chờ, trong DB2
pureScale, và trong các kịch
bản tạo bản đúp
Bảng 1 bổ sung thêm một quy tắc ngón tay cái chung cho từng loại; tuy nhiên, sau khi đọc bài
viết này, hy vọng là mọi việc sẽ rõ ràng. Rất đơn giản, bạn mua giấy phép sử dụng máy chủ DB2
trong một môi trường sẵn sàng cao như thế nào là tùy thuộc vào các câu trả lời của bạn cho một
số câu hỏi then chốt sau đây:
Bạn đã cài đặt phiên bản DB2 nào ?
Đó có phải là các phiên bản DB2 Express-C, DB2 Express, DB2 Workgroup, DB2
Enterprise, hoặc DB2 Advanced Enterprise hay không? Ví dụ, một máy chủ DB2 Express
với giấy phép SERVER (Được đưa vào khi DB2 9.7 trở thành phiên bản có sẵn) không
có khái niệm nóng, ấm, hoặc lạnh cho máy chủ dự phòng (sẽ nói thêm sau). Bạn nên lưu
ý là bạn không được cấp phép để định cấu hình cho DB2 Express-C miễn phí thành bất
kỳ loại cấu hình tính sẵn sàng cao nào - Nếu bạn cần khả năng sẵn sàng cao thì bạn cần
tối thiểu là DB2 Express. (Lưu ý rằng giấy phép FTL cho DB2 Express - C chỉ có sẵn
trong DB2 phiên bản 9.5 và không còn có sẵn trong DB2 phiên bản 9.7 nữa. Bây giờ nó
đã có sẵn dưới dạng giấy phép FTL cho DB2 Express: Giá vẫn như cũ với nhiều tính
năng hơn !). (N.D.: FTL là viết tắt của “Fixed term license” – giấy phép ấn định thời
hạn).
Máy chủ dự phòng được sử dụng như thế nào khi lỗi không xảy ra?
Ví dụ, có phải là nó được sử dụng như một máy chủ sản xuất cho giao dịch và truy vấn
của DB2 hay không? Cá thể DB2 trên máy chủ này đã chạy chưa? Có lẽ cá thể đang thực
hiện một số dạng công việc, nhưng chỉ để chủ yếu giúp phục hồi trong trường hợp lỗi, ví
dụ: Trong kịch bản HADR. Có phải bạn đang quản lý cụm DB2 pureScale hay không?
Rất đơn giản, máy chủ dự phòng đang làm gì khi tất cả mọi thứ đang chạy tốt, đó hầu như
là tất cả những gì mà DB2 trên máy chủ đó cần phải được cấp giấy phép sử dụng.
Bạn đã mua phép sử dụng máy chủ DB2, mà bạn muốn đảm bảo rằng nó sẵn sàng cao, như
thế nào ?
Ví dụ: Nếu bạn đã mua phép sử dụng máy chủ DB2 Express với giấy phép SERVER như
đã được đưa vào trong DB2 9.7, thì bạn phải mua giấy phép SERVER bổ sung cho máy
chủ dự phòng bất kể nó đang ở tình trạng hoạt động nào: nóng, ấm, hay lạnh. Nếu bạn
mua giấy phép sử dụng máy chủ DB2 Express của bạn theo mô hình Người dùng được ủy
quyền (Authorized User - AU), thì tức là bạn đã mua phép sử dụng máy chủ dự phòng
trong trạng thái ấm cho 5 người dùng được ủy quyền và không cần mua phép sử dụng
máy chủ dự phòng ở trang thái lạnh nữa. Nếu máy chủ DB2 Express của bạn được cấp
phép sử dụng theo mô hình giá trị đơn vị trình xử lý Processor Value Unit (PVU) thì tức
là bạn đã mua phép sử dụng máy chủ dự phòng ở trạng thái ấm cho 100 PVU (Bất kể
máy chủ đang sử dụng kiến trúc bộ xử lý nào) và thậm chí cũng không cần mua phép sử
dụng máy chủ dự phòng ở chế độ lạnh nữa.
Nếu bạn đang tìm kiếm tổng quan về tất cả máy chủ DB2 9 phân tán và cách mua giấy phép sử
dụng chúng, hãy tham khảo tài liệu "Ấn bản DB2 9.7 phân tán nào là phù hợp với bạn?". Để so
sánh các tính năng, chức năng và lợi ích giữa các phiên bản máy chủ khác nhau của DB2, hãy
đọc tài liệu "So sánh các máy chủ dữ liệu DB2 9.7 phân tán".
Từ DB2 phiên bản 8.2 trở đi, đã có một số cải tiến về giấy phép sử dụng, các cải tiến này giảm
đáng kể chi phí để có tính sẵn sàng cao liên kết với các máy chủ DB2 của bạn. Ví dụ, trong DB2
phiên bản 8.2, nếu bạn muốn mua giấy phép sử dụng DB2Workgroup với HADR, thi bạn phải
mua gói Các tính năng sẵn sàng cao (High Availability Feature Pack) và mua giấy phép sử dụng
gói tính năng này trên cả hai máy chủ. Với DB2 9, điều này đã thay đổi: bạn không còn phải mua
giấy phép sử dụng gói tính năng này trên máy chủ dự phòng nữa. Trong DB2 phiên bản 9.5, IBM
đã miễn phí gói các tính năng khả năng sẵn sàng cao cho các máy chủ DB2 Workgroup. Khá đơn
giản, từ phiên bản này đến phiên bản khác, IBM đã giảm giá thành của môi trường khả năng sẵn
sàng cao dựa trên DB2 của bạn nhờ có các thay đổi sau đây:
Khi một máy chủ đơn đang hoạt động như một máy chủ dự phòng ấm cho nhiều máy chủ
sản xuất, bạn chỉ phải mua giấy phép sử dụng máy chủ dự phòng ấm (như DB2 8.2) một
lần. Ví dụ: Nếu bạn đã mua giấy phép sử dụng máy chủ DB2 nóng cho số lượng không
giới hạn người sử dụng, thì máy chủ dự phòng ấm sẽ yêu cầu 100 PVU. Nếu 5 máy chủ
mức 400 PVU khác đang chạy DB2 Workgroup, và mỗi máy chủ được cấu hình trong
cụm HADR để dự phòng cho chính máy chủ đó, bạn sẽ chỉ phải mua giấy phép sử dụng
cho 2100 PVU (5 máy chủ x 400 + 100 PVU cho máy chủ dự phòng) chứ không phải là
2500 PVU [(5 máy chủ x 400 PVU) + (5 máy chủ x 100 PVU).
Bạn không cần phải mua giấy phép sử dụng các gói tính năng trên máy chủ đang hoạt
động như máy chủ dự phòng ấm hoặc lạnh nữa (như trường hợp DB2 9). Ví dụ, nếu bạn
đã mua giấy phép sử dụng gói Tính năng tối ưu hóa lưu trữ (Gói này cung cấp khả năng
nén dữ liệu XML, các bảng, chỉ mục, các bảng tạm thời và nhiều loại khác) cho máy chủ
DB2 Enterprise của bạn và đã định cấu cấu hình cơ sở dữ liệu để tham gia vào cụm
HADR, thì bạn chỉ cần phải mua 100 PVU của DB2 Enterprise trên máy chủ dự phòng.
Không cần mua giấy phép sử dụng thêm đối với gói Tính năng tối ưu hóa lưu trữ.
HADR được bao gồm trong DB2 Workgroup, không phải trả thêm phí (như DB2 9); nếu
bạn quan sát xung quanh về tình hình cạnh tranh thì thấy không có nhà cung cấp nào khác
cung cấp các chức năng tương tự (không có các hạn chế cho các công nghệ HADR trên
DB2 Workgroup) cho bất kỳ máy chủ hướng SMB nào.
Bạn nhận được phần mềm phân cụm miễn phí cho hầu như bất kỳ ấn bản nào (đối với
DB2 Express bạn cần sử dụng giấy phép FTL, hoặc giấy phép SERVER, hoặc bạn cần
phải mua gói tính năng), đó là hệ thống tự động Tivoli cho nhiều nền tảng (Tivoli SA-
MP), để tạo ra cụm khả năng sẵn sàng cao cho máy chủ DB2 của bạn (như DB2 9).
Bạn không cần phải mua giấy phép sử dụng máy chủ dự phòng lạnh (như trường hợp
DB2 9.5). Thực tế, một số nhà cung cấp tuyên bố rằng họ mang lại một số lợi thế bằng
cách tặng 10 ngày sử dụng chuyển đổi dự phòng cho giải pháp khả năng sẵn sàng cao, tuy
nhiên, đối với DB2, điều này thực sự là không giới hạn cho loại cụm tương tự. Hơn nữa,
bạn có được phần mềm phân cụm miễn phí! Trên thực tế, phần mềm phân cụm Tivoli
SA-MP được tích hợp sâu vào DB2 (DB2 9.5) và bao gồm các giao diện quản lý phong
phú giảm bớt tổng chi phí sở hữu của cụm khả năng sẵn sàng cao.
Bạn có thể định cấu hình hai máy chủ DB2 Express trong một cụm HADR mà không
phải mua gói Tính năng sẵn sàng cao nếu bạn mua giấy phép sử dụng máy chủ DB2
Express của bạn theo giấy phép FTL hoặc giấy phép SERVER (cả hai tùy chọn giấy phép
được đưa vào khi DB2 9.7 trở nên có sẵn một cách rộng rãi).
Lưu ý: Trong bài viết này chúng tôi bàn về mua giấy phép sử dụng máy chủ, tuy nhiên, tất cả các
phiên bản DB2 hỗ trợ giấy phép sử dụng khả năng con, tức là bạn chỉ mua giấy phép sử dụng
khả năng mà máy chủ DB2 đang sử dụng. Nếu chúng ta sử dụng một câu chẳng hạn như giấy
phép sử dụng cho mức PVU của máy chủ, bạn có thể hiểu là mức PVU của một phiên
VMWWare hoặc LPAR, nếu bạn đang sử dụng các công nghệ ảo hóa này. Có một số điều kiện
tiên quyết đối với loại giấy phép sử dụng mà bạn nên biết. Do đó hãy đảm bảo rằng bạn biết tất
cả các chi tiết trước khi triển khai DB2 trong loại môi trường này.
Như bạn có thể thấy, đã có rất nhiều thay đổi để giảm tổng chi phí sở hữu gắn với các cụm khả
năng sẵn sàng cao của DB2 từ cả hai góc độ giấy phép sử dụng và quản trị, điều này thật phấn
khởi nếu xét đến cuộc sống kinh tế của chúng ta hiện nay. Tốt nhất hãy bắt đầu cuộc tranh luận
về các tác động của các cụm khả năng sẵn sàng cao với chế độ giấy phép sử dụng DB2 9.7 là với
các ví dụ so sánh tương quan với cách phân loại khả năng sẵn sàng cao của DB2. Như đã đề cập
ở phần trước, DB2 9.7 định nghĩa 3 loại máy chủ dự phòng, đó là: Nóng, ấm và lạnh.
Về đầu trang
Dự phòng nóng
Cấu hình dự phòng nóng là cấu hình trong đó tất cả các máy chủ có cơ sở dữ liệu DB2 đang hoạt
động phục vụ các giao dịch và truy vấn của người sử dụng. Cấu hình này được gọi là cụm
nóng/nóng (hot/hot - mặc dù nó đôi khi được gọi là cấu hình tích cực/tích cực (active/active) vì
tất cả các máy chủ trong cụm đang thực hiện một số công việc nghiệp vụ ở mức độ sản xuất nào
đó tại mọi thời điểm). Nếu một trong các máy chủ trong cụm khả năng sẵn sàng cao bị lỗi, thì