Muỗi và gene chống
ký sinh trùng sốt rét.
Theo một công trình nghiên cứu
của viện Hàn Lâm khoa học Hoa
Kỳ, các nhà nghiên cứu đang
từng bước tiến gần hơn đến việc
tạo ra một dòng muỗi chuyển
gene có khả năng kháng ký sinh
trùng sốt rét. Kết quả của nghiên
cứu là dòng muỗi sạch ký sinh
trùng sốt rét và có tỷ lệ sống cao
hơn những con muỗi bình thư
ờng
khi nuôi bằng máu
có Plasmodium.
Theo Peter Atkinson thuộc đại học
California ở Riverside có thể đưa
loại muỗi này vào tự nhiên và sử
dụng như một tác nhân cạnh tranh
sinh học, chấm dứt sự lan truyền
dai dẳng của loại ký sinh trùng này
trong quần thể.
Các nghiên cứu trước đây đã cho
thấy những con muỗi chứa ký sinh
trùng sốt rét không thích nghi tốt
như muỗi sạch bệnh. Dựa tr
ên quan
sát này, Marcelo Jacobs-Lorena
thuộc trường y tế công đồng Johns
Hopkins Bloomberg (tác giả) đưa
ra suy luận rằng muỗi được chuyển
gen kháng ký sinh trùng sốt rét có
sức sống vượt trội các cá thể hoang
dại. Về kết quả thực tế thú vị này,
bản thân Jacobs-Lorena thừa nhận
“Tôi đã từng tin rằng việc sử dụng
phương pháp chuyển gen chỉ có hạ
i
mà thôi.”. Thực tế, một số nghiên
cứu khác cho thấy những cá thể
muỗi được chuyển gen có thể phải
chịu một số thiệt thòi trong thích
nghi, bù lại lợi ích từ tính kháng số
t
rét.
Theo Mauro T. Marrelli, cũng
thuộc trường Johns Hopkins, các
nhà nghiên cứu đã so sánh sự thích
nghi của muỗi Anophen
stephensihoang dại với các cá thể
muỗi biểu hiện SM1, một peptide
có khả năng ngăn cản trùng sốt rét
xâm nhập vào đường tiêu hóa của
muỗi. Những cá thể muỗi chuyển
gene này không thể bị bệnh
bởi Plasmodium berghei, một loại
ký sinh trùng sốt rét nhiễm trên
chuột.
Các nhà nghiên cứu đã thả muỗi
hoang dại và muỗi chuyển gen vào
lồng và nuôi bằng máu chuột
nhiễm Plasmodium. Sau 9 thế hệ,
muỗi mang gene chuyển đã chiếm
khoảng 70% tổng số. Các thí
nghiệm bổ sung đã cho thấy các cá
thể muỗi chuyển gene có tỉ lệ sinh
sản cao và tỉ lệ tử vong thấp hơn
dòng muỗi hoang dại trong điều
kiện dinh dưỡng là máu chứa ký
sinh trùng đang phát triển.
Atkinson nói “Đây là công việ
c thú
vị, một số người đã luôn nói rằng
những cá thể chuyển gene mà
chúng tôi tạo ra sẽ khó có thể tồn
tại, bởi những thay đổi di truyền là
không có ý nghĩa về mặt thích nghi
trong trường hợp này. Nhưng đây
thực sự là một tin tức đáng khích l
ệ
“
Theo một nghiên cứu trước đây,
muỗi chuyển gene kháng ký sinh