Ỏ NGÂN HÀNG CÂU H I THI VÀ ĐÁP ÁN

Ổ Ạ ƯỞ Ạ B  TÚC NÂNG H NG GCNKNCM MÁY TR NG H NG NHÌ

̀ ́ ̉ ̣ CÂU HOI VA ĐAP ÁN THI TRĂC NGHIÊM

ƯỞ ́ Ệ Ụ MÔN : NGHI P V  MÁY TR NG

Câu 1:

ệ ấ ỉ ươ ệ ượ ự ể ứ c d  ki m tra l y ch ng ch  làm vi c trên ph ở ầ   ng ti n ch  d u, Ng

ả ở ỏ ch  hoá ch t, ch  khí hoá l ng ph i:

i ườ đ ấ ủ ủ ủ ủ ở ổ ở a. Đ  15 tu i tr  lên. ổ ở b. Đ  16 tu i tr  lên. ổ ở c. Đ  18 tu i tr  lên. ổ ở d. Đ  20 tu i tr  lên.

ủ ưở ạ ưở ở ề ệ ượ ả ả ọ danh thuy n tr ng h ng ba đ ng ti n ch  hàng có tr ng t ứ   ệ c đ m nhi m ch c ầ i toàn ph n:

Câu 2: ề Thuy n viên có GCNKNCM thuy n tr ng c a lo i ph ế ế ế ế ề ừ ừ ừ ừ ươ ấ ấ a. T  trên 15 t n đ n 50 t n. ấ ấ b. T  trên 15 t n đ n 100 t n. ấ ấ c. T  trên 15 t n đ n 150 t n. ấ ấ d. T  trên 15 t n đ n 200 t n.

ưở ạ ượ ả ệ ng h ng ba đ ứ   c đ m nhi m ch c

ưở ứ ở danh thuy n tr

Câu 3: ề Thuy n viên có GCNKNCM thuy n tr ạ ủ ng c a lo i ph ườ ế ng ti n tàu khách có s c ch  : ườ ươ i đ n 12 ng

ề ừ ừ ừ ừ ườ ế ườ ế ườ ế a. T  trên 5 ng b. T  trên 12 ng c. T  trên 12 ng d. T  trên 50 ng i đ n 50 ng i đ n 100 ng i đ n 100 ng ề ệ i. ườ i. ườ i. ườ i.

ạ ệ ứ   c đ m nhi m ch c

ưở ươ ủ ạ ề ệ ầ danh thuy n tr ượ ả ưở ng h ng ba đ ả ọ i toàn ph n: ng ti n đoàn lai có tr ng t

Câu 4: ề Thuy n viên có GCNKNCM thuy n tr ng c a lo i ph ấ

1

ề ế ế ế ế a. Đ n 50 t n. ấ b. Đ n 100 t n. ấ c. Đ n 150 t n. ấ d. Đ n 400 t n.

ưở ượ ệ ả ng h ng ba đ ứ   c đ m nhi m ch c

Câu 5: ề Thuy n viên có GCNKNCM máy tr ưở ệ ạ ấ ủ ng c a ph ng ti n có t ng công su t máy chính:

ươ ự ế ự ế ự ế ự ế danh máy tr ừ ừ ừ ừ ổ ự a. T  trên 5 mã l c đ n 15 mã l c. ự b. T  trên 15 mã l c đ n 50 mã l c. ự c. T  trên 15 mã l c đ n 100 mã l c. ự d. T  trên 15 mã l c đ n 150 mã l c.

ượ ả

ề ạ ủ ưở ươ ạ ệ ở ề ứ GCNKNCM thuy n tr ưở ng c a các lo i ph ệ   c đ m nhi m ng h ng nhì đ ả   ọ ng ti n ch  hàng có tr ng t i

Câu 6: ề Thuy n viên có  ch c danh thuy n tr toàn ph n:ầ ừ ừ ừ ừ ế ế ế ế ướ ấ ấ a. T  trên 150 t n đ n 400 t n. ấ b. T  trên 150 t n đ n 500 t n. ấ c. T  trên 150 t n đ n 600 t n. ấ d. T  trên 150 t n đ n d ấ ấ ấ i 1000 t n.

Câu 7: ề Thuy n viên có ng h ng nhì đ ệ   c đ m nhi m

ề ứ ủ ượ ả ứ ạ ưở ng ti n ở ệ tàu khách có s c ch :

ưở ườ ế ườ ế ườ ế ề GCNKNCM thuy n tr ươ ng c a các lo i ph i đ n 100 ng i đ n 150 ng i đ n 200 ng ạ ườ i. ườ i. ườ i.

ch c danh thuy n tr ừ a. T  trên 50 ng ừ b. T  trên 50 ng ừ c. T  trên 50 ng d. Trên 100 ng i.ườ

ượ ả Câu 8: ề Thuy n viên có ng h ng nhì đ

ề ủ ạ ưở ề GCNKNCM thuy n tr ươ ng c a các lo i ph ạ ưở ng ti n ệ đoàn lai có tr ng t ệ   c đ m nhi m ả ọ   i toàn

ứ ch c danh thuy n tr ph n:ầ

ấ ấ

ế ế ừ ế ấ

2

a. Đ n 500 t n. b. Đ n 800 t n. ấ c. T  trên 400 t n đ n 1000 t n. d. Trên 1000 t n.ấ

ạ ệ ả ng h ng nhì đ ứ   c đ m nhi m ch c

ệ ấ ổ ượ ưở ng ti n có t ng công su t máy chính: Câu 9: ề Thuy n viên có   ủ ưở ng c a ph

ự ự ự danh máy tr ừ ừ ừ

GCNKNCM  máy tr ươ ự ế a. T  trên 150 mã l c đ n 300 mã l c. ự ế b. T  trên 150 mã l c đ n 400 mã l c. ự ế c. T  trên 150 mã l c đ n 500 mã l c. d. Trên 500 mã l c.ự

ạ ấ ượ ả ề

ủ ạ ng h ng nh t đ ở ệ ọ Câu 10: Thuy n viên có   ưở ề ề GCNKNCM  thuy n tr ươ ng c a các lo i ph ưở ng ti n ch  hàng có tr ng t ệ   c đ m nhi m ả   i toàn

ứ ch c danh thuy n tr ph n:ầ

ấ ấ

ế ế ế a. Trên 500 t n.ấ b. Đ n 800 t n. c. Đ n 900 t n. ấ d. Đ n 1000 t n.

ưở ứ ạ ng   h ng   nh t   đ ươ ưở ng c a các lo i ph ả   ấ ượ c   đ m ệ tàu khách có s cứ ạ ng ti n

Câu 11: ề GCNKNCM  thuy n   tr Thuy n   viên   có   ủ ề ệ nhi m ch c danh thuy n tr ch  :ở

ế ế ướ a. Trên 100 ng b. Đ n 150 ng c. Đ n 200 ng d. D i 250 ng i.ườ ườ i. ườ i. ườ i.

ưở ứ ạ ng   h ng   nh t   đ ươ ưở ng c a các lo i ph ả   ấ ượ c   đ m ệ đoàn lai có tr ngọ ạ ng ti n

Câu 12: ề GCNKNCM  thuy n   tr Thuy n   viên   có   ủ ề nhi m ch c danh thuy n tr ả t ệ i toàn ph n:

ầ ừ ế ấ

ế ế ấ ấ ấ a. T  trên 400 t n đ n 1500 t n. b. Trên 1000 t n.ấ c. Đ n 1500 t n. d. Đ n 2000 t n.

3

Câu 13:

ề Thuy n viên có ng h ng nh t đ ệ   c đ m nhi m

ứ ưở GCNKNCM  máy tr ươ ưở ổ ệ ấ ch c danh máy tr ấ ượ ả ạ ng ti n có t ng công su t máy chính: ủ ng c a ph

ế ế ế a. Trên 400 mã l c.ự ự b. Đ n 500 mã l c. ự c. Đ n 1000 mã l c ự d. Đ n 1500 mã l c.

ươ ế ệ ơ ấ ứ ố ng iườ

ế ệ ng ti n không b  trí c  c u ch c danh máy phó thì  ụ Câu 14: N u trên ph ệ ẽ ự  hi n nhi m v  thay th  là: s  th c

ợ a. Máy phó hai. ưở ng. b. Máy tr ợ c. Th  máy. d. Máy phó hai và th  máy.

ệ ế ươ ơ ấ ứ ng ti n không b  trí c  c u ch c danh máy phó hai thì

ụ ệ ố ế ng ườ ẽ ự  hi n nhi m v  thay th  là:

ng.

ợ Câu 15: N u trên ph ệ i s  th c a. Máy phó m t.ộ ưở b. Máy tr ợ c. Th  máy. ộ d. Máy phó m t và th  máy.

Câu 16:

ườ

ậ ộ ạ ưở i giúp vi c cho máy tr ể ậ ệ Máy phó m t là ng ế a. L p k  ho ch công tác c a b  ph n máy đ  máy tr ệ ế   ng duy t, tr c ti p

ố ớ ự ệ ề

ậ ả ứ ắ ả

ồ ơ ơ ệ

ả ả ụ ệ ố ơ ệ ng, có trách nhi m: ự ủ ộ ưở ố ộ ộ b  trí công vi c, phân công tr c ca đ i v i thuy n viên thu c b  ph n máy. ứ ướ ủ ệ ố c c a h  th ng c u ho , c u đ m. b. B o đ m cho các máy b m n ộ ộ ậ ậ ỹ c. Qu n lý các h  s , tài li u k  thu t thu c b  ph n máy. ướ ố ố ệ ố d. Ph  trách h  th ng máy nén khí, h  th ng  ng n ầ ố c,  ng d u,  ng h i.

ệ ử ả ỹ

ự ậ ủ ậ ồ ơ ế ị ộ thi

4

Câu 17: ườ ể ả Đ  đ m b o cho s  v n hành k  thu t bình th ệ ơ ấ ậ t b  đ ng c  trên tàu th y ph i có các h  s  tài li u k  thu t: ể ữ   ng và công vi c s a ch a ỹ ề ơ ồ ơ ộ ả ộ ơ ơ ụ a. H  s  đ ng c  chính, đ ng c  ph  và c  c u đi u khi n chung.

ộ ậ

ướ

ng d n s  d ng VHF. ế ệ ề b. Nh t ký đi u đ ng tàu. ẫ ử ụ c. Sách h ồ ơ ồ d. S  đ  tuy n lu ng sông kênh Vi t Nam.

ơ ị ố ượ ng riêng là:

ấ ả ề Câu 18: Đ n v  kh i l a. kG/m3. b. kg/m3. c. kg. d. T t c  các đáp án trên đ u đúng.

ạ ậ ầ ậ c khi nh n d u:

ả ả

ướ ậ ậ ễ ậ ả ng.

ậ Câu 19: ầ ế ạ ng ph i l p k  ho ch nh n d u tr T i sao máy tr ạ ế ữ ầ a. K  ho ch nh n d u nh m h n ch  nh ng sai sót gây h u qu  đâm va.  ạ ế ữ ầ b. K  ho ch nh n d u nh m h n ch  nh ng sai sót gây h u qu  chìm tàu. ầ ườ ế ạ c. K  ho ch nh n d u nh m h n ch  gây h u qu  ô nhi m môi tr ầ   ả ế ạ ầ d. K  ho ch nh n d u nh m h n ch  nh ng sai sót gây h u qu  tràn d u

ả ậ ằ ằ ằ ằ ườ ưở ậ ậ ậ ậ ễ ế ế ế ế ổ ậ ầ ạ ạ ạ ạ gây cháy, n  hay ô nhi m môi tr ữ ng trong quá trình nh n d u.

ưở ộ ệ ề ậ ả   ng phân công công vi c cho thuy n viên b  ph n mình qu n

ứ Câu 20: Máy tr lý căn c  vào:

ề ự ế ủ ề ỗ c a m i thuy n viên.

ệ ướ công vi c d i tàu.

ả ự ế ả ứ ấ ậ ộ a. Kh  năng, tay ngh  th c t b. Th c t c. Kh  năng chuyên môn thông qua gi y ch ng nh n trình đ  chuyên môn

và tay ngh  th c t c a thuy n viên.

ề ự ế ủ ự ề ự ế ủ ề ưở d. S  phân công tr c ti p c a thuy n tr ng.

ượ ự ể ỷ ủ ỉ ợ ứ ứ ấ ỉ c d  ki m tra l y ch ng ch  thu  th , ch ng ch  th  máy

ạ ấ ạ Câu 21: Đ  ộ tu i ổ đ h ng nh t, h ng nhì là:

5

ổ ở ổ ở ổ ở ủ ủ ủ a. Đ  16 tu i tr  lên b. Đ  17 tu i tr  lên c. Đ  18 tu i tr  lên

ổ ở

ự ệ ữ ị ố ườ i lên xu ng tàu làm vi c không th c hi n nh ng quy đ nh,

ộ ả

ệ i tr c ca ph i: ắ ỏ ở

ủ d. Đ  20 tu i tr  lên Câu 22: Khi ng ủ n i quy c a tàu thì ng ờ ắ ờ ỏ

ưở ế ề ng bi t.

ươ ứ ệ ả ứ ườ ự a. M i lên kh i tàu sau khi đã có nh c nh .  ở b. Nh c nh  nh  nhàng. c. M i lên kh i tàu. d. Báo cáo cho thuy n tr Câu 23: ườ Ng

ấ ườ i lái ph ể ề nh t bao xa đ  đ  phòng vô lăng đánh vào ng ng ti n khi đ ng quay vô lăng ph i đ ng cách vô lăng ít i:

a. 0,2 m. b. 0,3 m. c. 0,4 m. d. 0,5m.

ằ ổ ộ

Câu 24: Quy đ i m t cv ra W b ng: a.  755W b.  735,499W c.  745,7 W d.  1,35 W

ố ậ ả ờ

ỗ ộ ỗ ộ ỗ ộ ượ ổ ổ ổ ủ ủ ủ

ố ố ố ế ị ề Câu 25: ề c phép lên b  khi tàu c p c ng: S  thuy n viên đ ề ậ a. Không quá 1/2 t ng s  thuy n viên c a m i b  ph n. ề ậ b. Không quá 2/3 t ng s  thuy n viên c a m i b  ph n. ậ ề c. Không quá 1/3 t ng s  thuy n viên c a m i b  ph n. d. Tùy thuy n phó quy t đ nh.

ệ ướ ầ ồ ả ả ộ ồ ế i bu ng máy: t.

ấ ễ ổ ộ ố ể ố ồ

ấ ễ ổ ấ ố

ố ệ ự ườ ặ ủ ỏ Câu 26: ị ộ M t trong nh ng quy đ nh chung khi làm vi c d a. Khi đi ca máy ph i mang đ  b o h  lao đ ng khi c n thi b. Có th  hút thu c và mang ch t d  n  xu ng bu ng máy. c. C m hút thu c và mang ch t d   n  xu ng bu ng máy. ệ d. Khi phát hi n s  làm vi c không bình th ồ ng ho c h ng hóc c a máy

6

ả ử ph i x  lý ngay.

Câu 27: ơ ị ủ ộ ớ Đ n v  c a đ  nh t là: a. oK ầ b. % (ph n trăm). c. cSt (centistocker). d. oC.

ơ ượ ự  c s

ừ i tr c ca có trách nhi m d ng ngay đ ng c  (sau khi đ ệ ồ ợ ng h p:

ệ ươ ướ ả ị

ộ ườ ng ti n) trong tr ắ   ứ i m c quy đ nh và không có kh  năng kh c ạ ộ ụ

ố ữ ớ ướ ầ ọ c và sau b u l c.

ỏ ế ế Câu 28: ự ườ Ng ể ườ ề ủ i đi u khi n ph đ ng ý c a ng ố ớ ụ ự a. Áp l c nh t t t xu ng d ơ ộ ph c ngay trong khi đ ng c  đang ho t đ ng.  ự ớ ả b. Áp l c nh t gi m xu ng. ệ ự ự c. Có s  chênh l ch gi a áp l c nh t tr ớ ự d. Có s  hao nh t trong các te. Câu 29: ề Chi u si ủ t đúng c a m  l t:

1.                                    2.                                 3.

ẽ ế ế a. Hình 1. b. Hình 2. c. Hình 3. d. Hình 1 và 2 Câu 30: Nhìn vào hình v  hãy cho bi t đâu là kìm ch t:

7

1.                                       2.                                  3. a. Hình 1. b. Hình 1 và 3. c. Hình 2.

d. Hình 3.

ẽ ế ủ ụ ụ ướ ụ Câu 31: Nhìn vào hình v  cho bi t tác d ng c a d ng c  d i đây:

ỏ ụ

ể ắ ơ

ấ ả ề a. Vam dùng đ  tháo các bánh răng hay puly ra kh i tr c. b. Vam tháo n p xilanh. c. Vam tháo s  mi xilanh. d. T t c  các đáp án trên đ u đúng.

ườ ậ ả ệ ng (đ c ượ quy đ nh trong Lu t b o v  môi

ườ ố tr :

Câu 32: ị ắ ả ệ Nguyên t c b o v  môi tr ng, s  55/2014/QH13 ngày 23 tháng 6 năm 2014) a. 5 nguyên t c.ắ b. 6 nguyên t c.ắ c. 7 nguyên t c.ắ d. 8 nguyên t c.ắ

ng ề ệ ệ ộ ướ ổ ứ ộ Câu 33: ủ   ườ  là trách nhi m c a: ả ệ B o v  môi tr ủ ơ a. Toàn xã h i, quy n và trách nhi m c a c  quan nhà n c, t ch c, h  gia

đình, cá nhân.

ướ c.

ướ ng nhà n c.

8

ơ ơ ừ b. C  quan nhà n ườ ả c. C  quan qu n lý môi tr ộ d. T ng cá nhân trong xã h i.

ậ ự ị ự ả ủ

ng.

ề Câu 34: ề Thuy n viên t p s  ch u s  qu n lý c a: ưở a. Máy tr ng. ưở ề b. Thuy n tr ề c. Thuy n phó. ấ ả d. T t c  các đáp án trên đ u sai.

ụ ủ ữ

ữ ợ

ể ữ ể ữ ể ữ ạ Câu 35: ọ  Công d ng c a bình b t ch a cháy: ệ ữ ạ a. Ch a cháy kim lo i, ch a cháy đi n, h p kim. ệ b. Dùng đ  ch a đám cháy nhiên li u. c. Dùng đ  ch a đám cháy đi n. d. Dùng đ  ch a đám cháy kim lo i.

2 :

Câu 36: ụ Công d ng c a bình ch a cháy CO a. Dùng đ  ch a đám cháy kim lo i. b. Dùng đ  ch a đám cháy đi n. c. Dùng đ  ch a đám cháy nhiên li u. d. Ch a đ ủ ể ữ ể ữ ể ữ ữ ượ ấ ả c t ạ t c  các lo i đám cháy.

ủ ệ ạ bình ký hi u ABC) :

ữ ấ ỏ ấ

ể ữ

ữ ả

ể ữ Câu 37: ộ ụ ữ Công d ng c a bình b t ch a cháy (lo i  ấ ắ a. Ch a các đám cháy ch t r n, ch t khí và ch t l ng. ệ b. Dùng đ  ch a đám cháy đi n. ư ỗ ấ ắ c. Ch a các đám cháy ch t r n nh  g , bông, v i. ệ d. Dùng đ  ch a đám cháy nhiên li u.

ữ ồ ồ ọ ả ấ

ạ ạ n p l

9

Câu 38: ị V  trí kim đ ng h  áp su t trên bình b t ch a cháy ph i mang bình đi i khí: ạ a. V ch màu xanh.

ề ạ b. V ch vàng. ỏ ạ c. V ch đ . ấ ả d. T t c  các đáp áp trên đ u sai.

ể ữ ầ ả ầ c khi dùng th m đ  ch a cháy ta c n ph i chú ý yêu c u:

ả ủ ộ ớ ơ ướ c.

ướ c.

ạ Câu 39: ướ Tr ả ượ ơ c s n ph  m t l p s n. a. Ph i đ ả ượ c nhúng vào n b.Ph i đ ả ơ ầ c. Không c n ph i s n hay nhúng n ủ ộ ớ ả ượ c ph  m t l p b t. d. Ph i đ

ơ ộ ự ỉ ố ọ ầ

ệ ộ ỉ ọ

ổ ế ượ ử ụ ữ ủ ồ c s  d ng trên tàu th y g m:

ươ ươ ươ ươ ươ Câu 40: ọ ữ ơ Nh ng ch  s  quan tr ng khi l a ch n d u bôi tr n cho đ ng c : ớ ỉ ọ a. T  tr ng và đi m ch p cháy. ỉ ố b. Ch  s  SAE và API.  ỉ ọ ặ ộ c. Đ  đông đ c và t  tr ng. t đ  đóng băng và t  tr ng. d. Nhi Câu 41: Các ph a. 2 ph b. 3 ph c. 4 ph d. 5 ph ng pháp ch a cháy ph  bi n đ ng pháp. ng pháp. ng pháp. ng pháp.

ượ ự ể ứ ấ ỉ ươ ệ đ c d  ki m tra l y ch ng ch  lái ph ạ   ng ti n h ng Câu 42: ổ Độ  tu i thì

ấ ạ nh t, h ng nhì:

ổ ở ổ ở ổ ở ổ ở ủ ủ ủ ủ a. Đ  15 tu i tr  lên. b. Đ  16 tu i tr  lên. c. Đ  18 tu i tr  lên. d. Đ  20 tu i tr  lên.

ự ể ỉ ề ứ ể ệ ươ ệ ạ Câu 43: ấ ề Đi u ki n d  ki m tra l y ch ng ch  đi u khi n ph ng ti n lo i II

10

ố ộ t c đ  cao:

ỉ ỉ ấ ạ ỷ ủ h ng nh t. ạ ỷ ủ h ng nhì.

ỉ ỉ ỉ ợ ỉ ợ ứ ứ ứ ứ ạ ạ ươ a. Có ch ng ch  lái ph ươ b. Có ch ng ch  lái ph c. Có ch ng ch  th  máy d. Có ch ng ch  th  máy ặ ệ ứ ng ti n ho c ch ng ch  thu  th ứ ặ ệ ng ti n ho c ch ng ch  thu  th ấ  h ng nh t.  h ng nhì.

ề Câu 44: ề Thuy n viên có GCNKNCM thuy n tr ng h ng ba đ ệ   c đ m nhi m

ưở ủ ạ ưở ọ ả ề ứ ng c a lo i phà có tr ng t ượ ả ạ ầ : i toàn ph n

ch c danh thuy n tr ấ ế  a. Đ n 15 t n. ấ ế b. Đ n 50 t n. ế ấ c. Đ n 100 t n. ấ ướ d. D i 150 t n.

ưở Câu 45: ề Thuy n   viên   có   GCNKNCM   thuy n   tr ả   c   đ m

ệ ưở ủ ạ ng   h ng   nhì   đ ọ nhi m ch c danh thuy n tr ượ ầ : i toàn ph n

ề ế ế ế

ứ ừ ừ ừ ế ấ ạ ề ả ng c a lo i phà có tr ng t ấ ấ a. T  trên 50 t n đ n 100 t n. ấ ấ b. T  trên 50 t n đ n 150 t n. ấ ấ c. T  trên 150 t n đ n 400 t n. d. Đ n 500 t n.

ề ưở Câu 46: ề Thuy n   viên   có   GCNKNCM   thuy n   tr ng   h ng   nh t   đ ả   c   đ m

ủ ọ ạ ả ưở ề ệ ứ ạ ng c a lo i phà có tr ng t ấ ượ ầ : i toàn ph n

ấ ấ

ế ế ế nhi m ch c danh thuy n tr a. Trên 150 t n.ấ b. Đ n 400 t n. c. Đ n 500 t n. ấ d. Đ n 1000 t n.

ự ế ủ ạ

ưở ị ự ng.

11

Câu 47: ợ Th  máy ch u s  lãnh đ o tr c ti p c a: a. Máy tr b. Máy phó m t.ộ

ưở ườ ụ c. Máy phó hai. d. Máy tr ng và ng i ph  trách ca máy.

ố ậ các vùng neo đ u:

ở ờ c phép lên b  khi tàu neo  ỗ ộ ỗ ộ ượ ổ ổ ủ ủ ề ề ậ ậ

ố ố ưở

Câu 48: ề S  thuy n viên đ a. Không quá 1/2 t ng s  thuy n viên c a m i b  ph n. b. Không quá 1/3 t ng s  thuy n viên c a m i b  ph n. ộ c. Tùy thu c vào máy tr ng. ề ộ d. Tùy thu c vào thuy n phó.

ộ ị ậ ơ ớ ủ Câu 49: ụ Các máy ph , h  th ng tr c chân v t và b  ph n c  gi i c a máy lái

ị ụ ệ ố ủ ả

ệ ch u trách nhi m qu n lý c a: ưở ng.

a. Máy tr b. Máy phó m t.ộ c. Máy phó hai. ợ d. Th  máy.

ệ ố ố ướ ố ầ ố ơ ị   c,  ng d u,  ng h i do ch u

ủ trách nhi m qu n lý c a:

ả ưở ng.

Câu 50: ệ ố H  th ng máy nén khí, h  th ng  ng n ệ a. Máy tr b. Máy phó m t.ộ c. Máy phó hai. ợ d. Th  máy.

12

MÔN: MÁY TÀU

ộ ơ ố ự ộ ộ ơ ệ ế

Câu 1: Đ ng c  2 k  là đ ng c  đ t trong mà khi th c hi n h t m t chu trình công tác ph i c n:

ỳ ả ầ ủ ươ ứ ụ ớ ỷ ng  ng v i 2 vòng quay tr c khu u.

ươ ứ ụ ớ ỷ ng  ng v i 2 vòng quay tr c khu u.

ủ ươ ứ ụ ớ ỷ a. b. c. 4 hành trình c a piston t  3 hành trình piston t  2 hành trình c a piston t ng  ng v i 1 vòng quay tr c khu u.

ươ ứ ụ ớ ỷ d. 4 hành trình piston t ng  ng v i  1 vòng quay tr c khu u.

ộ ơ ố ự ộ ộ ơ ế ệ

ỳ ả ầ Câu 2: Đ ng c  4 k  là đ ng c  đ t trong mà khi th c hi n h t m t chu trình công tác ph i c n:

ươ ứ ụ ớ ỷ a. 4 hành trình piston t ng  ng v i 2 vòng quay tr c khu u.

ủ ủ ủ ươ ứ ươ ứ ươ ứ ụ ụ ụ ớ ớ ớ ỷ ỷ ỷ b. 2 hành trình c a piston t c. 4 hành trình c a piston t d. 4 hành trình c a piston t ng  ng v i 1 vòng quay tr c khu u. ng  ng v i 3 vòng quay tr c khu u. ng  ng v i 1 vòng quay tr c khu u.

ệ ủ ộ ơ ỳ Câu 3: Chu trình làm vi c c a đ ng c  4 k  là:

ổ ả

a. Hút, n , x . nén. b. Hút, nén. n , xổ ả ả ổ c. X . n , nén, hút. ổ ả d. Nén, x , hút, n .

ủ ơ ộ ng pháp tăng áp cho đ ng c  diesel tàu th y

ấ Câu 4: Có m y ph ươ a. 1 ph ươ b. 2 ph ươ c. 3 ph ươ d. 4 ph ươ ng pháp ng pháp ng pháp ng pháp

ơ ố ỳ ế ớ ở ộ đ ng c   b n k  cho đ n khi

ụ ộ  lúc b t đ u m t chu trình m i  c m t vòng thì:

ắ ầ ượ ự ự ỳ ạ ỳ ổ ộ ệ ệ ả

ế

13

ệ ượ ầ ố Câu 5: K  t ể ừ ỷ tr c khu u quay đ a. Đ ng c  đã th c hi n xong k  n p và nén khí. ộ ơ ộ ơ b. Đ ng c  đã th c hi n xong k  n  và th i khí. ắ ầ ở ị  v  trí ĐCD và b t đ u đi đ n ĐCT. c. Piston  ầ ự d.  Piston th c hi n đ c hai l n đi lên và hai l n đi xu ng

ấ ầ Câu 6:  Piston g m có m y ph n: ồ

a. 1 ph nầ b. 2 ph nầ c. 3 ph nầ d. 4 ph nầ

ỳ ề ở ờ ơ ả Câu 7: Hai xupap c a đ ng c  diesel 4 k  đ u m  là kho ng th i gian:

ủ ộ ầ ỳ

ố ỳ ố ỳ ả ố ỳ ố ỳ ổ ầ ầ a. Cu i k  hút – đ u k  nén. ỳ b. Cu i k  th i – Đ u k  hút. ỳ ổ c. Cu i k  nén – đ u k  n . ỳ ả d. Cu i k  n  ­ đ u k  th i.

ể ạ ả ạ ớ ạ ầ

Câu 8: Đ  n p đ y khí m i và th i s ch khí cháy ra ngoài thì xupap n p và  th i:ả

ở ớ ở ớ ở ở ộ ộ ớ a. M  s m và đóng s m. ộ b. M  s m và đóng mu n. ộ c. M  mu n và đóng mu n. d. M  mu n và đóng s m.

ơ Câu 9: Đ ng c  Diesel không có bugi vì:

ộ ỉ ố ớ

ệ ệ ệ ẻ ề a. T  s  nén l n. ễ ố ơ b. Nhiên li u Diesel d  b c h i. c. Nhiên li u Diesel khó cháy. d. Nhiên li u Diesel r  ti n.

ệ ượ ờ ề ỉ ng nhiên li u diesel phun vào xilanh  đ c đi u ch nh nh  vào:

ơ

ượ Câu 10: L ơ a. B m cao áp. b. Vòi phun. ể c. B m chuy n nhiên li u. ế ượ t đ d. Các chi ti ệ c nêu.

14

ệ ượ ư ố ủ ồ Câu 11: Nhiên li u Diesel đ c đ a vào bu ng đ t c a ĐCĐT ở ỳ  k :

ỳ a. K  hút. ố ỳ b. Cu i k  nén. ố ỳ c. Cu i k  hút. ỳ d. K  nén.

ố Câu 12: Pha phân ph i khí là :

ự ệ ệ ế ế

ờ ạ

ờ ể ằ ủ a. Là s  l ch pha c a hai xupap làm vi c k  ti p nhau. ở ủ b. Th i gian m  c a xupap n p. ở ủ c. Là th i gian m  c a các xupap. ộ ở ủ ồ ể ệ d. Là bi u đ  th  hi n góc m  c a các xupap tình b ng đ .

Câu 13: Khí sót là là khí cháy:

ượ ả ế ỏ ở ố ả a. Không đ c th i h t ra kh i xilanh cu i hành trình th i.

ạ ộ ơ b. Còn sót l ỳ i trong xilanh đ ng c  xăng hai k .

ạ ơ ộ c. Còn sót l ỳ i trong xilanh đ ng c  diesel hai k .

15

ạ d. Còn sót l i trong quá trình nén.

ượ ử ụ ổ ế ộ ấ ệ Câu 14 : Vi c tăng áp đ ơ c s  d ng cho đ ng c  nào ph  bi n nh t?

ơ ộ ỳ a. Đ ng c  diesel hai k .

ộ ố ơ ỳ  b. Đ ng c  diesel b n k .

ộ ơ ỳ c. Đ ng c  xăng hai k  .

ộ ố ơ ỳ  d. Đ ng c  xăng b n k .

ủ ụ ệ Câu 15: M c đích c a vi c tăng áp là:

ệ ấ ệ ộ ơ a. Nâng cao hi u su t nhi t cho đ ng c .

ấ ộ ơ b. Nâng cao công su t đ ng c .

ộ ạ ể ả ả c. Gi m thi u đ c h i do khí th i.

ế ệ ệ d.  Ti t ki m nhiên li u.

ế ướ ủ Câu 16:  Chi ti t nào d i đây c a tuabin:

ử a. Cánh l a, cánh gió.

b. Xupap.

c. Bánh răng

ấ ả ề d. T t c  đ u đúng.

ố ướ ố ả ưở ế i đây, thông s  nào  nh h ng đ n ch t l ấ ượ   ng

Câu 17: Các thông s  d phun nhiên li u?ệ

ệ ố ỏ a. S  tia  nhiên li u phun ra kh i vòi phun.

ệ ấ b. Áp su t phun nhiên li u.

ư ượ ệ c. L u l ng nhiên li u.

16

d. Kích th ướ ỗ c l phun.

ệ ở ơ ụ ạ ấ ổ ư ượ ng cung c p nhiên li u b m cao áp c m lo i

ể ề Câu 18: Đ  thay đ i l u l piston ta đi u ch nh ỉ ở :

a. Van ti ế ư        t l u.

b. Van con thoi.

ấ ơ c. B m c p nhiên li u ệ

d. Hành trình piston  b m.ơ

ụ ủ ơ ệ Câu 19: Nhi m v  c a b m cao áp là :

ấ ạ a. T o áp su t cao

ầ ừ ơ ự ứ b. B m d u t ậ  két ch a lên két tr c nh t

ạ ươ ệ c. T o màng s ng nhiên li u.

ầ ừ ơ ậ ớ ơ ệ d. B m d u t ự  két tr c nh t t ể i b m chuy n nhiên li u

ế ơ ế ự ể ẩ ầ ế t máy là

ạ ụ ủ ơ ơ ờ      ệ

ệ ố ơ Câu 20: T o ra áp l c đ  đ y d u đ n bôi tr n đ n các chi ti nhi m v  c a: ầ a. B m d u nh n      b. B m nhiên li u c. Két làm mát.     d. H  th ng bôi tr n.

ơ ố ứ ẽ đ ng c  đ t trong nhi ệ  độ làm mát máy nóng quá m c s  làm:

ạ ộ Câu 21: t  và không ho t đ ng đ ượ .     c

ơ

t máy chóng mài mòn ệ ệ ơ ạ ộ ộ ườ Ở ộ ế a. Chi ti b. Nhiên li u khó bay h i.  c. Nhiên li u khó cháy.      d. Đ ng c  ho t đ ng bình th ng.

ề ệ t nhi

ụ ệ ộ trong h  th ng làm mát có nhi m v : t đ ớ

ướ ng n c.

17

c, không cho n ử ườ ớ ế Câu 22: Van đi u ti ở ử a. M  các c a thông v i các đ ướ ặ ướ b. Ch n n c. Đóng các c a thông v i các đ ệ ố ườ ướ c. ng n ườ c vào các đ ướ c. ng n

Ổ ị           d.  n đ nh nhi ệ ộ ướ t đ  n c làm mát.

ệ ố ệ ụ Câu 23: H  th ng kh i đ ng có nhi m v :

ở ộ ơ

ế ố ở ộ

ỷ ạ ộ ộ ố ơ t h n ộ a. Làm quay đ ng c ụ b. Làm quay tr c khu u đ n s  vòng  quay kh i đ ng ơ c. Làm đ ng c  ho t đ ng t

ụ ầ ỷ ề d. Làm tr c khu u quay nhanh d n đ u

ề ượ ắ ớ Câu 24: Đ u to thanh truy n đ c l p ghép v i:

ổ ầ ổ ụ a. C  tr c ố b. Ch t piston ổ c. C  tay biên ổ ụ d. C  tr c và c  tay biên

ế ố t n i:

Câu 25: Thanh truy n là chi ti ỷ

ề ổ  và c  khu u. ton và má khu u.ỷ ỷ ụ  và tr c khu u. ston và ch tố  khu u.ỷ ữ a. Gi a piston b. Gi a piữ ữ c. Gi a piton d. Gi a piữ

ọ ướ Câu 26: Hãy ch n câu đúng nh t trong các câu d i đây?

ấ ầ

v iớ  thanh truy n.ề ế ể ắ ế ụ ề ể ộ a. C  ổ khu u ỷ dùng đ  l p đ u to ị ộ b. Thanh truy n bi n chuyên đ ng t nh ti n thành chuy n đ ng quay tr c

khu uỷ

ụ ủ ụ ỷ

ố ổ ỷ ỷ c. Nhi m ệ v  c a piston làm tr c khu u quay. d. Ch t piston ố n i má khu u và c  khu u.

18

Câu 27: Xupap là chi ti ệ ố     ệ ố ố ố ế ủ t c a: ố a. H  th ng phân ph i khí.     ơ b. H  th ng bôi tr n ở ộ c. Hệ th ng kh i đ ng.     ử d. H  ệ th ng đánh l a.

ế ơ ở ộ ộ ộ Câu 28: Chi ti t nào sau đây, không thu c đ ng c  kh i đ ng:

a. Bánh răng b. Roto ầ c. C n rung d. Lò xo

ạ ộ ph i lả uôn chú ý: ầ ơ ơ ng d u bôi tr n.

ự ầ ậ

c làm mát, áp l c d u bôi tr n và két d u tr c nh t. ầ ơ

ộ ự ầ ệ ộ ướ t đ  n ầ ầ ơ ng d u bôi tr n. ậ ự ố ượ ố ượ ơ Câu 29: Khi đ ng c  đang ho t đ ng  ố ượ a. Áp l c d u bôi tr n và s  l b. Nhi c. S  l d. S  l ự ầ ấ ượ ơ ng d u bôi tr n và ch t l ầ ơ ng d u bôi tr n và két d u tr c nh t.

ướ ơ ố ớ ệ ố ở ộ ộ ự ế   c khi kh i đ ng đ ng c  đ i v i h  th ng làm mát tr c ti p

Câu 30: Tr ph i:ả

ệ ố c làm mát.

ệ ộ ướ t đ  n ướ

ệ ở a. M  van thông sông trên h  th ng làm mát. ể b. Ki m tra nhi ở ổ c. B  sung két n c giãn n . ấ ả d. T t c  các công vi c trên.

ướ ơ ố ớ ệ ố ở ộ ơ ộ ả  ki mể c khi kh i đ ng đ ng c  đ i v i h  th ng bôi tr n ph i

Câu 31: Tr tra:

ấ ượ ầ ơ ng d u bôi tr n

ệ ộ t đ   a. Nhi ầ ơ b. B m d u  ố ượ ng và ch t l c. S  l d. Áp l c ự

ộ ướ Câu 32: Tr ơ c khi d ng đ ng c :

ầ c, van d u

ộ ở

ầ ả c, van d u, ng t c u dao

i 10 ÷ 15 phút  ắ ầ ơ ầ ừ ướ a. Đóng van n ơ ạ b. Cho đ ng c  ch y không t ướ c. Đóng van n ệ d. B  ổ sung nhiên li u và d u bôi tr n.

ừ ộ ơ Câu 33: Sau khi d ng đ ng c :

19

a. Đóng van thông sông

ả ề ị

ư ầ ư ề ị

ề ị ề ả ề b. Đ a c n đ o chi u v  v  trí “stop” ấ ỏ ệ c. Đ a tay ga nhiên li u v  v  trí nh  nh t ư ầ d. Đóng van thông sông và đ a c n đ o chi u v  v  trí “stop”

ộ ơ ỷ ủ ế ử ụ ươ d ng các ph ở   ng pháp kh i

Câu  34:  Đ ng c  diesel tàu thu  ch  y u s đ ng:ộ

ằ ằ ằ ằ ệ ệ a. B ng đi n ằ b. B ng tay và b ng đi n ằ c. B ng tay và b ng không khí nén ằ d. B ng đi n và b ng không khí nén

ơ

ả ờ

ơ

ế ầ

ề ầ ự ầ Câu 35: Áp l c d u bôi tr n gi m do: ệ ể a. Nhiên li u phun đúng th i đi m  ạ ộ ầ ơ b. B m d u bôi tr n không ho t đ ng  ớ ơ ở t c n bôi tr n quá l n c. Khe h  các chi ti ố ượ d. S  l ng d u trong các te quá nhi u.

ấ ệ ố ệ Câu 36: Trong h  th ng cung c p nhiên li u, nhiên li u đi theo th  t :

ệ i b m cao áp, t

ệ ơ t i vòi phun i vòi phun

ự ơ

ậ ớ ự ệ ơ ứ ự ừ ệ ớ ể ậ ớ ơ ớ ơ ự i b m chuy n nhiên li u, t a. Két tr c nh t, t ớ ậ ớ ơ ự ớ ể i b m cao áp, t i két tr c nh t, t b. B m chuy n nhiên li u, t ậ ệ ể c. Két tr c nh t, b m chuy n nhiên li u, b m cao áp, vòi phun ớ ơ ể d. B m chuy n nhiên li u, t ơ i b m cao áp, két tr c nh t, t i vòi phun.

ự ế ệ ố ướ ộ ơ   c vào làm mát cho đ ng c  đi

Câu 37: Trong h  th ng làm mát tr c ti p, n theo th  t

ớ ơ ả ộ

ớ ơ ớ ơ ồ i b m, đ ng c  r i th i ra ngoài ớ ộ ả i b m, t ơ ồ i đ ng c  r i th i ra i van thông sông, t

ớ ơ ớ ộ ơ ớ ả ồ c. C a thông sông, t i b m, t i đ ng c , t i van thông sông r i th i ra

:ứ ự ử a. C a thông sông, van thông sông, t ử b. C a thông sông, t ngoài ử ngoài

d. Van thông sông ,t

ử ớ ơ ớ ộ ả i cớ a thông sông, t i b m, t ơ ồ i đ ng c  r i th i ra

ngoài

ộ Câu 38: Đ ng c  diesel có khí th i màu xanh lam do:

ả ề

20

ộ ơ ệ a. Nhiên li u phun quá nhi u ơ ị b. Đ ng c  b  quá nóng

ộ ả ơ i

ơ ẫ ệ ị c. Đ ng c  quá t ầ d. Xéc măng b  quá mòn, d u bôi tr n l n vào nhiên li u

ệ ố Câu 39: Trong h  th ng làm mát, nhi ệ ộ ướ t đ  n c làm mát tăng quá cao do:

ế ướ c

ướ ọ ị c ng t b  thi u n a. Két n ọ ướ ị ắ c b  t c b. Phin l c n ị ẩ ướ c làm mát b  b n c. Sinh hàn n ợ ườ ấ ả ng h p trên. d. T t c  các tr

ỷ Câu 40: Má khu u là ph n n i gi a

21

ề ầ ố ữ  : ổ ớ ổ ụ ỷ a. C  biên v i c  tr c khu u ớ ổ b. C  biên v i thanh truy n ổ ụ ớ ệ ỡ c. C  tr c v i b  đ ấ ả d. T t c  các đáp án trên đ u đúng.

́ ̣ ̉ MÔN: KINH TÊ VÂN TAI

ậ ả ủ ộ ị :

ằ ằ

ườ ừ ơ ể ậ ơ

ố ủ ế ở ệ ầ ự ể Câu 1: V n t i th y n i đ a là ở a. Chuyên ch  hàng hóa b ng tàu th y trên sông. ộ ở ng b . b. Chuyên ch  hàng hóa b ng ô tô trên đ c. Th c hi n v n chuy n các hàng hóa t  n i này đ n n i khác trong vùng ể c mà đi m đ u và đi m cu i c a quá trình chuyên ch  không đi ra ngoài lãnh

ướ n ộ ổ ủ th  c a m t qu c gia. ả d. C  a và b

ủ ộ ị ể ặ ng th y n i đ a có đ c đi m: i đ

ấ ấ

Câu 2: Ngành v n t ố ộ ậ ả a. T c đ  v n t ố ộ ậ ả b. T c đ  v n t ố ộ ậ ả c. T c đ  v n t ố ộ ậ ả d. T c đ  v n t ậ ả ườ i cao và giá thành th p. i th p và giá thành cao. ấ i th p và giá thành th p. i cao và giá thành cao.

́ ̀ ̀ ́ ở ấ ̉ Câu 3: Tau công su t máy 250cv ch  500 tân hang t ̀ ư ̉  cang A đên cang B

̀ ̀ ờ ế ế dai 64Km h t 8 gi , bi t tiêu hao nhiên li u c a tau này là: 0,18kg/cv.h. Hao

a. 0,01325 kg/T.Km b. 0,01155 kg/T.Km

22

́ ́ ệ ̉ ệ ủ ́ phi nhiên li u cho 1T.Km cua chuyên đi đo:

c. 0,02125 kg/T.Km d. 0,01125 kg/T.Km

́

ể ủ ợ ủ ệ ắ ề ự

ớ ạ ừ ạ tàu t

̀ ́ ́ ̀ ̀ ở ở ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ Câu 4: Chuyên đi : ự ổ a. Là s  t ng h p c a các quá trình làm vi c g n li n s  di chuy n c a con ế ở  tr m kh i hành t ự b. La s  di chuyên cua tau t i tr m đ n. ̀ ư  luc nhân hang ́ ̀    tram kh i hanh  đên tram bât

ky.̀

̀ ̀ ̀ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ̀ ư ̉  cang nhân hang đên cang tra hang.

̀ ề ự ́ ệ ắ ể ủ ợ ủ

́ ớ ạ ừ ạ ự c. La s  di chuyên cua tau t ự ổ d. Là s  t ng h p c a các quá trình làm vi c g n li n s  di chuy n c a con ở  tr m kh i hành t ̀ i tr m bât ky. tàu t

̀

ế ổ ở ạ ế ở  lúc kh i hành ầ  tr m đ u đ n khi

ệ ầ

̀ ́ Câu 5: Chuyên đi vong tron: ề ợ ủ a. Là t ng h p c a nhi u chuy n đi k  t ụ ở ề ế ̀ ở ̀ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ể ừ hoàn thành nhi m v  tr  v  b n đ u kh i hành. b. La qua trinh vân chuyên cua tau tinh t ̀ ư  luc nhân hang đên khi tra xong

̀ hang.

́ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ở ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̀ ư  luc nhân thêm hang ̣    cang doc

́ ̣ đ

̀ ̀ ̀ ươ ng đên khi quay lai bên ban đâu. ́ ́ ́ ̉ c. La qua trinh vân chuyên cua tau tinh t ́ d. Tât ca đap an trên.

́ ́ ́ ưở ̉ ng đên chuyên đi :

́ ́ ̣ ̉

̀ ̣ ̣

́ ́ ̉ Câu 6: Nhân tô anh h ́ ̀ ́ a. Nhân tô hang hoa ́ b. Nhân tô tai cac bên cang. ́ ́ c. Nhân tô khi hâu, luông lach. ́ d. Tât ca đap an trên.

́ ̉

ế ả ưở ủ ̀ ̣ ự Câu 7: Tôc đô th c tê cua tau: ớ ờ a. Là t c đ  c a tàu so v i b , đã tính đ n các  nh h ng c a sóng, gió và

c.

́ ̀ ̣ ̉

̀ ́ ̣ ̣ ̉ ́ ơ ươ c.

23

́ ố ộ ủ ề ủ chi u c a dòng n ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ̉ ướ b. La tôc đô binh quân trong ca chuyên đi. ́ ̀ c. La tôc đô vân hanh cua con tau đôi v i n d. Tât ca đap an trên.

ệ ươ ả ̉

tt ng

ượ Câu 8:  M t tàu đây đoàn ph ự ế ộ ố ộ khi đi ng

ạ ế   ng ti n đi trên tuy n H i Phòng dài cượ  = 6 km/h  c có hàng là V ờ   tt  xuôi  = 10 (km/h). Th i gian tàu ch y trong

180 Km. T c đ  bình quân th c t ̀ khi đi vê xuôi không có hàng V quay vòng đó la:̀ a. 38 gi b. 48 gi c. 58 gi d. 68 gi .̀ơ .̀ơ .̀ơ .̀ơ

ế ầ ạ ờ ườ ậ ả ạ ờ Câu 9: Th i gian tàu ch y: ế ể t đ  tàu ch y h t quãng đ a. Là th i gian c n thi ng v n t i không k ể

ầ ờ ỗ ph n th i gian tàu đ .

ạ ừ ả ấ ế ả ể ả ờ b. Là th i gian tàu ch y t ậ  c ng xu t đ n c ng nh p k  c  th i gian tàu đ ỗ

ỉ ườ ngh  trên đ

ờ ng. ả ừ ế ạ ỡ khi tàu ch y đ n khi d  hàng xong.

ờ ́ ́ ́ ̉ c. Là kho ng th i gian tính t ́ d. Tât ca cac đap an trên.

̉ ̉

̀ ̀ ̀ ̀ ̉ ̣ ̣ ̉

ờ ế ỗ ờ Câu 10: Th i gian tàu đ : ̀ ́ ̀ ̀ ̣ ươ ơ ng, lây dâu. a. La tông th i gian tau neo nghi doc đ ̀ ̀ ơ b. La tông th i gian tau câp câu nhân hang, tra hang. c. La t ng các th i gian tàu đ  c n thi

̀ ̀ ̀ ổ ể ế ế

ộ   t trong m t chuy n  đi hay m t ng. ́ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ quay vòng đ  làm các thao tác k  thu t  ̀ ơ ỹ ơ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ộ ỗ ầ ọ ườ ậ ở  các b n và d c đ ́ d. La tông th i gian tau ch  lam cac thu tuc xuât nhâp bên, cang.

̣ ̉

ế

́ ố ộ ố ộ ố ờ ạ ấ ị ể ờ i 1 th i đi m nh t đ nh.

́ ̉ ̀ Câu 11: Tôc đô binh quân cua tàu: ả a. Là t c đ  tính bình quân trong c  chuy n đi. b. Là t c đ  tính bình quân khi tàu ch y. ộ ứ c. Là t c đ  t c th i t ́ ́ d. Tât ca đap an trên.

̀ ộ ờ ạ ả

ế ạ ả Câu 12: Tàu ch y tuy n H i Phòng ­ Hà N i dai 180km, th i gian tàu   đ  ỗ  = 2,8 ngày.

ế ờ ́ ̀ ̣ ̣ ̉ ỗ ch y là t c = 1,2 ngày, còn th i gian đ  trong c  chuy n đi đó là t ́ ̀ Vây tôc đô binh quân ca chuyên đi đo la:

24

́ a.  45km/ngày

b. 55km/ngày        c. 65km/ngày        d. 75km/ngày

́ ̀ ́ ̀ ̉

ế ọ ế ả i.

c nông.

́ ́ ̉ ở ư Câu 13: Ly do lam cho s c tai kh i hanh P’ < 1: ủ ở ề ồ a. Hàng không đ  ch , hàng c ng k nh nên x p không h t tr ng t ớ ướ ồ ự b. Đi vào khu v c lu ng có m n n ả ả i. c. Đi trong mùa lũ ph i gi m t ́ d. Tât ca đap an trên.

ở ủ ̉

̉ ả

́ ̀ ư Câu 14: S c tai kh i hanh c a tàu P’ = 1 khi tàu: ả ở a. Ch  quá t i. ở ủ ả i. b. Ch  đ  t ở c. Ch  không đu t i. ạ d. Ch y không hàng.

ở ủ ̉

̉ ả

́ ̀ ư Câu 15: S c tai kh i hanh c a tàu P’ > 1 khi tàu: ả ở a. Ch  quá t i. ở ủ ả b. Ch  đ  t i. ở c. Ch  không đu t i. ạ d. Ch y không hàng.

k’> 1 khi s  khách

̀ ́ ̀ ́ ở ư ố ̉ ̉ th c tế ự Câu 16: S c tai kh i hanh cua tau khach P

̀ : ́ xuông tau ́ ơ ̉ ̉

̀ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ơ ̉ ơ ơ ơ ̉ ̉

́ ̀ ơ ̉ ̉

́ ́ ̃ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ơ ơ ̉

ở ỉ ự ự ư ấ ấ ạ ̃ ́ a. L n h n sô chô ngôi cua tau khach do c  qua đăng kiêm cho phep.  ̃ ́ b. Nho h n sô chô ngôi cua tau khach do c  qua đăng kiêm cho phep.  ̀ ́ ́ c. Băng sô chô ngôi cua tau khach do c  qua đăng kiêm cho phep. ̃ d. L n h n sô chô ngôi cua tau khach.   Câu 17: Tàu t hành lo i 200 t n nh ng th c ch  ch  có 180 t n nh ư

ậ ứ ả v y s c t

̣

25

ạ ế ươ ươ ̣ ủ i P’ c a tàu t ̀ ́ a. 0,9 (tân hang/ph ̀ ́ b. 1,9 (tân hang/ph i b n đó là: ng tiên). ng tiên).

̀ ươ ̣ ng tiên).

̀ ̉ ́ c. 2,9 (tân hang/ph ́ d. Ca 3 y đêu sai.

ở ạ ấ ̉ hành lo i 200 t n có s c  ́ ̀ ư tai kh i hanh P’ = 0,9 thì

ượ l

ự Câu 18:  Tàu t ở ự ng hàng th c ch  là: a. 150 t n.ấ b. 180 t n.ấ c. 200 t n.ấ d. 220 t n.ấ

ệ ủ Câu 19: Nói m c ứ tiêu hao nhiên li u c a máy là: 0,17 kg/cv.h có nghĩa

là:

a. Trong 1 gi b. Trong 1 gi c. Trong 10 gi d. Trong 10 gi ,̀ơ  1 ma l c̃ ự  tiêu th  h t 0,17 kg nhiên li u. ệ ụ ế ,̀ơ  máy đó tiêu th  h t 0,17kg nhiên li u. ệ ụ ế ,̀ơ  máy đó tiêu thu h t 0,17kg nhiên li u. ệ ế ,̀ơ  1 ma l c̃ ự  tiêu th  h t 0,17 kg nhiên li u. ệ ụ ế

ứ ộ ệ Câu 20: M t máy có công su t 100cv, có m c tiêu hao nhiên li u là:

ệ ấ ụ ế ượ 0,15kg/cv.h, v y trong 1 h nó tiêu th  h t l ng nhiên li u là:

ậ a. 100kg . b. 15kg. c. 1,5 kg. d. 10kg

ứ ộ ệ

ấ Câu 21: M t máy có công su t 150cv, có m c tiêu hao nhiên li u là: ụ ế ượ ệ ̀ ơ  nó tiêu th  h t l ng nhiên li u là:

ậ 0,2kg/cv.h, v y trong 1 gi a. 30kg. b. 20kg. c. 3kg. d. 2kg.

ộ ệ ở ở Ninh Bình đi

26

ươ ườ ừ ể Câu 22: M t ph ớ ị Nam Đ nh v i quãng đ ấ ng ti n ch  200t n hàng kh i hành t ượ ng là 50km, thì l ng hàng luân chuy n là:

a. 1.000 T.km. b. 200 T.km. c. 50 T.km.  d. 10.000 T.km.

ộ ệ ươ ứ ư ự ở ấ Câu 23: M t ph

ở ị ườ ớ ừ ấ   ng ti n có s c ch  200t n nh ng th c ch  180 t n   ng là 50km, thì Ninh Bình đi Nam Đ nh v i quãng đ

ể ở hàng kh i hành t ượ l ng hàng luân chuy n là:

a. 10.000 T.km b. 9.000 T.km c. 200 T.km d. 50 T.km

ộ ươ ệ ự ở ề ị ng ti n t

ộ ấ ấ    hành đ nh biên 5 thuy n viên ch  200 t n ủ   t AB dài =100km) trong 2 ngày. Năng su t lao đ ng c a

hàng t ủ Câu 24: M t ph ế ế ừ  A đ n B (bi ủ th y th :

ườ ườ

ườ ườ a. 2000 (Tkm/ ng b. 1000 (Tkm/ ng c. 200 (Tkm/ ng d. 100 (Tkm/ ng ậ i ngày v n doanh). ậ i ngày v n doanh). ậ i ngày v n doanh). ậ i ngày v n doanh).

ộ ươ ệ ự ở ề ị ng ti n t

ộ ấ ấ    hành đ nh biên 5 thuy n viên ch  100 t n ủ   t AB dài =50km) trong 1 ngày. Năng su t lao đ ng c a

hàng t ủ Câu 25: M t ph ế ế ừ  A đ n B (bi ủ th y th :

ậ i ngày v n doanh).

a. 1000 (Tkm/ ng ườ b. 50 (Tkm/ ng ườ c. 200 (Tkm/ ng ườ d. 100 (Tkm/ ng ườ ậ i ngày v n doanh). ậ i ngày v n doanh). ậ i ngày v n doanh).

ộ ươ ệ ự ở ấ Câu 26: M t ph

ừ ế ng ti n t ế ấ A đ n B (bi hành có công su t máy là 150cv ch  300   ộ   t AB dài =100km) trong 2 ngày. Năng su t lao đ ng

27

ấ t n hàng t c a tau:̀ ủ

ậ ậ ậ ậ ự a. 150(Tkm/mã l c ngày v n doanh). ự b. 300(Tkm/mã l c ngày v n doanh). ự c. 100(Tkm/mã l c ngày v n doanh). ự d. 200(Tkm/mã l c ngày v n doanh).

ộ ươ ệ ự ọ ả hành có tr ng t i đăng ký là 300T ch

Câu 27: M t ph ế ủ ả ừ ng ti n t ế ấ A đ n B (bi ở    t AB dài 100km) trong 2 ngày. Năng su t lao hàng đ  t

ủ ộ ệ i t ươ đ ng c a ph ng ti n:

ậ ậ

ậ a. 150 (Tkm/ TPT ngày v n doanh) b. 100 (Tkm/ TPT ngày v n doanh) c. 50 (Tkm/ TPT ngày v n doanh) d. 300 (Tkm/ TPT ngày v n doanh)

ộ ươ ậ ể ừ ả ả Câu 28: M t ph ế  c ng A đ n c ng B

ế ế ng ti n v n chuy n hàng t ậ ố (bi t AB dài =56 km) h t 7 gi ơ Tính v n t c bình quân: ệ . ̀

a. 8 km/h. b. 7 km/h. c. 6 km/h. d. 5km/h.

ộ ươ ể ệ ậ ừ ả ả Câu 29: M t ph ng ti n v n chuy n hàng t ế  c ng A đ n c ng B

ế ớ ậ ố ờ ạ (bi t AB dài =56 km ) v i v n t c bình quân là 7km/h. Th i gian tàu ch y:

a.7h. b. 8h. c. 6h. d. 5h.

ậ ả ộ ị ượ ủ ằ ầ c c a tàu mà đ u máy kéo tàu. i th y n i đ a đ c tính b ng T.km do l cv

ấ ầ ượ ủ ả ẩ ng s n ph m v n t ị ờ Câu 30: Năng su t đ u máy: ố a. Là s  km đi đ ố ượ b. Là s  l ộ ơ làm ra trong m t đ n v  th i gian.

ụ ệ ế ầ ng nhiên li u đ u máy tiêu th  trong chuy n đi.

28

́ ̉ ố ượ c. Là s  l ́ ́ d. Tât ca đap an trên.

ấ ủ

ậ ồ ợ

ố ấ ố ấ ố ượ ượ ằ ươ c. i sông đ c tính b ng T.km do 1 ph ệ   ng ti n

Câu 31: Năng su t c a tàu là : a. S  t n hàng hay hành khách tàu nh n theo h p đ ng. ể ở ượ b. S  t n mà tàu có th  ch  đ ậ ả ẩ ả ng s n ph m v n t c. S  l ị ờ ộ ơ làm ra trong m t đ n v  th i gian.

ố ấ d. S  t n hàng mà tàu nh n đ ậ ượ ạ ả c t i c ng.

ụ ữ ộ ế ố :

ệ ủ ầ ạ ộ ờ Câu 32: Chi phí nhiên li u ph  thu c vào nh ng y u t a. Th i gian ho t đ ng c a đ u máy (t).

ậ ủ ệ ạ ấ ỹ b. Tình tr ng k  thu t c a máy (su t tiêu hao nhiên li u e).

đk), giá nhiên li u (a).

ấ c. Công su t máy (N ́ ́ ́ ̉ d. Tât ca đap an trên.

ụ ộ

ế ố : ậ ủ ỹ ạ ộ ữ ạ ờ ệ Câu 33: Hao phí nhiên li u ph  thu c vào nh ng y u t ấ   ủ ầ a. Th i gian ho t đ ng c a đ u máy (t), tình tr ng k  thu t c a máy (su t

đk) và giá nhiên li u (a) ệ

đk), giá nhiên li u (a)

ệ ấ ệ tiêu hao nhiên li u (e), công su t máy (N

ủ ầ ậ ủ ấ ạ ỹ ấ b. Công su t máy (N ạ ộ ờ c. Th i gian ho t đ ng c a đ u máy, tình tr ng k  thu t c a máy (su t tiêu

ấ hao nhiên li u và công su t máy

ệ ́ ́ ́ ̉

d. Tât ca đap an trên. ầ ấ ừ ả ̉ Câu 34: Đ u đây có công su t máy 375cv kéo sà lan t ạ  c ng Đo n Xá đi

ế ờ ế ệ ủ ầ ả c ng Cái Lân h t 12 gi , bi t tiêu hao nhiên li u c a đ u kéo này là 0,25

ử ụ ệ ầ kg/cv.h. Tiêu hao nhiên li u mà đ u kéo đã s  d ng là:

a. 1.125 kg b. 1.025 kg c. 925 kg d. 825 kg

̀ ́ ́ ươ ư ̣ ̣ ̉ ̉ Câu 35: Ph ng th c giao nhân hang hoa trong vân tai thuy là g iao,

29

ậ nh n theo :

ố ượ ệ ng bao, ki n, container.

ặ ộ ị ỷ ệ ố    l ), theo kh i

ng (cân toàn b  ho c cân giám đ nh theo t ế ặ ằ l ng (đo mét kh i ho c đong, đ m b ng lít).

a. S  l ầ b. Nguyên h m, c p chì ượ ọ c. Tr ng l ượ ́

́ ́ ̉ ố d. Tât ca đap an trên.

́ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ trong vân tai thuy:

̀ ́ ư ̉ ̣ ̣ ̉ ́

́ ́ ̀ ́ ̣ ̣

́ ̉ Câu 36: Biên phap đê ha gia thanh san phâm ́ ́ a. Giam cac chi phi không cân thiêt nh : chi phi vât liêu mau hong, chi phi ̃ ̀ ư ươ ử s a ch a đôt xuât, chi phi bôi th ng va cham… ể ượ ng hàng hóa luân chuy n  b. Tăng l ạ ồ ả ạ c. C i t o lu ng l ch. ́ ́ d. Tât ca đap an trên.

́ ̣ ̉ ̣ ̣

̀ ̀ ̉ ươ ng thuy nôi đia la: ́ ́ ̀ ̀ ợ ượ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ̀ Câu 37: Gia thanh vân chuyên đ ́ ̀ a. Tông cac khoan chi phi cân thiêt va h p ly ́ đê lam ra môt sô l ng san

̉ phâm la 1TPT

́ ̀ ́ ̀ ̀ ợ ượ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ́ b. Tông cac khoan chi phi cân thiêt va h p ly ́ đê lam ra môt sô l ng san

̉ phâm la 1T.Km hay 1000 T.Km

̀ ̀ ́ ̀ ượ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ́ ̣ đê lam ra môt sô l ng san phâm la 1 tân hang

́ ̉ ́ ̀ ́ ̀ ợ c. Tông l i nhuân  ́ ́ d. Tât ca đap an trên

́ ̀ ở ấ

̀ ́ ư ̉ Câu 38: Tau công su t máy 400cv ch  1.000 tân xi măng t  cang A đên ̀ ̀ ờ ế ế ̉ ệ ủ t tiêu hao nhiên li u c a tau này là: 0,25 cang B dai 56 Km h t 7 gi

̀ ́ ́ ̀ ệ , bi ̀ ơ ̣ ̉ ́ kg/cv.h. Gia nhiên liêu tai th i điêm đo la 20.000 đ/kg. Chi phi nhiên li u cho

́ ̉

́ 1T.Km cua chuyên đi đo: a. 350 đ/T.Km b. 300 đ/T.Km c. 250 đ/T.Km d. 200 đ/T.Km

́ ̀ ́ ở ấ ̉ Câu 39: Tau công su t máy 300cv ch  1.000 tân than t ̀ ư ̉  cang A đên cang

30

̀ ̀ ế ờ ế ệ ủ B dai 72 Km h t 9 gi , bi t tiêu hao nhiên li u c a tau này là: 0,25 kg/cv.h.

̀ ́ ̀ ́ ́ ̀ ơ ệ ̣ ̉ Gia nhiên liêu tai th i điêm đo la 20.000 đ/kg. Chi phi nhiên li u cho 1T.Km

́ ̉ ́ cua chuyên đi đo:

a. 190,5 đ/T.Km b. 187,5 đ/T.Km c. 200,5 đ/T.Km d. 197,5 đ/T.Km

ộ ặ ủ ụ ẩ ả ơ Câu 40: Tính bay b i, hút  m, bay h i, to  mùi c a hàng hóa thu c đ c tính

31

a. Tính v t lý. b. Tính hóa h cọ .  ơ ọ .  c. Tính c  h c d. Tính sinh v tậ .

Ệ MÔN ĐI N TÀU

Câu 1: M ch đi n xoay chi u ba pha:

ẫ ả ạ ạ ệ i ba pha và các thi ế   t a. Là m ch đi n g m ngu n đi n ba pha, dây d n ba pha, t

ố ệ ệ ế ả

ả i.

ề ồ ị b  kh ng ch  b o v  (n u có). ồ ồ ồ ồ ệ ế ồ ồ ồ ẫ i ba pha. ẫ ệ ệ ệ ạ ạ ạ ệ b. Là m ch đi n g m ngu n đi n, dây d n và t c. Là m ch đi n g m ngu n và t d. Là m ch đi n g m ngu n và dây d n ba pha.

ế ổ ệ ệ

Câu 2: Máy phát đi n là máy đi n bi n đ i: ệ

ơ ơ ơ ơ a. C  năng thành đi n năng ệ b. Đi n năng thành c  năng ệ c. Nhi t năng thành c  năng d. Quang năm thành c  năng

ạ ộ ề

Câu 3: Ho t đ ng c a máy phát đi n xoay chi u ba pha: ả ứ ệ ệ ừ

ng c m  ng đi n t ệ ừ

ự ả ứ ệ ừ ệ ừ ự và l c đi n t

ự ự ự ả ủ ệ ượ a. D a trên hi n t b. D a trên nguyên lý l c đi n t c. D a trên nguyên lý c m  ng đi n t ề d. C  ba đáp án đ u đúng

ộ ấ ầ

ứ ơ Câu 4: Khi đ u dây đ ng c  3 pha c n ph i căn c  vào  ủ ộ ả ấ ướ ẫ ơ ng d n đ u dây c a đ ng c

ệ ệ ệ ướ ủ ộ ơ ủ ồ a. Đi n áp dây c a ngu n và h ủ ồ b. Đi n áp dây c a ngu n ủ ả c. Đi n áp c a t i ấ ẫ d. H ng d n đ u dây c a đ ng c

ầ ố ư ổ

ệ ừ ế Câu 5: Máy bi n áp ki u đi n t ệ ệ ổ ổ ệ

ữ ề ầ ố ệ  nguyên đi n áp

32

ươ ể  là: ế ệ a. Máy đi n dùng bi n đ i đi n áp xoay chi u nh ng t n s  không đ i. ế ệ b. Máy đi n dùng bi n đ i đi n áp và t n s  dòng đi n. ổ ầ ố ư ế c. Máy bi n đ i t n s  nh ng gi ả d. C  3 ph ng án

ủ ỏ ồ ệ ề ế ậ ỹ

ặ ạ ơ   Câu 6: Lõi thép c a máy bi n áp g m nhi u lá thép k  thu t đi n m ng, s n cách đi n và ghép ch t l ằ i nh m.

ỏ lõi ra v  máy

ệ ả ả ố ấ ả ệ a. Gi m dòng đi n phu cô trong lõi thép. ộ ề ả b. Đ m b o đ  b n cho các lá thép ệ ừ c. Ch ng rò đi n t d. T t c  các ý trên.

ế ổ ạ ượ ng nào sau đây:

ầ ố ủ

ườ ệ ng đ  dòng đi n. ế Câu 7: Máy bi n áp không làm bi n đ i đ i l ệ a. T n s  c a dòng đi n b. Đi n ápệ ệ ộ ườ c. C ng đ  dòng đi n ộ ệ d. Đi n áp và c

ơ ệ ủ ố ộ ệ

Câu 8: Đi m gi ng nhau c a máy phát đi n và đ ng c  đi n là: ệ ể ấ ạ

ơ

ế ế ệ

ề ề a. C u t o chung đ u là máy đi n quay. ệ ổ b. Cùng là máy bi n đ i đi n năng thành c  năng. ổ ơ c. Cùng là máy bi n đ i c  năng thành đi n năng. d. Các đáp án đ u sai.

ở ộ ợ ồ ệ ạ Câu 9. Theo c  c u ly h p, m ch đi n kh i đ ng máy diesel bao g m

ơ ấ ể ầ ạ a. ki u c n g t. ể ộ b. ki u rô to di đ ng. ể c. ki u quán tính. ấ ả d. T t c  các ý trên.

D ủ ươ ở ộ ộ ơ ể Y (cid:0) Ư ể Câu 10.  u đi m c a ph ng pháp kh i đ ng đ ng c  3 pha ki u là.

ở ộ ả

ệ ầ   a. Dòng kh i đ ng gi m đi ba l n. ầ ở ộ b. Đi n áp kh i đ ng tăng lên ba l n.

ở ộ ầ c. Mô men kh i đ ng tăng lên ba l n.

33

ở ộ ả ầ d. Mô men kh i đ ng gi m đi ba l n.

ố ộ ộ ồ ộ ơ ỉ ườ ử i ta s

ụ Câu 11. Đ  đi u ch nh t c đ  đ ng c  không đ ng b  ba pha ng d ng các ph

ể ề ươ ng pháp: ổ ố ặ ự a. Thay đ i s  c p c c.

ệ ấ ổ ồ b. Thay đ i đi n áp ngu n cung c p.

ở ạ ệ ổ c. Thay đ i đi n tr  m ch rô to.

ấ ả d. T t c  các ý trên.

Câu 12. Lõi thép của máy biến áp đ cượ  làm từ :

a. Nhôm

b. Kim loại

c. Đ ngồ

d. S tắ  từ

Câu 13. Trạng thái có t iả  của máy biến áp là trạng thái:

a. Cuộn sơ c p n i v i ấ ố ớ  nguồn, cu nộ  thứ cấp n i v i ố ớ  tải

b. Cuộn sơ c p ấ hở mạch, cuộn thứ cấp đ t ặ vào tải

ấ c. Cuộn sơ c p đ t ặ vào nguồn điện áp U1, cu nộ  thứ cấp hở mạch

ấ d. Cuộn sơ c p đ t ặ vào nguồn điện áp U1, cu nộ  thứ cấp ngắn mạch

Câu 14. Trong quá trình làm vi c,ệ  máy biến áp có các loại tổn hao:

a. Tổn hao từ và tổn hao điện b. Chỉ có tổn hao điện c. Chỉ có tổn hao từ d. Không bị tổn hao nào.

ắ ấ Câu 15. Các  ph ng pháp đ u ghép  c quy là:

ươ ố ế

34

ấ ấ a. Đ u n i ti p b.Đ u song song

ợ ỗ ấ c. Đ u h n h p ấ ả d. T t c  các ý trên.

ượ ủ ể ươ ự ế ộ ở ộ ơ c đi m c a ph ng pháp kh i đ ng tr c ti p đ ng c  không

ộ ồ Câu 16. Nh đ ng b  là:

ỉ ở ớ ộ ơ ỏ

ớ ở ộ ấ ứ ạ ở ộ ế ị

ở ộ ỏ ớ

t b  kh i đ ng ph c t p. ơ ớ ủ ộ ộ ấ ớ ượ ớ ộ ơ ấ ơ a. Dòng m  máy l n và ch  dùng v i đ ng c  công su t nh b. Mô men kh i đ ng nh , thi c. Th i gian kh i đ ng l n do quán tính c a đ ng c  l n. d. Ch  áp d ng đ c v i đ ng c  công su t l n, còn đ ng c  công su t nh ỏ

ờ ỉ ụ ụ ượ . c không áp d ng đ

ủ ộ ư ụ ơ ở ệ ấ Câu 17. “Đ a đi n tr  ph  vào trong rotor c a đ ng c  dây qu n không

ụ ồ ộ ộ ằ đ ng b  3 pha" nh m m t trong các m c đích:

ề ỉ

ể ể ả ể ả ể ả ở ộ ấ ấ a. Đ  tăng mô men m  máy. ệ ố ộ b. Đ  c i thi n quá trình kh i đ ng và đi u ch nh t c đ . ở ủ ệ c. Đ  gi m đi n tr  c a dây qu n stator. ệ d. Đ  gi m đi n kháng dây qu n stator .

ộ ộ ồ ơ Câu 18. Đ ng c  không đ ng b  ba pha là :

ế ị ệ ề ệ ơ t b  đi n bi n đi n năng xoay chi u thành c  năng.

ủ ộ ự ộ ồ a. Thi ệ   ơ b. Nguyên t c ho t đ ng c a đ ng c  không đ ng b  ba pha d a trên hi n

ượ ế ắ ạ ộ ệ ừ . t ng c m  ng đi n t

ế ị ế ơ ệ ơ ộ t b  bi n c  năng thành đi n năng.

ả ứ ộ ấ ả ươ ề ồ c. Đ ng c  không đ ng b  ba pha là thi ng án trên đ u đúng d. T t c  các ph

ừ ườ ệ Câu 19. T  tr ng quay trong máy đi n 3 pha do:

ề ề

ng c m  ng đi n t

35

ả ứ ươ ệ a. Dòng đi n xoay chi u 3 pha. ệ b. Dòng đi n xoay chi u m t pha. ệ ượ c. Hi n t ấ ả d. T t c  các ph ộ ệ ừ . ề ng án trên đ u đúng

ạ ộ ơ ệ ệ ượ ự ộ ộ ề Câu 20. Đ ng c  đi n xoay chi u m t pha ho t đ ng d a trên hi n t ng :

ả ứ và c m  ng đi n t ệ ừ .

ng.

ệ ừ ự a. L c đi n t ườ ệ b. Đi n tr ắ c. Tán s c ánh sáng. d. Giao thoa ánh sáng.

ủ ụ ệ ụ ộ ề đi n C trong còi đi n m t chi u?

Câu 21. Tác d ng c a t ồ ễ ấ ọ ệ ệ a. L c nhi u ngu n cung c p cho còi đi n.

ượ ạ ộ ủ ệ ữ b. Tích tr  năng l ng trong quá trình ho t đ ng c a còi đi n.

ệ ế ệ ề ể ả ộ c. B o v  ti p đi m trong còi đi n m t chi u.

ệ ắ ả d. B o v   c quy.

tr ồ   ệ ng quay trong máy đi n ba pha không đ ng

=

n tt

ộ ượ ủ ừ ườ ứ ằ c xác đ nh b ng bi u th c:

f

=

n tt

a. ố ộ Câu 22: T c đ  quay c a t ị ể b  đ f 60. p

50. p

f

=

n tt

b.

40. p

f

=

n tt

c.

360. p

d.

ộ ơ ấ ớ ơ ớ ộ ố ế ầ

ứ ấ Câu 23: Máy bi n áp có s  vòng dây cu n s  c p l n h n 10 l n so v i cu n  th  c p. Máy này là máy:

a. Tăng áp

b. H  ápạ

36

ầ ố ệ ở ộ ơ ấ ả ầ c. Làm gi m t n s  dòng đi n cu n s  c p 10 l n.

ầ ố ệ ở ộ ơ ấ ả ầ d. Làm gi m t n s  dòng đi n cu n s  c p 10 l n.

ầ ớ ỹ ắ ụ ậ ề c n quan tâm t i các

ị ng đ nh m ức.

ượ ằ c làm b ng: ử ụ Câu 24:  Khi s  d ng  c quy, ph  trách k  thu t v  máy ậ ơ ả   ố ỹ thông s  k  thu t c  b n: ứ ệ ượ ị a. Đi n áp đ nh m c,dung l ệ . ứ ị ệ b. Đi n áp đ nh m c,dòng đi n ị ứ  . ứ , dòng đi n đ nh m c  ệ ượ ng đ nh m c c. Dung l ượ ứ . ị ng đ nh m c d. Dung l ụ ự ủ ắ Câu 25:  Tr  c c c a  c quy axit đ

37

ậ ệ a. Chì b. Đ ngồ c. Nhôm ả d. C  hai v t li u trên .

Ỏ Ấ CÂU H I V N ĐÁP MÁY TÀU

ừ ấ ạ

6

5

1. Piston Ố 2.  ng góp

khí xả

4

3

7

8

3. Các c a xử ả ơ 4. S mi xilanh ắ 5. N p xilanh 6. Vòi phun 7. Các c a ử

n pạ

9

ộ 8. H p khí

2

quét

10

ơ

9. B m quét

khí

1

ầ ọ

10. B u l c

khí

Câu 1 : T  hình v  cho tr ơ ạ ộ   c hãy trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng ỳ ướ ẽ ủ ộ c a đ ng c  2 k  quét khí cong ? (4 đi m).ể

38

ủ ộ ạ ộ ơ ồ ơ ỳ S  đ  nguyên lý ho t đ ng c a đ ng c  2 k  quét cong

Tr  l iả ờ  :

ử ề ạ

ủ ử ạ ơ

ể ạ ủ ạ ấ ạ ặ ­ Đ c đi m c u t o: + Không có xupáp ử + Các c a n p và các c a x  đ ệ ướ ng vát lên phía trên đ  t o h

ệ ạ ả ượ ố c b  trí xung quanh trên thành xilanh v  hai   ử   ủ ử ả ố phía đ i di n nhau. Mép trên c a c a x  cao h n mép trên c a c a n p. Các c a ướ ạ n p có h   ng đi c a dòng khí n p lùa lên phía trên ệ ắ sát n p xilanh (hoàn thi n vi c làm s ch phía trên xilanh).

ử ệ ệ ả ở ườ ỉ + Vi c đóng m  các c a khí do piston đ m nhi m piston th ng làm có đ nh

l i.ồ

ặ ệ ể ạ

ệ ướ ồ   t (b m quét khí) đ  n p không khí vào bu ng ấ   i áp su t

ơ ơ ơ

ơ ệ ơ ể đ ng c  đ  lai b m quét khí). Khi làm vi c có tăng áp dùng t

ệ ự ượ c th c hi n trong 2 hành trình piston:

Piston đi t ằ Cho r ng t ả ề ế ướ  đi m ch t d ổ

ạ ấ ớ ấ

ả ọ ử ả ả ạ

ạ ừ ạ ừ ớ ắ ơ ộ ơ + Có l p m t b m hút đ c bi ấ ứ ướ i áp su t 1,15 ­ 1,25 bar khi làm vi c không tăng áp hay là d ch a d 1,4 ­ 1,8 bar khi làm vi c có tăng áp. ệ     Khi làm vi c không tăng áp dùng b m piston hay b m rôto làm b m quét khí   ổ  ấ ừ ộ (trích công su t t ợ h p tua bin – máy nén. ­ Chu trình công tác đ ứ ấ : +  Hành trình th  nh t ế ướ ế ừ ể i lên đi m ch t trên  đi m ch t d ằ ở ể ử ạ   ầ ể ạ ờ i, lúc đó các c a n p i th i đi m đ u piston n m  ấ   ớ ơ ở ượ c b m quét khí th i vào xilanh (v i áp su t và th i đ u m . Lúc này khí n p đ ạ ẽ  ơ 1,15 ­ 1,2bar). Do có áp su t l n h n áp su t khí th i trong xilanh nên khí n p s ặ lùa khí th i qua c a th i ra ngoài. Giai đo n này g i là giai đo n quét khí ho c là   giai đo n thay khí vì nó v a th i khí cũ v a n p khí m i.

ả ầ ả ử ừ ề ầ ạ ĐCD lên, các c a n p và th i d n d n đ u đóng l i. Piston đi lên

ạ ướ ử ạ c.

ữ ư ạ

m t đo n thì đóng kín c a n p tr ạ ả ẫ ử ả ạ ở

ạ ả ạ ầ ạ ộ

ạ ọ ử ả ọ t qua c a th i ra ngoài nên còn g i là giai đo n l

ạ ọ ế ả ả ạ Piston đi t ạ ộ ử   ừ ử Khi c a n p đã đóng, khí n p đã ng ng không vào xilanh n a, nh ng vì c a ả ẫ ế ụ th i v n còn m  nên khí th i v n ti p t c qua c a th i ra ngoài. Giai đo n này   ị  ọ còn g i là giai đo n x  khí sót. Trong giai đo n này có m t ph n khí n p cũng b ọ   t khí. Khi piston đi lên đóng l kín c  các c a th i thì k t thúc giai đo n l

ụ ể ế ệ

ử ế ụ ệ ộ ế ầ

t khí. ạ Piston ti p t c đi lên đi m ch t trên, giai đo n này làm nhi m v  nén khí. Áp ấ t đ  khí nén tăng lên r t nhanh. Khi piston đ n g n đi m ch t trên thì ươ ấ ướ ạ ể ế ng mù qua vòi phun. i d ng s

c phun vào xilanh d ứ

39

su t và nhi ệ ượ nhiên li u đ + Hành trình th  hai: ệ ặ ệ ộ ẽ ự ố Nhiên li u phun vào xilanh g p khí nén có nhi t đ  cao s  t b c cháy.

ố ẩ ạ ả ẩ ụ

ạ ệ

ố ở ử ằ

ạ ả

ấ ạ ạ ọ

ủ ờ ố ạ ả

ỷ   ở ấ S n ph m cháy giãn n  r t m nh đ y piston đi xu ng làm quay tr c khu u ự th c hi n giai đo n sinh công. ượ    Khi piston đi xu ng đ ả ằ ấ ầ ế  do r t c n thi ơ ấ ả ự ể ạ ở ướ ấ ạ ố ộ ủ   ướ ả c m t đo n thì m  c a th i tr c b ng mép c a ả   ấ ẽ ự  do x  ra ngoài làm áp su t trong xilanh gi m  do (giai   ấ   t, ph i tính toán sao cho đ  th i gian đ  h  áp su t ử   ắ ầ c khi piston b t đ u m  các c a

chúng. Khí th i trong xilanh s  t ầ xu ng g n b ng áp su t bên ngoài. Giai đo n này g i là giai đo n x  t ả ự đo n x  t trong xilanh xu ng th p h n áp su t khí n p tr n p). ạ

ạ ộ ử ạ ữ   Piston đi xu ng m t đo n n a thì m  các c a n p khí n p l i đ

ự ệ ẩ ưỡ ạ ạ ượ ớ ứ ả ở ổ c th i vào   ị  ẩ ng b c khí th i và thay khí m i chu n b

ố ả xilanh lùa khí th i ra th c hi n đ y c cho quá trình sau.

ừ ướ

6

5

7

4

3

8

9

ơ

1. Piston ạ ộ 2. H p khí n p ử ạ 3. Các c a n p 4. Xilanh 5. Vòi phun nhiên li uệ 6. Xupáp xả ắ 7. N p xilanh 8. Sinh hàn khí tăng áp 9. B m quét khí ọ 10.Fin l c khí

2

10

1

Câu 2: T  hình v  cho tr ơ ẽ ạ ộ   c hãy trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng ỳ ủ ộ c a đ ng c  2 k  quét khí th ng ấ ạ ẳ  ? (4 đi m).ể

ạ ộ ơ ồ ơ ẳ ỳ ủ ộ S  đ  nguyên lý ho t đ ng c a đ ng c  diezel 2 k  quét th ng

40

Tr  l iả ờ  :

ể ề ặ ượ

ố ừ ụ ắ ử ể ộ ơ ấ ả ố ấ ạ  Có xupáp x , b  trí trên n p xilanh đ  tr c khu u. Các c a n p đ

ẳ ỷ ể ạ ằ   c đi u khi n b ng   c b  trí xung quanh    ĐCD

ơ ử ạ ạ ủ ệ ượ ướ ng đi c a dòng khí th ng t ả

ở ả ề ử ạ

ạ ệ ệ

ạ ọ ch  giai đo n l

ỉ ậ ở ỏ ỗ ặ ằ ư ở ộ ả t khí (x  khí sót)  ể ĐCD lên ĐCT, các c a n p và xupáp x  đ u m , hành trình này làm ơ ụ  đ ng c  quét   ơ  ở ộ  đ ng c   c (r t nh  ho c b ng không, th m chí có th  cho xupáp

ấ ử ạ c khi đóng c a n p).

ẽ ự ố ặ t đ  cao s  t

b c cháy. ụ ệ ộ ố ở ấ ạ ẩ ỷ

ả ệ

ở ử ạ ằ ố ộ

ả ự ạ ạ ủ ả  do (giai đo n x

ọ ủ ờ ả ướ c b ng mép c a chúng. c m t đo n thì m  c a th i tr   ố   ấ  do x  ra ngoài làm áp su t trong xilanh gi m xu ng ả    t, ph i tính toán sao cho đ  th i gian đ  h  áp su t trong xilanh

ướ ạ c khi piston b t đ u m  các c a n p).

ả ấ ộ ắ ầ ạ ơ ố ử ạ

ạ ấ ể ạ ở ử ạ ạ ạ ượ i đ ớ ở ẩ ưỡ ứ ự ệ ả ổ   c th i vào ị  ẩ ng b c khí th i và thay khí m i chu n b

ủ ộ ồ ị ơ ố ả i thích đ  th  góc pha phân ph i khí c a đ ng c  diezel 4

j

j

a 1

4

n pạ

j

1

j

nén n

2

j

3

nổ

4

Xả

(18 ‚  30o): Góc m  s m xupáp n p ạ ở ớ (18 ‚  45o): Góc đóng mu n xupáp n p ạ (35 ‚  45o): Góc m  s m xupáp x ở ớ j (18 ‚  25o): Góc đóng mu n xupáp x ả a   (10 ‚  30o): Góc phun s m nhiên li u ệ

j

j

3

2

41

ả ờ ­ Đ c đi m c u t o: ố m t c  c u phân ph i trích t ừ ướ trên thành xilanh, h ng vát lên trên đ  t o h ở ệ lên ĐCT. Vi c đóng m  các c a n p do piston đ m nhi m. Có b m quét khí. ạ ộ : ­ Nguyên lý ho t đ ng ứ ấ + Hành trình th  nh t: ừ  Piston đi t các nhi m v  quét khí, n p khí, nén khí và phun nhiên li u nh   ơ ộ ỉ cong. Ch  khác đ ng c  quét cong  ượ ể ề này có th  đi u ch nh đ ướ ả x  đóng tr + Hành trình th  2: ứ ệ ­ Nhiên li u phun vào xilanh g p khí nén có nhi ự   ẩ ­ S n ph m cháy giãn n  r t m nh đ y piston đi xu ng làm quay tr c khu u th c ạ hi n giai đo n sinh công. ượ ­ Khi piston đi xu ng đ ẽ ự ả Khí th i trong xilanh s  t ấ ầ ằ g n b ng áp su t bên ngoài. Giai đo n này g i là giai đo n x  t ế ấ ầ ự  do r t c n thi t ấ ố xu ng th p h n áp su t khí n p tr ữ ­ Piston đi xu ng m t đo n n a thì m  các c a n p khí n p l ả xilanh lùa khí th i ra th c hi n đ y c cho quá trình sau. ẽ Câu 3: V  hình, gi k ?ỳ  (4 đi m).ể i: Tr  l

P

z’

z

c

c’

e’

d

d

2

b

P

0

e a

1 r

V

V

V

c

s

V

max

ồ ị ơ ộ ỳ ố    Đ  th  phân ph i khí đ ng c  4 k

ế ủ ộ ồ ị ơ ỉ ị ỳ Đ  th  ch  th  lý thuy t c a đ ng c  diezel 4 k

ỉ ủ

ụ ụ ụ

ộ ờ ố ơ ự ờ ự ữ

ờ i x y ra nh  d  tr ủ

ộ ể ờ ở ộ ượ

ộ Trong 4 hành trình c a piston ch  có m t hành trình sinh công, các quá trình còn ạ ề ệ i đ u tiêu t n công và làm nhi m v  ph c v  cho quá trình sinh công. S  quay l ạ ả ụ ủ tr c đ ng c  trong th i gian c a ba hành trình còn l  năng ỹ ượ ượ c trong th i gian hành trình công tác c a piston ng mà bánh đà đã tích lu  đ l ặ ủ ho c nh  công c a các xilanh khác. ơ ầ Đ  kh i đ ng đ ng c , đ u tiên c n nh  năng l ộ ầ ơ ệ ằ

ể ậ ộ

ằ   ờ ng bên ngoài quay nó (b ng ỉ   không khí nén hay là b ng đ ng c  đi n), ch  sau khi nén không khí trong xilanh và ơ ớ ắ ầ   ượ ự ố ệ cung c p nhiên li u có th  nh n đ c s  b c cháy, sau đó đ ng c  m i b t đ u ự ạ ộ t ỗ ự ộ

ấ  ho t đ ng. M i quá trình (hút, nén, n , x ) đ u đ ủ ươ ứ ỷ ằ ng  ng b ng 180

ắ ầ ượ ề ụ ế

ủ ế ấ ạ ạ

42

ệ ổ ả ề o góc quay c a tr c khu u. Các xupáp đ u b t đ u m ở ị  v  trí đi m ch t do đó ch a t n d ng đ ả ệ ư ậ ả ơ ả ầ ấ ộ ệ ớ ủ   ượ c th c hi n trong m t hành trình c a ở  ụ piston t ể ặ   c tính ho c đóng kín đúng khi piston  ả   ư l u đ ng c a ch t khí. K t qu  là n p không đ y và th i không s ch khí,  nh ưở h i quá trình cháy nhiên li u nên hi u su t đ ng c  gi m. ộ ng t

ở ồ ố ế ượ c phun vào bu ng đ t đúng lúc piston

ố ồ N u nhiên li u đ t vì: Th c t

ị ờ ệ ồ ẽ ậ ứ ố ể ệ ự  sau khi t ộ ả ờ

ồ ộ ự ế ầ ớ ấ

i.

ớ ể ẩ ờ ố ệ ộ ủ t đ  c a nó lên t i nhi t ố ể ự

ĐCT thì s  không ố  phun vào bu ng đ t, nhiên li u không l p t c b c cháy t   ệ   ngay mà c n ph i có m t th i gian đ  chu n b  cháy (g m th i gian đ  nhiên li u ụ  ơ ố ệ hoà tr n v i khí nén trong bu ng đ t, th i gian nhiên li u b c h i và h p th ọ   ệ ộ ự ố ồ nhi  b c cháy). G i t đ  t là th i gian trì hoãn s  cháy  ế ệ t trong bu ng đ t đ  nâng nhi ờ ư ậ ẩ ở

ệ Nh  v y n u nhiên li u phun đúng khi piston  ộ ể ắ ầ

ạ ả ưở t đ  h n h p gi m)  nh h

ệ ể ế ớ ự ng tr c ti p t ở ẽ ả ả ủ

ị   ĐCT thì khi nhiên li u chu n b ố xong đ  b t đ u cháy piston đã đi xu ng m t đo n khá xa (làm th  tích trong   ấ   ợ ệ ộ ỗ i ch t xilanh tăng lên, áp su t và nhi ậ ượ l   ng cháy nhiên li u. Do v y công sinh ra c a quá trình giãn n  s  gi m làm công su t đ ng c  gi m.

ấ ộ ặ ồ ế ệ ố ầ ộ ượ

ấ ệ ơ ả ể M t khác đ  phun h t m t l ư ậ ố ố ấ ị

ị ờ ư ị ả ấ ộ ơ ả ộ   ng nhiên li u vào bu ng đ t c n ph i có m t ặ   ẽ t, ho c gây lãng phí

ả ệ ệ ế ệ ớ

ế ượ ng cháy r t. ủ

ể ả ệ

ả ờ ờ ậ ờ ế ể ầ

ấ ệ ơ ấ ả ấ ộ c l n nh t.

ộ ể ả ơ

ậ ậ ế ẽ ượ ả th i gian nh t đ nh, nh  v y s  nhiên li u phun vào sau s  cháy không t ch a k p cháy đã b  th i ra ngoài. Vì th  hi u su t đ ng c  gi m,  ệ ượ nhiên li u và x y ra hi n t ể ự ế  cho Qua phân tích nh   c đi m c a chu trình lý thuy t và qua kh o sát th c t ưở   ở ấ th y: Th i đi m đóng m  các xupáp và th i đi m phun nhiên li u có  nh h ng ể ị ộ ấ ủ ấ ớ   r t l n đ n công su t c a đ ng c . Vì v y c n ph i xác đ nh các th i đi m đó ả nh  th  nào đ  đ m b o có công su t và hi u su t đ ng c  đ ạ ộ ể ộ ỉ

ố ơ ể

ụ ệ ể ỷ

j ể c khi piston đ n đi m ch t trên m t góc j ở ớ ứ

ế ồ ứ ứ ớ

1. Góc j 1 g i làọ ộ   ị ỉ 1: 18 ­  ạ   i đi m ch t trên t c là lúc b t đ u n p thì xupáp ạ ượ ả   c không khí

ứ ả ố ớ ả ả ị ắ ầ ế ng đ i l n do đó gi m s c c n, b o đ m n p đ ư ậ c m  t

ộ ộ ớ

j j ế ướ ộ ơ ọ ườ

ả ự ệ ể i m t góc góc 2  = 18 ­ 450 g i là góc đóng mu n xupáp n p. Làm ạ i d ng m t cách có hi u qu  s  chênh l ch áp su t và quán tính

ượ ạ ấ ệ ng khí n p vào xilanh.

ể ộ ạ ơ

o  mà b ngằ   ả ằ ạ ớ    c a quá trình n p l n

ự ế ủ ứ ụ ờ ư ậ 1+ j

43

ạ ư ế ơ ượ ớ ầ   ế ả N u đ ng c  ho t đ ng theo chu trình lí thuy t s  không tho  mãn yêu c u ạ   ạ ộ ề ả i c. Vì v y ph i đi u ch nh l trên, th m chí có th  đ ng c  không ho t đ ng đ ự ế  ạ ộ ờ cách phân ph i khí và th i đi m phun nhiên li u. Các quá trình ho t đ ng th c t ơ ộ ạ   ồ ả ủ c a đ ng c  theo góc quay tr c khu u có th  trình bày trên gi n đ  tròn d ng ư ắ ố xo n  c (nh  hình v ). Ở ạ  quá trình n p khí: ­  ế ở ướ  Xupáp hút m  tr ạ d1b trên đ  th c ch  th ). Giá tr  góc  ớ góc m  s m xupáp hút ( ng v i đo n  30o làm nh  v y đ  khi piston t ể ể ượ ở ươ hút đã đ ơ ề nhi u h n. ờ ồ ạ Đ ng th i xupáp n p cũng đóng mu n h n so v i đi m ch t d ạ ad2). Th ứ 2 ( ng đo n  ng  ộ ể ợ ụ ư ậ nh  v y là đ  l ố ạ ủ ư ộ c a không khí l u đ ng trong  ng n p, đ  tăng thêm l ự ế ủ Nh  v y quá trình n p th c t  c a đ ng c  không ph i b ng 180 180o + j  góc quay tr c khu u. T c th i gian th c t ỷ 2 ủ ờ ơ h n th i gian c a hành trình n p .

­ quá trình th i khí

ơ ả ể ướ ả ượ :  ở ớ

j ớ

ạ ả ượ

ượ ế ướ ế c khi piston đ n đi m ch t d ở ớ ạ e'e). M  s m xupáp x ả ứ ả ờ ộ i m t góc   ả    c công tiêu hao   ng khí sót trong xilanh cũng

ả ượ Ở c m  s m h n tr Xupáp x  đã đ 3 = 35 ­ 45o g i là góc m  s m xupáp x  ( ng v i đo n  ở ớ ọ ở ấ ể ả đ  gi m áp su t trong xilanh  ẩ piston đ y khí th i ra ngoài, m t khác nh  đó l gi m do đó tăng l giai đo n th i khí do đó gi m đ ặ ớ ng khí n p m i cho xilanh.

ồ ẩ ơ

j ể ả ượ ộ ọ

3 + j

ả ủ ộ ồ ứ ơ

ả ạ ờ ể ả ạ ơ ả Đ ng th i đ  th i s ch h n s n ph m cháy, xupáp x  đ ế ớ v i đi m ch t trên góc   đo n ạ br trên đ  th c). Nh  v y quá trình th i c a đ ng c  kéo dài 180 ả ở ớ

ở ố ả Do  ờ ồ ứ ồ ị ộ ỉ ộ c đóng mu n h n so   4  = 18 ­ 25o  g i là góc đóng mu n xupáp x  ( ng v i ớ   ả ứ o + j ư ậ 4. ộ    cu i quá trình th i xupáp x  đóng mu n và xupáp hút m  s m nên có m t ạ d1r g iọ j ệ ủ ệ ọ ị 4 g i là góc trùng đi p c a các xupáp.

ả ề ở th i gian c  hai xupáp đ u m  trên đ  th c ch  th  công (đ  th  công) đo n  1 + j là th i kì trùng đi p: góc  ệ : ­ Th i đi m phun nhiên li u

ắ ồ ố ờ ờ ể  cu i quá trình nén, nhiên li u đ

ế ớ ơ ệ ượ c khi piston lên t

ệ ủ ề ể ị ệ ể

ờ ố ờ Ở ố c phun vào bu ng đ t nh  vòi phun l p trên   ớ   ụ ớ ắ i đi m ch t trên. M c đích phun s m n p xilanh s m h n tr ệ   ẩ nhiên li u là đ  nhiên li u có th i gian chu n b  cháy, khi nhiên li u đ  đi u ki n cháy là lúc piston b t đ u đi xu ng.

ả ệ Góc phun s m ph i tính toán sao cho quá trình cháy x y ra mãnh li

o góc quay tr c khu u sau ĐCT, khi đó khí cháy s

ụ ỷ ấ   t nh t khi ẽ ng  ng 5 ­ 10

(cid:181) ụ ấ  = 10 ­ 30o tr ỷ ứ   c ĐCT theo góc quay tr c khu u ( ng

ướ ủ ộ ướ ệ ắ ầ ả ứ ớ ớ ụ ớ ươ ở ị  v  trí t piston  ệ ộ ự th c hi n m t công l n nh t. ị ố Tr  s  góc phun s m:  ớ v i đo n ơ ạ c'c) và ph  thu c t c đ  quay c a đ ng c . ộ ố ộ

ề ẽ

ụ ộ ố ạ ố ệ ủ ư ấ ạ ượ ể

ệ Câu 4: Trình bày công d ng, đi u ki n làm vi c c a xilanh. V  hình, trình ủ bày c u t o m t s  lo i  ng lót xilanh, so sánh  u nh c đi m c a chúng. (4 đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ệ ủ ụ ề ệ a. Công d ng, đi u ki n làm vi c c a xilanh

ế ộ ị ể ng cho piston chuy n đ ng t nh ti n.

ồ ố ỉ

̀ ạ ỗ ể ắ ộ ố ơ * Công d ngụ ẫ ướ ố ­ Làm  ng d n h ớ ắ ế ợ ­ K t h p v i n p xilanh và đ nh piston t o thành không gian bu ng đ t. ơ ­ Xilanh đ ng c  c  l n có các l ̃  đ  l p các  ng dân dâu bôi tr n s  mi,

ơ ỳ ̣ đông c  hai k  còn có các c a quét.

ơ ỡ ớ ử ệ ừ ồ ướ t t ố  bu ng đ t ra cho n c làm mát xilanh.

44

­ Truy n ph n l n nhi ề ầ ớ ề ệ ệ * Đi u ki n làm vi c

ị ứ ượ ệ ấ ộ ả ­ Kh i xilanh ph i ch u mài mòn do ma sát, ăn mòn, ch u áp l c khí cháy,  ­ Ch u l c quán tính,  ng su t nhi ự ậ ng các b  ph n và các chi ti ọ t, tr ng l ế   t

ộ ố ạ ố ấ ạ ư ẽ ượ   c

ể ố ị ự ằ n m trên nó tác d ng vào. b. V  hình, trình bày c u t o m t s  lo i  ng lót xilanh, so sánh  u nh ủ đi m c a chúng.

Ố ắ ­  ng lót xilanh là m t hình tr ụ ượ  đ

ờ ể ị ố ố ộ ặ ớ   c gia công chính xác và n p ch t v i ị   ừ  phía trên xu ng. Phía trên  ng lót có g  đ  đ nh v ,

ở ự ằ thân xilanh b ng cách ép t phía d i đ  giãn n  t

ị  do khi b  nóng. ệ ố ớ

ế ơ ượ

ệ ị ướ ể ế ­ Trong quá trình làm vi c,  ng lót xilanh tr c ti p ti p xúc v i khí cháy và ị ệ ớ t l n và b  mài mòn. i tr ng c  nhi t và mài t h n thân xilanh, ch u nhi

ự ả ị ả ọ t cho piston lên luôn ph i ch u t ậ ệ ố ơ ằ c ch  t o b ng v t li u t ể ế ế ạ ể ế ễ ố ố t có th  tháo  ng lót đ  thay th  d  dàng. ượ ầ t. khi c n thi ố làm  ng tr ậ Vì v y ông lót đ mòn t

ạ ố

ạ ố ố ố ướ Các lo i  ng lót xilanh  ­ Theo c u t o, chia  ng lót ra làm các lo i sau:  ng lót khô,  ng lót t và

ạ lo i không có  ng lót.

ơ ộ

ấ ạ ố ướ t ự ề c làm mát (hình a). Các đ ng c  diesel ngày nay ướ t.

Ố *  ng lót  ớ ướ ế Ố ng lót tr c ti p xúc v i n ầ ớ ph n l n đ u dùng lót xilanh  Ư ể +  u đi m

ả ề ặ t, ít b  m t gia công chính xác.

ề ế ạ

ị ỏ ế ễ ệ ố Kh  năng truy n nhi t t ễ Thân máy ch  t o d . ệ Khi lót xilanh b  h ng, vi c thay th  cũng d  dàng.

ượ + Nh

ệ ớ

ễ ị ứ ố ế ạ ả ướ t l n, nên d  b  n t. c làm mát xu ng các te, nên ph i ch  t o zoăng kín

ể c đi m Ứ ấ ng su t nhi ễ ị D  b  rò n c.ướ n

45

Ố *  ng lót khô

ế ớ ướ ạ ố

ủ ể

ấ ổ

ủ ố ổ ể ắ

ể ắ ắ

ậ ặ ng lót đ c ép ch t.

ự Ố ể  c làm mát (hình b). Lo i  ng lót này có th   ng lót không tr c ti p xúc v i n ố ỉ ư ề ắ ắ ở ầ   n p trên su t chi u dài c a xilanh, nh ng cũng có th  ch  đóng lót ng n   g n ề ỗ ị ấ ẩ   ượ c gia công r t c n ĐCT, ch  b  mòn nhi u nh t. M t ngoài c a  ng lót cũng đ ơ   ắ ủ ố ớ ỗ th n đ  l p khít v i l  trên thân xilanh. M t vai c a  ng lót l p nhô lên cao h n ả ư ậ ừ m t thân máy kho ng t    0,025 – 0,11mm. Làm nh  v y đ  khi l p n p xilanh, vai ượ ặ ố Ư ể +  u đi m

ả ướ ố c t

ả ớ ướ t. ấ ự ệ ế t, do không tr c ti p xúc v i n c làm

ậ ệ ữ ể ố ỏ Kh  năng kín n ị ứ Ít kh  năng b   ng su t nhi mát. Đ  c ng v ng cao nên có th  làm m ng và do đó ít t n v t li u.

ượ + Nh

ộ ứ ể c đi m  ả ệ t kém.

ề ề ề ặ

ệ ử ỉ ộ Kh  năng truy n nhi Quá nhi u b  m t gia công chính xác. ữ Công ngh  s a ch a yêu c u cao. ỏ ơ ỡ Lo i này ch  ding cho đ ng c  c  nh .

ơ ế ạ

ể ề ặ ế ạ ế ằ ỏ ng nh . ạ ậ ệ

ạ ả ộ ỉ ị   vì ch  t o b ng cùng m t lo i v t li u, khi b   i h n cho phép ph it hay toàn b  thân máy. Lo i này ch  dùng

ấ ạ ướ ụ ề ệ c, trình bày c u t o, công d ng, đi u ki n làm

46

ạ ố * Không có  ng lót (hình c) Ư ể ố ượ ả +  u đi m: Ch  t o đ n gi n, ít b  m t gia công, kh i l ộ ượ c đi m: Không kinh t + Nh ớ ạ ư h  hang quá gi ỏ ơ ỡ ộ cho các đ ng c  c  nh . ẽ ừ ả Câu 5: T  b n v  cho tr ệ ủ  (4 đi m).ể vi c c a piston? ả ờ i: Tr  l

ấ ạ C u t o piston

ấ ạ * C u t o:

ượ ầ ầ ­ Piston đ ầ c chia làm ba ph n: Đ u, thân và ph n đuôi.

ầ ầ ơ ; 4 ­ Xéc măng h i; 5 ­ Xéc

ớ ạ ừ ặ ỉ ố ượ ế

m t đ nh (phía trên cùng) đ n rãnh xéc măng ạ i h n t ớ ơ ầ ơ ầ ắ ồ ố ỉ

1 – Đ u piston ; 2 ­ Thân piston; 3 ­ Ph n  đuôi piston măng d uầ  ; 6 ­ H c làm mát. ­ Đ u piston: Đ c gi h i đ u tiên. Đ nh cùng v i s  mi xilanh và n p xilanh t o thành bu ng đ t.  ­ Thân piston:

ộ ể ắ ơ ỡ ừ

́ ơ ố ầ ụ Thân piston có hai nhi m v : + Tránh rò h i.ơ ệ ề + Truy n nhi t. ơ Thân piston có nhi u rãnh đ  l p xéc măng h i, trong các đ ng c  c  v a và ỗ ể  đ  thoat d u, xéc măng này có  rãnh cu i cùng c a xéc măng h i có khoan l

ề ủ ể ạ ầ ượ ướ ụ ng cho piston, ị t và đ nh h

ố ộ

ớ ở l n  ặ ắ m t c t hình thang đ  n o d u.  ầ ­ Ph n đuôi piston: Ph n này có tác d ng làm bàn tr ị ứ ẩ ờ ồ đ ng th i ch u s c đ y hai bên.  ỗ ể ắ ầ ữ Gi a ph n này có l ể ể ắ ầ ể ắ ị ạ ầ ả ầ ỗ ỗ ỗ ể ắ ắ  đ  l p ch t piston. Trong l ố ọ ề  thoát d u, d u b  g t ch y qua l đ  l p  c (ch t) còn có i có ướ   ầ ồ    thoát d u r i

ủ ắ ấ ạ

ố rãnh đ  l p vòng hãm đ  tránh ch t đi đ ng theo chi u d c ch t. Phía d rãnh đ  l p xéc măng d u và l xu ng các te. * Công d ng:ụ ớ ơ ồ ố + Cùng v i s  mi xi lanh và n p xi lanh t o thành không gian công tác c a ch t khí  và dung tích bu ng đ t.

ề ự ể ạ

ụ     + Truy n áp l c khí trong giai đo n khí sinh công, thông qua biên đ  làm quay tr c kh yủ

ủ ấ + Bao kín không gian công tác c a ch t khí .

ớ ộ ở ủ ụ ệ ơ ỳ + V i đ ng c  2 k , piston còn nhi m v  đóng m  c a khí.

ề ệ ệ *  Đi u ki n làm vi c:

ị ả ọ ơ ả ệ ớ + Ch u t i tr ng c  và t i trong nhi ạ t l n trong giai đo n cháy sinh công.

ạ ộ ụ ơ ộ ị ố + Ch u mòn liên t c trong su t qua trình đ ng c  ho t đ ng.

47

ậ ạ ị ệ ố + Ch u va đ p t i rãnh xecmang và b  ch t.

ự ế ế ớ ị + Ch u ăn mòn do tr c ti p ti p xúc v i khí cháy.

ừ ả ẽ ướ ụ Câu 6: T  b n v  cho tr ấ ạ ủ c, phân tích c u t o c a tr c khu u? ỷ  (4 đi m).ể

C u t o ỷ ụ ấ ạ tr c khu u

ả ờ Tr  l i:

ỷ ượ ụ ụ ầ ầ ỷ ỷ ụ   c chia làm ba ph n: Đ u tr c khu u, thân tr c khu u, đuôi tr c

ụ ­ Tr c khu u  đ khu u.ỷ

ầ a – Ph n đ u; b – Ph n thân; c – Ph n đuôi

ầ ầ ở ộ ầ

ố ổ ụ ạ ỷ ầ ố ọ ổ ườ 1­ Đai  c kh i đ ng; 2 ­ Bánh răng; 3 ­ Đ i tr ng; 4 ­ Đ ng d u; ỷ 5, 8 ­ C  tr c khu u; 6­ Má khu u; 7 ­ C  biên; 9 ­ B c lót.

ỷ ầ ụ do quay v  mũi tàu thông qua bánh răng trung gian đ

ơ ố ướ ề ơ ấ ầ ự ơ ể  ầ   c ... Cho nên đ u

ấ ề ườ

ụ ộ ơ ̣

ầ ơ

ượ ở ỳ ng  ạ ỳ ầ ạ ộ ng này cho các k  còn l

ủ ộ  k  sinh công c a đ ng c , sau đó gi ả ư ệ

ng làm nhi u n c. ỷ : Đ  l p bánh đà. Bánh đà có tác d ng làm cho đ ng c  chay êm,   ả   i   i (n p, nén, x ). Vành ngoài bánh đà ấ    đ  via máy khi s a ch a b  đ  và có ghi các d u hi u nh  ĐCT, ĐCD, góc phun ộ ủ    n , góc m  s m và đóng mu n c a các xupáp …, ngoài c nh còn có ằ ứ ự ổ ể ở ộ ơ ở ộ ệ

48

ổ ụ ồ ổ ỷ ­ Đ u tr c khu u: Đ u t ẫ ộ d n đ ng cho các b m cao áp, c  c u phân ph i khí, b m n ỷ ụ tr c khu u th ể ắ ụ ­  Đuôi tr c khu u ữ ộ ề đ u. Bánh đà tích ch  m t ph n năng l ́ ượ phong m t ph n năng l ữ ệ ỡ ử ỗ ể có l ở ớ ệ nhiên li u, th  t ộ phay rãnh đ  kh i đ ng cho đ ng c  kh i đ ng b ng đi n. ụ ­ Thân tr c khu u ỷ : G m các c  tr c chính, c  biên và các má khu u.

ơ ề ằ ố

ơ ố ừ ộ ộ

ố ớ ộ ề ổ ả ượ ụ ệ ệ ậ ẩ ố ổ ụ   ố ổ   Đ i v i đ ng c  nhi u xilanh, s  c  biên b ng s  xilanh và s  c  tr c ề ặ ổ  ữ ơ ổ ụ   ườ t luy n c n th n. Đ ng tâm c  tr c c gia công và nhi

ổ chính nhi u h n s  xilanh là m t (tr  đ ng c  hình sao, hình ch  V ...) B  m t c tr c và c  biên ph i đ và c  biên ph i song song v i nhau.

ả ỷ ầ

ớ ố ề ộ ạ ộ ụ ổ ấ ạ ố ộ ể

ầ ể

ổ ụ ấ ớ ườ ơ ổ ơ ng d u đ  bôi tr n cho c  tr c và c  biên.  ỗ ầ ỗ ầ  d u ra   d u vào n i có áp su t l n, l ở ơ    n i

ả ườ i ta khoan l  ph i tròn và bóng. có áp su t th p, mi ng l

ườ ộ ơ ố ắ ố ọ   ng l p các  ng l c

ữ ổ ụ ỷ   Má khu u là ph n n i li n gi a c  tr c và c  biên, hình d ng má khu u ủ ế ủ   ơ ị ố ch  y u ph  thu c vào d ng đ ng c , tr  s  áp su t khí th  và t c đ  quay c a ụ tr c khu u. ỷ ụ Trên tr c khu u có khoan các đ ườ ng ng Thông th ỗ ệ ấ ấ ỗ ầ ở ổ ụ ủ ộ  d u  Trong l ặ c  tr c c a đ ng c  có t c đ  cao th ẩ ể ọ ạ đ  l c s ch các c n b n.

ụ ể ộ ạ ắ ơ ỷ

ự ủ ằ ằ

ụ ế ỷ ị

ụ ằ ơ ố ọ   ố ọ Ngoài ra trên tr c khu u còn l p đ i tr ng đ  đ ng c  ch y êm, đ i tr ng ủ ự làm cân b ng l c quán tính và mô men c a l c quán tính không cân b ng c a các   ơ ấ ồ   ộ ể c  c u piston ­ biên ­ tr c khu u chuy n đ ng t nh ti n song song sinh ra. Đ ng ờ th i làm cân b ng các mô men tác d ng lên khung đ ng c .

49

ừ ả ẽ ướ ộ ấ ạ ủ Câu 7 : T  b n v  cho tr c, phân tích c u t o c a thanh truy n? ề  (4 đi m).ể

ấ ạ ề C u t o thanh truy n

ả ờ Tr  l i:

ầ ầ ồ ỏ ầ Thanh truy n g m ba ph n : đ u nh , thân, đ u to

ề ỏ ạ ầ ầ ỏ

ầ ố ị ử ướ ầ ố ị ạ

ử ạ ầ ỗ ẫ ắ ứ ầ ớ ơ ầ i đ u to, 6. 1. Đ u nh , 2. B c đ u nh , 3. Thân, 4. N a trên đ u to, 5. N a d Ch t đ nh v  b c, 7. Bulong l p ghép, 8. B c đ u to, 9. L p kim ch ng mòn, 10.   Máng ch a d u, 11. L  d n d u bôi tr n.

ỏ ầ ­  Đ u nh

ố ớ ỏ ườ ượ ầ ố Là đ u n i v i piston thông qua m i piston. Đ u nh  th ế ạ   c ch  t o ng đ

ố ng kính ngoài c a ch t piston và kh c đ u nh  đ

50

ị c xác đ nh theo đ ế ườ ỏ ắ ỏ ủ ố ầ ớ ầ ề ớ li n v i thân thanh truy n. ả  ỏ ượ ầ ướ Kích th ạ   năng đ t nó trong lòng piston. N u đ u nh  l p l ng v i ch t piston thì bên trong

ỏ ạ ượ ạ ằ ồ

ườ ng đ ạ ặ ằ ố ợ ỏ ằ ỡ ố ị ị c làm b ng thép ho c đ ng, ạ   ỗ ẫ  d n d u bôi tr n. B c ươ ặ ơ ặ ng pháp ép ch t.

ể ầ đ u nh  có b c lót đ  ch ng mòn, b c lót th ớ ặ m t trong có tráng l p h p kim đ  sát; trên b c lót có l ớ ầ ượ ố ị đ c c  đ nh v i đ u nh  b ng ch t đ nh v  ho c b ng ph ­ Thân thanh truy nề

ầ ầ ừ ầ ề ể ỏ ầ Thân thanh truy n đ  nói đ u to v i đ u nh , thon d u t

ớ ầ ả ầ ỏ   ế  đ u to đ n đ u nh . ầ   ng tâm đ u to và tâm đ u

ể ứ n l n đ  tránh  ng su t t p trung

ề ỏ ề ầ

ề ụ Kích th

ử ề ữ ườ ủ Chi u dài c a thanh truy n chính là kho ng cách gi a đ ấ ậ ượ ớ nh  đ u có bán kính góc l ề :  ­ Đ u to thanh truy n ướ ề ng kính và chi u dài c ế ạ

ề ế ạ ờ ồ ầ ầ ế ạ ộ ườ ng đ ử ổ  ườ ử   c ch  t o thành hai n a; n a ớ   ướ i ch  t o r i, r i ghép v i

ầ ạ ử

ằ ặ ờ ị ặ

ề ỉ

ủ ạ ầ ữ ơ ử ế ắ

ỏ ấ ủ ầ ở

ư ế

ệ ữ ả

ử ể ề ệ ề ầ ỉ ẽ ẽ

ệ ả ọ ệ ạ ạ ữ ấ ữ ỗ ắ ổ ả ạ ề

ụ ề ừ ả ẽ

51

ấ ạ ủ ệ ỡ ướ ề c đ u to Thanh truy n ph  thu c vào đ ượ ề thanh truy n. Đ u to thanh truy n thông th phía trên ch  t o cùng thân thanh truy n, n a phía d ằ ử n a trên b ng bulong. ạ ượ ố ị ớ   c c  đ nh v i  Đ u to có b c lót, b c cũng chia thành 2 n a hình lòng máng, đ ẫ   ỗ ẫ ố ầ ị ầ đ u to b ng ch t ho c g  đ nh v . M t trong c a b c có l  d n d u và máng d n ở ữ ạ ổ ể ề ầ   d u bôi tr n. Đ  đi u ch nh khe h  gi a b c lót đ u to và c  thanh truy n trong ườ ệ ặ   ữ i ta l p nh ng mi ng đ m m ng vào m t quá trình s a ch a sau này, đôi khi ng ạ ườ   phân chia c a hai n a đ u to. Khi b c mòn, khe h  tăng, ng i ta l y d n các ở ủ ể ế ạ   i khe h . Nh ng khuy t đi m c a vi c này là: khi mi ng đ m ra đ  đi u ch nh l ụ   ủ ầ ộ ứ ế i tr ng tác d ng dùng nh ng mi ng đ m s  làm gi m đ  c ng v ng c a đ u to, t ề   ầ ế ớ lên bulong thanh truy n s  tăng. Ngoài ra, khi l y b t các mi ng đ m c n đi u ớ ỉ   i b c m i dùng  l p c  thanh truy n không còn tròn n a, ph i c o rà l ch nh ra, l c.ượ đ ệ Câu 8: Trình bày công d ng, đi u ki n làm vi c c a b  đ  chính. T  b n v cho tr c phân tích c u t o c a b  đ  chính? ệ ủ ệ ỡ  (4 đi m).ể

ả ờ

ủ ộ ơ

ầ ộ ộ ơ

ộ ộ ứ ị ả ệ ổ ư ả ụ ầ ỷ Tr  l i: * Công d ng:ụ ộ ớ Cùng v i thân đ ng c , b  đ  chính là ph n chính c a b  khung đ ng c , góp   ụ   ả ả ph n đ m b o đ  c ng v ng c a toàn b  đ ng c  cũng nh  đ m b o cho tr c ệ ỡ khu u làm vi c  n đ nh. V  c  b n, b  đ  chính có các công d ng sau:

ơ ệ ỡ ữ ủ ề ơ ả ờ ầ ứ

ỡ t phía trên nó.

ộ ứ ­ Ch a và h ng d u nh n. ơ ặ ệ ỡ ụ ­ Là n i đ t b  đ  tr c khu u. ế ộ ­ Đ  toàn b  các chi ti ơ ớ ỏ ­ Gá đ ng c  v i v  tàu.

ầ ủ

ế ộ

ệ * Đi u ki n làm vi c: ộ ị ị ự ị ự ế t phía trên nó. ầ ộ ộ t thu c ph n đ ng sinh ra.

* C u t o c a b  đ  chính:

ụ l p bulong; 4. h p tr c; 5. tai d c; 6. l

52

ỗ ắ ổ ặ ạ ệ ỡ ắ ộ ỗ ắ ỗ ắ  l p  ơ ớ ỏ ụ ề ự ụ ­ Ch u m t ph n tác d ng c a áp l c khí cháy. ủ ­ Ch u l c nén c a toàn b  các chi ti ­ Ch u l c quán tính do các chi ti ấ ạ ủ ệ ỡ ọ 1. Xà ngang; 2. xà d c; 3. l ghép n p b  đ ; 7. đ t b c tr c; 8. l ọ ộ  l p ghép trên đ ng c  v i v  tàu.

ả ễ ẽ ượ ấ ạ C u t o m t b  đ  đ n gi n đ c bi u di n trên hình v . Hai xà d c đ

ế ệ ữ ộ ệ ỡ ơ ằ

ố ế ữ ộ ệ ỡ ế ớ ệ

ỷ ề ở ỡ ụ

ể liên k t v i nhau b ng các xà ngang (có ti ti thành nhi u ngăn khác nhau, phía trên là  ườ ọ xilanh. Trên xà d c và xà ngang ng ộ ữ đ  v ng ch c. Trên xà ngang có các l

ọ ượ   c   t di n hình ch  I, hình h p hay các   t di n khác nhau) b  trí gi a các xilanh. Các xà ngang này chia b  đ  chính ữ    đ  tr c khu u, phía trên n a là ườ ể   ng đ  tăng ỷ  đ  tr c khu u. ầ ứ Phía d

ườ ầ

ộ ệ ố ộ ầ ườ ế ạ ẫ ữ ườ ng nghiêng v  phía d ờ i ta th

ọ ể ắ ạ ộ ớ ơ

ơ ỡ ớ ề ộ ơ

ộ ế ạ ươ ề ằ

ượ ạ ớ i ta còn đúc nhi u gân gia c ắ ắ ổ ỡ ụ ỗ ể ắ  đ  b t guzông l p  ể ứ ộ ơ ướ ủ ệ ỡ i c a b  đ  chính là đáy đ ng c  (cacte) đ  ch a và h ng d u bôi   ơ ơ ộ ướ ề ứ tr n. Đáy ch a d u th   i   đ ng c  hay nghiêng vào ữ ầ ể ậ   gi a đ  t p trung d u nh n. Đ  làm rãnh d n d u cho toàn b  h  th ng bôi ầ   ỗ ố ọ ầ ơ tr n tu n hoàn, ng  su t d c toàn b  các ph n ng ch  t o nh ng l ủ ệ ỡ c a b  đ  chính. ố ệ ỡ ỗ L  3 trên xà d c đ  b t guzông n i b  đ  chính v i thân đ ng c , lo i này ệ ỡ ườ ng có trong đ ng c  c  l n. B  đ  chính c a các đ ng c  nhi u xilanh th ạ ườ ng pháp đúc) sau đó liên ng đ th ế ứ k t c ng l ủ c ch  t o thành nhi u đo n (b ng ph ằ i v i nhau b ng bulong.

ỗ ể ắ ứ ể ờ ệ ỡ

ượ ệ ỡ Trên thành b  đ  chính có l ặ ấ chính đ

đ  c m que ki m tra m c d u nh n. B  đ ữ c ghép ch t trên đà tàu thông qua nh ng t m căn và b ng các bulong. ệ ủ ụ ệ ề ơ  (4 đi m).ể

ầ ằ Câu 9: Nêu công d ng và đi u ki n làm vi c c a xécmăng h i? Tr  l i:

ả ờ * Công d ng ụ

ơ ủ ­ Bao kín không gián công tác c a ch t khí. ơ ề ­ Truy n nhi t cho s  mi xilanh. ­ Gi m va đ p c a piston vào thành s  mi xilanh

ủ ệ ấ ệ ậ ủ ệ t và áp su t cao c a khí cháy (nh t là xecmang trên cùng)

ạ ộ ấ ụ ơ

ộ ề ậ ả ệ * Đi u ki n làm vi c  ị ­ Ch u nhi ố ị ­ Ch u mài mòn liên t c trong su t quá trình đ ng c  ho t đ ng ị ­ Ch u va đ p v i thành rãnh khi piston đ i chi u.

ớ ụ ổ ệ ầ ề ệ ủ ắ (4

i:

ủ ạ ấ ớ ỉ

ế ị ể ố ồ ố

ố ị

ố ơ ể ắ ườ ề ế ặ ả ạ ố ng  ng và xupap n p, th i; vòi t khác (đ

53

Câu 10: Nêu công d ng, yêu c u và đi u ki n làm vi c c a n p xilanh? đi m).ể ả ờ Tr  l * Công d ng: ụ ­ Cùng v i xilanh và đ nh piston t o thành không gian công tác c a ch t khí và ồ dung tích bu ng đ t, quy t đ nh hình dáng và th  tích bu ng đ t. ­ C  đ nh  ng lót xilanh. ­ Là n i đ  l p đ t nhi u chi ti phun,…)

ị ợ ả ể ụ ự ượ ộ ế ạ   c các l c tác d ng, gi m đ  bi n d ng

ẫ ả ướ ườ ả ả ẫ ng d n n ả   c và d n khí ph i đ m b o

ị ả ượ ộ ề ị c ăn mòn, mài mòn và ít b

ế

ớ ắ ủ ộ

ố ồ ạ ả ạ ầ ấ ượ ể ả ệ ng hình

ỗ ợ

ả ọ ệ ể ấ ồ ổ ổ ợ ấ ư   t và t n th t l u

ế ấ ủ

ả ợ ườ ườ ả ạ ng n p ph i h p lý, ả ng th i, đ

ạ ợ ỗ

ự ế ế ấ ớ ị

ệ ộ ữ ề ặ ấ ậ ạ ệ ặ i b  đ t xupap. ệ ự t l n, do s  chênh l ch nhi t đ  gi a các b  m t làm

ả c làm mát và khí x .

ướ ố ủ ế * Yêu c u ầ ế ấ ả ­ Ph i có k t c u h p lý đ  ch u đ ề ồ không đ ng đ u. ế ạ ­ Gia công ch  t o ph i chính xác, đ ư t. l u thông t ậ ệ ả ả ế ạ ­ V t li u ch  t o ph i đ m b o đ  b n, ch u đ ạ bi n d ng. ơ Riêng v i n p xilanh c a đ ng c  diezel còn có thêm các yêu c u sau: ­ Bu ng cháy ph i t o thành xoáy l c m nh đ  c i thi n ch t l thành khí h n h p. ­ K t c u bu ng cháy ph i g n, h p lý đ  tránh t n th t nhi ộ đ ng c a dòng khí. ị ủ ­ V  trí c a vòi phun, xupap n p, th i và đ ợ i cho hình thành khí h n h p. có l ệ ề *  Đi u ki n làm vi c: ặ ướ ủ ắ  ­ M t d i c a n p xilanh tr c ti p ti p xúc v i khí cháy, nên ch u áp su t và ệ ộ t đ  cao. nhi ị ­ Ch u mài mòn và va đ p t ệ ớ ị ứ ­ Ch u  ng su t nhi vi c. ệ ị ­ Ch u ăn mòn do n ị ự ­ Ch u l c xi

ế t đai  c c a các bulong liên k t. ệ ầ ụ ề ệ ủ ộ ơ  (4

Câu 11: Nêu công d ng, yêu c u và đi u ki n làm vi c c a thân đ ng c ? đi m).ể

ả ờ i:

Tr  l * Công d ng: ụ ố ế ớ ệ ỡ ứ ơ

ạ Liên k t kh i xilanh v i b  đ  chính, t o thành khoang hoàn toàn kín, ch a c ớ ệ ỡ ụ ủ ụ ề ạ ộ ỷ ấ c u tr c kh y – thanh truy n, cùng v i b  đ  chính t o thành h p tr c khu u.

ự ữ c các l c tác d ng.

* Yêu c u:ầ ủ ộ ứ ề ặ ắ ể ị ượ ả ậ ụ ­ Đ  đ  c ng v ng đ  ch u đ ­ B  m t l p ghép ph i gia công th t chính xác.

ề ệ ệ *  Đi u ki n làm vi c

ị ụ ướ ắ

ượ ự ề ổ ợ ỉ i n p xilanh và đ nh piston, c nhau làm

54

ủ ụ ơ ị ộ ự ­ Ch u tác d ng c a áp l c khí cháy ép vào phía d ỷ thông qua biên, tr c khu u, t ng h p các l c đó theo hai chi u ng cho thân đ ng c  b  kéo.

ị ự ế t phía trên nó. ng các chi ti

ộ ọ ể ượ ủ ơ ộ ặ ỳ

ả ờ ủ ­ Ch u l c nén c a toàn b  tr ng l Câu 12: Trình bày đ c đi m c a chu trình công tác đ ng c  diesel 4 k  có tăng áp? (4 đi m).ể Tr  l i:

ằ ượ ử ụ ỳ

ơ ề ứ ượ ­ Tăng áp b ng tuabin khí x  đ u tiên đ ể

ộ ầ ơ ấ ơ ỡ ớ ủ ộ

ế ử ủ ệ ố ả ằ

ơ ệ ề ở ộ ở các ch  đ  kh i đ ng và t

ả ế ộ ố ớ ộ ả ỳ ơ ở ơ ộ

ộ i nh , đ m b o đ  chênh áp su t đ ả ơ ồ ụ ờ

ề ế ấ ủ ơ ộ ỉ

ố   ộ ả ầ c s  d ng cho đ ng c  4 k . Đ i ộ   ầ ớ ộ v i đ ng c  diesel, vì đ  đáp  ng đ c nhu c u v  nâng cao năng su t cho đ ng ơ c  nên h u h t trên các đ ng c  diesel c  l n c a tàu th y, đ ng c  diesel trên   ế   ầ i quy t đ u máy xe l a và diesel phát đi n đ u dùng h  th ng tăng áp. Nh m gi ấ ủ  ề ạ ấ ỏ ả ế ộ v n đ  n p khí  ơ   ơ ể ạ  các ch  đ  đ i v i đ ng c  4 k  đ n gi n h n đ ng c  2 đ  n p khí vào xilanh  ả ỳ k  nh  có hành trình th i và tiêu th  khí quét ít. Nói chung s  đ  nguyên lý tăng   ườ   ỳ ng áp c a các d ng c  4 k  là gi ng nhau, ch  khác nhau m t ít v  k t c u đ ố ặ ả ộ ố ầ ng x  và có ho c không có b u làm mát không khí tăng áp.

ơ ể ể ằ ả ỳ

ộ ộ ơ ụ ỉ ơ ớ ẫ ủ ố

ả   ­ Đ  chuy n đ ng c  4 k  sang tăng áp b ng tuabin khí x  không ch  đ n gi n ố ườ   ng  ng d n c a nó v i bình ơ ả  ộ ổ ả ộ ố ỳ ư ớ ộ ơ ặ đ t lên đ ng c  c m tuabin máy nén khí và n i đ ứ ch a không khí tăng áp và  ng góp khí x . Đ ng c  4 k  tăng áp tuabin khí x khác v i đ ng c  không tăng áp và có m t s  thay đ i nh  sau:

ế ị ấ ể ệ ơ t b  cung c p nhiên li u (B m cao áp, vòi phun) đ  tăng l ượ   ng

ổ + Thay đ i các thi ệ phun nhiên li u cho chu trình.

ộ ủ ổ ố ướ ủ ơ ấ ố + Thay đ i goc đ  c a pha ph i khí và tăng kích th

ả ể ả ả ư ượ ớ c c a c  c u phân ph i khí ộ   ơ ng không khí l n h n đi qua đ ng

(xupap hút và xupap x ) đ  đ m b o l u l c .ơ

ộ ề ơ ả ệ + Đ ng c  có tăng áp ph i thi i đ  đ m b o đ  b n c  nhi ớ   ợ t phù h p v i

ế ế ạ ể ả ề ơ ả ệ ặ ơ ệ ề ộ t k  l đi u ki n làm vi c n ng n  h n.

ệ ệ ơ ỳ + Do đó các hành trình b m riêng bi

ơ ệ ấ ạ ộ

ộ t, đ ng c  4 k  làm vi c không hoàn toàn ờ ụ ph  thu c vào quá trình quét khí, nh  chênh l ch áp su t không khí n p nà khí xả

ỳ ả ị ấ ­ Khi t

ứ ễ ả ạ ờ

ể ơ ả

ượ ả ạ ố ấ c khí x  vào xilanh và đ

ơ ộ ả ủ i đ nh m c, áp su t tăng áp i c a đ ng c  4 k  kho ng 30 – 50 % t ả ướ ấ ằ c tuabin. T i th i đi m này không di n ra quá trình quét. b ng áp su t khí x  tr ấ ả ả ế ụ i, áp su t tăng áp bé h n áp su t khí sau khi xupap x , nên Khi ti p t c gi m t ườ ồ ệ ượ ả ng  ng n p không khí tăng ng d n ng x y ra hi n t áp.

ẫ ả ớ ng  ng x  riêng. Trong tr i tuabin theo đ ợ ng h p n i t t c

ố ườ ộ ườ ấ ả ớ

55

ướ ấ ­ D n khí x  t ố các  ng x  c a các xilanh v i m t đ ấ th p (d ả ố ấ ả  ườ ả ủ ố   ng  ng x  chính thì khi áp su t tăng áp ả   i 200KPa) xung áp su t ngăn c n quét các xilanh khác là nguyên nhân

ượ ả ớ ố c khí x  vào các xilanh. N i các  ng x  c a các xilanh v i các đ

ừ ả ủ ả ả ộ ượ ườ   ng ấ   ng này và đ m b o đ  chênh áp su t và

ườ ồ d n ng ố ẽ ng riêng s  ngăn ng a đ ạ t o quá trình quét bình th ố ệ ượ c hi n t ỗ ủ ng c a m i xilanh.

ừ ơ ồ ộ Câu 13: T  s  đ  m t chu trình công tác, trình bày c u t o và nguyên lý

7

6

8

5

9

4

3

2

1

Hút

Nổ

Xả

Nén

ủ ộ ạ ộ ơ ỳ ấ ạ ho t đ ng c a đ ng c  diesel 4 k  theo chu trình lý thuy t. ế  (4 đi m).ể

ườ ố ề ạ ạ

ườ ố

56

ạ ộ ạ ả ờ Tr  l i: ấ ạ ­ C u t o: ỷ ụ 1: Tr c khu u; 2: Thanh truy n; 3: Piston; 4: Xilanh; 5: Đ ng  ng n p; 6: Xupáp n p;  ả ả 7: Vòi phun; 8: Xupáp th i; 9: Đ ng  ng th i. ­ Nguyên lý ho t đ ng + Hành trình n p khí

ố ừ ở Trong hành trình này, piston đi t ĐCT xu ng ĐCD, xupáp hút m , xupáp x

ể ấ

ờ ự ừ ệ ấ bên ngoài đ

ả  ả   đóng, th  tích trong xilanh (phía trên piston) tăng lên làm áp su t trong xilanh gi m ố xu ng.  Nh  s  chênh l ch áp su t mà không khí t ố ượ ế ầ ọ ể c hút vào xilanh   ế ướ   i

ế ạ

ạ ỉ ườ ể ễ ồ ị c bi u di n trên đ  th  công ch  th  b ng đ ba. ng

ố ử ạ (thông qua b u l c khí,  ng hút và c a n p. Khi piston xu ng đ n đi m ch t d i hoàn toàn k t thúc hành trình n p khí. thì xupáp hút đóng l ị ằ ạ ượ Hành trình  n p đ +) Hành trình nén khí

Trong hành trình này, các xupáp hút và xupáp x  đ u đóng kín

ị ả ề ể ủ

ệ ộ

ấ ể ệ t đ  không khí lên t i 40 ­ 50Kg/cm

ủ ớ ., piston đi từ  ầ   ả ạ i do th  tích c a xilanh gi m d n ấ   ố ấ t đ  khí nén tăng lên r t cao. Cu i quá trình nén, áp su t 2 kèm theo vi c tăng nhi ớ   ệ ộ i ệ    cháy c a nhiên li u. Hành trình nén ệ ộ ự t đ  t

ề i ĐCT.

ẽ ượ ệ ế c phun vào

ươ ng mù.

ượ ễ ạ ĐCD lên ĐCT, không khí trong xilanh b  nén l làm cho áp su t và nhi ớ khí nén có th  lên t 500­7000C, cao h n nhi u so v i nhi ơ ớ ế k t thúc khi piston t ế ề ặ V  m t lý thuy t thì khi piston lên đ n ĐCT, nhiên li u s  đ ồ ố ướ ạ bu ng đ t d i d ng s ồ ị Trên đ  th  công, hành trình nén đ ằ c bi u di n b ng đo n ac.

ở ể ỳ ổ + Hành trình cháy giãn n  sinh công (k  n )

ẫ ế

ồ Trong hành trình này, các xupáp v n đóng kín. Piston  ệ ở ể ẽ ự ố ệ ộ

ố ặ ệ ư ệ

ư ề ầ i cháy

ệ ộ ệ t đ  lên t

ầ ệ  trong đi u ki n g n nh  là đ ng áp. Nhi ớ ấ t (áp su t có th  lên t ẩ ở ấ ể ạ ố

ụ ỷ đi m ch t trên, nhiên   t đ  cao s  t  b c cháy. Quá trình li u phun vào bu ng đ t g p khí nén có nhi ẳ ả cháy kho ng 40% nhiên li u g n nh  là quá trình đ ng tích, 60% nhiên li u còn   ệ ộ ồ   ấ ẳ ở ạ t đ  và  áp su t trong bu ng l 2, nhi ớ   i i 60 ­ 120 KG/cm cháy tăng lên mãnh li 1500 ­ 2000oC) khí cháy giãn n  r t m nh đ y piston đi xu ng, thông qua c  c u ơ ấ   biên làm quay tr c khu u.

ả ỳ ả + Hành trình th i khí (k  x )

ả ở

ở ở ả

ĐCD xupáp x  b t đ u m , khí th i trong xilanh t ể ạ Trong hành trình này,   xupáp x  m , xupáp hút đóng, piston đi t ả ắ ầ ả ở ạ ạ ế ụ ẩ i, xupáp hút l

ế ạ ượ i đ i m  ra, không khí l ể c n p vào xilanh đ ườ ượ ằ ả ớ ễ c bi u di n b ng đ ng

ạ ộ ụ ế ế ễ ộ ỳ ơ

57

ừ    ĐCD lên ự ả   ĐCT, khi piston   x  ra ngoài, ế sau đó piston đi lên ti p t c đ y khí th i ra. Khi piston lên đ n đi m ch t trên thì   ể  xupáp thoát đóng l ộ ắ ầ b t đ u m t chu trình m i. Quá trình th i khí đ eb trên  ồ ị đ  th  công. Các chu trình ho t đ ng ti p di n liên t c theo tính chu k  khi n cho đ ng c ạ ộ ụ ho t đ ng liên t c.

ườ ủ ắ ư ỏ ng c a n p xilanh, nguyên

ệ ụ  (4 đi m).ể

ả ờ ữ Câu 14: Trình bày nh ng h  h ng thông th ắ nhân và bi n pháp kh c ph c? Tr  l

ư ư ỏ ế ứ ủ ắ ấ

ệ ế ộ ủ ế

ả ứ ệ ả

ả ủ ệ ỹ i: ủ   ặ ­ H  h ng đ c tr ng c a n p xilanh là các v t n t xu t hi n bên trong c a ở  bên ngoài. Nguyên nhân ch  y u là do ch  đ  làm mát không   ấ   ề ặ t đ  gi a các b  m t làm viêc, x y ra  ng su t ậ   ắ ệ t và h u qu  c a nó là n t. M t khác, vi c tháo l p không đúng k  thu t

ứ ắ

ng n t n p xilanh. ể ứ ế ứ ồ ế ặ ầ ­ Tr

ể ạ ắ ằ ỏ

các vách ngăn và  ệ ộ ữ ự ả đ m b o, do s  chênh l ch nhi ậ ặ ứ nhi ệ ượ cũng gây hi n t ợ ườ   ng h p n t bên ngoài có th  khoan ch n 2 đ u v t n t r i ti n hành hàn iạ  ; v t n t nh  và ng n có th  t o mi ng vá b ng cách dùng vít ép các mi ng ế   ế ế ứ l ệ đ m cao su.

ắ ị ứ ở ở ữ ị ượ phía trong, nh ng v  trí không hàn đ ả c thì ph i thay

ế ­ N u n p xilanh b  n t  m iớ

ộ ố ư ỏ ữ ạ ắ ỏ Ngoài nh ng d ng sai h ng trên, n p xilanh có m t s  h  h ng sau:

ế ỗ ế ả ạ ặ ỗ ớ ­ B  ăn mòn, cháy, r  phía ti p xúc v i khí cháy; ph i đánh s ch v t r  ho c ra công

ị l i.ạ

ị ạ ệ ặ ớ ­ B  mòn t ả i b  đ t xupap, ph i đem rà v i xupap.

ắ ạ ầ ả ­ Vênh n p xi lanh, ph i ép cho đ t yêu c u.

ị ướ ủ ế ả ớ ­ B  ăn mòn do n c làm mát (n u mòn th ng ph i thay m i).

ườ ủ ng c a piston, nguyên nhân và

ắ ư ỏ ụ  (4 đi m).ể

i:

ướ ẫ ớ ơ ố ộ

ữ Câu 15: Trình bày nh ng h  h ng thông th ệ bi n pháp kh c ph c? ả ờ Tr  l ầ ­ Ph n d n h ộ ụ ủ ố ị ơ ế ạ

ộ ế

ả ộ ế

ể ế ụ ử ụ ả ượ ế ả ầ

ằ ớ ể ả ộ ư ệ ả

ặ ơ ạ ể ả ớ

58

ả ng c a piston b  mài mòn do ma sát v i s mi xilanh. T c đ  mài ậ ệ   mòn ph  thu c vào t c đ  bôi tr n, kh  năng làm mát, v t li u ch  t o piston và ớ ạ ộ i h n cho phép thì xilanh. Sau khi ki m tra, n u đ  côn, đ  ôvan còn n m trong gi   ế   ộ ả ẫ v n ti p t c s  d ng piston và thay th  xecmang m i đ  đ m b o đ  kín khít (n u ứ   ậ ộ ỹ t quá m c xecmang không đ m b o yêu c u k  thu t). N u đ  côn và đ  ô van v ộ ở ắ i piston, nh ng ph i chú ý khe h  l p ghép đ  cho phép thì cho phép ti n và mài l   ể  ơ ữ gi a piston và s mi xilanh. Cũng có th  ph i thay m i piston ho c s  mi xilanh đ ầ ả đ m b o yêu c u.

ầ ướ ẹ ị

ng b  xây xát, x ầ ướ ơ ằ ạ   ng k t piston trong xilanh, do t p ươ   ữ ng

ư ế ầ ạ ­ Ph n dân h ấ ơ ọ ẫ ch t c  h c l n trong d u bôi tr n, do m , g y xecmăng s a ch a b ng ph ệ pháp ti n, mài l ệ ượ c do hi n t ẻ ẫ ở ắ i nh ng c n chú ý đ n khe h  l p ráp gi a s  mi và piston.

ử ữ ơ ậ ự

ặ ệ ệ ệ ệ ự ụ ằ

ệ ườ

ố ớ ộ ơ ắ ặ ị

ỗ ắ ệ ụ

ụ ị ớ ­ Rãnh xec măng trên piston b  mài mòn do ma sát, l c va đ p v i xec măng làm ượ ậ d p thành rãnh; kh c ph c b ng cách mài ho c ti n. Vi c ti n đ c th c hi n trên ệ ứ máy ti n th ự ố ỗ ố ượ ộ  ch t đ ạ ể ằ ướ ườ c đ

ỉ ng kính  vùng trung tâm ho c ặ ng ho c máy ti n đ ng ho c mài trên máy chuyên dùng. ạ   ­ L  ch t piston b  mài mòn do l c ma sát v i ch t trong quá trình đ ng c  ho t ộ đ ng. Đ  mài mòn trong l   c kh c ph c b ng cách ti n và mài. Sau đó ắ ố h c ph c ch t cũ b ng cách m  đ  tăng kích th ­ Đ nh piston b  n t, các v t n t có th

ế ứ ứ ệ ơ

ớ ở ộ ệ ặ

ố ớ ộ ả ứ ử

ữ ằ ệ ộ ớ ỉ ­ Đ nh piston b  cháy do luôn ti p xúc v i nhi t đ  cao, …S a ch a b ng cách hàn

ằ ặ ở ế ứ ể ở ị ứ    các mép. Nguyên ộ ấ ữ t quá l n đ i v i nh ng đ ng c  có làm mát nhân các v t n t là do  ng su t nhi   ơ ằ   ế ệ ộ ỉ đ nh ho c do chênh l ch nhi t đ  lúc kh i đ ng đ ng c . N u piston làm b ng ấ ư ệ ữ ằ thép, s a ch a b ng cách hàn đi n, sau khi hàn ph i  ng su t d . ử ế ị ằ sau đó gia công b ng dao đ nh hình. ả ộ ố ư ỏ ữ

ị ả

ở ữ ả ả ộ ẹ   ng x y ra trong quá trình khai thác là piston b  bó k t ả   trong xilanh, nguyên nhân c  b n là khe h  gi a piston và xilanh không đ m b o, ch  đ  làm mát kém, đ ng c  không đ m b o, xecmăng b  gãy…….

ạ ộ ị ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

59

ừ ả ẽ ố ệ ố ị ườ ­ M t s  h  h ng n a th ơ ả ơ ế ộ ướ Câu 16: T  b n v  cho tr ể h  th ng phân ph i khí ki u xupap treo? ấ ạ  (4 đi m).ể

ệ ố ể ố H  th ng phân ph i khí ki u xupap treo

ổ ộ ẩ ụ

ấ ế ề ẫ ỉ ướ ố ỡ    ng, 10. n m xupap, 11. đai

ạ ộ

ộ ộ ẩ ụ ệ ộ ộ

ổ ấ ố

ộ ướ ứ ủ ầ

ụ ắ

ụ ộ ố ợ

ẫ ộ

60

ụ ủ ẽ ả ờ Tr  l i: ấ ạ ­ C u t o: ụ 1. Tr c cam, 2. Con đ i, 3. Thanh đ y, 4. Vít đi u ch nh, 5. tr c cò m , 6. g i đ ố ổ cò m , 7. đ  xupap, 8. lò xo xupap, 9.  ng d n h ổ ề truy n, 12. bánh răng trung gian, 13. cò m . ­ Nguyên lý ho t đ ng: ơ Khi đ ng c  làm vi c, tr c cam   quay tác đ ng lên con đ i đ y con đ i   đi lên   ẩ ể ở  thông qua đũa đ y  làm cho cò m    n vào đuôi xupáp làm xupáp  đi xu ng đ  m ặ ử ả ụ ị ử ạ i. Khi cam thôi tác d ng lên c a n p ho c c a x . Lúc này lò xo xupáp  b  nén l   ử ạ   ở ề ị con đ i d i s c căng c a lò xo làm xupáp tr  v  v  trí ban đ u đóng kín c a n p ặ ử ả   ho c c a x . ộ ộ ể ẫ ể ố ự   ể ẫ Đ  d n đ ng xupáp, tr c cam có th  b  trí trên n p xilanh đ  d n đ ng tr c ế ặ ẫ ỷ   ụ ở ộ ườ ẩ  h p tr c khu u ng h p tr c cam b  trí  ti p ho c d n đ ng qua đòn b y. Tr ẩ ẩ ế ặ ở ộ  thân máy, xupáp d n đ ng gián ti p qua con đ i, đũa đ y, đòn b y… ho c   (4 đi m).ể ệ ế ấ Câu 17: V  hình, trình bày k t c u, nhi m v  c a đòn gánh?

ả ờ Tr  l i:

Đòn gánh con lăn. Nhóm đòn gánh. ỉ ề

ề ỉ 1 ­ Con lăn; 2 ­ Đòn gánh; 3 ­ Tr c ụ cam; 4 ­ Vít đi u ch nh. 1 ­ Vít đi u ch nh; 2 ­ Đòn gánh; 3 ­ Giá ụ   ạ ỡ ụ đ  tr c đòn gánh; 4 ­ B c lót; 5 ­ Tr c đòn gánh.

ế ẩ ừ ụ

ủ ụ ủ

ặ ẩ ở ạ ộ ở đũa đ y t ượ ắ ờ

ẩ ầ ề ỉ

ệ ề ườ ặ ằ ế

ụ ượ ứ ng có vít đi u ch nh. Sau khi   ớ   ầ ố c hãm ch t b ng đai  c. Đ u ti p xúc v i ư   c tôi c ng. Nh ng cũng có khi ở ng có m t ti p xúc hình tr  đ

ể ể ậ ự ừ ­ Nhiêm v :ụ  Ti p nh n l c t   tr c cam đ  đóng m  xupáp theo ố đúng pha phân ph i khí. Đòn gánh đ c g n trên tr c c a nó. Ho t đ ng c a đòn ờ ẩ b y nh  vào đũa đ y ho c cam. Nh  có đòn gánh xupáp đóng m  theo đúng pha ố phân ph i khí. ớ ế ấ  Đ u ti p xúc v i đũa đ y th ế ­ K t c u: ượ ỉ t, vít này đ đi u ch nh khe h  nhi ặ ế ườ đuôi xupáp th dùng vít đ  khi mòn thay th  đ c d  dàng.

ườ ụ ữ ặ i ta còn khoan l

ụ ờ

ầ ỗ ơ ữ ế

ầ ỗ ể ẫ ề ầ ỉ ế

ế ượ ễ ạ ỗ ể  M t ma sát gi a tr c và b c lót ép trên đòn gánh ng  đ ằ ơ ủ bôi tr n b ng d u nh n chúa trong ph n r ng c a tr c. Ngoài ra trên đòn gánh   ặ   ặ ế còn khoan l  đ  d n d u đ n bôi tr n m t ti p xúc gi a đuôi xupáp và m t ủ ti p xúc c a vít đi u ch nh. ẽ ụ ệ ạ ầ ư

ườ ủ ụ ấ ạ ng c a tr c cam? (4 đi m).ể

ả ờ Câu 18: V  hình, trình bày c u t o, nhi m v  và yêu c u và các d ng h ỏ h ng thông th i: Tr  l

Tr c camụ

61

ổ ụ ụ 1­ Tr c                2 ­ C  tr c               3 ­ Cam

ụ ệ ụ ủ * Nhi m v  c a tr c cam

ệ ế ể

ụ ở ộ ơ ả t xupáp hút, xupáp x , xupáp   ơ   ệ ủ ộ  làm vi c c a đ ng c .

ị ụ ộ ề ố ụ ơ ụ ề Tr c cam có nhi m v  đi u khi n các chi ti ứ ự ờ kh i đ ng, b m cao áp đúng th i gian quy đ nh và th  t ́ ơ Ngoài ra tr c cam còn kéo cac máy ph , b  đi u t c, b m bôi tr n.

* Yêu c uầ

ể ị ượ ế c mài mòn.

ả ố ạ ạ ả ặ ở ộ ị ủ ộ ứ ạ Kim lo i ph i t ớ ợ V  trí hình d ng c a cam ph i phù h p v i góc đ  đóng m  xupáp m t ngoài

ứ t, ít bi n d ng, đ  đ  c ng đ  ch u đ ủ ể ị c tôi c ng đ  ch u mài mòn.

ả ượ ph i đ ấ ạ * C u t o ầ ụ ủ ắ ớ ỷ ớ ­ Đ u tr c cam l p bánh răng ăn kh p v i bánh răng c a tr c khu u nên

ế ạ ặ ả ph i rãnh ch  t o ren ho c ch  t o bích.

ụ ế ạ ụ ổ ụ ả ạ ở   ­ Trên tr c cam có các cam n p, cam th i và c  tr c (đôi khi có cam kh i

ụ ộ ố

ế ạ ề ộ ố

ộ đ ng cam nhiên li u). ụ ơ ỡ ỏ ụ ỡ ớ ế ạ ờ ­ S  cam trên tr c cam ph  thu c vào s  xilanh. ­ Đ i v i đ ng c  c  nh , tr c cam và các cam ch  t o li n thành m t kh i. ­ Đ i v i đ ng co c  l n cam và tr c cam ch  t o r i nhau.

ố ố ớ ộ ố ớ ộ ạ ụ ườ

ụ ủ ng c a tr c cam? ổ ụ ụ

ự ạ ủ ổ ụ ở  các c  tr c và b c do ma sát v i nhau và mòn  ộ

ả ữ ớ ạ ơ ủ ộ

ơ

ơ ế ủ ớ

ượ ệ

ữ ơ ị

ể ữ ằ ượ ử ữ ằ ươ ng pháp chép hình đ c s a ch a b ng ph ể

ề ặ

ổ ụ ấ ụ ồ ạ ầ ố ớ ữ

ng tâm không quá 0,05mm;

ặ ở

ộ ả ủ ề ộ ộ ộ ề ặ ộ ứ

62

ạ ấ ư ỏ * Các d ng h  h ng thông th ở ườ ị  các ­ Tr c cam th   ng b  mòn  ở ắ   ấ ớ v u cam do ma sát v i con đ i. S  mài mòn c a c  tr c và b c là tăng khe h  l p ấ ầ ẫ ớ   i làm gi m áp su t d u bôi tr n c a đ ng c  n u khe ghép gi a chúng và d n t ẽ ị ả ớ ấ ở ớ h  l n h n 0,08mm. V u cam b  mòn l n s  làm gi m hành trình nâng c a con   ắ ạ ụ ế ộ ở ủ ả ơ   ụ ị ộ i tr c n u tr c b  cong l n h n đ i và do đó làm gi m đ  m  c a xupap. N n l ố ự ẳ ắ c th c hi n trên kh i V.  0,05mm. Quá trình n n th ng và ki m tra đ ượ ử ố ử ­ C  tr c cam b  mòn đ c s a ch a b ng gia công c  khí theo c t s a ch a. ệ ị ế ­ Các v u cam n u b  mòn l ch đ ộ ạ ph c h i l i biên d ng cam và đ  bóng b  m t. ử ụ Yêu c u đ i v i Tr c cam sau s a ch a: ớ ườ ụ ­ Đ  đ o c a các tr c so v i đ ấ ­ Đ  bóng b n m t gia công c p 8 tr  lên; ổ ụ ủ ­ Đ  côn, đ  ôvan c a các c  tr c không quá 0,01mm; ệ ­ Đ  c ng b  m t làm vi c 54­62HRC; V u cam đúng biên d ng.

Ấ Ề Ệ Đ  THI V N ĐÁP MÔN ĐI N TÀU

ẽ ơ ồ ạ ộ ố ỹ

ậ ủ   Câu 1: V  s  đ , trình bày nguyên lý ho t đ ng và các thông s  k  thu t c a ắ ể

c quy a xít? (3 đi m). ả ờ i:  ơ ồ ệ

Tr  l * S  đ  và nguyên lý làm vi c: a. Quá trình phóng đi n: ệ

ạ ử ụ ể ệ ấ ả ọ c quy sau khi n p no đi n đem s  d ng đ  cung c p đi n cho t i g i là

Ắ ế ộ ệ ủ ắ ệ ch  đ  phóng đi n c a  c quy.

PbO2 + Pb + 2H2SO4 = PbSO4 + PbSO4 + 2H2O

ự ủ ắ ỷ ọ ệ ệ Khi  c quy phóng đi n, đi n áp trên hai c c c a  c quy và t tr ng dung

ả ầ ắ ị d ch đi n phân gi m d n.

ụ ệ ệ ệ ể ắ ả ạ → ệ ắ Sau khi  c quy phóng đi n, ph i cho  c quy n p đi n đ  khôi ph c đi n áp

ệ ắ ạ ổ ọ g i là n p đi n b  sung cho  c quy

ệ ơ ồ S  đ  phóng đi n

ệ ạ

b.  Quá trình n p đi n:  ạ ả ứ ả ọ ứ ự

63

ệ ủ ắ ệ Trong quá trình n p đi n c a   c quy, ph n  ng hoá h c  x y ra theo th  t ượ ạ c l i quá trình phóng đi n. ng

ệ ủ ắ ủ

ộ ồ

ậ ộ ủ ườ ị ổ ồ ệ ệ ể

ắ ế ộ ạ Ch  đ  n p đi n m t ngăn  c quy ố ượ ệ ạ ng c a axít sunfuaric tăng, Trong quá trình n p đi n c a   c quy, kh i l   ứ ộ ạ ủ ắ   ể ệ ị cho nên n ng đ  dung d ch đi n phân cũng tăng. Đ  đánh giá m c đ  n p c a   c ấ ủ i ta d a trên tính ch t c a dung quy trong quá trình khai thác và v n hành, ng   ị d ch đi n phân đ  thay đ i n ng đ  c a dung d ch đi n phân trong quá trình phó ng  ạ ủ ắ và n p c a   c quy.

ề ệ ệ ạ ắ ồ ộ ồ Ngu n đi n n p cho  c quy là ngu n đi n m t chi u:

ắ ồ U ngu n ≥ U  c quy

ặ ệ ủ ắ

ệ ộ ạ

ệ ư ượ ạ ả ạ ừ ơ ề ặ c n p đi n b  sung thì b  m t các b n c c d

ạ ệ Đi n áp đ t vào m t ngăn c a  c quy ph i đ t t ệ        Xét quá trình n p đi n cho 1 ngăn đ n theo  ổ và ch a đ ấ ề ặ ả ầ g n nh  gi ng nhau v  m t b n ch t (b  m t ph  mu i sunphat chì PbSO ả ậ ợ

ạ ộ ầ

ắ ớ ạ

ố ắ ắ ấ ạ

ệ ổ dung d ch và các b n c c c a  c quy có s  bi n đ i.

2

ự ế   PbO→

4   Pb→ ủ ề ặ ả ự

ế PbSO PbSO 4

4) ph  b  m t b n c c khi đó chuy n thành Pb và oxit

ể 2,75­ 2,8V, ế hình vẽ, khi  c quy y u đi n  ắ ả ự ươ ả ự ng và b n c c âm ề ặ ư ố ố ủ 4). ố ơ ệ ồ Mu n n p đi n ph i v n hành ngu n n p có đi n áp phù h p (cao h n  ủ ạ ủ ệ ệ đi n áp c a bình  c quy khi đã n p đ  đi n m t vài vôn) thì đóng c u dao  ố ắ ạ ồ n p n i  c quy v i ngu n n p. ồ ớ Khi n i  c quy v i ngu n n p thì có dòng đi n cung c p cho  c quy làm  ả ự ủ ắ ị ổ ừ ế ự ươ ng bi n đ i t + C c d ổ ừ ự + C c âm bi n đ i t →  Sunfat chì (PbSO

ấ ở

ế ệ ệ ạ ị ả Quá trình bi n đ i c a các b n c c và dung d ch đi n phân khi n p đi n

chì PbO2 hay nói khác đi là tr  thành khác b n ch t. ổ ủ ươ ượ ổ ế ằ c t ng k t b ng ph ng trình hóa h c: đ

ả ự ọ PbSO4 + PbSO4 + 2H2O = PbO2 + Pb + 2H2SO4

ế ả ạ ẽ Nh  v y quá trình n p s  làm cho b n c c d ng và âm bi n đ i khác b n

2SO4 đ ổ ế

→ ấ ư ậ ệ ượ ầ ị ch t và đi n áp tăng d n, H c sinh ra

ả ự ự ữ ỷ ọ tr ng

64

ị ả ự ươ ổ ỷ ọ  t  tr ng dung d ch tăng. ệ Khi các b n c c đã bi n đ i hoàn toàn thì đi n áp gi a hai c c và t ị ổ dung d ch  n đ nh:

3

ạ ơ

ệ ỷ ọ ỗ ị ạ + Đi n áp trên m i ngăn đ n đ t 2 ÷ 2,15V. + T  tr ng dung d ch đ t 1,26 ÷ 1,28g/cm

ị ổ ắ ị ỷ ọ ủ  tr ng dung d ch  n đ nh thì  c quy đã tích đ

Khi đi n áp các ngăn và t ọ ệ

ệ ậ ủ ắ ố ỹ ệ ắ đi n g i là  c quy no đi n. * Các thông s  k  thu t c a  c quy axít.

ủ ắ ộ ượ ệ ạ ộ ừ ứ c n p no có s c đi n đ ng t 2,1V ­

ệ ộ a. S c đi n đ ng (E) ệ ứ ­ S c đi n đ ng c a  c quy axít đ 2,2V.

ủ ủ ổ

ệ ậ ớ ổ ở   ệ ­ Khi Sđđ c a các ngăn thay đ i thì đi n áp c a các ngăn cũng thay đ i b i  thu n v i Sđđ. vì đi n áp luôn luôn t ỷ ệ  l

ượ b. Dung l

ng (Q) ượ ố ượ ụ ủ ủ ắ

ề ặ ớ ượ ủ ng và b  m t công tác c a các ự ng càng

ượ ượ ấ ạ ủ ắ ­ Dung l ự ả b n c c và vào c u t o c a chúng. B  m t b n c c càng l n dung l ớ l n. Dung l ng c a  c quy đ c xác đ nh.

ộ ng c a  c quy ph  thu c vào s  l ề ặ ả ị Q = In . tn (Q = Ip.tp)

Trong đó :

ng  c quy ­ Ah

ắ ng đ  dòng phóng

ệ ộ ệ ả ị t đ  dung d ch đi n phân gi m.

c trên 2 đ u c c  c quy

ỉ ệ ớ ứ ệ ệ ầ ự ắ ỗ ủ ệ ượ Q ­ dung l ộ ườ i ­ c ệ ờ t ­ th i gian phóng đi n ẽ ả ắ ượ Dung l ng  c quy s  gi m khi nhi ệ c. Đi n áp (U) ủ ắ ­ Đi n áp c a  c quy  là giá tr  đi n áp đo đ ủ + Đi n áp c a m i ngăn t  l ượ ị ệ ộ  v i s c đi n đ ng c a m i ngăn

ủ ệ ắ ỉ ệ ớ ố ượ ố ế ỗ Khi n p no: U1ngăn = 2 ÷ 2,2 V + Đi n áp c a bình  c quy thì t  l thu n v i s  l ấ ng ngăn đ u n i ti p

ố ậ UAQ = s  ngăn x U1 ngăn

ư ượ ể ấ ệ ạ ắ ng pháp n p đi n cho  c quy, nêu  u nh ủ   c đi m c a

ươ  (3 đi m).ể

65

ạ ớ ệ Câu 2: Có m y ph ươ ỗ m i ph ng pháp? ả ờ i: Tr  l ổ ươ ng pháp n p v i dòng đi n không đ i * Ph

ể ạ ặ ổ Đ  có th  gi

ệ ố ự ậ ầ

+

V

-

R

A

+ -

- +

-+ ắ

ể ữ ả ế ầ ệ ề ở ồ ỉ cho dòng không đ i trong quá trình n p thì đi n áp đ t trên ự ắ ả   ắ c c  c quy ph i tăng d n theo s  tăng d n sđđ trong  c quy. Mu n v y ta ph i ắ ố ế m c n i ti p bi n tr  R (hay đi u ch nh đi n áp ngu n)

ệ ạ ắ

ổ ơ ồ ạ S  đ  n p đi n cho  c quy v i dòng không đ i ố ế ạ ng pháp này cùng lúc n p cho nhi u t ượ ể ỉ

ệ ể ạ ể ắ ị ữ ặ ớ ạ ớ ề ổ ắ     c quy m c n i ti p nhau, có ể ề   ng (có th  khác đi n áp ). Có th  đi u ch nh dòng n p đ   c quy ắ   c n p no hoàn toàn và có th  n p cho nh ng  c quy m i ho c đã b  sunphát

ươ   Ph cùng dung l ượ đ hóa.

ạ ờ ể ả   ng pháp này là th i gian n p lâu và luôn luôn ph i

c đi m c a ph ệ

ượ ề đi u ch nh đi n áp  * Ph

ắ ượ ắ ồ

(cid:0) ế ủ ổ ằ ượ ạ   c m c song song v i ngu n n p.  2,5V) cho ớ c tính b ng (2,3V

66

ệ ỗ ơ ươ ủ Nh ỉ ạ . ồ ủ c a ngu n n p ổ ạ ớ ệ ươ ng pháp n p v i đi n áp không đ i ươ ầ ng pháp này yêu c u các  c quy đ Ph ạ ồ ệ Hi u đi n th  c a ngu n n p không đ i và đ m i ngăn đ n.

ệ ớ đi n áp

ơ ồ ạ ắ S  đ  n p  c quy v i   ờ không đ iổ ạ ươ ư ắ Ph ể ng pháp này có  u đi m là th i gian n p t ng đ i ng n, dòng n p t

ầ ư ạ

ươ ả ể ạ ạ ầ ị

ặ ổ ươ ắ ổ ỉ ớ ầ ng pháp n p b  sung cho  c quy trong quá trình s

ạ ự  ố ượ ắ ộ ờ c  n p no hoàn toàn, đ ng gi m d n theo th i gian. Nh ng  c quy không  đ   ớ   ậ ạ không th  n p cho các lo i m i l n đ u ho c đã b  sunphát hóa. Vì v y n p v i ử  ạ ệ đi n áp không đ i ch  là ph d ng. ụ

ạ ượ ự ắ ổ

ấ ị ờ

ố ế ườ ể

ệ ắ D u hi u  c quy đã đ ộ ố ị ồ ng xuyên ki m tra nhi ắ ị ệ ộ t đ  dung d ch. N u nhi ạ ệ ộ ớ t đ  t ỉ ế ệ ộ ạ ắ ạ ệ   c n p no là đi n áp không đ i trên c c  c quy và ạ ả   ờ  cu i cùng. Trong th i gian n p ph i oC thì ph i gi m ả   ả i 45 oC  t đ  còn 30

ạ dung d ch có n ng đ  c  đ nh trong ba gi th dòng n p đi 50% hay ng t m ch n p  c quy cho ngh  đ n khi nhi ạ ế ụ l i ti p t c cho n p.

ẽ ạ ộ ố ỹ

(3 đi m).ể

67

ủ ế ậ ủ   Câu 3: V  hình, trình bày nguyên lý ho t đ ng và các thông s  k  thu t c a ế máy bi n áp? ả ờ i: Tr  l ạ ộ ơ ồ * S  đ  nguyên lý ho t đ ng c a máy bi n áp:

ạ ộ * Nguyên lý ho t đ ng:

1 thì t

ế

ạ ạ

ả ứ ệ ừ ộ

ấ W1  và W2 . Theo hi n t ộ

ớ ổ i.

ậ ộ

ạ ậ ổ ộ ệ   ộ ươ ứ 1 vào cu n dây W ng  ng có dòng đi n   f  ch y khép kín trong lõi thép móc ạ ừ    thông  ệ ượ  cu n dây ng c m  ng đi n t   ả ứ ộ ộ ệ ả   ứ 1. Cu n dây W 2 sinh ra s c đi n đ ng c m ệ ọ ệ ộ   ố ế ứ ấ 2. Đi n áp U 2 g i là đi n áp th  c p. N u n i (cu n ạ ẽ ở ả t thì s  có dòng I ụ ả 2 ch y trong ph  t i Z ớ   ổ ế ệ I1 ch y  trong cu n dây W 1 bi n đ i theo quy lu t hình sin v i ẽ ế   2 s  bi n đ i theo quy lu t hình

ớ ầ ố f1.

=

f

4, 44. =

ừ ự F

4, 44.

.W m 1 f .W . m 2

F ề ệ ặ        ­ N u đ t đi n áp xoay chi u U ộ 1 t o ra t I1 ch y  trong cu n dây W ả vòng qua c  2 dây qu n  ứ ệ W1 sinh ra s c đi n đ ng c m  ng E ạ ứ 2 và t o ra đi n áp U ng  E ứ ấ 2) v i t ng tr  t th  c p W ạ ế       ­ N u dòng đi n  ầ ố f1 thì dòng đi n Iệ 2 ch y trong cu n dây W t n s   sin v i t n s   ệ T  th c nghi m đã ch ng minh đ ộ ệ ộ ệ ượ c ộ ơ ấ ứ ấ ộ ứ ủ E S c đi n đ ng c a cu n s  c p:  1 ủ E S c đi n đ ng c a cu n th  c p:  2

ứ ứ Trong đó:

ệ ầ ố ủ

m

F f – T n s  c a dòng đi n. ộ ơ ấ W1 – S  vòng dây cu n s  c p. ộ ứ ấ W2 – S  vòng dây cu n th  c p. ấ ớ ­ T  thông l n nh t.

1 và U2

ố ố ừ ệ ấ ơ ấ Các đi n áp trên dây qu n s  c p và th  c p là U

U

2

2

1

=

=

=

k

ệ ế ổ :

U E(cid:0) ;  1 1 U E 1 U E 2

2

ứ ấ ể ủ N u t n hao đi n năng c a máy không đáng k  thì E(cid:0) W 1 W 2

ệ ố

ế ạ

2  khi đi nệ

ổ ố ứ ấ ệ ể ậ

ộ ơ ấ ố ế  k – là h  s  máy bi n áp. ế N u:  k > 1 Máy bi n áp là máy h  áp. ế           k < 1 Máy bi n áp là máy tăng áp. ằ ổ V y có th  thay đ i đi n áp th  c p b ng cách thay đ i s  vòng dây W ổ áp và s  vòng dây cu n s  c p không đ i.

ẽ ơ ồ ơ ệ ủ ộ ộ   ạ ộ  đ , trình bày nguyên lý ho t đ ng c a đ ng c  đi n m t

ề Câu 4: V  s ể chi u? (3 đi m).

ả ờ Tr  l i:

ệ ươ ệ ề ộ ổ ở

ng  ằ A và âm   tr

68

ủ ự ụ ị ị ở  B),   Khi cho đi n áp m t chi u U vào hai ch i đi n A và B (d ừ ườ   ệ ệ ng trong khung dây abcd có dòng đi n. Khung dây abcd có đi n n m trong t ắ ệ ừ ẽ    (xác đ nh theo quy t c bàn tay trái), sinh ra s  ch u tác d ng c a l c  đi n t

ượ ầ ứ

ổ ỗ ề

ụ ư ả ế ề ệ ứ ổ

ề ự ổ ẫ ng s  c m  ng sđđ E

ượ ề ắ ị

ệ ư nên Eư đ

ượ ọ ệ ươ ề ằ ị ử   c n a vòng, v  trí các thanh mômen làm quay khung dây. Khi ph n  ng quay đ ẫ ổ   d n ab,cd đ i ch  cho nhau, nh ng do có phi n góp đ i chi u dòng đi n, nên ả ủ chi u l c tác d ng không đ i, đ m b o chi u quay c a khung dây (t c rôto)   ẽ ả ứ ắ ừ ườ ư.  không đ i. Khi rôto quay, các thanh d n rôto c t t  tr ả Ở ộ ề   ề ơ  đ ng c , chi u sđđ ng Chi u sđđ xác đ nh theo quy t c bàn tay ph i.  c chi u ệ    ả ớ v i dòng đi n I c g i là s c ph n đi n. ộ ơ ệ Ph ứ ủ ộ ng trình cân b ng đi n áp c a đ ng c  đi n m t chi u là:

U = Eư + IưRư

ủ ộ ề ộ

ơ ệ ế ơ ẽ ị ớ

ơ ồ S  đ  nguyên lý c a đ ng c  đi n m t chi u ủ   ớ ủ ộ Khi rô to quay thì bánh răng c a đ ng c  s  t nh ti n và vào kh p v i bánh đà c a máy diesel, làm cho máy diesel quay.

ươ ố ộ ộ ở ộ ỉ ề ng pháp kh i đ ng và đi u ch nh t c đ  đ ng c ơ

ộ ệ Câu 5: Trình bày các ph ể ề đi n m t chi u? (3 đi m).

ả ờ Tr  l i:

ộ ộ ơ ệ ề

* Kh i đ ng đ ng c  đi n m t chi u  ộ

ở ộ ớ ố ơ ộ ệ ở ộ ỷ ệ  l ỉ  ơ ừ ạ  tr ng thái ngh ộ   ớ ố ị  ngh ch v i t c đ .

ộ ở ộ ở ộ ệ

ở ộ ư ộ ề Kh i đ ng đ ng c  m t chi u là quá trình đ a đ ng c  t ể i t c đ  làm vi c. Dòng kh i đ ng có th  coi t ( n = 0) t ấ ớ ị ậ Do v y khi kh i đ ng, giá tr  dòng đi n kh i đ ng r t l n. Yêu c u:ầ

ở ớ ố ể ễ ớ ả ứ

­ Mô men m  máy càng l n càng t

t đ  d  dàng thích  ng v i t i.

ở ố

­ Dòng m  máy càng bé càng t

t.

ơ ệ

69

ề ề ỉ ỉ ộ ố ộ ộ ề * Đi u ch nh t c đ  đ ng c  đi n m t chi u  ổ ừ ố ộ ằ  thông  a. Đi u ch nh t c đ  b ng cách thay đ i t .ϕ

u.

=

n

F =

- ứ ừ ể T  bi u th c: F

ổ ố ộ

U I R t .  (t c Iứ KT thay đ i) thì t c đ  n thay đ i. ệ  n i ti p vi c thay đ i t

ϕ ổ ừ ự Khi U = const.  V i đ ng c  kích t thông đ ổ ằ   ệ ượ c th c hi n b ng

ớ ộ ắ ấ

ệ ề ỉ

n n<

ố ộ ằ ệ ở ổ ở dcR  vào m ch ph n  ng. ầ ứ ạ ủ ệ  t ng c a toàn

dm

I=  đ u gi m xu ng , đi u ch nh  ố

Khi m c thêm đi n tr ả ạ

u.

C e arv ừ ố ế ơ cách: m c sun dây qu n kích thích. ắ b. Đi u ch nh t c đ  b ng cách m c thêm đi n tr   ở dcR vào m ch ph n  ng thì đi n tr ầ ứ ắ ỉ m ch tăng nên  c. Đi u ch nh t c đ  b ng cách thay đ i đi n áp. =

n

C e

ề tI ố ộ ằ ạ ề ệ ề ổ ỉ - ừ ể ứ ề ấ ỉ T  bi u th c: ta th y khi cho U = var thì n = var. Đi u ch nh F

U I R t . ệ

ộ ằ ỉ ề ề ấ ổ ồ ỉ

ả   ố t c đ  b ng cách thay đ i đi n áp ngu n cung c p ch  đi u ch n theo chi u gi m ố ộ t c đ .

ở ộ ộ ơ ồ ộ ng pháp kh i đ ng đ ng c  không đ ng b  ba pha

ằ ươ ở ự ế ể Câu 6: Trình bày ph ươ b ng ph ng pháp m  máy tr c ti p? (3 đi m).

ả ờ Tr  l i:

ở ộ ự ế ướ ế ị ụ t b  ph  nào.

ự ế ượ ụ ấ ươ M  máy tr c ti p ộ ớ M  máy tr c ti p là đóng đ ng c  vào l ng pháp này đ ơ i không qua m t thi ỏ c áp d ng v i các máy công su t nh . Ph

ươ ộ ộ ồ

ng pháp kh i đ ng đ ng c  không đ ng b  ba pha ở ụ ở ộ ạ ệ ằ Câu 7: Trình bày ph b ng cách thêm đi n tr  ph  vào m ch rô to dây qu n? ơ ấ  (3 đi m).ể

70

ả ờ Tr  l i:

ơ ồ ở ở ụ ệ S  đ  m  máy b ng cách thêm đi n tr  ph

ằ ộ ể ả ở ộ ấ ồ + V i đ ng c  không đ ng b  rô to dây qu n đ  gi m dòng kh i đ ng ta

ạ ơ ở ụ ư đ a thêm đi n tr  ph  vào m ch rô to.

ớ ộ ệ ở ở ở ế

ầ ắ ầ ấ ớ ố ệ ộ

ấ ỏ ể ế   ố ớ + Khi m  máy, dây qu n rô to n i v i bi n tr  m  máy. Đ u tiên đ  bi n ở   ở ủ ở ớ tr  l n nh t, sau cùng v i t c đ  tăng c a rô to, ta cũng c t d n đi n tr  kh i ộ đ ng ra kh i rô to.

ẽ ư

ơ ồ ạ ạ ủ

Câu 8: Cho s  đ  m ch kh i đ ng rô to nh  hình v  hãy trình bày nguyên lý ạ ộ ho t đ ng c a m ch? (3 đi m). Ắ 1.  c qui 2. Cá hãm 3. Thanh hãm 4.   Thanh   thép   từ  đ ng ộ 5. Lò xo  6. Lò xo h i vồ ị 7. Bánh răng đ ngộ   cơ

ở ộ ể 8.   Bánh   đà   máy  Diezel 9. Đĩa g t ạ ầ CD. C u dao N. Nút  nấ K1,,   K2.   Các   ti pế   đi mể W1. Cu n dây công t c tắ ơ ộ W2. Cu n hút ộ W3. Cu n dây kích từ

71

ả ờ Tr  l i:

ộ ạ ẩ ệ ể ệ ị ư ở ộ

1 có đi n, t

ở ộ

2 đ

ế ­ Chu n b  đ a m ch đi n kh i đ ng ki u rôto di đ ng vào làm vi c thì ầ ­  n nút N, cu n dây W ừ ộ c c p đi n s

ừ  đ ng (4) làm ti p đi m K ề ị

ơ ở ộ ủ ư ệ ệ    hoá lõi thép tr  thành nam châm đi n, ệ ẽ  ượ ấ ộ ể 1 đóng, cu n hút W ủ   ớ ề ặ ự ừ , làm cho bánh răng (7) c a ị  2 ch a đóng vì b

ế ở

ằ ạ

ế ế ể ị ể

đóng c u dao CD. Ấ hút thanh thép t ằ hút lõi thép rôto v  v  trí cân b ng v i b  m t c c t ộ ớ ớ đ ng c  kh i đ ng vào kh p v i bánh đà (8) c a máy diesel ( K ố kh ng ch  b i thanh hãm (3) và cá hãm (2). ề ị ố ủ ộ ơ ộ ạ ộ ơ W ẩ   ­ Trong quá trình rôto di chuy n v  v  trí cân b ng thì đĩa g t (9) đ y cá hãm ệ ấ 2 đóng, c p đi n cho   ơ ấ   ừ 3 và m ch ph n  ng c a đ ng c , đ ng c  quay, thông qua c  c u

1 c a công t

ủ ả (2) làm cho thanh hãm (3) không b  kh ng ch , ti p đi m K ầ ứ cu n kích t ể ộ ề truy n đ ng lai bánh đà quay đ  kh i đ ng máy diesel. ổ ­ Khi máy diesel đã n , nh  nút b m N, cu n W t

ắ ơ ấ ế ộ ề ị ầ

ộ ờ

ệ ỏ ủ

ấ ự ở ề ị ệ ở ộ ừ ạ ở ộ ệ   ấ  m t đi n, ể ộ ẩ 1 và  m t l c hút, lò xo (5) đ y thanh thép đ ng (4) v  v  trí ban đ u, ti p đi m K ẩ   ơ ượ ắ ộ ồ ị c c t đi n, nh  lò xo h i v  (6) đ y K2 m , các cu n  dây W 2, W3 và đ ng c  đ ủ ơ ộ ầ   rôto v  v  trí ban đ u, bánh răng c a đ ng c  tách kh i bánh đà c a máy diesel, ạ ộ m ch đi n kh i đ ng ng ng ho t đ ng.

ẽ (3 đi m).ể

ư ầ ạ ệ ấ ạ ủ ẽ ơ ồ ố ạ i thi u c u t o c a m ch

ở ộ Câu 9: Cho s  đ  m ch kh i đ ng c n g t nh  hình v  hãy: ớ ạ ộ ơ ồ ạ ­ V  s  đ  n i dây và gi ­ Trình bày nguyên lý ho t đ ng?

ạ ể ầ ệ ạ

ắ ổ ớ

ở ộ ổ ắ ơ ầ ạ ộ

ủ ọ ố ộ ở ộ ủ Ắ ệ ẫ ấ

72

ơ ồ ấ ạ S  đ  c u t o m ch đi n kh i đ ng ki u c n g t. ề   ừ ạ 1. N p máy; 2. m ch kích t ; 3. ch i than; 4. c  góp; 5. bánh răng; 6. kh p truy n ắ   ộ đ ng; 7. c n g t; 8. Lõi thép đ ng c a công t c t ; 9. Các cu n dây c a công t c ơ t ; 10. Vành d n đi n; 11. C c n i dây; 12. Nút  n kh i đ ng; 13.  c quy. ả ờ Tr  l i:

ắ ơ ế ấ ư ộ ơ ượ ­ N u không  n nút kh i đ ng thì công t c t và đ ng c  ch a đ ố   c n i

ở ộ ạ ộ ạ ớ ắ v i  c quy nên m ch ch a ho t đ ng.

ư ở ộ ộ ộ

ệ ạ ệ ị ủ   ệ ấ ­ Khi nh n nút kh i đ ng thì cu n dây dòng đi n và cu n dây đi n áp c a ừ ườ   ắ ơ ượ ng c n i v i  c quy nên có dòng đi n ch y qua và s nh ra t tr

đ ộ ố ớ ắ ủ

ẩ ệ ọ

công t c t ắ ơ hút lõi thép đ ng c a công t c t . ụ ơ ồ ị ớ ộ ạ ẩ ẫ ạ ầ ầ ờ

ệ ạ ố

ố   ­ Khi lõi thép b  hút, tr c lõi thép đ y vành d n đi n đóng vào hai c c n i ố ắ   dây n i  c quy v i đ ng c , đ ng th i kéo c n g t, c n g t đ y bánh răng vào ớ kh p v i bánh đà. ắ ơ ­ Khi vành d n đi n đã đóng vào hai đ u dây n i ( công t c t ủ ẫ ở ộ ộ ơ ờ

ầ ồ ở ộ ớ đóng m ch) ơ ộ ệ thì đ ng c  kh i đ ng có đi n và quay, đ ng th i bánh răng c a đ ng c  vào kh p v i bánh đà và bánh đà quay đ  kh i đ ng máy diesel.

ể ệ ượ ự ả ở ộ ấ c thì nh   nút  n kh i đ ng, công t c t

ơ ấ ộ ộ ắ ơ  ơ   c h i v  v  trí cũ nên bánh răng đ ng c  ra

làm vi c đ ạ ượ ở ộ ồ ề ị ừ ạ ộ ệ ộ ớ ớ ớ ­ Khi máy diesel đã t ầ và đ ng c  m t đi n, c n g t đ ơ kh p v i bánh đà, đ ng c  kh i đ ng ng ng ho t đ ng.

ướ ạ ộ ủ ạ ệ   c, trình bày nguyên lý ho t đ ng c a m ch đi n

ừ ả ẽ Câu 10: T  b n v  cho tr trên tàu? (3 đi m).ể

ủ ệ ạ ơ ồ S  đ  khái quát h  th ng m ch đi n trên tàu th y.

Ắ ề ệ ệ ệ ả ệ ố ộ

ả ệ ệ ệ ả ụ   1.  c quy; 2. Máy phát đi n m t chi u; 3. B ng đi n chính; 4. B ng đi n ph ; 5. B ng đi n hành trình; 6. Đèn đi n; 7. Chuông đi n; 8. Còi.

ả ờ Tr  l i:

73

ệ ấ Quy trình c p đi n.

ạ ớ ố i t c đ ệ ộ ạ ủ

d  nên t ượ ự ằ ứ ệ ị ơ ậ + Khi v n hành máy: Dùng đ ng c  kéo puly c a máy phát quay đ t t ừ ư ứ ị đ nh m c. Do có t i hai c c d ủ Đi n áp c a máy phát đ

ộ  ươ   ng và âm c a máy phát có đi n áp. ể c xác đ nh b ng bi u th c sau: Up=k.n.IKT

Trong đó:

ứ ị

ệ ố k: H  s . ố ộ n: T c đ  quay đ nh m c. ạ ệ ủ ứ ể ầ

ấ ệ ị ạ ắ

ệ ệ ạ ộ ệ ố ạ ạ ộ ự ố ư

74

ệ ố ệ ẽ ấ + Khi đi n áp c a máy phát đ t đi n áp đ nh m c thì đóng c u dao đ  máy phát cung c p đi n cho h  th ng báo hi u và n p  c quy. ắ   ặ + Khi máy phát không đ t ho t đ ng ho c máy ho t đ ng nh ng có s  c  thì  c ệ quy s  cung c p đi n các h  th ng báo hi u

ướ ạ ộ ấ ạ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

ừ ả ẽ ể ệ Câu 11: T  b n v  cho tr còi đi n? (3 đi m).

ủ ệ ơ ồ ấ S  đ  c u tao c a còi đi n

ế

ượ ộ ẫ ạ ề ; 7. Đai  c đi u ch nh âm l

ở ằ ể ố ể ả ỉ ệ ế ế

ườ ừ ụ ệ ng đóng.

ố ầ ạ ộ ộ

ộ ố ớ ư ể ớ ủ Ấ ế ấ

ừ ệ ạ ề ắ ồ ng, hút đĩa thép t

ừ ườ  tr ụ ể ắ ộ ỉ

ự ụ

ả ờ i: Tr  l ấ ạ * C u t o: 1. Loa còi; 2. Đĩa khu ch đ i âm thanh; 3. Màng rung; 4. Cu n dây; 5. Thanh lò xo; ẫ ộ ng; 8. Thanh d n đ ng; 9. Thanh d n  6.   Đĩa thép t ố ị ệ ể c  đ nh; C. T  đi n đ  b o v  ti p đi m( có th  thay b ng đi n tr ); K. Ti p  ể đi m th *Nguyên lý ho t đ ng. ệ ủ ẽ ồ N i hai đ u cu n dây c a còi v i ngu n đi n m t chi u ( c quy) nh  hình v : ượ ộ   c n i v i ngu n ( vì ti p đi m K đóng), n nút  n thì cu n dây c a còi đ ộ   ộ trong cu n dây có dòng đi n ch y qua sinh ra t  (6) m t ề ố ụ ự l c làm cho tr c và đai  c đi u ch nh (7) l p trên tr c chuy n đ ng sang trái và   tác d ng l c vào màng rung (3)  ố ề ể ộ ỉ

ẽ ậ ấ ể ệ ể ở ộ

ụ ừ ụ

ụ ề ầ ổ

ẫ ế   ủ ộ Khi đai  c đi u ch nh chuy n đ ng s  đ p vào thanh d n đ ng c a ti p ấ ự   ấ ừ ườ ng, m t l c  tr    và đai ế   c đi u ch nh v  v  trí ban đ u làm đ i chi u tác d ng vào màng rung (3) và ti p ể ỉ ạ đi m làm cho ti p đi m(K) m , cu n dây m t đi n, m t t hút.Do tác d ng c a màng rung và thanh lò xo (5) kéo tr c còi, đĩa thép t ố ề đi m (K) l

ủ ộ ạ ủ ệ Khi ti p đi m (K) đóng cu n dây c a còi l ạ ộ i có đi n, ho t đ ng c a còi

75

ế ủ ề ị i đóng. ể ế i. đ ượ ặ ạ c l p l

ậ ế ụ ụ ệ ế ấ ấ ồ

76

ộ ộ   Vì v y: N u ti p t c duy trì ngu n đi n vào còi và  n nút  n thì tr c dao đ ng làm cho màng rung dao đ ng và phát ra âm thanh ( còi kêu).

ừ ả ẽ ướ ạ ộ ấ ạ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

Câu 12: T  b n v  cho tr chuông đi n?ệ  (3 đi m).ể

ủ ệ ề ơ ồ S  đ  nguyên lý c a chuông đi n 1 chi u

ả ờ i:

ạ ộ Tr  l Nguyên lý ho t đ ng.

ề Ắ ủ ệ ầ ố ồ ộ ớ ­ N i hai đ u dây c a chuông v i ngu n đi n m t chi u (  c quy ).

Ấ ủ ệ ấ ộ ­ n nút  n 2 thì cu n dây c a chuông có đi n.

ộ ầ ể ế ủ

ừ ườ  tr

ồ ồ ậ ệ ả ả

ể ế ở

ệ ế ồ ượ ồ   c h i

ạ ộ ủ ầ ể ạ ủ   i đóng, ho t đ ng c a

77

+ Lúc đ u do ti p đi m (6) đang đóng nên hai cu n dây (4) c a chuông có dòng đi n.ệ ộ ng và hút thanh thép (7) làm + Hai cu n dây (4) có dòng đi n sinh ra t ậ cho v  chuông (9) đ p vào qu  chuông. Khi v  đ p vào qu  chuông thì con ộ ộ đ i (8) tác đ ng làm cho ti p đi m (6) m  ra. ấ ộ ở ể + Khi ti p đi m (6) m   thì hai cu n dây m t đi n, v  chuông (9) đ ầ ụ ờ ề ị v  v  trí ban đ u nh  tác d ng c a lò xo . ồ ồ ề ị ế + Khi v  đã h i v  v  trí ban đ u thì ti p đi m (6) l ạ ặ ạ i. i l p l chuông l

ạ ộ ậ ồ ­ Vì v y, n u c   n nút chuông thì v  chuông dao đ ng gõ vào chuông t o ra

ế ứ ấ âm (chuông kêu ).

ơ ồ ạ ở ộ ư ẽ

ạ ộ Câu 13: Cho s  đ  m ch kh i đ ng quán tính nh  hình v  hãy trình bày nguyên lý ho t đ ng? (3 đi m).ể

N

2

K

­

­

+

+

4

12V 205Ah

12V 205Ah

3

1

Ư

W

ơ ệ ề ố ộ ộ ơ ố S  1 : Đ ng c  đi n m t chi u kích t ừ ố ế S  2 : R  le trung gian n i ti p.

ở ộ ắ ấ ố ố ớ S  3: Rãnh xo n. S  4 : Kh p gài. N : Nút nh n kh i đ ng

ế ể Ư ầ ứ ộ ủ ơ K : Ti p đi m c a r  le trung gian. ơ  : Ph n  ng đ ng c

ộ ừ ố ế W : Cu n dây kích t n i ti p

ả ờ Tr  l i:

ạ ộ Nguyên lý ho t đ ng

ấ ủ ơ ệ ắ ng  c quy qua cu n hút c a r

ệ ơ

ự ế

78

c c d ộ ượ ươ ự ộ Nh n nút N dòng đi n đi t ự ừ gian, dòng đi n này sinh ra l c t ệ ể ti p đi m K. Lúc này dòng đi n đi tr c ti p t ơ ề ự K, qua c c d ộ ừ ươ    d  le trung ủ ơ    hoá trong lõi thép c a r le, r le hút làm đóng ể   ế ắ ng  c quy qua ti p đi m ở ộ   ơ ệ c kh i đ ng ế ừ ự ươ ắ ng đ ng c  v  c c âm  c quy, đ ng c  đi n đ

ớ ụ ủ ừ ể ộ

ị ộ ể ố ớ ố

ế ộ ắ ố ộ ơ ệ ủ ộ ớ

ủ ộ ộ ơ ổ

ở ộ ủ ộ ế

ơ ấ ị ơ ế ỏ ủ ể ể ệ ế ộ

ượ ạ ồ ở ề ạ ừ   quay.   Do   tác   d ng   c a   quán   tính   nên   kh p   s   4   v a   chuy n   đ ng   xoay   v a ủ ộ   chuy n đ ng t nh ti n trong rãnh xo n s  3, kh p s  4 gài vào bánh đà c a đ ng ắ   ẫ ơ c  Diesel làm quay đ ng c , lúc này đ ng c  đi n là ch  đ ng nên kh p v n g n ộ ơ ơ   vào bánh đà đ ng c , cho đ n khi đ ng c  Diesel n , bánh đà c a đ ng c  Diesel ấ   là ch  đ ng ta buông tay kh i nút nh n N ti p đi m K m , đ ng c  m t đi n. Do ơ ệ quán tính nên bánh răng c a đ ng c  đi n chuy n đ ng quay và t nh ti n theo   ầ ề chi u ng ộ i r i tr  v  tr ng thái ban đ u. c l

ơ ồ ạ ư ẽ ạ

WI2

WI1

ạ ạ ộ   Câu 14:  Cho s  đ  m ch n p nh  hình v , trình bày nguyên lý ho t đ ng ủ c a m ch? (3 đi m).ể

22 2

11 1

K2 K2

K1 K1

33 K3 3 K3

ế

ệ ế ố ố ố

ắ ở ớ m c   song   song   v icác

MF MF

§ CK§ § CK§

ế

ng đóng

ể ở ườ ng m

ữ ủ ệ ệ ậ ổ MF. Máy phát đi n ệ ồ t ch  R.300 g m có: TC. Ti ế ệ ơ 1. R le kh ng ch  đi n áp   ơ ệ ế 2. R le kh ng ch  dòng đi n   ắ ơ 3. R le  ch ng  c quy phóng.,đi n  c ượ ng ệ R1.   Đi n   tr ể ti p đi m  ở ả ệ ệ R2. Đi n tr  b o v                               ể ế K1, K2. Ti p đi m th ườ ế K3.  Ti p đi m th               ả ờ i: Tr  l  Khi v n hành máy phát đi n, gi a hai ch i than c a máy phát có đi n áp.

Do đó:

ế ố ộ ủ ấ

79

ủ ẫ ệ ỉ ệ ạ ấ ở đi m Kể ế   ấ ­ N u t c đ  quay c a máy phát còn th p thì đi n áp c a máy th p, các ti p   1 và K2 đóng, K3 v n m  nên trong m ch ch  có dòng đi n cung c p cho

ộ ừ ủ ộ c a máy ( các cu n dây c a ti ế t ch  và

ạ t ch  và m ch kích t ệ ạ ộ các cu n dây c a ti máy kích t ủ ế  c a máy đ ủ ế c cung c p đi n liên t c khi máy phát ho t đ ng)

ừ ủ ệ ấ ạ ụ ừ ủ ượ ế ượ ấ Dòng đi n cung c p cho m ch kích t c a máy phát đ c duy trì theo s  đ ơ ồ

ạ ừ ủ (+) MF " Khung s t r le c a máy phát " (­) ắ ơ " K1" K2" M ch kích t

sau:   MF

ủ ế ố ộ ứ ị

ạ ố ộ ổ ữ ủ ệ ệ ị

ể ế ệ

A „

ượ ệ ạ ạ : ­ N u t c đ  quay c a máy phát đ t t c đ  quay đ nh m c thì UMF » ạ  E = Ce.n.Ikt nên đi n áp gi a hai ch i than c a máy đ t đi n áp đ nh   MF ‡ ế MF > UAq thì có  1 , K2 và K3 đóng. N u đi n áp U  UA ) thì  ti p đi m K ắ ệ ủ   c duy trì A) đ  0) dòng đi n n p (I

ườ m c ( Uứ dòng đi n c a máy phát n p cho  c quy (I theo đ ng sau:

ầ " Mass " (­) MF. (+) MF " WI1" WI2" K3 " C u dao n p

ủ ộ ị ạ "  c quy  ắ ố ­ N u t c đ  quay c a máy phát v t quá t c đ  quay đ nh m c thì U

MP >     c a máy phát

ộ ạ ệ ể ấ ứ ừ ủ

ế ố ế Uđm  thì ti p đi m K ườ ượ c duy trì theo đ đ ượ ở 1  m , dòng đi n cung c p cho m ch kích t ng:

(+) MF " R1 "WK "(­) MF.                       ạ ạ ệ ch y qua đi n tr R ở 1  làm cho IKT

ừ ứ ề ị ệ ệ ủ ả ả

1 đóng m  liên t c v i t n s

ế ở N u máy duy trì t c quay l n, thì ti p đi m K ụ ớ ầ ố

ấ Dòng đi n cung c p cho m ch kích t gi m, do đó đi n áp c a máy gi m v  đ nh m c.  ố ể ể ế ầ ế ớ 25­ 30 l n/ giây (ti p đi m rung).

ượ ệ ắ

ế ổ ắ ể ạ ớ ế ­ Trong quá trình n p đi n cho  c quy, n u t I1 l n quá m c, thì ti p đi m K

ộ ừ ạ ủ ệ ệ ả ứ  ch y qua đi n tr  R ớ   ấ   c quy đ u dung l ng l n, ấ ệ ở 2 m , dòng đi n cung c p cho   ả   ở 1 làm cho IKT gi m,  do đó đi n áp c a máy gi m

2 đóng m  liên t c đ  kh ng ch

dòng qua cu n dây W ạ m ch kích t ứ ạ ắ ể ả đ  gi m dòng n p  c quy v  đ nh m c. ế ạ ế ể ụ ể ở ố ế

N u dòng n p duy trì l n thì ti p đi m K ả ị ề ị ớ i.

cho máy phát không b  quá t ủ ệ ặ

ố ộ ố ệ ấ ắ

ế ủ ế ắ ộ ườ ệ ề ế ủ   ả ­ Khi t c đ  quay c a máy phát gi m ho c do có s  c  làm cho đi n áp c a ơ ả máy gi m xu ng th p h n đi n áp  c quy, n u không c t c u dao n p thì  c quy   ẽ s  phóng đi n v  máy phát và các cu n dây c a ti ạ ng sau:

ổ ề ệ Dòng đi n qua cu n W ự ố ắ ầ t ch  theo đ (+)Aq " K3" WI2" WI1" (+)MP "(­) MP" (­) Aq I2  đ i chi u làm cho t

ấ ự ổ ộ ế ộ

ế ể ộ ề ừ ườ ng đ i chi u, lúc này 2    tr ể   ủ  nhau làm m t l c hút thanh thép đ ng c a ti p đi m ỏ   ở ắ ắ 3 m , c t  c quy ra kh i

c, lò xo tác đ ng làm cho ti p đi m K ượ ả ộ ử ừ cu n dây W I2 và WU2 kh  t ượ ơ ệ r le dòng đi n ng máy phát, máy phát đ ệ c b o v  an toàn.

ạ ắ ậ ạ Câu 15: Nêu quy trình v n hành m ch n p  c quy? (3 đi m).ể

80

ả ờ Tr  l i:

ơ ơ ớ ậ ả

ố ầ ể ủ ầ ự

ủ ắ ư ạ ế ạ t l

ứ ấ ặ i cho ch t. ế ủ ổ ị

ậ ủ ắ

ủ ố ộ ị ứ ế ầ ạ t ch ế

ượ ạ ị ứ ế ệ ắ c n p đi n.

ả ị ượ ạ ờ ỉ

ệ ủ ắ ạ ả ả ầ ầ ố ệ ớ

ấ ạ ủ ệ

ạ ắ ầ ắ ể ả ế ả

ạ ộ ạ ả ặ ặ

81

ạ   ệ ế ả ế ạ ạ t ch  b o v  thì quy trình v n hành đ n gi n h n so v i m ch M ch n p có ti ế ụ ể ế ạ t ch , c  th : n p không l p ti ị ẩ *Công tác chu n b : ế ị ạ ộ ­ Chu n b  máy diesel (N u máy ch a ho t đ ng). ầ   ạ ầ ố ­ Ki m tra các đ u n i dây c a m ch n p nh t là các đ u n i trên đ u c c (đ u ọ ế ỏ b oc) c a  c quy, n u l ng thì xi ế ủ ắ ị ể ­ Ki m tra m c dung d ch c a  c quy, n u thi u thì b  sung dung d ch cho đ  và ớ ỏ n i l ng các nút đ y trên các ngăn c a  c quy. ế * Ti n hành n p: ệ ậ ­ V n hành máy phát đi n quay đ  t c đ  đ nh m c, đóng c u dao n p, ti ự ộ ạ t  đ ng đóng m ch n p. ế ế ­ Quan sát ampe k  n u ampe k  có giá tr , t c là  c quy đ ể   ạ ­ Trong quá trình n p ph i theo dõi tình hình tích đi n c a  c quy, b ng cách ki m ạ   ế ế tra dòng n p đ c ch  th  trên ampe k , n u dòng n p gi m d n khi th i gian n p ắ ạ   tăng thì  c quy đang tích đi n. Khi dòng n p đã gi m d n xu ng th p so v i ban ế ụ ạ ị ẫ ổ ầ đ u và ti p t c n p thì dòng n p v n  n đ nh là  c quy đã n p đ  đi n. ạ ẫ ắ ­ N u máy v n ho t đ ng thì c t c u dao n p đ  đ m b o an toàn cho  c quy. ậ   ề ặ ắ ừ ­ Sau khi ng ng n p ph i lau chùi b  m t  c quy khô ráo, v n ch t các nút đ y trên các ngăn.

Ệ Ố Ụ Ộ Ụ Ơ Ỏ Ấ CÂU H I V N ĐÁP : H  TH NG PH C V  Đ NG C

ủ ơ ạ ộ ể   c, trình bày nguyên lý ho t đ ng c a b m chuy n

ệ ừ ả ẽ Câu 1: T  b n v  cho tr ể nhiên li u ki u piston? ướ  (3 điểm).

ủ ơ ạ ộ ệ ể ể

ơ ồ S  đ  nguyên lý ho t đ ng c a b m chuy n nhiên li u ki u piston ả ờ i: Tr  l

ạ ộ ụ ấ ơ

ộ ể ờ ấ ố ờ ơ Khi đ ng c  ho t đ ng, tr c b m cao áp quay, làm v u cam quay theo, piston chuy n đ ng đi lên trong xilanh nh  v u cam, đi xu ng nh  lò xo.

82

ộ ấ ố ­ Khi v u cam quay xu ng (hình a)

ố ộ ẩ ể ể ủ ướ ờ ự

ấ ố

ậ ấ ườ ở

ồ ệ ẽ ượ ả

ườ ấ ẫ ng d n ra đ

ế ậ

ả ệ ướ ẽ ị ầ ủ ầ ơ ụ ọ ệ ừ ệ

ườ ệ ầ ừ ng d u cao áp.

i nh  l c đ y c a lò xo, làm cho th  tích xilanh Piston chuy n đ ng xu ng d   ờ ự phía trên piston (khoang a) tăng lên áp su t gi m xu ng. Nh  s  chênh l ch áp   ậ su t mà van thoát đóng, van nh p m , nhiên li u trên đ c hút ng nh p s  đ   ể ờ   i piston (khoang b)gi m làm áp vào khoang a. Đ ng th i th  tích xylanh phía d ườ   ệ su t tăng lên , nhiên li u trong khoang b s  b  đ y lên theo đ ng ầ ọ thoát, qua b u l c tinh đ n khoang nh p d u c a b m cao áp. Đây là hành trình   ệ   ơ ủ ọ ấ r t quan tr ng c a b m, vì nó v a làm nhi m v  l c nhiên li u v a làm nhi m ụ ấ v  c p nhiên li u lên đ ấ ­ Khi v u cam lên trên (hình b)

ấ ẽ ẩ ị

ở ậ ấ ả

ở ầ ả ộ

ệ ở ề ẫ khoang a theo đ

ầ ọ ườ ẽ ệ ừ ng  ng thoát, qua b u l c tinh t

ộ ạ   i. V u cam s  đ y con đ i con lăn và cán piston đi lên, các lò xo và   b  nén l ể    khoang a gi m, áp su t tăng, van nh p đóng, van Piston  đi lên, làm cho th  tích  ể ấ   thoát m  ra. Lúc này, th  tích khoanh b tăng, nên áp su t gi m, m t ph n nhiên ứ   ườ ng d n đi n vào khoang b (vì trong khoang này có ch a li u  ẩ ố ể ứ ế    không gian a đ y ra), s  nhiên cán piston nên không th  ch a h t cán nhiên li u t ậ ủ ơ ớ ố ệ   i khoang nh p c a b m cao li u rôi ra s  ra đ áp.

ệ ượ ­ Hi n t

ơ ấ ệ ơ

ị ng piston b  treo (hình c) ạ ộ ấ ị ứ ớ ự ẩ ủ

ữ ượ

ệ ượ ừ ị

ấ ệ ạ ầ ơ ớ

ẽ ẩ ố ố ỳ

ự ề ể ệ ơ ấ   ỉ  đi u ch nh áp su t

ư ậ ệ ể ề ầ ỉ ạ   Trong quá trình b m ho t đ ng , có kho áp su t nhiên li u phía sau b m đã d t ằ ẽ m c quy đ nh, thì áp su t trong khoang b s  cân b ng v i l c đ y c a lò xo, do đó   ơ ử ố ệ   ở ị  l ng trong xilanh (hình c). Hi n piston không đ c ép đi xu ng n a, mà   v  trí l ệ   ơ ọ ượ ng piston b  treo. Khi đó b m t m ng ng c p nhiên li u ng này g i là hi n t t ấ   ử ụ ơ cho b m cao áp. Sau khi b m cao áp s  d ng b t 1 ph n nhiên li u thì áp su t ả ế   trong khoang b gi m xu ng , lò xo s  đ y piston đi xu ng, t  vào cán piston ti p ệ ụ ơ t c b m nhiên li u. ả Nh  v y, b m chuy n nhiên li u ki u piston có kh  năng t ấ ố nhiên li u, mà không c n b  trí van đi u ch nh áp su t.

ừ ả ướ ẽ ạ ộ   c,   trình   bày   c u   tao,   nguyên   lý   ho t   đ ng,

83

ươ ệ ệ Câu   2:   T   b n   v   cho   tr ầ ọ ng pháp v  sinh b u l c nhiên li u? (3  ph ấ điểm).

ầ ọ ệ B u l c nhiên li u

ả ờ Tr  l i:

ấ ạ

ố ủ ạ ầ ọ

ả ả ặ ạ ộ ẫ

ầ ọ

ướ ọ ằ i dây đ ng (b u l c ki u l

ầ ọ ặ ầ ọ ấ ạ ọ ằ ỏ ầ ọ

ố ọ ỗ ọ ố

ệ ắ ả

ụ ườ ọ ạ ng 8.

ừ ệ ẩ ọ phía ngoài lõi l c, còn nhiên c đ a vào t

ệ ạ phía trong lõi l c.

ườ ấ ạ

84

ị ữ ạ ở  l ầ ề ồ ượ ắ a. C u t o ấ ạ ề V  nguyên lý c u t o và ho t đ ng c a các lo i b u l c nói chung là gi ng nhau, ệ ọ ỏ ồ ườ g m có: v , lõi l c, đ ng d n nhiên li u vào, ra, các nút x  c n, x  không khí ... ề ậ ệ ỉ ch  khác nhau v  v t li u làm lõi l c. ồ ọ ằ ở   ể ấ ạ ­ B u l c thô dùng lõi l c b ng các lá đ ng ghép l i (b u l c ki u t m – khe h ), ể ướ ầ ọ ồ i). ho c lõi l c b ng l ặ ọ ằ ạ ấ ­ B u l c tinh dùng lõi l c b ng các t m le, d , ho c lõi l c b ng s i bông. ể ệ ẽ ượ ộ ầ ọ C u t o m t b u l c đ c th  hi n trên hình v . V  b u l c 4 bao phía bên ườ ố ố ọ ọ ườ ngoài, còn g i là c c l c. Đ ng s  1 là đ ng nhiên li u vào. Trong c c l c là ọ ấ ầ ử ọ ữ ọ lõi l c 5 (còn g i là nh ng ph n t  l c, t m l c ,..), bên ngoài là  ng r ng hình ả ặ ắ ầ ọ m t sàng 7. B u l c có tr c 6, n p 10, vít x  c n 3, và vít x  e 7, nhiên li u sau khi l c s ch, đi ra theo đ ạ ộ b. Nguyên lý ho t đ ng  ượ ư ắ Nguyên t c chung là nhiên li u b n đ ượ ấ ừ ọ c l y t li u s ch đ ệ ầ ọ ư ọ ượ ư ­ Nhiên li u ch a l c đ c đ a vào b u l c theo đ ọ ấ ọ l c 4, ng m qua lõi l c 5 vào bên trong. Các t p ch t có kích th ệ ạ ề ở ọ ủ i  h  l c c a lõi l c đ u b  gi ỗ r ng hình m t sàng 7, đi n đ y bên trong r i đ ố   ứ ầ ng s  1, ch a đ y trong c c ướ ớ ơ c l n h n khe   ố   ả  phía ngoài lõi. Nhiên li u s ch ch y qua  ng ườ ng 8. c đi ra ngoài theo đ

ơ ộ ở ộ ể ả ế

ệ ở ầ ọ ướ c khi kh i đ ng đ ng c , ph i m  nút x  e 9 đ  x  h t không khí ra ngoài, ề

ộ ẩ ả ầ ở ể ả ặ

ệ ệ ờ ầ ọ

ố ế ệ ệ ầ ọ ầ

ạ ẽ

ọ ỏ ỏ ệ ầ ọ

ư ấ

ặ ầ ọ ể ệ ẽ ằ ấ ạ

ắ ầ ọ ằ ừ ế ế ế ể ấ

ằ ầ ấ ọ

ạ ấ ẩ ồ ạ ặ

ư ậ ữ ể ố

ế ẩ ả ớ c. N u lõi l c dùng s i bông thì ph i thay bông m i.

ọ ọ

ế ẽ ọ ọ ọ

ấ ặ ệ ọ

ư ủ ắ   i toàn b  lõi l c, chú ý các t m l c xen k  nhau; n u lõi l c ch a đ  ch c ả ắ ọ ầ ọ ộ ầ ọ ơ ộ ạ ộ ư ắ ả ­ Tr ả ạ t o đi u ki n cho nhiên li u ch y đ y b u l c. ả ặ ỉ ử ụ ­ Sau m t th i gian s  d ng, ph a m  nút x  c n 3 đ  x  c n b n. c. V  sinh b u l c: ­ Khóa van két nhiên li u, tháo các  ng nhiên li u liên quan đ n b u l c d u, tháo ầ ọ b u l c ra, v  sinh s ch s  bên ngoài; ọ ử ọ   ộ ­ Tháo n p b u l c, tháo toàn b  lõi l c ra kh i v , đem c  r a bên ngoài lõi l c ọ và b u l c b ng xăng ho c d u dieezel (ch a tháo riêng t m l c). ặ ầ   ­ Tháo riêng t ng t m l c đ  v  sinh s ch s  b ng xăng ho c d u diezel. N u lõi ằ ả ể ọ ử ừ ọ   l c b ng phi n lá đ ng thì có th  dùng bàn ch i đ  c  r a t ng t m. N u các ặ ố ọ ồ ấ   t m l c b ng len, d  thì nhúng các t m l c xu ng d u s ch r i ép ch t hai, ba ạ ế ạ ể ạ ộ ấ   t m m t (gi a hai m t bích kim lo i) đ  thoát h t t p ch t b n, sau đó l i nhúng ầ ạ ấ   ế ề ầ d u s ch đ   ép. Làm nh  v y nhi u l n cho đ n khi nào ép xu ng không th y ượ ợ ầ còn d u b n là đ ỗ ử ạ ố ­ R a s ch  ng r ng trong lõi l c; ộ ắ ạ ­ L p l thì thì ph i l p thêm lõi l c khác ho c thêm vòng đ m phía trên. ­ Đ a lõi l c vào và l p toàn b  b u l c. ị ­ L p b u l c vào v  trí cho đ ng c  ho t đ ng.

ừ ả ướ ạ ộ ấ ạ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

85

ệ ộ ệ ố ơ ẽ ấ Câu 3: T  b n v  cho tr h  th ng cung c p nhiên li u đ ng c  diezel? (3 điểm).

ả ờ Tr  l i:

ầ ọ

ầ ọ ả ơ ụ ệ

ườ ệ ầ ồ

ơ ầ ườ ộ ề ố

ơ ạ ộ ấ ạ * C u t o: ướ ọ ự ườ ng tr c; 2. L i l c; 3. Van tay; 4. B u l c; 5,6. Vít x  không khí; 7. 1.Két th ơ ể B m tay; 8. B m chuy n nhiên li u; 9. B u l c tinh; 10. C m b m cao áp; 11. ồ Đ ng d u h i; 12. Vòi phun nhiên li u; 13,14. Đ ng d u h i; 15. Tay ga; 16. ổ B  đi u t c; 17. B m b  xung * Nguyên lý ho t đ ng:

ị ộ ở

ẩ ậ ở ộ ơ ở ơ ầ ơ

ả ở ệ ố ợ ạ ầ i. Trong tr

ế ệ ố ườ ầ ụ ụ ể ả ầ ọ ơ  các b u l c và ­ Khi chu n b  kh i đ ng đ ng c : m  van tay (3) m  các nút x  e    ế   ể ẩ khoang nh p d u b m cao áp, dùng b m tay (7) b m d u lên h  th ng đ  đ y h t ơ ộ ả khoog khí ra ngoài, sau đó đóng các nút x  e l   ng h p n u đ ng c  đã ừ d ng lâu ngày thì ph i dùng d ng c  chuyên dùng đ  kích d u lên h  th ng cao áp

ơ ạ ộ ủ

ộ ệ ẽ ạ ơ ẽ ầ ừ ơ

ầ ọ ậ

3).

ấ ể   ơ ụ ­ Khi đ ng c  ho t đ ng: tr c kh y quay s  l i b m cao áp (10) và b m chuy n ể ướ ọ ạ ộ i l c (2),  két (1), qua l nhiên li u (8) cùng ho t đ ng. B m chuy n (8) s  hút d u t   ơ   ủ ầ ầ ọ ẩ van tay (3), b u l c thô (4), đ y qua b u l c tinh (9) lên khoang nh p d u c a b m ả ệ cao áp(áp su t nhiên li u kho ng 1÷3 (kG/cm

ạ ơ ứ ự ẽ ơ ộ

ệ ệ ủ ầ ơ ớ ấ làm vi c c a đ ng c  mà các phân b m s  làm ng  d u cao  áp v i áp su t cao (p=100÷500

ớ ộ ấ ể ố ­ T i b m cao áp, tùy theo th  t ườ ơ vi c. Các phân b m c p d u lên đ kG/cm3), t ồ ầ i b  phun đ  phun vào bu ng đ t.

ượ ọ ổ ơ t qua ke h  gi a kim phun v i đ u ohun, trong các t b m,…

86

ng nhiên li u rò l ố ệ ườ ở ữ ề ướ ơ ặ ề ứ ­ L ượ đ c theo các đ ớ ầ c b m (ho c v  thùng ch a). ng  ng 13.14 v  tr

ạ ộ ả ế   i m  quy đ nh, ho c sau 1 ca ho t đ ng ph i ti n

ặ ế ự ứ ự ữ ậ ổ ấ ệ ượ ng nhiên li u th p d ­ Khi l ệ ừ ơ hành b m b  sung nhiên li u t ị ướ  két d  tr  lên k t tr c nh t.

ư ữ

ạ ế ệ ặ

ư ơ

ướ ọ ộ ướ ọ

ệ ừ ườ ố ớ ơ ở ữ ầ    Các khe h  gi a piston và xilanh b m cao áp cũng nh  gi a kim phun và đ u phun ấ ơ ọ ẫ ỏ ố ươ ề ấ ậ ng ít đ u r t nh . Vì v y, n u có t p ch t c  h c l n trong nhiên li u, m c dù s  l   ơ ậ   ướ ỏ c nh  cũng làm cho b m cao áp và vòi phun b  bào mòn nhanh. Vì v y, và kích th ướ ừ ơ   ầ ệ ượ ọ ạ c khi đ a vào b m cao áp. Trên hình 4.2, t  b m nhiên li u c n đ c l c s ch tr ượ ọ ấ ầ ọ ệ ớ i l c, b u l c thô, c l c ít nh t là 3 l n: qua l i vòi phun, nhiên li u đ cao áp t   ể ọ   ỗ ướ ầ ọ b u l c tinh. Đôi khi, phía tr c m i vòi phun có thêm m t l i l c cao áp đ  l c ạ ng  ng cao áp t s ch nhiên li u t i vòi phun. đ

ừ ẽ ấ ạ ẽ

ủ ệ ướ Câu 4: T  hình v  c u t o và hình v  nguyên lý cho tr ạ ộ ấ ạ c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a van nhiên li u cao áp? ụ   c, trình bày công d ng,  (3 điểm).

ả ờ Tr  l i:

ẽ ấ ạ ­ Hình v  c u t o

87

ạ ộ ẽ ­ Hình v  nguyên lý ho t đ ng

ệ Van nhiên li u cao áp

* Công d ng:ụ

ệ ườ ề ơ ả ố ­ Ngăn không cho nhiên li u trên đ ng  ng cao áp ch y v  b m.

ệ ở ố ụ ắ ơ ỉ ­ Kh c ph c quá trình dò d  nhiên li u cu i quá trình b m.

ấ ạ * C u t o:

ệ 1. B  van; 2.Zoăng kín; 3. ộ Thân van; 4. H p van; 5. Lò xo

ạ ộ * Nguyên lý ho t đ ng:

ộ ộ ậ ủ ơ ự ủ

ạ ộ ượ

ệ ủ ặ ấ ệ ồ ắ   ­ Van là m t b  ph n c a b m cao áp, nên s  ho t đ ng c a van hoàn toàn ng n ạ   ơ ớ ự c chia ra theo các giai đo n: v i s  làm vi c c a c p piston ­ xilanh b m, cũng đ ệ ạ ệ ậ nh p nhiên li u, c p nhiên li u và giai đo n h i nhiên li u.

ệ ơ ậ ­ Khi b m cao áp nh p nhiên li u (Hình a)

ớ ệ ướ ụ ­ Van hoàn toàn đóng kín v i b  d ủ ứ i tác d ng c a s c căng lò xo.

ơ ự ệ ệ ấ ấ   Ta chia quá trình c p nhiên li u ra

ổ ủ ư ạ ấ Khi b m cao áp th c hi n quá trình c p. ự ỏ thành các giai đo n nh , theo s  thay đ i c a áo su t nh  sau:

ỉ ắ ầ ậ

ư ắ ầ ấ

ặ ướ ủ ụ ệ

88

ướ ị ị  ệ ỗ  nh p ( hình b): nhiên li u trong xilanh b t đ u b ­ Khi đ nh piston b t đ u đóng l ị ấ ỏ ệ   nén ( nh  trên đã nói : nhiên li u là ch t l ng không ch u nén), nên áp su t nhiên li u trong xilanh tăng nhanh, tác d ng vào n t d   i c a thân van làm cho thân van ể có xu h ng d ch chuy n lên trên.

ự ầ ủ ứ ắ

ặ ụ ẫ ư ặ ượ   c    v n đóng kín

ị ư ố ­ Khi áp l c trong xilanh th ng s c căng ban đ u c a lò xo ( hình c): thân van đ ờ ạ nâng lên (lò xo b  nén l ệ nên nhiên li u ch a lên đ ỏ ệ i), m t côn r i kh i b  van nh ng m t tr ượ ườ c. ng  ng cao áp đ

ụ ệ ẩ ầ

ự ỏ ệ ấ ế ươ ộ

ể ồ ­ Khi áp l c nhiên li u đ  l n( đ t tr  s  áp su t phun) đ y ph n hình tr  lên cao ầ ượ tr ng d u cao áp t ủ ớ ặ ị ố ệ t kh i b  van, nhên li u đi qua các rãnh kh , lên h p van theo đ ố ớ ộ i b  phun đ  phun vào bu ng đ t (hình d)

ơ ự ệ ơ ộ

ụ ị ộ   Khi b m cao áp h i nhiên li u: áp l c nhiên li u trong xilanh b m gi m đ t ng t, ướ thân van b  đóng l ả ủ ư i tác d ng c a s c căng lò xo. ồ ệ ạ ớ ệ ấ i v i b  r t nhanh d

ấ ệ ở

ầ ặ ộ ầ ượ t nên khi m  van đ ả ạ  l

ậ ộ ế ấ ẽ ố ố

ệ ườ ộ ộ

ố ấ ệ ộ ế   c nâng lên chi m ể i ph n th  tích đã   ề   ng  ng cao  p s  tràn v  không gian tr ng đó, làm ậ ứ   ộ ả ng  ng cao áp và b  phun gi m đ t ng t, kim phun l p t c ứ   i v i b  , ch m d t quá trình phun m t cách d t khoát nhiên li u không

ỉ ở ố Nh n xét: Do thân van có kêt c u đ c bi ể ể m t ph n th  tích đáng k  trong h p van. Khi đóng nó tr ườ ỗ chi m ch , nhiên li u trên đ ấ cho áp su t trên đ ạ ớ ệ ứ đóng kín l ị  cu i qáu trình phun. b  dò d

ừ ả ạ ộ ấ ạ ướ

89

ầ ọ ầ ờ ể ẽ Câu 5: T  b n v  cho tr b u l c d u nh n ki u phi n g t? ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a ế ạ  (3 điểm).

ả ờ Tr  l i:

ầ ọ ầ ọ ế ạ

ấ B u l c th m (b u l c phi n g t). ấ ạ * C u t o:  ạ ạ ọ ọ ắ ẽ

ắ ề ướ ủ ấ

ạ ế ằ ế ạ ắ ố ị ế ấ ụ ủ ạ   Lo i có hai lo i t m kim lo i l c (l c lõi) 1a và 1b s p x p xem k  nhau t o c b ng chi u dài c a t m 1a. Các t m 1a và 1b l p trên   ượ   c

ắ ủ ầ ọ

ọ ầ ầ ế ườ

ạ ả ặ ụ ầ ườ ế

ầ ầ ẩ ố ọ ầ ờ

ầ ồ

ườ ộ

ữ ầ

ộ ớ ườ i đ

ọ ơ ế ạ ằ

ị ắ ầ ng d u 4 t ọ ẽ ọ ấ ẩ ặ

ố ộ ờ

ờ ầ ơ ớ ụ ủ ầ ọ ấ ả ặ ọ ấ ố ọ ấ ạ

ủ ế ấ ấ ắ

ầ ọ

ạ ấ ẩ ế ệ ấ

ạ ộ ề ủ   ướ c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

90

ầ ọ ầ ờ ể ạ ấ ở thành khe h  có kích th ụ ủ ầ ọ tr c c a b u l c , còn các phi n g t l p c  đ nh  trên tr c c a phi n g t và đ ố ị c  đ nh trên n p c a b u l c. ạ ấ 1. T m l c, 2. Tr c phi n g t, 3. Đ ng d u vào, 4. Đ ng d u ra, 5. Van an ạ toàn, 6. Khoang d u,7. Tay g t, 8. Phi n g t, 9. Vít x  c n. * Nguyên lý làm vi cệ ấ ườ   ng 3 vào đ y trong c c l c. D u nh n có áp su t cao chui ­ D u b n đi theo đ ở ọ ỏ ầ ọ   ẽ ề qua khe h  l c (theo chi u mũi tên hình v ) lên khoang d u 6, r i ra kh i b u l c ơ ơ ầ ng d u 4 đi bôi tr n cho đ ng c . theo đ ở ầ ọ ế   ­ N u b u l c b  t c, van an toàn 5 m  ra, d u nh n không qua l c n a mà qua ườ   van theo đ ng d u chính đi bôi tr n cho đ ng c . Khi xoay tay ấ ầ d u 7, các t m l c s  xoay cùng  v i tr c c a b u l c, các các phi n g t n m xen   ọ   ở ọ ẽ ạ ạ ẽ ữ k  gi a các t m l c trong khe h  l c s  g t t p ch t, c n b n bám ngoài lõi l c ở ẩ ệ ơ cho r i xu ng. Sau m t th i gian làm vi c m  nút x  c n b n ra ngoài. ả ư   Ư ể ạ ầ ọ ­  u đi m chung c a lo i b u l c này là kh  năng l c r t t t, l c r t s ch nh ng ấ ử ụ ờ ể ượ   c đi m là k t c u r t phúc t p và th i gian s  d ng r t ng n. Theo thí nh ở ọ ị ắ   ườ ệ ng không quá 50h, ch t b n đã bám đ y khe h  l c, lõi l c b  t c, nghi m th ụ ầ ọ ả van an toàn ph i làm vi c nhi u, khi n cho b u l c m t tác d ng. ấ ạ ẽ ừ ả Câu 6: T  b n v  cho tr b u l c d u nh n ly tâm? (3 đi m).

ẫ ầ ệ

ỗ ầ ọ ề ỗ ườ

ơ

ộ ấ ượ ầ ọ ạ ộ ầ c dùng r t   r ng rãi vì chúng có

ể ữ ư

ọ ưỡ ế ả ỳ ị ầ   ầ ng đ nh k  không c n thay th  các ph n

ề ế ạ ọ

ọ ố ơ  h n nhi u so v i b u l c dùng phi m g t lõi l c. ụ ọ ộ ọ

ẩ ắ ố ượ ầ ọ ọ ấ ắ ụ ạ ầ   ng t p ch t l ng đ ng trong b u

ẩ ượ ơ ườ ẫ ồ c b m đây và đ y l c qua đ

ẩ ọ ề ề ụ c chi u. T  v  d u s  có hai ph n l c tác d ng ng

ượ ẫ ự ớ ố ộ ấ ạ ố   ng 1 r i theo hai  ng d n 3 phun qua ượ ỏ ầ   c nhau. Hai tia phun tác d ng vào v  b u ượ   ả ự ừ ỏ ầ ẽ c   i đ u phun t o ng u l c làm cho roto quay v i t c đ  r t cao (50000 –

ẫ ạ ố ầ ẩ ặ ấ

91

ẩ ẽ ạ ặ ả ự ướ ụ ả ờ i: Tr  l ầ ọ B u l c ly tâm ấ ạ * C u t o: ỏ  Ố ườ 1. Đ ng đ u vào, 2.Mi ng phun, 3.  ng d n, 4. L  khoan d c; 5. Roto; 6. V ườ   ụ ầ ọ ầ ọ b u l c; 7. L  khoan ngang; 8. Tr c b u l c; 9. Đ ng d u v  cacte; 10. Đ ng ầ d u bôi tr n. * Nguyên lý ho t đ ng: ữ Trong nh ng năm g n đây, b u l c ly tâm đ nh ng  u đi m sau: ­ Do không dùng lõi l c nên khi b o d ử ọ  l c. t ớ ầ ọ ả ­ Kh  năng l c t ứ ộ ặ Tính năng l c ít ph  thu c vào m c đ  c n b n l ng đ ng trong b u l c. ộ ả Kh  năng thông qua không ph  thu c vào s  l l c.ọ ầ ­ D u b n đ ệ hai mi ng phun hai theo hai chi u ng ự ọ l c hai l c song song ng ở ạ ầ tr  l 6000v/p). ớ   ­ Roto quay mang theo kh i d u trong roto có l n t p ch t, c n b n quay cùng v i   nó. D i tác d ng cu  l c ly tâm, các h t c n b n s  văng ra xa bám vào thành

ượ ầ ạ ổ g n tr c b u l c đ

ỗ ụ ầ ọ ượ ọ ạ ầ ế ườ ơ ọ  khoan d c, đ n đ ầ ở ầ ng d u   khoan ngang, theo l c l c s ch, n i lên trên. D u s ch đi ộ   ng d u chính đi bôi tr n cho đ ng

ườ ượ ầ ả ấ ỏ ng d u sau khi phun ra kh i ch y v  cacte theo đ

ể ử ạ ệ ẩ ặ ộ ờ roto, còn l ỗ qua l c .ơ ạ ề ng 9. Các t p ch t trong ­ L ặ ầ d u,   khi   v n   văng   ra   xa,   bám   vào   thành   roto   theo   hình   kh i   parabol   (hình parabolloit). ả ­ Sau m t th i gian làm vi c, ph i tháo roto đ  r a s ch c n b n.

ạ ộ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

ấ ạ ề ẽ ể ơ ể ầ ướ ừ ả Câu 7: T  b n v  cho tr ờ b m d u nh n ki u bánh răng quay 1 chi u? (3 đi m).

ả ờ Tr  l i:

ơ ộ

ầ ỏ ơ ự ườ ề ườ ủ ộ ụ ụ ị ộ

ấ ạ ấ ơ ủ ộ ả ồ

ắ ố ị ơ ắ ơ ủ ộ ụ

ố ả ổ ủ ơ ị

92

ả ạ ộ B m bánh răng quay m t chiêu ấ ạ * C u t o:  ườ ỉ ố ­ 1.V  b m; 2. Đ ng d u vào; 3. Đai  c hãm, 4. Vít ; 5. Lò xo; 6. Van đi u ch nh   ầ   ủ ộ ẫ áp l c; 7. Đ ng d n; 8. Bánh răng ch  đ ng; 9. Tr c ch  đ ng; 10. Đ ng d u ị ộ ra; 11. Bánh răng b  đ ng; 12. tr c b  đ ng ụ   ­ B m có c u t o r t đ n gi n, g m 2 bánh răng  ch  đ ng 8 l p c  đ nh trên tr c ị ộ ch  đ ng 9 thông qua m i ghép then ; bánh răng b  đ ng 11 l p tr n trên tr c 12.   ơ ấ ầ Van 6 c a b m đ m b o  n đ nh áp su t d u bôi tr n. * Nguyên lý ho t đ ng

ộ ạ ộ ủ ộ ủ ộ ụ ơ

ư ề ề ẽ ­ Khi đ ng c  ho t đ ng, tr c ch  đ ng 9 và bánh răng ch  đ ng 8 quay theo ị ộ chi u mũi tên nh  hình v . Bánh răng b  đ ng quay theo chi u ng ượ ạ c l i.

ớ ạ ủ

ố ể ọ ờ ầ

ồ ậ ố

ạ ủ ớ ọ

ầ ờ

ị ỏ ơ ườ ố

ầ ộ

ị ố ầ ẩ t quá tr  s  cho phép, d u đ y van m ở

ượ ố ồ

ạ ộ

ng  ng hút. ấ ạ ề ẽ ể ơ ể ầ ủ ỏ   ­ T i khoang A là kh p bánh răng (răng c a bánh răng n  r i kh i rãnh c a bánh ủ ẽ ả ờ   răng kia), s  gi i phóng ra th  tích tr ng c a các rãnh răng d u nh n trobg khoang ồ ượ ể ầ ẽ ề ừ  khoang A ra c bánh răng gu ng t A s  đi n đ y vào th  tich tr ng đó, r i đ   ầ   ề ẽ ầ ừ ườ ả ấ ầ ạ i đây gi m, d u t ng  ng nh p s  hút đi n đ y khoang B. Áp su t d u t  đ vào khoang A ­ T i khoang B là vào kh p bánh răng (răng c a bánh răng n  chèn vào rãnh bánh   ấ   ẩ răng kia), d u nh n trong các rãnh răng b  chèn ép đ y ra ngoài làm cho áp su t ầ   ầ ẽ ầ d u khoang B tăng d u d u s  đi ra kh i b m theo đ ng  ng thoát 9, qua b u ơ ơ ọ l c đi bôi tr n cho đ ng c . ố ườ ấ ầ ng  ng thoát v ­ Khi áp su t d u trên đ ở ề ườ ượ ả c tr  v  đ ra, r i ch y qua van, ng ủ   ướ ừ ả Câu 8: T  b n v  cho tr c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a ờ b m d u nh n ki u bánh răng quay 2 chi u? (3 đi m).

ơ ề B m bánh răng quay hai chi u

93

i: ấ ạ ả ờ Tr  l *  C u t o

ẫ ườ ỏ ơ ủ ộ

ầ ầ ề ề ườ ườ ụ ỉ

ụ ị ộ ủ ộ ự ị ộ

ễ ể ượ ấ ạ ủ ơ

ị ẫ ự ụ ủ ẽ ỷ ủ ộ

ầ ả ề ơ ả ơ ấ ệ ể ả c bi u di n trên hình v  trong các ơ    t đ  đ m b o dù

ẫ ả ặ ề ư ộ

ơ ụ ủ ộ ậ

ẽ ớ ượ ủ ề khoang A là ra kh p bánh răng, d u nh n đ

ừ c hai báng răng gu ng t

ầ ờ  khoang A sang khoang B. Áp su t  ậ ồ ở ầ ừ ườ ố c đi n đ y vào rãnh c a hai   ấ ở  ậ   ng  ng nh p qua van 7 nh p đ

ị ẩ ồ ỏ ớ ờ

ầ ở ầ ườ khoang B là vào kh p bánh răng, d u nh n b  đ y ra kh i rãnh răng, ẫ   ng d n i đây tăng, Van 14 đóng, van 13 m , d u qua van 13 theo đ

ượ ạ ự ơ ả ề ộ i, s  làm c l

ơ i:

ệ ả ạ ượ ừ ầ ồ

khoang B   c hai bánh răng gu ng t ở ầ   ấ ạ i khoang B gi m, van 13 đóng, van 14 m , d u ầ ậ ẫ ­ 1. Tr c ch  đ ng, 2. Bánh răng ch  đ ng, 3. v  b m, 4. 10, Đ ng d n ,5. van đi u ch nh áp l c, 6. Đ ng d u vào; 7,8,13,14. Van 1 chi u, 9. Đ ng d u ra; 11. Bánh răng b  đ ng; 12. Tr c b  đ ng ề ­ C u t o c a b m bánh răng quay 2 chi u đ ộ ế ộ đ ng c  diezel tr c ti p d n đ ng chân v t tàu th y, do tr c khu u c a đ ng c ả ơ quay đ o chi u, nên b m d u ph i dùng c  c u van đ c bi ầ ề bánh răng quay theo chi u nào thì d u v n không đ o chi u l u đ ng. ạ ộ * Nguyên lý ho t đ ng ề ỷ ủ ộ + khi tr c khu u c a đ ng c  quay theo chi u thu n : các bánh răng ch  đ ng và ậ ị ọ b  đ ng quay theo hình v  (mũi tên nét đ m). ầ Ở ­  ồ ượ bánh răng, r i đ ả khoang A gi m, van 8 đóng, van 7 m , d u t vào khoang A. ờ ở ­ Đ ng th i  ấ ầ ạ áp su t d u t ơ ơ 10 đi bôi tr n cho đ ng c . ề + Khi đ ng c  đ o chi u quay: Các bánh răng quay theo chi u ng ề ượ ạ vi c c u b m theo chi u ng c l ớ ­ T i khoang B là kh p bánh răng, d u đ sang khoang A, làm cho áp su t t ừ ườ  đ t ng d n 4 qua van 14 nh p đ y khoang B.

ớ ầ ạ ị ẩ

ỏ ề

ủ ộ

ầ ở ầ ặ ề ẫ ầ ơ c b m theo

ư ậ ề ộ ủ

ấ ị ấ ầ ủ ả ả ả ầ ờ ị

ủ ứ ỉ

ấ ạ ạ   c, trình bày công d ng, c u t o và nguyên lý ho t

94

ướ ề ự ộ ộ ế ể ờ ­   T i khoang A là vào kh p bánh răng, d u nh n trong các rãnh răng b  đ y ra ấ ầ kh i rãnh đi n đ y vào khoang A, làm cho áp su t d u trong khoang A tăng, van 7 ơ ơ đóng, van 8 m , d u trong van 8 ra c a thoát đi bôi tr n cho đ ng c . ượ ư ả ơ  Nh  v y, m c dù đ ng c  đã đ o chi u quay, nh ng d u v n đ ậ chi u nh t đ nh: vào c a nh p và đi ra theo c a thoát. ề   ệ ố Khi áp su t d u nh n trên h  th ng không đ m b o đúng quy đ nh, c n ph i đi u ch nh s c căng lò xo c a van 5. ừ ả ẽ Câu 9: T  b n v  cho tr ủ đ ng c a van t ụ c làm mát? (3 đi m). đ ng đi u ti ệ ộ ướ t đ  n t nhi

ự ộ ề ế

ệ ộ ướ t đ  n ế ế ệ ể đ ng đi u ti t nhi ố ạ t đ ; b, Lo i kh ng ch  không tri c làm mát. ệ ể t đ .

Van t ố ạ a, Lo i kh ng ch  tri ả ờ Tr  l i:

ỉ ầ ề t đ  n ệ ộ ướ   c

ng n ộ ự ộ ướ

c t đ ng c  t

i b u mát,  ộ ươ i, B. Đ ng n ỏ ướ ớ ầ ơ ớ ế ộ ớ ơ i b m. 1. V ; 2. H p x p (h p co giãn)

ng sau: t đ  (hình a) c ra, mà van cho n

ấ ườ ở ử

ướ c đi theo các đ ộ c làm mát còn th p, h  ch a giãn n , c a B đóng hoàn toàn,   ấ ả  ườ t c

ớ ơ i b m, đ

ế ẩ ộ ế ở

ộ ử i, c a B   ớ ơ   i b m,

ộ ở ạ

ể ạ ấ ị ớ ạ ấ ả ử ử ồ

ệ ể

ư ấ ộ ở

ở ử ử ế ả ả ồ ộ ố  Lo i kh ng ch  không tri ệ ộ ướ c làm mát còn th p, h p x p ch a giãn n , c a C m  hoàn   t đ  n ể ạ ấ   ử c đi vào c a A r i chia ra làm hai ng : m t ng  qua c a B đ  h  th p

ể ơ ử ộ ơ t đ , ng  kia qua c a C đ  b m đ y làm mát cho đ ng  c .

ầ ạ

ả ệ ộ ướ t đ  n ế ế ử ử ớ ơ ẩ ầ ộ ở ế c làm mát tăng, h p x p giãn n  ít, c a C đóng d n l ử c qua c a C t i, van i b m đ y và làm mát cho

95

* Công d ng:ụ ề ế ượ ướ  T  đ ng đi u ti c đi qua b u mát, qua đó đi u ch nh nhi t l ơ tr c khi làm mát cho đ ngc c . ấ ạ * C u t o: ướ ừ ộ ườ c t A. Đ ng  n ẳ ướ ườ c đi th ng t C. Đ ng n ạ ộ *  Nguyên lý ho t đ ng ● ạ ế ệ ể ố  Lo i kh ng ch  tri ệ ộ ướ t đ  n Tùy theo nhi ư ệ ộ ướ ­ Khi nhi t đ  n ở ủ ố ầ c a C m  hoàn toàn, van kh ng ch  hoàn toàn đ ng đi qua b u mát, cho t ộ ẳ ướ ơ ượ ơ c đi th ng t n c b m đ y vào làm mát cho đ ng c . ử ệ ộ ướ ầ ạ ­ Khi nhi t đ  n c làm mát tăng, h p x p giãn n  ít, c a C đóng d n l ủ ở ầ ầ ế ớ ử ướ ố m  d n ra, van kh ng ch  b t c a C, cho m t ph n n c qua c a C t ơ ệ ộ ớ ầ ầ ạ ử t đ  cho đ ng c . i b u mát đ  h  th p nhi ph n còn l i qua c a B, t ộ ệ ộ ướ ế i h n, h p x p giãn n  hoàn toàn, c a C ­ Khi nhi t đ  n c làm mát đ t giá tr  t ử ử ướ ở c đi vào c a A, r i qua c a B đóng hoàn toàn, c a B m  hoàn toàn, t t c  các n ơ ệ ộ ướ ượ ạ ấ ầ c khi làm mát cho đ ng c . t đ  tr c h  th p nhi qua b u mát đ ● ạ ế t đ  (hình b) ­ Khi nhi ướ toàn, n ầ ệ ộ nhi ộ ­ Khi nhi ướ ố kh ng ch  h t c a C, cho m t ph n n ơ ộ đ ng c .

ộ ố ầ ầ

ạ ệ ộ ướ t đ  n ế ớ ử ớ ầ ệ ộ ướ t đ  n

ế ử ầ ế ầ ạ ử c làm mát tăng, h p x p dãn n  ít c a C đóng d n l i, van ử ạ ớ ơ i cho c qua c a C t i b m, ph n còn l ơ c khi vào làm mát cho đ ng c . ử ở ộ ượ c h c đi vào c a A, r i qua c a B, qua b u mát đ i h n, h p x p giãn n  hoàn toàn, c a C ạ

ướ ể ạ ấ ệ ộ ướ t đ  tr ị ớ ạ c làm mát đ t giá tr  t ử ồ ấ ả ướ t c  n ơ ộ c khi làm mát cho đ ng c . ấ ạ ạ ộ ướ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

ướ ơ ể ể ộ ­ Khi nhi kh ng ch  b t c a C, cho m t ph n n ử qua c a B, t i b u mát đ  h  th p nhi ­ Khi nhi đóng hoàn toàn, t ệ ộ ướ t đ  tr th p nhi ừ ả ẽ Câu 10: T  b n v  cho tr c làm mát ki u piston? (3 đi m). b m n

ạ ộ

ệ ự ơ B m piston lo i m t hi u l c ả ờ Tr  l i:

ơ ệ ườ ệ ầ

ườ ẫ

ệ ộ ơ

ể ộ

ụ ẽ ẫ ừ ể ộ

ấ ả ậ ể  trái sang ph i, làm cho th  tích trong xilanh tăng lên,   ầ   ậ  c a nh p, qua van 2 nh p vào đ y ả ở ướ ừ ủ c t

96

ấ ạ * C u t o ậ ố ườ 1. Đ ng  ng nh p, 2. Van nh p, 3. Xylanh, 4. Piston, 5. Cán piston, 6. Vành đai;   ố   ụ 7. Đĩa l ch; 8. Tr c b m; 9. Van thoát; 10. B u đ m không khí; 11. Đ ng  ng thoát; 12. Van an toàn; 13. Đ ng d n. ạ ộ * Nguyên lý ho t đ ng ạ ộ ­ Khi đ ng c  ho t đ ng tr c 8 quay làm cho đĩa l ch ly tâm quay theo. Thông qua vành đai 6 và cán piston 5, s  d n piston 4 chuy n đ ng trong xylanh 3. ­ Khi piston chuy n đ ng t áp su t gi m, van 9 đóng, van 2 m , n b m.ơ

ọ ả ể ph i sang trái th  tich strong xilanh gi m, n

ấ ạ ể ạ

ộ ở ướ ầ i, vam 9 m , n ướ ầ ừ ả i, áp su t tăng van hai đóng l ử ướ   c trong c trong xilanh, qua   ầ   ấ ả c lên b u gi m ch n, ph n

ộ ố

ị ỏ ể ử ườ ấ ấ

ườ ố c trên đ

ố ườ

ả ầ ượ ướ ụ c liên t c, không ng n

ướ ủ ử ờ c thoát ra c a thoát. Nh  đó mà

ề ơ ộ

ế ố

ườ ả ự ậ ử ị ng  ng thoát ả c vào c a nh p đ m b o an toàn cho

ệ ố ộ ủ c dùng trong h  th ng c a đ ng c  t c đ  th p.

ỉ ượ ng ch  đ ể ườ ộ ố ượ

ấ ớ ủ ủ ự ậ ấ ng va đ p th y l c do chu trình c p n ộ ấ Ở  ể   ng chuy n ướ   c

ể i ta ít dùng b m này.

ạ ộ ướ

ơ ụ ườ ừ ả ẽ ở ộ ấ ạ ộ ệ ố ể ể ằ ­ Khi piston chuy n đ ng t ị xilanh b  nén l van 9 lên c a thoát. Khi lên c a thoát, m t ph n n ạ ơ ng  ng thoát đi làm mát cho đ ng c . i ra đ còn l ạ ầ ­ T i b u ch n: ướ ơ ướ c (piston d ch chuy n sang trái), n + Khi b m c p n c sau khi đi ra kh i van, ầ ạ ấ ả ầ ầ m t ph n lên b u gi m ch n (nén không khí trong b u l i). ả ấ ướ ấ ướ ơ ng  ng thoát + Khi b m không c p n c (piston sang ph i), ap su t n ơ ộ ố ướ ừ ng  ng thoát đi làm mát cho đ ng c .  trong bình tràn xu ng đ gi m, n c t ư ượ ả ụ ấ ả c ra đ B u gi m ch n có tác d ng làm gi m l u l ạ ộ gián đo n gây ch n đ ng. ư ậ ơ ­ Nh  v y hành trình nào c a b m cũng có n ị ấ ướ c ra đ u, b m ít b  ch n đ ng. n ế ố ự ơ ụ ­ Van 12 có công d ng kh ng ch  áp l c b m. N u áp l c trên đ ư ớ ướ ở ơ h n quy đ nh thì van 12 m  ra, đ a b t n b m.ơ ơ ố ơ B m piston th ơ ố ự ộ đ ng  c  t c đ  cao, vì đ  tránh l c quán tính r t l n c a các kh i l ệ ượ ủ ộ đ ng c a b m và đ  tránh hi n t ơ không liên t c, ng ủ   Câu 11: T  b n v  cho tr c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a ệ h  th ng kh i đ ng b ng đi n ki u roto di đ ng? (3 đi m).

97

ơ ồ ạ ở ộ ộ ể S  đ  m ch kh i đ ng ki u rôto di đ ng

ả ờ Tr  l i:

ừ ộ

ộ ơ

1 Cu n dây công t c t

3

ắ ơ ể ộ ộ ạ , W ế 1, K2 Các ti p đi m, W

ộ ấ ạ *  C u t o Ắ 1.  c quy, 2. Cá hãm, 3. Thanh hãm, 4. Thanh thép t  đ ng, 5. Lò xo, 6. Lò xo ầ ồ ị h i v , 7. Bánh răng đ ng c , 8. Bánh đà máy diesel, 9. Đĩa g t, CD. C u dao, N. Nút  n, Kấ 2 Cu n hút, W Cu n dây kích t ừ .

ạ ộ * Nguyên lý ho t đ ng.

ộ ạ ệ ệ ị ư ở ộ

1  có đi n, t

ở ệ ừ Ấ

2 đ

ế ộ ừ ộ

ằ đ ng(4) làm ti p đi m K ề ị

ớ ớ ở ộ ư ệ    thành nam châm đi n, hút  hóa lõi thép tr ể ộ ượ ấ ệ ẽ c c p đi n s  hút   1 đóng, cu n hút W ủ ộ   ớ ề ặ ự ừ , làm cho bánh răng(7) c a đ ng ố   ị ủ 2  ch a đóng vì b  kh ng

ể ẩ ị

ề ị ố ệ

ủ ộ ạ ơ W ằ ế ế ừ 3 và m ch ph n  ng c a đ ng c , đ ng c  quay thông ua c

1 c a công t c t ế

ủ ả ổ

ị ầ ứ ể ấ ộ

ầ ờ ệ ộ

ắ ơ ấ ể ồ ị ủ ề ị ỏ

ở ộ ạ ộ ệ ầ   ể ẩ ­ Chu n b  đ a m ch đi n kh i đ ng ki u rô to di đ ng vào làm vi c thì đóng c u dao CD. ­  n nút N, cu n dây W thanh thép t lõi thép rô to v  v  trí cân b ng v i b  m t c c t ơ c  kh i đ ng vào kh p v i bánh đà (8) c a máy diezel (K ế ở ch  b i thanh hãm (3) và cá hãm (2). ạ   ­ Trong quá trình rô to d ch chuy n v  v  trí cân b ng thì đĩa g t (9) đ y cá hãm (2) ể ấ 2 đóng, c p đi n cho và làm cho thanh hãm (3) không b  kh ng ch , ti p đi m K   ơ  ơ ộ ộ cu n dây kích t ở ộ ề ấ c u truy n đ ng lai bánh đà quay đ  kh i đ ng máy diezen. ấ   ệ ộ  m t đi n, m t ­ Khi máy diezen đã n , nh  nút b m N, cu n W ề ị ự ẩ 1  và K2  l c hút, lò xo(5) đ y thanh thép đ ng (4) v  v  trí ban đ u, ti p đi m K ẩ ơ ượ ắ ở ộ   c c t đi n, nh  lò xo h i v  (6) đ y, rô m  , các cu n dây W 2, W3 và đ ng c  đ ầ ạ   ơ ộ ủ to v  v  trí ban đ u, bánh răng c a đ ng c  tách kh i bánh đà c a diezen, m ch ừ đi n kh i đ ng ng ng ho t đ ng.

ấ ạ ạ ộ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

98

ừ ả ẽ ở ộ ệ ố ằ ướ Câu 12: T  b n v  cho tr ự ế h  th ng kh i đ ng tr c ti p b ng không khí nén? (3 đi m).ể

ở ộ ở ộ ố ệ ự ế H   th ng kh i đ ng tr c ti p dùng xupap kh i đ ng

ả ờ Tr  l i:

ấ ạ * C u t o:

ườ

ặ ở ộ ở ộ ở ộ 1. Máy nén gió                        5. Tay kh i đ ng 2. Chai gió                              6. Đĩa chia gió 3. Van ch n chính                  7. Đ ng thoát gió 4. Van kh i đ ng chính         8. Các xupáp kh i đ ng

* Nguyên lý làm vi c: ệ

ự ướ ở ộ ể c khi kh i đ ng ph i ki m tra áp l c chai gió (2).

ộ ở ừ ở ộ ấ

ừ ộ ộ ố

ơ

t vào các xilanh theo th  t ỷ ứ ự ổ ủ ộ ố ụ ế ỷ

ầ ệ ượ ệ ằ ấ làm vi c đ

ườ ả ­ Tr ­ Khi m  van (3) khí nén t    bình (2) vào h p van kh i đ ng (4). Khi ta  n tay ở ộ ậ kh i đ ng gió vào đĩa chia gió (6) là h p van phân ph i. Khí nén t    b  ph n phân ở ộ   ố ầ ượ  n  c a đ ng c , qua các xupáp kh i đ ng ph i l n l ộ ụ ộ   tác đ ng lên piston làm quay tr c khu u. T c đ  tr c khu u tăng d n và đ n khi ạ ộ ự   c thì ng ng  n tay (5) cho ho t đ ng b ng nhiên li u. Khoá van t (3) l ừ ả ng (7) ra ngoài b o đ m an toàn.

i, khí nén theo đ ự ở ự ế ầ ạ ổ

ụ ể ề ậ ằ ộ ố ả ạ  chai gió (2) thi u thì dùng máy nén (1) b  sung đ t đén áp l c yêu c u. Áp l c  ở ộ Đĩa chia gió (b  ph n phân ph i khí kh i đ ng) đi u khi n b ng tr c phân

ph i.ố

ấ ạ ạ ộ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

99

ừ ả ẽ ở ộ ướ ế ệ ố ằ Câu 13: T  b n v  cho tr h  th ng kh i đ ng gián ti p b ng không khí nén? (3 đi m).ể

ở ộ ở ộ ơ ồ ố ế S  đ  hê th ng kh i đ ng gián ti p dung xupap kh i đ ng

ả ờ Tr  l i:

ấ ạ * C u t o:

ở ộ

ườ ườ

ở ộ 1. Máy nén gió                                6. Tay kh i đ ng ụ  2. Chai gió                                      7. Đ ng gió ph      3. Van ch n chính                           8. Đ ng gió chính      4. Van kh i đ ng chính                   9. Các xupáp kh i đ ng

ặ ở ộ ở ộ 5. Van kh i đ ng                             10. Đĩa chia gió.

ạ ộ * Nguyên lý ho t đ ng:

ừ ườ

ườ

ộ ộ ở ộ ấ Khi m  van (3), khí nén t ầ ở ộ ự ố

ặ ộ

ườ ượ ườ ở

ớ ộ   ở ng (T) lên h p  chai gió (2) vào h p (4) theo đ ạ ộ   ng (H) vào ph n trên h p van kh i đ ng chính (4) t o nên s  cân van (5) theo đ ấ ằ ở ộ b ng áp su t nên h p van kh i đ ng đóng ch t .Khí  n tay kh i đ ng (6) xu ng,   ạ   ườ ở ng (H) và (C) nên khí nén trên h p (4) theo đ m  thông đ ng (C) ra ngoài t o ệ ự   ng. c chia làm 2 đ nên s  chênh l ch áp su t, do đó h p (4) m  khí nén ra và đ Đ ng gió chính và đ

ộ i đĩa chia gió. ườ ờ ẵ ở ầ ớ ế ng (8) đ n ch  s n các xupáp đó là

ở ộ ể ấ ườ ng gió t ủ ế ng gió chính đ  kh i đ ng. đ

ủ ầ

ờ ụ ơ ộ

ở ộ ể ườ ở ộ ở

ở ộ ườ ­ Ph n l n khí nén ch  y u theo đ ườ ầ ­ Ph n kia vào đĩa chia gió (10) sau đó vào ph n trên c a xupáp kh i đ ng theo ố ứ ự ổ ủ ộ  n  c a đ ng c , nh  tr c phân ph i tác đ ng vào đĩa chia gió đ  thông th  t ỏ ộ ườ ụ ớ ừ i t ng xupáp kh i đ ng. M  xupáp kh i đ ng cho đ đ ng gió ng gió ph  t ơ ể chính vào xylanh đ  kh i đ ng đ ng c .

ở ộ ừ ạ ổ ộ ấ

100

­ Khi kh i đ ng xong, ng ng  n tay kh i đ ng, khoá van (3) và n p b  sung ờ ở ộ nh  máy nén khí.

ệ ố ế ượ ử ụ ầ ớ ộ ơ ở ộ H  th ng kh i đ ng gián ti p đ c s  d ng ph n l n cho đ ng c  diezen lai

ướ ạ ộ ấ ạ

ừ ả ẽ ề ả ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a ộ ằ ươ ể chân v t.ị Câu 14: T  b n v  cho tr ự ế ơ ấ c  c u đ o chi u tr c ti p b ng ph ụ ng pháp di đ ng tr c cam? (3 đi m).

ự ế ơ ấ ụ ề ả ằ ị C  c u đ o chi u tr c ti p b ng cách d ch tr c cam

ả ờ Tr  l i:

ấ ạ * C u t o: ườ ẫ ả

ầ ố ụ ớ ớ

ầ ả ế ế

ề ứ   1.Đ ng d n khí nén, 2. Van đ o chi u, 3. Bình d u, 4. Piston, 5. Xi lanh ch a ả  ế ầ d u, 6. Ph t kín d u, 7. Cam hút khi ti n, 8. Kh p n i, 9. Tr c cam, 10. Cam x ộ   khi lùi, 11. Cam x  khi ti n, 12. Cam hút khi lùi, 13. Cam hút khi ti n, 14. Con đ i xupáp hút,  15. Con đ i xupáp x ả.

ươ ớ ứ ẫ ỗ ơ ộ   ủ ộ ng  ng v i m i xupáp c a đ ng c  có 2 cam d n đ ng

ộ (m t cam ti n và m t cam lùi).

ể ế ể ể ặ ữ ộ ộ ơ ấ Trong c  c u này, t ộ ế   Gi a 2 cam có m t vát chuy n ti p đ  con đ i có th  tr ượ ừ t t

ễ ị ẩ ụ ụ ọ

ẽ ế ộ ớ

ẩ ớ ứ ự ổ ủ ộ ể ơ ẽ ơ ộ

ề cam này sang ộ   cam khác d  dàng. Khi đ y tr c cam di đ ng d c tr c, các cam khác b  đ y đi, nên ế con đ i đang ti p xúc v i cam này s  chuy n sang ti p xúc v i cam khác. Do đó   ạ ộ   ổ ố pha phân ph i khí và th  t  n  c a đ ng c  s  thay đ i làm đ ng c  ho t đ ng theo chi u ng ượ ạ c l i.

ạ ộ *  Nguyên lý ho t đ ng:

ạ ớ ở ị ậ ộ ơ ­ Khi tàu ch y t ề i (đ ng c  quay theo chi u thu n) thì xoay van (2)

101

v  trí "t ể ầ ố ị ị ớ   i".   Khí nén qua van (2)  vào bình (3) và nén d u xu ng piston (5) b  d ch chuy n sang

ớ ộ ả ả ụ ộ ế

ơ ớ   i ph i kéo theo tr c cam di đ ng sang bên ph i, các con đ i ti p xúc v i các cam t (lúc này không khí trong bình (4) thoát ra ngoài theo van (2) d n trong xi lanh phía   ph i s  dâng lên đ y bình. ộ ướ ượ ạ c l i) thì tr

ế ề ị ớ ề ạ i. Ti p sau đó m i xoay van (2) v  v  trí "lùi", khi đó khí nén s

ẽ ị ẩ ị ẩ ụ ầ ố

ơ ẽ ế ể ộ

ượ ạ c l i.

ượ ư ủ ể ể ầ c đi m c a các ki u đ u vòi phun nhiên

ẽ ể

ả ẽ ả   ố c tiên ph i ­ Mu n tàu ch y lùi (đ ng c  quay theo chi u ng ẽ  ơ ạ ộ ừ d ng đ ng c  l ẩ vào bình (4) đ y d u xu ng làm piston b  đ y sang trái. Tr c cam s  b  đ y sang   ề   ớ ộ trái làm con đ i chuy n sang ti p xúc v i các cam lùi, đ ng c  s  quay theo chi u ng Câu 15: V  hình, trình bày  u nh ệ li u. (3 đi m). ả ờ Tr  l i:

ầ ầ Các ki u đ u phun ề ỗ a) Đ u phun nhi u l ; ộ ỗ b, c, d) Đ u phun m t l .

ề ỗ tia(hình a)

ỏ ỗ ở ạ tr ng thái t tia nh , nên nhiên li u phun ra ng.

ệ ệ ớ ơ ươ i s ố ề ệ ắ

ượ

tia quá nh

ệ ấ ắ ỗ

ỏ ầ  tia (hình b) ả ơ

102

ầ Ư ể ượ ầ * Đ u phun nhi u l Ư ể ­  u đi m  ườ + Đ ng kính l ỏ ủ + Góc t a c a chum tia nhiên li u l n, nên nhiên li u phân b  đ u kh p không ố ồ gian bu ng đ t. ể c đi m  ­ Nh ỗ ế ạ + Khó ch  t o vì l ễ ị ắ ố ớ + Các l  tia d  b  t c nên yêu c u đ i v i nhiên li u r t kh t khe. ộ ỗ *  Đ u phun m t l ế ạ ­  u đi m: Ch  t o đ n gi n. ­ Nh ể c đi m

ườ ỗ ệ ớ + Đ ng kính l tia l n nên nhiên li u kém t ơ ươ i s ng

ắ ả ệ ệ ẹ ố ề

ụ ố ộ ỗ ố  tia, kim phun có ch t hình tr (hình c).

ơ

ệ ệ ố ề   ỏ c đi m: Góc t a c a tai nhiên li u nh , nên nhiên li u không phân b  đ u

ỏ ủ ồ ố

ụ ố tia, kim phun có ch t hình nón c t(hình d).

ư ạ ề ỗ ng nh  lo i nhi u l tia

ấ ượ ỏ ủ ỗ ề ữ ệ ộ c góc t a c a tia nhiên li u, nên ch t l ng hòa tr n gi a nhiên

ượ ấ ố t.

ỏ + Góc t a c u tia nhiên li u h p, nên nhiên li u không phân b  đ u kh p các khoang bu ng đ t. ầ * Đ u phun m t l Ư ể ­  u đi m  ả ế ạ + Ch  t o đ n gi n; ỗ ị ắ + L  tia không b  t c. ể ượ ­ Nh ắ kh p trong không gian bu ng đ t. ộ ỗ ầ * Đ u phun m t l Ư ể ­  u đi m ệ ơ ươ + Nhiên li u t i s ị ắ + L  tia không b  t c. ỉ + Đi u ch nh đ ệ li u và khí nén r t t ể ượ c đi m  ­ Nh ế ạ + Khó ch  t o.

ố ễ ị ầ ố ồ + Ph n ch t côn nhô vào bu ng đ t d  b  cháy.

ừ ẽ ạ ộ

ể ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a ể ượ ướ Câu 16: T  hình v  cho tr ố van phân ph i khí ki u đĩa tr ấ ạ t (đĩa chia gió). (3 đi m).

103

ố ể ượ Van phân ph i khí ki u đĩa tr t

ả ờ Tr  l i:

ộ ỗ ỗ ẫ i xupap kh i đ ng, 3. l

ớ ớ ắ ộ ụ ở ộ ườ ẫ ng d n khí t i, 9. tr c, 10. lò xo, 11. l trên đĩa đ ng, 4. đĩa đ ng, 5.   ỗ d n khí t ng bao, 6. n p trong, 7. n p ngoài, 8. đ

ộ ơ ắ ặ

ộ ộ ầ ạ ụ ụ ụ ơ ẫ

ố ớ ớ ặ ể

ớ ữ ủ

ỳ ậ ủ ố ộ ả ụ lên m t tr

ộ ớ ặ ượ ủ ỗ ắ  thông trên đĩa đ ng v i các l

ẫ ở ộ ế ừ ng d n khí đ n t ng xupap kh i đ ng theo đúng th  t

ề ặ ủ Ở ạ ẹ ộ ỳ ng, lò xo ép nh  đĩa đ ng t

lên b  m t c a đĩa tĩnh; ộ ề ặ ườ

ủ ộ

ặ ộ ỗ  3 c a đĩa đ ng trùng ít nh t v i m t l ườ trên đĩa tĩnh. Qua các l ể ỏ ấ ớ ớ ố ng s  2 t

ở ộ ỷ ụ ụ ụ ỉ

ụ ủ ờ ố

ố ớ ỗ ủ ủ ỗ ộ khác c a đãi tĩnh đ

ườ ự ng khí

ệ ủ ộ ơ  làm vi c c a đ ng c ; ở ộ c, thôi không  n tay kh i đ ng n a, đ ờ ự ề ặ ộ ấ ộ

ạ ộ ấ ạ

104

ấ ấ ạ * C u t o: 1. Đĩa tĩnh, 2. l ắ ố ơ ầ tra d u bôi tr n. ờ ượ   c b t ch t trên thân đ ng c  nh  các bulong thông qua đĩa tĩnh 1. Van này đ ủ ỷ   Tr c khu u c a đ ng c  d n đ ng tr c 9, trên đo n đ u tr c có răng then hoa   ngoài đ  ăn kh p v i răng then hoa trong  ng 5. M t ngoài c a  ng 5 cũng có ớ   nh ng răng then hoa ăn kh p v i răng then hoa trong c a đĩa đ ng 4. Lò xo 10 ép ộ t c a đĩa tĩnh. N p đ y 6 làm kín c  c m van. Khi đĩa đĩa đ ng t   ỗ ộ    trên đĩa tĩnh, theo các đ ng quay, khí nén qua các l ộ   ở ộ ứ ự ổ ể ườ đ  n  đ  kh i đ ng đ ng c .ơ ạ ộ * Nguyên lý ho t đ ng: ườ ­   tr ng thái bình th ở ộ ng 8 vào van, ép ch t đĩa đ ng lên b  m t đĩa   ­ Khi kh i đ ng, khí nén theo đ ỗ  ỗ tĩnh. Lúc này l i xupap kh i đ ng đ  vào xilanh, thông, khí nén đi ra kh i van theo đ   ỷ   tác d ng lên đ nh piston, thông qua biên làm quay tr c khu u. Khi tr c khu u ớ   quay, nh  kh p lai, làm cho tr c c a van phân ph i khí quay, thông qua  ng bao ẽ ộ ể   c a đĩa đ ng s  trùng v i các l làm cho đĩa đ ng quay; l ớ ế ế ứ ự ẫ i các xupap k  ti p theo đúng th  t d n khí nén t ữ ấ ệ ượ ơ  làm vi c đ ­ Khi đ ng c  đã t ướ ẹ ự ố t nh  trên b  m t đĩa tĩnh nh  l c lò xo. s  8 m t áp l c, đĩa đ ng l ủ   ướ ừ ả ẽ Câu 17: T  b n v  cho tr c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a ể máy nén khí 3 c p? (3 đi m).

Máy nén khí 3 c pấ

ả ờ Tr  l i:

ộ ọ ệ   t

ằ ấ ạ c đ t, 3 m t tr  có kích th

ặ ặ ặ ụ

ớ ặ ắ ủ

ổ ự ủ

ể ổ ượ ng khí không đ i đ

ừ ấ ắ

ệ ộ ấ ủ ề t đ  khí nén.

ấ t k  đ  đo nhi ạ ộ

ụ ể ế ộ ỷ ị

ệ ủ ự ạ ố

ệ ủ ự ố

ứ ộ

ầ ọ ừ ạ ư ấ ấ ể  c p th  I: th  tích trong xilanh tăng, áp su t gi m, van m t b đóng, van 1a   ủ ấ    bên ngoài, qua b u l c khí, qua van 1a, n p vào xilanh c a c p

105

ấ ạ * C u t o ề ­ 1a, 1b, 2a, 2b, 3a, 3b: các van m t chi u, 4. l c gió, 5. piston, 6. xilanh, 7. nhi ầ ế k , 8. b u mát. ướ ườ   ặ ụ ệ ­ Piston 5 n m trong xilanh 6, có c u t o đ c bi ng ữ ướ ằ ở ị kính khác nhau. Xen gi a 2 m t tr    v  trí song i n m   là 3 m t côn trên và d ố   ể ị song v i m t côn c a n p xilanh và xilanh. Khi piston d ch chuy n lên xu ng II V˃ III, nhờ  ấ ạ  V˃ trong xilanh, t o nên s  thay đ i th  tích c a các c p khác nhau: V I  ấ ộ ượ ấ   ượ ứ ấ c nén vào c p đó mà khi m t l c nén vào c p th  nh t, đ ẫ   ố ườ I p˃ II p˃ III. Trên đ ứ ấ ứ ấ ẽ ng  ng d n th  2 sang c p th  3 thì áp su t c a các c p s  là: p ệ ộ   ể ả ầ ọ  c p n  sang c p kia đ u có l p b u làm mát trung gian đ  gi m nhi khí t t đ , ệ ế ể ắ l p nhi b.Nguyên lý ho t đ ng Khi tr c khu u quay thông qua biên làm cho piston chuy n đ ng t nh ti n lên xu ng trong xilanh t o nên s  làm vi c c a máy nén. ­ Khi piston đi xu ng s  làm vi c c a các c p nh  sau: ả Ở ấ +  ở m , không khí t ứ ấ th  nh t.

ở ả ấ ể ứ Ở ấ c p th  II: Th  tích gi m, áp su t tăng van 2b đóng, van 2a m , khí nén qua

ấ ứ ầ ọ

ể ứ ở ừ

ấ ấ ả  c p th  III: Th  tích tăng, áp su t gi m, van 3a đóng, van 3b m , khí nén t ứ

ệ ủ ả ấ

ứ ấ

ở ừ ấ    c p I

ở   ứ  c p th  I: Th  tích gi m, áp su t tăng van 1a đóng, van 1a đóng van 1b m , ầ ừ ấ  c p th  nh t qua van 1b, qua b u mát trung gian sang c p th  2. ứ ả  c p th  II: Th  tích tăng, áp su t gi m, van 2a đóng, 2b m , khí nén t ạ ứ ể ấ ở c p th  III: Th  tích gi m áp su t tăng van 3a đóng, 3b m , khí nén tà xilanh

ừ ả ẽ ấ ạ +  can 2a, qua b u l c mát trung gian lên c p th  3; Ở ấ +  ạ ứ ấ c p th  II, qua van 3 n p vào xilanh c p th  III. ự ư ­ Khi piston đi lên, s  làm vi c c a các c p nh  sau: ể Ở ấ +  ứ ấ khí nén t ấ ể Ở ấ +  qua van 2b n p vào xilanh c a c p II. Ở ấ +  ủ ấ c a c p III, qua van 3b qua b u mát trung gian vào bình ch a khí nén. Câu 18: T  b n v  cho tr ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

ở ộ ể ủ ấ ả ầ ướ ằ Xupap kh i đ ng b ng không khí nén ki u gián ti p? ạ ộ ế  (3 đi m).ể

106

ả ờ Tr  l i:

ố ộ ướ ườ ng; 4. đ ng khí kh i đ ng chính; 5. l

ặ ườ ỗ  ụ   ng khsi ph ;

Ở ạ ớ ệ ng, xupap đóng kín v i b  nh  s c căng lò xo.

ở ộ ừ ộ ờ ứ i xupap theo 2 đ ng:

ườ ộ ở ộ ờ ẵ ườ ế

ứ ấ ằ ộ

ế ừ ườ ụ ừ ố van phân ph i khí đ n t ng xupap theo đúng th  t

ứ ự ổ  n . ấ ự ụ ẩ ố

ườ ể ằ

ẽ ẩ ộ ố ỉ

ụ ỷ ấ ạ * C u t o: ẫ ở ộ  1. xuapp; 2. h p xupap; 3.  ng d n h ắ thông; 6. lò xo; 7,10. piston; 8. n p; 9. đĩa ch n, 11. xilanh; 12. đ 13. xecmang ạ ộ * Nguyên lý ho t đ ng ườ  tr ng thái bình th ­  ẫ ớ  h p van d n t ­ Khi kh i đ ng, khí nén t ỗ  ằ + Đ ng khí kh i đ ng chính 4, đ n n m ch  s n trong h p xupap, theo các l ạ ự   thông khí lên không gian ch a lò xo, t o s  cân b ng áp su t trong h p xupap, xupap ch a mư + Đ ng khí ph  12 t ớ   V i áp l c khí nén, tác d ng lên phía trên piston 10, đ y piston đi xu ng,  n xupap ờ  ở ử ị d ch chuy n vào phía trong xilanh, m  c a thông khí. Đ ng khí chính n m ch ụ ẵ s n trong h p xupap s  vào xilanh, tác d ng lên đ nh piston đ y piston đi xu ng,   thông qua biên làm quay tr c khu u.

ớ ố

ụ ẽ ụ ườ ế ế ạ ố ớ ­ Khi tr c khu u quay, thông qua kh p lai, làm cho tr c van phân ph i khí quay, i xupap i các xupap k  ti p. Đ ng khí nén 12 t

ạ ớ ệ ờ ứ i v i b  nh  s c căng lò xo.

ạ ộ ấ ạ ướ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

ự ế ể ể ằ ỷ van s  phân ph i khí nén t ự ấ đang xét m t áp l c, xupap đóng kín l ừ ả ẽ Câu 19: T  b n v  cho tr ở ộ Xupap kh i đ ng b ng không khí nén ki u tr c ti p? (3 đi m).

107

ự ế ở ộ ể Xupap kh i đ ng ki u tr c ti p.

.

ả ờ Tr  l i:

ố ẫ ướ ộ ấ ạ *  C u t o: ắ ườ 1. Đ ng khí vào; 2. n p; 3. lò xo; 4.  ng d n h ng; 5. xupap; 6. h p xupap.

Ở ạ ớ ệ ng, xupap đóng kín v i b  nh  s c căng lò xo

ở ộ ẫ ớ ộ c d n t i h p xupap kh i đ ng theo đ

ụ ờ ứ ở ộ ự ợ ự ủ ố

ướ

ẽ ị ủ

ể ụ ứ ử ẩ ỉ

ụ ố

ụ ớ

ỷ ố ị ấ ự ớ

ạ ộ * Nguyên lý ho t đ ng ườ ­   tr ng thái bình th ố ườ ượ ng s  1. áp ­ Khi kh i đ ng khí nén đ ạ ứ ấ ự i s c căng l c khí nén tác d ng vào n m xupap, h p l c c a áp l c này ch ng l ủ ị ố ủ ợ ự c a lò xo, làm cho xupap có h ng đi vapf trong xilanh. Khi tr  s  c a h p l c này ắ th ng s c căng c a lò xo, supap s  d ch chuy n vào phía trong xilanh, mowrw thông c a khí , khí nén vào trong xilanh tác d ng lên đ nh piston, đ y piston đi ỷ xu ng, thông qua biên làm quay tr c khu u; ụ ­ Khi tr c khu u quay, thông qua kh p lai, làm cho tr c đĩa chia gió quay, đĩa chia i các xupap khác. Xupap đang xét b  m t áp l c, đóng gió s  phân ph i khí nén t kín l ẽ ờ ứ ạ ớ ệ i v i b  nh  s c căng lò xo.

ạ ộ ướ

108

ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a ế ừ ả ẽ ở ộ ấ ạ ể ộ ể ằ Câu 20: T  b n v  cho tr H p van kh i đ ng b ng không khí nén ki u gián ti p? (3 đi m).

ơ ồ ấ ạ ộ ở ộ ế ể S  đ  c u t o h p van kh i đ ng  ki u gián ti p.

ả ờ Tr  l i:

ặ ả ướ ườ

ở ộ

ờ ứ ng, thân van 2 đóng kín v i nhauc nh  s c căng lò xo ( áp

Ở ấ ướ ớ i thân van cân b ng nhau);

ườ ấ

i h p van theo đ ấ ẫ ằ ằ ố   ứ ớ ộ ừ ng s  1,  bình ch a t ộ   ạ ự ng d n khí thông nhau 8,9,13,14,15 t o s  cân b ng áp su t trong h p

ụ ở ố ỗ

109

ố ấ ạ * C u t o ườ i; 4,12. Đ ng khí x  ra ngoài; 1. Đ ng khí vào; 2. thân van; 3. M t côn d ườ ườ 5,6,7. Đ ng khí đi kh i đ ng; 6.9.13.14.15. Đ ng khí thông nhau; 10. Piston; ở ộ 11. Tay kh i đ ng. ạ ộ * Nguyên lý ho t đ ng ườ ­   trang thái bình th su t phía trên và phía d ở ở ộ ­ Khi kh i đ ng, m  van su t, khí nén t ườ theo các đ van; ở ộ Ấ ­  n tay kh i đ ng, tr c 11 và piston 10 đi xu ng m  thông l ượ ỗ c l phái trên thân van quay ng 12 và 13, khí nén ả  15, theo  ng 14,13,12 x  ra ngoài, làm cho trên

ự ừ ỗ ố

ộ ụ ứ  bình ch a theo l ờ ẵ

ụ ườ

ượ ườ ở

ở ộ ượ ữ ồ

ạ ng 1,8,9,13,14,15 l ự i, các đ

ủ ạ ờ   ấ c, thôi không  n tay kh i đ ng n a, đ ng th i ằ ạ ự i thông nhau t o s  cân b ng áp   ư ạ   i i nh  s c căng c a lò xo. Khí nén còn l u l

ờ ứ ườ ườ ườ c x  ra ngoài theo đ ng s  4 theo đ ng an toàn.

ố ệ ụ

ạ ộ   c, trình bày nhi m v  và nguyên lý ho t đ ng ướ ể ặ ẽ ự   thân van m t áp l c. Thân van s  đi lên do áp l c khí nén tác d ng vào m t côn ặ ỗ ố ướ  s  1,5,6,7 đi  s  4, khí nén t i đóng kín l trên, m t côn d   ở   ườ ố ườ ơ ở ộ ng khí chính ch  s n cho các xupap kh i kh i đ ng đ ng c : Đ ng s  6 là đ ớ ừ   ố ố ộ i t ng c van phân ph i khí t ng khí ph  7 qua van phân ph i khí, đ đ ng, đ ở ộ   ở ộ xupap kh i đ ng, có vai trò m  các xupap cho đ ng khí chính vào kh i đ ng ứ ự ổ ộ ơ  n . đ ng c  theo đúng th  t ạ ộ ơ ộ  ho t đ ng đ ­ Khi đ ng c  đã t ấ ạ ườ khóa van xu t l ộ ấ su t trong h p van, thân van đóng l ẽ ượ ả ố ng  ng s  đ trên đ ẽ ướ ừ ả Câu 21: T  b n v  cho tr ơ ủ ệ ố c a h  th ng bôi tr n các te t? (3 đi m).

ơ

Đ ng cộ diezel

Sinh hàn d u nh n

ề Van đi u ch nh t đệ ộ nhi

Fin l cọ

ề Van đi u ch nh  ự ầ áp l c d u

ầ ồ   Van d u h i

V­5

V­4

B m   ơ

ướ ọ

Các te

ơ

L

i l c thô

B m tay

ơ ồ ệ ố ơ S  đ  h  th ng bôi tr n cacte ướ t

ả ờ Tr  l i:

ụ ệ * Nhi m v :

ọ ệ ụ ự ơ

ấ ủ ệ ố ế ả ố ớ ộ ươ ể t có chuy n đ ng t

ề ặ ế ơ ư Nhi m v  quan tr ng nh t c a h  th ng bôi tr n đ ng c  là gi m l c ma sát ng đ i v i nhau trong ổ ỡ  đ  …

110

ủ ụ ớ ạ ụ ơ ộ ớ ơ ơ ụ ả ầ ở  các b  m t ti p xúc c a các chi ti ộ đ ng c  nh : Tr c v i b c lót, piston xéc măng v i s  mi xilanh các  Ngoài tác d ng làm gi m ma sát, d u bôi tr n còn có tác d ng:

ạ ị ẩ ử ơ ẽ ư ầ ­ T y r a các b  m t ti p xúc (d u bôi tr n s  đ a các phôi kim lo i b  mài

ế ủ ộ ư ơ

ụ ầ ỉ ơ ừ ữ ồ t c a đ ng c  nh  làm mát cho đ nh piston và các   ố    bu ng đ t cho h i t

ố ề ặ ế ỏ ề ặ ế mòn ra kh i b  m t ti p xúc). ­ Làm mát cho các chi ti ơ ề ặ b  m t ma sát. D u bôi tr n xilanh còn có tác d ng gi không rò xu ng các te.

ề ặ ế ề ặ ộ ị ỉ ỏ ữ ­ Bao kín các khe h  nh  gi a các b  m t ti p xúc. ế ­ B o qu n cho các chi ti t và các b  m t công tác không b  r  lúc đ ng c ơ

ừ ả ả ạ ộ ng ng ho t đ ng.

ủ ệ ố ạ ộ *  Nguyên lý ho t đ ng c a h  th ng:

ơ ộ ờ ầ ơ ượ D u nh n ch a trong các te c a đ ng c  đ

ế ủ ầ c b m hút qua l ầ

ụ c khi đ n b u làm mát (sinh hàn) d u qua van đi u ti ự ộ t đ  c a d u đ  đ ng van này có tác d ng c m  ng nhi

ướ ọ ề ệ ộ ủ ầ ệ ộ ủ

ề ng d u qua sinh hàn nhi u hay ít nh m duy trì nhi ướ ắ ộ ơ t đ  th p cho đi t

ầ c khi vào đ ng c  (khi nhi ỉ ượ ề ề ằ ố

ể ề ấ

ệ ố ồ ườ ầ ố ỉ ứ   i l c thô ế   ướ ọ ế t đ n phin l c tinh. Tr ể  ệ ộ ằ ả ứ t đ  b ng tay hay t nhi ầ   ượ ỉ ề ằ t đ  c a d u đi u ch nh l ệ ộ ấ ị ờ ổ t không qua sinh   nh n  n đ nh tr ệ ố ứ   ỉ ấ c b  trí van đi u ch nh áp su t. B ng cách đi u ch nh s c hàn). H  th ng còn đ ể ề   ỉ ủ căng lò xo c a van này ta có th  đi u ch nh áp su t trong h  th ng. Còn đ  đi u ự ầ ch nh áp l c d u trên đ ể ng  ng chính có th  dùng van d u h i.

ầ ể ướ ở ộ Đ  cung c p d u bôi tr n tr

ấ ệ ớ ố

ộ ậ ề ằ ơ ơ

ơ ỡ ờ

ướ ọ ộ   ợ ườ ặ ơ c khi kh i đ ng ho c trong tr ng h p đ ng ứ ị ị ế ự ầ ỏ ầ ơ   c  làm vi c v i s  vòng nh , c n tăng thêm áp l c d u đ n giá tr  đ nh m c, dùng ượ ỷ ỡ ớ   ệ ở ộ ộ ơ  đ ng c  tàu thu  c  l n, c truy n đ ng b ng đi n  b m đ c l p (b m này đ ỏ ằ ề ơ   ộ ầ ở ộ b ng tay   đ ng c  c  nh ). Toàn b  d u nh n sau khi bôi tr n xong đ u r i ụ ứ ầ ệ ố xu ng các te (các te làm nhi m v  ch a d u nên g i là các te ơ t)

ướ ấ ạ ả ậ ơ H  th ng bôi tr n các te

ượ ầ

ả c b o đ m. Vì l ẩ ứ ắ ệ ớ

ầ ể ị ủ ệ ầ ặ ầ ấ ị

ự ấ ạ ơ ư ệ ố t c u t o đ n gi n nh ng tính tin c y, an toàn   ề   ượ ả trong khai thác không đ ng d u ch a trong các te không nhi u ầ   ầ vòng tu n hoàn l n, d u chóng b n. Khi tàu nghiêng l c trong sóng mi ng hút d u ỏ có th  b  nhô lên kh i m t thoáng c a d u, làm cho vi c cung c p d u b  gián   đo n, gây m t áp l c.

ướ ẽ ụ ệ ạ ộ   c, trình bày nhi m  v  và nguyên lý ho t đ ng

111

ơ ể ừ ả Câu 22: T  b n v  cho tr ủ ệ ố c a h  th ng bôi tr n các te khô? (3 đi m).

ơ

Đ ng cộ Điêzel

Sinh hàn d u ầ nh nờ

V­1

ọ ầ  nh n  ờ

Máy l c d u

Fin l cọ

V­3

Các te

B u hâm

V­2

B mơ

V­7

V­6

V­4

V­5

B mơ

V­8

Két d u tu n hoàn

ướ ọ

L

i l c thô

ơ ồ ệ ố ơ S  đ  h  th ng bôi tr n cacte khô

ả ờ Tr  l i:

ụ ệ * Nhi m v :

ọ ệ ụ ự ơ

ấ ủ ệ ố ế ả ố ớ ộ ươ ể t có chuy n đ ng t

ề ặ ế ơ ư Nhi m v  quan tr ng nh t c a h  th ng bôi tr n đ ng c  là gi m l c ma sát ng đ i v i nhau trong ổ ỡ  đ  …

ủ ụ ớ ạ ụ ơ ộ ớ ơ ơ ụ ả ầ

ơ ẽ ư ẩ ử ạ ị ầ ở  các b  m t ti p xúc c a các chi ti ộ đ ng c  nh : Tr c v i b c lót, piston xéc măng v i s  mi xilanh các  Ngoài tác d ng làm gi m ma sát, d u bôi tr n còn có tác d ng: ­ T y r a các b  m t ti p xúc (d u bôi tr n s  đ a các phôi kim lo i b  mài

ế ủ ộ ư ơ

ầ ỉ ơ ừ ữ ụ ồ t c a đ ng c  nh  làm mát cho đ nh piston và các   ố    bu ng đ t cho h i t

ố ề ặ ế ỏ ề ặ ế mòn ra kh i b  m t ti p xúc). ­ Làm mát cho các chi ti ơ ề ặ b  m t ma sát. D u bôi tr n xilanh còn có tác d ng gi không rò xu ng các te.

ề ặ ế ề ặ ộ ị ỉ ỏ ữ ­ Bao kín các khe h  nh  gi a các b  m t ti p xúc. ế ­ B o qu n cho các chi ti t và các b  m t công tác không b  r  lúc đ ng c ơ

112

ừ ả ả ạ ộ ng ng ho t đ ng.

ủ ệ ố

ạ ộ *  Nguyên lý ho t đ ng c a h  th ng: ơ

ướ ố c b  trí d i các te, ch a d u t

ư ượ ­ M ch bôi tr n: ượ ồ H  th ng này bao g m két tu n hoàn đ ơ c b m bánh răng hút đ a qua l

ờ ừ ườ ề ượ ầ

ự ầ ơ ỉ

ằ ể ề ồ ự ầ ề ố ỉ ạ ứ ầ ừ  ầ ệ ố ướ ọ   ả ầ ố i l c,  két đ các te ch y xu ng. D u nh n t ơ ướ   ẫ ố ọ ớ c ng  ng chính d n đi bôi tr n máy chính. Tr i sinh hàn vào đ qua phin l c t ỉ ệ ộ ể ề ờ   ế ầ ế ng d u nh n t đ  đ  đi u ch nh l khi đ n sinh hàn d u qua van đi u ti t nhi ơ   ướ ợ ệ ộ c khi vào bôi tr n, t đ  thích h p tr qua sinh hàn nhi u hay ít nh m duy trì nhi ổ ứ   ằ van an toàn V­2 dùng đ  đi u ch nh áp l c d u bôi tr n (b ng cách thay đ i s c ườ căng lò xo). Van d u h i V­3 đi u ch nh áp l c d u trong đ ng  ng chính.

ạ ­ M ch l c d u:

ắ ố ế ớ ệ ố

ầ ầ ầ

ướ ầ

ọ ẽ ẩ ể ẩ ơ ượ ầ ầ ọ ầ ộ ệ ố ơ ượ ạ ề ấ ượ c và t p ch t đ ẩ c b m đ y h i v  két tu n hoàn. Hai b m hút và đ y th

ờ   Ngoài ra còn m t h  th ng khác không m c n i ti p v i h  th ng trên, d u nh n ầ ừ    két tu n hoàn đ c b m bánh răng hút qua b u hâm đ  vào máy l c d u phân t ở c tách ra cho v  két d u b n (không v  trên hình)  đây n ly    ườ   ồ ề ơ ầ ạ ng còn d u s ch đ ắ l p ngay trong máy l c.

ầ ầ ượ ộ

L ạ ộ ấ ộ ộ ơ ở

ườ

ạ ầ ơ ấ ớ ộ ộ ượ ế ọ ứ ộ t ng ơ

ằ ơ ơ ơ

ư ầ ơ ơ ơ ể   ụ ng d u ch a trong két tu n hoàn ph  thu c vào công su t đ ng c  ki u ố ế ụ   ấ ơ ơ lo i đ ng c . N u đ ng c  có công su t trung bình tr  xu ng và đ ng c  kh ng ả ơ   ơ ượ có patanh bàn tr i ta dùng chung m t lo i d u bôi tr n chung cho c  s mi ầ ộ   xylanh. N u đ ng c  patanh bàn tr t và đ ng c  có công su t l n, dùng d u bôi ơ ệ ố   tr n xylanh riêng khi có h  th ng bôi tr n riêng cho s  mi xylanh b ng b m riêng ơ ế các b m này đ a d u xylanh đ n bôi tr n thành s  mi xylanh.

ơ Ư ể ử ụ ầ u đi m: Th i gian s  d ng d u nh n dài h n, an toàn tránh đ

ờ ườ ắ ượ ổ ơ   c n  h i ể ả ớ ơ   i ta l p các van an toàn đ  x  b t h i

ế ấ ờ ầ ầ d u trong các te. (Ph n bên trong các te ng ầ d u n u áp su t cao).

ừ ả ẽ ướ ạ ộ ấ ạ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

113

ệ ố ể Câu 23: T  b n v  cho tr ự ế h  th ng làm mát tr c ti p? (3 đi m).

ự ế ệ ố H  th ng làm mát tr c ti p

ầ ọ ả

ơ ạ ộ ườ ầ ố ờ

ắ c làm mát cho n p xilanh; 12. Nhi

ườ ố ướ ướ ườ Ố ả ơ   i l c; 2. Van thông sông; 3. B u l c; 4,6,7,16,18. Van 3 ng ; 5,17. B m ườ   i; 8. B u mát d u nh n;9. Đ ng  ng; 10. Đ ng ệ ế   t k ; ổ   c đ  ra c làm mát cho  ng x ; 14.  ng x ; 15, 19. Đ ng n

ướ ự ả ờ i: Tr  l ấ ạ * C u t o: ướ ọ 1. L ầ ướ c làm mát do đ ng c  l n ướ ướ c làm mát cho xilanh; 11. Đ ng n n ả ườ 13. Đ ng n ngoài sông;  ườ 20,21. Đ ng n c d  phòng

ơ ể ướ ể ướ ạ ộ ở ộ c vào ở c khi kh i đ ng đ ng c ; xoay m  van thông sông, thông bi n đ  n

ơ ả ề

ơ ơ ộ ngoài qua l

ườ ầ ọ ố

ắ ẩ ườ ả ồ ả ố ướ   ướ ừ i c t   ng  ng 9 vào làm mát xilanh, lên làm ố   ng  ng 13 đi làm mát cho  ng x  r i th i ra

ể ướ ầ t đ  d u nh n lên cao, xoay van ba ng  b y đ  n ầ   c qua b u mát d u,

ệ ọ ầ ầ ướ ờ ộ

ệ ế ể ả ả ơ c khi làm mát đ ng c . ớ ừ c ra v i t ng xilanh. t k  12 dùng đ  đo nhi

ệ ộ ướ t đ  n ướ ế ể ơ

ơ ế ợ ị ỏ ả

ự ể ố ấ ng  ng d  phòng 20,21 đ  hút n

114

* Nguyên lý ho t đ ng: ộ ­ Tr ệ ầ đ y trong b m, xoay các van ba ng  v  vi trí làm vi c. ẽ ộ ơ ạ ộ ­ Khi đ ng c  ho t đ ng: B m 5 do đ ng c  lai s  hút n ọ l c, van thông sông, b u l c, đ y qua đ mát cho n p xilanh, theo các đ ngoài. ờ ­ Khi nhi làm mát cho d u nh n tr ­ Nhi ơ ơ c la canh, có th  dùng thay th  cho b m 5 khi ­ B m 17 là b m là b m hút n   ớ   ả ộ ơ b m này b  h ng đ t su t. Lúc đó ph i xoay các van ba ng  4,6,16,18 k t h p v i ướ ừ ườ ệ ử ụ    bên ngoài vào làm c t vi c s  d ng các đ ơ ộ mát cho đ ng c .

ử ụ ự ế ộ ơ    bên ngoài vào làm mát tr c ti p cho đ ng c ,

ướ ừ c t ự ế ệ ố ọ Vì h  th ng nay s  d ng n ể ệ ố nên g i là h  th ng mát ki u tr c ti p.

ướ ấ ạ ừ ả ẽ ạ ộ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

ể ệ ố

ướ ộ ể c làm mát ki u gián ti p, n c ng t

ệ ố ộ ọ  vào làm mát cho đ ng c ể ẽ

ự ầ ọ

ề ể ấ ắ   ệ ố c làm mát, trên các h  th ng này đ u có l p ệ ộ ướ t đ  n

ế Câu 24: T  b n v  cho tr ế h  th ng làm mát gián ti p? (3 đi m). ướ ơ  ế Trong h  th ng n ầ ướ ừ theo m t vòng tu n hoàn kín. Còn n  ngoài sông, ngoài bi n s  làm mát cho   c t ướ ế   ờ ồ ổ c ng t và làm mát cho d u nh n r i đ  ra ngoài chú không làm mát tr c ti p n ơ ộ cho đ ng c .  Đ  theo dõi áp su t và nhi áp k  và nhi ệ ế t k .

ệ ố ể ế H  th ng làm mát ki u gián ti p

ả ờ Tr  l i:

ể ơ ầ ọ i l c; 2. Van thông sông, thông bi n; 3. B u l c; 4,8. B m; 5. B u mát

ườ ờ

ướ ướ ổ ướ ả ố ầ c làm mát cho xi lanh; 12. Đ ng n

ơ ướ ầ ế c đ  ra ngoài sông; 9. Áp k ;  c làm mát cho  ng x ;  ổ c; 16. van b  xung;

115

ự ộ ướ ế ấ ạ * C u t o: ướ ọ 1. L ầ ướ c trong; 6. B u mát d u nh n;7. Đ ng n n ườ ườ 10. Đ ng n ệ ế t k ; 14. Đ ng thoát h i n 13. Nhi ườ 17,19. Đ ng n ườ c; 18. Van t đ ng đi u ti c ra ngoài; 15. Két n ệ ộ ướ ề t đ  n t nhi ướ c làm mát

ạ ộ

ộ ẩ ế ướ ơ ể

ờ ể ướ ả ổ  ở ệ ố   c trong két xu ng đ y h  th ng, đ ng th i m  van

ầ ả ố ơ

ố ơ ẽ ướ ạ ộ c đi

ườ t.

ầ ọ c b m 4 hút qua l

ầ ầ ơ   ướ ọ i l c, van thông sông, b u l c, b m ổ ờ

ầ ướ ừ c t

c ngoài tàu ơ ượ ọ c ng t, qua b u mát d u nh n đ  ra ngoài sông. c trong ụ ệ ắ ả ớ ự ộ ế ề ố két và b u mát, đ y vào làm mát cho xilanh, ệ   t ẩ i van t đ ng đi u ti t nhi

ườ ướ c ra mà làm cho van n c đi theo các đ ệ ộ ướ t đ  n ng nh ư

ườ ế ầ ng đi qua b u mát, mà

ấ ườ ơ ộ c đi theo đ ng 17, t

ẳ ố ầ ố c còn th p van kh ng ch  hoàn toàn đ ơ ớ i th ng b m đ y vào mát cho đ ng c . c làm mát tăng , van kh ng ch  b t đ ng 17, đ  1 ph n cho qua

ẩ ể ế ớ ườ ơ c khi vào làm mát cho đ ng c . c h  th p nhi

ố ộ i h n, van kh ng ch  hoàn toàn đ ườ   ng

ế ộ ơ c khi vào làm mát cho đ ng c .

ệ ộ ướ t đ  n ấ ả ướ t c  n ệ ộ ướ t đ  n ượ ạ ấ ệ ộ ướ t đ  n ấ ả ướ t c  n ướ ị ị ớ ạ ướ ng xuyên đ

ệ ộ ướ t đ  tr ạ c làm mát đ t giá tr  gi ầ c đi qua b u mát tr ụ ẽ ườ ướ ấ c ng t làm mát cho đ ng c , n

c b  hao h t s  th ọ ế ệ ố c t ọ ượ ổ c b  sung qua van16. ơ ướ ừ ộ  bên ngoài làm mát ọ ướ c ng t nên g i là h  th ng làm mát

ơ ộ ế ể * Nguyên lý ho t đ ng  ế ở ộ ị c trong két, n u thi u ph i b ­ Khi chu n b  kh i đ ng đ ng c  ki m tra n ồ ầ ở sung, sau đó m  van 16 đ  n ể ướ c bên ngoài ch y vào đ y b m 4. thông sông đ  n ạ ộ ơ ộ ­ Khi đ ng c  ho t đ ng s  lai các b m s  4 và 8 cùng ho t đ ng, hút n ệ theo hai đ ng riêng bi ● ệ ố ướ  H  th ng n ướ ừ  ngoài tàu đ N c t ướ ầ qua b u mát n ● ệ ố ướ  H  th ng n ơ + B m 8 làm nhi m v  hút n lên làm mát cho n p xilanh, ra làm mát cho  ng x , t ộ đ  làm mát 18. ạ + T i van, tùy theo nhi sau:  Khi nhi cho t Khi nhi ầ b u mát đ Khi nhi 17, cho t ượ ng n + L ệ ố Vì h  th ng này l y n ộ cho đ ng c  m t cách giám ti p thông qua n ki u gián ti p.

ượ ủ ơ ướ ơ ướ c đi m c a b m n c ly tâm và b m n c piston

ệ ố ể ể ư Câu 25: So sánh  u, nh trong h  th ng làm mát? (3 đi m).

ả ờ Tr  l i:

ẹ ơ ế ả ọ ơ ơ

116

ướ Ư ể *   u đi m  ơ ­ B m ly tâm có k t c u đ n gi n, g n nh  h n b m piston (n u hai b m có cùng ả ượ s n l ế ấ ơ ư c nh  nhau). ng n

ơ ả ể ề ễ

ớ ơ ố ả ầ ế ề ơ ể ể ố ự

ề ư ượ

ng n ầ ư ỏ

ơ ượ ẽ ế ẩ c b n s  mài c n

ơ c b n (n u b m piston hút n ẹ ễ ị

ượ c lên cao. ặ ơ ế ặ ướ ơ ơ ự  hút, n u đ t b m cao h n m t n ả c thì ph i m i n ồ ướ   c

ướ ớ ng n ấ ấ ơ c l n h n nh ng áp   ướ   c ư ng n

117

ơ ơ ộ   ­ Truy n chuy n đ ng cho b m ly tâm đ n gi n, d  dàng h n vì b m ly tâm quay ộ   nhanh, có th  n i tr c ti p v i mô t  không c n gi m t c, có th  truy n đ ng ằ b ng dây cua roa. ỏ ấ ộ ướ c ra đ u ch n đ ng nh . ­ L u l ư ơ ­ Không c n có các van hút, van thoát nh  piston, nên ít h  h ng h n. ướ ẩ ướ ể ­ B m ly tâm có th  hút đ ấ mòn r t nhanh, các van d  b  kênh, k t). ể ượ c đi m  * Nh ấ ấ ­ Áp su t th p, không b m đ ả ­ Không có kh  năng t ơ ướ tr c khi b m. ơ ơ ầ ư ượ ữ ơ B m ly tâm dùng phù h p cho nh ng n i c n l u l ư ượ ơ ầ ữ ấ su t th p. Còn b m piston dùng cho nh ng n i c n áp su t cao, l u l nh .ỏ

ừ ả ẽ ấ ạ ạ ộ ủ   c, trình bày c u t o và nguyên lý ho t đ ng c a

ể ể ệ ướ Câu 26: T  b n v  cho tr vòi phun nhiên li u ki u kín dùng kim phun? (3 đi m).

ả ờ Tr  l i:

ấ ạ * C u t o: ầ

118

1­ Đ u vòi phun  2 – Kim phun  ố ố 3 – Đai  c n i  4 – Thân vòi phun  ố ỳ 5 – Ch t t   6 – Lò xo  7 – Gioăng

ầ 8 – Mũi  cố ỉ 9 – Vít ch nh lò xo  ố 10 – Đai  c hãm  11 – N p ắ ồ Ố 12 –  ng d u h i 13 – Bu lông r ng ỗ ườ 14 – Đ ng d u  15 – Khoang d u ầ ỗ 16 – L  phun  ồ ỗ ẫ 17 – L  d n d u h i

ạ ộ *  Nguyên lý ho t đ ng:

ệ ệ ố ệ Vòi phun nhiên li u là m t b  ph n trong h  th ng cung c p nhiên li u, s

ớ ự ủ ắ ơ

ậ ệ ủ ụ ấ ượ ủ ấ ấ ượ ệ ng làm vi c c a h ự  ng phun nhiên   ệ

ạ ộ ệ ố ộ ọ ộ ặ ấ ậ ộ ơ ộ ộ ho t đ ng c a nó g n v i s  làm vi c c a b m cao áp. Ch t l li u vào xilanh đ ng c  hoàn toàn ph  thu c vào ch t l th ng cung c p, đ c bi ơ ệ t hai b  ph n quan tr ng là b m cao áp và vòi phun.

ỗ ơ ệ ư ấ

ệ ấ ớ ọ ờ ự    tia 16 nh  l c ỗ    tia t qua l

ủ ố ượ

c. ấ ườ ệ ẽ ệ ấ Khi b m cao áp c p nhiên li u: Nhiên li u có áp su t cao s  theo đ

ấ ớ ầ ng d u 14 t

ộ ự ặ

ượ ự ắ

ấ ỗ

ẽ ị ườ ỏ

Khi b m cao áp ch a c p nhiên li u: Kim phun 2 đóng kín l ẩ ấ đ y r t căng c a lò xo 6 r t l n. Nhiên li u trong khoang 15 không l ồ ể đ  vào bu ng đ t đ ố   ơ ng  ng ấ   ườ i khoang 15 làm áp su t trong khoang 15 tăng lên r t cao áp, qua đ ủ ạ ụ   nhanh, tác d ng vào m t côn c a kim phun t o thành m t l c năng kim phun lên. ượ ự ẩ ủ ủ ớ c l c đ y c a lò xo thì kim phun đ Khi l c năng đó đ  l n th ng đ   c nâng lên, ả ố ồ ể ệ ẽ   nhiên li u s  qua các l  phun đ  phun vào bu ng đ t. Vì có áp su t cao và ph i đi ạ   ệ ỏ qua l ng kính nh  nên nhiên li u phun ra s  b  xé nh  thành d ng  phun có đ ươ s ỗ ng mù.

ơ ừ ồ ầ ệ ấ

ơ ườ ự ấ ố

ị ẩ ứ ệ ố ả ộ ố ỗ Khi b m cao áp ng ng c p nhiên li u (t c là lúc b m cao áp h i d u, van ng cao áp trong khoang   ệ    tia nhiên li u

119

ờ ự ẩ ủ ộ ế ệ cao áp đóng xu ng r t nhanh). Áp l c nhiên li u trên đ 15 gi m xu ng đ t ng t, kim phun b  đ y xu ng đóng kín các l nh  l c đ y c a lò xo k t thúc quá trình phun nhiên li u.

Ỏ Ự CÂU H I TH C HÀNH MÔN MÁY TÀU ­ M2

ể ệ ố ị ậ ẩ

ướ ơ ạ ộ ệ ố ơ ộ ấ   c ki m tra và chu n b  v n hành h  th ng cung c p   cách chăm sóc h  th ng khi đ ng c  làm

ệ ự Câu1:  Th c hi n các b ệ ể ộ nhiên li u đ  đ ng c  ho t đ ng và  vi c.ệ  (5 đi m)ể

Tr  l iả ờ :

ướ ể ẩ a. Các b ị c ki m tra và chu n b :

ả ướ ả ướ ầ ầ ọ c đáy két d u, x  n c đáy b u l c. ­ X  n

ế ể ế ầ ầ ầ ơ ­ Ki m tra két d u n u thi u thì b m d u vào két cho đ y.

ầ ở ­ M  van d u.

ầ ườ ơ ơ ầ ố ơ ­ Dùng b m tay b m cho đ y đ ng  ng d u và b m cao áp.

ả ơ ườ ầ ừ ơ ừ ế ­ B m x  gió đ ng d u t b m đ n kim phun khi tàu d ng lâu ngày.

ệ ố ộ ơ ệ b. Cách chăm sóc h  th ng khi đ ng c  làm vi c:

ấ ầ ố ­ Theo dõi áp su t d u đ t.

ể ệ ơ ườ ố ­ Ki m tra và quan sát b m nhiên li u và các đ ầ ng  ng d u có rò l ọ ầ   t d u

không.

ứ ầ ứ ầ ự ế ậ ố ổ ơ ­ Theo dõi m c d u đ t trong két tr c nh t, b m b  sung n u m c d u trong

ấ   ố két xu ng th p.

ẩ ị ệ ố ướ ể ệ c ki m tra và chu n b  h  th ng bôi tr n tr

ệ ố ở ộ ơ ộ ơ ộ ự Câu 2: Th c hi n các b kh i đ ng đ ng c  diesel? Chăm sóc h  th ng khi đ ng c  làm vi c. ơ ướ c khi ệ  (5 đi m)ể

Tr  l ả ờ   i:

ướ ị ệ ố ơ ể ẩ a. Các b c ki m tra và chu n b  h  th ng bôi tr n:

ố ượ ơ ế ấ ượ ớ

120

­ Rút ty thăm nh t xem s  l ớ ng và ch t l ấ ươ ế ấ ớ ớ ạ đ t thì châm nh t thêm, riêng xem ch t l ộ ng nh t trong đ ng c  n u không ớ ng nh t : th y nh t bi n màu cà phê

ặ ỏ ư ướ ả ớ c thì ph i thay nh t ngay

ậ ộ ẹ ơ ặ ữ s a, màu đen đ m k o đ c quánh, ho c l ng nh  n ạ ộ ướ tr c khi cho đ ng c  ho t đ ng.

ữ ơ ớ ộ ơ ớ

ặ ả ơ ủ ằ ổ ộ ­ Đ i v i nh ng đ ng c  l n, ho c đ ng c  có cacte khô, xem két nh t ngoài 2 b ng b m tay hay ơ ớ

ố ớ ế ệ ủ đ  thi u thì b  sung thêm, và ph i b m nh t lên cho đ  kG/cm ơ b m đi n.

ộ ơ ệ b. Cách chăm sóc khi đ ng c  làm vi c:

ườ ự ầ ể ơ ­ Th ng xuyên ki m tra áp l c d u bôi tr n.

ườ ể ệ ộ ầ ơ ­ Th ng xuyên ki m tra nhi t đ  d u bôi tr n.

ứ ầ ế ế ể ờ ổ ­ Ki m tra m c d u nh n trong cácte, n u thi u thì b  sung thêm.

ườ ố ị ọ ­ Quan sát các đ ầ ng  ng d u có b  rò l t hay không.

ướ c ki m tra và chu n b  h  th ng làm mát tr

ị ệ ố ộ ẩ ệ ố ơ ướ   c ệ  (5

ể ệ ự Câu 3: Th c hi n các b ơ ộ ở ộ Chăm sóc h  th ng khi đ ng c  làm vi c. khi kh i đ ng đ ng c  diesel?  đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ướ ẩ ị ệ ố ể ướ a. Các b c ki m tra và chu n b  h  th ng n c làm mát:

ủ ơ ở ướ ở ư ­ M  van thông sông (Van hút c a b m n c làm mát), van thoát đã m  ch a.

ể ơ ướ ọ ­ Ki m tra dây curoa b m n c ng t.

ướ ế ế ọ ổ ướ ­ Ki m tra két n c ng t, n u thi u thì b  sung thêm n ổ c, khi b  sung n ướ   c

ể ả ả khí. cũng ph i x

ệ ố ộ ơ ệ b. Cách chăm sóc h  th ng khi đ ng c  làm vi c:

ả ộ ườ ồ ồ ự   ng xuyên xem đ ng h  áp l c,

ạ ộ ườ ế ả ụ ắ ­ Sau khi đ ng c  ho t đ ng cũng ph i th ệ ộ ướ t đ  n ơ c, n u khác th nhi ng ph i tìm nguyên nhân kh c ph c ngay.

ể ổ ướ ọ ­ Ki m tra và b  xung két n c ng t.

ườ ố ố ­ Quan sát các đ ớ ng  ng và kh p n i có rò l ọ ướ t n c không.

ườ ệ ả ấ ỳ ị ả ­ Ph i th ng xuyên v  sinh đúng đ nh k  nhà s n xu t cho phép

ướ ơ ể

c ki m tra và chu n b  h  th ng bôi tr n tr ụ ộ ắ ở   c khi kh i ệ ượ   ng

121

ộ ầ ứ ơ ẩ ướ Câu 4: Các b ơ đ ng đ ng c ? Tìm nguyên nhân và các bi n pháp kh c ph c hi n t ị d u bôi tr n tiêu hao quá m c quy đ nh? ị ệ ố ệ  (5 đi m).ể

ả ờ Tr  l i :

ướ ị ệ ố ơ ể ẩ ướ ở ộ a. Các b c ki m tra và chu n b  h  th ng bôi tr n tr c khi kh i đ ng:

ấ ượ ố ượ ơ ế ớ ­ Rút ty thăm nh t xem s  l

ổ ớ ớ

ớ ộ ng nh t trong đ ng c  n u không ế ớ ấ ng nh t : th y nh t bi n màu cà phê ả c thì ph i thay nh t ngay

ậ ộ ng và ch t l ớ ấ ươ ạ đ t thì b  xung nh t thêm, riêng xem ch t l ẹ ữ ư ướ ặ ỏ ặ s a, màu đen đ m k o đ c quánh, ho c l ng nh  n ạ ộ ơ ướ tr c khi cho đ ng c  ho t đ ng.

ữ ơ ớ ộ ơ ớ

ặ ả ơ ủ ằ ổ ộ ­ Đ i v i nh ng đ ng c  l n, ho c đ ng c  có cacte khô, xem két nh t ngoài 2 b ng b m tay hay ơ ớ

ố ớ ế ệ ủ đ  thi u thì b  xung thêm, và ph i b m nh t lên cho đ  kG/cm ơ b m đi n.

ng xuyên xem đ ng h  áp l c nh t và nhi ườ ồ ớ ố ỉ ườ đ ớ ệ ộ  t đ ả ử   ớ ố  có rò r  nh t thì ph i s a ồ ng  ng và kh p n i

ộ ạ ộ ơ ­ Khi đ ng c  ho t đ ng th ườ ớ ng xuyên xem các  nh t, và th ngay.

ộ ơ ứ ớ ị b. Nguyên nhân đ ng c  hao nh t quá m c qui đ nh:

ạ ặ ớ ị ệ ượ ng có khói

­ B c xecmăng mòn, ho c b  gãy, nh t là xecmăng nh t, hi n t ơ ố ấ ớ màu xanh ra ngoài  ng thoát, và có h i nh t.

ố ầ ụ ỷ ị ọ ­ Ph t đ u tr c khu u b  mòn rò l t ra bên ngoài.

ườ ố ớ ớ ­ Các đ ỉ ng  ng nh t rò r  nh t ra ngoài.

ỏ ớ ố ầ ủ ơ ­ H ng ph t đ u c a b m nh t.

ụ ệ ắ c. Bi n pháp kh c ph c:

­ Thay xecmăng m i.ớ

ố ầ ụ ỷ ­ Thay ph t đ u tr c khu u.

ế ớ ­ Si ầ ố t các đ u  ng nh t.

ớ ố ­ Thay ph t m i.

ướ ẩ

c ki m tra và chu n b  h  th ng làm mát tr ự ị ệ ố ệ ướ ử ệ ộ ướ   c ữ   c s a ch a

ộ ệ ả ắ ể ự Câu 5: Th c hi n các b ở ộ ơ khi kh i đ ng đ ng c ? Tìm nguyên nhân và th c hi n các b ơ khi đ ng c  làm vi c khí x  có màu tr ng? (5 đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ướ ị ệ ố ể ẩ ướ ở ộ a. Các b c ki m tra và chu n b  h  th ng làm mát tr c khi kh i đ ng:

122

ủ ơ ở ướ ở ư ­ M  van thông sông (Van hút c a b m n c làm mát), van thoát đã m  ch a.

ể ơ ướ ọ ­ Ki m tra dây curoa b m n c ng t.

ướ ế ế ọ ổ ướ c ng t, n u thi u thì b  sung thêm n ổ c, khi b  sung n ướ   c

ể ­ Ki m tra két n ả ả cũng ph i x  gió.

ể ơ ướ ẹ ­ Ki m tra b m n c làm mát có quay nh  nhàng không

ố ườ ể ớ ỉ ướ ố ị ­ Quan sát và ki m tra các kh p n i đ ng  ng có b  rò r  n c không.

ộ ơ ệ ắ a. Nguyên nhân khi đ ng c  làm vi c có khói màu tr ng :

ẫ ướ ệ ­ Trong nhiên li u có l n n c.

ứ ắ ­ N t n p qui lát.

ủ ­ Th ng sinh hàn gió.

ứ ơ ­ N t s mi xylanh.

ụ ệ ắ b. Bi n pháp kh c ph c:

ả ướ ở ệ ầ ­ X  n c ầ ọ  két d u, và b u l c nhiên li u.

ụ ồ ắ ặ ớ ­ Ph c h i ho c thay n p qui lát m i.

ụ ồ ặ ớ ­ Ph c h i ho c thay sinh hàn m i.

ơ ớ ­ Thay s mi xylanh m i.

ướ ể ệ ẩ c ki m tra và chu n b  h  th ng nhiên li u tr

ệ ộ ữ ướ   c ơ

ạ ộ ố ự Câu 6: Th c hi n các b ơ ế ở ộ khi kh i đ ng đ ng c ? Tìm nguyên nhân và ti n hành s a ch a khi đ ng c ỳ ộ ề ị i đa k  đ ng c  t ho t đ ng,  tăng ga v  v  trí t ị ệ ố ử  d ng l ộ ạ  (5 đi m).ể ơ ừ ừ ừ  t i?

ả ờ Tr  l i:

ướ ị ệ ố ệ ể ẩ ướ ở ộ a. Các b c ki m tra và chu n b  h  th ng nhiên li u tr c khi kh i đ ng:

ả ướ ả ướ ầ ầ ọ c đáy két d u, x  n c đáy b u l c. ­ X  n

ể ế ế ầ ầ ầ ơ ­ Ki m tra két d u n u thi u thì b m d u vào két cho đ y.

ầ ở ­ M  van d u.

ầ ườ ơ ơ ầ ơ ồ ­ Dùng b m tay b m cho đ y đ ng  ng d u và b m cao áp.

ả ơ ườ ầ ừ ơ ừ ế ­ B m x  gió đ ng d u t b m đ n kim phun khi tàu d ng lâu ngày.

ơ ộ ị ố ạ b. Nguyên nhân đ ng c  khi tăng ga v  trí t ỳ ộ i đa k  đ ng c  t ơ ừ ừ ừ  t d ng l i:

ế ệ ­ Két nhiên li u h t.

123

ầ ọ ị ắ ­ B u l c gió b  t c

ầ ọ ị ắ ệ ­ B u l c nhiên li u b  t c.

ầ ướ ­ Trong d u có n c.

ụ ệ ắ c. Bi n pháp kh c ph c:

ổ ầ ­ B  sung d u vào két.

ử ầ ọ ­ Xúc r a b u l c gió.

ử ầ ọ ệ ­ Xúc r a b u l c nhiên li u.

ả ướ ệ ­ X  n c két nhiên li u.

ệ ướ ị ệ ố ể ẩ

ự ộ

ở ộ ệ ấ ướ ạ ộ ụ ữ ơ

ằ   ự Câu 7: Th c hi n các b c ki m tra và chu n b  h  th ng kh i đ ng b ng ệ   ơ ở ộ ệ ướ c khi kh i đ ng đ ng c ? Tìm nguyên nhân và th c hi n các bi n đi n tr ộ ử ắ pháp kh c ph c, s a ch a khi đ ng c  đang ho t đ ng mà m t n   c làm mát ngoài? (5 đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ự ệ ướ ị ở ộ ể a. Th c hi n các b ẩ c ki m tra và chu n b  kh i đ ng :

ủ ấ ắ ậ ổ ị

ừ ả ự   ế ể ­ Ki m tra dung d ch bình  cquy đ  thi u b  sung cho ng p các t m b n c c  10 ­15 mm. t

ư ủ ả ạ ệ ể ệ ắ ế ­ Ki m tra đi n áp bình  cquy, n u ch a đ  ph i n p đi n thêm.

ẹ ọ ế ỏ ể ế ặ ­ Ki m tra các k p c c bình, n u l ng si t cho ch t.

ở ộ ể ầ ầ ắ ơ ơ ộ ­ Ki m tra các đ u dây b t vào đ ng c  kh i đ ng, đ u dây vào r le.

ể ệ ầ ­ Ki m tra c u dao đi n.

ơ ạ ộ ấ ướ ộ b. Nguyên nhân đ ng c  ho t đ ng mà m t n c làm mát ngoài:

ướ ị ỏ ứ ơ ơ ­ B m n c làm mát ngoài b  h ng, gãy cánh b m, đ t dây curoa, v.v..

ầ ọ ướ ị ắ ướ ầ ắ ị ­ B u l c n c ngoài b  t c. L ạ i m t cáo ngoài m n b  rác bám đ y.

ẹ ầ ướ ­ K t rác trong b u sinh hàn n c.

ụ ử ữ ắ c. Cách kh c ph c s a ch a:

ữ ơ ử ướ ­ S a ch a b m n c làm mát, thay dây curoa.

ầ ọ ướ ệ ướ ­ V  sinh b u l c n ỡ c ngoài, g  rác ngoài l ắ i m t cáo.

124

ệ ướ ầ ­ V  sinh b u sinh hàn n c.

ở ể ề ỉ ệ ự t d a theo th  t ứ ự ổ ủ ộ    n  c a đ ng

Câu 8: Ki m tra và đi u ch nh khe h  nhi c ?ơ  (5 đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ừ ị ở ờ ­ Xác đ nh xupap hút và xupap thoát cho t ng xylanh ể  th i đi m nén.

ủ ộ ề ả ơ ị ­ Xác đ nh chi u quay c a đ ng c  (quay ph i hay quay trái)

ố ỳ ị ­ Xác đ nh cu i k  nén.

ườ ế ẩ t tiêu chu n khe h  c a xupap hút và xupap thoát. (thông th ng xupap hút ­ Bi

ở ủ 0,30mm, xupap thoát 0,04mm).

ị ­ Xác đ nh th  t ứ ự ổ  n .

ộ ơ ề

ấ ỳ ỉ ở

ố ạ ả

ầ ượ ư ế ở ỉ

ứ ự ổ ở  ạ ­ Quay đ ng c  theo chi u máy ch y, sao cho b t k  xylanh nào đó đang  ở ằ   ặ ố ế ố ỳ cu i k  nén sau đó ta ti n hành m  đai  c khóa, v n vít ch nh sao cho khe h  b ng ỉ ẩ ồ ỡ   i (ta ch nh c  xupap hút và xupap c  lá theo tiêu chu n r i ta v n khóa đai  c l ệ ề ứ   t xupap l n l t cho các thoát). Và c  nh  th  ta ti p t c đi u ch nh khe h  nhi ạ ấ ả ế ế i. t c  cá xylanh còn l xylanh k  ti p theo th  t ặ ế ụ  n  cho t

ệ ủ ơ ớ ề ể ỉ (5

Câu 9: Ki m tra và đi u ch nh góc phun s m nhiên li u c a b m cao áp? đi m).ể

Tr  l ả ờ   i:

ề ộ ạ ơ a. Lo i b m cao áp truy n đ ng bánh xe răng:

ọ ố ơ + L ai b m kh i :

ộ ở ố ỳ ướ ộ cu i k  nén tr c ĐCT m t góc

ế ạ ơ ộ ố ­ Quay đ ng c  sao cho xylanh s  1 đang  o (Xo là góc đ  nhà ch  t o cho) đ  là Xộ

ư ế ố

ả ở ị ộ ắ ầ ơ

ữ ề ấ ớ ố

ơ ơ  v  trí b t đ u b m, n u ch a đúng   ­ Lúc này piston b m cao áp s  1 ph i  ơ   ở ớ ỏ ố ở ầ m  n i l ng 3 đai  c   đ u bánh xe răng, quay đ ng c  cho bánh xe răng kéo b m ễ ế ớ   i là tr , n u kéo lui là s m, tùy mu n bao nhiêu thì coi nh ng d u nhi u khía, t ộ ộ ỗ m i khía là m t đ .

ố ế ố ạ ư ­ Xong nh  ý mu n, si t 3 đai  c l i.

ọ ế ơ + L ai b m chi c :

125

ế ố ư ơ ả ố ố ỉ ỉ ­ Ph i ch nh h t s  xylanh , không nh  b m kh i ch nh xylanh s  1 là xong.

ộ ố ỳ ướ ơ

ở ắ c ĐCT, m  n p d ấ ệ ỉ

ỏ ơ ề ọ ướ ơ   ­ Quay đ ng c  cho xylanh nào cu i k  nén tr i b m ẩ ủ ơ ơ   ố ơ ộ trên đ ng c , ch nh cho đ m đ y c a b m lên xu ng sao cho d u trên thân b m ơ ụ ộ ữ ỗ  trên v  b m (ví d  đ ng c  YANMAR l ai nhi u xylanh). ngay gi a l

ươ ự ỉ ế ­ T ng t ch nh h t các xylanh.

ề ộ ữ ậ ớ ọ ơ b. L ai b m cao áp truy n đ ng kh p ch  th p:

ươ ự ỉ ư ơ ằ ộ ố T ng t ề  ch nh nh  b m kh i truy n đ ng b ng bánh xe răng

ố ở ữ ậ ặ ơ ớ ằ Ch nh b ng cách m  n i hai đai  c kh p ch  th p, xoay m t bên b m t ớ   i

ở ớ ớ ớ ỉ ừ hay lùi t ng khía, t ễ i là s m, lùi là tr .

ướ ụ ể ẩ

ị ệ ố ệ ự ộ

ệ ở ộ ụ ơ ắ ẫ ầ ị   c ki m tra và chu n b  h  th ng tr c chân v t ơ ệ c khi kh i đ ng đ ng c ? Tìm nguyên nhân và th c hi n các bi n pháp   ướ   (5  ệ ượ c? ng d u bôi tr n trong các te có l n n

ự Câu 10: Th c hi n các b ướ tr ử x  lý, kh c ph c hi n t đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ị ệ ố ụ ẩ ướ ở ộ a. Chu n b  h  th ng tr c chân v t ị  tr c khi kh i đ ng :

ớ ố ế ế ể ướ ụ ­ N i đai  c, si t tri t láp đ  cho có n c làm mát tr c.

ơ ế ỡ ­ B m m  vào tri t láp.

ở ườ ướ ổ ệ ỡ ụ ­ M  đ ng n c vào làm mát b  đ  tr c láp.

ờ ở ầ ẫ ướ b. Nguyên nhân d u nh n cacte có l n n c :

ị ướ ườ ớ ắ ­ Joint(gioăng) n p xylanh b  rò, n c vào xylanh hay qua đ ng nh t.

ướ ọ ướ ­ Rò n c b c kim phun ( n c làm mát kim phun )

ứ ủ ắ ­ N t, th ng n p qui lát

ệ ơ ­ Rò oring(đ m) s  mi xy lanh

ứ ủ ơ ­ N t, th ng s  mi xy lanh

ủ ­ Th ng sinh hàn gió

ử ụ ệ ắ c. Bi n pháp x  lý và kh c ph c:

ắ ­ Thay joint(gioăng) n p xy lanh

­ Thay b c kimọ

126

ố ơ ướ ­ Thay ph t b m n ọ c ng t

ơ ệ ­ Thay oring(đ m) s  mi xylanh

ơ ­ Thay s  mi xylanh

ắ ạ ặ ớ ­ Hàn đ p l i ho c thay m i sinh hàn.

ệ ướ ể ẩ

ệ ố ắ ự ệ

ệ ố ậ ộ ố ở   ị ậ ự c ki m tra và chu n b  v n hành h  th ng kh i Câu 11: Th c hi n các b ệ ằ ụ   ộ đ ng b ng đi n? Tìm nguyên nhân và th c hi n các bi n pháp kh c ph c, ệ ượ ữ ử s a ch a hi n t ự ầ ng h p s  áp l c d u vào s  ch m? (5 đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ự ệ ướ ị ở ộ ệ ể ẩ ằ a.Th c hi n các b c ki m tra và chu n b  kh i đ ng b ng đi n:

ủ ậ ấ ắ ổ ị ả   ế ­ Ki m tra dung d ch bình  cquy đ  thi u b  sung thêm cho ng p các t m b n

ể  10 ­15 mm. ự ừ c c t

ư ủ ả ạ ệ ệ ể ắ ế ­ Ki m tra đi n áp bình  cquy, n u ch a đ  ph i n p đi n thêm.

ẹ ọ ế ỏ ể ế ặ ­ Ki m tra các k p c c bình, n u l ng si t  cho ch t.

ở ộ ể ầ ắ ầ ơ ơ ộ ­ Ki m tra các đ u dây b t vào đ ng c  kh i đ ng, đ u dây vào r le.

ệ ầ ­ Đóng c u dao đi n.

ự ầ ộ ố ậ b. Nguyên nhân h p s  áp l c d u vào ch m:

ự ủ ầ ơ ở ớ ­ B m d u mòn, khe h  các bánh răng quá l n, không đ  áp l c.

ở ớ ­ Piston nén đĩa ép mòn, khe h  l n.

ề ể ­ Mòn van đi u khi n.

ế ớ ầ ­ Thi u d u nh t.

ố ậ ữ ệ ắ ụ ử c. Bi n pháp kh c ph c, s a ch a vào s  ch m:

ầ ơ ­ Thay b m d u.

ạ ữ ạ ằ   ­ Piston nén lo i dùng b c xecmăng, thì thay xecmăng. Lo i nh ng piston b ng

ớ ố ạ thép  ng thì thay m i piston.

­ Thay van m i.ớ

ổ ớ ­ B  sung thêm nh t.

ụ ắ ệ ượ   ng

127

ơ ạ ộ ộ ế ự ệ Câu 12: Tìm nguyên nhân và th c hi n các bi n pháp kh c ph c hi n t ở  dàn cò? đ ng c  ho t đ ng có ti ng gõ ệ  (5 đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ơ ạ ộ ộ ế ở a. Nguyên nhân đ ng c  ho t đ ng có ti ng gõ dàn cò:

ổ ị ủ ạ ­ B c thau c a cò m  b  mòn

ỉ ớ ở ­ Ch nh khe h  xupap quá l n

­ Gãy lò xo xupap

ụ ệ ắ b. Bi n pháp kh c ph c:

ạ ổ ­ Thay b c thau cò m

ề ỉ ạ ở ­ Đi u ch nh l i khe h  xupap cho đúng

ớ ­ Thay m i lò xo xupap.

ướ ố ể ẩ

ị ệ ố ự ệ ệ

ệ ở ộ ộ ướ ắ ự ầ ạ ộ ơ ả

ụ ướ ứ ị ự c ki m tra và chu n b  h  th ng phân ph i khí Câu 13:  Th c hi n các b   ơ ộ   c khi kh i đ ng đ ng c ? Tìm nguyên nhân và th c hi n các bi n pháp tr ố   ơ kh c ph c khi đ ng c  đang ho t đ ng thì áp l c d u bôi tr n gi m xu ng d i m c qui đ nh? (5 đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ướ ị ệ ố ố ể ẩ ướ c ki m tra và chu n b  h  th ng phân ph i khí tr ở   c khi kh i

a. Các b đ ng:ộ

ố ớ ộ ướ ướ ể ắ ở ơ ­ M  cánh b m gió (đ i v i đ ng c  có cánh b m dùng đ  t t máy).

ữ ơ ộ ồ   ­ Xông máy (có nh ng đ ng c  có bugi xông máy hay dây mayso xông lu ng

khí vào xy lanh).

ể ọ ­ Ki m tra phin l c gió tuabin.

ự ầ ạ ộ ơ ả b. Nguyên nhân đông c  đang ho t đ ng áp l c d u gi m:

ẩ ọ ầ ­ Phin l c d u b n.

ẩ ờ ầ ­ Sinh hàn d u nh n b n.

ự ầ ỏ ồ ồ ờ ­ H ng đ ng h  đo áp l c d u nh n.

ỏ ơ ờ ơ ầ ­ H ng b m d u nh n bôi tr n.

­ Gãy xecmăng d u.ầ

ụ ệ ắ c. Bi n pháp kh c ph c:

128

ệ ặ ớ ọ ầ ­ V  sinh phin l c d u ho c thay m i.

ử ầ ờ ­ Thông r a sinh hàn d u nh n.

ự ầ ồ ­ Thay đ ng đo áp l c d u.

ử ơ ử ể ầ ờ ­ Ki m tra và s a ch a b m d u nh n.

ể ớ ­ Ki m tra và thay xecmăng m i.

ệ ệ ắ   c ki m tra, tìm nguyên nhân và bi n pháp kh c

ệ ượ ụ ơ ự Câu 14:  Th c hi n các b ph c hi n t ướ ể ả ủ ộ ng khí th i c a đ ng c  có màu tr ng ắ ? (5 đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ộ ơ ệ ắ a. Nguyên nhân khi đ ng c  làm vi c có khói màu tr ng :

ẫ ướ ệ ­ Trong nhiên li u có l n n c.

ứ ắ ố ­ N t n p qui lát n ướ ọ c l ồ t vào bu ng đ t.

ủ ướ ố ổ ườ ­ Th ng sinh hàn gió, n c vào bu ng đ t theo đ ng gió tăng áp.

ụ ệ ắ b. Bi n pháp kh c ph c:

ầ ọ ế ệ ầ ướ ­ Xà n ướ ở c két d u, và b u l c nhiên li u, n u có n c.

ụ ắ ị ứ ế ể ắ ặ ớ ­ Ki m tra và kh c ph c n p qui lát n u b  n t (hàn ho c thay m i).

ụ ế ị ủ ể ắ ặ ớ ­ Ki m tra và kh c ph c n u sinh hàn b  th ng (hàn ho c thay m i).

ự ệ ắ

ộ ố ơ ớ ụ ị ứ ơ Câu 15:  Tìm nguyên nhân và th c hi n bi n pháp kh c ph c hi n t h p s  ma sát c  gi ệ ệ ộ t đ  cao h n m c quy đ nh. ệ i làm vi c có nhi ệ ượ   ng  (5 đi m).ể

Tr  l ả ờ   i:

ệ ộ ứ ộ ố ơ ớ ệ i làm vi c có nhi ơ t đ  cao h n m c qui

a. Nguyên nhân h p s  ma sát c  gi ị đ nh:

ố ị ế ố ­ Hai đĩa b  b  mòn h t b .

ả ở ỉ ỏ ở ­ Ch nh kho ng h  sai, khe h  nh .

ộ ố ơ ớ ế ế ớ ớ ­ H p s  ma sát c  gi i h t nh t, thi u nh t.

ệ ố ộ ộ ị ẹ ­ H  th ng làm ngu i b  k t, làm ngu i kém.

ụ ử ộ ố ữ ệ ệ ắ ệ ộ b. Bi n pháp kh c ph c, s a ch a khi h p s  làm vi c có nhi t đ  cao:

129

ố ớ ­ Thay hai đĩa b  m i.

ạ ở ỉ ­ Ch nh l ố i khe h  hai đĩa b .

ổ ớ ­ B  sung nh t thêm.

ử ạ ệ ố ­ S a l i h  th ng làm mát.

ệ ệ ắ   c ki m tra, tìm nguyên nhân và bi n pháp kh c

ệ ượ ụ ơ ự Câu 16:  Th c hi n các b ph c hi n t ể ướ ả ủ ộ ng khí th i c a đ ng c  có màu xanh ? (5 đi m).ể

ả ờ Tr  l i:

ộ ơ ể a. Ki m tra và tìm nguyên nhân đ ng c  có khói màu xanh:

ớ ơ ư ể ạ ớ ­ Ki m tra b c xecmăng không khít do b c xecmăng m i ch a ôm v i s  mi

ặ ị xylanh ho c xecmăng, xylanh b  mòn quá gi ạ ớ ạ i h n cho phép.

ề ố ớ ị ở ỳ ỏ    k  hút, h ng

­ Ki m tra  ng guide ( ng k m) xupap hút b  mòn hút nh t vào  ố ố ể ớ ặ ph t ch n nh t.

ấ ượ ể ệ ẫ ớ ­ Ki m tra ch t l ng nhiên li u có l n nh t không.

ụ ử ữ ắ b. Kh c ph c s a ch a:

ắ ẽ ế ế ạ ộ ờ ị ặ ­ Ch y m t th i gian ng n s  h t ho c thay xecmăng, xylanh n u b  mòn.

ớ ế ị ỏ ề ặ ố ố ­ Thay  ng k m xupap hút, ph t ch n nh t n u b  h ng.

ớ ể ệ ụ ệ ượ ­ Thay nhiên li u s ch. ắ nhiên li u không vào t i xylanh ng

ệ ự ậ

ệ ấ

ầ ọ ơ ị ắ ệ

ặ ổ ầ

130

ở ả ướ ở ể ẩ ệ ế ệ ạ Câu 17.  Ki m tra kh c ph c hi n t ơ diesel? (5 đi m).ể ộ đ ng c   ả ờ Tr  l i: ­ Nguyên nhân ặ ế ở ư + Ch a m  van ho c h t nhiên li u trong két tr c nh t  ị ẫ ướ ệ c  + Nhiên li u b  l n n ệ ố + Có không khí trong h  th ng cung c p nhiên li u. + Góc phun nhiên li u không đúng  + B u l c nhiên li u b  t c  ị ắ ể + B m chuy n nhiên li u b  t c ụ ệ ắ ­ Bi n pháp kh c ph c ệ + M  van nhiên li u ho c b  xung két d u  ệ ố c trong h  th ng  + X  n ệ ố ả + M  nút x  trên h  th ng nhiên li u đ  đ y h t không khí ra

ế ậ ạ t l p l i góc phun cho đúng.

ơ ấ ể ệ ẫ ộ + Thi ầ ọ ệ ệ + V  sinh b u l c nhiên li u  ơ ể + Ki m tra b m chuy n nhiên li u và c  c u d n đ ng.

ộ ố ắ ể ụ ệ ượ m t s  xylanh không làm vi c? ệ (5 ng

Câu 18. Ki m tra kh c ph c hi n t đi m).ể ả ờ Tr  l i: ­ Nguyên nhân ơ ị ẹ ị ơ

ở ặ ế ị ẹ

ị ẫ

ớ ầ ị ỏ

ể i kim phun

ạ + Piston b m cao áp b  k t hay lò xo piston b m cao áo b  gãy. + Kim phun b  k t, h   ho c lò xo y u  ủ ị ỏ + Van tăng áp b  h ng hay lò xo c a van b  g y. ố + Đ u n i các  ng cao áp b  l ng. + Xecmăng b  mòn gãy  ở ị + Xupáp b  kênh h . ệ ụ ­ Bi n pháp kh c ph c ế ộ + Ki m tra xem xét thay th  b  đôi piston hay lò xo. ạ ỉ + Tháo ki m tra và đi u ch nh l ể ớ + Ki m tra và thay th  van m i.  ể ồ ặ + Ki m tra r i v n ch t l ể + Ki m tra và thay m i xecmăng + Rà  l ề ế ặ ạ i ớ ớ ế  v i đ . i xupáp

131

Ỏ Ự Ệ CÂU H I TH C HÀNH MÔN ĐI N TÀU ­M2

ở ộ ự ể ậ ạ ệ Câu 1: Th c hành v n hành m ch đi n kh i đ ng máy diesel, ki m tra và

ệ ượ ắ ơ ở ộ ở ộ ộ ấ ụ kh c ph c hi n t ng khi  n nút kh i đ ng mà đ ng c  kh i đ ng không

quay? (5 đi m)ể

ả ờ Tr  l i:

ậ ạ ở ộ

ẩ ợ ậ ị ườ ế i th  v n hành ti n hành các thao tác

ầ ạ

Ấ ở ộ cắ  an toàn c a m ch kh i đ ng ệ ở ộ ấ ổ

ở ộ ế ượ ở ộ ừ ầ

ả ả ừ ở ộ ổ ạ ắ ớ

ơ ở ộ ở ộ

a. V n hành m ch kh i đ ng máy dieSel ­ Sau khi đã làm xong công tác chu n b  ng sau:  ủ ặ ­ Đóng c u dao ho c công t ế ổ,  khi có d u hi u máy đã n  thì nhanh ­  n nút kh i đ ng, nghe ti ng máy n   ỗ   ỗ ầ ấ ỏ c quá 5 giây, m i chóng buông tay kh i nút b m. M i l n kh i đ ng không đ ẫ   ầ  10­ 15 giây, n u ba l n kh i đ ng mà máy v n l n kh i đ ng ph i cách nhau t ở ộ   ụ ư ch a n  thì ph i d ng l i tìm nguyên nhân và kh c ph c xong m i kh i đ ng ti p.ế ộ ấ b. Khi  n nút kh i đ ng mà đ ng c  kh i đ ng không quay: ­ Nguyên nhân:

ơ diesel. i đ ng c

ụ ­ Bi n pháp kh c ph c:

ặ ấ ế ắ ư ạ ế ổ + Thao tác không đúng quy trình. ư ắ ả ộ + Ch a c t t ế +  c quy y u. ắ ệ ạ + Thao tác l i theo đúng quy trình. ố ề ị + Đ a tay s  v  v  trí Stop. ắ + N p b  sung  c quy ho c đ u ghép thay th   c quy đã y u.

ở ộ ự ể ậ ạ ệ Câu 2: Th c hành v n hành m ch đi n kh i đ ng máy diesel, ki m tra và

ệ ượ ắ ơ ở ộ ở ộ ộ ấ ụ kh c ph c hi n t ng khi  n nút kh i đ ng mà đ ng c  kh i đ ng không

có đi n?ệ  (5 đi m)ể

132

ả ờ Tr  l i:

ậ ạ ở ộ

ẩ ợ ậ ị ườ ế i th  v n hành ti n hành các thao tác

ặ ầ ạ

ở ộ ấ ở ộ Ấ ổ

ỗ ầ ỏ

ở ộ ế ượ ở ộ ừ ầ

ả ả ừ ở ộ ổ ạ ắ ớ

133

a. V n hành m ch kh i đ ng máy diesel ­ Sau khi đã làm xong công tác chu n b  ng sau:  ủ ­ Đóng c u dao ho c công tác an toàn c a m ch kh i đ ng ế ệ ổ ­  n nút kh i đ ng, nghe ti ng máy n  khi có; d u hi u máy đã n  thì nhanh   ỗ   ấ c quá 5 giây, m i chóng buông tay kh i nút b m. M i l n kh i đ ng không đ ẫ   ầ  10­ 15 giây, n u ba l n kh i đ ng mà máy v n l n kh i đ ng ph i cách nhau t ở ộ   ụ ư ch a n  thì ph i d ng l i tìm nguyên nhân và kh c ph c xong m i kh i đ ng ti p.ế

ơ ở ộ ở ộ ệ

ộ ấ b. Khi  n nút kh i đ ng mà đ ng c  kh i đ ng không có đi n: ­ Nguyên nhân:

ố ị ạ ế ặ ậ + Dây n i b  ch m ch p ho c ti p xúc kém.

Ắ ế ậ ị ư ỏ +  c quy quá y u th m chí đã b  h h ng.

ổ ị + Ch i than b  mòn

­ Bi n pháp kh c ph c: ế ụ ặ ạ ạ ỗ ị ặ ạ ắ ệ ữ + Thay th  ho c c o s ch nh ng ch  b  ô xy hóa và b t ch t l i.

ế ắ ạ ổ ặ + N p b  sung ho c thay th   c quy.

ổ ớ + Thay m i ch i than.

ở ộ ự ể ậ ạ ệ Câu 3: Th c hành v n hành m ch đi n kh i đ ng máy diesel, ki m tra và

ệ ượ ắ ệ ố ậ ụ kh c ph c hi n t ng khi v n hành h  th ng hai bánh răng không vào

kh p?ớ  (5 đi m)ể

ả ờ Tr  l i:

ậ ạ ở ộ

ẩ ợ ậ ị ườ ế i th  v n hành ti n hành các thao tác

ặ ầ ạ

ở ộ ấ ở ộ Ấ ổ

ỗ ầ ỏ

ở ộ ế ượ ở ộ ừ ầ

ả ả ừ ở ộ ổ ạ ắ ớ

a. V n hành m ch kh i đ ng máy diezel ­ Sau khi đã làm xong công tác chu n b  ng sau:  ủ ­ Đóng c u dao ho c công tác an toàn c a m ch kh i đ ng ế ệ ổ ­  n nút kh i đ ng, nghe ti ng máy n  khi có; d u hi u máy đã n  thì nhanh   ỗ   ấ c quá 5 giây, m i chóng buông tay kh i nút b m. M i l n kh i đ ng không đ ẫ   ầ  10­ 15 giây, n u ba l n kh i đ ng mà máy v n l n kh i đ ng ph i cách nhau t ở ộ   ụ ư ch a n  thì ph i d ng l i tìm nguyên nhân và kh c ph c xong m i kh i đ ng ti p.ế

134

ệ ố ớ ậ b. Khi v n hành h  th ng hai bánh răng không vào kh p

­ Nguyên nhân:

ở ạ ệ + H  m ch đi n.

ồ ị ủ ả ả ộ + Đ  căng c a lò xo h i v  bánh răng không đ m b o.

ệ ắ ụ ­ Bi n pháp kh c ph c

ử ơ ữ ộ + S a ch a đ ng c  kh ởi đ ng.ộ

135

+ Thay lò xo m i.ớ

ở ộ ự ể ậ ạ ệ Câu 4: Th c hành v n hành m ch đi n kh i đ ng máy disel, ki m tra và

ệ ượ ắ ủ ộ ậ ụ kh c ph c hi n t ng khi v n hành h  th ng ơ ỏ ệ ố bánh răng c a đ ng c  kh i

ộ ỏ đ ng không tách kh i bánh đà ? (5 đi m)ể

ả ờ Tr  l i:

ậ ạ ở ộ

ẩ ợ ậ ị ườ ế i th  v n hành ti n hành các thao tác

ặ ầ ạ

ở ộ ấ ở ộ Ấ ổ

ỗ ầ ỏ

ở ộ ế ượ ở ộ ừ ầ

ả ả ừ ở ộ ổ ạ ắ ớ

a. V n hành m ch kh i đ ng máy diesel ­ Sau khi đã làm xong công tác chu n b  ng sau:  ủ ­ Đóng c u dao ho c công tác an toàn c a m ch kh i đ ng ế ệ ổ ­  n nút kh i đ ng, nghe ti ng máy n  khi có; d u hi u máy đã n  thì nhanh   ỗ   ấ c quá 5 giây, m i chóng buông tay kh i nút b m. M i l n kh i đ ng không đ ẫ   ầ  10­ 15 giây, n u ba l n kh i đ ng mà máy v n l n kh i đ ng ph i cách nhau t ở ộ   ụ ư ch a n  thì ph i d ng l i tìm nguyên nhân và kh c ph c xong m i kh i đ ng ti p.ế

ủ ộ ệ ố ơ ậ ộ b. Khi v n hành h  th ng bánh răng c a đ ng c  kh iở  đ ng không tách

ỏ kh i bánh đà .

­ Nguyên nhân:

ấ ị ỏ

ở ộ ồ ị ị ẹ ộ ộ ơ ở ộ + Nút b m kh i đ ng b  h ng. ạ ủ + Đ  linh ho t c a bánh răng đ ng c  kh i đ ng và lò xo h i v  b  k t ho c b ặ ị

gãy.

ệ ắ ụ ­ Bi n pháp kh c ph c

ử i ho c thay m i.

ặ ề ế ế ị ỉ ớ ạ ộ ớ ủ   i đ  v i c a i, n u b  gãy thì thay m i, đi u ch nh l

136

ị ẹ ộ ơ ữ ạ ắ ầ + Nhanh chóng tháo c t c u dao sau đó s a ch a l ớ ạ ỉ + N u b  k t thì ch nh l ở ộ bánh răng đ ng c  kh i đ ng.

ự ể ắ ậ ạ ạ ắ ệ Câu 5: Th c hành v n hành m ch đi n n p cho  c quy, ki m tra và kh c

ệ ượ ụ ỏ ph c hi n t ng v  máy phát nóng quá m c? ứ  (5 đi m)ể

ả ờ Tr  l i:

ậ ạ

ắ ạ ổ ắ ở ệ ở ắ ạ ế ộ ạ ch  đ  n p tr  lên thì đóng công t c n p cho t c quy

ạ ủ ổ ắ c quy kh i đ ng và

ắ ở ộ ạ ắ ạ ủ ổ ắ ắ ế ắ ế c quy chi u sáng đ n khi no đi n thì ng t dòng n p.

ệ ượ ỏ ứ ng v  máy phát nóng quá m c

ả ớ ố ừ ế ị ạ ậ ị t ch  b  ch m ch p.

ị ố i l n quá tr  s  quy đ nh. ế  máy phát đ n ti ị ỏ ế  đ  b  khô, vòng bi b  h ng

a. V n hành m ch đi n n p cho  c quy ộ ố ­ Khi t c đ  vòng tua  ướ . ở ộ c kh i đ ng tr ệ ệ ấ ­ Khi có d u hi u báo no đi n thì ng t công t c n p c a t ệ đóng công t c n p c a t b. Hi n t ­ Nguyên nhân + Dòng t + Dây n i t Ổ ỡ ị +  ệ

ắ ố

ế ủ ơ ả ọ ạ ớ ệ i l p cách đi n.

ả ị ạ ổ ỡ ế ổ ỡ ị ầ ị ắ ị ố t ch  đi u ch nh gi m tr  s  kh ng ch  c a r  le dòng. ậ  đ , n u đ  b  mòn quá quy đ nh làm máy phát

ổ ỡ ớ ụ ­ Bi n pháp kh c ph c ỉ ế ề ế +  Tháo n p ti ừ ộ ế ể +  Ki m tra t ng dây m t n u b  ch m ch p thì ph i b c l ỡ ổ +  Tra d u m  b  sung vào các  ả ị  đ  m i. b  nóng thì ph i thay

ự ể ắ ậ ạ ạ ắ ệ Câu 6: Th c hành v n hành m ch đi n n p cho  c quy, ki m tra và kh c

ệ ượ ụ ạ ắ ph c hi n t ng không có dòng n p vào  c quy? (5 đi m)ể

ả ờ Tr  l i:

ậ ạ

ệ ở ạ ắ ế ộ ạ ở ắ ạ ổ ắ ch  đ  n p tr  lên thì đóng công t c n p cho t c quy

ạ ủ ổ ắ c quy kh i đ ng và

137

ắ ạ ủ ổ ắ ắ ế ắ ế ắ ở ộ ạ a. V n hành m ch đi n n p cho  c quy ộ ố ­ Khi t c đ  vòng tua  ướ . ở ộ c kh i đ ng tr ệ ệ ấ ­ Khi có d u hi u báo no đi n thì ng t công t c n p c a t ệ đóng công t c n p c a t c quy chi u sáng đ n khi no đi n thì ng t dòng n p.

ệ ượ ạ ắ b. Hi n t ng không có dòng n p vào  c quy

­ Nguyên nhân

ẫ ừ ế ữ ấ ẫ ắ ặ ố ế ế ắ + Dây d n đ u n i gi a các  c quy ho c dây d n t ti ị t ch  đ n  c quy b

ế ế ứ đ t, không ti p xúc, ti p xúc kém.

ộ ế + B  ti ế ị ỏ t ch  b  h ng

ụ ­ Bi n pháp kh c ph c

ị ứ ế ắ ẫ ớ

ắ ặ ạ i dây d n  c quy, n u dây d n b  đ t thì thay m i. ớ ộ ế ẫ ắ ế ệ + B t ch t l + Thay m i b  ti t ch

ự ể ắ ậ ạ ắ ạ ệ Câu 7: Th c hành v n hành m ch đi n n p cho  c quy, ki m tra và kh c

ệ ượ ụ ị ố ố ế ủ ế ế ị ph c hi n t ng các tr  s  kh ng ch  c a ti t ch  không đúng quy đ nh? (5

đi m)ể

ả ờ Tr  l i:

ậ ạ

ạ ắ ế ộ ạ ệ ở ở ắ ạ ổ ắ ch  đ  n p tr  lên thì đóng công t c n p cho t c quy

a. V n hành m ch đi n n p cho  c quy ộ ố ­ Khi t c đ  vòng tua  ướ . ở ộ c kh i đ ng tr

ắ ạ ủ ổ ắ ở ộ ệ ấ ắ ệ ­ Khi có d u hi u báo no đi n thì ng t công t c n p c a t c quy kh i đ ng và

ắ ạ ủ ổ ắ ế ế ệ ạ ắ đóng công t c n p c a t c quy chi u sáng đ n khi no đi n thì ng t dòng n p

ệ ượ ị ố ố ế ủ ế ế ị b. Hi n t ng các tr  s  kh ng ch  c a ti t ch  không đúng quy đ nh

­ Nguyên nhân ố ộ ủ ặ ấ + T c đ  c a cao quá ho c th p quá.

138

ị ề ề ỉ ừ ệ ộ ị + Các vít đi u ch nh b  đ  xe t ủ  đó làm đ  căng c a lò xo b  sai l ch.

ụ ­ Bi n pháp kh c ph c ộ ơ ấ ề ả ố ộ ỉ ộ ệ + Đi u ch nh t c đ  máy phát thông qua c  c u truy n đ ng (tăng, gi m đ

ề căng dây curoa…)

ề ỉ ạ ị ố ớ +Thay vít m i, đi u ch nh l i các tr  s  cho đúng.

ự ể ắ ậ ạ ạ ắ ệ Câu 8: Th c hành v n hành m ch đi n n p cho  c quy, ki m tra và kh c

ệ ượ ụ ạ ấ ị ph c hi n t ặ ng dòng n p cao quá ho c th p quá đ nh m c? ứ  (5 đi m)ể

ả ờ Tr  l i:

ậ ạ

ạ ắ ế ộ ạ ệ ở ở ắ ạ ổ ắ ch  đ  n p tr  lên thì đóng công t c n p cho t c quy

a. V n hành m ch đi n n p cho  c quy ộ ố ­ Khi t c đ  vòng tua  ướ . ở ộ c kh i đ ng tr

ắ ạ ủ ổ ắ ở ộ ệ ấ ắ ệ ­ Khi có d u hi u báo no đi n thì ng t công t c n p c a t c quy kh i đ ng và

ắ ạ ủ ổ ắ ệ ế ế ạ ắ đóng công t c n p c a t c quy chi u sáng đ n khi no đi n thì ng t dòng n p

ệ ượ ị ố ố ế ủ ế ế ị b. Hi n t ng các tr  s  kh ng ch  c a ti t ch  không đúng quy đ nh

­ Nguyên nhân

ụ ặ ấ ố

ơ ố ộ

ụ ­ Bi n pháp kh c ph c

ẫ ạ ế ế ơ ế ế ở ị ố  v  trí cao ho c m t tác d ng kh ng ch . + Do r  le kh ng ch   ấ + T c đ  máy chính th p. ắ ệ +  Đi u ch nh r ế ợ    le kh ng ch  dòng, n u dòng n p v n còn cao thì k t h p

ỉ ố ả ơ ệ đi u ch nh c  r  le đi n áp. ừ ừ ố ộ  t ề ỉ + Tăng t t c đ  quay máy chính.

ắ ặ ầ ng ắ khi đóng công t c   ho c c u dao

ụ ệ ượ ệ  (5 đi m)ể

139

ả ờ Câu 9: Ki m tra kh c ph c hi n t ả b ng đi n t ng không có đi n? Tr  l ể ệ ổ i:

ướ ể a. Các b c ki m tra:

ể ạ ắ ­ Ki m tra l i  c quy

ệ ổ ặ ầ ắ ả ệ ượ ạ khi đóng công t c   ho c c u dao b ng đi n t ng không có ng

ể ­ Ki m tra các lo i dây d n. b. Hi n t đi nệ ­ Nguyên nhân

ể ọ

ắ ồ ấ ườ ệ ả ấ ắ + Đ u  c quy sai ặ ế + Các ti p đi m b t vào c c bình không ch c  ị ứ + Đ ng dây ngu n c p lên b ng đi n b  đ t

ệ ắ ụ ­ Bi n pháp kh c ph c

ấ ạ ắ ặ ả ế ố + Ki m tra đ u l + Si i  c quy  ả i cho ch t đ m b o ti p xúc t ể ế ạ t l t.

ị ứ ố ạ ầ ế ẫ ấ ế ớ + N u dây d n b  đ t thì đ u n i l i c n thi t thì thay m i.

ể ắ ặ ộ   ộ ệ ố ng khi toàn b  h  th ng ho c m t

ế ệ ượ ụ ệ  (5 đi m)ể

Câu 10: Ki m tra kh c ph c hi n t ạ m ch chi u sáng không có đi n? ả ờ Tr  l i:

ướ ể a. Các b c ki m tra:

ể ạ ầ ầ ­ Ki m tra l i c u chì, c u dao.

ạ ẫ

ộ ệ ố ộ ế ặ ạ ệ ượ ng khi toàn b  h  th ng ho c m t m ch chi u sáng không có

ể ­ Ki m tra các lo i dây d n. b.  Hi n t đi n.ệ ­ Nguyên nhân:

ặ ầ ắ ầ ị ư ỏ + Công t c, c u dao ho c c u chì b  h h ng.

ị ứ ế ẫ + Dây d n b  đ t, ti p xúc kém.

ụ ệ ắ ­ Bi n pháp kh c ph c:

ặ ầ ủ ế ế ắ ầ   + Đánh bóng ho cặ  hàn đ p các ti p xúc c a công t c ho c c u dao, n u c u

ị ứ ủ ạ ắ ớ chì b  đ t dây thì thay dây m i theo đúng ch ng lo i.

140

ế ẫ ị ư ỏ ố ạ ặ ớ h ng th ể ấ ì có th  đ u n i l i ho c thay m i. + N u dây d n nào b  h

ằ ệ ơ ộ ở ộ

ằ ắ ệ ơ ộ

ệ ự ệ ượ ụ ế  (5 đi m)ể

ệ ư ướ ằ ả ệ

ấ ệ ở ộ ề ị ệ ệ ấ

ở ộ ẽ ệ ằ ố

ồ ủ ơ ừ ở ộ ả ạ ạ ơ

ạ ở ộ ế ổ

ơ ỗ ầ ấ

ơ ư ổ ầ ế ở ộ ớ ấ ạ

ở ộ ộ ụ ồ ổ ầ ả ơ ớ

ệ ộ ở ộ ơ ế ằ ặ ế ệ ượ ng khi kh i đ ng b ng đi n đ ng c  không quay ho c quay y u

ể   Câu 11: Th c hi n quy trình kh i đ ng đ ng c  diesel (b ng đi n). Ki m ở ộ   ng khi kh i  đ ng b ng đi n đ ng c  không quay tra kh c ph c hi n t ặ ho c quay y u ? ả ờ i: Tr  l ở ộ a. Kh i đ ng b ng đi n ầ ấ c tiên ph i đóng c u dao đi n chính, đ a tay ga v  v  trí c p nhiên li u và ­ Tr ở ở ộ m  khoá đi n. Khi kh i đ ng  n nút kh i đ ng  làm xu t hi n dòng đi n trong lõi ệ ừ ủ ơ đi n t  c a r  le kh i đ ng.  ế   ạ ả ế ừ ­ Dòng t  tính t o ra s  hút lõi có b n ti p xúc b ng đ ng làm n i m ch đi n đ n ở ộ ắ ở ộ ơ ộ đ ng c  kh i đ ng. Khi nh  nút kh i đ ng thì lò xo c a r  le kh i đ ng ng t lõi   ở ộ   ộ ớ ệ i. Khi kh i đ ng không cho ti p xúc v i m ch đi n đ ng c  kh i đ ng d ng l ả ở ộ ộ đ ng c  đã n  thì nh  ngay nút kh i đ ng. ở ộ ả   ộ ­ M i l n  n nút kh i đ ng không dài quá 3 ÷ 5 giây n u đ ng c  ch a n  ph i ở   ợ ả i. Sau ba l n kh i nh  nút kh i đ ng đ i 30 ÷ 40 giây sau m i  n nút kh i đ ng l ộ ắ ư đ ng mà đ ng c  ch a n  c n ph i tìm nguyên nhân và kh c ph c r i m i cho   ở ộ kh i đ ng ti p. b. Hi n t ­ Nguyên nhân

ặ ế ở ạ ố   t

ệ ở ộ ở ộ ị ư

ủ ệ ặ

ể ể ạ ớ ắ ổ + H  m ch đi n kh i đ ng ho c ti p xúc không t + Máy kh i đ ng b  h ị ế ắ ệ + Bình  c quy b  h t đi n ho c đi n áp không đ ệ ụ ­ Bi n pháp kh c ph c ố ế ẫ + Ki m tra các dây d n và các n i k t ữ + Ki m tra và s a ch a ặ + N p b  sung ho c thay m i  c quy

ằ ệ

ắ ồ ơ ộ ự ụ ộ ơ ạ ệ ệ ượ ư ng khi ở ộ ộ đ ng c  ch y m t vài vòng r i ng ng l

ằ ả ướ ư ệ ệ ấ

ề ị ệ ở ộ ệ ệ ấ ấ

ở ộ ẽ ệ ằ ố

141

ồ ủ ơ ạ ở ộ ạ ở ộ ả ắ ể Câu 12: Th c hi n quy trình kh i đ ng đ ng c  diesel (b ng đi n). Ki m  ạ (5  i?  tra kh c ph c hi n t đi m)ể ả ờ i: Tr  l ở ộ a. Kh i đ ng b ng đi n ầ ­ Tr c tiên ph i đóng c u dao đi n chính, đ a tay ga v  v  trí c p nhiên li u và ở ở ộ m  khoá đi n. Khi kh i đ ng  n nút kh i đ ng làm xu t hi n dòng đi n trong lõi ệ ừ ủ ơ đi n t  c a r  le kh i đ ng.  ế   ả ế ừ ­ Dòng t  tính t o ra s  hút lõi có b n ti p xúc b ng đ ng làm n i m ch đi n đ n ở ộ ơ ộ   đ ng c  kh i đ ng. Khi nh  nút kh i đ ng thì lò xo c a r  le kh i đ ng ng t lõi

ơ ạ ạ ừ ở ộ ở ộ   i. Khi kh i đ ng

ế ổ ộ ệ ở ộ

ơ ỗ ầ ấ

ớ ấ ế ở ộ ơ ư ổ ầ ạ

ơ ả ổ ầ ở ộ ộ ụ ồ ớ

ệ ộ ở ộ ơ ế ằ ặ ế ệ ượ ng khi kh i đ ng b ng đi n đ ng c  không quay ho c quay y u

ầ ọ

ớ không cho ti p xúc v i m ch đi n đ ng c  kh i đ ng d ng l ả ộ đ ng c  đã n  thì nh  ngay nút kh i đ ng. ở ộ ả   ộ ­ M i l n  n nút kh i đ ng không dài quá 3 ÷ 5 giây n u đ ng c  ch a n  ph i ở   ợ ả i. Sau ba l n kh i nh  nút kh i đ ng đ i 30 ÷ 40 giây sau m i  n nút kh i đ ng l ộ ắ ư đ ng mà đ ng c  ch a n  c n ph i tìm nguyên nhân và kh c ph c r i m i cho   ở ộ kh i đ ng ti p. b. Hi n t ­ Nguyên nhân ị ắ ệ + B u l c nhiên li u b  t c ị ẫ ướ ệ c + Nhiên li u b  l n n ị ắ ườ ấ ẫ ố ng  ng d n th p áp b  t c + Các đ ặ ị ở ế ệ ố ệ + Nhiên li u trong h  th ng thi u ho c b  h . ụ ­ Bi n pháp kh c ph c

ệ ệ ố c trong h  th ng ườ ố ng  ng ệ ổ ắ ệ ệ ầ ọ + V  sinh b u l c nhiên li u ả ướ + X  n ệ + Tháo v  sinh đ ủ + B  sung nhiên li u cho đ .

ự ể ắ ậ ạ ạ ắ ệ Câu 13: Th c hành v n hành m ch đi n n p cho  c quy, ki m tra và kh c

ủ ệ ụ ệ ắ ạ ph c hi n t ệ ượ Máy phát không đ  đi n áp nên không n p đi n cho  c ng

quy? (5 đi m)ể

ả ờ Tr  l i:

ậ ạ

ạ ắ ế ộ ạ ệ ở ở ắ ạ ổ ắ ch  đ  n p tr  lên thì đóng công t c n p cho t c quy

a. V n hành m ch đi n n p cho  c quy ộ ố ­ Khi t c đ  vòng tua  ướ . ở ộ c kh i đ ng tr

ắ ạ ủ ổ ắ ở ộ ệ ấ ắ ệ ­ Khi có d u hi u báo no đi n thì ng t công t c n p c a t c quy kh i đ ng và

ắ ạ ủ ổ ắ ế ế ệ ắ ạ đóng công t c n p c a t c quy chi u sáng đ n khi no đi n thì ng t dòng n p

ệ ượ ủ ệ ệ ắ ạ ng máy phát không đ  đi n áp nên không n p đi n cho  c quy

142

b. Hi n t * Nguyên nhân:

ổ ế ớ ổ

ệ ủ ơ ế ệ ể ấ ố

ắ * Bi n pháp kh c ph c:

ả ổ

ể ề ể ạ ị ố ể ể ể ế ề ố ­ Ch i than quá mòn nên không ti p xúc v i c  góp kém. ư ủ ố ộ ­ Máy phát quay ch a đ  t c đ . ị ạ ­ Máy b  ch m mát. ế ­ Đi n áp đóng ti p đi m c a r  le kh ng ch  đi n áp th p quá ệ ụ ­ Ki m tra ch i than mòn quá ph i thay. ủ ố ộ ­ Ki m tra dây côroa, tay ga máy diezen đ  đi u ch nh cho máy đ  t c đ . ế ệ ­ Ki m tra, đi u chinh l ỉ ủ ơ i tr  s  đóng ti p đi m c a r  le kh ng ch  đi n áp.

ư ỏ ạ ườ ệ ấ ườ ặ ủ Câu 14: Nêu các d ng h  h ng th ạ ng g p, các tình tr ng làm vi c b t th ng  c a máy phát

ả ệ ườ ệ ư ỏ ụ ằ ắ đi n và các b o v  th ng dùng nh m kh c ph c các h  h ng đó? (5 đi m)ể

Tr  l i:ả ờ

ng g p

ườ *  Các d ng h  h ng th ề

ữ ạ ắ ạ ư ỏ ạ ậ ố ớ ệ

ạ ạ ừ .

ộ * Các tình tr ng làm vi c b t th

ạ ể ủ  máy phát đi nệ : ườ ng c a ạ

ặ ở máy phát đi nệ      ộ ­ Ng n m ch nhi u pha trong cu n stator.   ­ Ch m ch p gi a các vòng dây trong cùng 1 pha (đ i v i các máy phát đi n có cu ndâykép). ộ ­ Ch m đ t 1 pha trong cu n dây stator. ặ ể ­ Ch m đ t m t đi m ho c hai đi m m ch kích t ệ ấ ả   ắ ­ Dòng đi n tăng cao do ng n m ch ngoài ho c quá t i. ộ ệ ấ ấ ạ ệ ầ ự ấ ả ộ ặ ắ ắ ặ i đ t ng t ho c khi c ït ng n

ạ ­ Đi n áp đ u c c máy phát tăng cao do m t t m ch ngoài.

ườ ạ ấ Ngoài ra còn có các tình tr ng làm vi c b t th

ừ ấ ồ ộ ầ ố ấ ệ , m t đ ng b , t n s  th p, máy phát làm vi c ư ả ố   ng khác nh : T i không đ i ế ộ ộ   ệ ở  ch  đ  đ ng

ư ỏ ả ệ ườ

ệ ệ ể ả ằ ố ụ ng dùng nh m kh c ph c các h  h ng nói trên ườ ạ ắ ự ố ạ i các d ng s  c  nêu trên, ng i ta th ườ   ng

ọ ể ử ả

ộ ự ố ừ  cho s  c .

ấ ấ ạ ả ự ố i cho s  c .

143

ấ ứ x ng, m t kích t c , …ơ * Các b o v  th Đ  b o v  cho máy phát đi n ch ng l ạ ả dùng các lo i b o v  sau: ệ ệ ệ ệ ệ ố ệ ố ệ ố ệ ố ả ả ả ả ả ả ầ ự ự ố ệ ­ B o v  so l ch d c đ  phát hi n và x  lý khi x y ra s  c . ự ố ­ B o v  so l ch ngang cho s  c . ộ ạ ự ố ể ­ B o v  ch ng ch m đ t m t đi m cu n dây stator cho s  c . ạ ạ ­ B o v  ch ng ch m đ t m ch kích t ắ ­ B o v  ch ng ng n m ch ngoài và quá t ự ố ệ ­ B o v  ch ng đi n áp đ u c c máy phát tăng cao cho s  c .

ệ ự ể ả ả

ạ ệ ệ ằ

144

ệ ệ ố ố ộ ả ệ Ngoài ra b n cũng có th  dùng: B o v  kho ng cách làm b o v  d  phòng cho ệ ả ả b o v  so l ch, b o v  ch ng quá nhi t rotor do dòng máy phát không cân b ng, ấ ồ ả b o v  ch ng m t đ ng b , …