
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI
----------
NGUYỄN THỊ THÙY VÂN
NGHIÊN CỨU ĐA DẠNG VÀ SINH TỔNG HỢP
CYCLOOLIGOMER DEPSIPEPTIDE CỦA NẤM KÝ SINH
CÔN TRÙNG TẠI KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN COPIA
VÀ VƢỜN QUỐC GIA XUÂN SƠN
LUẬN ÁN TIẾN SĨ SINH HỌC
HÀ NỘI - 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI
----------
NGUYỄN THỊ THÙY VÂN
NGHIÊN CỨU ĐA DẠNG VÀ SINH TỔNG HỢP
CYCLOOLIGOMER DEPSIPEPTIDE CỦA NẤM KÝ SINH
CÔN TRÙNG TẠI KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN COPIA
VÀ VƢỜN QUỐC GIA XUÂN SƠN
Chuyên ngành: Vi sinh vật học
Mã số: 9.42.01.07
LUẬN ÁN TIẾN SĨ SINH HỌC
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: 1. PGS. TS DƢƠNG MINH LAM
2. GS. TS NGÔ SỸ HIỀN
HÀ NỘI - 2022

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân tôi. Các
kết quả công bố trong luận án là trung thực, chính xác. Tôi xin chịu trách
nhiệm hoàn toàn về số liệu, nội dung đã trình bày trong luận án.
Hà Nội, ngày 27 tháng 4 năm 2022
Tác giả luận án
Nguyễn Thị Thùy Vân

ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới:
- Thầy PGS.TS Dƣơng Minh Lam, ngƣời thầy kính mến luôn tận tình
hƣớng dẫn, dạy bảo, động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi có thể
hoàn thành tốt các công việc của luận án này.
- Thầy GS. TS Ngô Sỹ Hiền, ngƣời thầy luôn theo sát bên tôi, chỉ bảo
tận tình và có những góp ý vô cùng quý báu trong quá trình nghiên cứu.
- Quý thầy cô trong bộ môn Công nghệ sinh học - Vi sinh, TS Trần Thị
Thúy, PGS. TS Đoàn Văn Thƣợc, TS Phan Duệ Thanh, ThS Tống Thị Mơ,
CN Phạm Thị Hồng Hoa về những góp ý, hỗ trợ tinh thần trong suốt quá trình
tôi thực hiện nghiên cứu.
- Quý thầy cô trong PTN Hóa Hữu cơ, Khoa Hóa học - Trƣờng Đại học
Sƣ phạm Hà Nội; Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên - Viện Hàn lâm Khoa
học và Công nghệ Việt Nam đã giúp tôi rất nhiều trong việc thực hiện luận án.
- GS. TS Trƣơng Xuân Lam đã giúp đỡ tôi trong định loại mẫu côn trùng
thu thập ở khu vực nghiên cứu.
- Phòng Sau đại học, Ban Chủ nhiệm Khoa Sinh - Đại học Sƣ phạm Hà Nội
đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình thực hiện luận án.
- Ban Giám đốc Học viện Cảnh sát nhân dân, Lãnh đạo Khoa Kỹ thuật
hình sự đã luôn động viên và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình
học tập và nghiên cứu.
- Gia đình nhỏ, đồng nghiệp, bạn bè đã luôn yêu thƣơng, động viên, và
tạo điều kiện tốt nhất cho tôi hoàn thành khóa học.
Hà Nội, ngày 27 tháng 4 năm 2022
Tác giả luận án
Nguyễn Thị Thùy Vân

iii
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................ ii
MỤC LỤC ..................................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ..................................................... vi
DANH MỤC BẢNG ................................................................................................... vii
DANH MỤC HÌNH ................................................................................................... viii
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ 1
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU ......................................... 5
1.1. Nấm và nấm ký sinh côn trùng ............................................................................ 5
1.1.1. Giới thiệu về nấm .............................................................................................. 5
1.1.2. Nấm ký sinh côn trùng ...................................................................................... 5
1.2. Nấm ký sinh côn trùng sinh tổng hợp cyclooligomer depsipeptide ..................... 9
1.2.1. Cyclooligomer depsipeptide.............................................................................. 9
1.2.2. Đa dạng nấm ký sinh côn trùng sinh tổng hợp cyclooligomer depsipeptide .. 18
1.2.3. Con đƣờng sinh tổng hợp cyclooligomer depsipeptide ở nấm ....................... 24
1.3. Nhu cầu dinh dƣỡng và điều kiện nuôi cấy của nấm ký sinh côn trùng sinh tổng
hợp cyclooligomer depsipeptide ............................................................................... 26
1.3.1. Lựa chọn môi trƣờng nuôi cấy ........................................................................ 26
1.3.2. Độ pH .............................................................................................................. 28
1.3.3. Nguồn cacbon .................................................................................................. 29
1.3.4. Nguồn nitơ ....................................................................................................... 30
1.4. Tách chiết, tinh sạch và nghiên cứu cấu trúc cyclooligomer depsipeptide từ nấm
ký sinh côn trùng ....................................................................................................... 31
1.4.1. Tách chiết ........................................................................................................ 32
1.4.2. Tinh sạch ......................................................................................................... 33
1.4.3. Nghiên cứu cấu trúc ........................................................................................ 34