
BỘ GIÁO DỤC
VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
TRN THANH NH
NGHIÊN CỨU THÀNH PHN HÓA HỌC VÀ ỨNG DỤNG ỨC CHẾ
ĂN MÒN CHO THÉP CỦA CAO CHIẾT XUẤT TỪ CÂY LỘC
VỪNG THUỘC HỌ LECYTHIDACEAE
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC VẬT CHẤT
Ngnh: Ha hu cơ
Mã số: 9 44 01 14
H Ni - 2025

Công trình được hoàn thành tại: Học viện Khoa học và Công nghệ - Viện
Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
Người hướng dẫn khoa học:
1. Người hướng dẫn 1: PGS. TS. Nguyễn Đăng Nam, Viện Nghiên cu Khoa
học T nhiên v Công nghệ - Trường Đại học Duy Tân;
2. Người hướng dẫn 2: TS. Lê Th Phương - Viện Khoa học Vật liệu Ứng
dụng - Viện Hàn lâm KHCNVN
Phản biện 1:
Phản biện 2:
Phản biện 3:
Luận án được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ cấp Học viện
họp tại Học viện Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công
nghệ Việt Nam vào hồi ………. giờ ………, ngy …….. tháng …….. năm
……..
Có thể tìm hiểu luận án tại:
1. Thư viện Học viện Khoa học và Công nghệ
2. Thư viện Quốc gia Việt Nam

1
MỞ ĐU
1. Tnh cp thit ca lun n
Ăn mòn kim loại là một vấn đề nghiêm trọng trong nhiều ngành công
nghiệp như dầu khí, hóa chất, xây dng và giao thông vận tải. Quá trình ăn
mòn ca thép carbon và các hợp kim không chỉ gây thiệt hại lớn về kinh tế
mà còn ảnh hưởng đến hiệu suất vận hành và tuổi thọ thiết b, cũng như sc
khỏe và tính mạng con người. Hiện nay, các chất c chế ăn mòn tổng hợp
như chromate, phosphonate, imidazoline, được sử dụng rộng rãi, nhưng lại
tiềm ẩn nhiều nguy cơ như độc hại với môi trường v sc khỏe con người,
cũng như chi phí xử lý chất thải cao. Trong bối cảnh đó, chất c chế ăn mòn
có nguồn gốc t nhiên ngy cng được quan tâm nhờ vo hiệu quả c chế
cao v đc biệt thân thiện với môi trường, an ton cho người sử dụng và có
khả năng phân hy sinh học. Các hợp chất hữu cơ từ thc vật, đc biệt là
alkaloid, flavonoid, terpenoid và tannin, có thể hấp phụ lên bề mt kim loại
thông qua các cơ chế khác nhau để tạo lớp màng bảo vệ hiệu quả cho thp
khỏi s tấn công ca môi trường bên ngoi. Ngoài ra, nguồn nguyên liệu thc
vật vô cng phong phú và dễ tái sinh, giúp tăng tính sn có v giảm chi phí
sản xuất. Do đó, việc nghiên cu và phát triển chất c chế ăn mòn từ thc
vật không chỉ góp phần bảo vệ kim loại khỏi ăn mòn m còn hướng đến mục
tiêu phát triển bền vững, thay thế dần các hóa chất độc hại trong công nghiệp
và tận dụng nguồn nguyên liệu có sn, giá thành thấp, cũng như giảm thiểu
rác thải ảnh hưởng đến môi trường. Mt khác, cây Lộc vừng thường được
trồng khá phổ biến ở Việt Nam, có thể xem l nguồn nguyên liệu dồi do.
Tuy nhiên, các nghiên cu ng dụng và chuyên sâu về các bộ phận ca cây
còn hạn chế. Đc biệt, trong lĩnh vc hợp chất thiên nhiên, hiện nay chưa có
nghiên cu no trên hoa Lộc vừng v các nghiên cu liên quan đến lá đã thc
hiện từ lâu nhưng chưa đầy đ v ton diện. Trong lĩnh vc ăn mòn, chưa có
ghi nhận no về sử dụng các bộ phận Lộc vừng lm chất c chế ăn mòn. Điều

2
ny, mở ra hướng nghiên cu mới tiềm năng trong việc khảo sát thnh phần
hóa học v ng dụng kết quả khảo sát để giải thích cơ chế liên quan đến c
chế ăn mòn. Trong đề ti ny, trên cng một đối tượng nghiên cu (hoa và
lá Lộc vừng) được thc hiện, khảo sát thnh phần hóa học v đánh giá khả
năng c chế ăn mòn cho thp carbon trong môi trường acid HCl 1 M. Ngoi
ra, tính toán mô phỏng v kết hợp với nghiên cu các mô hình đng nhiệt
cũng được thc hiện để cng cố cơ chế bảo vệ ca lớp mng hữu cơ hình
thành trên bề mt thép carbon Nghiên cu la chọn dung dch khảo sát l
HCl 1 M (pH = 0) vì đây l môi trường có khả năng ăn mòn mạnh, giúp đánh
giá hiệu quả bảo vệ ca chất c chế một cách rõ ràng. Trong công nghiệp,
HCl được xem l hóa chất phổ biến được sử dụng đa dạng trong nhiều lĩnh
vc. Nồng độ 1 M đảm bảo quá trình ăn mòn diễn ra đ nhanh nhưng vẫn
kiểm soát được, phù hợp với các phương pháp phân tích điện hóa như EIS,
PDP và LPR. Ngoài ra, HCl 1 M là hệ dung dch gần với điều kiện thc tế
v thường được sử dụng phổ biến trong nghiên cu c chế ăn mòn, điều ny
giúp so sánh kết quả với các nghiên cu trước đây v tiến gần đến các ng
dụng thc tế. Từ những cơ sở đó NCS la chọn đề ti nghiên cu: “Nghiên
cu thành phần hóa học và ng dụng c chế ăn mòn cho thp ca cao chiết
xuất từ cây Lộc vừng thuộc họ Lecythidaceae”
2. Mục tiêu nghiên cứu ca lun n
Đánh giá hiệu quả c chế ăn mòn cho thp carbon trong môi trường
HCl 1M từ cao chiết xuất nước được điều chế từ hoa và lá cây Lộc vừng
(Barringtonia acutangula) thông qua điều chế v đánh giá tiềm năng cao chiết
xuất, xác đnh chính xác thành phần hóa học, các phương pháp điện hóa hiện
đại và phân tích bề mt tiên tiến. Lm rõ cơ chế c chế ăn mòn thông qua
tính toán mô phỏng da vo thnh phần hữu cơ đã được lm sáng tỏ v các
mô hình hấp phụ đng nhiệt.

3
3. Cc ni dung nghiên cứu chnh ca lun n
Nội dung 1: Thu mẫu, đnh danh tên khoa học v điều chế cao phân đoạn từ
hai bộ phận hoa v lá Lộc vừng;
Nội dung 2: Đánh giá đc tính ph hợp ca cao chiết xuất nước đã điều chế
khi lm chất c chế ăn mòn bng phương pháp đnh lượng
flavonoid, polyphenol và terpenoid, LC-MS v FT-IR;
Nội dung 3: Khảo sát thành phần hóa học v sáng tỏ cấu trúc thnh phần hữu
cơ trên cao nước và cao ethyl acetate ca hoa v cao nước ca lá
Lộc vừng;
Nội dung 4: Thử nghiệm cao nước hoa và lá làm chất c chế ăn mòn cho
thép carbon trong dung dch HCl 1 M (pH = 0) bng phương pháp
điện hóa;
Nội dung 5: Phân tích bề mt thép carbon sau khi ngâm trong dung dch HCl
1 M khi có/không có s xuất hiện ca chất c chế ăn mòn bng
các phương pháp phân tích bề mt;
Nội dung 6: Đnh lượng thành phần hóa học đã cô lập từ cao nước hoa Lộc
vừng bng hệ thống HPLC kết hợp mô hình tính toán MD v
nghiên cu các mô hình đng nhiệt để cng cố cơ chế bảo vệ ăn
mòn cho thép carbon.