
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
--------------------------------
NGUYỄN VĂN PHƯƠNG
NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HÓA HỌC VÀ ĐÁNH GIÁ
KHẢ NĂNG ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG VI KHUẨN LAM
Microcystis aeruginosa CỦA CÚC HOA VÀNG
(Chrysanthemum indicum) VÀ KEO TAI TƯỢNG (Acacia
mangium)
LUẬN ÁN TIẾN SỸ KHOA HỌC VẬT CHẤT
Hà Nội – 2025

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
--------------------------------
NGUYỄN VĂN PHƯƠNG
NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HÓA HỌC VÀ ĐÁNH GIÁ
KHẢ NĂNG ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG VI KHUẨN LAM
Microcystis aeruginosa CỦA CÚC HOA VÀNG
(Chrysanthemum indicum) VÀ KEO TAI TƯỢNG (Acacia
mangium)
Chuyên ngành: Hóa hữu cơ
Mã số: 9.44.01.14
LUẬN ÁN TIẾN SỸ KHOA HỌC VẬT CHẤT
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS. TS. Lê Thị Phương Quỳnh
2. PGS. TS. Nguyễn Tiến Đạt
Hà Nội – 2025

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan:
Đây là công trình về những nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng dẫn của
PGS. TS. Lê Thị Phương Quỳnh và PGS. TS. Nguyễn Tiến Đạt.
Luận án có sử dụng một số thông tin trích dẫn từ nhiều nguồn tham khảo khác
nhau và các thông tin trích dẫn đó được ghi rõ nguồn gốc. Các kết quả nghiên cứu
của tôi được công bố chung với các tác giả khác đã được sự nhất trí của đồng tác giả
khi đưa vào luận án. Các số liệu, kết quả mới được đưa vào luận án là trung thực
khách quan và chưa được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác ngoài các
công trình công bố của tác giả. Luận án được thực hiện và hoàn thành trong thời gian
tôi làm nghiên cứu sinh tại Học viện Khoa học và Công nghệ - Viện Hàn lâm Khoa
học và Công nghệ Việt Nam.
Hà Nội, ngày tháng năm 2025
Tác giả luận án
Nguyễn Văn Phương

ii
LỜI CẢM ƠN
Luận án “Nghiên cứu thành phần hóa học và đánh giá khả năng ức chế sinh
trưởng vi khuẩn lam Microcystis aeruginosa của cúc hoa vàng (Chrysanthemum
indicum) và keo tai tượng (Acacia mangium)” được thực hiện tại Học viện Khoa học
và Công nghệ - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Tôi xin trân trọng
cảm ơn Học viện Khoa học và Công nghệ đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và
thực hiện luận án này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban lãnh đạo cùng toàn thể cán bộ của Trung tâm
Nghiên cứu và Phát triển công nghệ cao (CHTD) đã quan tâm giúp đỡ tôi, tạo mọi
điều kiện cho tôi học tập và nghiên cứu.
Tôi xin trân trọng cảm ơn PGS. TS. Lê Thị Phương Quỳnh và PGS. TS. Nguyễn
Tiến Đạt đã tận tình hướng dẫn tôi hoàn thành luận án này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn các quý cơ quan, đoàn thể các trung tâm, viện nghiên
cứu chuyên ngành đã giúp đỡ, hỗ trợ tôi thực hiện luận án.
Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn tới gia đình, bạn bè đã luôn quan tâm, giúp
đỡ, khích lệ tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.
Xin trân trọng cảm ơn!
Tác giả
Nguyễn Văn Phương

iii
MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG ................................................................................................. vi
DANH MỤC HÌNH ................................................................................................. vii
MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN ....................................................................................... 3
1.1. Giới thiệu về loài cúc hoa vàng (Chrysanthemum indicum) ......................... 3
1.1.1. Phân loại, hình thái và phân bố ............................................................... 3
1.1.2. Thành phần hóa học của loài Chrysanthemum indicum ......................... 3
1.1.3. Hoạt tính sinh học của loài Chrysanthemum indicum .......................... 13
1.2. Tổng quan về chi Acacia và loài keo tai tượng (Acacia mangium) ............ 15
1.2.1. Phân loại, hình thái và phân bố của loài Acacia mangium ................... 15
1.2.2. Thành phần hóa học của chi Acacia và loài Acacia mangium ............. 15
1.2.3. Hoạt tính sinh học của loài Acacia mangium và chi Acacia ................ 18
1.3. Giới thiệu về vi khuẩn lam Microcystis aeruginosa ................................... 19
1.3.1. Đặc điểm sinh học của Microcystis aeruginosa ................................... 19
1.3.2. Tác động của Microcystis aeruginosa đến môi trường và sức khỏe. ... 22
1.3.3. Các phương pháp kiểm soát Microcystis aeruginosa trong môi trường ..
............................................................................................................... 24
1.3.4. Tình hình nghiên cứu về vi khuẩn lam M. aeruginosa và các phương
pháp xử lý ở Việt Nam ....................................................................................... 27
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THỰC NGHIỆM
................................................................................................................................... 29
2.1. Đối tượng nghiên cứu .................................................................................. 29
2.2. Nguyên liệu, vật liệu và thiết bị ................................................................... 29
2.2.1. Thiết bị, dụng cụ và hóa chất dùng trong phân lập và xác định cấu trúc
các hợp chất ........................................................................................................ 29
2.2.2. Thiết bị, dụng cụ và hóa chất dùng trong phép thử hoạt tính sinh học . 30
2.3. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 30