1
MỞ ĐẦU
1. Đặt vấn đề nghiên cứu
Tại nước ta, cùng với sự gia tăng dân số và phát triển vượt bậc về kinh tế,
nhu cầu tiêu dùng hàng hóa, nguyên vật liệu, năng lượng tăng lên và cũng làm
gia tăng nhanh chóng lượng chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH). Các tính chất cơ
lý phức tạp và ứng xử cơ học của CTRSH đã và đang gây ra một số vấn đề địa
kỹ thuật tại các bãi chứa như mất ổn định mái dốc bãi chứa, sụt lún và thấm
nước rỉ rác. Các vấn đề này gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng tiêu cực đến
công trình hạ tầng, hoạt động sản xuất và tính mạng người dân sống xung quanh
các bãi chứa CTRSH. Việc nghiên cứu đặc tính cơ lý của CTRSH được đặt ra
nhằm tìm ra các giải pháp giải quyết các vấn đề nêu trên.
Thời gian gần đây, việc xử lý CTRSH theo công nghệ đốt CTRSH phát điện
tiên tiến được Chính phủ khuyến khích áp dụng và đang được nhân rộng. Tuy
nhiên, sản phẩm tro đáy sau khi đốt CTRSH (tro đáy) đang bị loại bỏ như phế
phẩm và lại được mang đi chôn lấp tại các bãi chứa, gây lãng phí tài nguyên.
Trong khi đó, cùng với việc đẩy mạnh xây dựng cơ sở hạ tầng trong cả nước,
vật liệu xây dựng nói chung, vật liệu xây dựng đường ô tô nói riêng đang dần
trở nên khan hiếm và đắt đỏ. Việc nghiên cứu sử dụng sản phẩm tro đáy làm vật
liệu xây dựng đường ô tô sẽ góp phần bổ sung giải pháp xử lý CTRSH. Tuy
nhiên, vấn đề này còn khá mới mẻ và chưa được nghiên cứu ở Việt Nam.
Xuất phát từ những nhu cầu thực tiễn nêu trên, đề tài “Nghiên cứu đặc tính
cơ lý của chất thải rắn sinh hoạt phục vụ đánh giá ổn định bãi chứa và khả
năng sử dụng tro đáy trong xây dựng đường” là cần thiết.
2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án
- Góp phần làm sáng tỏ khả năng sử dụng các phương pháp thực nghiệm ở
hiện trường và trong phòng trong việc xác định đặc tính cơ lý của CTRSH phục
vụ đánh giá ổn định các bãi chứa Cam Ly (Đà Lạt, Lâm Đồng) và Kiêu Kỵ (Gia
Lâm, Hà Nội), từ đó có thể áp dụng cho các bãi chứa tương tự.
- Làm sáng tỏ nguyên nhân và cơ chế mất ổn định bãi chứa CTRSH Cam
Ly, thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.
- Đánh giá được khả năng ứng dụng tro đáy làm vật liệu xây dựng đường ô
tô.
3. Mục tiêu nghiên cứu
- Xác định được đặc tính cơ lý của CTRSH phục vụ đánh giá ổn định bãi
chứa.
- Xác định được đặc tính cơ lý của tro đáy phục vụ đánh giá khả năng sử
dụng chúng làm vật liệu xây dựng đường ô tô.
4. Đối tượng nghiên cứu
Đặc tính cơ lý của CTRSH tại các bãi chứa và đặc tính cơ lý của tro đáy làm