Nh n bi t "nhân viên đ cậ ế ộ
h i" ạ
T "đ c h i" th ng dùng đ ch nh ng ch từ ộ ạ ườ ể ỉ ữ ấ có đ c t , gây nguy hi m. Nh ngộ ố ể ư đôi khi,
nó cũng có th dùng đ ch m tể ể ỉ ộ vài nhân viên trong t ch c. Làm th nào đ nh n di nổ ứ ế ể ậ ệ
"nhân v t" này? Và hậ ọ có th c s cóự ự h iạ hay không? N u có, b nế ạ ph i x lý ra sao?ả ử
Đoán b nhệ
Gi ng nh virus, nh ng "nhân viên đ c h i" có th "phát tán" m tố ư ữ ộ ạ ể ộ
cách bí m t ho c công khai nh ng thái đ và hành đ ngậ ặ ữ ộ ộ có nhả
h ng tiêu c c đ n n i làm vi c. Nh ng thái đ và hành đ ng gâyưở ự ế ơ ệ ữ ộ ộ
h i, đ i ch i này có th d dàng lan sang nh ng nhân viên khác. ạ ố ọ ể ễ ữ
K t qu là gì? Nh ng ng i có "s c đ kháng y u" và không có "h th ng mi n d ch" d dàngế ả ữ ườ ứ ề ế ệ ố ễ ị ễ
tr thành "n n nhân" c a lo i virus này. Các "n n nhân" th ng không th nh n th y ho c phânở ạ ủ ạ ạ ườ ể ậ ấ ặ
bi t đ c s ph n kháng trong nh ng l i phê bình, không th tách kh i vi c t t p, bè phái... ệ ượ ự ả ữ ờ ể ỏ ệ ụ ậ
Không ph i nhân viên cũng nh t ch c ph i "mi n d ch" v i nh ng "nhân viên đ c h i" này màả ư ổ ứ ả ễ ị ớ ữ ộ ạ
chính lãnh đ o ph i nh n th c đ c nh ng d u hi u, tri u ch ng và nh h ng tiêu c c c aạ ả ậ ứ ượ ữ ấ ệ ệ ứ ả ưở ự ủ
nh ng nhân viên này.ữ
Tri u ch ng ệ ứ
- Lao đ ng gi m sút ho c không hi u quộ ả ặ ệ ả
- M t tinh th nấ ầ
- Th ng xuyên tranh cãi v i nh ng nhân viên khácườ ớ ữ
- Luôn n n lòng vì "m i vi c có v không suôn s l m"ả ọ ệ ẻ ẻ ắ
- Thái đ tiêu c c, đ i ngh chộ ự ố ị
- Không s n sàng làm vi c ngoài gi ho c làm vi c mu n mà không có lí doẵ ệ ờ ặ ệ ộ
- Không s n sàng tham gia các ho t đ ng khác và xúi gi c các nhân viên khác không tham giaẵ ạ ộ ụ
M t s tri u ch ng khác c n chú ý nh thái đ th đ ng (làm m i vi c m t cách th đ ng ho cộ ố ệ ứ ầ ư ộ ụ ộ ọ ệ ộ ụ ộ ặ
v i tinh th n u o i), tranh cãi ho c hay phàn nàn nh ng khác bi t v l i ích và không s n sàngớ ầ ể ả ặ ữ ệ ề ợ ẵ
giúp đ nh ng nhân viên khác. ỡ ữ
T t nhiên,ấ đi u này không có nghĩa là t t cề ấ ả quan đi m, ý ki n, thái đ và hành vi khác bi t đ uể ế ộ ệ ề
ph i b ch m d t. Nh ng khi nh ng hành vi này nh h ng tiêu c c đ n nh ng ng i khác vàả ị ấ ứ ư ữ ả ưở ự ế ữ ườ
nh h ng đ n năng su t, b n m i c n ph i "nh y" vào cu c.ả ưở ế ấ ạ ớ ầ ả ả ộ
Tr b nhị ệ
Trong tr ng h p này lãnh đ o nên làm gì? Câu tr l i là "tuỳ c mà ng bi n". ườ ợ ạ ả ờ ơ ứ ế
N u b n là m t ng i lãnh đ o bi t chuy n mà ch khoanh tay đ ng nhìn, r i hy v ng chuy nế ạ ộ ườ ạ ế ệ ỉ ứ ồ ọ ệ
này s nhanh chóng qua đi thì cũng có th m t lúc nào đó nó s đ c gi i quy t. Nh ng ph nẽ ể ộ ẽ ượ ả ế ư ầ
l n các tr ng h p, c ch đ i thì s ch ng thay đ i đ c gì. Ng c l i, nó ch làm cho v n đớ ườ ợ ứ ờ ợ ẽ ẳ ổ ượ ượ ạ ỉ ấ ề
ngày càng nghiêm tr ng h n và ti p t c "nhi m" vào các nhân viên khác cũng nh nh h ngọ ơ ế ụ ễ ư ả ưở
đ n năng su t, s phát tri n, l i nhu n và thành công c a t ch c.ế ấ ự ể ợ ậ ủ ổ ứ
M t khác, n u b n là ng i thiên v hành đ ng, thích cô l p và ch m d t ngay thái đ và hànhặ ế ạ ườ ề ộ ậ ấ ứ ộ
đ ng tiêu c c này, s có vài k thu t "ch ng virus" mà b n có th s d ng.ộ ự ẽ ỹ ậ ố ạ ể ử ụ
Trưc h t, b n c n ph i xác đ nh "con virus" này, nói cách khác, b n c n t p h p các d li uớ ế ạ ầ ả ị ạ ầ ậ ợ ữ ệ
đ ch c ch n r ng mình n m đ c chính xác và toàn b tình hình. Ch c b n không mu n hànhể ắ ắ ằ ắ ượ ộ ắ ạ ố
đ ng mà ch đ n thu n d a vào nh ng l i đ n th i thôi ch ?ộ ỉ ơ ầ ự ữ ờ ồ ổ ứ
Vì v y, b c đ u tiên là nói chuy n v i ng i qu n lý ho c ng i giám sát làm vi c tr c ti p v iậ ướ ầ ệ ớ ườ ả ặ ườ ệ ự ế ớ
nhân viên đó. Hãy xem s l i mà anh ta m c ph i, s ngày làm vi c, s l n đ n mu n, v s m.ố ỗ ắ ả ố ệ ố ầ ế ộ ề ớ
Hãy xác đ nh xem li u công vi c c a nhân viên này, ví d nh vi t báo cáo ho c d án có đ cị ệ ệ ủ ụ ư ế ặ ự ượ
hoàn thành đúng h n và đ t ch t l ng không. N u d án ch m, b trì hoãn ho c có nhi u saiạ ạ ấ ượ ế ự ậ ị ặ ề
sót thì xác đ nh nguyên nhân chính là gì. Đi u tra v nh ng l i phàn nàn tiêu c c ho c ch ng đ iị ề ề ữ ờ ự ặ ố ố
c a ng i này. Nó ch bùng phát v i m t cá nhân hay v i m t vài ho c c nhóm nhân viên. Nóiủ ườ ỉ ớ ộ ớ ộ ặ ả
cách khác, nó là v n đ cá nhân hay v n đ c a c nhóm, c b ph n.ấ ề ấ ề ủ ả ả ộ ậ
Ti p theo, nói chuy n v i nh ng đ ng nghi p th ng xuyên làm vi c v i nhân viên này xem tháiế ệ ớ ữ ồ ệ ườ ệ ớ
đ c a anh ta/cô ta v i công vi c, v i đ ng nghi p, v i t ng b ph n và toàn b công ty nh thộ ủ ớ ệ ớ ồ ệ ớ ừ ộ ậ ộ ư ế
nào. Hãy xác đ nh xem ai b tiêm nhi m b i nh ng thái đ , bi u hi n và hành vi tiêu c c này.ị ị ễ ở ữ ộ ể ệ ự
Khi đã thu th p đ thông tin c n thi t, b n có th m i nhân viên đó đ n phòng làm vi c ho cậ ủ ầ ế ạ ể ờ ế ệ ặ
m t phòng h p nào đó đ nói chuy n. M c đích đây là b n có đ c cu c nói chuy n tích c cộ ọ ể ệ ụ ở ạ ượ ộ ệ ự
v i nhân viên ch không ph i là tranh lu n hay đ i đ u v i nhau. Vi c b n nên c g ng làm làớ ứ ả ậ ố ầ ớ ệ ạ ố ắ
xác minh tính chính xác c a nh ng thông tin mình nghe đ c.ủ ữ ượ
Hãy b t đ u b ng thái đ chung chung, r ng b n đã th y ng i ta nói v m t s v n đ , r ngắ ầ ằ ộ ằ ạ ấ ườ ề ộ ố ấ ề ằ
không khí làm vi c không đ c tích c c và hi u qu cho l m, r ng m t vài nhân viên c m th yệ ượ ự ệ ả ắ ằ ộ ả ấ
b t mãn và bu n chán... Nói cách khác, đ ng đ t t c nh ng thông tin b n có đ c lên đ uấ ồ ừ ổ ấ ả ữ ạ ượ ầ
nhân viên đó. Làm th b n ch t o ra m t b u không khí tiêu c c và ngay l p t c đ y nhân viênế ạ ỉ ạ ộ ầ ự ậ ứ ẩ
v phía ch ng đ i. Và bu i nói chuy n s ch mang l i nh ng k t qu ch ng t t đ p gì. Thay vìề ố ố ổ ệ ẽ ỉ ạ ữ ế ả ẳ ố ẹ
th , hãy cho phép nhân viên bày t quan đi m, v m i quan h v i đ ng nghi p, v hành vi c aế ỏ ể ề ố ệ ớ ồ ệ ề ủ
h và b t kỳ v n đ nào khác còn nghi v n.ọ ấ ấ ề ấ
Hãy xác đ nh nh ng đi m mâu thu n trong nh ng thông tin b n thu th p đ c và quan đi m c aị ữ ể ẫ ữ ạ ậ ượ ể ủ
nhân viên này. C g ng đ dung hoà nh ng quan đi m này ho c hi u t i sao l i có s khácố ắ ể ữ ể ặ ể ạ ạ ự
bi t. Hãy ch ng ch ng minh r ng b n và nhi u ng i xem thái đ c a nhân viên này là tiêu c cệ ứ ứ ằ ạ ề ườ ộ ủ ự
ho c "đ c h i" th nào.ặ ộ ạ ế
Có th l y d n ch ng là quan đi m c a nhân viên này khác v i thông tin b n thu th p đ c;ể ấ ẫ ứ ể ủ ớ ạ ậ ượ
thông tin t 2 phía không kh p nhau. Có th nhân viênừ ớ ể này không tin nh ng đi u b n nói nh ngữ ề ạ ư
v n thay đ i thái đ và hành vi cho phù h p v i mong mu n c a b n. Ho c có th nhân viênẫ ổ ộ ợ ớ ố ủ ạ ặ ể
này không ch u thay đ i. Lúc này, b n s ph i quy t đ nh nên đ a ra m t l i c nh báo chínhị ổ ạ ẽ ả ế ị ư ộ ờ ả
th c hay cho nhân viên này ngh vi c.ứ ỉ ệ
Hãy luôn nh r ng khi trò chuy n v i "nhân viên đ c h i" này, m c đích c a b n là thay đ i tháiớ ằ ệ ớ ộ ạ ụ ủ ạ ổ
đ và hành vi c a h . N u b n đ u t th i gian và ti n b c vào vi c phát tri n nhân viên, đ cộ ủ ọ ế ạ ầ ư ờ ề ạ ệ ể ặ
bi t là m t nhân viên làm vi c dài h n thì cho ng i này ngh vi c có th không ph i là gi i phápệ ộ ệ ạ ườ ỉ ệ ể ả ả
t t nh t. Tuy nhiên, n u nhân viên này có v không mu n thay đ i ho c gi m b t m c đ "đ cố ấ ế ẻ ố ổ ặ ả ớ ứ ộ ộ
h i" thì đ ng ng n ng i ra quy t đ nh sa th i.ạ ừ ầ ạ ế ị ả
David G. Javitch
Theo Entrepreneur
(Nguy t Ánh d ch)ệ ị
