Những chuyện đời thường quanh ta
3
Khoảng lặng giữa phố
Lê Thiện Toàn (đứng) phục vụ khách tại quán cà phê Lặng
Trong muôn hình vạn trạng quán cà phê ở TP, có những nơi bạn đến để lắng nghe
và suy ngẫm chính mình...
Trở thành một trào lưu, đặc biệt là một bộ phận giới trẻ, trong tuần thế nào họ
cũng ghé đến những quán cà phê do những người có hoàn cảnh đặc biệt phục vụ.
Với họ, đi uống cà phê cũng là cách “góp gió, cùng đồng hành và chia sẻ”. Hơn
thế, họ còn học được nhiều điều bất ngờ từ cuộc sống quanh mình.
Chia sẻ
Nằm chìm khuất giữa con đường huyên náo Trần Huy Liệu, quận Phú Nhuận,
quán cà phê mang một cái tên khá đặc biệt: “Lặng” - nhưng vẫn được nhiều người
tìm đến. Trang trí đơn giản với gam màu chủ đạo là trắng, nổi bật trên tường bức
ảnh nổi tiếng của tác giả Lưu Ngọc về một bé gái khiếm thính đang tập phát âm.
Một góc khác là bức ảnh người khiếm thính đang biểu đạt qua động tác thủ ngữ
hai chữ “công bằng”. Đặc biệt hơn, 3 nhân viên phục vụ đều là người khiếm thính.
Khách đến đây phải dùng giấy viết hay ra hiệu thay cho lời nói. Không có những
tiếng gõ ly lanh canh kêu tính tiền như quán cà phê bình thường, mọi người đều
nhẹ tay ra hiệu như muốn chia sẻ những khiếm khuyết của người phục vụ.
Theo chủ nhân của quán, quán vừa mở cửa vào dịp cuối năm 2005. Những
người phục vụ khiếm thính đã nhanh chóng hòa nhập với môi trường mới và làm
việc khá hiệu quả. Anh Lê Thiện Toàn, nhân viên phục vụ, cho biết ngoài việc
kiếm tiền phụ giúp gia đình, anh còn có niềm vui là chỉ dẫn mọi người sử dụng thủ
ngữ để trò chuyện, bày tỏ tình cảm với nhau. Nơi đây còn là “điểm tập kết” truyện
và sách cho trẻ em bất hạnh.
Đồng cảm
Một địa chỉ cũng trở nên thân thuộc là quán cà phê Hoa Anh Đào trên đường
Nguyễn Hữu Cảnh, quận 1. Ra đời gần 2 năm, Hoa Anh Đào vẫn âm thầm tạo cơ
hội việc làm cho những người chậm phát triển trí tuệ, giúp họ hòa nhập cộng đồng.
“Mình đến quán vừa thư giãn, vừa ủng hộ những bạn bị khuyết tật. Sự có mặt của
mình và các bạn như là cách “góp gió “, tiếp thêm sức cho các bạn kém may mắn
tự tin để khẳng định mình” - anh Phạm Mạnh Thương, nhân viên Công ty LG, cho
biết như thế.
Nhiều vật trang trí ở Hoa Anh Đào giờ đã phôi pha theo thời gian nhưng lượng
khách đến vẫn đông. Sinh viên, nhân viên văn phòng, doanh nhân... mỗi người
một cách nghĩ, một tâm tư nhưng đều hội tụ tại quán. Cái cảm giác tới quán để làm
“thượng đế” dường như không hiện diện. Và cả khoảng cách giữa những người
phục vụ chậm phát triển trí tuệ với khách cũng chan hòa. Khách chẳng bận lòng
với những lúng túng của nhân viên. Đồng cảm trở thành bầu không khí thân thiện
thổi hồn vào quán, chan hòa theo âm nhạc, theo tâm trạng mỗi người và những
giọt cà phê đặc quánh chậm rãi buông rơi.
Học lắng nghe, học yêu thương
Ở cà phê Hoa Anh Đào chúng tôi bắt gặp những dòng chữ lưu niệm quý giá là
những lời đồng cảm, động viên cô chủ quán người Nhật Esaki Chisato cùng những
nhân viên phục vụ đặc biệt của mình. Nhiều người thổ lộ sau khi đến quán, họ tìm
thấy một cách nghĩ mới: Tự thay đổi chính mình, biết yêu thương cuộc sống, yêu
thương mọi người hơn.
Bạn Đình Chương, email dinhchuong... @yahoo.com, tâm sự: “Từ lâu mình đã
để nỗi đau vì tình yêu của mình chiếm hết cuộc sống. Nhưng khi đến Hoa Anh
Đào mình biết còn nhiều điều, nhiều người xung quanh để mình học hỏi và yêu
thương hơn như những người phục vụ ở đây”.
“Tôi đã lắng nghe im lặng đời tôi...” lời nhạc của Trịnh Công Sơn đã được chủ
nhân quán Lặng mượn làm slogan của quán. Thật vậy, khách đến đây phải học
cách lắng nghe, chăm chú với từng chữ viết, khẩu hình của người phục vụ. Mọi
việc dường như chậm lại nhưng ẩn chứa suy tư, ẩn chứa khát vọng và cả những
quãng lặng để nhìn lại chính mình.
Chị là chị dâu tôi hay là thánh thần
Chúng tôi đều nghĩ rằng, chính vì chị đã mang căn bệnh chết người đến cho anh
tôi nên chị phải làm tất cả trong im lặng, không một lời kêu ca như để chuộc tội.
Nhưng rồi đến một ngày, anh tôi đã kể cho tôi nghe câu chuyện về anh.
Kính gửi Tòa soạn Báo ANTG Cuối tháng!
Hôm nay, tôi xin được viết lá thư này gửi đến Tòa soạn. Lời đầu thư, tôi kính chúc
Báo ANTG Cuối tháng an khang thịnh vượng và mỗi ngày một hay hơn. Trong lá
thư này, tôi xin được kể câu chuyện về một người phụ nữ mà cho đến bây giờ tôi
không biết đấy là chị dâu tôi hay là thánh thần. Tôi nói vậy vì tất cả những gì tôi
đã chứng kiến về người phụ nữ này ở ngay trong gia đình tôi gần mười năm.
Chỉ trước khi anh tôi mất chừng một tháng, anh mới kể cho tôi nghe câu chuyện
này. Câu chuyện xảy ra đã lâu những tôi vẫn không thể nào quên từng chi tiết nhỏ
anh kể cho tôi nghe. Anh tôi mất vì nhiễm căn bệnh thế kỷ. Khi biết anh tôi mắc
căn bệnh đó, cả gia đình tôi bàng hoàng, đau đớn. Rồi không ai bảo ai, các thành
viên trong gia đình tôi đều nghi chị dâu tôi là người đã truyền căn bệnh đó cho anh
tôi. Những ngày tháng đó, một không khí thù hận đối với chị dâu tôi luôn luôn
trùm lên gia đình tôi. Chúng tôi đã gặng hỏi, thậm chí truy ép anh tôi nhiều lần về
chuyện đó. Nhưng lần nào anh cũng nổi giận và nói gia đình tôi không được phép
nghi oan cho chị ấy. Anh tôi nói tất cả là do anh ấy và rất có lỗi với vợ và gia đình
nhà vợ.
Không một ai trong gia đình chúng tôi tin chị dâu tôi trong sáng mà vẫn sẵn
sàng làm vợ một người mắc căn bệnh thế kỷ. Vì trong mắt của gia đình, anh trai
tôi là người con ngoan, người anh gương mẫu và còn là một công chức sáng giá
thì làm sao dính vào căn bệnh đó được. Vả lại, những người mắc bệnh này tuổi thọ
của họ không cao, bệnh dễ lây và điều quan trọng là khi người đời biết họ sẽ dè
bỉu và xa lánh, một căn bệnh nói lên một lối sống sa đọa. Tất cả chúng tôi đều
nghĩ, nếu không phải chị dâu tôi truyền căn bệnh cho anh thì sao chị dâu tôi phải
chung sống và chăm sóc anh hết mực suốt gần mười năm cho đến ngày anh tôi ra
đi.
Tuy gần mười năm sống trong gia đình tôi, chị dâu tôi hết lòng chăm sóc anh tôi
và đối xử hết sức hiếu thảo đối với cha mẹ chồng nhưng chúng tôi vẫn mang trong
lòng một mối hận vì nghĩ chị dâu tôi đã đưa anh tôi tới cái chết. Chúng tôi đều
nghĩ rằng, chính vì chị đã mang căn bệnh chết người đến cho anh tôi nên chị phải
làm tất cả trong im lặng, không một lời kêu ca như để chuộc lại một phần tội lỗi
của mình. Nhưng rồi đến một ngày, anh tôi đã kể cho tôi nghe câu chuyện về anh.
Trước khi cưới khoảng hai tháng, anh tôi thấy vô cùng mệt mỏi và sút cân. Anh
tôi đi khám và vô cùng kinh hoàng khi biết rằng anh có HIV. Sau một tuần, anh cố
trấn tĩnh và đã nói hết sự thật với chị dâu tôi. Anh xin chị dâu tôi tha thứ và xin
hủy bỏ đám cưới. Nghe tin ấy, chị dâu tôi đã suy sụp tưởng không thể đứng lên
được nữa. Nhưng sau đó một tháng, chị gặp anh tôi và nói: "Em muốn chúng ta tổ
chức lễ cưới". Anh tôi kiên quyết chối từ. Anh nói lúc đó anh không hiểu vì sao
chị lại có thể làm như thế. Nhưng chị dâu tôi đã khuyên giải anh và nói chị ấy
không thể bỏ anh trong lúc này. Chị ấy nói vẫn yêu anh và càng thương anh hơn
nhiều. Chị muốn ở bên anh tôi để động viên và giúp đỡ anh. Gia đình tôi không hề
hay biết chuyện gì và náo nức chuẩn bị lễ cưới cho anh tôi. Chị đã về làm dâu nhà
tôi lạ lùng như thế mà chính anh tôi cũng không dám tin đó là sự thật.
Sau khi trở thành vợ anh tôi, chị muốn được sống với anh như một người vợ
thực sự. Tất nhiên, chị dâu tôi biết hai người không thể sinh con vì khi quan hệ
sinh lý với người mắc căn bệnh này phải dùng phương tiện để ngăn ngừa sự truyền
nhiễm bệnh. Tất cả những chuyện đó chị dâu tôi hoàn toàn chủ động. Nhưng anh
tôi đã khước từ biết bao nhiêu lần trong gần mười năm chung sống. Chị dâu tôi đã