Ôn tập Cơ sở văn hóa Việt Nam

Tài liệu này trình bày các khái niệm cơ bản về văn hóa, đặc biệt tập trung vào văn hóa Việt Nam. Nó khám phá các định nghĩa khác nhau về văn hóa từ nhiều góc độ và phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của nền văn hóa này.

Tài liệu này hướng đến sinh viên, nhà nghiên cứu và những người quan tâm đến lĩnh vực văn hóa học, xã hội học, lịch sử và các ngành khoa học xã hội khác, đặc biệt là những ai muốn tìm hiểu sâu về các khái niệm cơ bản và đặc trưng của văn hóa Việt Nam.

Tài liệu "Cơ sở văn hóa Việt Nam" cung cấp một cái nhìn toàn diện về văn hóa, bắt đầu bằng việc trình bày các khái niệm văn hóa từ nhiều góc độ khác nhau. Nó tổng hợp các định nghĩa từ phương Đông (Trung Quốc, các học giả Việt Nam như Chủ tịch Hồ Chí Minh, Phạm Văn Đồng, Trần Ngọc Thêm, Nguyễn Từ Chi) và phương Tây (UNESCO), nhấn mạnh văn hóa là sản phẩm sáng tạo của con người, bao gồm cả giá trị vật chất và tinh thần. Tài liệu cũng làm rõ vai trò kép của con người vừa là chủ thể sáng tạo vừa là khách thể mang giá trị văn hóa. Một phần quan trọng của tài liệu là phân tích ảnh hưởng của môi trường tự nhiên đến văn hóa Việt Nam. Vị trí địa lý đặc biệt của Việt Nam (ngã tư giao lưu văn hóa, cầu nối giữa các nền văn minh lớn), khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa (hình thành nền văn hóa thực vật, nông nghiệp lúa nước) và hệ thống sông ngòi dày đặc (tạo nên văn hóa sông nước) được làm rõ, cho thấy cách các yếu tố tự nhiên định hình bản sắc văn hóa dân tộc. Ngoài ra, tài liệu còn phân biệt các khái niệm thường bị nhầm lẫn như văn hóa, văn minh, văn hiến và văn vật, làm rõ sự khác biệt về bản chất, giá trị (vật chất, tinh thần), phạm vi và nguồn gốc của từng khái niệm. Cuối cùng, tài liệu đi sâu vào cơ cấu xã hội Việt Nam cổ truyền, giải thích các nguyên lý tổ chức xã hội (huyết thống, cùng chỗ, cùng lợi ích) và các yếu tố tác động đến sự hình thành xã hội Việt Nam, đặc biệt là vai trò của gia đình, dòng họ và làng xã trong một xã hội nông nghiệp truyền thống.