1. Nêu các yếu tố cần lưu ý khi viết đơn khởi kiện trong vụ
án ly hôn, vụ án đòi bồi thường thiệt hại ngoài hợp
đồng, vụ án chia thừa kế, vụ án lao động.
Vụ án ly hôn:
Thông tin cá nhân của các bên: Họ tên, ngày tháng năm sinh,
quốc tịch, nghề nghiệp, địa chỉ thường trú, tạm trú của vợ
chồng.
Quan hệ hôn nhân: Thời gian kết hôn, nơi đăng ký kết hôn, số
lượng con chung (nếu có).
Nguyên nhân ly hôn: Lý do cụ thể dẫn đến việc ly hôn, có thể
kèm theo các chứng cứ như tin nhắn, email, lời khai nhân
chứng.
Yêu cầu của người khởi kiện: Yêu cầu về việc chia tài sản, nuôi
con, quyền thăm con.
Các tài sản chung và riêng: Liệt kê cụ thể các tài sản chung, tài
sản riêng của mỗi người, kèm theo giấy tờ chứng minh quyền
sở hữu.
Chứng Cứ Kèm Theo: Giấy đăng ký kết hôn, giấy khai sinh của
con, giấy tờ tài sản chung, chứng cứ về bạo lực (nếu có).
Vụ án đòi bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng:
Thông tin cá nhân của các bên: Tương tự như vụ án ly hôn.
 Hành vi vi phạm: Mô tả chi tiết hành vi vi phạm pháp luật của
người gây hại, gây ra thiệt hại cho người khởi kiện, thời gian, địa
điểm xảy ra.
 Thiệt hại: Liệt kê cụ thể các loại thiệt hại (vật chất, tinh thần), kèm
theo các chứng cứ như hóa đơn, giấy khám bệnh, báo giá sửa chữa.
 Nguyên nhân gây ra thiệt hại: Giải thích rõ ràng mối liên hệ nhân
quả giữa hành vi vi phạm và thiệt hại.
 Yêu cầu bồi thường: Yêu cầu người gây hại bồi thường các khoản
thiệt hại cụ thể
 Chứng Cứ Kèm Theo: Hình ảnh, video sự kiện, báo cáo y tế, biên lai
chi phí chữa bệnh, bản khai của nhân chứng
Vụ án chia thừa kế
Thông tin về người đã mất: Họ tên, ngày tháng năm sinh, ngày
tháng năm mất, nơi đăng ký hộ khẩu
thường trú.
 Quan hệ thừa kế: Mối quan hệ giữa người khởi kiện và người đã
mất (con, cháu, anh chị em,...).
 Tài sản thừa kế: Liệt kê cụ thể các tài sản thừa kế, kèm theo giấy
tờ chứng minh quyền sở hữu.
 Di chúc (nếu có): Nếu có di chúc, phải nộp bản sao công chứng của
di chúc.
 Yêu cầu phân chia: Yêu cầu phân chia phần thừa kế của mình
 Chứng Cứ Kèm Theo: Giấy chứng tử, giấy khai sinh, giấy tờ tài sản,
di chúc
Vụ án lao động:
 Thông tin về các bên: Họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ của
người lao động và người sử dụng lao
động.
 Quan Hệ Lao Động: Hợp đồng lao động, vị trí công việc, thời gian
làm việc.
 Vi phạm hợp đồng lao động: Mô tả cụ thể hành vi vi phạm của
người sử dụng lao động (ví dụ: sa thải trái pháp luật, chậm trả
lương).
 Lý Do Khởi Kiện: Chi tiết về tranh chấp, vi phạm hợp đồng, quyền
lợi bị xâm phạm
 Thiệt hại: Liệt kê cụ thể các thiệt hại mà người lao động phải chịu
(ví dụ: mất việc làm, mất thu nhập).
 Yêu cầu: Mức bồi thường, khôi phục quyền lợi, trả lương chưa
thanh toán.
 Chứng Cứ Kèm Theo: Hợp đồng lao động, bảng lương, thông báo
nghỉ việc, báo cáo y tế (nếu có)
2. Ý nghĩa của việc xác định quan hệ pháp luật tranh chấp
Việc xác định quan hệ pháp luật tranh chấp (QHPL tranh chấp) là
bước quan trọng trong quá trình nhận diện vấn đề pháp lý, mang lại
các ý nghĩa sau:
Xác định phương hướng giải quyết: Giúp thu thập đúng tài
liệu, chứng cứ cần thiết và xây dựng bản luận cứ phù hợp,
tránh lãng phí thời gian.
Xác định đúng thời hiệu, thời hạn: Tránh mất quyền khởi
kiện (ví dụ: 3 năm với tranh chấp hợp đồng; không thời hiệu với
đòi tài sản).
Xác định đúng thẩm quyền, trình tự giải quyết: Đảm bảo
vụ việc được đưa đến cơ quan đúng (Tòa án, trọng tài, hòa giải
viên lao động), tránh đình chỉ vụ án (như trường hợp tranh
chấp đất đai không bắt buộc hòa giải theo Nghị quyết
04/2017/NQ-HĐTP).
Xác định luật áp dụng: Chọn đúng bộ luật nội dung (BLDS
cho dân sự, BLLĐ cho lao động) và thủ tục (BLTTDS), tránh áp
dụng sai (ví dụ: hợp đồng gia công theo BLDS hay BLLĐ).
3. Các yếu tố cần sử dụng để xác định quan hệ pháp luật
tranh chấp
-yêu cầu của thân chủ: khách hàng sẽ đề đạt vs lsu là yêu
cầu của mình là gì. Vdu A cần được btth từ bị đơn; A cần
đòi lại nhà
-Trên cơ sở yêu cầu của thân chủ để xdinh được quan hệ
pháp luật tranh chấp đang xảy ra là gì Quan hệ pháp luật
mà các chủ thể tham gia
vd: đòi bồi thường – có trh bồi thường trong hdong, có
trhop bồi thường ngoài hdong; tranh chấp đất đai – tranh
chấp về quyền sử dụng đất hoặc về giấy chứng nhận
-sự kiện, tình huống xảy ra trong thực tế
-quy định của pháp luật nội dung
-quy định pháp luật tố tụng: để xdinh được quan hệ pl
tranh chấp. Vd: trong trchap về hdong thì thop nào là
tranh chấp về hdong dân sự, trhop nào là tranh chấp
hdong kinh doanh, thương mại => blttds có quy định các
yếu tố khác dựa vào sự kinh nghiệm, nhạy bén trong quá
trình làm
Trong một vụ việc thường chứa đựng một hoặc vài câu hỏi pháp lý,
trong đó có câu hỏi lớn mang tính quyết định mà đòi hỏi câu trả lời
là có hay không (câu hỏi pháp lý mấu chốt) và những câu hỏi pháp
lý phụ nhằm củng cố, bổ sung cho câu hỏi pháp lý mấu chốt mà việc
trả lời được tất cả các câu hỏi pháp lý này sẽ giải quyết được toàn bộ
vụ việc . Câu hỏi pháp lý mấu chốt là câu hỏi mang tính quyết định
liên quan đến sự tồn tại hay không quan hệ pháp luật tranh chấp/tư
vấn, hoặc yêu cầu/ mong muốn của khách hàng/đương sự có cơ sở
để chấp nhận hay không? Câu hỏi pháp lý mấu chốt được đặt ra dựa
vào sự kiện pháp lý mấu chốt. Sự kiện pháp lý mấu chốt là sự kiện
chính mà việc áp dụng luật vào sự kiện đó sẽ tìm ra giải pháp cho vụ
việc đó.
4. Chủ thể nào tham gia vào hoạt động xác định quan hệ
pháp luật tranh chấp
Các chủ thể chính tham gia bao gồm:
Khách hàng/đương sự: Cung cấp thông tin ban đầu (lời kể,
hồ sơ), thể hiện yêu cầu khởi kiện hoặc tư vấn.
Người hành nghề luật: Luật sư, thẩm phán, thư ký tòa án,
kiểm sát viên (người chính thực hiện phân tích, thu thập thông
tin bổ sung từ hồ sơ Tòa án hoặc đương sự khác).
Cơ quan tố tụng: Tòa án (xác định khi thụ lý, có thể đình chỉ
nếu sai QHPL); Viện kiểm sát (kiểm sát tính hợp pháp).
Hoạt động này thường do luật sư dẫn dắt để tư vấn, nhưng Tòa án
có vai trò quyết định cuối cùng khi thụ lý vụ án.
BT
Ngày 26/12/2022, ông Nguyễn Thành Q, bà Lê Thị L (cùng cư trú:
đường C, phường Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ) cùng với ông
Lê Hoàng K và bà Phan Thúy H (cùng cư trú: đường V phường
Cái Răng, thành phố Cần Thơ) có ký Văn bản chuyển nhượng hợp
đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai, được công chứng
tại Văn phòng công chứng 24h. Đối tượng chuyển nhượng là nhà đất
theo Hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai số
43/HĐMBNTM-2017 ký ngày 20/10/2017 giữa Công ty X với ông Lê
Hoàng K và bà Phan Thúy H. Bên bán nhà ở (đất ở) là Chủ đầu tư:
Công ty X, địa chỉ trụ sở: Lô S, Đường A, phường Cái Răng, thành
phố Cần Thơ.
Ông Q, bà L đã thực hiện đầy đủ các thủ tục và đã chuyển giao
chính chủ căn nhà cho mình về mặt pháp lý, đang chờ cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà. Sau khi ký hợp
đồng ông K, bà H đã nhận đủ tiền, giao nhà và lập hợp đồng thuê lại
nhà đất trên với giá thuê 17.500.00 đồng/tháng nhưng bị đơn chỉ
thực hiện việc trả tiền thuê được vài tháng thì không trả tiền thuê
nhà, hai bên không gặp nhau thương lượng giải quyết nên phát sinh
tranh chấp. Do đó, ông Q, bà L khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết
buộc ông K, bà H trả tiền thuê nhà 27 tháng (tạm tính từ ngày
06/12/2022 đến ngày 06/03/2025) tương ứng với số tiền
455.000.000 đồng theo hợp đồng thuê nhà - đất mà các bên đã giao
kết và yêu cầu các bị đơn giao trả nhà đất đã thuê tại Lô A - 14
đường A (Nay đã điều chỉnh lại là 69A5), khu tái định cư P, khu vực
T, phường Cái Răng, thành phố Cần Thơ.
a. Xác định quan hệ pháp luật tranh chấp.
B. Soạn đơn khởi kiện, tòa nơi cư trú của bị đơn (nếu có bds thì
nơi có bds), phần nội dung vụ việc là trọng tâm (thời gian,
địa điểm cụ thể xảy ra vụ việc, diễn biến thể hiện chi tiết
theo mốc thời gian, chứng cứ kèm theo hình ảnh, video, tên
người làm chứng
C.Nguyên đơn cần thu thập và cung cấp cho Tòa án những tài liệu,
chứng cứ nào để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
a. Xác định quan hệ pháp luật tranh chấp
Quan hệ pháp luật tranh chấp trong trường hợp này là tranh chấp
hợp đồng thuê tài sản (cụ thể là hợp đồng thuê nhà ở), thuộc lĩnh
vực dân sự theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015. Cụ thể:
Cơ sở pháp lý chính: Hợp đồng thuê tài sản được quy định tại
Chương XVI (từ Điều 472 đến Điều 481) Bộ luật Dân sự 2015.
Hợp đồng này là sự thỏa thuận giữa các bên về việc bên cho
thuê giao tài sản cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn,
đổi lại bên thuê phải trả tiền thuê. Tranh chấp phát sinh từ việc
bị đơn vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền thuê (Điều 475) và
nghĩa vụ giao trả tài sản khi hết hạn hoặc chấm dứt hợp đồng
(Điều 480).
Nội dung tranh chấp:
oYêu cầu bị đơn thực hiện nghĩa vụ trả tiền thuê nhà đất
cho 27 tháng (từ ngày 06/12/2022 đến ngày 06/03/2025),
với số tiền tạm tính 455.000.000 đồng (dựa trên giá thuê
17.500.000 đồng/tháng theo hợp đồng).
oYêu cầu bị đơn giao trả nhà đất tại địa chỉ Lô A-14 đường
A (nay điều chỉnh là 69A5), khu tái định cư P, khu vực T,
phường Cái Răng, thành phố Cần Thơ.
Thẩm quyền giải quyết: Tòa án nhân dân cấp huyện (TAND
phường Cái Răng, TP. Cần Thơ) nơi bị đơn cư trú hoặc nơi có
bất động sản tranh chấp, theo Điều 35 và Điều 39 Bộ luật Tố
tụng Dân sự 2015. Tranh chấp này không bắt buộc phải qua
hòa giải cơ sở (vì không thuộc trường hợp quy định tại Điều
317 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015).
Thời hiệu khởi kiện: 3 năm kể từ ngày quyền lợi bị xâm
phạm (Điều 429 Bộ luật Dân sự 2015), tính từ thời điểm bị đơn