Tiết 82 : ÔN TẬP TẬP LÀM VĂN
A. Mục tiêu cần đạt
- Hs nắm được các ND chính của phần TLV đã học, thấy được t/chất tích hợp của
chúng với VB chung.
- Thấy được tính kế thừa và phát triển của các ND TLV học ở lớp 9 bằng cách so
sánh với ND các kiểu VB đã học ở lớp dưới.
B. Chuẩn bị
- Hs ôn tập theo sgk.
- Lập bảng hệ thống.
C. Khởi động
Giới thiệu bài : Vai trò ý nghĩa quan trọng của bài ôn tập cuối học kỳ.
Yêu cầu của tiết ôn tập TLV.
D. Tiến trình các hoạt động dạy và học
Hoạt động của giáo viên - học sinh Nội dung cần đạt
Hoạt động 1.
Phần TLV 9/1 có ~ nội dung lớn
nào? Trọng tâm cần chú ý ?
I. Nội dung ôn tập
1. Các ND lớn và trọng tâm.
a. VB thuyết minh : trọng tâm là việc kết hợp giữa
thuyết minh với các yếu tố nghị luận, giải thích, miêu tả.
b. VB tự sự :
- Kết hợp giữa tự sự với biểu cảm và mtả nội tâm, giữa
Ví dụ thuyết minh 1 ngôi chùa cổ
người ta phải kết hợp liên tưởng,
tưởng tượng, so sánh nhân hoá ( như
ngôi chùa tự kể chuyện mình ) và
miêu tả màu sắc, dáng vẻ, cảnh vật,
xung quanh.
Hs tìm ví dụ.
tự sự với nghị luận
- Đối thoại, độc thoại nội tâm, người kể trong VB tự sự.
2. Vai trò vị trí tác dụng của các biện pháp NT và yếu tố
miêu tả trong VBTM.
- Giúp người đọc có hứng thú khi tìm hiểu về đối tượng.
- Tránh được sự khô khan, nhàm chán.
3. Phân biệt VBTM có yếu tố miêu tả, tự sự với văn bản
miêu tả, tự sự.
* Giống : sử dụng yếu tố miêu tả, tự sự
* Khác :
-TM : đảm bảo tính khách quan, khoa học cung cấp tri
thức về đối tượng_ đơn ng~
- Miêu tả : mang cảm xúc chủ quan người viết tự sự
- Không nhất thiết phải trung thành với sự vật, có thể
tưởng tượng, so sánh nhiều_ đa nghĩa
4. Văn bản tự sự lớp 9 vừa lặp lại, vừa nâng cao
- Nhận diện các yếu tố miêu tả nội tâm, nghị luận, đối
thoại, độc thoại, người kể trong VB tự sự.
- Kết hợp các phương thức trong 1 VB
- Thấy được vai trò vị trí, tác dụng của các yếu tố miêu
- Đ/v miêu tả nội tâm
- Đ/v nghị luận
Quân Thanh sang xâm lấn nước ta
hiện đang ở Thăng Long, các người
đã biết chưa ?
- Đ/ v có sử dụng yếu tố miêu tả nội
tâm và nghị luận.
+ Hỡi ơi lão Hạc ! Thì ra đến lúc
cùng lão cũng có thể làm liều như ai
hết...
Một con người như thế ấy ! Một
người đã khóc vì trót lừa một con
chó !
Một người nhịn ăn để tiền...
Cuộc đời quả thật lại cứ mỗi ngày
một thêm đáng buồn.
Ví dụ : Chị cốc tức giận khi bị Mèn
tả nội tâm, nghị luận, đối thoại, độc thoại, của việc thay
đổi các hình thức người kể chuyện trong 1 văn bản tự sự.
* Vai trò của miêu tả nội tâm và nghị luận trong VB tự
sự.
- Miêu tả nội tâm là tái hiện ~ ý nghĩ, cảm xúc và diễn
biến tâm trạng của n/v → làm n/v sinh động, sâu sắc
- Nghị luận trong VB tự sự bằng cách nêu ý kiến, nhận
xét, cùng ~ lí lẽ và d/chứng → làm câu chuyện thêm
phần triết lý sâu sắc.
5.
* Đối thoại : hình thức đối đáp trò chuyện giữa hai hoặc
nhiều người.
* Độc thoại : lời người nào đó nói với chính mình hoặc
nói với ai đó trong tưởng tượng
* Độc thoại nội tâm : độc thoại không phát ra thành
tiếng.
→ Thể hiện ~ diễn biến tâm lý hết sức phức tạp trong
thế giới nội tâm của con người → khắc hoạ n/vật.
6. – ngôi 3 : làng.
trêu - ngôi 1 : Dế mèn – Chiếc lược ngà
E. Dặn dò
- Làm đề Ktra cuối kỳ 1 (Tr 224 sgk)
- Viết 1 VB tự sự kể về cuộc chia tay cuối cùng của cha con ông Sáu theo lời hồi tưởng
n/v bé Thu - ông Sáu
- Kể 1 câu chuyện khiến em cảm động và rút ra nhiều bài học sâu sắc sử dụng nghị luận
và nội tâm.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------
Ngày soạn 14/12/2011
TIẾT 83. ÔN TẬP TẬP LÀM VĂN (tiếp)
A. Mục tiêu cần đạt
- Hs nắm được các ND chính của phần TLV đã học, thấy được t/chất tích hợp của
chúng với VB chung.
- Thấy được tính kế thừa và phát triển của các ND TLV học ở lớp 9 bằng cách so
sánh với ND các kiểu VB đã học ở lớp dưới.
B. Chuẩn bị
- Hs ôn tập theo sgk.
- Lập bảng hệ thống.
C. Khởi động
Giới thiệu bài : Vai trò ý nghĩa quan trọng của bài ôn tập cuối học kỳ.
Yêu cầu của tiết ôn tập TLV.
D. Tiến trình các hoạt động dạy và học
Hoạt động 1.
Các nội dung VB tự sự đã học ở lớp 9
có gì giống và khác so với các ND về
kiểu VB này đã học ở lớp dưới.
Hs đọc câu 8.
Hs thảo luận trao đổi.
Trả lời.
7. Các nội dung VB tự sự ở lớp 9 được lặp lại và nâng
cao so với các nội dung về kiểu VB này ở lớp 6.7.8.
* Giống : lặp lại về kiến thức.
- VB tự sự có kết hợp tự sự với miêu tả nội tâm với biểu
cảm, nghị luận
* Khác : nâng cao về kiến thức và kỹ năng.
Đội thoại, độc thoại nội tâm, người kể chuyện và vai trò
của người kể chuyện
8. Bởi vì trong VB tự sự, các yếu tố miêu tả, nghị luận,
biểu cảm chỉ là những yếu tố trơ nhằm làm nổi bật
phương thức chính là phương thức tự sự.
Khi gọi tên 1 VB người ta căn cứ vào phương thức biểu
đạt chính của VB đó trong thực tế khó có 1 VB nào chỉ
vận dụng 1 phương thức biểu đạt duy nhất.
9. Sự kết hợp các phương thức biểu đạt.
Tự sự → miêu tả, nghị luận, bcảm, TM
