TIẾT 163 - 164. TỔNG KẾT TẬP LÀM VĂN
A. Mục tiêu cần đạt
Giúp HS :
- Ôn lại nắm vững các kiểu VB học từ lớp 6 đến lớp 9. Phân biệt các kiểu VB và
nhận biết sự cần thiết phải đối phó với chúng trong thực tế làm bài.
- Phân biệt kiểu VB với thể loại làm bài
- Biết đọc các kiểu VB theo đặc trưng kiểu VB nâng cao năng lực tích hợp đọc và
viết các Vb thông dụng
B. Chuẩn bị
- Lập bảng biểu
- Ôn lại kiến thức TLV
C. Khởi động
* GV giới thiệu yêu cầu tiết ôn tập
D. Tiến trình hoạt động
Hoạt động 1
1. Có mấy kiểu VB đã học - gọi tên
mỗi kiểu - VD
HS dựa vào bảng tổng kết trả lời
2. Phương thức biẻu đạt của tong
I. Ôn tập các kiểu VB đã học
1. Các kiểu VB: 6 kiểu
- Tự sự
- Miêu tả
- Biểu cảm
kiểu VB?
- Đích - Các yếu tố - Các phương
pháp - ngôn từ
3. Hãy co biết sự khác biệt giữa các
kiểu VB?
4. Các kiểu VB trên có thể thay thế
cho nhau được ko? Vì sao ?
- Ko thể thay thế được vì :
. Phương thức biểu dạt khác nhau
. Hình thức khác nhau
. Mục đích khác nhau:
Tự sự để nắm được diễn biến
các sự việc
Miêu tả để cảm nhận được
các sự việc hiện tượng
Biểu cảm để hiểu được thái
độ t/c của người viết
Thuyết minh để người đọc
- Nghị luận
- Thuyết minh
- Hành chính công cụ
2. Sự khác nhau giữa các kiểu VB
- Khác nhau về phương thức biểu đạt
- Khác nhau về hình thức biểu hiện
nhận thức được đối tượng TM
Nghị luận để người đọc tin
theo một vấn đề nào đó
Hành chính để tạo lập quan
hệ XH trong khuôn khổ PL
. Các yếu tố cấu thành VB khác
nhau:
Nguyên nhân, diễn biến, kết quả
sự việc
Hình tượng về một sự, hiện
tượng
Các cảm xúc của người viết
Các tri thức khách quan về đối
tượng
Hệ thống luận điểm, lập luận,
luận cứ
Trình bày theo mẫu
5. Các kiểu VB trên có thể phối hợp
với nhau trong 1 VB cụ thể ko? Vì
3. Sự phối hợp giữa các phương thức biểu dạt
Các phương thức biểu đạt có thể phối hợp:
- Trong các VB ko thể sử dụng duy nhất 1 phương thức
biểu đạt.
sao ? Nêu ND?
HS suy nghĩ trả lời
6. Kiểu Vb và hình thức thể hiện thể
loại TP VH có gì giống và khác
nhau?
VD: kiểu tự sự có mặt trong thể loại
tự sự
Biểu cảm có mặt trong thể loại trữ
tình
VD:
- Trong các thể loại VH như tự sự,
trữ tình , kịch ký thì loại tự sự có thể
sử dụng các kiểu VB tự sự, miêu tả,
biểu cảm, thuyết minh, nghị luận
- trong thể loại kịch cũng có thể sử
- Trong VB tự sự có thể có miêu tả, thuyết minh, nghị
luận và ngược lại
- Ngoài chức năng thông tin các VB còn có chức năng
duy trì và tạo lập quan hệ XH. Do đó ko có 1 VB nào
dùng duy nhất 1 phương thức biểu đạt.
4. So sánh kiể Vb và thể loại
* Giống:
- Có thể ding chung 1 phương thức biểu đạt
* Khác nhau:
- Kiểu VB là cơ sở của các loại VH.
- Thể loại VH là môi trường xuất hiện các kiểu VB
II. Hệ thống một số kiến thức TLV
dụng các kiểu VB trên.
Hoạt động 2
? Đọc - hiểu và TLV có quan hệ với
nhau ntn?
- Mô phỏng
- Học phương pháp kết cấu
- Học diễn đạt
- Gợi ý sáng tạo
-Kết luận: Đọc nhiều đeer học cách
viết tốt. Ko đọc, ít đọc thì viết ko tốt,
ko hay.
? Đọc Vb tự sự miêu tả giúp giúp ích
cho em kể chuyện và làm văn miêu
tả ntn?
HS trả lời dựa vào kinh nghiệm
? Đọc VB nghị luận, thuyết minh có
tác dụng ntn đối với cách tư duy
trình bày một tư tưởng, một vấn đề.
? So sánh VB thuyết minh - nghị
1. So sánh thuyết minh - nghị luạn và miêu tả
* Thuyết minh: Phương thức chủ yếu cung cấp đầy đủ tri
thức về đối tượng.
- Cách viết trung thành với đặc điểm của đối tượng .
* Nghị luận:
- Phương thức chủ yếu: XD một hệ thống luận điểm, luận
cứ và laapj luận
- Cách viết: dùng vốn sống trực tiếp và gián tiếp để bàn
luận về một vấn đề nào đó.
* Miêu tả
- Phương thức chủ yếu; tái tạo hiện thực bằng cảm xúc
chủ quan
- Cách viết: XD hình tượng về một đối tượng nào đó
thông qua quan sát, liên tưởng, so sánh và cản xúc chủ
quan của người viết
2. Khả năng kết hợp giữa các phương thức
* Tự sự: Sử dụng 4 phương thức
* Miêu tả: Kết hợp tự sự, biểu cảm. thuyết minh
* Biểu cảm: tự sự, m/tả, ng/luận
