Những phương thức huy động vốn
khi khởi nghiệp – Phần 2
Phần trước chúng ta đã xem xét phương thức huy động tiền
mặt bằng vay nợ. Tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về
huy động tiền mặt thông qua sử dụng các công cụ vốn: vốn
mạo hiểm và đóng góp tài chính với thiện ý (angel financing).
Vốn mạo hiểm
Ưu điểm: Tiếp cận với những nhà tài chính chuyên nghiệp; huy
động được rất nhiều tiền.
Nhược điểm: Chỉ có một số khoản làm gia tăng giá trị; nếu bạn
mất kiểm soát – họ có thể đuổi bạn.
Những nhà tư bản kinh doanh vốn mạo hiểm nhìn chung đóng rất
nhiều vai trò, bao gồm vai trò tìm kiếm công ty để đầu tư, hỗ trợ
quá trình phát triển sản phẩm dịch vụ của những công ty đó, và
làm gia tăng giá trị cho những công ty đó bằng cách tích cực
tham gia đóng góp ý kiến cho hội đồng quản trị. Họ chịu mức mạo
hiểm cao vì đã đầu tư vào công ty vẫn chưa đạt được thành
công, với hy vọng những công ty này sẽ đem lại siêu lợi nhuận.
Những nhà đầu tư này thường có tầm nhìn rất dài. Sự thật phũ
phàng mà các quỹ đầu tư mạo hiểm (VC) giả định là hẩu hết các
doanh nghiệp khởi nghiệp sẽ thất bại.
VC đánh giá và sàng lọc những ưu điểm của công ty về kỹ thuật
và kinh doanh. Trong quá trình đánh giá thẩm định này, VC sẽ
tiến hành những nghiên cứu về tiềm năng thị trường, khả năng
cạnh tranh, tham khảo ngành, phân tích tài chính và đánh giá sản
phẩm. Những lĩnh vực thương mại, pháp lý và cá nhân của công
ty cũng phải được xem xét.
Vay vốn từ các VC rất khó, và không nhất thiết phải vay từ nguồn
này để gây dựng một công việc kinh doanh vững mạnh. Rất
nhiều công ty nổi tiếng đã được các VC cấp vốn, bao gồm Apple,
FedEx, Intel, Microsoft, eBay và Google.
Các khoản đầu tư với thiện chí
Ưu điểm: Tăng lượng tiền sẵn có; ít ràng buộc.
Nhược điểm: Phức tạp, đóng góp của các nhà đầu tư khác nhau
khá nhiều.
Những nhà đầu tư “mạnh thường quân” là những cá nhân có sẵn
rất nhiều tiền, và có thể có hoặc không có hiểu biết về sản phẩm
hay ngành công nghiệp cụ thể của bạn. Những khoản đầu tư từ
“bạn bè và gia đình” có thể được coi là những khoản đầu tư thiện
chí. Những nhà đầu tư “mạnh thường quân” thường có triết lý
đầu tư gần giống như VC: Họ tin tưởng ở doanh nhân hơn là tìm
hiểu sản phẩm, do đó họ đánh cược vào bản thân chủ doanh
nghiệp với những ý tưởng hấp dẫn. Khoản đầu tư có thể dưới
dạng một khoản nợ có thể chuyển đổi thành cổ phiếu, cổ phiếu
ưu đãi, hay trái phiếu chuyển đổi. Rất hiếm khi khoản nợ này
chuyển thành cổ phiếu phổ thông.
Dù bạn có sử dụng biện pháp nào, thì hãy đa dạng hóa việc huy
động vốn của bạn. Hiếm khi thấy một doanh nhân nào chỉ lựa
chọn một giải pháp tài chính.
Trên đây là những phương pháp để bạn có thể huy động vốn từ
bên ngoài, nhưng đôi khi bạn có thể tự nỗ lực trước khi tìm kiếm
sự trợ giúp đó. Biện pháp bạn có thể xem xét là kiểm soát chi phí.
Kiểm soát chi phí
Mỗi khi bạn có thể cắt giảm chi phí mà không làm giảm bớt khả
năng phát triển và bán hàng, hãy cứ cắt giảm. Những nhà đầu tư
chuyên nghiệp sẽ muốn biết tốc độ “đốt tiền” của bạn – tốc độ
công ty bạn tiêu tiền mặt trong tháng. Biết được điều này, những
chuyên gia có thể định giá luồng tiền mặt hiện tại và tương lai cần
thiết cho hoạt động nói chung.
Nếu, ví dụ, công ty bạn chịu một chi phí hạ tầng đáng kể hoặc chi
phí xây dựng phức tạp, thì nguồn tài chính bạn cần phải lớn hơn
và việc kinh doanh của bạn sẽ bị giám sát chặt chẽ hơn. Trong
trường hợp đó, bạn sẽ phải điều chỉnh mọi chi phí đáng kể và
đưa ra những kế hoạch giảm chi phí đó.
Khi đề cập đến “mọi chi phí đáng kể”, điều đó có nghĩa bạn đừng
bỏ qua những dấu hiệu rõ ràng. Chi phí thuê nhân viên làm việc
trọn ngày là khá đắt đỏ. Một số công việc có thể chỉ cần tới
những nhân viên bán thời gian hoặc làm việc theo giờ.
Chọn lựa những nhân viên bán hàng với kỹ năng tốt nhất, những
nhân viên kỳ cựu nhất trong việc đáp ứng đơn hàng, và khuyến
khích họ bán hàng qua điện thoại hay qua Web. Hãy cho họ một
hạn mức bán hàng. Bạn có thể không trả lương cứng mà trả theo
hoa hồng – 20% đến 25% doanh thu họ bán được. Những người
bán hàng theo hợp đồng có thể không trung thành như nhân viên,
nhưng bạn có thể tăng mức thưởng để có được sự gắn bó của
họ. Hãy trả họ tiền thưởng dựa trên hiệu quả, giới thiệu những
khách hàng khác cho họ, tìm hiểu họ muốn gì và giúp họ đạt
được mục tiêu. Nếu doanh nghiệp của bạn là nguồn kinh doanh
chính của họ, thì họ sẽ nỗ lực để duy trì mối quan hệ với bạn.
