Phương tiện và công trình trữ nước

Chia sẻ: Minhanh Minhanh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

116
lượt xem 25
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ở các vùng nông thôn Việt Nam, việc tồn trữ nước rất được chú trọng. Tuỳ theo nhu cầu sử dụng nước, diện tích nhà ở, số người trong gia đình và khả năng kinh tế mà ta có thể dễ dàng tính được thể tích bể dự trữ cần thiết cho tháng mùa khô

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phương tiện và công trình trữ nước

 CÁØM NANG CÁÚP NÆÅÏC NÄNG THÄN ThS. Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- PHÆÅNG TIÃÛN VAÌ CÄNG TRÇNH TRÆÎ NÆÅÏC 6.1. TRÆÎ NÆÅÏC BÀÒNG VÁÛT CHÆÏA ÂÅN GIAÍN ÅÍ caïc vuìng näng thän Viãût Nam, viãûc täön træî næåïc ráút âæåüc chuï troüng. Tuìy theo nhu cáöu sæí duûng næåïc, diãûn têch nhaì åí, säú ngæåìi trong gia âçnh vaì khaí nàng kinh tãú, ta dãù daìng tênh âæåüc thãø têch bãø dæû træî cáön thiãút cho caïc thaïng muìa khä. Vê duû mäüt gia âçnh 5 ngæåìi, nhu cáöu næåïc àn uäúng trung bçnh laì 6 - 8 lêt/ngæåìi.ngaìy thç cáön mäüt bãø chæïa coï dung têch täúi thiãøu cho 6 thaïng muìa khä: 8 lêt/ngæåìi.ngaìy x 5 ngæåìi x 180 ngaìy = 7.200 lêt = 7,2 m3 våïi mæïc tháút thoaït khoaíng 20 - 30%, thç dung têch chæïa cáön coï laì: 7,2 m3 x 1,3 = 9,6 m3, laìm troìn  10 m3 (tæång âæång bãø hçnh khäúi chæî nháût 2 m x 3 m x 1,8 m) Váût chæïa næåïc ráút âa daûng, coï thãø laì bãø bã-täng cäút theïp, bãø xáy gaûch theí, lu khaûp, xä can, thuìng phuy (220 l), bäön næåïc bàòng nhæûa hoàûc inox (loaûi 300 l, 500 l, 1000 l, 1500 l, 2000 l, ...). BÃØ XÁY THUÌNG LU CAN BÄÖN NÆÅÏC XÄ Hçnh 6.1: Caïc hçnh thæïc thu træî næåïc phäø biãún åí cäüng âäöng näng thän Caïc kiãøu xáy dæûng bãø chæïa ráút nhiãöu, sau âáy laì mäüt säú âån giaín, coï thãø aïp duûng cho caïc vuìng näng thän Viãût Nam. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6. PHÆÅNG TIÃÛN VAÌ CÄNG TRÇNH TRÆÎ NÆÅÏC 112
CÁØM NANG CÁÚP NÆÅÏC NÄNG THÄN ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------  Chè dáùn caïc bæåïc xáy 1 caïi lu coï dung têch chæïa khoaíng 250 lêt næåïc: (Theo Pickford, 1991 vaì Watt, 1978) 1. Càõt 2 miãúng vaíi thä coï kêch thæåïc 125 x 110 cm, veî caïc âæåìng 2. Âàût bao vaíi lãn mäüt táúm âaïy may theo kêch thæåïc nhæ hçnh veî. bàòng xi-màng xáy sàôn hçnh troìn May 2 miãúng vaíi cho dêch vaìo coï âæåìng kênh 60 cm, daìy 1,5 cm. nhau âãø hçnh thaình mäüt caïi bao Âäø caït vaìo bao vaíi. Giæî âaïy bao vaíi. Läün traïi bao khi may xong. caït truìm troün âãöu trãn táúm âaïy. 4. Gàõn mäüt vaình kim loaûi (sàõt, tole keîm) coï âæåìng kênh 40 cm lãn âáöu bao caït âãø laìm miãûng lu. Träün væîa xi-màng theo tè lãû 1:2 (xi- 3. Khi bao âáöy caït, cäüt miãûng bao màng: caït), trän khä (1 caïi lu 250 laûi vaì taûo daïng cho caïi lu bàòng lêt cáön 50 kg caït vaì 25 kg xi-màng mäüt caïi bay gäù väù âãöu chung P.300). Tä låïp væîa âáöu tiãn quanh quanh bao. Phun næåïc cho æåït caït bao caït våïi bãö daìy 0,5 cm. trong bao træåïc khi traït væîa. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6. PHÆÅNG TIÃÛN VAÌ CÄNG TRÇNH TRÆÎ NÆÅÏC 113
CÁØM NANG CÁÚP NÆÅÏC NÄNG THÄN ThS. Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 5. Âåüi låïp væîa thæï nháút håi raïo, 6. Hai ngaìy sau, moïc caït trong bao tiãúp tuûc tä låïp thæï hai thãm 0,5 cm caït ra, láúy khoíi lu bao caït vaì 2 lãn låïp thæï nháút. Kiãøm tra âäü daìy vaình kim loaûi. Chènh sæía caïc âäöng âãöu cuía låïp häö væîa bàòng 1 khiãúm khuyãút cuía hçnh daïng caïi cáy âinh hoàûc 1 coüng theïp. Gàõn lu. Treït kyî nåi tiãúp xuïc giæîa thán thãm mäüt vaình kim loaûi thæï hai coï lu vaì âaïy lu bàòng 1 låïp xi-màng âæåìng kênh 47 cm bãn ngoaìi vaình giaì. Queït laïng bãn trong miãûng lu thæï nháút lãn miãûng lu. Âäø væîa xi- 1 låïp häö xi-màng âàût cho trån tru. màng giæîa 2 vaình kim loaûi âãø Giæî lu khoaíng 2 tuáön lãù. hçnh thaình miãûng lu. Laìm thãm 1 caïi nàõp âáûy (bàòng tole traïng keîm, coï boüc læåïi muäùi) cho caïi lu. Khi bàõt âáöu sæí duûng: Ngaìy thæï nháút: âäø næåïc khäng quaï 1/2 lu. Ngaìy thæï hai: âäø næåïc khäng quaï 3/4 lu. Ngaìy thæï ba: coï thãø âäø næåïc âáöy lu. Phæång caïch naìy cuîng coï thãø aïp duûng âãø xáy caïc loaûi lu coï dung têch låïn hån, chæìng 500 lêt hoàûc 1.000 lêt. Loaûi lu naìy nãn haûn chãú di chuyãøn, täút nháút laì xáy cäú âënh nåi cáön âàût. Lu sæí duûng 1 thåìi gian coï thãø bë næït, coï thãø duìng væîa xi-màng, dáöu chai hoàûc nhæûa âæåìng treït chäù næït. Træåïc khi haìn treït, nãn duìng âuûc nhoí âuûc theo vãút næït khoaíng 0,5 cm træåïc khi treït. Hçnh 6.2: Vãút næït Âuûc traïm vãút næït trãn lu 19 - 25 mm (khoaíng âuûc) Bãö daìy lu --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6. PHÆÅNG TIÃÛN VAÌ CÄNG TRÇNH TRÆÎ NÆÅÏC 114
CÁØM NANG CÁÚP NÆÅÏC NÄNG THÄN ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------  Chæïa næåïc bàòng thuìng kim loaûi: Nhiãöu âëa phæång coï thãø táûn duûng caïc thuìng container, conex, hoàûc caïc thuìng chæïa xe bäön, ... âãø træî næåïc. Næåïc coï thãø hæïng tæì maïi nhaì caïc häüi træåìng trung tám laìng xaî, maïi chuìa, daîy nhaì træåìng hoüc, ... laìm caïc nåi træî vaì phán phäúi næåïc cäng cäüng, nhæ hçnh dæåïi: ÄÚng thu næåïc ÄÚng thu næåïc Thuìng træî mæa tæì maïi mæa tæì maïi nhaì nhaì Voìi næåïc Kãû âåî Bäön chæïa næåïc Âæa næåïc vaìo Kãû âåî Bäön næåïc bàòng theïp táúm âæåüc haìn hoàûc gheïp bàòng âinh taïn Hçnh 6.3: Caïc hçnh thæïc træî næåïc mæa bàòng thuìng kim loaûi cho cäüng âäöng --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6. PHÆÅNG TIÃÛN VAÌ CÄNG TRÇNH TRÆÎ NÆÅÏC 115
CÁØM NANG CÁÚP NÆÅÏC NÄNG THÄN ThS. Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6.2. TRÆÎ NÆÅÏC DÆÅÏI ÂÁÚT 6.2.1. Træî næåïc bàòng ao häö Taûi nhiãöu vuìng näng thän, ngæåìi ta låüi duûng caïc truîng dæåïi âáút laìm nåi træî næåïc. Nåi træî laì caïc ao, häö, kãnh, mæång, ... Caïc nåi træî naìy tiãûn låüi, reí tiãön, chæïa âæåüc nhiãöu næåïc nhæng coï caïc nhæåüc âiãøm:  Dãù nhiãùm báøn do bë næåïc traìn màût cuäún theo raïc rãún, caïc taûp cháút hæîu cå vaì buûi âáút vaìo chäù chæïa. Gia suïc coï thãø vaìo nåi træî uäúng næåïc laìm næåïc bë nhiãùm phán vaì vi khuáøn.  Dãù bäúc håi vaì tháúm ruït do màût thoaïng låïn vaì màût tiãúp xuïc våïi âáút låïn. Caïc nhæåüc âiãøm naìy coï thãø khàõc phuûc mäüt pháön, bàòng caïch loït táúm traíi bàòng nylon hoàûc loït dale bã-täng màût dáöu phaíi täún thãm chi phê xáy dæûng. Cáy boïng maït Cáöu láúy næåïc Haìng raìo chàûn chàûn Bao caït chàûn Táúm loït nylon chàûn Kãnh træî næåïc Hçnh 6.4 : Loït âaïy kãnh, ao bàòng táúm traíi nylon âãø ngàn máút næåïc do tháúm, träöng cáy chung quanh âãø haûn chãúú bäúc håi vaì haìng raìo âãø ngàn gia suïc vaìo 6.2.2. Bäø sung næåïc ngáöm Âäúi våïi nhæîng vuìng coï âiãöu kiãûn âëa cháút âàûc biãût: mäüt daíi âáút tháúm ruït täút nhæng thiãúu nguäön bäø cáûp - coï thãø do nguäön säng bë tàõt do âáút seït têch tuû åí âaïy, säng häö bë ä nhiãùm, cháút læåüng keïm, v.v... - ta coï thãø bäø sung nhán taûo cho nguäön næåïc ngáöm, âàûc biãût cho caïc táöng näng. Âàût äúng dáùn næåïc säng âãún bãø láúy næåïc. Bãø láúy næåïc coï bãö räüng âaïy låïn, dæåïi âaïy traíi låïp caït thä daìy khoaíng 0,5 m. Næåïc seî tháúm xuäúng âáút vaì têch tuû åí táöng näng (táöng naìy bë giåïi haûn båíi táöng khäng tháúm næåïc). Næåïc âæåüc thu häöi bàòng caïc giãúng khoan (hçnh 6.5). Phæång thæïc bäø sung vaì thu häöi næåïc nhæ hçnh trãn coï thuáûn låüi laì coï thãø giaím hoàûc kiãøm soaït tçnh traûng ä nhiãùm næåïc säng - luïc âoï chè viãûc âoïng van khoïa laûi - vaì coï thãø tiãút kiãûm chi phê dáùn næåïc âãún nåi phán phäúi. Tuy nhiãn, noï âoìi hoíi phaíi coï låïp âëa cháút thêch håüp cho viãûc dáùn tháúm. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6. PHÆÅNG TIÃÛN VAÌ CÄNG TRÇNH TRÆÎ NÆÅÏC 116
CÁØM NANG CÁÚP NÆÅÏC NÄNG THÄN ThS. Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Van khoïa Giãúng thu næåïc Bãø láúy næåïc säng Âaïy säng bë tàõc Âæåìng háöm thu næåïc  Màût âáút  Âáút muìn, seït Caït thä, daìy 0,5 m thët  Âáút caït, saûn soíi ÄÚng ngáöm dáùn næåïc tæì säng Hçnh 6.5 : Mäüt säú hçnh thæïc bäø sung næåïc ngáöm tæì næåïc säng Hçnh 6.6 vaì 6.7 giåïi thiãûu mäüt phæång thæïc bäø sung nhán taûo, åí âáy næåïc âæåüc laìm saûch så bäü qua quaï trçnh tháúm vaì seî âæåüc tiãúp tuûc âæåüc xæí lyï sau khi thu häöi. Tuy nhiãn, cáön læu yï laì khi âi qua låïp âáút, næåïc coï thãø bë yãúm khê, nhiãùm sàõt, hoàûc mangan, ... Traûm båm Traûm båm Kãnh tháúm Xæí lyï Giãúng Låïp âáút tháúm täút phuûc häöi Låïp âáút khäng tháúm Hçnh 6.6: Så âäö bäø sung nhán taûo vaì thu häöi næåïc bàòng daíi næåïc tæì traûm båm --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6. PHÆÅNG TIÃÛN VAÌ CÄNG TRÇNH TRÆÎ NÆÅÏC 117
CÁØM NANG CÁÚP NÆÅÏC NÄNG THÄN ThS. Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Caïc giãúng phuûc häöi Ao tháúm Ao tháúm Mæïc næåïc ngáöm ban âáöu Låïp âáút tháúm Låïp âáút khäng tháúm Hçnh 6.7: Så âäö bäø sung nhán taûo vaì thu häöi næåïc bàòng ao tháúm 6.3. THAÏP NÆÅÏC Thaïp næåïc thæåìng bàòng laìm bàòng bã-täng cäút theïp, kim loaûi, cháút deío, composite, ... Chiãöu cao thaïp âæåüc tênh toaïn sao cho baío âaím aïp læûc næåïc coï thãø coï âuí maûnh âãø coï âãún caïc âiãøm cao nháút cuía ngäi nhaì báút låüi (xem caïch tênh toaïn trçnh baìy åí chæång 2). Chán âãú cuía thaïp næåïc phaíi âæåüc tênh toaïn thiãút kãú bãön chàõc vãö kãút cáúu vaì nãön moïng âãø coï thãø chëu âæûng caïc âiãöu kiãûn báút låüi nháút cuía cäng trçnh (taíi troüng chæïa låïn nháút, aïp læûc do gioï låïn, hoaût âäüng trong âiãöu kiãûn coï båm næåïc âang hoaût âäüng, ...). --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6. PHÆÅNG TIÃÛN VAÌ CÄNG TRÇNH TRÆÎ NÆÅÏC 118
CÁØM NANG CÁÚP NÆÅÏC NÄNG THÄN ThS. Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- (a) (b) (c) Hçnh 6.8: Mäüt säú kiãøu thaïp næåïc âån giaín: (a) Thaïp næåïc bàõng cáy gäù, bãø næåïc loït nylon (theo British Crown Copy, MOD, 1981); (b) Thaïp bàõng theïp haìn (theo British Crown Copy, MOD, 1981); (c) Thaïp næåïc bàòng theïp åí Phuûng hiãûp, Cáön Thå (Trung tám Næåïc saûch vaì Vãû sinh Mäi træåìng tènh Cáön Thå làõp âàût) --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6. PHÆÅNG TIÃÛN VAÌ CÄNG TRÇNH TRÆÎ NÆÅÏC 119
CÁØM NANG CÁÚP NÆÅÏC NÄNG THÄN ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------  Caïch tênh âån giaín troüng læåüng cuía thaïp næåïc âãø chäúng laûi læûc gioï AÏp læûc âäüng cuía gioï: P = 0,613 V2 (N/m2) (6-1) (1 N = 1 kg m/s2 = 0,1019 kgf, 1 kgf = 9,8066 N) våïi V laì váûn täúc cuía gioï (thæåìng âo åí âäü cao 10 m, âo trong thåìi gian gioï maûnh nháút trong nàm, khoaíng thaïng 2,3 trong nàm åí caïc vuìng ÂBSCL), nãúu thaïp næåïc âàût nåi caïc âäöi cao, träúng traíi coï thãø nhán V våïi 1,4 âãø tàng âäü an toaìn. Nãúu khäng coï thiãút bë âo gioï hoàûc säú liãûu, coï thãø taûm láúy aïp læûc gioï låïn nháút laì 2,5 kN/m2. Baíng 6.1: Täúc âäü gioï trung bçnh thaïng (m/s) mäüt säú traûm vuìng ÂBSCL (säú liãûu tham khaío, chæa âæåüc qui vãö thåìi kyì daìi âäöng nháút) Traûm/Thaïng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 TB Cáön Thå 1.8 1.9 2.0 1.6 1.5 1.8 2.1 2.4 1.6 1.4 1.4 1.4 1.7 Soïc Tràng 2.4 3.3 2.9 2.4 1.6 2.3 2.7 2.8 2.0 1.4 1.8 2.1 2.3 Raûch Giaï 2.5 3.3 3.2 3.1 3.0 4.7 4.3 4.7 4.2 2.7 2.4 2.5 3.4 Caì Mau 3.7 4.1 3.7 3.1 2.4 2.6 2.6 2.7 2.7 2.6 3.1 3.1 3.0 Troüng læåüng cuía thaïp næåïc W täúi thiãøu âãø chäúng laûi aïp læûc gioï (xem hçnh 6.9): PAh W (6-2) d våïi P laì aïp læûc gioï täúi âa (N/m2 ); A laì diãûn têch låïn nháút màût bãn thaïp næåïc thàóng goïc våïi hæåïng gioï (m2); h laì chiãöu cao cuía thaïp næåïc tæì màût âáút âãún næía màût thaïp næåïc (m); d laì 1/2 khoaíng caïch giæîa 2 chán thaïp næåïc (m) AÏp læûc gioï P A Diãûn têch låïn nháút màût thaïp næåïc h Troüng læåüng tiãúp xuïc våïi gioï thaïp næåïc W d Hçnh 6.9: Så âäö tênh toaïn troüng læåüng thaïp næåïc täúi thiãøu âãø chäúng aïp læûc gioï --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6. PHÆÅNG TIÃÛN VAÌ CÄNG TRÇNH TRÆÎ NÆÅÏC 120