Qúa trình tiến triển tự nhiên của ung thư
lượt xem 17
download
Tham khảo tài liệu 'qúa trình tiến triển tự nhiên của ung thư', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Qúa trình tiến triển tự nhiên của ung thư
- Ung Th− Häc §¹i C−¬ng 2005 Bµi 4: Qóa tr×nh tiÕn triÓn tù nhiªn cña ung th− Môc tiªu häc tËp 1. M« t¶ ®−îc ung th− l lo¹i bÖnh lý tiÕn triÓn theo thêi gian. 2. Tr×nh b y ®−îc c¸c giai ®o¹n tiÕn triÓn cña ung th−. 3. Tr×nh b y ®−îc øng dông qu¸ tr×nh tiÕn triÓn tù nhiªn cña ung th− v o phßng chèng bÖnh ung th−. Néi dông 1. §¹i c−¬ng Ung th− l bÖnh m¹n tÝnh. Mçi lo¹i ung th− ®Òu tr¶i qua nhiÒu biÕn cè thø tù thêi gian. Tõ 1 tÕ b o, qua qu¸ tr×nh khëi ph¸t dÉn ®Õn nh÷ng biÕn ®æi m kh«ng thÓ håi phôc kÕt qu¶ l h×nh th nh ung th−. NÕu kh«ng cã sù söa ch÷a hoÆc cã nh−ng kh«ng kÕt qu¶ th× cuèi cïng ung th− sÏ cã biÓu hiÖn trªn l©m s ng v dÉn ®Õn tö vong. BÖnh sö tù nhiªn cña ung th− chÝnh l tæng nh÷ng qu¸ tr×nh diÔn biÕn theo thêi gian, trong ®ã tiÕn triÓn tù nhiªn cña ung th− cã thÓ chia th nh 2 giai ®o¹n chÝnh: Giai ®o¹n tiÒn ung th− v tiÒn l©m s ng: chiÕm 75% thêi gian bÖnh sö tù nhiªn víi 30 lÇn nh©n ®«i ®¹t sè l−îng 109 tÕ b o t−¬ng ®−¬ng víi thÓ tÝch 1 cm3 tr−íc khi xuÊt hiÖn c¸c triÖu chøng l©m s ng. Giai ®o¹n l©m s ng: chiÕm 25% thêi gian tiÕn triÓn tù nhiªn víi sù xuÊt hiÖn c¸c triÖu chøng l©m s ng H×nh 3: Qu¸ tr×nh tiÕn triÓn tù nhiªn cña bÖnh ung th− Theo thø tù thêi gian qu¸ tr×nh tiÕn triÓn tù nhiªn cña ung th− tr¶i qua 6 giai ®o¹n: khëi ph¸t, t¨ng tr−ëng, thóc ®Èy, chuyÓn biÕn, lan tr n v tiÕn triÓn. Giai ®o¹n tiÕn triÓn bao gåm qu¸ tr×nh x©m lÊn v di c¨n
- Ung Th− Häc §¹i C−¬ng 2005 2. C¸c giai ®äan tiÕn triÓn 2.1. Giai ®o¹n khëi ph¸t Giai ®o¹n n y b¾t ®Çu th−êng l tõ tÕ b o gèc, do tiÕp xóc víi chÊt sinh ung th− g©y ra nh÷ng ®ét biÕn. L m thay ®æi kh«ng håi phôc cña nh©n tÕ b o. C¸c tÕ b o ®ét biÕn biÓu hiÖn sù ®¸p øng kÐm víi m«i tr−êng v −u thÕ t¨ng tr−ëng chän läc ng−îc víi tÕ b o b×nh th−êng ë xung quanh. Qu¸ tr×nh n y diÔn ra rÊt nhanh v ho n tÊt trong kho¶ng v i phÇn gi©y. §Æc ®iÓm: Kh«ng thÓ ®¶o ng−îc ®−îc. HiÖn nay ch−a x¸c ®Þnh ®−îc ng−ìng g©y khëi ph¸t. Nh÷ng tÕ b o ®−îc khëi ph¸t th−êng ®¸p øng kÐm víi tÝn hiÖu gian b o v néi b o. C¸c tÝn hiÖu n y cã t¸c dông gi÷ v÷ng cÊu tróc néi m«. Trong cuéc ®êi cña con ng−êi th× nhiÒu tÕ b o trong c¬ thÓ cã thÓ tr¶i qua qu¸ tr×nh khëi ph¸t, nh−ng kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c tÕ b o ®Òu sinh bÖnh. §a sè tÕ b o ®−îc khëi ph¸t th× hoÆc l kh«ng tiÕn triÓn thªm, hoÆc l chÕt ®i, hoÆc bÞ c¬ chÕ miÔn dÞch v« hiÖu hãa. 2.2. Giai ®o¹n t¨ng tr−ëng Giai ®o¹n t¨ng tr−ëng hay b nh tr−íng chän läc dßng tÕ b o khëi ph¸t cã thÓ tiÕp theo qu¸ tr×nh khëi ph¸t v ®−îc t¹o ®iÒu kiÖn víi thay ®æi vËt lý cña vi m«i tr−êng b×nh th−êng. 2.3. Giai ®o¹n thóc ®Èy Bao gåm sù thay ®æi biÓu hiÖn gen, sù b nh tr−íng ®¬n dßng cã chän läc, v sù t¨ng sinh tÕ b o khëi ph¸t. Giai ®o¹n n y biÓu hiÖn ®Æc tÝnh phôc håi, kÐo d i cã thÓ tr¶i qua nhiÒu b−íc v phô thuéc v o ng−ìng cña t¸c nh©n. Giai ®o¹n n y kh«ng cã t¸c dông liªn hîp v ®−a ®Õn quan s¸t ung th− ®¹i thÓ. Møc ®é tiÕp xóc cña con ng−êi víi nh÷ng t¸c nh©n thóc ®Èy l kh¸c nhau. Tõ 50 n¨m nay, ng−êi ta ® biÕt ®Æc tr−ng cña qu¸ tr×nh khëi ph¸t v thóc ®Èy l rÊt kh¸c nhau. Sinh ra ung th− gåm 2 giai ®o¹n: Khëi ph¸t v thóc ®Èy, trong ®ã khëi ph¸t xÈy ra tr−íc v cã thÓ ph©n biÖt sù kh¸c nhau cña hai giai ®o¹n n y qua b¶ng tãm t¾t sau: B¶ng 4: So s¸nh ®Æc ®iÓm cña giai ®o¹n khëi ph¸t v thóc ®Èy (Theo Pitot, 1985). §Æc ®iÓm Khëi ph¸t Thóc ®Èy Qu¸ tr×nh §ét biÕn Thay ®æi gen T¨ng sinh tÕ b o Kh¶ n¨ng håi phôc Kh«ng håi phôc Håi phôc Thêi gian Ng¾n KÐo d i Sè b−íc Mét NhiÒu
- Ung Th− Häc §¹i C−¬ng 2005 Ng−ìng Kh«ng Cã Møc ®é tiÕp xóc ë ng−êi RÊt khã tr¸nh Thay ®æi TÝnh tÝch tô TÝch tô Kh«ng tÝch tô TÝnh quan s¸t Kh«ng quan s¸t ®−îc Quan s¸t vÒ ®¹i thÓ 2.4. Giai ®o¹n chuyÓn biÕn Giai ®o¹n n y hiÖn nay vÉn cßn l gi¶ thuyÕt. ChuyÓn biÕn l giai ®o¹n kÕ tiÕp cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ung th−, cho phÐp sù th©m nhËp hay xuÊt hiÖn nh÷ng æ tÕ b o ung th− nhá, cã tÝnh phôc håi b¾t ®Çu ®i v o tiÕn tr×nh kh«ng håi phôc vÒ h−íng ¸c tÝnh l©m s ng. 2.5. Giai ®o¹n lan tr n Sau giai ®o¹n chuyÓn biÕn, ung th− vi thÓ tr¶i qua giai ®o¹n lan tr n. Giai ®o¹n n y ®−îc ®Æc tr−ng bëi sù t¨ng tr−ëng nhãm tÕ b o c− tró ë mét m« n o ®ã ®ang b nh tr−íng. Giai ®o¹n lan tr n cã thÓ ng¾n, chØ kÐo d i v i th¸ng, nh−ng còng cã thÓ trong nhiÒu n¨m. Trong giai ®o¹n n y, khèi l−îng ®ang b nh tr−íng gia t¨ng tõ 1000 tÕ b o ®Õn 1.000.000 tÕ b o, nh−ng vÉn cßn qu¸ nhá ®Ó cã thÓ ph¸t hiÖn b»ng nh÷ng ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®−îc. 2.6. Giai ®o¹n tiÕn triÓn (x©m lÊn - di c¨n) Giai ®o¹n n y ®Æc tr−ng b»ng sù t¨ng lªn vÒ kÝch th−íc cña khèi u do t¨ng tr−ëng cña nhãm tÕ b o ung th− c− tró ë mét n¬i n o ®ã. Giai ®o¹n tiÕn triÓn bao gåm c¸c qu¸ tr×nh x©m lÊn v di c¨n. Qu¸ tr×nh x©m lÊn l nhê tÕ b o ung th− cã c¸c ®Æc tÝnh sau: - TÝnh di ®éng cña c¸c tÕ b o ¸c tÝnh. - Kh¶ n¨ng tiªu ®¹m ë cÊu tróc n©ng ®ì cña m« v c¬ quan (chÊt Collagen). - MÊt sù øc chÕ tiÕp xóc cña c¸c tÕ b o. Sù lan réng t¹i chç cña u cã thÓ bÞ h¹n chÕ bëi x−¬ng, sôn v thanh m¹c. Qu¸ tr×nh di c¨n: Di c¨n l mét hay nhiÒu tÕ b o ung th− di chuyÓn tõ vÞ trÝ nguyªn ph¸t ®Õn vÞ trÝ míi v tiÕp tôc qu¸ tr×nh t¨ng tr−ëng t¹i ®ã v c¸ch vÞ trÝ nguyªn ph¸t mét kho¶ng c¸ch. Nã cã thÓ di c¨n theo c¸c ®−êng sau: - Theo ®−êng m¸u (Hay gÆp trong ung th− cña tÕ b o liªn kÕt). Khi lan b»ng ®−êng qua dßng m¸u, tÕ b o di c¨n kÕt thóc ë mao m¹ch v t¨ng tr−ëng. Sè l−îng tÕ b o di c¨n tØ lÖ víi kÝch th−íc cña khèi u. - Theo ®−êng b¹ch huyÕt (Hay gÆp trong c¸c ung th− lo¹i biÓu m«). Khi lan b»ng ®−êng b¹ch huyÕt, tÕ b o ung th− lan tr n v o hÖ thèng b¹ch m¹ch t¹i chç, ®«i khi l m t¾c chóng v sau n y lan v o c¸c h¹ch lymph« t¹i vïng. H¹ch b¹ch huyÕt th−êng bÞ di c¨n ®i tõ gÇn ®Õn xa, qua c¸c tr¹m h¹ch, cã khi nh¶y cãc, bá qua h¹ch gÇn. - Di c¨n theo ®−êng kÕ cËn v m¾c ph¶i: Di c¨n hay ®i däc theo m¹ch m¸u v thÇn kinh, theo lèi Ýt bÞ c¶n trë nh−: ung th− d¹ d y lan qua líp thanh m¹c v o æ bông g©y di c¨n ung th− ë buång trøng. - Dao mæ, dông cô phÉu thuËt cã thÓ g©y cÊy tÕ b o ung th− ra n¬i kh¸c trong phÉu thuËt. NÕu mæ trùc tiÕp v o khèi u.
- Ung Th− Häc §¹i C−¬ng 2005 VÞ trÝ cña di c¨n: VÞ trÝ di c¨n cña ung th− kh¸c nhau tïy theo c¸c ung th− nguyªn ph¸t. C¬ quan m tÕ b o ung th− th−êng di c¨n: Phæi, gan, n o, x−¬ng. C¬ quan m tÕ b o Ýt di c¨n: C¬, da, tuyÕn øc v l¸ch. C©u hái l−îng gi¸ 1. Tr×nh b y tãm t¾t tiÕn triÓn tù nhiªn cña ung th−. 2. Nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh cña giai ®o¹n tiÒn l©m s ng v giai ®o¹n l©m s ng. 3. So s¸nh ®Æc ®iÓm cña giai ®o¹n khëi ph¸t v giai ®o¹n thóc ®Èy. 4. Tr×nh b y giai ®o¹n tiÕn triÓn: x©m lÊn v di c¨n. 5. H y ®¸nh dÊu v o cét § nÕu c©u tr¶ lêi l ®óng v ®¸nh dÊu v o cét S nÕu c©u tr¶ lêi l sai: § S Ung th− ph¸t triÓn tõ 1 tÕ b o Ung th− l bÖnh lý cÊp tÝnh Thêi gian cña giai ®o¹n khëi ph¸t ®−îc kÐo d i Thêi gian cña giai ®o¹n thóc ®Èy kÐo d i 6. §−êng di c¨n hay gÆp nhÊt cña ung th− biÓu m« l : a. §−êng m¸u b. §−êng b¹ch m¹ch c. §−êng kÕ cËn 7. §−êng di c¨n hay gÆp nhÊt cña ung th− liªn kÕt l : a. §−êng m¸u b. §−êng b¹ch m¹ch c. §−êng kÕ cËn 8. Anh (chÞ) h y lùa chän nh÷ng giai ®o¹n n o gi÷ vai trß quan träng trong 6 giai ®o¹n tiÕn triÓn tù nhiªn cña ung th−: a. Khëi ph¸t b. T¨ng tr−ëng c. Thóc ®Èy d. ChuyÓn biÕn e. Lan tr n f. TiÕn triÓn
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Ung thư học đại cương: Phần 1 - GS.TS. Nguyễn Bá Đức
52 p | 521 | 110
-
chương III: CƠ CHẾ BỆNH SINH & QUÁ TRÌNH TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊN CỦA BỆNH UNG THƯ
13 p | 312 | 77
-
Bài giảng Tổng quan dịch tễ học nhiễm HIV/AIDS - Văn Đình Hòe
61 p | 396 | 69
-
BỆNH HỌC UNG THƯ
0 p | 249 | 62
-
Bài giảng Ung thư học: Phần 1 - TS. Nguyễn Bá Đức (chủ biên)
168 p | 206 | 50
-
Bài giảng Dò phế chủ (Cửa sổ phế chủ)
17 p | 385 | 43
-
Giáo trình Ung thư
207 p | 174 | 29
-
Bệnh Ung thư học đại cương: Phần 1
107 p | 157 | 25
-
Giáo trình đại cương về Ung thư - Chương 3
13 p | 135 | 25
-
CƠ CHẾ BỆNH SINH VÀ QUÁ TRÌNH TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊN CỦA BỆNH UNG THƯ
8 p | 130 | 16
-
Giáo trình ung thư part 3
6 p | 110 | 15
-
Loạn dưỡng cơ tiến triển (Progressive muscular dystrophies) (Kỳ 2)
5 p | 123 | 12
-
QUÁ TRÌNH TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊN CỦA BỆNH UNG THƯ
4 p | 86 | 10
-
QUÁ TRÌNH TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊN CỦA UNG THƯ
6 p | 100 | 3
-
Bài giảng Ung thư đại cương: Phần 1 - Trường ĐH Võ Trường Toản (Năm 2017)
109 p | 5 | 3
-
Tiến triển tự nhiên của nhân giáp lành tính và theo dõi những nhân giáp chưa xác định được
7 p | 11 | 3
-
Nằm viện và sự tiến triển suy yếu trên bệnh nhân cao tuổi nhồi máu cơ tim cấp có ST chênh lên được can thiệp mạch vành qua da tiên phát
6 p | 30 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn