Qu n lý r i ro: C n t c vô áy náyả ủ ẩ ắ
T ngàn x a, con ng i đã nghĩ ra nhi u cách th c đ đ i phó v i r i ro. ừ ư ườ ề ứ ể ố ớ ủ
Trong Kinh thánh có đo n vi t v m t v hoàng đ Ai C p đ c báo m ng r ngạ ế ề ộ ị ế ậ ượ ộ ằ
sau b y năm đ c mùa s là b y năm đói kém nên đã quy t đ nh dành m tả ượ ẽ ả ế ị ộ
ph n năm thu nh p m i năm đ c mùa đ d phòng cho n n đói s x y ra. ầ ậ ỗ ượ ể ự ạ ẽ ả
S sách Trung Hoa cũng nói v nh ng th ng nhân đi buôn t vùng th ng l uử ề ữ ươ ừ ượ ư
sông D ng T v t qua bao gh nh thác hi m nguy và l m khi hàng hóa c aươ ử ượ ề ể ắ ủ
h cu n theo dòng n c. Thay vì ch u m t tr ng hàng khi thuy n c a mình bọ ố ướ ị ấ ắ ề ủ ị
l t, nh ng th ng nhân này đã nghĩ ra m t h th ng qu n lý r i ro theo đó m iậ ữ ươ ộ ệ ố ả ủ ỗ
th ng nhân s đ m t ph n tài s n c a mình sang thuy n c a ng i khácươ ẽ ể ộ ầ ả ủ ề ủ ườ
trong nhóm. B ng cách đó, n u có m t chi c thuy n l t trong cu c hành trình,ằ ế ộ ế ề ậ ộ
không có ai ch u m t tr ng và r i ro đ c chia đ u cho các thành viên tham gia. ị ấ ắ ủ ượ ề
Nh ng cách th c qu n lý r i ro trên đây, tuy đ n gi n n u so v i các công cữ ứ ả ủ ơ ả ế ớ ụ
b o hi m th i hi n đ i nh ng đ u cùng có chung m t m c đích là gi m thi t h iả ể ờ ệ ạ ư ề ộ ụ ả ệ ạ
b ng cách chia s r i ro c a cá nhân trong m t t p th . ằ ẻ ủ ủ ộ ậ ể
Nh ng ngày nay, qu n lý r i ro không đ n thu n là b o hi m mà phát tri n ư ả ủ ơ ầ ả ể ể ở
t m m c cao h n và đ c hi u nh cách ti p c n có t ch c và h th ng nh mầ ứ ơ ượ ể ư ế ậ ổ ứ ệ ố ằ
xác đ nh môi tr ng r i ro, đ nh l ng m c đ thi t h i và s d ng các ph ngị ườ ủ ị ượ ứ ộ ệ ạ ử ụ ươ
pháp đ x lý các lo i r i ro. Th t v y, nh ng nguyên t c căn b n v qu n lý r iể ử ạ ủ ậ ậ ữ ắ ả ề ả ủ
ro s giúp chúng ta l a ch n h p lý h n khi đ a ra các quy t đ nh trong th c tẽ ự ọ ợ ơ ư ế ị ự ế
cu c s ng. Trong nhi u tr ng h p, b o hi m l i là s l a ch n cu i cùng. ộ ố ề ườ ợ ả ể ạ ự ự ọ ố
Ví d nh b n có m t chi c xe g n máy giá ch có vài tri u đ ng mà b o phíụ ư ạ ộ ế ắ ỉ ệ ồ ả
m t năm cũng tròm trèm t phân n a giá tr c a xe thì thi t nghĩ b n không c nộ ừ ử ị ủ ế ạ ầ
b i th ng thi t h i xe mà hãy s d ng chi c xe đó cho đ n khi không còn sồ ườ ệ ạ ử ụ ế ế ử
d ng đ c n a. Đi u này ng v i nguyên t c đ u tiên v qu n lý r i ro là chúngụ ượ ữ ề ứ ớ ắ ầ ề ả ủ
ta ch ch p nh n r i ro khi có th ch u đ c m t mát (Risk only what you canỉ ấ ậ ủ ể ị ượ ấ
afford to lose).
Tuy nhiên, b n có th ph i tr giá n u áp d ng nguyên t c này m t cách c ngạ ể ả ả ế ụ ắ ộ ứ
nh c b i di chuy n trên m t chi c xe quá cũ k cũng có nguy c tai n n. N uắ ở ể ộ ế ỹ ơ ạ ế
không b o qu n xe t t và có nh ng bi n pháp phòng ng a thì cái giá ph i trả ả ố ữ ệ ừ ả ả
không ch là vài tri u đ ng mà là c sinh m ng c a chính b n.ỉ ệ ồ ả ạ ủ ạ
Nguyên t c th hai trong qu n lý r i ro là cân nh c xác su t x y ra m t mátắ ứ ả ủ ắ ấ ả ấ
(Consider the odds). N u xác su t r i ro cao quá thì b o hi m cũng không h nế ấ ủ ả ể ẳ
là gi i pháp t i u vì ti n b o phí cũng s r t cao. ả ố ư ề ả ẽ ấ
Ví d b n mu n m m t c a hàng mua bán vàng b c đá quý trong m t khu v cụ ạ ố ở ộ ử ạ ộ ự
hay x y ra các v án hình s thì không nên mua b o hi m vì ch c ch n b o phíả ụ ự ả ể ắ ắ ả
cũng r t cao. Cách t t nh t là nên tìm m t n i nào đó an toàn. ấ ố ấ ộ ơ
Tuy nhiên, n u chi phí b ra đ qu n lý r i ro nh h n h u qu c a r i ro, thìế ỏ ể ả ủ ỏ ơ ậ ả ủ ủ
b n nên mua b o hi m. Ví d , n u l phí b o hi m h a ho n cho ngôi nhà c aạ ả ể ụ ế ệ ả ể ỏ ạ ủ
b n không đáng là bao so v i h u qu có th x y ra thì thi t nghĩ b n khôngạ ớ ậ ả ể ả ế ạ
nên ti c ti n đóng b o hi m phòng ng a h a ho n. Đ n đây, chúng ta l i v nế ề ả ể ừ ỏ ạ ế ạ ậ
d ng nguyên t c th ba: Đ ng vì m t mát nh tr c m t mà m o hi m cái l nụ ắ ứ ừ ấ ỏ ướ ắ ạ ể ớ
h n (Don’t risk a lot for a little). ơ
Nh ng các nguyên t c nói trên không nên áp d ng riêng l mà c n đ c ph iư ắ ụ ẻ ầ ượ ố
h p nhu n nhuy n và ng d ng phù h p trong th c t cu c s ng. Ví d m tợ ầ ễ ứ ụ ợ ự ế ộ ố ụ ộ
ng i đàn ông lao đ ng chính trong gia đình có th s c kh e kém và nh v yườ ộ ể ứ ỏ ư ậ
ph i mua b o hi m nhân th v i m c phí cao h n. Kh năng tài chính có h n,ả ả ể ọ ớ ứ ơ ả ạ
b o phí ph i tr hàng tháng có th nh h ng đ n chi tiêu hi n t i c a gia đình.ả ả ả ể ả ưở ế ệ ạ ủ
Ng c l i, n u không mua b o hi m nhân th , đi u gì s x y ra n u anh b taiượ ạ ế ả ể ọ ề ẽ ả ế ị
n n hay vì m t lý do nào đó ph i giã t cõi đ i này? ạ ộ ả ừ ờ
Do đó, m t nhà t v n tài chính cá nhân chuyên nghi p và có đ o đ c ph i đ aộ ư ấ ệ ạ ứ ả ư
ra cái nhìn t ng th và nhi u gi i pháp ch n l a và giúp khách hàng c a mìnhổ ể ề ả ọ ự ủ
xác đ nh nh ng m c tiêu u tiên ch không ch tìm m i cách chào bán s nị ữ ụ ư ứ ỉ ọ ả
ph m hay d ch v tài chính. ẩ ị ụ
Cu i cùng, ng i vi t xin chia s kinh nghi m “đau th ng” c a Br., anh b nố ườ ế ẻ ệ ươ ủ ạ
đ ng nghi p ng i Malaysia trong c quan cũ. M c dù có th tín d ng nh ngồ ệ ườ ơ ặ ẻ ụ ư
m i l n đi công tác n c ngoài Br. ch c m ti n m t b ng đô la M vì anh choỗ ầ ướ ỉ ầ ề ặ ằ ỹ
r ng nh v y s không b t n phí ngân hàng n u rút ti n m t và thi t thòi v tằ ư ậ ẽ ị ố ế ề ặ ệ ề ỷ
giá. V l i Br. cũng t tin r ng mình đã đi công tác nhi u n i trên th gi i màả ạ ự ằ ở ề ơ ế ớ
cũng ch a g p “s c ” gì. ư ặ ự ố
Th nh ng, trong chuy n công tác cách đây năm năm t i Nga, Br. b móc túi h tế ư ế ạ ị ế
s ti n 3.000 đô la gi u k trong ng i t i m t ga tàu đi n St Petersburg. Đố ề ấ ỹ ườ ạ ộ ệ ở ể
có ki n th c trong tr ng h c và kinh nghi m trong tr ng đ i ai cũng đ u ph iế ứ ườ ọ ệ ườ ờ ề ả
tr giá nh ng qu th t h c phí mà Br. ph i tr là quá đ t, thay vì ch t n phíả ư ả ậ ọ ả ả ắ ỉ ố
ngân hàng hay thi t thòi m t chút v t giá.ệ ộ ề ỷ
(Theo VNEconomy)