MỤC LỤC
2/17
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài.
Giáo dục mầm non là một mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc
dân, chịu trách nhiệm chăm sóc giáo dục trẻ từ 0- 6 tuổi. Đây là gia đoạn đặt nền
móng đầu tiên quan trọng của nhân cách con người. Mục tiêu giáo dục mầm non
phải trang bị cho trẻ những gì tốt đẹp nhất cả về vật chất lẫn tinh thần một cách
toàn diện. Đứng trước tình hình đổi mới của đất nước, cùng với sự phát triển
không ngừng của nền giáo dục nước nhà, đứng trước thời kỳ hội nhập kinh tế,
đất nước đang trên đường mở cửa những ảnh hưởng không nhỏ của nền nhiều
nền văn hóa khác nhau. Thì việc giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa vốn
có của cha ông ta từ ngàn xưa là nhiệm vụ cần và cập nhật nhất. Bên cạnh đó,
việc tiếp thu những tinh hoa văn hóa của nhân loại để làm giàu thêm bản sắc văn
hóa riêng của dân tộc mình cũng là vấn đề cần thiết - làm thế nào để cho thế hệ
trẻ của chúng ta “Hoà nhập mà không hoà tan”.
Một trong những mô hình giáo dục hiện đại nhằm hiện thực hóa mục đích
đào tạo ra thế hệ trẻ có đủ trí tuệ và sự nhạy cảm thời đại để thích ứng và phát
triển, đang có sức lan tỏa và ảnh hưởng rộng khắp thế giới đó chính là giáo dục
STEAM. STEAM là phương pháp học tập chủ yếu dựa trên thực hành và các
hoạt động trải nghiệm sáng tạo, do đó, trẻ 4-5 tuổi khi được tiếp cận với phương
pháp giáo dục này sẽ có những ưu thế nổi bật như: kiến thức khoa học, kĩ thuật,
công nghệ và toán học chắc chắn, khả năng sáng tạo, tư duy logic, hiệu suất học
tập, làm việc vượt trội và có cơ hội phát triển các kĩ năng mềm toàn diện hơn.
STEAM sẽ hướng dẫn và dạy trẻ cách suy nghĩ khoa học, thúc đẩy một cách tự
nhiên để trẻ khám phá toán học, khoa học và các khái niệm trẻ gặp trong cuộc
sống hàng ngày. Giáo dục steam tập trung vào những yếu tố quan trọng như:
Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Math
(Toán học). Theo đó, Mô hình giáo dục STEM là quá trình tích hợp kiến thức
giữa các môn khoa học, kỹ thuật, toán học, công nghệ, qua đó xây dựng cho học
sinh các kỹ năng được kết hợp hài hòa từ kiến thức của các bộ môn nói trên để
sử dụng khi làm việc trong thế giới công nghệ ngày nay.
STEAM không phải là việc trẻ học qua tranh ảnh, thẻ bài mà nó được
thể hiện qua các hoạt động trải nghiệm hàng ngày của trẻ như : Khám phá hình
khối, xây dựng tòa nhà từ các thùng giấy, xếp hộp, xếp quần áo, tranh vẽ, chơi
đi siêu thị, rót nước, tô màu…Đây là những hoạt động hằng ngày của trẻ mà đôi
khi giáo viên không để ý khai thác đặc trưng STEAM trong đó.
3/17
Khi trẻ chơi tức là trẻ khám phá và hình thành kĩ năng. Khi trẻ tìm hiểu
môi trường xung quanh, tức là đang trải nghiệm sự khám phá để hình thành các
năng lực như: tìm hiểu và khám phá tự nhiên, đặt vấn đề và tự giải quyết vấn đề.
Thực hiện nhiệm vụ năm học 2022 – 2023 của phòng giáo dục và đào tạo
Huyện Gia Lâm ngày . Kế hoạch số 134/KH- MNĐX của nhà trường ngày 6
tháng 9 năm 2022 cũng xác định rõ nhiệm vụ năm học của nhà trường tiếp tục
ứng dụng có hiệu quả các PPGD tiên tiến vào giảng dạy.
Là một giáo viên đứng lớp, hàng ngày được tiếp xúc gần gũi với trẻ, hiểu
được mức độ nhận thức của trẻ, bản thân tôi đã áp dụng phương pháp học tập
này cho học sinh của mình để trẻ sáng tạo hơn, chủ động hơn để các con tìm ra
nguyên lý khoa học ngay trong những hoạt động đơn giản.
Chính vì vậy tôi lựa chọn đề tài “Một số kinh nghiệm lựa chọn, xây dựng
dự án STEAM cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non”, nhằm phát huy khả
năng sáng tạo và phát triển các kỹ năng cho trẻ để trẻ có thể sử dụng trong cuộc
sống tương lại, đặc biệt với môi trường công nghệ hóa, hiện đại hóa như hiện
nay.
2. Mục đích nghiên cứu.
Căn cứ vào nghiên cứu thực tiễn của việc giảng dạy trẻ tại trường nơi tôi
đang công tác, tôi đề ra “Một số kinh nghiệm lựa chọn dự án STEAM cho trẻ
mầm non 5-6 tuổi”.
3. Đối tượng nghiên cứu.
- Học sinh lớp mẫu giáo lớn A1 trường mầm non Đặng Xá.
4. Thời gian nghiên cứu.
- Thời gian thực hiện nghiên cứu đề tài là một năm học. Bắt đầu từ tháng
9 năm 2022 kết thúc vào tháng 3 năm 2023.
4/17
PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I. Những nội dung lý luận có liên quan trực tiếp đến đề tài kinh
nghiệm.
Rào cản lớn nhất trong các phương pháp giáo dục truyền thống là sự tách
rời giữa các lĩnh vực quan trọng: khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và
toán học. Sự tách rời này sẽ đem đến một khoảng cách lớn giữa lý thuyết và
thực hành, giữa kiến thức và ứng dụng. Giáo dục STEAM về bản chất được hiểu
là trang bị cho trẻ những kiến thức và kỹ năng cần thiết liên quan đến các lĩnh
vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Các kiến thức và kỹ
năng này phải được tích hợp, lồng ghép và bổ trợ cho nhau giúp học sinh không
chỉ hiểu biết về nguyên lý mà còn có thể thực hành và tạo ra được những sản
phẩm trong cuộc sống hằng ngày. Giáo dục STEAM sẽ phá đi khoảng cách giữa
lý thuyết và thực tiễn, tạo ra những con người có năng lực làm việc một cách
sáng tạo là mang khoa học, công nghệ, kĩ thuật, nghệ thuật và toán học đến với
các con một cách đơn giản, nhẹ nhàng, gần gũi với những đồ dùng, vật liệu gần
gũi, mang đến cho trẻ những điều thú vị trong hoạt động. Điểm nổi bật của
STEAM là kết nối, liên hệ thông tin giữa các lĩnh vực vào trong thực tế. Các thí
nghiệm, hoạt động thực tiễn thường xuyên diễn ra để các em có thể thảo luận, tự
rút ra kết luận và ghi nhớ sâu sắc. Dạy trẻ theo phương pháp STEAM giúp trẻ
hình thành 5 nhóm kỹ năng cơ bản phục vụ thiết thực cho cuộc sống con người.
Phương pháp STEM kết hợp với Art mang đến một chiến lược giáo dục cải tiến
hiệu quả cao cho lĩnh vực giáo dục mầm non.Thông qua hình thức tích hợp với
nghệ thuật, trẻ sẽ dễ dàng khám phá ra các giai đoạn khác nhau của vấn đề thông
qua bài học.
STEM giúp trẻ gắn kết các kiến thức với nhau theo rất nhiều cách từ đó
giúp trẻ em học hỏi và làm việc ngay từ rất sớm. Cách tốt nhất để kích thích tình
yêu của trẻ dành cho STEM là khuyến khích sự tò mò. Từ khi còn nhỏchúng ta
hãy khuyến khích trẻ đặt các câu hỏi, khám phá và chơi. Hãy tìm kiếm niềm
đam mê của trẻ và giúp trẻ theo đuổi những đam mê đó. Ngay cả khi nhận thấy
trẻ em thay đổi đam mê hàng tuần thì điều này là hoàn toàn bình thường, đặc
biệt là đối với trẻ nhỏ. Trong trường hợp đó chúng ta tiếp tục khuyến khích trẻ.
Rồi kết quả sẽ vô cùng ngạc nhiên và phấn khích khi trẻ trở nên đam mê học tập,
nghiên cứu và sáng tạo.
II. Thực trạng vấn đề:
1. Thuận lợi.
* Đối với giáo viên:
5/17
- Giáo viên luôn tâm huyết, có lòng yêu thương trẻ, tận tụy với công việc.
Luôn có ý thức tìm tòi, nghiên cứu sách báo, internet có liên quan ứng dụng
STEAM trong các hoạt động dạy trẻ. Giáo viên nhận thức được về những lợi ích
STEAM đối với trẻ em. Giáo viên có niềm đam mê với STEAM. Giáo viên
được tham gia tập huấn, tham gia ngày hội STEAM cùng các giảng viên có
chuyên môn.
+ Môi trường lớp học, sạch sẽ, thoáng mát, trang thiết bị của trường khá
đầy đủ nên cho trẻ một môi trường học tập và hoạt động tốt.
* Đối với trẻ:
- Trẻ có hứng thú tham gia vào các hoạt động STEAM, trẻ say sưa tìm tòi
khám phá, trí tưởng tượng được sáng tỏ, trí tò mò được thỏa mãn và hơn hết tình
yêu, niềm đam mê với khoa học và công nghệ được nảy sinh, tự mình đặt ra vấn
đề và tự mình giải quyết các vấn đề để đạt được kết quả trẻ mong muốn.
* Đối với phụ huynh: Phụ huynh nhiệt tình chia sẻ với giáo viên về tình
hình con ở nhà và luôn quan tâm, tạo mọi điều kiện tốt nhất để sẵn sàng hoạt
động và trai nghiệm cùng con.
2. Khó khăn.
* Đối với giáo viên:
- Giáo viên chưa có kinh phí để tham gia các khóa học về STEAM.
- Chưa dành thời gian cho việc việc nghiên cứu sâu về STEAM.
* Đối với trẻ.
- Một số trẻ trong lớp còn rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin khi tham gia các
hoạt động tập thể, bên cạnh đó cũng nhiều trẻ hiếu động chưa thật sự tập trung
vào các hoạt động của cô.
* Đối với phụ huynh.
- Một số phụ huynh chưa thực sự am hiểu về phương pháp giáo dục
STEAM, phụ huynh chưa dành thời gian, công sức nghiên cứu các dự án để thực
hiện cùng con.
Từ những khó khăn nêu trên, tôi nhận thấy việc giáo dục STEAM cho trẻ
mầm non là rất cần thiết, tuy nhiên việc lựa chon các dự án STEAM dạy trẻ như
thế nào để phù hợp nhất với trẻ mầm non. Tôi đã trăn trở và quyết định tìm tòi,
nghiên cứu, đi học các khóa đào tạo, các cuộc hội thảo về giáo dục STEAM và
xây dựng phương pháp thực hiện phù hợp để triển khai các dự án STEAM.
* Bảng khảo sát thực trạng khi chưa sử dụng các biện pháp.
STT Nội dung Đạt Chưa đạt
