1. PH N M ĐU
1.1. Lí do ch n đ tài, sáng ki n, gi i pháp: ế
Nh chúng ta đã bi t, trong ch ng trình giáo d c m m non, b môn giáoư ế ươ
d c âm nh c là m t b môn ngh thu t h t s c g n gũi v i tr , là ho t đng ế
đc tr yêu thích, làượ ngu n c m h ng m nh m đ tr c m th ngh thu t và
nó còn là ph ng ti nươ thi t th c cho các ho t đng giáo d c khác. Có th coi âmế
nh c là m t b ph n không th tách r i v i công tác chăm sóc, giáo d c tr .
Âm nh c là nhu c u c a cu c s ng, là món ăn tinh th n không th thi u ế
đc đi v i đi s ng con ng i, là ngôn ng chung c a nhân lo i. Theo nghiênượ ườ
c u c a các nhà khoa h c, tr đc nghe nh c c đi n t trong bào thai s kích ượ
thích sóng đi n não giúp não phát tri n tăng trí thông minh sau này. Âm nh c tác
đng vào con ng i ngay t khi còn n m trong nôi khi đc nghe ti ng ru à i ườ ượ ế ơ
c a m . Âm nh c đi v i tr là m t th gi i k di u đy c m xúc. Tâm h n tr ế
ngây th trong sáng, luôn luôn vui v cho nên ti p xúc v i âm nh c là nhu c uơ ế
không th thi u v i tr . Và đi v i tr l a tu i m m non, Âm nh c là môn ế
h c giúp tr phát tri n toàn di n nh t. Thông qua Âm nh c tr s linh ho t,
m nh d n, thông minh qua vi c sáng t o các đng tác minh h a k t h p khi hát ế
và rèn luy n cho tr , khi v n đng theo nh c s thúc đy s v n đng c th , ơ
s nhanh nh n khéo léo, b n b và d o dai qua các đng tác. Giáo d c Âm nh c
là ho t đng ngh thu t có tác d ng giáo d c th m m ngoài ra nó còn giúp tr
phát tri n trí tu , tr có kh năng tr i nghi m nh ng c m xúc trong quá trình
c m th và th hi n Âm nh c: Khi nghe nh c, tr c m nh n đc tính ch t, ượ
tình c m c a Âm nh c, nh h ng nh ng tr ng thái c m xúc có trong tác ph m.ưở
Đng th i Âm nh c cũng d n d t tr đn v i nh ng hi n t ng s ng đng c a ế ượ
đi s ng, giúp tr hình thành s liên t ng.Âm nh c còn là m t trong nh ng lo i ưở
hình ngh thu t phát tri n năng l c, c m xúc, t ng t ng, sáng t o, s t p ưở ượ
trung chú ý, kh năng di n t h ng thú c a tr . Âm nh c thu c v ngh thu t
bi u hi n b ng âm thanh có s c bi u c m, nó tác đng m nh m đn tình c m ế
con ng i. Âm nh c b ng ngôn ng riêng là giai đi u, âm s c, c ng đ, nh pườ ườ
đ, hòa âm, ti t t u ế di n ra cùng v i th i gian đã thu hút h p d n làm th a mãn
nhu c u tình c m c a tr . Âm nh c còn là ph ng ti n giúp tr nh n th c th ươ ế
gi i xung quanh, phát tri n ngôn ng , quan h giao ti p, trao đi tình c m. Đi ế
v i tr , âm nh c là th gi i kì di u đy c m xúc. Tr có th ti p xúc âm nh c ế ế
ngay t khi còn n m trong nôi. Tr M m non d xúc c m, v n ngây th , trong ơ
sáng nên ti p xúc v i âm nh c là nhu c u không th thi u. Th gi i âm nh cế ế ế
muôn màu không ng ng chuy n đng t o đi u ki n cho tr phát tri n các ch c
năng tâm lí, năng l c ho t đng và s hi u bi t. Có th nói, giáo d c âm nh c là ế
1
m t trong nh ng con đng hoàn thi n đo đc, trí tu , th m mĩ và th l c cho ườ
tr .
Giáo d c âm nh c trong tr ng m m non là giáo d c cho tr lòng yêu ườ
âm
nh c, bi t c m th âm nh c thông qua các ho t đng âm nh c phong phú nh : ế ư
Ca hát, v n đng theo nh c, nghe hát, múa, tr ch i âm nh c... Đc bi t đi v i ơ
tr 4 5 tu i, giáo d c âm nh c đem l i cho tr nh ng n t ng, nh ng khái ượ
ni m
âm nh c, d n hình thành trong tâm h n tr , t o đi u ki n phát tri n th hi u ế
âm nh c. Đây là b c kh i đu giúp tr bi t l a ch n, đánh giá tác ph m âm ướ ế
nh c.
Trong tr ng m m non ca hát là 1 ho t đng đc th c hi n th ngườ ượ ườ
xuyên liên t c và đc l ng ghép trong các ho t đng c a tr , nó là c u n i ượ
gi a ho t đng này v i ho t đng khác và nó là ngu n t o h ng thú m nh m
nh t đ tr tham gia vào các ho t đng. Tuy nhiên khi tr ca hát ta th ng ườ
nh n th y đôi lúc có ph n không chính xác v giai đi u ho c v l i ca, th m
chí tr còn t sáng tác l i không phù h p v i n i dung… M t khác k thu t
hát c a tr còn h n ch v gi ng, v h i, v âm v c ti t t u vì th nó làm ế ơ ế ế
gi m đi tính ngh thu t c a bài hát. Ngoài ra cách phát âm c a tr ch a th c ư
s hoàn ch nh, âm phát ra y u, h i th ng n, nông và đc bi t s ph i h p ế ơ
gi a tai nghe và gi ng ch a th t ch đng do tr hát ch a có tính ngh thu t. ư ư
Tr còn r t rè, nhút nhát, ch a t tin khi th hi n nh ng bài hát, bài múa. ư
Là m t giáo viên m m non, tôi đã luôn trăn tr , tìm tòi và sáng t o, đ tìm
ra nh ng cách th c hay, nh ng ph ng pháp t t nh t cho bài gi ng c a mình. ươ
Trong t t c các môn h c c a tr tôi đc bi t yêu thích b môn âm nh c, có l
vì b n thân âm nh c đã mang nhi u th m nh. Nh ng làm th nào đ t ch c ế ư ế
ho t đng giáo d c âm nh c cho tr m t cách có hi u qu thì qu là m t v n đ
r t khó đi v i t t c các giáo viên M m non nói chung và b n thân tôi nói riêng.
Đây là m t đ tài, sáng ki n, gi i pháp khó, nh ng v i lòng nhi t tình, yêu ngh ế ư
d y h c, m n tr và v i tâm nguy n là s góp m t ph n nh bé c a mình vào ế
vi c th c hi n phong trào “Xây d ng tr ng h c thân thi n, h c sinh tích c c” ườ
c a b GD&ĐT cũng nh th c hi n tâm nguy n đc góp ph n vào vi c giáo ư ượ
d c toàn di n cho tr . Chính vì v y mà tôi m nh d n ch n đ tài “M t s gi i
pháp nâng cao ch t l ng t ch c ho t đng âm nh c cho tr 4 - 5 tu i ượ
tr ng M m non”ườ n i tôi đang công tác. B n thân ph i c g ng tìm tòi nghiênơ
c u, bi t l a ch n, ph i h p các gi i pháp m t cách nhu n nhuy n, sáng t o đ ế
ch t l ng ho t đng âm nh c c a tr ngày càng t t h n. ượ ơ
* Đi m m i c a đ tài, sáng ki n, gi i pháp: ế
2
N i dung đ tài s có nhi u ng i l a ch n đ vi t song m i đ tu i, ườ ế
m i vùng mi n, m i tr ng s có m t đc tr ng, các gi i pháp riêng không ai ườ ư
vi t gi ng nhau c . V i đ tài này tôi đa ra 5 gi i pháp song đi m m i c a đế ư
tài mà tôi chú tr ng là ho t đng giáo d c âm nh c thông qua các th i đi m ho t
đng trong ngày và các ho t đng h c khác tr ng m m non; ườ Quan tâm đánh
giá tr trong ho t đng âm nh c đ có bi n pháp b i d ng phù h p; T ch c ưỡ
giáo d c âm nh c cho tr đt hi u qu . Vì nó có m t vai trò h t s c quan tr ng ế
trong ch ng trình giáo d c tr em l a tu i m m non đc bi t là tr 4-5 tu i.ươ
Trong ch ng trình giáo d c M m non, b môn giáo d c âm nh c là b mônươ
ngh thu t h t s c g n gũi v i tr , là ho t đng đc tr yêu thích, là ngu n ế ượ
h ng thú m nh m đ giúp tr c m th ngh thu t và nó còn là ph ng ti n ươ
thi t th c cho các ho t đng giáo d c. Nói cách khác có th coi âm nh c là bế
ph n không th tách r i v i công tác chăm sóc, giáo d c tr .
Tham gia vào các ho t đng âm nh c s d dàng giúp tr tích lũy thêm
v các k năng tri giác cách th c th hi n tác ph m âm nh c. C m nh n và làm
quen s đa d ng linh ho t c a ti t t u s phong phú g i c m c a giai đi u âm ế
nh c, hình thành cho tr các thói quen v k năng ca hát góp ph n hình thành và
phát tri n toàn di n nhân cách tr .
1.2. Ph m vi áp d ng đ tài, sáng ki n, gi i pháp: ế
Trong quá trình nghiên c u đ tài “M t s gi i pháp nâng cao ch t l ng ượ
t ch c ho t đng âm nh c cho tr 4-5 tu i tr ng M m non ườ " đê+ áp d ng
trong ph m vi các cháu m u giáo 4 - 5 tu i t i tr ng m m non tôi đang công tác ườ
va có th đc áp d ng các tr ng m m non trong huy n và các tr ng m m ượ ườ ườ
non trong t nh.
3
2. PH N N I DUNG
2.1. Th c tr ng c a n i dung c n nghiên c u:
T nhi u năm nay, ho t đng này đã đc b c h c M m non tri n khai ượ
r ng rãi v các tr ng h c, đn t ng giáo viên. Ngay t đu năm h c, nhà ườ ế
tr ng đã phát đng cán b giáo viên s u t m l a ch n các bài hát, các làn đi uườ ư
dân ca các vùng mi n, trò ch i âm nh c theo t ng ch đ, đi sâu khai thác phân ơ
nhóm các bài hát, trò ch i âm nh c phù h p v i t ng l a tu i c a tr , ch đoơ
giáo viên v n d ng đa ho t đng âm nh c vào ho t đng h c t p - vui ch i ư ơ
phù h p v i t ng ch đ và n i dung giáo d c c a t ng ho t đng. Ban giám
hi u th ng xuyên d gi , đóng góp ý ki n cho giáo viên v cách thi t k , t ườ ế ế ế
ch c ho t đng h c và ch i cho tr theo yêu c u đi m i giáo d c M m non ơ
hi n nay, trong đó đc bi t chú tr ng yêu c u tích h p các bài hát phù h p. Vì
v y b n thân tôi luôn luôn h c h i trau d i nghi p v nâng cao tay ngh làm th ế
nào tìm ra m t s gi i pháp thích h p đ t ch c ho t đng giáo d c âm nh c
tr 4 - 5 tu i đt hi u qu cao. Đ n m b t đc tâm lí phát tri n, trình đ nh n ượ
th c và năng khi u c a t ng đa tr v ho t đng giáo d c âm nh c, vào đu ế
năm h c tôi đã kh o sát tr d i hình th c: ướ
*Đc đi m tình hình c a l p:
S l ng 21 cháu, trong đó 09 n , 12 nam. V i 21 tr nh ng có đn 10 ượ ư ế
tr sinh t tháng 9 đn tháng 12 năm 2014 nên nhìn các cháu r t d i so v i các ế
cháu sinh t tháng 1 đn tháng 8. ế
- Tình hình nh n th c c a tr :
Đ n m b t đc tâm sinh lí phát tri n, trình đ nh n th c và năng khi u ượ ế
c a t ng đa tr v ho t đng giáo d c âm nh c, vào đu năm h c tôi đã kh o
sát tr s l ng tr trong l p 21 cháu và đã tìm hi u kh năng v năng khi u, ượ ế
h ng thú c a tr v các ho t đng âm nh c nh sau: ư
4
TT M C Đ ĐT KHÔNG ĐT
S l ng ượ T l
%
S l ng ượ T l
%
1 Tr yêu thích,
h ng thú
tham gia ho t
đng âm
nh c
12 57,1 9 42,9
2 Hát đúng giai
đi u, th
hi n s c thái
10 47,6 11 52,3
3 K năng v n
đng theo
nh c
12 57,1 9 42,9
4 Chú ý l ng
nghe hát, nghe
nh c
14 66,7 7 33,3
5 Tr t t
ch c trò ch i ơ
âm nh c
11 52,4 9 47,6
* Nh ng v ng m c, h n ch : ướ ế
- V đi u ki n CSVC: M c dù đã có s tham m u tích c c c a Ban giám ư
hi u nhà tr ng v tăng tr ng c s v t ch t nh ng còn thi u th n v ph ng ườ ưở ơ ư ế ươ
ti n s d ng nh đàn, ti vi, trang ph c phù h p v i t ng n i dung bài hát ... ư
- Nh n th c c a m t s b c ph huynh v ho t đng giáo d c âm nh c
ch a cao, ch chú ý đn các lĩnh v c khác nh : Phát tri n ngôn ng , phát tri nư ế ư
nh n th c... ch a t o đi u ki n giúp đ giáo viên th c hi n vi c t ch c các ư
ho t đng giáo d c âm nh c cho tr trên l p cũng nh gia đình. ư
- B n thân giáo viên r t đam mê âm nh c, tuy nhiên còn h n ch v năng ế
khi u s d ng đàn, s d ng các nh c c , t ch c các bu i ho t đng ch a th cế ư
s lôi cu n tr nên các gi ho t đng giáo d c âm nh c đt k t qu ch a cao. ế ư
- L p g m toàn b cháu là con c a nh ng gia đình nông dân thu n túy nên
khó có đi u ki n chăm sóc cho các cháu đy đ d n đn s ti p thu c a các cháu ế ế
không đng đu, có nh ng cháu sinh đu năm, có nh ng cháu sinh cu i năm, có
nh ng cháu ho t đng còn ch m, nhút nhát ch a m nh d n, t tin. Có nh ng ư
cháu nói ch a s a, nói l p tùy ti n, trong gi h c, gi ch i ch a h ng thú và đaư ơ ư
s các cháu không có năng khi u b m sinh v âm nh c. ế
5