Sổ tay
HƯỚNG DẪN XÂY DỰNG,
PHÁT TRIỂN MÔI TRƯỜNG HỌC
VÀ SỬ DỤNG NGOẠI NGỮ
TRONG CÁC TRƯỜNG
TRUNG HỌC CƠ SỞ
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TÀI LIỆU LƯU HÀNH NỘI BỘ
Lời giới thiệu
| 3
LỜI GIỚI THIỆU
Trong bối cảnh học ngoại ngữ ở Việt Nam, khi người học đang tự tìm kiếm cơ hội thực
tế để sử dụng ngôn ngữ học được trên lớp học, việc nhà trường và xã hội giúp người
học tìm kiếm cơ hội thực tế đó một cách dễ dàng hơn sẽ giúp người học có nhiều cơ hội
thực hành và sử dụng ngoại ngữ hơn, từ đó hiệu quả học ngoại ngữ sẽ cao hơn. Việc sử
dụng ngoại ngữ trong các tình huống thực tế cũng sẽ tạo động lực giúp người học có nhu
cầu tự thân trong việc học ngoại ngữ.
Với mục đích giúp người học có cơ hội thực tế trải nghiệm với ngoại ngữ, cuốn Sổ tay
hướng dẫn xây dựng, phát triển môi trường học và sử dụng ngoại ngữ trong các trường trung
học cơ sở đã được biên soạn bởi các chuyên gia và những nhà quản lý tâm huyết, có nhiều
kinh nghiệm về xây dựng cộng đồng thực hành sử dụng ngoại ngữ.
Về cấu trúc, cuốn sổ tay tập trung giới thiệu 10 hoạt động, mỗi hoạt động được trình bày
theo các mục chính sau: Giới thiệu chung về hoạt động, Các bước tổ chức thực hiện,
Một số hình ảnh minh hoạ, Danh mục kiểm soát tổ chức thực hiện, và Một số biểu mẫu
sử dụng cho hoạt động. Các biểu mẫu được thiết kế thuận lợi để giáo viên, học sinh có thể
sử dụng khi tổ chức hoạt động tại cơ sở.
Về nội dung, cuốn sổ tay giới thiệu 10 hoạt động có tính chất tham khảo giúp tạo môi
trường cho giáo viên và học sinh cùng học và sử dụng tiếng Anh nói riêng và ngoại ngữ
nói chung. Trong các hoạt động này, giáo viên ngoại ngữ phối hợp cùng giáo viên các
môn học khác, sinh viên và học sinh THPT hướng dẫn học sinh THCS tổ chức các hoạt
động tạo cơ hội sử dụng ngoại ngữ một cách tự nhiên, phù hợp với văn hoá, phong tục
tập quán của Việt Nam trong khi vẫn mang tính hiện đại và hội nhập quốc tế. Trong 10
hoạt động, có 02 hoạt động ở quy mô toàn trường, 01 hoạt động ở quy mô cấp khối (các
khối) và 07 hoạt động được thiết kế riêng cho 04 khối lớp 6, 7, 8, 9. Cách thiết kế này cho
phép một học sinh được trải nghiệm hết tất cả 10 hoạt động trong suốt 04 năm học tại
trường. Các hoạt động đều bảo đảm không những tăng cường năng lực ngoại ngữ cho
học sinh và giáo viên mà còn giúp mở rộng vốn hiểu biết về văn hoá, hình thành năng lực
tự học, bồi dưỡng kĩ năng tổ chức, làm việc nhóm, quản lý thời gian, đồng thời rèn luyện
sự tự tin trong mỗi học sinh. Cụ thể, học sinh có thể:
● Biên soạn, thiết kế, trình bày tạp chí tiếng Anh dưới sự hướng dẫn của giáo viên chủ
nhiệm, giáo viên tiếng Anh, giáo viên các môn và tình nguyện viên;
4 |
SỔ TAY HƯỚNG DẪN XÂY DỰNG, PHÁT TRIỂN MÔI TRƯỜNG HỌC VÀ SỬ DỤNG NGOẠI NGỮ TRONG CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
● Sưu tầm, thiết kế các câu hỏi và đáp án về kiến thức chung bằng ngoại ngữ, tạo thành
bộ sưu tập câu hỏi cho cả lớp và toàn trường;
● Học kiến thức các môn học khác bằng tiếng Anh;
● Sử dụng ngoại ngữ để giới thiệu văn hoá Việt Nam tới người nước ngoài, đồng thời rèn
luyện các kĩ năng mềm như: gia chánh, phối hợp nhóm, thuyết trình, v.v. cho học sinh;
● Vận dụng ngoại ngữ trong nhiều tình huống, chủ đề đa dạng, gần gũi thường xuyên
được tổ chức, phát huy sở trường của từng học sinh;
● Rèn luyện ngoại ngữ kết hợp kỹ năng và thái độ sống tiết kiệm và bảo vệ môi trường;
● Vận dụng năng lực ngoại ngữ để giải quyết nhiệm vụ giáo viên giao cho;
● Chụp ảnh sự vật/địa điểm, làm “phóng sự ảnh” trong đó nêu hiện trạng, tác động của
hiện trạng nếu không được giải quyết/cải thiện, đề xuất phương án mà các cá nhân/
tập thể có thể giải quyết/cải thiện tình hình bằng tiếng Anh;
● Lên kế hoạch tìm hiểu về một giáo viên hoặc một nhân vật nào đó rồi kể lại bằng tiếng
Anh qua từng câu chuyện cuộc sống;
● Hiểu biết thêm về nhiều lĩnh vực khác nhau như tìm đồ vật bí mật thông qua việc đọc
các đoạn “mật thư” bằng ngoại ngữ do các giáo viên thiết kế, v.v
Về phương thức triển khai, 10 hoạt động được giới thiệu dưới hình thức hoạt động
ngoài giờ học tiếng Anh, tích hợp với các giờ thực hành và hoạt động ngoại khoá của nhà
trường. Đối với giáo viên, chính sách khuyến khích, khen thưởng của nhà trường là nguồn
động lực để các giáo viên tham gia các hoạt động. Đối với học sinh, việc xem xét khuyến
khích về điểm học môn tiếng Anh, khen thưởng, v.v là nguồn động lực tham gia các hoạt
động. Để thu hút được sự tham gia của nhiều bên liên quan, sự chủ động, tích cực và
năng động của các hiệu trưởng nhà trường và đội ngũ giáo viên của nhà trường là vô
cùng quan trọng. Bên cạnh đó, vai trò chủ động của học sinh trong việc tổ chức các hoạt
động có ý nghĩa quan trọng không thể thiếu. Học sinh là người tổ chức thực hiện các hoạt
động và cũng chính là đối tượng thụ hưởng từ việc tổ chức các hoạt động này.
Chúng tôi hy vọng cuốn sổ tay này sẽ được áp dụng một cách linh hoạt, sáng tạo, phù
hợp với tình hình thực tế của từng nhà trường, từng địa phương. Chúng tôi mong muốn
những kiến thức, kinh nghiệm và các bài học rút ra từ thực tế áp dụng tại các nhà trường,
địa phương sẽ được phản ánh để cuốn sổ tay này ngày càng được hoàn thiện, trở nên hữu
ích, có giá trị và là cuốn cẩm nang, người bạn đồng hành với mỗi chúng ta trong việc xây
dựng cộng đồng học ngoại ngữ tích cực ở Việt Nam.
Trong quá trình biên soạn và biên tập, không thể tránh khỏi thiếu sót. Mọi ý kiến đóng
góp xin gửi về theo địa chỉ email: dean2080@moet.gov.vn.
Bộ Giáo dục và Đào tạo
Mục lục
| 5
Lời giới thiệu ..................................................................................... 3
Danh mục các từ, cụm từ viết tắt ..................................................... 6
Giới thiệu chung các hoạt động ..................................................... 7
Phụ lục chung cho 10 hoạt động ................................................... 63
Phụ lục riêng cho từng hoạt động ................................................. 67
1Tạp chí tiếng Anh .............................................................................. 9
2Ngày tiếng Anh hằng tuần ............................................................. 15
3Cuộc đua tiếng Anh ........................................................................ 21
4Trả lời nhiều, tích điểm lớn ............................................................ 26
5Văn hoá ẩm thực ..............................................................................32
6Cùng tiết kiệm ..................................................................................37
7Nhận quà từ thầy cô ........................................................................ 43
8Thay đổi thế giới quanh em ........................................................... 48
9Câu chuyện cuộc sống .................................................................... 53
10 Truy tìm kho báu ............................................................................. 58
MỤC LỤC