MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN.
1.1: Một số khái niệm về hợp đồng .................................................................... Tr3
1.1.1: Hợp đồng giao ngay ............................................................................... 3
1.1.2: Hợp đồng kỳ hạn .................................................................................... 3
1.1.3: Hợp đồng giao sau ................................................................................. 3
1.1.4: So sánh hợp đồng kỳ hạn - hợp đồng giao sau ........................................ 5
1.2: Lợi ích của việc sử dụng hợp đồng giao sau ................................................... 5
1.2.1: Phòng ngừa rủi ro biến động giá ............................................................ 5
1.2.2: Đầu cơ kiếm lời ..................................................................................... 6
1.3: Mối quan hệ thị trường giao sau- thị trường giao ngay ................................... 6
1.3.1: Liên kết thị trường giao ngay – thị trường giao sau ................................ 6
1.3.2: Sự hội tụ giá giao ngay – giao sau ......................................................... 7
1.3.3: Đóng một hợp đồng giao sau .................................................................. 9
1.4: Định giá hợp đồng giao sau ............................................................................ 9
1.5: Các chiến lược phòng ngừa rủi ro biến động giá bằng hợp đồng giao sau ..... 10
1.5.1: Xác định các hệ số phòng ngừa, số lưọng hợp đồng tối ưu ................... 10
1.5.2: Các cơ chế phòng ngừa rủi ro. ............................................................. 11
1.5.2.1: Phòng ngừa vị thế bán. ................................................................ 11
1.5.2.2: Phòng ngừa vị thế mua ................................................................. 12
1.5.3: Basic. ................................................................................................... 13
CHƯƠNG II: TÌNH HÌNH XUẤT NHẬP KHẨU CÀ PHÊ VÀ VIỆC SỬ DỤNG
HỢP ĐỒNG GIAO SAU ĐỂ PHÒNG NGỪA RỦI RO BIỀN ĐỘNG GIÁ.
2.1: Tổng quan ngành cà phê. ............................................................................ 14
2.1.1: Ngành cà phê thế giới .......................................................................... 14
2.1.1.1: Tình hình sản xuất ........................................................................ 15
2.1.1.1.1 Thị trường các khu vực ......................................................... 16
2.1.1.2: Tình hình xuất khẩu .................................................................... 16
2.1.1.3: Tình hình tiêu thụ ........................................................................ 17
2.1.1.4: Diễn biến giá cả ........................................................................... 18
2.1.1.5: Phân tích biến động giá cà phê thế giới ........................................ 20
2.1.2: Ngành cà phê Việt Nam ...................................................................... 22
2.1.2.1: Tình hình sản xuất cà phê tại Việt Nam. ....................................... 22
2.1.2.2: Tình hình xuất khẩu .................................................................... 23
2.2: Phân tích biến động giá ảnh hưởng đến lợi nhuận của người sản xuất và doanh
nghiệp xuất khẩu cà phê. .................................................................................... 27
2.2.1: Trường hợp biến động giá tăng ....................................................... 27
2.2.2: Trường hợp biến động giá giảm ...................................................... 29
2.3: Tình hình sử dụng giao dịch giao sau trên thế giới ....................................... 30
2.3.1: Sàn giao dịch LIFFE ............................................................................ 30
2.3.2: Sàn giao dịch NYBOT ......................................................................... 31
2.4: Tình hình sử dụng giao dịch giao sau ở Việt Nam......................................... 33
2.4.1: Tình hình kinh doanh trên thị trường ................................................... 33
2.4.2: Doanh nghiệp VN thực hiện giao dịch giao sau qua ngân hàng............. 35
2.4.2.1: Giao dịch qua Techcombank ........................................................ 37
2.4.3: Giới thiệu hoạt động sàn giao sau cà phê Buôn Ma Thuật (BCEC) ....... 38
CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG
GIAO SAU TẠI VIỆT NAM.
3.1: Kết quả khảo sát việc thực hiện giao dịch giao sau tại các doanh nghiệp XNK
cà phê VN .................................................................................................. 41
3.1.1: Nguyên nhân ảnh hưởng tới giá cà phê ................................................. 41
3.1.2: Các nguyên nhân TTGS Việt Nam chưa phát triển ............................. 42
3.2: Các giải pháp phát triển ............................................................................... 44
3.2.1: Hoàn thiện cơ chế, khung pháp lý về giao dịch giao sau ....................... 44
3.2.2: Nâng cao nhận thức và nguồn nhân lực tham gia TTGS ...................... 45
3.2.3: Từng bước xây dựng và phát triển trung tâm giao dịch cà phê Buôn Ma
Thuật .................................................................................................................. 45
3.2.4: Nâng cao năng lực tài chính cho các doanh nghiệp ............................... 46
3.2.5: Có sự liên kết giữa các doanh nghịêp sản xuất, kinh doanh .................. 46
3.2.6: Phát triển thương mại điện tử ............................................................. 47
3.2.7: Thành lập các trung tâm tư vấn về pháp luật liên quan đến TTGS ........ 47
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: So sánh hợp đồng kỳ hạn - Hợp đồng giao sau ..................................... 5
Bảng 2.1: Tình hình xuất khẩu qua các năm ........................................................ 15
Bảng 2.2: Giá trị và sản lượng cà phê xuất khẩu .................................................. 17
Bảng 2.3: Thị trường tiêu thụ............................................................................... 18
Bảng 2.4: Sản lượng cà phê phân theo loại .......................................................... 19
Bảng 2.5: Diễn biến tình hình sản xuất, xuất khẩu 1994-2007 ............................. 24
Bảng 2.6: 10 công ty có kim ngạch cà phê lớn nhất vụ mùa 2005- 2006 .............. 25
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 1.3.1, 1.3.2, 1.3.3: Sự hội tụ giá giao ngay – giao sau ............................ 7,8
Biểu đồ 1.5.1, 1.5.2: Cơ chế phòng ngừa rủi ro .................................................... 11
Biểu đồ 1.5.3, 1.5.4: Trường hợp Basic biến động ............................................... 13
Biểu đồ 2.1: Biến động giá cà phê Robusta trên sản Liffe .................................... 18
Biểu đồ 2.2: Giá cà phê thế giới .......................................................................... 20
Biểu đồ 2.3: Cơ cấu trồng phân theo địa lý .......................................................... 23
Biểu đồ 2.4: Lượng và giá cà phê tháng 12/06 - T12/07 ....................................... 26
Biểu đồ 2.5: Lượng và giá cà phê vụ mùa 2001- 2008 ......................................... 26
Biểu đồ 2.6: Sơ đồ thực hiện hợp đồng giao sau trên Nybot................................. 31
Biểu đồ 2.7: Biểu đồ đánh giá mức độ hữu ích của HĐGS ................................... 35
Biểu đồ 2.8: Hệ thống giao dịch trên sàn BCEC .................................................. 38
Biểu đồ 3.1: Đánh giá các nguyên nhân ảnh hưởng đến giá cà phê ..................... 42
Biểu đồ 3.2: Đánh giá các yếu tố gây khó khăn cho doanh nghiệp XNK cà phê ... 42
LỜI KẾT
1
LỜI MỞ ĐẦU
1 Lý do chọn đề tài :
Việt Nam là một nước xuất khẩu cà phê lớn trên thế giới, hơn nữa Việt Nam đang
bước vào thời kỳ hội nhập sâu rộng, tính cạnh tranh ngày càng khốc liệt hơn tuy
nhiên hiện tại các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cà phê Việt Nam đang gặp phải rất
nhiều khó khăn trong việc cạnh tranh giá cả với các nước trên thế giới. Các công cụ
giảm thiểu rủi ro tài chính còn rất thiếu và yếu. Với công dụng là một công cụ hỗ
trợ người trồng cà phê và các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cà phê trong việc quản
trị rủi ro về giá và đảm bảo đem lại thu nhập ổn định cho người dân. Hợp đồng giao
sau thực sự là một biện pháp hữu hiệu. Điều này đã được kiểm chứng bằng sự phát
trển cực kì mạnh mẽ của các thị trường giao sau trên thế giới.
Tuy nhiên thị trường giao sau nông sản nói chung và thị trường giao sau cà phê Việt
Nam nói riêng còn rất xa lạ với người dân và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh
vực này. Với mong muốn hợp đồng giao sau cà phê ngày càng được ứng dụng rộng
rãi trong quá trình kinh doanh của các doanh nghiệp và mong muốn góp phần phát
triển thị trường giao sau Việt Nam ngang tầm khu vực.
Tham gia cuộc thi nghiên cứu khoa học sinh viên với đề tài :
Sử Dụng Hợp Đồng Giao Sau Trong Quản Trị Rủi Ro Biến Động Giá Cà Phê
Xuất Khẩu Tại Việt Nam
2 Mục tiêu đề tài:
Nghiên cứu tình hình thực tế sử dụng đồng giao sau ở các doanh nghiệp xuất nhập
khẩu cà phê Việt Nam hiện nay. Tìm hiểu những khó khăn vướng mắc, từ đó tìm ra
các giải pháp nhằm góp phần thúc đẩy việc ứng dụng hợp đồng giao sau trong công
tác quản trị rủi ro biến động giá cà phê xuất khẩu tại Việt Nam.
3 Phạm vi nghiên cứu:
Phạm vi nghiên cứu: Thành phố Hồ Chí Minh.
4 Phương pháp thu thập số liệu:
2
Dữ liệu thứ cấp: Thu thập thông tin qua các website, các báo cáo nghiên cứu của
các chuyên gia, tổ chức hiệp hội cà phê Việt Nam.
Dữ liệu sơ cấp: Phỏng vấn tình hình kinh doanh, thực hiện hợp đồng giao sau trực
tiếp tại các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thông qua các bản câu hỏi phỏng vấn.
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN.
1.1 Một số khái niệm về hợp đồng.
1.1.1 Hợp đồng giao ngay:
Là thoả thuận giữa người mua và người bán về hàng hoá giá cả việc giao nhận và
thanh toán hoặc là ngay lập tức hoặc là ít lâu sau đó.
1.1.2 Hợp đồng kỳ hạn :
Là một thoả thuận giữa hai bên người mua hoặc người bán trong đó yêu cầu giao
hàng tại một thời điểm với giá cả đã đồng ý ngày hôm nay.
1.1.3 Hợp đồng giao sau:
Định nghĩa: Là hợp đồng giữa hai bên người mua và người bán để mua hoặc bán
tài sản vào một ngày trong tương lai với giá đã thoả thuận ngày hôm nay. Các hợp
đồng được giao dịch trên sàn Giao dịch giao sau và chịu quá trình thanh toán hằng
ngày trong đó khoản lỗ của một bên được chi trả cho bên còn lại.
Đặc Điểm:
1. Giá trị thị trường hình thành công khai và minh bạch
Các thông tin về nguồn cung cầu đều được đưa vào trong thị trường khi người mua
người bán đạt đến điểm thoả thuận thì một giao dịch được thực hiện và giá thị
trường được công bố. Giá cả được hình thành qua hệ thống đấu giá công khai là
biểu hiện của một cơ chế giá được hình thành từ quan hệ cung cầu.