S trôi d t c a các l c đ aự ạ ủ ụ ị
Plates in the crust of the earth, according to the plate tectonics theory
Fossil patterns across continents
Trôi d t l c đ aạ ụ ị là s chuy n đ ng t ng đ i v i nhau c a các ự ể ộ ươ ố ớ ủ l c đ aụ ị trên Trái Đ tấ. Lý
thuy t trôi d t l c đ a đ c ế ạ ụ ị ượ Alfred Wegener đ a ra l n đ u tiên năm 1912 và t n t i cho đ nư ầ ầ ồ ạ ế
khi nó đ c thay th b i lý thuy t ượ ế ở ế ki n t o m ngế ạ ả .
M c l cụ ụ
[nẩ]
•1 Các d li u khácữ ệ
•2 B ng ch ng v s trôi d t l c đ aằ ứ ề ự ạ ụ ị
•3 Tranh cãi v s trôi d t l c đ aề ự ạ ụ ị
•4 Đ c thêmọ
•5 Liên k t ngoàiế
Năm 1912, Alfred Wegener đã nh n th y r ng hình dáng c a các l c đ a hai bên b c a ậ ấ ằ ủ ụ ị ở ờ ủ Đ iạ
Tây D ngươ có th đ c x p khít vào nhau (ví d ể ượ ế ụ Châu Phi và Nam Mỹ). Sau đó, Benjamin
Franklin cũng có nh n xét t ng t . S t ng đ ng gi a các c u trúc đ a lý và hóa th ch ậ ươ ự ự ươ ồ ữ ấ ị ạ ở
các l c đ a làm cho các nhà đ a ch t, vào năm ụ ị ị ấ 1900, cho r ng các l c đ a đã t ng xu t phát tằ ụ ị ừ ấ ừ
m t "ộsiêu l c đ aụ ị " v i cái tên là ớPangaea. Ban đ u, gi thuy t đó không đ c ch p nh n r ngầ ả ế ượ ấ ậ ộ
rãi vì ng i ta không hi u t i sao các l c đ a l i có th trôi d t ra xa nhau. Cho đ n t n ườ ể ạ ụ ị ạ ể ạ ế ậ th pậ
niên 1950 nó m i đ c ch p nh n ớ ượ ấ ậ ở Châu Âu và ph i đ n ả ế th p niên 1960ậ nó m i đ c ch pớ ượ ấ
nh n ậ ở B c Mắ ỹ. Gi thuy t trôi d t l c đ a tr thành m t b ph n c a m t lý thuy t l n h nả ế ạ ụ ị ở ộ ộ ậ ủ ộ ế ớ ơ
là lý thuy t ếki n t o m ngế ạ ả .
[s aử] Các d li u khácữ ệ
Nam Mỹ và Châu Phi đang r i xa nhau v i t c đ 3 cm trong m t năm. T c đ này b ng t cờ ớ ố ộ ộ ố ộ ằ ố
đ m c c a móng tay ng i.ộ ọ ủ ườ
[s aử] B ng ch ng v s trôi d t l c đ aằ ứ ề ự ạ ụ ị
B ng ch ng v s trôi d t c a các l c đ a hi n nay r t nhi u. Các hóa th ch đ ng th c v tằ ứ ề ự ạ ủ ụ ị ệ ấ ề ạ ộ ự ậ
có tu i nh nhau (ví d hóa th ch c a m t lo i cá s u đ c tìm th y ổ ư ụ ạ ủ ộ ạ ấ ượ ấ ở Brasil và Nam Phi)
đ c tìm th y b c a các l c đ a cho th y r ng chúng đã t ng có m t ngu n g c chung.ượ ấ ở ờ ủ ụ ị ấ ằ ừ ộ ồ ố
Hình dáng các b c a Nam M và Châu Phi có th x p khít l i đ c v i nhau. Trong hàngờ ủ ỹ ể ế ạ ượ ớ
tri u năm, đáy bi n b di chuy n, các l c đ a b trôi d t và l c ki n t o m ng (ệ ể ị ể ụ ị ị ạ ự ế ạ ả tectonophysics)
s làm cho các l c đ a r i xa nhau h n và xoay hai l c đ a này. Đó là đi u mà ẽ ụ ị ờ ơ ụ ị ề Alfred Wegener
nghiên c u và đ a ra gi thuy t c a ông.ứ ư ả ế ủ
[s aử] Tranh cãi v s trôi d t l c đ aề ự ạ ụ ị
Tr c khi có nhi u b ng ch ng ướ ề ằ ứ đ a lý h cị ọ thu th p đ c t sau ậ ượ ừ Đ nh th chi nệ ị ế ế , ý t ng vưở ề
s trôi d t c a các ự ạ ủ l c đ aụ ị đã t ng gây ra tranh cãi n y l a gi a các nhà khoa h c. Ngày ừ ả ử ữ ọ 15
tháng 11 năm 1926, Hi p h i Đ a ch t D u m Mệ ộ ị ấ ầ ỏ ỹ (AAPG) m m t h i th o, trong đó bànở ộ ộ ả
cãi v thuy t l c đ a trôi d t. K t qu là t p các bài báo ra đ i năm ề ế ụ ị ạ ế ả ậ ờ 1928 v i tên Lý thuy t vớ ế ề
trôi d t l c đ a (ạ ụ ị Theory of continental drift). Wegener cũng vi t bài cho t p này.ế ậ
V n đ gây khó hi u nh t trong lý thuy t c a Wegener là các l c đ a b "đào x i" lên t n nấ ề ể ấ ế ủ ụ ị ị ớ ừ ề
đá c a các đ i d ng. Đa s các nhà đ a ch t h c đã không tin nh v y. Thuy t ủ ạ ươ ố ị ấ ọ ư ậ ế ki n t oế ạ
m ngả, m t phiên b n c p nh t hi n đ i cho ý t ng c a Wegener, gi i nghĩa chuy n đ ngộ ả ậ ậ ệ ạ ưở ủ ả ể ộ
c a các l c đ a thông qua s ủ ụ ị ự tách giãn đáy đ i d ngạ ươ . Các l p đá m i đ c hình thành nhớ ớ ượ ờ
ho t đ ng c a ạ ộ ủ núi l aử các dãy núi gi a các đ i d ng và s quay tr v v ở ữ ạ ươ ẽ ở ề ỏ Trái Đ tấ t i cácạ
v c sâu c a đ i d ng. Đáng chú ý là, trong t p bài báo xu t b n năm ự ủ ạ ươ ậ ấ ả 1928 c a AAPG, G. A.ủ
F. Molengraaf làm vi c t i ệ ạ Vi n Công ngh Delftệ ệ (nay là Đ i h c Công ngh Delftạ ọ ệ ) đã đề
xu t m t mô hình v tách giãn đáy đ i d ng khi miêu t s m r ng c a Đ i Tây D ng vàấ ộ ề ạ ươ ả ự ở ộ ủ ạ ươ
đ i tách giãn Đông Phiớ. Gi thuy t này v n c n ki m tra thêm b ng các b ng ch ng th cả ế ẫ ầ ể ằ ằ ứ ự
nghi m.ệ
[s aử] Đ c thêmọ
B ng ch ng đ a lý sinh v t h c ằ ứ ị ậ ọ
1. Đ c đi m c a h đ ng, th c v t m t s vùng l c đ a.ặ ể ủ ệ ộ ự ậ ở ộ ố ụ ị
a. Các gi thuy t v ngu n g c c a các khu h đ ng th c v t.ả ế ề ồ ố ủ ệ ộ ự ậ
- Gi thuy t c u l c đ a hay l c đ a chìm:ả ế ầ ụ ị ụ ị
+ Nét gi ng nhau c a h đ ng th c v t trên 1 s vùng hi n nay là do x a kia các l c đ a nàyố ủ ệ ộ ự ậ ố ệ ư ụ ị
đ c n i v i nhau b ng c u l c đ a, qua đó các đ ng th c v t ngày nay trên các l c đ a đó cóượ ố ớ ằ ầ ụ ị ộ ự ậ ụ ị
quan h v i nhau. V sau, các c u l c đ a chìm xu ng, các l c đ a ngày nay vì th mà táchệ ớ ề ầ ụ ị ố ụ ị ế
bi t nhau.ệ
+ H n ch : Hi n ch a tìm th y tr m tích c a các c u l c đ a và ch a gi i thích đ c cácạ ế ệ ư ấ ầ ủ ầ ụ ị ư ả ượ
kh i n c l n trên Trái đ t d n đi đâu khi các c u l c đ a còn t n t i.ố ướ ớ ấ ồ ầ ụ ị ồ ạ
- Gi thuy t dao đ ng:ả ế ộ
+ Hai c c c a Trái đ t dao đ ng quanh 1 cái tr c t ng t ng, là m t đ ng n m yên, ch yự ủ ấ ộ ụ ưở ượ ộ ườ ằ ạ
xuyên qua b m t Trái đ t (t i 2 vùng Equador và Xumatra). Tùy theo s di chuy n c a haiề ặ ấ ạ ự ể ủ
c c , các loài đ ng th c v t phân b trong ph m vi chuy n d ch, ti n ra kh i phía này v phíaự ộ ự ậ ố ạ ể ị ế ỏ ề
tây và v phía đông. B ng ch ng là có nhi u loài và nhóm loài phân b đ i x ng qua tr c này.ề ằ ứ ề ố ố ứ ụ
Ví d : H Nhânụ ọ sâm có hai trung tâm hình thành loài ph bi n nh t n Đ - Malaixia vàổ ế ấ ở Ấ ộ
vùng nhi t đ i c a Nam Mĩ.ệ ớ ủ
+ H n ch : Không đ a ra đ c nguyên nhân c th t o ra s chuy n d ch qua l i gi a haiạ ế ư ượ ụ ể ạ ự ể ị ạ ữ
đ u c c Trái đ t.ầ ự ấ
- Gi thuy t trôi d t l c đ a:ả ế ạ ụ ị
+ Theo gi thuy t này, vào đ i C sinh, các l c đ a còn n i li n nhau t o thành m t siêu l cả ế ạ ổ ụ ị ố ế ạ ộ ụ
đ a. Sau đó, do s đ t gãy và di chuy n c a các phi n ki n t o mà các l c đ a d n tách nhauị ự ứ ể ủ ế ế ạ ụ ị ầ
và hình thành các l c đ a nh ngày nay.ụ ị ư
+ H n ch : Ch a gi i thích đ c s hình thành Thái Bình D ng và có th có các dãy núiạ ế ư ả ượ ự ươ ể
ng m trong đ i d ng ngăn c n s di chuy n c a các l c đ a.ầ ạ ươ ả ự ể ủ ụ ị
b. H đ ng th c v t vùng C B c và Tân B cệ ộ ự ậ ở ổ ắ ắ
+ H đ ng th c v t hai vùng C B c và Tân B c v căn b n là gi ng nhau, nh ng m iệ ộ ự ậ ở ổ ắ ắ ề ả ố ư ở ỗ
vùng đ u có nh ng loài đ c h u.ề ữ ặ ữ
+Gi i thích: Do s n i li n sau đó là tách ra c a hai vùng C B c và Tân B c.ả ự ố ề ủ ổ ắ ắ
c. H đ ng th c v t vùng l c đ a Úc.ệ ộ ự ậ ở ụ ị
- H đ ng th c v t l c đ a Úc có nhi u nét khác bi t v c b n so v iệ ộ ự ậ ở ụ ị ề ệ ề ơ ả ớ các l c đ a khácụ ị
v i nhi u loài đ c h u: thú b c th p,b ch đàn, keo,…ớ ề ặ ữ ậ ấ ạ
- Gi i thích: Do s tách r i c a l c đ a Úc kh i các l c đ a khác vào cu i đ i Trung sinh.ả ự ờ ủ ụ ị ỏ ụ ị ố ạ
Sau đó m i vùng hình thành các loài đ c h u.ở ỗ ặ ữ
- Ví d : Thú có túi đ c hình thành vào đ i Trung Sinh. Cu i đ i này, hai l c đ a Úc vàụ ượ ở ạ ố ạ ụ ị
Á tách d i nhau. l c đ a Á hình thành thú có nhau l n át s phát tri n c a thú có túi, l cờ Ở ụ ị ấ ự ể ủ ở ụ
đ a Úc không xu t hi n thú có nhau nên thú có túi v n t n t i l c đ a này cho đ n ngày nay.ị ấ ệ ẫ ồ ạ ở ụ ị ế
K t lu n:ế ậ
- Đ c đi m c a h đ ng th c v t thu c m i vùng không nh ng ph thu c vào đi u ki nặ ể ủ ệ ộ ự ậ ộ ỗ ữ ụ ộ ề ệ
đ a lý sinh thái c a m i vùng mà còn ph thu c vào vùng đó đã tách kh i vùng đó vào th iị ủ ỗ ụ ộ ỏ ờ
đi m nào.ể
- Đi u ki n t nhiên gi ng nhau không quy t đ nh s gi ng nhau gi a các sinh v t mà chề ệ ự ố ế ị ự ố ữ ậ ủ
y u do chúng có chung ngu n g cế ồ ố
2. H đ ng th c v t trên các đ o.ệ ộ ự ậ ả
- Đ o l c đ a:ả ụ ị
+ Do m t ph n c a l c đ a tách ra do m t nguyên nhân đ a ch t nào đó, cách v i đ t li n m tộ ầ ủ ụ ị ộ ị ấ ớ ấ ề ộ
eo bi nế
+ Khi m i hình thành, h đ ng th c v t c a đ o l c đ a gi ng v i l c đ a li n k . Sau đó doớ ệ ộ ự ậ ủ ả ụ ị ố ớ ụ ị ề ề
s khác bi t v đi u ki n t nhiên nên đã hình thành thêm nhi u d ng đ c h u.ự ệ ề ề ệ ự ề ạ ặ ữ
+ Có đ đa d ng cao h n so v i đ o đ i d ng.ộ ạ ơ ớ ả ạ ươ
- Đ o đ i d ng:ả ạ ươ
+ Đ c hình thành do m t ph n đáy bi n đ c nâng cao và ch a bao gi có s liên h tr cượ ộ ầ ể ượ ư ờ ự ệ ự
ti p v i đ i l c.ế ớ ạ ụ
+ Khi m i hình thànhớ thì các đ o đ i d ng ch a h có sinh v t. Sau đó là c s di c c aả ạ ươ ư ề ậ ơ ự ư ủ
các sinh v t t các vùng li n k đ n (th ng là các loài có kh năng v t bi n). Sau đó t cácậ ừ ề ề ế ườ ả ượ ế ừ
loài này hình thành các loài sinh v t đ c h u.ậ ặ ữ
+ Có đ đa d ng kém h n so v i đ o l c đ a nh ng có t l loài đ c h u cao h n.ộ ạ ơ ớ ả ụ ị ư ỉ ệ ặ ữ ơ
- H đ ng th c v t trên các đ o th ng gi ng v i các đ o và l c đ a li n k h n là v iệ ộ ự ậ ả ườ ố ớ ả ụ ị ề ề ơ ớ
các đ o và l c đ a xa nh ng có cùng đi u ki n khí h u, đ a ch t.ả ụ ị ở ư ề ệ ậ ị ấ
•Đăng ký thành viên
•Help
•
Ghi Nh ? ớ
•Chuyên m cụ
•Blogs
•Bài m iớ
•Ki n th c t nhiênế ứ ự
•Ki n th c xã h iế ứ ộ
oKi n th c văn h cế ứ ọ
oKi n th c l ch sế ứ ị ử
oKi n th c đ a lýế ứ ị
oKi n th c Ti ng Anhế ứ ế
•Ki n th c chuyên ngànhế ứ
•Ki m Chi Ti tế ế
•
•Chuyên mục
•Kiến thức xã hội
•Kiến thức địa lý
•Địa lý phổ thông
•Tìm hiểu thêm về Thuyết kiến tạo mảng
1. Nếu đây là lần đầu bạn ghé thăm chúng tôi, bạn hãy nhấn vào mục FAQ bằng cách click vào liên kết ở trên.
Bạn cần ĐĂNG KÝ trước khi bạn có thể gửi bài: nhấp chuột vào đường liên kết đăng ký ở trên để tiến hành.
Để bắt đầu xem bài viết, hãy chọn một mục mà bạn muốn xem ở dưới.
+ Tr L i Ð Tàiả ờ ề + G i Ð Tài M iở ề ớ
kết quả từ 1 tới 1 trên 1
Ðề tài: Tìm hiểu thêm về Thuyết kiến tạo mảng
•Ðiều Chỉnh
•Display
1. 12-27-2010 12:03 PM #1
Địa Kiếp
Thành viên
Join Date