ề ỗ ậ ỗ ẻ ẵ ỉ Đ  bài: Suy nghĩ câu: Khi có l i, ng ườ ử ế i t t thì s n sàng nh n l ệ i, k  ti ti n ch  tìm

cách đ  l iổ ỗ

ướ ẫ H ng d n

ườ ẹ ế ọ ườ ươ Ng ườ ử ế i t t là ng i có cái tâm đ p, có lòng chăm sóc đ n m i ng i, chu đáo, t m g

ử ầ ứ ệ ọ ườ ườ ề ấ t t trong m i quan h  và  ng x  đ y tình ng i. Con ng ườ ử ế i t t là con ng i hi n lành,

ượ ư ộ tình nghĩa đ c  a chu ng.

ẻ ệ ạ ườ ạ ị ồ ạ ỏ ị ườ K  ti ti n là lo i ng i có tâm đ a nh  nhen, hèn h , b  đ ng lo i coi khinh, coi th ng và

xa lánh.

ư ế ấ ộ ố ỗ ể ệ ậ Ý ki n trên đây r t chính xác khi đ a ra m t tình hu ng “khi có l i” đ  nh n di n, khám

ự ố ự ủ ấ ọ ẻ ệ phá, s  t t / x u, s  đáng tr ng / đáng khinh c a ng ườ ử ế i t t và k  ti ti n.

ạ ỗ ậ ỗ T i sao khi có l i ng ườ ử ế ẵ  t s n sàng nh n l i t i? Ng ườ ử ế i t t có cái lòng lành, có cái tâm

ứ ố ệ ấ ủ ế ả sáng, có cái đ c t ụ t nên r t ph c thi n. Tr ướ ỗ ầ c l ể i l m, khuy t đi m c a b n thân, h ọ

ỗ ồ ế ử ữ ấ ọ ươ ờ thành tâm xin l i, r i h t lòng s a ch a, l y đó làm bài h c “x ng máu” cho đ i mình.

ậ ỗ ẵ ụ ỗ ầ ế ể ắ ưỡ ứ ư ạ S n sàng nh n l i và quy t tâm kh c ph c l i l m là đ  tu d ng đ o đ c, t cách, làm

ộ ố ẹ ậ ỗ ả ơ ọ cho b n thân ngày m t t ẵ t đ p h n. S n sàng nh n l i khác nào ng c càng mài càng sáng,

ệ vàng càng luy n càng trong.

ộ ườ ề ả ư ư ả ấ ặ ọ M t sĩ quan biên phòng trên đ ng v  b n h p bàn công tác s n xu t, nh ng g p m a lũ.

ộ ộ ư ấ ờ ế ấ ỗ Ng ườ ướ i t nh  chu t l ỗ t, bà con th y anh đ n v  tay hoan hô. Anh c t l i xin l ế   i vì đ n

ộ ố ệ ớ ộ ộ ọ mu n. Các m  nói v i nhau: “Cán b  t t tâm!” (Báo Công an biên phòng). M t h c sinh

ạ ạ ể ạ ơ ọ ừ ấ ỗ ừ ấ Ti u h c lúc ch i đùa vô tình xô b n ngã, đã ch y l ạ i ôm l y b n, v a xin l i v a l y tay

ữ ầ ố ỉ ờ ử ỉ ấ ấ ạ vu t áo qu n cho b n. Ch  có nh ng ng ườ ử ế ớ  t m i có l i t i nói  y, c  ch   y.

ạ ẻ ệ ạ Trái l i, k  ti ti n lòng d  thì đen t ố ư i, t ư   ố  cách thì méo mó, cách s ng thì “khép kín”, nh ng

ố ỏ ẻ ỗ ầ ọ ỉ ổ ỗ ườ lúc nào cũng mu n t v  ta đây! Gây ra l i l m thì h  ch  tìm cách đ  l i cho ng i khác,

ủ ọ ể ả ọ ả ồ ự ủ ệ ệ “ph i tay” xong là an toàn v  s ! H  x o quy t tìm đ  m i mánh khóe đ  b o v  mình,

ệ ướ ạ Ở ồ ể ắ ặ ạ ườ ả b o v  uy tín mình tr c đ ng lo i. đâu ta cũng có th  b t g p lo i ng ệ i ti ti n này.

Ớ ế ủ ạ ẻ ế ệ ệ ệ ổ ợ b n xe, b n tàu, c ng b nh vi n,… có đ  lo i k  ti ti n, đó là lũ “cò” đáng s ! “tranh

ổ ỗ ủ ọ ứ ủ ữ ự ộ công, đ  l ệ   i” là hành đ ng c a b n quan ch c tha hóa, c a nh ng “ông dân” c c kì ti ti n.

ổ ỗ ẻ ệ ợ ị ứ ế ề ấ K  ti ti n tìm cách đ  l i vì s  b  tai ti ng, s  m t ch c, m t quy n.  ợ ấ

ắ ử ỏ ẻ ệ ậ ườ ụ ữ ụ Th m chí, k  ti ti n còn “g p l a b  tay ng i" (t c ng ). Các v  án oan, oán sai mà báo

ủ ẻ ộ ặ ế ệ ấ ở chí nói đ n cho ta th y rõ b  m t ghê t m c a k  ti ti n!

ườ ố ươ ọ ườ ớ Ng ườ ử ế i t t là ng i s ng có văn hóa, giàu tình th ng. H  là con ng i m i đáng kính,

ữ ữ ệ ọ ồ đáng yêu, đáng tr ng. Nh ng cháu ngoan Bác H , nh ng thanh niên tình nguy n, v.v…

ữ ươ ữ ộ ờ theo tôi, đó là nh ng g ng sáng, nh ng ng ườ ử ế i t t trong cu c đ i.

ọ ậ ầ ố ươ ườ ử ế ể ỗ ẹ ơ ố S ng g n gũi, h c t p và noi g ng ng ố , đ  m i chúng ta s ng đ p h n, s ng t i t t ố   t

ổ ẻ ả ấ ờ ỗ ồ ế ẻ ệ ơ h n. Đ ng th i, m i chúng ta, nh t là tu i tr  ph i bi t xa lánh k  ti ti n.

ế ề ệ ấ Suy nghĩ ý ki n trên đây v  ng ườ ử ế ề ẻ  t ọ   , v  k  ti ti n, tôi càng thêm th m thía bài h c i t

ự ầ ầ ườ “G n m c thì đen, g n đèn thì sáng” mà ông bà th ở ắ ng nh c nh .

BÀI LÀM 2

ộ ố ử ướ ự ệ ứ ủ ả ỗ ườ ề Trong cu c s ng, hành vi  ng x  tr c s  vi c x y ra, c a m i ng ố   i đ u không gi ng

ệ ạ ứ ể ệ ừ ườ ự nhau. S  khác bi t đó th  hi n đ o đ c, nhân cách t ng ng i.

ử ủ ứ ế ỉ ẻ ỗ Ý ki n sau đã ch  rõ cách  ng x  c a ng ườ ử ế i t t ệ  và k  ti ti n khi có l i: “Khi có l ỗ   i,

ậ ỗ ẵ ổ ỗ ẻ ệ ng ườ ử ế i t t thì s n sàng nh n l ỉ i, k  ti ti n ch  tìm cách đ  l i”.

ạ ỗ ậ ỗ ẵ ạ ỗ ẻ ỉ T i sao khi có l i, ng ườ ử ế i t t thì s n sàng nh n l i? T i sao khi có l ệ i, k  ti ti n ch  tìm

ổ ỗ cách đ  l i?

ườ ứ ố ứ ử ẹ ố ị Ng ườ ử ế i t t là ng ạ i có đ o đ c t t, cách s ng đ p, cách  ng x  văn minh l ch s , đ ự ượ   c

ườ ể ọ ệ ạ ườ ấ ẩ ạ ọ m i ng ẻ i n  tr ng. Còn k  ti ti n là lo i ng ạ i x u tính, ph m h nh kém, hèn h , nh ỏ

ị ồ ạ ườ nhen, b  đ ng lo i coi th ng, coi khinh!

ư ậ ử ượ ẻ ể ọ ộ ị Ngày x a, b c quân t thì đ c coi tr ng; k  ti u nhân thì b  coi khinh. Xã h i ngày nay

ế ẻ ẳ ầ cũng có ng ườ ử ế ượ  t i t đ ệ c quý m n, còn k  ti ti n, ch ng ai dám g n.

ậ ườ ư ể ậ ỗ “Nhân sinh vô th p toàn” – ng ư ậ i x a đã nh n xét nh  v y. Ai cũng có th  có l i này, l ỗ   i

ỗ ơ ấ ớ ấ ả ặ ọ n . Ng ườ ử ế i t t có l ự   ắ i vì s  su t ho c khách quan mà m c ph i. V i t m lòng trung th c,

ự ọ ế ườ ậ ỗ có lòng t tr ng và bi ọ t tôn tr ng ng i, ng ườ ử ế ẵ  t s n sàng nh n l i t i, không né tránh,

ọ ễ ả ọ ỗ ườ không phân bua ph i trái. H  l phép, h  chân thành nói: “Xin l i". Đi đ ng, do vô ý gây

ệ ọ ừ ề ỏ ạ ạ ố ỡ ra va qu t, ng ườ ử ế i t t không h  b  ch y, h  d ng l i, xu ng xe tìm cách giúp đ  ng ườ   i

ỗ ườ ệ ạ ạ ườ b n đ ng, xin l ặ ồ i ho c b i th ế ng (n u có thi t h i).

ậ ỗ ẵ ể ự ử ữ ế ể ậ ệ S n sàng nh n l i, nh n khuy t đi m, tìm cách s a ch a là đ  t hoàn thi n nhân cách,

ộ ố ẹ ơ ọ ể rút ra bài h c đ  ngày m t t t đ p h n.

ộ ự ự ọ ẵ ỗ ẵ ậ ộ ủ Cán b  th c s  là công b c c a dân, h  s n sàng xin l i nhân dân, s n sàng nh n trách

ệ ề ặ ặ ả ọ ượ ế ấ ạ nhi m, ho c đ n bù, ho c tìm cách gi i quy t th u tình đ t lý. H  đ c nhân dân quý

ế ậ m n và tin c y.

ạ ỗ ổ ỗ ẻ ệ ỉ ế ẻ T i sao, khi có l ỉ i, k  ti ti n ch  tìm cách đ  l ệ i? K  ti ti n ch  bi ẳ t mình ch ng h  bi ề ế   t

ườ ọ ổ ỗ ườ ể ố ủ ọ ặ ng i! H  đ  l i cho ng ế ể ổ ấ   i khác, ho c tìm đ  m i mánh khóe đ  ch ng ch , đ  đ  v y

ệ ẻ ấ ạ ồ ẻ cho đ ng lo i. Khi có thành tích thì k  ti ti n, k  ranh ma giành l y, khi có l ỗ ầ   i l m,

ổ ỗ ủ ữ ế ể ẻ ặ khuy t đi m thì k  ranh ma né tránh ho c ph i tay. Thành ng  “tranh công, đ  l ằ   i” nh m

ặ ẻ ệ ộ ạ v ch m t k  ti ti n trong xã h i.

ụ ưỡ ụ ế ề ặ ế ề ấ ầ Báo chí nói đ n nhi u v  án oan, oán sai, ho c các v  c ng ch  v  nhà đ t? H u nh ư ở

ươ ấ ở ắ ạ ụ ử ị đ a ph ng nào cũng có. V  án x  oan ông Nguyên Thanh Ch n B c Giang ph m t ộ   i

ế ườ ứ ư ứ ế ẫ ấ ớ ị gi t ng i, v i m c án chung thân, cho đ n nay v n ch a th y v  quan ch c nào thành

ẩ ỗ ậ ỗ ở ề ấ kh n xin l i, nh n l i! (Sau 10 năm ông Ch n đi tù, nay đã tr  v  nhà!).

ậ ỗ ấ ỗ ẻ ướ ộ ậ ồ ị Không ch u nh n l i, che gi u l ệ ợ ấ i, k  ti ti n s  m t uy tín tr c c ng đ ng, th m chí s ợ

ạ ứ ứ ề ấ ấ ấ ộ ừ ứ m t ch c, m t quy n! Nào có th y “ông cán b  thoái hóa đ o đ c” nào xin t ch c!

ẻ ệ ợ ạ ứ ả ỗ ủ ọ ắ K  ti ti n hám danh hám l i đ o đ c gi , nên khi đã có l ắ ử   i, h n tìm đ  m i cách “g p l a

ườ ỏ b  tay ng i”.

ự ự ế ể ộ ớ ộ ườ Xây d ng xã h i m i văn minh, ti n b  là đ  xây d ng con ng i có văn hóa, không chí

ố ử ố ẹ ứ ế ậ ỗ ử ỗ ộ lao đ ng t t, mà còn có cách  ng x  t t đ p. Bi t nh n l ọ i và tìm m i cách s a l ớ i m i là

ườ ng ườ ử ế i t t , ng i có văn hóa.

ổ ẻ ả ế ặ ẻ ẻ ệ ệ ậ ưỡ Tu i tr  ph i bi t nh n m t k  ti ti n, xa lánh k  ti ti n; luôn luôn tu d ứ   ạ ng đ o đ c,

ể ở ẹ ố ướ ồ ạ nhân cách đ  tr  thành ng ườ ử ế ố  t , s ng đ p, s ng đàng hoàng tr i t c đ ng lo i.

ộ ọ ộ ố ở ộ Là m t h c sinh, m t đoàn viên, tôi mu n tr  thành m t ng ườ ử ế i t t .