Chuyªn ®Ò HÖ thèng ®ßn bÈy

Tµi chÝnh c«ng ty

An

PGS.,TS.Vò C¤NG TY TR¦¥NG KHOA TCDN HOC VIÖN TµI CHÝNH

1

a-Ph©n tÝch hoµ vèn vµ ®ßn bÈy kinh doanh

b- Ph©n tÝch ®ßn bÈy tµi chÝnh

c- Ph©n tÝch ®ßn bÈy tæng hîp

2

1

ph©n tÝch hÖ thèng ®ßn bÈy

(cid:132) T¹i sao ph¶i ph©n tÝch hoµ vèn?

(cid:132) Nghiªn cøu ®ßn bÈy kinh doanh cã t¸c

dông gi?

3

Sè d− ®¶m phÝ

Ph©n tÝch hoµ vèn vµ ®ßn bÈy kinh doanh

(cid:131) B¾t ®Çu viÖc ph©n tÝch b»ng viÖc ph©n lo¹i c¸c chi phÝ thµnh chi phÝ kh¶ biÕn vµ chi phÝ cè ®Þnh

(cid:131) Sau ®ã tÝnh to¸n Sè d− ®¶m phÝ

(cid:131) C©n nh¾c chän lùa c¸c ho¹t ®éng nµo mµ chóng cã thÓ tèi ®a ho¸ Sè d− ®¶m phÝ

4

2

Ph©n lo¹i chi phÝ

(cid:131) Chi phÝ kh¶ biÕn – lµ chi phÝ thay ®æi tuú theo

møc ®é ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp

(cid:131) Chi phÝ bÊt biÕn – lµ chi phÝ kh«ng thay ®æi trong mét ph¹m vi nhÊt ®Þnh cho dï møc ®é ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp cã thay ®æi

(cid:131) Chi phÝ hçn hîp lµ chi phÝ bao gåm c¸c yÕu tè

cña c¶ chi phÝ kh¶ biÕn vµ chi phÝ bÊt biÕn

5

VÝ dô 1

(cid:131) Ho¹t ®éng

Møc chi phÝ

100 500

120 600

6

3

80 400

VÝ dô 2

(cid:131) Ho¹t ®éng

Møc chi phÝ

100 200

120 200

7

VÝ dô 3

(cid:131) Ho¹t ®éng

80 200

Møc chi phÝ

100 500

120 580

8

4

80 420

Bµi tËp tinh huèng

C«ng ty hiÖn ®ang s¶n xuÊt 1 lo¹i s¶n phÈm duy nhÊt.Cã sè liÖu sau: - Tæng ®Þnh phÝ:60 triÖu/nam - Chi phÝ biÕn ®æi 320.000®/sp. - Gi¸ b¸n: 520.000®/sp. - C«ng suÊt tèi ®a:600sp/nam - ThuÕ suÊt thuÕ TNDN 28%. Yªu cÇu:1-TÝnh s¶n l−îng hßa vèn.

2-NÕu c«ng ty mong muèn ®¹t lîi nhuËn sau thuÕ 14.4triÖu thi ph¶i

s¶n xuÊt bao nhiªu s¶n phÈm?

3-VÏ ®å thÞ gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm. 4-Khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt cã mét ®¬n ®Æt hµng 400 sp víi gi¸ 500.000®/sp. Sau ®ã cã mét ®¬n ®Æt hµng sè hai 100sp nh−ng gi¸ chØ lµ 350.000®/sp.Cã nhËn ®¬n ®Æt hµng thø hai kh«ng?( c«ng ty s¶n suÊt theo ®¬n ®Æt hµng)

5-Gi¶ sö khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt, gi¸ b¸n gi¶m chØ cßn 400.000®/sp, c«ng ty tiÕp tôc hay ngõng s¶n suÊt?Mét ®¬n vÞ kh¸c muèn thuª l¹i toµn bé c¬ së nµy víi tiÒn thuª 40 triÖu/nam,Cho thuª hay tiÕp tôc s¶n xuÊt?

9

Bµi tËp tinh huèng

10

5

C«ng ty ®å hép xuÊt khÈu X hiÖn ®ang kinh doanh 3 lo¹i s¶n phÈm chÝnh: thÞt hép, c¸ hép vµ t«m ®«ng l¹nh xuÊt khÈu. Tæng chi phÝ cè ®Þnh cña c«ng ty lµ 50.000.000® vµ ®−îc ph©n bæ theo doanh thu cña tõng lo¹i s¶n phÈm, s¶n l−îng cña tõng lo¹i vµ kÕt qu¶ kinh doanh ®−îc liÖt kª ë b¶ng d−íi ®©y.

Bµi tËp tinh huèng

L·i, lç

§Þnh phÝ

Doanh thu

Tæng chi phÝ

S¶n l−îng

Tæng biÕn phÝ

Lo¹i s¶n phÈm

Chung

Gi¸ 1 ®v. s¶n phÈm

BiÕn phÝ 1 s¶n phÈm

Bé phËn

Tæng ®.phÝ

11=10-8

2

3

4=2x3

5

6

7=5+6

8=7+4

9

10=9x2

1

2.000

28,5

40

4.000

ThÞt hép

4.500

15,0

20

4.500

C¸ hép

1.000

23,5

30

1.500

T«m ®«ng l¹nh

10.000

Céng

11

T¹i sao ph¶i ph©n tÝch hoµ vèn?

(cid:132) S¶n l−îng hoµ vèn kinh tÕ

F

(cid:132) Q= ----------

(cid:132) S¶n l−îng hoµ vèn tµi chÝnh

F + I

(cid:132) Q= ----------

g-v

12

6

g-v

T¹i sao ph¶i ph©n tÝch hoµ vèn?

(cid:132) S¶n l−îng ®Ó ®¹t lîi nhuËn dù kiÕn

F + I + Ptr−íc thuÕ (cid:132) QP = ----------------

g – v

T¸c dông cña ph©n tÝch hoµ vèn?

13

®ßn bÈy kinh doanh

- ®o l−êng møc ®é ¶nh h−ëng cña ®ßn bÈy kinh

doanh

Tû lÖ thay ®æi cña EBIT

DOL = --------------------------------------

Tû lÖ thay ®æi cña s¶n l−îng

Q(g-v)

= ---------------

14

7

Q(g-v) - F

®ßn bÈy kinh doanh

-B¶n chÊt cña ®ßn bÈy kinh doanh:

Ph¶n ¸nh møc ®é sö dông chi phÝ cè ®Þnh trong tæng chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp .

15

NÕu tû träng chi phÝ cè ®Þnh lín thi cã ®ßn bÈy kinh doanh lín vµ ng−îc l¹i.

®ßn bÈy kinh doanh

- T¸c ®éng cña ®ßn bÈy kinh doanh:

Gièng con dao hai l−ìi t¸c ®éng vµo lîi nhuËn tr−íc l·i vay vµ thuÕ (EBIT)

+ NÕu v−ît qua hoµ vèn: ®ßn bÈy kinh doanh lín sÏ gia tang nhiÒu EBIT

16

8

+ NÕu kh«ng v−ît qua hoµ vèn: ®ßn bÈy kinh doanh lín sÏ lµm sôt gi¶m nhiÒu EBIT

®ßn bÈy kinh doanh

(cid:132) ý nghÜa:

- Cho biÕt tû träng chi phÝ cè ®Þnh cã thÓ t¸c ®éng tíi EBIT

cã tÝnh chÊt 2 mÆt.

=> lùa chän c¸ch thøc ®Çu t− vµo tµi s¶n cè ®Þnh cho dù ¸n.

=> ®Èy m¹nh tiªu thô, më réng thÞ tr−êng ®Ó khai th¸c tèi ®a hiÖu øng tÝch cùc cña ®ßn bÈy kinh doanh ®Ó gia tang EBIT.

L−u ý: Giíi h¹n thÞ tr−êng dÉn ®Õn cã thÓ kh«ng lùa chän

c¸ch ®Çu t− cã ®ßn bÈy kinh doanh lín.

17

Bµi tËp tinh huèng

(cid:132) Mét doanh nghiÖp ®ang nghiªn cøu 2 ph−¬ng ¸n ®Çu t− sau:

Ph−¬ng ¸n

Gi¸ b¸n

Chi phÝ cè ®Þnh kinh doanh

Chi phÝ biÕn ®æi

A

80.000

4,8

8

B

120.000

4

8

1. S¶n l−îng hoµ vèn cña ph−¬ng ¸n nµo lín h¬n?VÏ ®å thÞ? 2. ®ßn bÈy kinh doanh ph−¬ng ¸n nµo lín h¬n t¹i s¶n l−îng

35 s¶n phÈm?

18

9

Ph©n tÝch ®ßn bÈy tµi chÝnh

(cid:132) -C¬ cÊu nguån vèn tèi −u?

(cid:132) -Can cø lùa chän c¬ cÊu nguån vèn tèi −u?

(cid:132)

(cid:132)

+ ®ßn bÈy tµi chÝnh

(cid:132)

+ Lîi thuÕ

(cid:132)

+ Rñi ro tµi chÝnh

(cid:132)

+ Chi phÝ khã khan tµi chÝnh

+ Th¸i ®é ng−êi cho vay vµ møc ®é chÊp nhËn

(cid:132)

m¹o hiÓm cña chñ së huu DN.

19

+ Tinh hinh doanh thu vµ lîi nhuËn t−¬ng lai

Ph©n tÝch ®ßn bÈy tµi chÝnh

Tæng Nî

HÖ sè Nî =

Tæng vèn

20

10

HÖ sè nî:

(cid:132) - C¬ cÊu nguån vèn ph¶n ¸nh thµnh phÇn vµ tû träng cña tõng thµnh phÇn trong tæng nguån vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp.

(cid:132)

C¬ cÊu nguån vèn tèi −u?

(cid:132)

+ Vèn vay nî

(cid:132) - C¬ cÊu nguån vèn tèi −u lµ c¬ cÊu nguån vèn ®em l¹i kh¶ nang an toµn vÒ tµi chÝnh vµ tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ c«ng ty.

21

+ Vèn chñ së huu

Ta xem xÐt mét c«ng ty ®−îc tµi trî hoµn toµn b»ng vèn cæ phÇn ®ang muèn t¸i c¬ cÊu nguån vèn b»ng c¸ch ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®Ó mua l¹i cæ phÇn.(gi¶ thiÕt kh«ng cã thuÕ)

1.®ßn bÈy tµi chÝnh

Đề nghị $20,000 $8,000 $12,000 2/3 8% 240 $50

Tài sản Nợ Cổ phần Tỷ suất nợ/ cổ phần Lãi suất Số cổ phiếu Giá cổ phiếu

Hiện tại $20,000 $0 $20,000 0.00 không cã 400 $50

22

11

®ßn bÈy tµi chÝnh

- ®é lín cña ®ßn bÈy tµi chÝnh

Tû lÖ thay ®æi vÒ doanh lîi vèn chñ së huu

®é lín cña ®ßn bÈy =

tµi chÝnh

Tû lÖ thay ®æi lîi nhuËn tr−íc thuÕ vµ l·i vay

(

=

®é lín cña ®ßn bÈy tµi chÝnh (DFL)

FvgQ ) −− 0 IFvgQ ( ) −−−

0

23

®ßn bÈy tµi chÝnh

-B¶n chÊt cña ®ßn bÈy tµi chÝnh?

®ßn bÈy tµi chÝnh

T¸c ®éng lµm gia tang ROE (EPS)

HiÖu øng ®ßn bÈy

T¸c ®éng lµm sôt gi¶m ROE (EPS)

ROE

(

r

t

%)

=

=

ROA +

ROA −

P E

D E

⎡ ⎢ ⎣

⎤ 1() −⎥ ⎦

24

12

ý nghÜa khoa häc:

+ ®ßn bÈy tµi chÝnh cao lµm gi¶m kh¶ nang thanh to¸n cña DN

+ ®ßn bÈy tµi chÝnh t¸c ®éng cã tÝnh hai mÆt ®Õn ROE (EPS)

+ ®o l−êng møc ®é rñi ro tµi chÝnh

+ ®ßn bÈy tµi chÝnh cao lµm gi¶m hÖ sè tÝn nhiÖm vµ kÐo theo h¹n chÕ kh¶ n¨ng vay nî cña DN.

ý nghÜa thùc tiÔn: Lµ can cø lùa chän hÖ sè nî tèi −u

25

®ßn bÈy tµi chÝnh

Nî vay vµ thuÕ thu nhËp Doanh nghiÖp

(cid:132) VÝ dô – C«ng ty X ®ang ®−îc tµi trî hoµn toµn vèn chñ së h−u, kh«ng cã kho¶n nî. EBIT hµng nam cña c«ng ty lµ 1.000$. ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp lµ 28%. C«ng ty ®ang cã ý ®Þnh ®iÒu chØnh c¬ cÊu nguån vèn theo h−íng ph¸t hµnh 2.000$ tr¸i phiÕu víi l·i suÊt 10% ®Ó mua l¹i cæ phÇn. Khi ®ã hÖ sè nî ®¹t 50%.

(cid:132) Theo anh chÞ c«ng ty X cã nªn lµm ®iÒu nµy kh«ng?T¹i

sao?

26

13

- Khi mét doanh nghiÖp vay nî nhiÒu sÏ dÉn ®Õn lµm

tang kh¶ nang x¶y ra rñi ro tµi chÝnh.

+ Rñi ro tµi chÝnh thÓ hiÖn sù dao ®éng cña ROE (EPS)

+ Rñi ro tµi chÝnh thÓ hiÖn kh¶ nang x¶y ra t×nh tr¹ng vì nî (mÊt kh¶ nang thanh to¸n)

+ HÖ sè tÝn nhiÖm gi¶m => gi¸ cæ phÇn gi¶m. Kh¶ nang huy ®éng vèn vay h¹n chÕ h¬n.

27

Rñi ro tµi chÝnh

®ßn bÈy tæng hîp

(cid:132)

doanh vµ ®ßn bÈy tµi chÝnh

®é lín cña

®é lín cña

®é lín cña

®ßn bÈy

=

®ßn bÈy

®ßn bÈy

®ßn bÈy tæng hîp lµ Phèi hîp giua ®ßn bÈy kinh

tæng hîp

kinh doanh

tµi chÝnh

(

0

DTL

x

=

vgQ ( ) − FvgQ ( ) −−

FvgQ ) −− 0 IFvgQ ( ) −−−

0

)

=

(

0 vgQ ( − 0 IFvgQ ) −−−

0

28

14

x

Bµi tËp tinh huèng

(cid:132)

Hai doanh nghiÖp A vµ B cïng kinh doanh nghiÖp mét mÆt hµng

nh−ng c¬ cÊu vèn vµ kÕt cÊu chi phÝ kh¸c nhau nh− sau :

(cid:132) C¬ cÊu vèn cña 2 doanh nghiÖp:

Doanh nghiÖp

B

A

Vèn kinh doanh

Gi¸ trÞ

C¬ cÊu

Gi¸ trÞ

C¬ cÊu

C¸c kho¶n nî

60%

50T

50%

60T

Vèn cæ phÇn th−êng

40%

50T

50%

40T

Céng

!00T

100%

100T

100%

29

Bµi t©p tinh huèng

(cid:132) KÕt cÊu chi phÝ cña 2 doanh nghiÖp:

ChØ tiªu

DN A

DN B

Tæng chi phÝ cè ®Þnh (kh«ng cã l·i vay)

60T

30T

Chi phÝ kh¶ biÕn mét s¶n phÈm

300®

600®

Gi¸ b¸n mét s¶n phÈm

1000®

1000®

30

BiÕt l·i vay trªn thÞ tr−êng hiÖn hµnh lµ r = 10% vµ thuÕ suÊt thuÕ TNDN lµ 28%. a.TÝnh lîi nhuËn tr−íc thuÕ vµ l·i vay khi c¶ hai ®Òu ®¹t Qo = 100.000 s¶n phÈm b. X¸c ®Þnh ®é t¸c ®éng cña ®ßn bÈy kinh doanh t¹i Qo = 100.000 s¶n phÈm. c. Khi s¶n l−îng t¨ng 15% th× lîi nhuËn tr−íc thuÕ vµ l·i vay thay ®æi nh− thÕ nµo. d. H·y x¸c ®Þnh ®é t¸c ®éng cña ®ßn bÈy tµi chÝnh t¹i s¶n l−îng Qo=100.000 s¶n phÈm. e. NÕu lîi nhuËn tr−íc thuÕ vµ l·i vay t¨ng(hoÆc gi¶m) 30% th× thu nhËp trªn 1 cæ phÇn th−êng thay ®æi nh− thÕ nµo? f. H·y tÝnh ®é lín ®ßn bÈy tæng hîp cña A vµ B khi c¶ 2 ®Òu ®¹t møc s¶n l−îng tiªu thô Qo=100.000 s¶n phÈm? g. Khi s¶n l−îng tiªu thô cña c¶ A vµ B ®Òu t¨ng(hay gi¶m) 30% th× thu nhËp trªn 1 cæ phÇn th−êng thay ®æi nh− thÕ nµo ?

15

Chuyªn ®Ò Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn tÖ

Tµi chÝnh c«ng ty

An

PGS.,TS.Vò C¤NG TY TR¦¥NG KHOA TCDN HOC VIÖN TµI CHÝNH

31

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

Néi dung

1. L·i ®¬n, l·i kÐp

2. Gi¸ trÞ t−¬ng lai cña tiÒn tÖ

32

16

3. Gi¸ tri hiÖn t¹i cña tiÒn tÖ

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

1. L·i ®¬n, l·i kÐp

a. L·i suÊt

TiÒn l·i trong mét ®¬n vÞ thêi gian x 100%

L·i suÊt =

33

Vèn ®Çu t−

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

1. L·i ®¬n, l·i kÐp (tiÕp)

b. L·i ®¬n

NÕu gäi: V: vèn ®Çu t− ban ®Çu

r: l·i suÊt ®¬n

thu ®−îc sau n nam, n: sè thêi ®o¹n ®−îc thanh tãan FVn: sè tiÒn

gåm c¶ gèc vµ l·i

34

17

Ta cã: FVn = Vo (1+ n.r)

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

1. L·i ®¬n, l·i kÐp (tiÕp)

c. L·i kÐp

NÕu gäi:

Vo: vèn ®Çu t− ban ®Çu r: l·i suÊt kep

n: sè thêi ®o¹n ®−îc thanh tãan

FVn: sè tiÒn thu ®−îc sau n nam, gåm c¶ gèc vµ l·i

35

Bµi tËp t×nh huèng

Mét ng−êi cã Vo ®ång göi Ng©n hµng ®Ó h−ëng l·i suÊt r/kú.

Hái sau n kú ng−êi ®ã thu ®−îc sè tiÒn (FVn) lµ bao nhiªu?

- NÕu tÝnh theo ph−¬ng ph¸p l·i ®¬n

- NÕu tÝnh theo ph−¬ng ph¸p l·i kÐp.

So s¸nh hai kÕt qu¶ trªn, cho nhËn xÐt vµ vÏ ®å thÞ minh häa.

36

18

FVn = Vo (1+r)n

2. Gi¸ trÞ t−¬ng lai cña tiÒn

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

a. Gi¸ trÞ t−¬ng lai cña mét kho¶n thu nhËp

+ Tr−êng hîp 1 kú:

FV = Vo (1+r)

FV: gäi lµ gi¸ trÞ t−¬ng lai

Vo: Vèn ®Çu t−,

r : lµ l∙i suÊt,

(1+r)n: gäi lµ thõa sè l∙i

+ Tr−êng hîp nhiÒu kú:

FVn = Vo (1+r)n

37

b. Gi¸ trÞ t−¬ng lai cña nhiÒu kho¶n tiÒn

*Gi¸ trÞ t−¬ng lai cña mét chuçi tiÒn tÖ ®ång nhÊt cuèi kú

1(

+

n 1 −

FVn

C

.

=

r ) r

n

1(

1

*Gi¸ trÞ t−¬ng lai cña mét chuçi tiÒn tÖ ®ång nhÊt ®Çu kú +

FVn

C

.

1(

r

)

=

+

r ) r ®−îc gäi lµ thõa sè l·i.

1(

1

+

r n ) r

38

19

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

Bµi tËp t×nh huèng

Mét ng−êi vÒ h−u vµ cø mçi th¸ng nhËn ®−îc sè tiÒn l−¬ng

h−u lµ a.

a. Ng−êi ®ã ch−a cã nhu cÇu sö dông sè tiÒn nµy nªn ®· göi vµo Ng©n hµng ®Ó h−ëng l·i suÊt r/th¸ng. Hái sau n th¸ng ng−êi ®ã thu ®−îc sè tiÒn lµ bao nhiªu trong 2 tr−êng hîp sau:

- NÕu tiÒn l−¬ng h−u nhËn ®−îc ë cuèi mçi th¸ng. - NÕu tiÒn l−¬ng h−u nhËn ®−îc ë ®Çu mçi th¸ng. b. Do nhu cÇu cÇn sö dông ngay mét l−îng tiÒn nªn ng−êi ®ã ®· b¸n ®i n th¸ng l−¬ng. BiÕt l·i suÊt Ng©n hµng hiÖn hµnh lµ r/th¸ng vµ æn ®Þnh. Hái ng−êi ®ã thu ®−îc bao nhiªu tiÒn trong 2 tr−êng hîp:

- NÕu tiÒn l−¬ng h−u nhËn ®−îc ë cuèi mçi th¸ng. - NÕu tiÒn l−¬ng h−u nhËn ®−îc ë ®Çu mçi th¸ng.

39

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

3. Gi¸ trÞ hiÖn t¹i

VÝ dô:Nếu bạn dự định có được $10,000 đến hạn trong 1 năm

trong đó lãi suất là 5%, khoản đầu tư của bạn sẽ có giá trị là

$9,523.81 theo đồng đô la ngày nay.

,10$

000

523,9$

81.

=

05.1

40

20

Khoản tiền mà một người đi vay cần để dành hôm nay sao cho sau một năm người đó có được khoản tiền $10,000 được gọi là Giá trị Hiện tại (Present Value PV) của $10,000.

3. Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña tiÒn tÖ

a. Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña mét kháan tiÒn

PV

=

FVn nr )

1( +

PV : gäi lµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i,

FVn lµ kho¶n tiÒn ph¸t sinh ë t−¬ng lai r : gäi lµ tû lÖ chiÕt khÊu hay tû lÖ hiÖn t¹i hãa

1(

1 nr) +

gäi lµ thõa sè chiÕt khÊu hay thõa sè hiªn t¹i ho¸

41

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

3. Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña tiÒn tÖ (tiÕp)

b. Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña nhiÒu kho¶n tiÒn ph¸t sinh trong t−¬ng lai

c1

c2

c3

c4

PV = ---------- + ---------- + ------------ + ------------ + ….

(1+ r)1 (1+ r)2 (1+ r)3 (1+ r)4

Trong ®ã:

c lµ kho¶n tiÒn ph¸t sinh trong t−¬ng lai

r lµ tû suÊt chiÕt khÊu

PV lµ tæng gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c kh¶n tiÒn

42

21

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

3. Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña tiÒn tÖ (tiÕp)

b. Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña nhiÒu kho¶n tiÒn ph¸t sinh trong t−¬ng lai

DÓ ®¬n gi¶n ho¸, gi¶ thiÕt cã c¸c tr−êng hîp sau:

(cid:132) Dòng tiền đều vĩnh viễn (Perpetuity)

(cid:132) Một tập hợp bất biến các dòng tiền kéo dài mãi mãi.

(cid:132) Dòng tiền đều tăng trưởng vĩnh viễn

(cid:132) Một tập hợp các dòng tiền tăng trưởng với tốc độ không đổi mãi mãi.

(cid:132) Dòng tiền đều có kỳ hạn (Annuity)

(cid:132) Một tập hợp các dòng tiền không đổi kéo dài trong một số kỳ nhất định

(cid:132) Dòng tiền đều tăng trưởng có kỳ hạn

(cid:132) Một tập hợp các dòng tiền tăng trưởng với một tốc độ không đổi trong

một số kỳ nhất định.

43

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

PV

=

+

+

2

3

L+

1(

r

)

1(

)

)

1(

C +

C r +

C r +

Dòng tiền đều vĩnh viễn

PV =

C r

44

22

Công thức tính giá trị hiện tại của một dòng tiền đều vĩnh viễn là

Dòng tiền đều tăng trưởng vĩnh viễn

Một tập hợp tăng trưởng các dòng tiền kéo dài mãi mãi

C×(1+g) C ×(1+g)2 C

2

C

)

C

)

PV

=

+

+

g 2

L+

1(

r

)

g 3 )

C +

1( +× r 1( ) +

1( +× r 1( +

Công ty thức giá trị hiện tại của Dòng tiền đều tăng trưởng vĩnh viễn là :

PV

=

C gr −

45

1 0 2 3

Dòng tiền đều có kỳ hạn

Một tập hợp không đổi các dòng tiền có kỳ hạn thanh toán cổ định (tra cuoi

ky)

L

C C C C

PV

=

+

+

+

2

3

L

1(

r

)

1(

)

)

1(

1(

C +

C r +

C r +

C nr ) +

1- (1+r)-n

= C ----------------

PV

=

r

46

1(

0 1 2 3 n

1 nr ) +

⎤ ⎥ ⎦

⎡ 1 ⎢ ⎣

23

Công thức tính giá trị hiện tại của một Dòng tiền đều có kỳ hạn tra cuoi ky là: C r

Dòng tiền đều tăng trưởng có kỳ hạn

Một tập hợp tăng trưởng dòng tiền co dinh với kỳ hạn thanh toán co huu

han

L

C×(1+g) C ×(1+g)2 C×(1+g)n-1 C

n

1 −

C

)

C

PV

=

+

+

+

g 2

L

) g n )

1(

r

)

C +

1( +× 1( ) r +

1( +× 1( r +

0 1 2 3 n

n

PV

=

1 1(

g ) r

C gr −

+ +

⎛ ⎜⎜ ⎝

⎞ ⎟⎟ ⎠

⎡ 1 ⎢ ⎢ ⎣

⎤ ⎥ ⎥ ⎦

47

Công thức tính gái trị hiện tại của lợi tức kỳ han tăng trưởng:

Dòng tiền đều có kỳ hạn

Một tập hợp không đổi các dòng tiền có kỳ hạn thanh toán cổ định (tra dau

ky)

L n

C C C

PV

c +=

+

+

+

2

3

1 −

L

1(

r

)

1(

)

)

1(

1(

C +

C r +

C r +

C nr ) +

00 2 1

1- (1+r)-n = C ----------------(1 + r)

=PV

r

48

24

Công thức tính giá trị hiện tại của một Dòng tiền đều có kỳ hạn tra dau ky là:

Bµi tËp tinh huèng

Mét ®¬n vÞ ®i thuª tµi chÝnh mét TSCD, thêi gian thuª lµ

5 nam vµ nguyªn gi¸ TSCD lµ 10.000USD (biÕt thêi gian sö

dông còng lµ 5 nam). Bªn cho thuª yªu cÇu bªn ®i thuª mçi

nam ph¶i thanh to¸n tiÒn (gèc+l·i) mét lÇn víi sè tiÒn b»ng

nhau vµ ph¶i chÞu l·i suÊt 10% trªn sè d− nî cßn l¹i.

H·y lËp lÞch thanh to¸n ®Ó chØ râ sè tiÒn gèc, tiÒn l·i ph¶i

tr¶ hµng nam.

49

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

nm ×

FVn

C

1(

)

+×=

r m

4. TiÒn l·i tr¶ nhiÒu lÇn/ kú

r l·i suÊt 1 kú

m sè lÇn tr¶ l·i 1 kú

50

25

n sè kú tÝnh l·i

Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn

m

EAR

)

1

1( +=

r m

5. L·i suÊt thùc

r l·i suÊt 1 kú

51

m sè lÇn tr¶ l·i 1 kú

Chuyªn ®Ò Chi phÝ sö dông vèn

Tµi chÝnh c«ng ty

An

PGS.,TS.Vò C¤NG TY TR¦¥NG KHOA TCDN HOC VIÖN TµI CHÝNH

52

26

Néi dung

1- Chi phÝ sö dông vèn cña c¸c nguån tµi trî.

2. Chi phÝ sö dông vèn binh qu©n.

3- Chi phÝ sö dông vèn cËn biªn.

53

4- X¸c ®Þnh ng©n s¸ch vèn tèi −u.

Bµi to¸n :

C«ng ty Th¸i Hµ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc da dµy Kinh nghiÖm nhiÒu n¨m qua cho thÊy c¬ cÊu vèn ®−îc tr×nh bµy trong

b¶ng sau ®©y lµ c¬ cÊu vèn tèi −u c«ng ty nªn duy tri.

Thµnh phÇn vèn

Tû träng Nî vay 45% Cæ phiÕu −u ®·i 2% 53% Cæ phiÕu th−êng

Theo sù −íc tÝnh ®¸ng tin cËy nhÊt, thu nhËp cña cæ phÇn th−êng cña nam

tíi lµ 137.8 triÖu $, vµ vÉn dµnh ra 45% ®Ó tr¶ cæ tøc.

C«ng ty hiÖn ®ang cã c¸c c¬ héi ®Çu t− trong nam tíi cÇn ph¶i huy ®éng

vèn.C¸c th«ng tin vÒ huy ®éng vèn cho biÕt:

+ C«ng ty cã thÓ ph¸t hµnh kh«ng h¹n chÕ cæ phiÕu −u ®·i víi gi¸ b¸n 100$/cæ phiÕu, cæ tøc hµng nam lµ 10$/cæ phiÕu, vµ chi phÝ ph¸t hµnh b»ng 2.5%/gi¸ b¸n.

+ C«ng ty cã thÓ ph¸t hµnh sè l−îng v« h¹n cæ phiÕu th−êng, víi gi¸ b¸n Po= 23$/cæ phiÕu, chi phÝ ph¸t hµnh b»ng 10%/gi¸ b¸n. D−îc biÕt cæ tøc nam ngo¸i cña c«ng ty lµ 1.15$/cæ phÇn, vµ tèc ®é tang tröơng cña cæ tøc hµng nam g = 8%.

+ Tuy nhiªn c«ng ty chØ cã thÓ vay tèi ®a 90 triÖu $ víi l·i su©t vay lµ

10%, cßn nÕu vay v−ît qu¸ sè tiÒn nµy thi ph¶i chÞu l·i suÊt 12%.

BiÕt thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp lµ 28%.

54

27

- TÝnh chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî?

- X¸c ®Þnh ®iÓm g·y cña ®−êng chi phÝ cËn biªn?

- TÝnh chi phÝ sö dông vèn binh qu©n?

- X¸c ®Þnh ng©n s¸ch tèi −u?

BiÕt r»ng: C«ng ty ®ang cã c¸c c¬ héi ®Çu t− víi tæng vèn ®Çu t− vµ

tû suÊt doanh lîi néi bé (IRR) nh− sau:

Dù ¸n Vèn ®Çu t− ( triÖu ) Tû suÊt doanh lîi néi bé

A 50

13%

B 50

12%

C 80

11%

D 120

10%

55

Víi nh−ng th«ng tin trªn, yªu cÇu:

1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî

- Kh¸iniÖm: Chi phÝ sö dông vèn lµ tû suÊt sinh lêi ®ßi hái cña nhµ ®Çu t− ®èi víi sè vèn mµ doanh nghiÖp huy ®éng cho mét dù ¸n ®Çu t− nhÊt ®Þnh.

Nh− vËy: Chi phÝ sö dông vèn lµ chi phÝ mµ doanh nghiÖp huy ®éng vèn ph¶i g¸nh chÞu ®Ó cã quyÒn sö dông vèn

- DÆc®iÓm:

+ Dùa trªn ®ßi hái cña thÞ tr−êng vµ cña doanh nghiÖp

+ Ph¶n ¸nh tû lÖ % trªn mçi ®ång vèn huy ®éng

+ Dùa trªn møc ®é rñi ro cña dù ¸n ®Çu t− cô thÓ

+ Lµ chi phÝ sö dông vèn danh nghÜa (bao gåm l·I thùc vµ tû lÖ l¹m ph¸t dù kiÕn

56

28

1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî

a. Chi phÝ sö dông vèn vay:

+ Chi phÝ sö dông vèn vay tr−íc thuÕ: tÝnh

b»ng l·i suÊt vay vèn (rd)

Trong ®ã:

- rd: l·i suÊt vay - t : thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp

57

+ Chi phÝ sö dông vèn vay sau thuÕ = rd(1-t)

1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî

(cid:132) b. Chi phÝ sö dông cæ phiÕu −u ®·i

r

=

p

d 1(

P

e

)

p

(cid:132) Trong ®ã:

(cid:132) d : Cæ tøc cæ phiÕu −u ®·i

(cid:132) Pp: Gi¸ thÞ tr−êng hiÖn hµnh cña cæ phiÕu −u ®·i (cid:132) e : Tû lÖ chi phÝ ph¸t hµnh

(cid:132) rp: Chi phÝ sö dông cæ phiÕu −u ®·i

58

29

1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî

(cid:132) C. Chi phÝ sö dông lîi nhuËn ®Ó l¹i

* Ph−¬ng ph¸p 1: Sö dông m« hinh ®Þnh gi¸ tµi s¶n vèn (CAPM)

rs = KRF + (KRM – KRF)βi

Trong ®ã:

KRF: lµ l·i suÊt phi rñi ro KRM : lµ tû suÊt sinh lêi trung bình trªn thÞ tr−êng βi lµ hÖ sè rñi ro cña cæ phiÕu c«ng ty

59

1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî

*Ph−¬ng ph¸p 2: L·I suÊt tr¸I phiÕu céng víi møc bï rñi ro

rs = L·I suÊt tr¸I phiÕu + møc bï rñi ro

* Ph−¬ng ph¸p 3: Dßng tiÒn chiÕt khÊu

)

g

d

0

g

=

g =+

+

rs

1( + P 0

d 1 P 0

60

30

1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî

g

g

+

+

=

=

re

(cid:132) d. Chi phÝ sö dông cæ phiÕu th−êng g e

1( 1(

d 1(

) )

e

)

+ −

1 −

d 0 P 0

P 0

(cid:132) Trong ®ã:

(cid:132) re: Chi phÝ sö dông cæ phiÕu th−êng (cid:132) d0: Cæ tøc thùc tr¶ ë cuèi n¨m tr−íc liÒn kÒ (cid:132) P0: Gi¸ thÞ tr−êng hiÖn hµnh cña cæ phiÕu th−êng (cid:132) e : Tû lÖ chi phÝ ph¸t hµnh

(cid:132) g : Tèc ®é t¨ng tr−ëng cæ tøc hµng n¨m

61

n

R

WACC

f

r

=

×

k

k

2. Chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n ( rWACC)

k

1

=

(cid:132) Trong ®ã:

(cid:132) fk: Tû träng thµnh phÇn vèn lo¹i k

(cid:132) rk: Chi phÝ sö dông vèn lo¹i k

62

31

Khi xem xÐt ¶nh h−ëng cña vay nî ®Õn RWACC ta cã 3 tr−êng hîp sau:

a. Tr−êng hîp 1: Gi¶ ®Þnh kh«ng cã thuÕ vµ chi phÝ ph¸

s¶n

b. Tr−êng hîp 2: Gi¶ ®Þnh cã thuÕ vµ kh«ng cã chi phÝ ph¸

s¶n

c. Tr−êng hîp 3: Gi¶ ®Þnh cã thuÕ vµ cã chi phÝ ph¸ s¶n

(®iÒu kiÖn thùc tÕ)

63

2. rWACC vµ hiÖu qu¶ cña dù ¸n

X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n

X¸c ®Þnh NPV khi thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t− trong tr−êng hîp

cã sö dông nî vay (®ßn bÈy tµi chÝnh)?

b. XÐt mét dù ¸n víi c¸c d− kiÖn sau:

(cid:132) Doanh thu 500 triÖu/nam (trong mét t−¬ng lai v« h¹n)

(cid:132) Chi phÝ ho¹t ®éng (b»ng tiÒn)/nam: 80% doanh thu

(cid:132) Vèn ®Çu t− c¬ b¶n: 380 triÖu

(cid:132) ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp: t = 28%

64

32

X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n

chñ së h−u

(cid:132) Chi phÝ sö dông vèn chñ së h−u (khi kh«ng sö dông nî

vay) r0 = 20%

NPV

=

65

*Ph−¬ng ¸n 1: Vèn ®Çu t− ®−îc tµi trî 100% b»ng vèn

X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n

*Ph−¬ng ¸n 2: Vèn ®Çu t− c¬ b¶n ®−îc tµi trî mét phÇn tõ nî vay D=96,77 triÖu (hÖ sè nî 25%), l·i suÊt vay r =10%

(cid:132) C¸ch 1:

(cid:132)

TiÕt kiÖm thuÕ tõ nî vay:

(cid:132) NPVcã vay nî=

66

33

X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n

*Ph−¬ng ¸n 2:Vèn ®Çu t− c¬ b¶n ®−îc tµi trî tõ nî vay

D=96,77 triÖu (hÖ sè nî 25%)

(cid:132) C¸ch 2

X¸c ®Þnh NPV:

NPV

=

67

X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n

* Ph−¬ng ¸n 2: Vèn ®Çu t− c¬ b¶n ®−îc tµi trî tõ nî vay

D=96,77 triÖu (hÖ sè nî 25%)

(cid:132) C¸ch 3

NPV

=

68

34

Tr−êng hîp 3: RWACC vµ hiÖu qu¶ dù ¸n trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ (cã thuÕ vµ cã chi phÝ ph¸ s¶n)

M« pháng rWACC mét c¸ch tæng qu¸t

Chi phÝ vèn

max

rWACC

min

Gi¸ trÞ cña dù ¸n (hay gi¸ trÞ DN)

D/E

69

(cid:132) Kh¸I niÖm: Chi phÝ sö dông vèn cËn biªn lµ chi phÝ ph¶i tr¶ ®Ó huy ®éng thªm mét ®ång vèn míi trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh

(cid:132) Chi phÝ sö dông vèn cËn biªn thùc chÊt lµ chi phÝ

3. Chi phÝ sö dông vèn cËn biªn

(cid:132) T¹i sao ph¶I xem xÐt chi phÝ sö dông vèn cËn

sö dông vèn b×nh qu©n.

70

35

biªn?

(cid:132) Kh¸iniÖm:®iÓm g·y lµ møc vèn huy ®éng mµ t¹i ®ã cã sù thay ®æi vÒ chi phÝ sö dông cña mét hoÆc nhiÒu thµnh phÇn vèn, tõ ®ã chi phÝ sö dông vèn binh qu©n còng thay ®æi.

(cid:132)

X¸c ®Þnh ®iÓm g·y

Tæng l−îng vèn cã chi phÝ thÊp h¬n cña nguån vèn i

(cid:132) ®iÓm g·y =

(cid:132)

Tû träng cña nguån vèn i trong tæng sè vèn

71

WACC vµ tû suÊt thu håi vèn

A

13%

B

12%

MCC

C

11%

10,5

D

IOS

10%

Quy m« vèn

143 200 300

72

36

4. X¸c ®Þnh ng©n s¸ch tèi −u