Chuyen
d~
23:
KY
NANG
GIAI
QUYET KHIEU
N~I,
TO
cAo
I. Khai
ni~m,
ynghia ella
khi~u
n~i,
t8
eao
1.
Khai
nifm
khi€u n{li,
ta
cao
~
-KhiSu
n~i
la
vi~c
cong dan, co quan,
t6
chuc
ho~c
can b9, cong chuc
theo thu
t\lC
do phap
lu~t
quy dinh
dS
nghi co quan, t6 chuc, ca nhan co tham
quySn xem xet
l~i
quySt dinh hanh chinh, hanh
vi
hanh chinh
ho~c
quySt dinh ky
lu~t
can b9, cong chuc khi co
din
cu
cho
r~ng
quySt dinh
ho~c
hanh
vi
do la trai
phap
lu~t,
xam
ph~m
quySn, lqi ich
hQ'P
phap cua minh.
-Nguai khiSu
n~i
la cong dan, co quan, t6 chuc
ho~c
can b9, cong chuc
th\lc
hi~n
quySn khiSu
n~i.
-Nguai bi khiSu
n~i
la
co
quan, t6 chuc, ca nhan co quySt dinh hanh
chinh, hanh vi hanh chinh, quySt dinh ky
lu~t
bi
khi~u
n~i.
-
E>6i
tU<;Yllg
khi~u
n~i:
+ QuySt dinh hanh chinh la
quy~t
dinh
b~ng
van
bim
cua co quan hanh
chinh nha nu6c
ho~c
cua nguai co tham quySn trong
co
quan hanh chinh nha
nu6c duqc ap
dl,ing
m9t
l§.n
d6i v6i m9t
ho~c
ffi9t
s6 d6i
tU<;Yllg
C\l
th~
vS
m9t
v§n
dS
C\l
th~
trong
ho~t
d9ng quan ly hanh chinh.
+ Hanh vi hanh chinh la hanh vi cua co quan hanh chinh nha nu6c, cua
ngum
co
tham quySn trong
co
quan hanh chinh nha nu6c khi th\lc
hi~n
nhi~m
V\l,
cong
V\l
theo quy dinh cua phap
lu~t.
+ QuySt dinh ky
lu~t:
la
quy~t
dinh
b~ng
van ban cua nguai
dUng
d§.u
co
quan, t6 chuc
d~
ap d\lng m9t trong cac hinh thuc ky
lu~t
la
khi~n
trach, canh
cao,
h~
b~c
luang,
h~
ng~ch,
cach chuc,
bU9C
thai
vi~c
d6i v6i can b9, cong chuc
thu9c
quySn
quan ly cua minh theo quy dinh cua phap
lu~t
vS
can
b9,
cong chuc.
-Giai
quy~t khi~u
n~i
la
vi~c
xac minh,
k~t
lu~n
va ra
quy~t
dinh giai
quySt cua nguai giai
quy~t khi~u
n~i.
-T6 cao la
vi~c
cong dan theo thu
t\lC
do phap
lu~t
quy dinh bao cho
co
quan, t6 chuc, ca
nlJan
co tham quySn
bi~t
vS
hanh vi vi
ph~m
phap
lu~t
cua
bfit
403
eu
co
quan, t6 ehue, ea nhan nao gay
thi~t
h~i
ho~e
de
do~
gay
thi~t
h~i
IQ'i
ieh
eua
Nha
nuae,
quy@n,
IQ'i
ieh
hQ'P
phap eua eong dan,
co
quan, t6 ehue.
-Nguai t6 eao la eong dan thve
hi~n
quySn t6
ca.o.
-Nguai bi t6
ca.o
la
co
quan, t6 ehue,
ea
nhan co hanh vi bi t6 eao.
-Giai
quy@t
t6 eao la
vi~e
xae minh,
k@t
lu~n
v@
nQi
dung t6 eao va
vi~e
quy@t
dinh
xu
ly eua nguai giai
quy@t
t6 eao.
2.
Ynghia cua
khiiu
nfli,
ta
cao
~
-
Khi@u
n~i,
t6 eao la
quy@n
co
ban eua e6ng dan.
Khi@u
n~i,
t6 eao eua eong dan la
mQt
trong nhfmg
quy@n
co
ban eua eong
dan
dUQ'e
ghi
nh~n
trong
Hi@n
philp 1992 (
sua
d6i nam 2001). Day la
mQt
quy@n
co tinh ehinh tri phap ly eua eong dan.
Quy@n
khi@u
n~i,
t6 eao co lien quan
eh~t
ehe
d@n
cae
quy@n
va
nghla
V\l
co
ban nhat eua eong dan.
Vi~e
thve
hi~n
quy@n
khi@u
n~i
va
t6 eao se la
co
sa
eho
vi~e
thVe
hi~n
cae
quy@n
va
nghla
V\l
khae
eua eong dan. No ehinh la phuong
ti~n
d@
eong dan dau tranh eh6ng
l~~
cae hanh
vi trai phap
lu~t
nhfun bao
v~
IQ'i
ieh eua nha mrae,
IQ'i
ieh eua
t~p
th@,
quy@n
va
IQ'i
ich
hQ'P
phap eua ehinh mlnh.
-KhiSu
n~i,
t6 eao la
mQt
hlnh thue biSu
hi~n
tfl!e
ti@p
eua
n@n
dan ehu
XHCN.
Thve
hi~n
quy@n
khi@u
n~i,
t6 eao la
mQt
hlnh thue trve
ti~p
va
ehu
y~u
d@
nhan dan thong qua do tham gia quan ly nha mrae, quan ly
xft
hQi,
phat huy dan
ehu XHCN. '
-
Khi~u
n~i,
t6 eao la
mQt
trong nhung phuong thue giam sat'eua nhan
dan d6i
vai
nha
nuae
va
can
bQ,
eong ehue nha nuae.
Tinh chat giam sat eua nhan dan d6i vm nha nuae trong
khi~u
n~i
va
t6
eao
dUQ'e
biSu
hi~n
aeh6 khi
khi~u
n~i,
t6 eao, nhan dan
dft
ehuy@n
d~n
eho
co
quan nha
nuae
nhfmg thong tin, phat
hi~n
v@
nhfmg
vi~e
lam vi
ph~m
phap
lu~t,
xam
h~i
d@n
IQ'i
ieh eua nha nuae,
quy~n
va
IQ'i
ieh
hQ'P
phap eua eong dan. Tren
co
sa
do, nha
nuae
ki@m
tra
l~i
ho~t
dQng,
hanh vi eua cae
co
quan, can
bQ,
eong
ehue eua mlnh thong
qua
vi~e
giai
quy@t
khi8u
n~i,
t6 eao. Qua do, nha
nuae
phat
hi~n
dUQ'e
nhUng hanh vi tham nhling, quan lieu, tieu eve cling nhu cae
bi@u
404
hi~n
vi
ph~m
phap
lu~t
cua
can
bQ,
cong chuc
dS
kip thai giao
dl}c,
xu
Iy,
lo~i
tm
ra
kh6i
bQ
may
nha nuac, him cho
bQ
may nha
nu6c
trong
s~ch,
vfrng
m~nh.
II.
Quy~n
va
nghia
vy
cua
cac ben
trong
giai
quy~t
khi~u
n~i,
tA
cao
1. QuyJn va nghia vI' eua cae hen trong giai
quyit
khiiu
n{li
a)
QuyJn
va
nghla v¥ eua nguai khiiu
n{li
= -
Nguai
khi@u
n~i
co cac
quy@n
sau day:
+
Tv
minh
khi@u
n~i;
twang
hQP
ngum
khi@u
n~i
Ia
nguai
chua thanh
nien,
nguai
bi
b~nh
tam
th&n
ho~c
m~c
b~nh
khac rna khong
thS
nh~n
thuc, lam
chu dugc hanh vi cua minh thi
nguai
d~i
di~n
thea phap
Iu~t
cua
h<)
thvc
hi~n
vi~c
khi@u
n~i;
twang
hQP
nguai
khi@u
n~i
Bm
dau, gia
y@u,
co nhugc
di@m
v@
th@
chftt
ho~c
vi ly do khach quan khac rna khong
thS
tv
minh
khi@u
n~i
thi dugc
uy
quy@n
cho cha, my, vg, ch6ng, anh, chi, em
ruQt,
con
dft
thanh nien
ho~c
nguai
khac
d@
khi@u
n~i;
+
Nha
Iu~t
su
giup
dO'
v@
phap
lu~t
trong qua trinh
khi@u
n~i;
+
Bi@t
cac
b~ng
chUng
d@
lam
din
cu
giai
quy@t
khi@u
n~i;
dua ra
b~g
chUng
v@
vi~c
khi@u
n~i
va
giai trinh y
ki@n
cua minh
v@
b~ng
chUng do;
+
Nh~n
van. ban tra lai
v@
vi~c
thl}
ly
dS
giai
quy@t
khi@u
n~i;
bi@t
thong
tin, tai
li~u
cua
vi~c
giai
quy@t
khi@u
n~i;
nh~n
quy@t
dinh giiii
quy@t
khi@u
n~i;
+
f)ugc
khoi
phl}c
quy@n,
Igi ich
hQP
phap
dft
bi xam
ph~m,
dugc b6i
thuang
thi~t
h~i
thea quy dinh cua phap
Iu~t;
+
Khi@u
n~i
ti@p
ho~c
kh6i
ki~n
Vl}
an hanh chinh
t~i
Toa an thea quy dinh
cua
phap
lu~t
v@
khi@u
n~i,
tB
cao
va
phap
lu~t
v@
tB
tvng hanh chfnh;
+
Rut
khi@u
n~i
trong qua trinh giai
quy@t
khi@u
n~i.
-
Nguai
khi@u
n~i
co cac
nghTa
Vl}
sau day:
+ KhiSu
n~i
dSn dung nguai co thftm
quy@n
giai
quy@t;
+ Trinh bay trung thvc
sv
vi~c,
cung
cftp
thong tin, tai
Ii~u
cho nguai giai
quySt
khi@u
n~i;
chiu trach
nhi~m
twac phap
Iu~t
v@
nQi
dung trinh bay
va
vi~c
cung
cftp
thong tin, tai
li~u
do;
+ Chftp hanh nghiem chinh
quy@t
dinh giai
quy@t
khi@u
n~i
dft
co
hi~u
l,!c
phap
Iu~t.
'
..
405
b)
QuyJn va nghia v¥ cua
nguCii
bi
khiiu
nf;li
-
Nguai
bi khiSu
n~i
co cac quySn sau day:
+ BiSt cac
din
ell'
khiSu
n~i
cua nguai khiSu
n~i;
dua ra
b&ng
chUng
vS
tinh
hQ'P
phap cua quySt
diOO
haOO
chiOO,
hanh vi hanh
chiOO
bi khiSu
n~i;
+
Nh~n
quySt
diOO
giai quySt khiSu
n~i
cua
nguai
co
thAm
quySn giai
quySt khiSu
n~i
IAn
hai
ho~c
ban an, quySt
diOO
cua Toa an d6i v6i khiSu
n~i
ma
,~
minh
dff
giai quySt
OOung
nguai khiSu
n~i
tiSp
t\lC
khiSu
n~i
ho~c
kh&i
ki~n
V\l
an
haOO
chiOO
t~i
Toa an.
-
Nguai
bi khiSu
n~i
co cac nghia
V\l
sau day:
+ TiSp
nh~n,
thong bao
b&ng
van ban cho nguai khiSu
n~i
vS
vi~c
th\l ly
dS
giai quySt khiSu
n~i
d6i v6i quySt dinh hanh
chiOO,
hanh vi hanh chinh bi
khiSu
n~i;
sua
d6i
ho~c
huy b6 quySt dinh hanh
chiOO,
hanh vi hanh
chiOO
bi
khiSu
n~i;
gui quySt
diOO
giai quySt cho nguai khiSu
n~i
va phai chiu trach
nhi~m
tru6c phap
lu~t
vS
vi~c
giai quySt cua minh; trong truang
hQ'P
khiSu
n~i
do
co
quan, t6 chuc,
ca
OOan
chuySn dSn thi phai thong bao
vi~c
giai quySt
ho~c
kSt qua giai quySt cho
co
quan, t6 chuc, ca nhan do theo quy dinh cua
Lu~t
khiSli
n~i,
t6 cao;
+ Oiai trinh
vS
tiOO
hQ'P
phap, dung
d~n
cua quySt
diOO
hanh chinh,
haOO
vi
haOO
chinh bi khiSu
n~i,
cung
c~p
thong tin, tai
li~u
lien quan khi nguai giai
quySt khiSu
n~i
IAn
hai yeu
cAu;
+
Ch~p
hanh nghiem chinh quySt
diOO
giai quySt khiSu
n~i
dff
co
hi~u
h.rc
phap
lu~t;
+ B6i thuang, b6i hoan
thi~t
h~i,
kh~c
ph\lc
h~u
qua do quySt dinh hanh
chinh, hanh
vi
hanh chinh trai phap
lu~t
cua minh gay ra theo quy dinh cua phap
lu~t.
2.
QuyJn va nghia
V{l
cua cae ben trong giiii
quyit
ta cao
a) QuyJn va nghia v¥ cua
nguai
t6
cao
-QuySn cua ngum t6 cao:
+ Om dan
ho~c
ttvc
tiSp
t6 cao v6i
co
quan, t6 chuc, ca nhan co
thAm
quySn;
+ Yeu
cAu
gift bi
m~t
hQ,
ten, dia chi, but tich cua minh;
+ Yeu
cAu
dugc thong bao kSt qua giai quySt t6 cao;
406
+
Yeu
cau
co
quan, t6 chuc co
th~m
quyen bao
v~
khi bi de
dQa,
tril
d~p,
tra thu.
-
Nghia
v\l cua
nguai
t6 cao:
+ Trinh bay trung
th\lC
ve
nQi
dung t6 cao;
+
Neu
ro
hQ,
ten, dia chi cua minh;
+ Chiu trach
nhi~m
truac phap
lu~t
vS
vi~c
t6 cao sai
S\l
th~t.
b) QuyJn va nghia v¥ cua nguiJi bi
t6
cao
-QuySn cua
nguai
bi t6 cao:
+
DuQ'c
thong bao
vS
nQi
dung t6 cao;
+
Dua
ra bfulg
chUng
dS
chUng
minh
nQi
dung t6 cao la khong
dUng
S\l
th~t;
+
DuQ'c
khoi ph\lc quyen,
IQ'i
ich
hQ'P
phap bi xam
ph~m,
duQ'c
ph\lc h6i
danh d\l,
duQ'c
b6i
thuang
thi~t
h~i
do
vi~c
t6 cao khong
dUng
gay ra;
+
Yeu
cau
co
quan, t6 chuc, ca nhan co
th~m
quySn
xu
Iy
ngum t6 cao sai
S\l
th~t.
-
Nghia
V\l cua
nguai
bi
t6 cao:
+ Giai trinh
vS
hanh vi
bi
t6 cao; cung cap thong tin, tai
li~u
lien quan khi
co quan, t6 chuc, ca nhan co
th~m
quySn yeu cau;
+ Chap hanh nghiem chinh quySt dinh
xu
Iy
t6 cao cua
co
quan, t6 chuc,
ca nhan co
th~m
quySn;
+ B6i
thuang
thi~t
h~i,
kh~c
ph\lc
h~u
qua do hanh vi trai phap
lu~t
cua
minh
gayra.
b)
Trach nhi?m cua nguiJi giai
quyit
t6
cao
Nguai
giai quySt t6 cao phai
ra
quySt dinh
v@
vi~c
tiSn hanh xac minh va
kSt
lu~n
v@
nQi
dung t6 cao, xac dinh trach
nhi~m
cua nguai co hanh vi vi
ph~m,
ap d\lng
bi~n
phap
xu
Iy theo
th~m
quy@n
ho~c
kiSn nghi
co
quan, t6 chuc, ca
nhan co
th~m
quy@n
xu
Iy
d6i
vOi
nguai vi
ph~m.
Trong qua trinh xac minh
vi~c
t6 cao,
nguai
ghii quySt t6 cao co cac
quy@n
va nghia
V\l
sau day:
-Bao dam khach quan, trung thgc, dung phap
lu~t
trong
vi~c
giro
quySt t6 cao;
-.
407