Th o lu n môn Truy n Thông Đ i Chúng
Câu 11: Ch xét riêng lĩnh v c tin t c th i s so sánh thông tin trên truy n
hình v i thông tin trên báo in, cái nào hàm l ng thông tin nhi u h n? cái nào ượ ơ
khách quan h n và g n v i s th t h n? “ơ ơ
Bài làm:
Xã h i Vi t Nam nói riêng và th gi i nói chung ngày càng phát tri n m nh m , ế
trình đ dân trí ngày càng nâng cao, tri th c nhân lo i ngày càng nhi u thì kéo theo nhu
c u trao đ i thông tin cũng ngày càng tăng t ng ng v i s phát tri n c a h i đ ươ
không b l c h u.Vi c tìm ki m trao đ i thông tin nhu c u không th thi u đ i ế ế
v i m i cá nhân t p th .Quá trình trao đ i đó s giúp cho con ng i có nh ng ki n ườ ế
th c đ ng th i cũng h c t p m r ng nâng cao ki n th c v h i, giúp cho con ế
ng i tích lũy đ c nhi u kinh nghi m trong lao đ ng, s n xu t và h c t p.ườ ượ
Chúng ta th ti p nh n thông tin qua các ế ph ng ti n truy n thông đ i chúng hi nươ
đ i bao g m: báo, t p chí, phát thanh, truy n hình, sách, phim video, các ph ngươ
ti n truy n thông m i .Ngày nay, các ph ng ti n truy n thông m i khái ni m raươ
đ i sau đ c hi u bao g m vi c truy n đ t thông tin thông qua ượ internet, bao g m
các lo i hình nh : ư web, báo đi n t ...
h i ngày càng phát tri n thì các ph ng ti n thông tin đ i chúng ngày càng vai ươ
trò quan tr ng trong đ i s ng con ng i. Do nhu c u c p nh t trao đ i thông tin không ườ
ng ng tăng lên. T đó đ t ra nhi u yêu c u, đòi h i cho nghành thông tin truy n
thông.
Tr cướ khi tìm hi u c th hi u sâu s c v n i dung th o lu n.V y chúng ta
s đi tìm hi u đ hi u rõ các khái ni m. Truy n thông đ i chúng đ c hi u là m t quáượ
trình truy n đ t thông tin đ n các nhóm ếc ng đ ng đông đ o trong h i thông qua
các ph ng ti n truy n thông đ i chúngươ .
Truy n thông (communication) là quá trình chia s thông tin. Truy n thông là m t ki u
t ng tác xã h i trong đó ít nh t có hai tác nhân t ng tác l n nhau, chia s các qui t cươ ươ
tín hi u chung. d ng đ n gi n, thông tin đ c truy n t ng i g i t i ng i ơ ượ ườ ườ
nh n. d ng ph c t p h n, các thông tin trao đ i liên k t ng i g i ng i nh n. ơ ế ườ ườ
Phát tri n truy n thông phát tri n các quá trình t o kh năng đ m t ng i hi u ườ
nh ng gì ng i khác nói (ra hi u, hay vi t), n m b t ý nghĩa c a các thanh âm và bi u ườ ế
t ng, và h c đ c cú pháp c a ngôn ng .ượ ượ
Truy n thông th ng g m ba ph n chính: n i dung, hình th c, m c tiêu. N i dung ườ
truy n thông bao g m các hành đ ng trình bày kinh nghi m, hi u bi t, đ a ra l i ế ư
khuyên hay m nh l nh, ho c câu h i. Các hành đ ng này đ c th hi n qua nhi u ượ
hình th c nh đ ng tác, bài phát bi u, bài vi t, hay b n tin truy n hình. M c tiêu ư ế
th là cá nhân khác hay t ch c khác, th m chí là chính ng i/t ch c g i đi thông tin. ườ
Truy n hình m t lo i hình truy n thông đ i chúng chuy n t i thông tin b ng hình
nh và âm thanh v m t v t th ho c m t c nh đi xa b ng sóng vô tuy n đi n. ế
Báo in m t lo i hình truy n thông đ i chúng chuy n t i thông tin b ng ch vi t ế
hình nh v m t v t th ho c m t hi n t ng s vi c qua m t báo ượ .
So sánh thông tin trên truy n hình và thông tin trên báo in:
Đi m Gi ng nhau :
Sinh viên th c hi n : Hoàng Anh Tu n - L p ĐHCNTTK3A
1
Th o lu n môn Truy n Thông Đ i Chúng
Tiêu chí các biên t p viên phóng viên chuyên nghi p dùng đ xác đ nh tin t c
th i s nh ng th đ c tóm g n l i đ c nh sau: liên quan, h u ích, gây ượ ượ ư
đ c s quan tâm.Nh ng tiêu chí đó đ c áp d ng r ng rãi c báo in l n báo nhượ ư
nh ng m i nhà báo hay m i c quan báo chí đ u s d ng chúng theo m t b i c như ơ
đ c thù đ nh n m nh ý nghĩa theo cách riêng. Cái b i c nh y do chính công chúng
t o ra.S liên quan, h u ích gây đ c quan tâm nh ng đ nh h ng khái quát đ ượ ướ
th m đ nh giá tr thông tin c a b t kỳ s ki n hay v n đ nào.Cùng v i nh ng tiêu chí
rõ ràng đó, nhà báo còn tìm ki m nh ng y u t đ c tr ng h n ti m tàng trong m i câuế ế ư ơ
chuy n.Quan tr ng nh t là nh ng y u t sau: ế
Tác đ ng Đây m t cách khác đ đo m c đ liên quan h u ích. bao nhiêu
ng i b nh h ng b i m t s ki n hay m t ý t ng? Nó nh h ng đ n h nghiêmườ ưở ưở ư ế
tr ng nh th nào? ư ế
Xung đ t – Đây là m t đ tài muôn thu trong m i câu chuy n, dù đ c thu t l i b i ượ
báo chí, văn ch ng hay k ch ngh . Nh ng cu c đ u tranh gi a ng i v i ng i, gi aươ ườ ườ
các qu c gia hay v i s c m nh thiên nhiên đ u lôi cu n ng i ta đ c. Xung đ t chính ườ
m t y u t c b n c a đ i s ng, các nhà báo ph i t nh táo tr c cám d mu n làm ế ơ ướ
cho câu chuy n tăng thêm k ch tính ho c đ n gi n hóa thái quá. ơ
M i l Đây là m t y u t khác ph bi n c trong báo in l n truy n hình.Con ng i ế ế ư
hay s ki n th gây đ c h p d n do đó giá tr thông tin ch y u t đ c ượ ế
bi t hay kỳ quái.
Danh ti ngế Tên tu i t o nên tin t c. Tên tu i càng l n ch ng nào thì bài báo càng
quan tr ng ch ng đó. Nh ng ng i dân th ng luôn b kích thích tò b i vi c làm ườ ườ
c a nh ng ng i giàu có và n i ti ng. ườ ế
G n gũi Thông th ng, ng i ta thích thú quan tâm đ n nh ng di n ra g nườ ườ ế
n i h . Khi h đ c hay nghe m t tin trong n c hay tin th gi i, h th ng mu nơ ướ ế ườ
bi t nó có liên can gì đ n c ng đ ng c a chính h .ế ế
C p th i Tin đòi h i ph i m i. N u tin thích đáng h u ích, h n ph i đúng ế
lúc.Ví d nh khi vi t v v n đ H p Qu c h i l n th XI di n ra b u BCH m i đ ư ế
ng ch í Nguy n Phú Tr ng đ c b u làm T ng Bí Th thì c báo in và truy n hình ượ ư
ph i đ a nh ng bài báo k p th i cho công chúng Vi t Nam và th gi i c h i đ c ư ế ơ ượ
theo dõi n m b t ngay thông tin.
Nh ng y u t trên g i ra hai đi u quan tr ng v tin. Th nh t, không ph i m i tin t c ế
đ u nghiêm túc, đ u chuy n s ng ch t. Ngh báo đ c miêu t nh “cu c đ i ế ượ ư
tho i c a văn hóa v i chính nó”. Cu c đ i tho i đó g n k t thành n n văn hóa t ế
nh ng chuy n k v t i ác, chính tr cho t i các s ki n trên th gi i, t t nhiên r i; ế
nh ng cũng bao g m nh ng câu chuy n c a đ i s ng h ng ngày. bao g m cư
nh ng chuy n khôi hài chuy n t m phào.T t c nh ng đi u đó đ u th tin
t c th i s . Th hai, tin t c th i s không ch vi c góp nh t l i s ki n. Thu t l i
m t tin th ng cũng nghĩa k l i m t câu chuy n. Tính t ng thu t, tính nhân ườ ườ
văn, k ch tính c a câu chuy n ngh thu t c a báo chí. Đ t p h p nh ng s ki n
trong bài vi t, phóng s truy n hình c a mình, nhà báo s d ng nhi u k thu t gi ngế
nh nh ng k thu t mà nhàư h i h c, nhà khoa h c chính tr nhà s h c s d ng.
Đ vi t bài báo, phóng s truy n hình cho ai cũng hi u đ c s ki n trong đó, nhà ế ượ
báo th ng s d ng k thu t đ x lý thông tin.ườ
Báo in truy n hình đ u c quan ngôn lu n c a Nhà n c nh m m c đích ơ ướ
tuyên truy n đ n ng i dân, tuyên truy n đ giáo d c nâng cao nh n th c t t ng, ế ườ ư ưở
Sinh viên th c hi n : Hoàng Anh Tu n - L p ĐHCNTTK3A
2
Th o lu n môn Truy n Thông Đ i Chúng
hi u bi t c a công chúng v ch tr ng, chính sách, pháp lu t, thông tin ph n h i t ế ươ
cu c s ng, t b c đi, nh p th , tâm t , nguy n v ng và nh ng v n đ b c xúc tong ướ ư
h i, nh m vào vi c đ nh h ng d lu n h i, đ nh h ng thái đ , nh n th c ướ ư ướ
hành vi cho công chúng.
Đ u mang ch c năng truy n t i thông tin đ n v i công chúng.Tr c h t, truy n hình ế ướ ế
cũng nh báo in đ u ph i c p nh t thông tin nhanh chóng, k p th i, đúng lúc nh t.ư
đ m báo tính c p nh t, tính th i s c a thông tin, tính nóng b ng c a tin t c s ki n.
Đ u nh m m c đích ph n ánh đ i s ng con ng i, phê phán nh ng cái tiêu c c trong ườ
h i, giúp ng i xem, ng i đ c m t cái nhìn khách quan chi u sâu, cung ườ ườ
c p thông tin c n thi t cho con ng i m t cách đ y đ nh t. ế ườ
Báo in cũng nh truy n hình đ u ho t đ ng d i s qu n c a nhà n c, pháp lu tư ướ ướ
và d i s tác đ ng c a d lu n xã h i.ướ ư
Th i đ i bùng n thông tin nh ngày nay, cu c c nh tranh trong vi c đ a tin c a các ư ư
lo i hình báo in ngày càng tr nên gay go quy t li t h n.Trên th c t , c quan báo in ế ơ ế ơ
cũng nh truy n hình nào đ a tin nhanh nh t v m t s ki n m i nh t, thu hút đ cư ư ượ
s quan tâm c a công chúng, thì c quan báo in đó giành đ c th ng l i trong cu c ơ ượ
c nh tranh đ c gi , th ph n bán báo ch y.Truy n hình cũng t ng t , s thành ươ
công phát tri n c a truy n hình ph thu c vào s l ng ng i quan tâm s ti n ượ ư
h thu vào t vi c công chúng b ra đ mua và h p tác v i các kênh truy n hình.
Đi m khác nhau:
Thông tin trên truy n hình :
Truy n hình mang tính c p nh t cao h n, ph n ánh nh ng v n đ th i s nóng b ng ơ
v chính tr , văn hóa, h i, kinh t , đ i s ng con ng i h i…có tính khách ế ườ
quan g n v i s th t h n cung c p thông tin cho ng i xem b ng nh nh ơ ườ
chân th c, con ng i th c, vi c th c …Tác đ ng tr c ti p đ n đ i s ng con ng i, ườ ế ế ườ
tính ph ng cao h n th ng nh ng đánh giá, thái đ c a ng i nh n v ơ ườ ườ
nh ng thông tin đó th ng là m nh h n so v i thông tin trên báo in. ườ ơ
th truy n t i đ y đ phong phú các n i dung liên quan đ n các lĩnh v c c a ế
đ i s ng h i cũng nh hình nh, âm thanh, màu s c, không gian... báo in không ư
th đ c.Do đó, nh ng thông tin trên truy n hình ch a n i dung thông tin phong ượ
phú h n thông tin trên báo in.ơ
Truy n hình thì các phóng viên tác nghi p theo ekip ch ng trình ch không ph i m t ươ
cá nhân nh báo in nên có tính khách quan và trung th c h n.ư ơ
Truy n hình nh ng l i th đ c bi t n i tr i h n h n trong vi c đ a tin nhanh ế ơ ư
chóng k p th i.Thí d nh tin t c chính tr trong n c qu c t , kinh t , Văn hoá ư ư ế ế
xã h i,…
Thông tin trên truy n hình ngay l p t c th đ a đ n cho công chúng nh ng hình ư ế
nh m i nh t ngay t c th i nh truy n hình tr c ti p thông tin nóng nh t v a quay t ư ế
hi n tr ng v phát ngay lên sóng truy n hình n u nh đó thông tin đ c toàn ườ ế ư ượ
th công chúng quan tâm đ c truy n hình tr c ti p nh : Đ i h i Đ ng B Ngh ượ ế ư
An c a Đài truy n Hình Ngh An, c u truy n hình Tr c ti p thông tin l t các ế
t nh Ngh An, Hà Tĩnh, Qu ng Bình do Đài truy n hình Qu c Gia Vi t Nam th c hi n
k t h p v i Đài truy n hình đ a ph ng th c hi n,...Nh ng hình nh ch a qua dànế ươ ư
d ng c t g t s đ a đ n cho công chúng nh ng thông tin trung th c, s ng đ ng ư ế
không lo i hình báo chí nào theo k p. N u báo in s d ng t ng hình nh nh ế
ph ng ti n chính đ truy n t i thông tin, đài phát thanh truy n t i âm thanh mangươ
Sinh viên th c hi n : Hoàng Anh Tu n - L p ĐHCNTTK3A
3
Th o lu n môn Truy n Thông Đ i Chúng
thông tin thì lĩnh v c truy n hình kh năng truy n t i thông tin b ng c âm thanh
hình nh đ ng trung th c ngay t i hi n tr ng.Y u t tác đ ng ch y u n i b t ườ ế ế
đ n công chúng nghe nhìn. Do v y truy n hình tác đ ng đ n công chúng thông quaế ế
ngôn ng c p đ xem. Đi u này th nói lên đ trung th c r t cao c a thông tin
trên truy n hình.L y d r t đ n gi n đ a tin v m t v tai n n c a xe khách B c ơ ư
Nam đi qua vùng lũ Hà Tĩnh trong đ t bão l t v a qua, nh ng l i miêu t c a phóng
viên cùng nh tĩnh trên báo in không th b ng gi ng đ c c a phát thanh viên trên đài
phát thanh s không s ng đ ng b ng hình nh tr c ti p quay video th y các ph ng ế ươ
ti n tr c c u, các c quan th m quy n, các chú B đ i đang c g ng tìm ki m ơ ế
n n nhân m c k t trong xe khách b chìm trong n c cu n cu n ti ng la hét bi ư ế
th ng đau đ n c a ng i nhà n n nhân ngay t i hi n tr ng trên màn nh nh .Tuyươ ườ ườ
v y thông tin trên truy n hình không th xem l i (n u t ph thu c vào l ch phát ế
l i c a Đài truy n hình) không cho công chúng th i gian suy nghĩ nh báo in đ ư
h hi u sâu thông tin trên nh ng hình nh trên truy n hình ph i đ c bi t gây n t ng ượ
sâu s c cho công chúng.Ngoài ra, báo in còn giúp cho công chúng th truy n tay
nhau t báo đ đ c truy n hình thì không làm đ c th . Thông tin trên truy n hình ượ ế
tác đ ng r t l n đ n nh n th c c a ng i xem, t đó quy t đ nh đ n hành vi c a ế ườ ế ế
h .Truy n hình luôn bám sát đ i s ng th c ti n.
Thông tin trên báo in:
Báo in thì các phóng viên tác nghi p nhân ch ng trình ch không ph i do ekip t p ươ
th nh truy n hình nên không có tính khách quan và trung th c b ng truy n hình. ư
Cùng v i nh ng tiêu chí ràng đó, báo in còn tìm ki m nh ng y u t đ c tr ng h n ế ế ư ơ
ti m tàng, sâu s c h n trong m i câu chuy n. ơ
Báo in tính c p nh t kém h n tính khách quan cũng kém h n so v i thông thông tin ơ ơ
trên truy n hình.B i vì m t bài báo ch a các thông tin do m t nhân Nhà báo nh t
đ nh vi t ra nên s ch u nh h ng b i thái đ , đ nh ki n quan đi m c a ng i ế ưở ế ườ
vi t trong tr ng h p m t do nào đó ng i vi t s n sàng bóp méo s th t ế ườ ườ ế
đ t l i nhân.Tuy nhiên v m t thông tin c th thì báo in l i th h n truy n ư ế ơ
t i cũng nhi u h n nhi u so v i truy n hình. ơ
Thí d : Các Nhà báo t l i riêng vi t sai bóp méo s th t v T p Đoàn kinh tư ế ế
Vinasin t p đoàn kinh t ch y u ho t đ ng đóng tàu thu l n nh t Vi t nam, các bài ế ế
báo vi t đ a ra d lu n làm ăn thu l i nhu n r t l n, t p đoàn th nh v ng nh ng ế ư ư ư ư
bi t đâu đ ng sau đó bi t bao nhiêu là bê b i c a lãnh đ o t p đoàn tr n thu , n ti nế ế ế
l ng công nhân, d n đ n phá s n nh ng trên báo chí t khác v i s th t.Sau khi sươ ế ư
vi c v l thì s can thi p c a Chính ph tr c ti p phó th t ng Nguy n ế ướ
Sinh Hùng đ c chính ph giao nhi m v tr c ti p tái c c u l i t p đoàn đ n nayượ ế ơ ế
t p đoàn đang d n h i sinh đ mang ngành đóng tàu Vi t Nam phát tri n nh t khu v c
và sánh t m v i th gi i. ế
Các thông tin trên báo in đ c phóng viên thu th p hi n tr ng v cho nóngượ ườ
h i” đ n đâu đi chăng n a t th s v n ph i dành cho s báo ngày hôm sau ch ế
không th phát hành ngay đ c, ph i qua khâu biên t p, in n r i m i phát hành. ượ
Chúng ta nh n th y thông tin trên truy n hình v i thông tin trên báo in thì thông
tin trên báo in mang hàm l ng thông tin nhi u h n nh ng thông tin trên truy n hìnhượ ơ ư
l i khách quan và trung th c h n. ơ
Sinh viên th c hi n : Hoàng Anh Tu n - L p ĐHCNTTK3A
4
Th o lu n môn Truy n Thông Đ i Chúng
Tr c s phát tri n c a các ph ng ti n thông tin đ i chúng, v i hình th c đa d ng,ướ ươ
sinh đ ng và luôn v n đ ng phát tri n. Thông tin trên truy n hình thông tin trên báo
in ngày càng đóng vai trò quan tr ng không th thi u trong vi c đáp ng nhu c u thông ế
tin, giao ti p, gi i trí và nh n th c c a con ng i trong đ i s ng xã h i.ế ườ
Ngày nay, truy n thông đ i chúng m t ph ng ti n h u hi u đ truy n t i thông ươ
tin trong đó thông tin trên truy n hình thông tin trên báo in nh ng hình th c.Đây
cũng nh ng nh th c đ ti p c n đ c v i thông tin m t cách d dàng ti n ế ượ
d ng nh t đ i m i đ i t ng ti p nh n thông tin đ c bi t v i sinh viên chúng ta ượ ế
trong vi c trau d i rèn luy n h c t p đ ngày mai l p nghi p c ng hi n chút công ế
s c ph c v cho b n th ân, gia đình t qu c.M r ng thêm chút n a, ngày nay ch
m i th i gian ng n thôi ngành công ngh thông tin phát tri n nh bão thì đ c bi t ư
phát tri n thêm báo đi n t g n nh th tích h p đ c báo in ch vi t hình ư ượ ế
nh, đài phát thanh thì âm thanh mang thông tin, truy n hình các đo n video tin t c
th i s trên các Web báo đi n t mang hàm l ng thông tin c c kỳ l n nhanh ượ
chóng.Dù cho nh th nào đi chăng n a thì v i l ch s ra đ i s m, r t lâu r i cho t iư ế
hi n t i t ng lai thì báo in truy n hình v n ti p t c th hi n vai trò quan tr ng ươ ế
không th thay th c a mình. ế
Sinh viên th c hi n : Hoàng Anh Tu n - L p ĐHCNTTK3A
5