Luận án Tiến sĩ Y tế công cộng: Thực trạng thừa cân, béo phì, yếu tố nguy cơ và tỷ trọng một số nhóm vi khuẩn chí đường ruột ở học sinh trung học cơ sở tại thành phố Hà Nội

Luận án tiến sỹ Y tế công cộng của Lưu Phương Dung nghiên cứu về thực trạng thừa cân, béo phì (TCBP), các yếu tố nguy cơ và tỷ trọng của một số nhóm vi khuẩn chí đường ruột ở học sinh trung học cơ sở (THCS) tại Hà Nội. Nghiên cứu nhằm cung cấp bằng chứng khoa học để xây dựng các biện pháp phòng chống TCBP hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh tình trạng này đang gia tăng nhanh chóng ở trẻ em Việt Nam.

Luận án này nhắm đến mục tiêu cung cấp bằng chứng cập nhật về thực trạng thừa cân, béo phì ở trẻ em lứa tuổi vị thành niên, mà cụ thể là nhóm 11-14 tuổi và đưa ra giải đáp phần nào cho các câu hỏi liên quan yếu tố nguy cơ của béo phì, bao gồm sự thay đổi trong tỷ trọng của một số nhóm vi khuẩn chí đường ruột ở nhóm tuổi này.

Luận án tập trung vào việc:

1. **Đánh giá thực trạng TCBP:** Nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện năm 2017 trên 8980 học sinh THCS tại Hà Nội cho thấy tỷ lệ TCBP là 23.1%, trong đó thừa cân chiếm 16.9% và béo phì là 6.2%. Tỷ lệ này khác biệt theo tuổi, giới tính và khu vực sinh sống, với tỷ lệ cao nhất ở nhóm 11 tuổi, học sinh nam và khu vực nội thành.

2. **Xác định yếu tố nguy cơ:** Nghiên cứu bệnh chứng năm 2018 với 378 cặp học sinh TCBP và học sinh có tình trạng dinh dưỡng bình thường chỉ ra rằng:
* Thói quen ăn nhanh, ăn nhiều hơn bạn bè đồng trang lứa.
* Thay đổi thói quen ăn uống trong 3 năm gần đây.
* Bỏ bữa sáng.
* Ít tham gia hoạt động thể lực (HĐTL) trong giờ ra chơi.
* Xem tivi >120 phút/ngày vào cuối tuần.
* Cha mẹ thường khuyến khích tham gia HĐTL (có thể do nhận thức được tình trạng của con).

3. **So sánh tỷ trọng vi khuẩn đường ruột:** Nghiên cứu bệnh chứng so sánh tỷ trọng một số nhóm vi khuẩn chí đường ruột (Bacteroidetes, Firmicutes, Prevotella, Bifidobacterium) giữa học sinh TCBP và học sinh có tình trạng dinh dưỡng bình thường năm 2018-2019.

* Không có sự khác biệt đáng kể về tỷ trọng vi khuẩn giữa hai nhóm nói chung.
* Tuy nhiên, có sự khác biệt ở học sinh nữ và nhóm 14 tuổi, đặc biệt là sự gia tăng chi Prevotella ở nhóm TCBP.

Nghiên cứu đã chỉ ra các yếu tố liên quan đến TCBP ở học sinh THCS tại Hà Nội, bao gồm các hành vi ăn uống không lành mạnh, thiếu HĐTL và sự thay đổi tỷ trọng vi khuẩn chí đường ruột (ở một số nhóm đối tượng).