THUY T T NG Đ I H P Ế ƯƠ Ố Ẹ
I. CÁC CÔNG TH CỨ
1. Kh i l ng t ng đ i tính ố ượ ươ ố
Kh i l ng c a v t chuy n đ ng v i v n t c v là: ố ượ ủ ậ ể ộ ớ ậ ố
0
0
2
2
1
m
m m
v
c
= ≥
−
, v i ớm0 là kh i l ng nghố ượ ỉ
(v=0).
→
Khi
0
0
v
v c m m
c
→ → → ≈=
2. H th c anh-xtanh gi a năng l ng và kh i l ng ệ ứ ữ ượ ố ượ
N u m t v t có kh i l ng m thì nó có năng l ng W tính b i công th c: ế ộ ậ ố ượ ượ ở ứ
2
20
2
2
1
m c
E mc
v
c
= =
−
*Khi kh i l ng thay đ i ∆m thì năng l ng thay đ i ∆E và ng c l i: ố ượ ổ ượ ổ ượ ạ ∆E=∆mc2
*các tr ng h p riêng:ườ ợ
+ khi v=0, m=m0
2
0 0
E E m c→ = =
: năng l ng nghượ ỉ
+ khi
2
2
2
2
1
1 1 2
1
v v
v c c c
v
c
→ → ≈ +
−
= =
2
2 2 2
0 0 0
2
1
(1 )
2 2
v
E m c m c m v
c
→ = + = +
* Đ i v i h kín, kh i l ng và năng l ng ngh không đ c b o toàn nh ng năng l ng toàn ph nố ớ ệ ố ượ ượ ỉ ượ ả ư ượ ầ
( bao g m c đ ng năng và năng l ng ngh ) đ c b o toàn: ồ ả ộ ượ ỉ ượ ả Wđ+m0c2=mc2
3. Liên h gi a E, p, c, mệ ữ 0
⇔
0
2 4 2 2 2 2 4
m c m v c m c− =
0
2 4 2 2 2 2 4
m c m v c m c→ = +
V i ớ
2
E mc=
,
2
0 0
E m c=
, p=mv( đ ng l ng)ộ ượ
→
0 0
2 2 4 2 2 2
( ) ( )E m c pc E pc= + = +
2 2
0
E E
pc
−
→ =
Chú ý: trong các bài toán v đ ng l ng, năng l ng, kh i l ng t ng đ i tính ph i chú ý r ng:ề ộ ượ ượ ố ượ ươ ố ả ằ
0
p m v≠
, Wđ
2
0
1
2m v≠
và Wđ
2
1
2mv≠
. Bi u th c đúng là: ể ứ Wđ
2
0
( )m m c= −
và
2 2
0
E E
p mv c
−
= =
4. H qu c a thuy t t ng đ i h pệ ả ủ ế ươ ố ẹ
* S co đ dài: ự ộ
+ Thanh AB n m yên trong HQC quán tính K có đ dài ằ ộ l0 g i là đ dài riêng (v=0).ọ ộ
+ Thanh AB chuy n đ ng d c theo 0x c a K v i v// AB// Ox thì đ dài c a AB trong h K là ể ộ ọ ủ ớ ộ ủ ệ l v iớ
2
0 0
2
1v
l l l
c
= − <
→
đ dài b co l i theo ph ng chuy n đ ng ộ ị ạ ươ ể ộ
* S ch m l i c a đ ng h chuy n đ ngự ậ ạ ủ ồ ồ ể ộ
+ tai đi m A’ c đ nh trong HQC quán tính K’ chuy n đ ng v i v n t c v so v i HQC quán tính K có m tể ố ị ể ộ ớ ậ ố ớ ộ
bi n c x y raế ố ả
- Đ ng h g n v i K’ đo đ c kho ng th i gian x y ra bi n c t i A’ là ∆tồ ồ ắ ớ ượ ả ờ ả ế ố ạ 0.
- Đ ng h g n v i K đo đ c kho ng th i gian c a bi n c này là ∆t: ồ ồ ắ ớ ượ ả ờ ủ ế ố
0
0
2
2
1
t
t t
v
c
∆
∆ = > ∆
−
∆t0: th i gian đo đ c b ng đ ng h g n v i v t chuy n đ ng (K’)ờ ượ ằ ồ ồ ắ ớ ậ ể ộ
Gv: Đinh Quang Trung 1
THUY T T NG Đ I H P Ế ƯƠ Ố Ẹ
∆t: th i gian đo đ c b ng đ ng h g n v i v t chuy n đ ng (K)ờ ượ ằ ồ ồ ắ ớ ậ ể ộ
II. CÂU H I VÀ BÀI T P TR C NGHI M Ỏ Ậ Ắ Ệ
Câu 1: M t máy bay bay theo ph ng ngang v i t c đ v đ i v i m t quan sát viên đ ng yên trên m tộ ươ ớ ố ộ ố ớ ộ ứ ặ
đ t. Theo h qu c a thuy t t ng đ i h p c a anh-xtanh thì đ i v i quan sát viên này thìấ ệ ả ủ ế ươ ố ẹ ủ ố ớ
A. chi u dài máy bay tăng khi nó ti n v phía quan sát viênề ế ề
B. chi u dài máy bay gi mề ả
C. kho ng cách gi a hai đ u cách máy bay gi mả ữ ầ ả
D. chi u dài máy bay gi m khi máy bay bay nhanh và khong đ i khi bay đ u v i m i t c đ ề ả ổ ề ớ ọ ố ộ
Câu 2: M t con tàu vũ tr có kh i l ng ngh mộ ụ ố ượ ỉ 0=100 t n chuy n đ ng v i t c đ 0,6c đ i v i h quyấ ể ộ ớ ố ộ ố ớ ệ
chi u đ ng yên. Kh i l ng t ng đ i tính c a con tàu vũ tr làế ứ ố ượ ươ ố ủ ụ
A. 165 t nấB. 152,5 t nấC. 150,3 t nấD. 125 t nấ
Câu 3: M t h t đ c tăng t c t t c đ ban đ u v=0 đ n v=0,6c. Kh i l ng t ng đ i tính c a h t đóộ ạ ượ ố ừ ố ộ ầ ế ố ượ ươ ố ủ ạ
tăng thêm bao nhiêu ph n trăm so v i kh i l ng ngh ?ầ ớ ố ượ ỉ
A. 10% B. 6% C. 40% D. 25%
Câu 4: M t h t chuy n đ ng v i t c đ ộ ạ ể ộ ớ ố ộ
3
2
v c=
. T s gi a đ ng l ng t ng đ i tính và đ ng l ngỉ ố ữ ộ ượ ươ ố ộ ượ
tính theo c h c c đi n b ngơ ọ ổ ể ằ
A. 2 B. 3 C. 4 D. 1,5
Câu 5: M t h t s c p chuy n đ ng v i t c đ 0,58c. Bi t năng l ng ngh c a m t h t s c p đó làộ ạ ơ ấ ể ộ ớ ố ộ ế ượ ỉ ủ ộ ạ ơ ấ
0,35 MeV. Năng l ng toàn ph n c a h t s c p?ượ ầ ủ ạ ơ ấ
A. 0,43 MeV B. 0,63 MeV C. 0,14 MeV D. 0,33 MeV
Câu 6: Theo thuy t t ng đ i h p, ế ươ ố ẹ l0 là chi u dài riêng, ềl là chi u dài khi có v n t c v. Khi ề ậ ố l0/l=5/3 thì
A. v=0,8c B. v=0,6c C. v=0,5c D. v=0,9c
Câu 7: M tộ đoàn tàu dài 240m. Khi tàu ch y trên đ ng th ng v i t c đ 120km/h thì đ co chi u dàiạ ườ ẳ ớ ố ộ ộ ề
đoàn tàu này b ngằ
A. 14,800.10-12m B. 7,400.10-12m C. 0,142.10-12m D. 1,480.10-12m
Câu 8: M t hình ch nh t g n c đ nh trong HQC K đ ng yên. M t quan sát viên chuy n đ ng v i t cộ ữ ậ ắ ố ị ứ ộ ể ộ ớ ố
đ v// v i c nh a. Bi t trong HQC K hình ch nh t có c nh a=20cm; c nh b=10cm. H i t c đ v b ngộ ớ ạ ế ữ ậ ạ ạ ỏ ố ộ ằ
bao nhiêu đ quan sát viên đã nói th y di n tích HCN b ng 120cm?ể ấ ệ ằ
A. 0,6c B. 0,8c C. 0,4c D. 0,9c
Câu 9: Th i gian s ng trung bình c a h t muyon(ờ ố ủ ạ
µ
) là 2,2.10-6s; khi t c đ c a h t là 0,95c th i gianố ộ ủ ạ ờ
s ng trung bình c a h t này trong HQC mà đó h t đ ng yên làố ủ ạ ở ạ ứ
A. 2,2.10-6s B. 6,87.10-7s C. 6,87.10-6 D. 2,2.10-5s
Câu 10: M t tàu vũ tr bay v i t c đ 11,2km/s đ i v i m t đ t coi là đ ng yên. Bi t r ng đ ng h trênộ ụ ớ ố ộ ố ớ ặ ấ ứ ế ằ ồ ồ
tàu vũ tr ch m đi 7.10ụ ậ -5s so v i đ ng h trên m t đât, th i gian mà tàu vũ tr này đã bay làớ ồ ồ ặ ờ ụ
A. 11,6 ngày đêm B. 11,6 giờC. 1,16 ngày đêm D. 1,16 phút
Câu 11: Đi u nào d i đây đúng, khi nói v các tiên đ c a anh-xtanh?ề ướ ề ề ủ
A. Các hi n t ng v t lí xãy ra nh nhau đ i v i m i HQC quán tínhệ ượ ậ ư ố ớ ọ
B. Ph ng trình di n t các hi n t ng v t lí có cùng m t d ng trong m i HQC quán tínhươ ễ ả ệ ượ ậ ộ ạ ọ
C. T c đ ánh sáng trong chân không đ i v i m i HQC quán tính có cùng giá tr c, không ph thu c vàoố ộ ố ớ ọ ị ụ ộ
t c đ c a ngu n sáng hay máy thu ố ộ ủ ồ
D. Các hi n t ng v t lí xãy ra không nh nhau trong m i HQC quán tínhệ ượ ậ ư ọ
Câu 12: Khi m t cái th c chuy n đ ng theo ph ng chi u dài c a nó v i t c đ v, đ dài c a th c A.ộ ướ ể ộ ươ ề ủ ớ ố ộ ộ ủ ướ
giãn ra theo t l ỉ ệ
2
2
1v
c
−
B. co l i t l v i t c đ c a th cạ ỉ ệ ớ ố ộ ủ ướ
C. giãn ra ph thu c vào t c đ c a th cụ ộ ố ộ ủ ướ D.co l i theo t l ạ ỉ ệ
2
2
1v
c
−
Gv: Đinh Quang Trung 2
THUY T T NG Đ I H P Ế ƯƠ Ố Ẹ
Câu 13: T c đ c a m t electron đ c tăng t c b i hi u đi n th 10ố ộ ủ ộ ượ ố ở ệ ệ ế 5 V là
A. 0,4.108m/s B. 0,8.108m/s C. 1,2.108m/s D. 1,6.108m/s
Câu 14: Công th c xác đ nh đ ng năng c a m t h t có đ ng l ng p s làứ ị ộ ủ ộ ạ ộ ượ ẽ
A. Wđ=c
2 2
0
( )p m c+
B. Wđ=c
2 2
0
( )p m c+
2
0
m c+
C. Wđ=c
2 2
0
( )p m c+
2
0
m c−
D. Wđ=
2 2
0
( )p m c+
1C2D3D4A5A6A7D8B9B10C11B12D13C14C
Gv: Đinh Quang Trung 3