BỘ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH
TIỂU LUẬN MÔN HỌC ĐO LƯỜNG VÀ ĐÁNH GIÁ
TRONG GIÁO DỤC
TÊN ĐỀ TÀI XÂY DỰNG NGÂN HÀNG CÂU TRẮC NGHIỆM
KIỂM TRA HỌC KỲ II, MÔN TIN HỌC LỚP 9
NĂM HỌC 2019-2020
GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN: TS. NGUYỄN THỊ NGỌC XUÂN
HỌC VIÊN: TRƯƠNG HUỲNH HÙNG
LỚP CAO HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC - NĂM 2019
KIÊN GIANG NĂM 2020
MỤC LỤC
Trang
1. Lí do chọn đề tài ............................................................................................... 1
2. Nội dung ............................................................................................................ 2
2.1. Tổng quan về đo lường và đánh giá trong giáo dục ....................................... 2
2.1.1. Chức năng của Đo lường và đánh giá ................................................. 3
2.1.2. Phân loại câu hỏi trắc nghiệm ............................................................. 3
2.1.2.1. Theo hình thức thi ................................................................ 3
2.1.2.2. Theo dạng câu hỏi ................................................................ 4
a. Loại trắc nghiệm tự luận ........................................................... 4
b. Loại trắc nghiệm khách quan .................................................... 4
2.1.3. Phân loại đề kiểm tra/đề thi đánh giá kết quả học tập ........................ 5
2.1.3.1. Phân loại theo mục tiêu ....................................................... 5
a. Lĩnh vực nhận thức ................................................................... 5
b. Lĩnh vực tình cảm ..................................................................... 6
c. Lĩnh vực kỹ năng ...................................................................... 7
2.1.3.2. Phân loại theo hình thức ...................................................... 7
2.1.4. Thiết kế bảng trọng số/ Ma trận đề thi ................................................ 7
2.1.4.1. Xây dựng bảng trọng số ....................................................... 8
2.1.4.2. Các dạng bảng trọng số ma trận .......................................... 9
2.2. Nguyên tắc xây dựng các loại câu trắc nghiệm .......................................... 11
2.2.1. Tự luận ............................................................................................ 11
2.2.2. Câu đúng sai .................................................................................... 11
2.2.3. Câu ghép hợp .................................................................................. 12
2.2.4. Câu điền khuyết .............................................................................. 13
2.2.5. Câu nhiều lựa chọn (NLC) .............................................................. 13
2.3. Quy trình xây dựng các loại câu trắc nghiệm .............................................. 14
2.4. Ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm .................................................................... 15
2.4.1. Xây dựng 5 câu tự luận cho khối kiến thức chung ......................... 15
2.4.2. Xây dựng 10 câu đúng sai cho khối kiến thức nhận biết ................ 15
2.4.3. Xây dựng 10 câu ghép hợp cho khối kiến thức thông hiểu ............ 16
2.4.4. Xây dựng 5 câu điền khuyết cho khối kiến thức vận dụng............. 16
2.4.5. Xây dựng 20 câu nhiều lựa chọn cho khối kiến thức thông hiểu ... 17
3. Kết luận ........................................................................................................... 21
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 22
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
TT
Viết tắt
Viết đầy đủ
1
BGD
Bộ Giáo dục
2
CBQL
Cán bộ quản lý
3
GD&ĐT
Giáo dục và Đào tạo
4
GV
Giáo viên
5
HS
Học sinh
6
KT-XH
Kinh tế - Xã hội
7
Nxb
Nhà xuất bản
8
QLGD
Quản lý giáo dục
9
THCS
Trung học cơ sở
10
TNKQ
Trắc nghiệm khách quan
1
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Đảng ta đã khẳng định: “Thực sự coi giáo dục - đào tạo, là quốc sách hàng đầu”.
Mặc dù kinh tế đất nước còn nhiều khó khăn, song chúng ta vẫn quyết tâm thực hiện tốt
quan điểm chỉ đạo trên. Giáo dục Việt Nam những năm gần đây đã có sự khởi sắc nhất
định. Tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế, cần tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng,
quản lý của Nhà nước, để xã hội hóa giáo dục, làm cho giáo dục trở thành “quốc sách
hàng đầu” một cách đúng nghĩa và toàn vẹn nhất.
Trong thời đại hiện nay, khi khoa học và công nghệ đang phát triển như vũ bão, tri
thức đã trở thành thước đo sự phát triển và dự báo tương lai cho mỗi quốc gia. Đối với
một dân tộc có truyền thống hiếu học như Việt Nam thì đây vừa là cơ hội giúp chúng ta
nâng cao vị thế quốc gia, lại vừa là thách thức lớn đối với vận mệnh toàn dân tộc
Xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt, quản lý tốt; có
cơ cấu và phương thức giáo dục hợp lý, gắn với xây dựng xã hội học tập; bảo đảm các
điều kiện nâng cao chất lượng; chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội
nhập quốc tế hệ thống giáo dục và đào tạo; giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa và bản
sắc dân tộc. Phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong
khu vực.Trong đó cần tập trung đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo
dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học. Đổi mới
căn bản hình thức và phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá kết quả giáo dục, đào tạo,
bảo đảm trung thực, khách quan.
Đánh giá kết quả học tập của học sinh thể hiện được chất lượng của nhà trường
luôn được xã hội quan tâm, và là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Giáo dục hiện
nay. Nghị quyết số 88/2014/QH13 đã xác định: “Đổi mới căn bản phương pháp đánh giá
chất lượng giáo dục theo hướng hỗ trợ phát triển phẩm chất và năng lực học sinh; phản
ánh mức độ đạt chuẩn quy định trong CT; cung cấp thông tin chính xác, khách quan, kịp
thời cho việc điều chỉnh hoạt động dạy, hướng dẫn hoạt động học nhằm nâng cao dần
năng lực học sinh...”
Việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập không chỉ nhằm mục đích đánh giá kết quả
quá trình học tập của học sinh mà còn là nguồn thông tin phản hồi, là lăng kính giúp giáo
viên nắm bắt được chất lượng, phương pháp giảng dạy của mình, để từ đó có những điều
chỉnh thích hợp cho công tác giảng dạy.
Vấn đề đặt ra là kiểm tra như thế nào để được kịp thời, toàn diện, khách quan và
chính xác. Có nhiều hình thức kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh: kiểm tra
vấn đáp, kiểm tra viết, kiểm tra thường xuyên, kiểm tra định kỳ...Trong các hình thức
kiểm tra thì trắc nghiệm khách quan là hình thức đáp ứng được yêu cầu của kiểm tra đánh
giá nhất.
2
Kiểm tra đánh giá là bộ phận không thể tách rời của quá trình dạy học. Có thể nói
kiểm tra đánh giá là động lực để thúc đẩy sự đổi mới quá trình dạy và học. Vì vậy, đổi
mới kiểm tra đánh giá sẽ là động lực thúc đẩy các quá trình khác như đổi mới phương
pháp dạy học, đổi mới cách thức tổ chức hoạt động dạy học, đổi mới quản lý… Nếu thực
hiện được việc kiểm tra đánh giá hướng vào đánh giá quá trình, giúp phát triển năng lực
người học, thì lúc đó quá trình dạy học trở nên tích cực hơn rất nhiều. Quá trình đó sẽ
nhắm đến mục tiêu xa hơn, đó là nuôi dưỡng hứng thú học đường, tạo sự tự giác trong
học tập và quan trọng hơn là gieo vào lòng học sinh sự tự tin, niềm tin “người khác làm
được mình cũng sẽ làm được”… Điều này vô cùng quan trọng để tạo tiền đề cho sự thành
công của mỗi học sinh trong tương lai.
Với sự hướng dẫn, truyền đạt kiến thức của Tiến sĩ Nguyễn Thị Ngọc Xuân và
thông qua nghiên cứu tài liệu Đánh giá trong giáo dục đại học của TS.Vũ Lan Hương, tài
liệu Đo lường và đánh giá thành quả học tập của PGS.TS.Lê Đức Ngọc, bản thân đã nhận
thấy phương pháp trắc nghiệm trong kiểm tra và đánh giá kết quả học tập là khách quan,
một lúc kiểm tra được nhiều kiến thức, giúp đánh giá học sinh chính xác hơn, toàn diện
và phong phú hơn...Vì vậy, bản thân chọn vấn đề “Xây dựng ngân hàng câu trắc
nghiệm kiểm tra học kỳ II, môn Tin học 9” theo hướng đổi mới kiểm tra đánh giá của
Bộ Giáo dục và Đào tạo hiện nay để làm đề tài tiểu luận.
2. NỘI DUNG
2.1. Tổng quan về đo lường và đánh giá trong giáo dục
Theo Hoàng Phê - Từ điển Tiếng Việt. Nxb Khoa học xã hội, H.1998 , thuật ngữ “
Đo lường” được định nghĩa là : xác định độ lớn của một đại lượng bằng cách so sánh
với một đại lượng cùng loại được chọn làm đơn vị “Đo lường trong tiếng Anh
(Measurement ) là một khái niệm chuyên dùng để chỉ sự so sánh một vật hay hiện tượng
với một thước đo hay chuẩn mực, có khả năng trình bày kết quả về mặt định lượng. Nói
cách khác đo lường là một cách lượng giá với mục đích gán con số hoặc thứ bậc cho đối
tượng đo (nghiên cứu) theo một hệ thống quy tắc hay chuẩn mực nào đó.
Đo lường trong giáo dục (Educational measurement) là một nhánh khoa học sử
dụng việc đánh giá và phân tích số liệu đánh giá trong giáo dục để suy ra năng lực, trình
độ của người được đánh giá (thí sinh). Đo lường trong giáo dục có một bộ phận chồng
gối với đo lường trong tâm lý (tâm trắc học - Psychometrics).
Đo lường là gán các con số vào các cá thể sự vật theo một hệ thống quy tắc nào đó
để biểu diễn đặc tính của sự vật đó. Còn đánh giá là đưa ra phán quyết về mức độ giá trị
hoặc chất lượng của sự vật đó. Như vậy, đo lường chỉ để thu được các con số chứ chưa
phán xét về sự vật gắn với con số đó ở mức độ giá trị hoặc chất lượng nào; còn đánh giá
là phán xét về mức độ giá trị hoặc chất lượng của sự vật, tức là nhận định sự vật là lớn