TR NG ĐI H C BÁCH KHOA HÀ N IƯỜ Ạ Ọ Ộ
VI N K THU T HÓA H CỆ Ỹ Ậ Ọ
--------------- o0o ---------------
Đ tài: Hãy trình bày các hi u bi t c a em về ể ế ủ ề
các hormone tuy n th ng th n.ế ượ ậ
Giáo viên h ng d n: TS.ướ ẫ Giang Ph ng Lyươ
Sinh viên th c hi n: MSSV:ự ệ
Nguy n Đc Th ng 20175163ễ ứ ắ
Hà N i, 5/2020ộ
M c L cụ ụ
L i m đuờ ở ầ
Th ng th n là tuy n n i ti t nh n m ngay phía trên 2 qu th n, nó ượ ậ ế ộ ế ỏ ằ ả ậ
có vai trò đc bi t quan tr ng là ti t ra nh ng hormone đem l i s cân ặ ệ ọ ế ữ ạ ự
b ng cho m i ho t đng c a c th .ằ ọ ạ ộ ủ ơ ể
Tuy n th ng th n ti t ra adrenalin và cortisol, hai hormone đóng vai ế ượ ậ ế
trò quan tr ng trong vi c làm gi m stress c a con ng i. Tuy n ọ ệ ả ủ ườ ế
th ng th n cũng ti t ra hormone DHEA (dihydroepiandrosterone) ượ ậ ế
2
vàaldosterone. DHEA có vai trò trong đi u ti t c th nh góp ph n ề ế ơ ể ư ầ
tăng c ng và s a ch a các phân t protein trong mô t bào, đc bi t ườ ử ữ ử ế ặ ệ
là trong c . Còn aldosterone là hormone tham gia đi u khi n các ch t ơ ề ể ấ
khoáng trong c th , góp ph n giúp duy trì l ng ch t l ng và huy t ơ ể ầ ượ ấ ỏ ế
áp.
Có th nói,tuy n th ng th n là m t tuy n r t quan tr ng, n i ti t ra ể ế ượ ậ ộ ế ấ ọ ơ ế
nh ng hormone giúp đi u ti t ho t đng c a c th , vi c r i lo n ữ ề ế ạ ộ ủ ơ ể ệ ố ạ
chuy n hóa các hormone tuy n th ng th n có th gây nên nh ng căn ể ế ượ ậ ể ữ
b nh nghiêm tr ng đi v i c th con ng i.ệ ọ ố ớ ơ ể ườ
V y, hôm nay chúng ta hãy cùng nhau tìm hi u v các hormone tuy n ậ ể ề ế
th ng th n nhé.ượ ậ
3
I,Tìm hi u chung v tuy n th ng th nể ề ế ượ ậ
1, Tuy n th ng th n là gì?ế ượ ậ
Tuy n th ng th n là ph n nh n m trên m i th n, nó đc chiaế ượ ậ ầ ỏ ằ ỗ ậ ượ
thành 2 ph n chính là ph n v th ng th n và t y th ng th n.ầ ầ ỏ ượ ậ ủ ượ ậ
C u t o tuy n th ng th nấ ạ ế ượ ậ
+V th ng th n:ỏ ượ ậ L p c u (l p ngoài), l p s i (ph n gi a), l p l iớ ầ ớ ớ ợ ầ ữ ớ ướ
(ph n trong).ầ
+T y th ng th n:ủ ượ ậ là m t b ph n thu cộ ộ ậ ộ h th n kinh giao c m,ệ ầ ả
đc coi nhượ ư h ch giao c m, bao g m cácạ ả ồ noron sau h ch đã b bi nạ ị ế
đi, ch có thân mà không có s i nhánh và s i tr c đc chi ph i b iổ ỉ ợ ợ ụ ượ ố ở
các s i tr c h chợ ướ ạ c a h giao c m.ủ ệ ả
2,Tuy n th ng th n n m đâu?ế ượ ậ ằ ở
Có hai tuy n th ng th n n m phía trên m i th n. Kích th cế ượ ậ ằ ở ỗ ậ ướ
kho ng b ng qu óc chó, m i tuy n th ng th n có m t ph n bênả ằ ả ỗ ế ượ ậ ộ ầ
2
ngoài (v th ng th n) và m t ph n bên trong (t y th ng th n). Tỏ ượ ậ ộ ầ ủ ượ ậ ế
bào trong nh ng vùng khác nhau c a tuy n th ng th n t o nh ngữ ủ ế ượ ậ ạ ữ
hormone khác nhau.
3, C u t o và ch c năng c a các hormone tuy n th ng th nấ ạ ứ ủ ế ượ ậ
Tuy n này chia làm hai mi n: mi n t y và mi n v có ngu n g c ế ề ề ủ ề ỏ ồ ố
khác nhau và ch c năng khác nhau.ứ
Mi n v : g m ba l p: l p c u, l p s i, l p l i.ề ỏ ồ ớ ớ ầ ớ ợ ớ ướ
+L p ngoài (l p c u) ti tớ ớ ầ ế hormone đi u hòa các mu i khoáng (ề ố các
ch t đi n gi iấ ệ ả ), trong đó, quan tr ng nh t làọ ấ hormon aldosteron, có tác
d ng gi các ion Naụ ữ + và th i Kả+ trong máu, giúp đi u hòa huy t áp.ề ế
+L p gi a (l p s i) ti tớ ữ ớ ợ ế hormon đi u hòaề đng huy tườ ế , trong đó
có Cortisol là hormon có tác d ng chuy n ụ ể
hóa glucozo từ protein và lipit). Khi c th c n, d i tác d ng ơ ể ầ ướ ụ
c aủ Cortisol, glucose có th đc t ng h p tể ượ ổ ợ ừ axit amin và axit béo do
s phân gi i c aự ả ủ protein và lipit.
+L p trong (l p l i) ti tớ ớ ướ ế hormone đi u hòaề sinh d c nam tínhụ, trong
đó ch y u làủ ế androgen, ngoài ra còn có m t l ng không đáng ộ ượ
kể ostrogen. Androgen có tác d ng lên s phát tri n các đc tính nam. ụ ự ể ặ
Trong quá trình phát tri n phôi, s phân hóa gi i tính nam ch y u là ể ự ớ ủ ế
do tác d ng c aụ ủ androgen. Đn tu i d y thì,ế ổ ậ anđrôgen cùng
v iớ hormon tinh hoàn (testosteron) kích thích c quan sinh d c phát ơ ụ
tri n. Tuy n trên th n n cũng ti t lo iể ế ậ ở ữ ế ạ hormon này, n u ti t nhi u ế ế ề
trong th i kì còn là thai nhi, có th phát tri n tính nam (th hi n c ờ ể ể ể ệ ở ơ
quan sinh s n v b ngoài h i gi ng nam gi i).ả ề ề ơ ố ớ
+Mi n t y: là m t b ph n thu cề ủ ộ ộ ậ ộ h th n kinh giao c mệ ầ ả , đc coi ượ
như h ch giao c mạ ả , bao g m cácồ noron sau h ch đã b bi n đi, ch cóạ ị ế ổ ỉ
thân mà không có s i nhánh và s i tr c đc chi ph i b i cácợ ợ ụ ượ ố ở s i ợ
tr c h chướ ạ c a h giao c m. Khi b kích thích, các t bào tuy n ti t ủ ệ ả ị ế ế ế
ra adrenalin và noradenalin có tác d ng gi ng v iụ ố ớ th n kinh giao c mầ ả ,
nh ng hi u qu có tác d ng kéo dài h n kho ng m i l n vì chúng b ư ệ ả ụ ơ ả ườ ầ ị
phân h y ch m h nủ ậ ơ ch t truy n tin th n kinhấ ề ầ (ch t môi gi i th n ấ ớ ầ
kinh).
5