ƯỜ

Ạ Ọ

TR

Ộ NG Đ I H C BÁCH KHOA HÀ N I

Ậ VI N K  THU T HÓA H C

ự ễ ủ   ứ Đ  tài: “Omega 9 và các  ng d ng th c ti n c a

ờ ố

.

chúng trong đ i s ng”

ướ ẫ ị ươ Giáo viên h ng d n: TS. Giang Th  Ph ng Ly

ự ị ươ ả ệ Sinh viên th c hi n: Đinh Th  Ph ng Th o

ố Mã s  sinh viên:  20175184

M C L C

ở ầ

I. M  đ u

ề ườ ấ ộ ạ ắ ề ấ ớ Nhi u năm nay, ng i ta luôn ch t béo là ch t đ c h i g n li n v i béo phì

ế ư ự ự ả ậ ư ệ ạ cũng nh  b nh tim m ch, th  nh ng th c s  thì không ph i v y!

ồ ạ ướ ấ ạ ấ ấ Ch t béo t n t i d i hai d ng ch t béo bão hòa và ch t béo không bão hòa.

ấ ạ ạ ạ Trong ch t béo không bão hòa l ấ i chia ra hai d ng ch t béo d ng trans và

ữ ủ ấ ồ ố ỉ ạ   ạ d ng cis là 2 đ ng phân c a nhau. Trong s  nh ng ch t béo này ch  có lo i

ề ả ạ ấ ấ ớ ưở ạ ế ch t béo d ng trans m i là ch t béo gây ra nhi u  nh h ng có h i đ n c ơ

ỏ ủ ứ ể ườ th  và s c kh e c a con ng i.

ấ ạ ộ ố ấ ấ ấ Ch t béo không bão hòa là ch t béo trong c u t o có ít nh t m t n i đôi. Khi

ẽ ể ấ ơ ạ ị ẻ b  b  gãy chúng s  chuy n thành hai d ng là ch t béo không bão hòa đ n và

ấ ấ ấ ớ ch t béo không bão hòa đa. Khác v i ch t béo bão hòa, ch t béo không bão

ượ ụ ố ố ớ ứ ỏ hòa luôn đ c coi là có tác d ng t ấ   t đ i v i s c kh e. Chúng ngày càng xu t

ự ậ ệ ộ ạ ạ ế ộ ầ ậ ỗ hi n r ng rãi trong ch  đ  ăn ngày này. D u th c v t, các lo i h t, đ u đ , cá

ứ ủ ề ả ằ ấ ỉ và rau c  qu . Nhi u nghiên c u ch  ra r ng ch t béo không bão hòa giúp

ơ ắ ệ ả ả ả ạ gi m cân, gi m viêm và gi m nguy c  m c b nh tim m ch.

ặ ệ ố ớ ủ ạ ọ ườ ệ Trong đó đ c bi t quan tr ng đ i v i tim m ch c a con ng i hi n nay là

nhóm acid béo không no là Omega 9.

ắ ẳ ề Ch c h n ai trong chúng ta cũng đ u nghe t ớ  Omega 3 hay Omega 6 trong các i

ự ậ ồ ạ ầ ư ế ạ ế ằ lo i d u th c v t r i đúng không nào? Th  nh ng b n có bi ạ   ể t r ng đ  2 lo i

ạ ộ ể ố ầ axit béo trên có th  ho t đ ng t t c n có thêm Omega 9 không?

ư ầ ế ề ố ớ ứ ủ H u nh  ai cũng bi t v  vai trò c a omega 3 đ i v i s c kh e ỏ . Omega 9 giúp

ệ ẽ ằ ấ ằ cân b ng Omega 3 và Omega 6. Vi c m t cân b ng 2 acid này s  gia tăng các

ữ ệ ẩ ậ ả ọ ế ố y u t thúc đ y b nh béo phì và gây ra nh ng h u qu  nghiêm tr ng, tác

ỏ ườ ể ấ ưỡ ế ứ ộ đ ng lâu dài đ n s c kh e con ng i.Hi u rõ vai trò các ch t dinh d ng s ẽ

3

ầ ủ ủ ạ ọ ơ ữ giúp b a ăn c a b n đ y đ  và khoa h c h n.

ẽ ệ ể ậ ấ ứ Trong bài ti u lu n này s  nghiên c u và đánh giá toàn di n nh t có th  v ể ề

ữ ấ ộ ọ m t trong nh ng ch t quan tr ng đó là Omega 9

II. T ng quan v  Omega 9

ệ ề

1. Gi

i thi u v  Omega 9

1.1Khái ni mệ

ộ ọ ­Axit béo omega­9 ( 9 axit béo ho c ặ n −9 axit béo ) là m t h  các axit béo không

ố ở ị ể bão hòa có đi m chung là ế liên k t đôi carbon carbon cu i cùng v  trí omega­9 ;

ứ ủ ế đó là liên k t th  chín t ừ ầ methyl c a axit béo. đ u

ọ Tên g i chung Tên lipid Tên hóa h cọ

axit hypogeic 16: 1 ( n −9) ( Z ) ­hexadec­7­enoic axit

axít oleic 18: 1 ( n −9) ( Z ) ­octadec­9­enoic axit

axit elaidic 18: 1 ( n −9) ( E ) ­octadec­9­enoic axit

axit gondoic 20: 1 ( n −9) ( Z ) ­eicos­11­axit enoic

ỏ ồ axit đ ng c 20: 3 ( n −9) (5 Z , 8 Z , 11 Z ) ­eicosa­5,8,11­axit trienoic

Axit erucic 22: 1 ( n −9) ( Z ) ­docos­13­enoic axit

ầ axit th n kinh 24: 1 ( n −9) ( Z ) ­tetracos­15­enoic axit

4

axit xibric 26: 1 ( n −9)

ạ ọ ồ ­ 4 lo i quan tr ng c a ủ  Omega­9 bao g m: Acid oleic, Acid mead, Acid erucic,

Acid nervonic.

ấ ỏ ấ ố ặ ộ ớ ờ ­ Omega 9 là m t ch t l ng nh n v i tông màu nâu ho c vàng, r t t t cho tim,

ố ổ ị ượ ườ ch ng oxy hóa và giúp  n đ nh l ng đ ơ ể ng trong máu trong c  th .

ố ồ 1.2 Ngu n g c

 Omega 9 có 18 nguyên t

ử ượ ấ ầ ấ  C trong c u trúc, nó đ c tìm th y đ u tiên

ủ ấ ượ ở b i Chevreul M.E vào năm 1823, sau đó c u trúc c a nó đ c làm sáng

ẩ ỏ t trong tác ph m cyar Baruch J. (1894) và Edmed F.G (1898), và đ ượ   c

ự ạ ầ ợ ở ộ ổ t ng h p nhân t o đ u tiên b i Noller C.R và c ng s  trong năm 1934.

 Axit béoaxit oleic là m t t p h p các ch t béo ch a bão hòa th

ộ ậ ư ấ ợ ườ   ng

ượ ự ậ ấ ấ ậ ộ ớ đ c tìm th y trong ch t béo th c v t và đ ng v t. Khác v i omega 3

.

ơ ể ườ ể ự ả ấ và omega 6, c  th  con ng i có th  t s n xu t ra omega 9

 Axit oleic có nhi u trong 1 s  th c ph m nh  d u olive, d u maca, m

ố ự ư ầ ề ầ ẩ ỡ

ố ạ ạ ỡ ợ ầ ồ gia c m, m  l n, trong cá h i, 1 s  lo i h t.

2. Acid oleic

 Công th c: Cứ

18H34O2 hay CH3(CH2)7CH=CH(CH2)7COOH

ấ ạ 2.1C u t o

­ C u trúc 3D c a axit oleic

5

ủ ấ

 Theo IUPAC,   tên   c a   axít   oleic   là   axít   cís­   octadec­9­enoic   (cis­9­

18:1 ∆9 (ω9)

ắ ọ octadecenoic acid), và tên ng n g n là C

ấ ậ 2.2Tính ch t v t lý

(cid:0) B  ngoài

ấ ỏ ư ầ ạ ơ ề : Ch t l ng nh  d u màu vàng nh t hay vàng h i nâu. Có mùi

(cid:0) Đ  hoà tan

ỡ ợ ố gi ng m  l n.

ộ : Không hoà tan trong n cướ

ệ ộ ả (cid:0) Nhi t đ  nóng ch y : 13­14 °C

ệ ộ (cid:0) Nhi t đ  sôi : 360 °C (760mm Hg)

ỷ ọ (cid:0) T  tr ng : 0.895­.947 g/cm³

ứ ọ 2.3 Ch c năng sinh h c

ấ ồ ứ ­ Axit oleic là axit béo d i dào nh t trong ủ  mô mỡ c a con ng ườ  , và th  hai i

ủ ườ ề ự v  s  phong phú trong các mô c a con ng i nói chung, sau axit palmitic.

ượ ử ụ ổ ươ ổ ở ộ ố ạ ộ ­Axit oleic đ ể c s  d ng đ  gây t n th ng ph i ậ    m t s  lo i đ ng v t

ụ ử ệ ằ ạ ố ớ ươ ệ nh m m c đích th  nghi m các lo i thu c m i và các ph ng ti n khác đ ể

ụ ể ở ừ ề ề ạ ị ệ đi u tr  các b nh v  ph i. ổ  C  th ổ    c u, tiêm tĩnh m ch axit oleic gây t n

ươ ổ ấ ớ ươ ứ th ng ph i c p tính v i phù ph iổ  t ng  ng.

ố ấ ­ Axit oleic là ch t béo không bão hòa đ n ơ  ph  bi n ủ   ổ ế  trong ch  đ  ăn u ng c a ế ộ

ụ ấ ơ ượ ề ắ con   ng i.ườ  Không   bão   hòa   đ n   tiêu   th   ch t   béo   đã   đ ớ   c   g n   li n   v i

ỷ ọ ể gi mả  lipoprotein   t ấ   tr ng   th p   (LDL) cholesterol,   và   có   th ớ     v i

ậ ộ tăng lipoprotein m t đ  cao (HDL) cholesterol.

ể ệ ế ạ ị ả ­ Axit oleic có th  ch u trách nhi m cho tác d ng ụ  h  huy t áp ế    ( gi m huy t

ầ ượ ộ ợ ứ ụ ỏ áp ) c aủ  d u ô liu đ c coi là m t l ấ   i ích s c kh e. Tuy nhiên, tác d ng b t

ượ ộ ố ứ ề ậ ợ l i đã đ c ghi nh n trong m t s  nghiên c u v  axit oleic, vì c ồ ả n ng đ ộ

ế ồ axit béo oleic và không bão hòa đ nơ  trong màng t ầ  bào h ng c u có liên quan

ặ ằ ỉ ế đ n tăng nguy c ơ ung th  vúư ệ   ứ  , m c dù các nghiên c u khác ch  ra r ng Vi c

6

ư ơ ụ ế ầ tiêu th  oleate trong d u ô liu có liên quan đ n vi c ệ  gi mả  nguy c  ung th  vú.

2.5Vai trò trong công nghi pệ

ủ ủ ư ầ ố ­ Axit oleic nh  mu i natri c a nó là thành ph n chính c a xà phòng nh ư

ượ ử ụ ấ m tộ  ch t nhũ hóa . Nó cũng đ c s  d ng nh  m t ề . ư ộ  ch t làm m m ấ

ượ ử ụ ề ặ ạ ộ ả ấ ấ ­ Acid oleic đ c s  d ng trong s n xu t các ho t đ ng b  m t, ch t hoá

ấ ẩ ử ổ ử ụ ự ợ ẻ d o, ch t t y r a t ng h p, acid dimer, polyamide, nh a alkyd; s  d ng trong

ủ ệ ự ệ ấ ấ ơ m c in, s n, ch t ph , d t may và ngành công nghi p hóa ch t hàng ngày.

ế ế ự ể ẩ ặ ­Trong ch  bi n th c ph m, trong khai thác khoáng và tuy n qu ng.

3. Acid mead

ấ ạ 3.1 C u t o

ứ ­ Công th c phân t ử : C20H34O2

­ C u trúc 3D

ủ ­ Theo IUPAC c a axit mead là (5 Z, 8Z ,11Z ) ­icosa­5,8,11­axit trienoic.

ượ ọ ­  Axit   Mead,   cũng   đ c   g i   là   axit   eicosatrienoic,   là   hóa   m t ộ  axit

ớ ộ ỗ cacboxylic v i   m t   chu i   20   carbon   và   ba methylen ­interrupted cis liên   k tế

ư ể ế ầ đôi, nh  là đi n hình cho axit béo không bão hòa đa. ằ    Liên k t đôi đ u tiên n m

ở ứ ừ ầ carbon th  chín t đ u omega.

ứ ọ 3.2 Ch c năng sinh h c

ượ ớ ố ượ ớ ­  Axit Mead đ ấ c tìm th y v i s  l ng l n trong s nụ .

ượ ủ ể ấ ạ ộ ­   Axit   Mead   đã   đ c   tìm   th y   đ   làm   gi m ả  ho t   đ ng   c a   nguyên bào

ự ứ ể ề ề ệ ề ọ ị x ế ngươ  . Đi u này có th  quan tr ng trong đi u tr  các đi u ki n mà s   c ch

7

ươ ố hình thành x ng là mong mu n.

4. Acid erucic

ấ ạ 4.1 C u t o

22H42O2  hayCH3(CH2)7CH = CH(CH2)11COOH

ứ ọ ­ Công th c hóa h c: C

ủ ­ Theo IUPAC c a axit erucic:( Z )­Docos­13­enoic axit

ỗ ấ ộ ơ ­ Axit Erucic là m t axit béo chu i r t dài không bão hòa đ n có 22 carbon và

ố ừ ị ứ ế ấ ộ ồ ớ m t liên k t đôi duy nh t có ngu n g c t v  trí th  9 t ừ ầ  methyl , v i liên đ u

ấ ế k t đôi trong c u hình.

­ C u trúc 3D

ạ ượ ượ ừ ổ ế ­ Nó ph  bi n trong ố  h t gi ng hoa ớ ngườ  v i hàm l  t ng đ c báo cáo t 20

ầ ượ ế đ n 54% trong d u h t c i ạ ả  có hàm l ng axit erucic cao , và 42% trong d uầ

mù t tạ .

ấ ậ 4.2 Tính ch t v t lý

Ở ạ ế ấ ắ ắ ướ ­ d ng tinh khi t, ch t r n màu tr ng sáp, không hòa tan trong n c, hòa

ấ tan trong ethanol, carbon tetraclorua ; r t hòa tan trong etyl ete , metanol.

ỉ ọ ­T  tr ng: 0,860 g / cm 3

ả ộ ­Đ  nóng ch y: 33,8 °C (92,8 °F; 306,9 K)

ộ ­Đ  sôi: 33,8 °C (92,8 °F; 306,9 K)

ứ ọ 4.3 Ch c năng sinh h c

ượ ạ ằ ­ Axit   erucic   đ c   t o   ra   b ng   cách   kéo   dài   axit   oleic   thông   qua

ượ ỏ oleoyl­ coenzyme A và malonyl­CoA.axit Erucic đ c chia nh  thành các axit

ắ ỗ ơ ở ườ ở ỗ béo   chu i   ng n   h n gan   ng i   b i   các   chu i   dài acyl   CoA

8

dehydrogenase .     enzyme

­Tr  s  sinh c a con ng

ẻ ơ ủ ườ ượ ươ ấ ố i có l ng enzyme này t ề   ng đ i th p và vì đi u

ẻ ơ ượ ự ề ẩ này, tr  s  sinh không nên đ c cho ăn th c ph m có nhi u axit erucic. Axit

ượ ộ ỗ ẩ ế ấ erucic đ c tìm th y có liên quan đ n axit isovaleric, đây là m t l i b m sinh

ấ ổ ủ c a quá trình trao đ i ch t.

ộ ự ưở ỉ ứ ­ Do các nghiên c u trên chu t đ c tr ằ ng thành đã ch  ra r ng axit erucic thúc

ổ ươ ễ ụ đ yẩ  các t n th ơ ng c  tim ỡ  (thâm nhi m m , nghĩa là tích t ư  và l u gi ữ ấ    ch t

béo trong các mô tim).

4.4 Vai trò trong công nghi pệ

ụ ề ươ ự ư ầ ư ễ ­ Axit erucic có nhi u công d ng t ng t nh  d u khoáng, nh ng nó d  phân

ế ả ạ ọ ợ ơ ủ h y sinh h c h n m t s  lo i. ộ ố ạ  Nó có kh  năng h n ch  trùng h p và khô để

ư ể ượ ử ụ s  d ng trong ố  s nơ  d uầ  . Gi ng nh  các axit béo khác , nó có th  đ ể   c chuy n

ạ ộ ấ ấ ổ đ i thành ch t ho t đ ng b  m t ề ặ  ho cặ  ch t bôi tr n ơ  và có th  đ ể ượ ử ụ   c s  d ng

ề làm ti n ch t c a ấ ủ  nhiên li uệ  diesel sinh h cọ .

5. Acid nervonic

ấ ạ 5.1 C u t o

ứ ­ Công th c phân t : C ử 24H46O2

­ Theo IUPAC c a axit

ủ nervonic: ( Z )­Tetracos­15­enoic axit

ế ộ ỗ ­ Là m tộ  axit béo không bão hòa đ nơ  , nó có m t liên k t đôi trong chu i axit

ấ ả ế ơ béo và t t c  các nguyên tử carbon còn l iạ  là liên k t đ n.

ượ ạ ­Nó đ c phân lo i trong nhóm ph  c a ụ ủ  các axit béo chu iỗ  r tấ  dàL , bao g mồ

ử ứ ơ ử ệ ươ các phân t ch a h n 20 nguyên t carbon. ặ  Nó đ c bi t có x ố ng s ng 24

ố ừ ầ ế ấ ồ ở carbon và liên k t đôi C = C duy nh t có ngu n g c t đ u methyl là n­9

9

ặ ho c omega­9 .

ệ ướ ạ ủ ấ ­ Nó xu t hi n d i d ng glycerol ester trong d u cáầ ậ    như d uầ  gan c a cá m p

ớ ố ượ chó   gai   (Centrophorus   granulus )và   v i   s   l ng   cao   (22­25%) ở Lunaria

ộ ọ ạ ộ ồ annua , m t lo i cây thu c h  Brassicaceae, đ ng nghĩa Cruciferae.

ấ ­ C u trúc

 C u trúc 3D

ấ ậ 5.2Tính ch t v t lý

Ở ạ ế ể ế ạ ố ộ ­ d ng   tinh   khi t,nó   là   m t ộ  lo i   b t   tinh   th   trong   su t   đ n   màu

ướ ớ ả ở ể vàng không tan trong n c v i đi m nóng ch y 42,5­43 ° C (108,5­109,4 °F;

315,65­316,15 K).

ứ ọ 5.3 Ch c năng sinh h c

ồ ạ ự ộ ả ư ẩ ­Nó t n t i trong t nhiên nh  là m t s n ph m kéo dài c a ủ  axit oleic , ti nề

ậ ứ ủ ầ ặ ệ thân ngay l p t c c a nó là axit erucic . Axit th n kinh đ c bi ề t có nhi u trong

ấ ắ ủ ậ ầ ạ ộ ơ ch t tr ng c a não đ ng v t và trong mô th n kinh ngo i biên, n i sponolipids

ượ ủ ầ ỏ ợ neuronyl đ c làm giàu trong v  myelin c a các s i th n kinh.

ầ ấ ộ ưỡ ế ế ự ưở ­ Axit th n kinh là m t ch t dinh d ng thi t y u cho s  tăng tr ng và duy

trì c aủ  não .

ượ ữ ẹ ấ ườ ể ằ ­Axit này đã đ c tìm th y trong s a m : ng ố   i ta nói r ng nó có th  tăng t c

ể ở ẻ ơ ạ ượ ế ộ đ  phát tri n tr  s  sinh. Đó là lý do t i sao nó đ c khuy n khích cho ph ụ

ữ n  mang thai và cho con bú.

ấ ọ ổ ợ ế ­Nó   r t   quan   tr ng   trong quá   trình   sinh   t ng   h p   t ầ   bào   th n   kinh

10

ườ ế myelin .Trong   não   ng i,   axit   neuronic   và   axit lignoceric chi m   60% ngượ    l

ấ ắ ủ ủ axit béo c a sprialomyelin c a ch t tr ng ( axit lignoceric là m tộ  axit béo bão

ồ ử hòa bao g m 24 nguyên t carbon).

ề ấ ỉ ế ủ ­Axit này là ch t đi u ch nh kênh ion Ca 2+ trong màng t ầ    bào c a các mô th n

ệ ể ậ ọ kinh, vì v y axit neuronic đóng vai trò quan tr ng trong vi c ki m soát m c đ ứ ộ

ủ canxi c a cytosol.

ể ề ứ ủ ầ ỉ ế ­Axit th n kinh có th  đi u ch nh ch c năng c a màng t bào não và có tác

ệ ầ ố ớ ề ả ấ ọ ườ ớ ụ d ng b o v  th n kinh, đi u này r t quan tr ng đ i v i ng ậ   ặ i l n ho c v n

ệ ấ ấ ổ ậ ộ ượ ộ đ ng viên t p luy n c p cao: đó là m t ch t b  sung năng l ng.

ệ ủ ố ộ ấ ể ể ầ ạ ầ ­Axit th n kinh có th  là m t d u hi u c a r i lo n phát tri n th n kinh trong

ở ẻ ơ ẹ ị ề ả ứ ầ ươ t ng lai tr  s  sinh nam có m  b  ti n s n gi ậ  Các nghiên c u g n đây t.

ơ ở ữ ấ ầ ấ ồ ộ ố cho th y n ng đ  axit dây th n kinh dây r n th p h n ụ ữ ị ề    nh ng ph  n  b  ti n

ậ ứ ớ ố ườ ư ề ả s n gi t sinh con trai so v i nhóm đ i ch ng bình th ng. Nh ng đi u này

ả ớ ữ ữ ứ ế ẻ ả ấ không x y ra v i các bé gái. Nh ng k t qu  này cho th y nh ng đ a tr  nam

ừ ữ ẹ ị ề ả ậ ứ ể ố sinh ra t nh ng bà m  b  ti n s n gi ạ   ơ ắ t có th  có nguy c  m c ch ng r i lo n

ữ ứ ể ầ ớ ẻ ữ phát tri n th n kinh so v i nh ng đ a tr  n .

ủ ư ầ ắ ấ ­Axit này có trong thành ph n c a th u kính m t lâu năm, nh ng nó không

ệ ắ ấ ố ườ ữ ệ ấ xu t hi n trong  ng kính m t bình th ng. D  li u này cho th y chúng ta có

ể ử ụ ự ệ ệ ủ th  s  d ng s  hi n di n c a axit neuronic (cùng v i ớ  axit heneicosylic và axit

ấ ấ ủ ể ạ   ọ ủ docosahexaenoic ) làm d u  n sinh h c c a th y tinh th  lão hóa, là giai đo n

ễ ị ổ ươ ấ ố ớ ự ể ụ ủ d  b  t n th ể ng nh t đ i v i s  phát tri n đ c th y tinh th .

ọ ấ III. Tính ch t hóa h c

ủ ứ ẽ ể ấ ọ ­ Chúng ta s  nghiên c u tính ch t hóa h c đi n hình c a Acid oleic, Acid mead,

ủ Acid erucic, Acid nervonic  đó là c a axit béo không  bão hòa.

11

ầ ủ ấ ủ ­ Axit oleic có đ y đ  tính ch t c a axit axit béo .     không bão hòa

1. Tính axit

ử ạ ả ậ    axit có nhóm cacbonyl C = O là nhóm hút e m nh nên làm gi m m t

­ Phân t

ự ử ự ơ ế ị ộ đ  e t do trên nguyên t O làm cho liên k t O ­ H b  phân c c h n → d  bễ ị

ể ệ phân li thành H+ th  hi n tính axit.

RCOOH RCOO­ + H+

­Axit làm qu  tím chuy n thành màu h ng.

ể ồ ỳ

ể ệ ả ứ * Các ph n  ng  th  hi n tính axit

2O

ụ ớ ­Tác d ng v i baz  → ơ  mu i + Hố

2O

ụ ớ ­ Tác d ng v i oxit baz ơ → mu i + Hố

2

ạ ứ ụ ớ ướ ­Tác d ng v i kim lo i đ ng tr c H → mu i + Hố

ủ ụ ố ớ ố ơ ế ­Tác   d ng   v i   mu i   c a   axit   y u   h n   (mu i   cacbonat,   phenolat,

ớ ố ancolat) → mu i m i + axit m i. ớ

ả ứ

2.  Ph n  ng este hóa

ạ ợ ụ Tác d ng v i ớ  r uượ  t o h p ch t ấ  este và n cướ  (xúc tác H+)

ấ ầ ệ ể Đ  nân cao hi u su t c n:

+ D  axit ho c ancol

ư ặ

+ Ch ng c t l y axit ra ngay

ấ ấ ư

+ H2SO4 đ c xúc tác hút n

12

ặ ướ c

ạ ẫ

ả ứ

3.  Ph n  ng t o d n xu t  acyl clorua

ả ứ

4. Ph n  ng t o anhydrid

2O5) hai phân t

ướ ủ ệ ộ ấ ặ ướ ử ụ D i tác d ng c a nhi t đ ,ho c ch t hút n ạ c m nh (P axit

ướ ạ ử tách n ct o thành phân t anhiđrit axit.

ả ứ

5.  Ph n  ng kh  hóa

ự ấ ứ ủ ủ ặ ­ M c dù s  t n công c a tác nhân nucleophile vào cacbon c a nhóm ch c khó

­ có th  liên k t v i ế ớ

ư ấ ạ ể khăn, các tác nhân nucleophile r t m nh nh  ion hydrua H

cacbon đó.

4, BH3/THF (H2/xt không ti n hàng kh  hóa axit

ử ử ế ­ Tác nhân kh hóa:LiAlH ở

ề ệ ườ đi u ki n th ng)

2OH ch  không kh  n i đôi

(cid:0) ỉ ử ử ố ứ LiAlH4 ch  kh  hóa  nhóm COOH thành CH

(cid:0) BH3/THF kh  hóa nhanh h n,d  dàng h n và có tính ch n l c h n. ẽ

ọ ọ ơ ử ơ ơ

ả ứ

6.  Ph n  ng đecacboxyl hóa

Ở ệ ộ ơ ồ ể ị ­ nhi t đ  cao axit cacboxylic có th  b  đecacboxyl hóa theo s  đ :

ả ứ

ế α 7.  Ph n  ng th  H

ố ớ ả ưở ệ ử ủ Đ i v i axit béo, do  nh h ng c a nhóm carboxyl là nhóm hút đi n t gây ra

13

α ệ ứ ở ị ở hi u  ng hút e làm cho H v  trí ẽ ị ế ộ  tr  nên linh đ ng d  b  th .

ả ứ

8. Ph n  ng c ng vào g c không no

ấ ủ ươ ứ Các axit không no còn có các tính ch t c a hiđrocacbon t ng  ng:

Ví d  :ụ

ế

IV. Phân bi

t 3 lo i omega 3,6,9

ề  Omega­3, Omega­6 và Omega­9 đ u là các nhóm axit béo không no, tuy

ở ị ố ớ ầ ố ị nhiên chúng khác nhau v  trí n i đôi đ u tiên. Đ i v i Omega­3 thì v  trí

ứ ử ở ị ứ ố ố n i đôi trong công th c phân t v  trí Carbon th  3, Omega­6 thì có n i đôi

ở ứ ố ị ở ỗ ố Carbon th  6, Omega­9 thì có v  trí n i đôi Carbon s  9. M i nhóm axit

ố ớ ơ ể ố ượ ụ ộ béo này có m t công d ng khác nhau đ i v i c  th  và đ i t ầ ng c n b ổ

ạ sung các lo i axit béo này cũng khác nhau.

ộ ế ế Omega 3 (Alpha­linolenic Acid): là m t nhóm acid béo thi t y u đóng

ệ ứ ễ ệ ọ ộ ị ị ặ vai đ c bi t trò quan tr ng trong ch c năng não b , th  giác, h  mi n d ch và

ợ ơ ể ứ ề ạ ỏ có l i cho s c kh e tim m ch. Trong c  th  các axit béo omega­3 đ u đ ượ   c

ể ổ chuy n   đ i   thành DHA   và   EPA (axit   docosahexaenoic   và   axit

ấ ọ   eicosapentaenoic). DHA là axit béo không bão hòa đa có vai trò r t quan tr ng

ẻ ơ ị ự ủ ứ ệ ể trong vi c phát tri n th  l c và ch c năng não c a tr  s  sinh. Trong khi đó vai

ủ ế ủ ể ậ ừ ẹ trò ch  y u c a EPA là giúp v n chuy n DHA t ể ế    m  qua nhau thai đ  đ n

ượ ớ ứ ỉ ượ ậ ể đ c v i thai nhi. Các nghiên c u ch  ra DHA đ c v n chuy n qua nhau thai

ấ ở ỉ ệ ố t t nh t t  l ~ 4DHA/1EPA.

ợ ả Omega­6 (Linoleic Acid): có l ấ   i ích là giúp gi m các cholesterol x u

ơ ể ố ợ trong c  th  và ch ng viêm. Tuy nhiên, ch ỉ ở ỉ ệ  t  l ớ    thích h p Omega­6 so v i

ế ớ ượ ợ ố ớ ỳ Omega­3 là 1:1 đ n 2: 1 thì m i phát huy đ c các l i ích đ i v i thai k  bao

14

ể ố ư ủ ệ ể ễ ộ ị ị ồ g m: phát tri n t i  u não b , th  giác c a thai nhi; phát tri n h  mi n d ch,

ẹ ề ả ả ả ơ ậ ườ gi m nguy c  sinh non, sinh con nh  cân, gi m ti n gi n gi t, đái tháo đ ng,

ả ầ ở ẹ ớ ỉ ệ ế ổ tr m c m sau sinh m . N u b  sung Omega­6 v i t  l ơ ẽ  cao h n s  không

ố ớ ụ ữ ư ố đem l ạ ợ i l i ích nh  mong mu n đ i v i ph  n  có thai.

ơ ể ể ự ổ ợ ­ Omega­9 (Oleic Acid) là nhóm axit béo c  th  có th  t t ng h p đ ượ ừ  c t

ệ ạ ạ hai lo i Omega­3 và Omega­6. Lo i axit béo này đóng vai trò trong vi c nâng

ủ ệ ầ ạ ộ ứ ạ ằ ỏ ỗ ợ cao s c kh e tim m ch b ng cách h  tr  ho t đ ng c a h  tu n hoàn, duy trì

ứ ạ ườ ệ ị m c cholesterol lành m nh và tăng c ễ ng h  mi n d ch.

V.  ng d ng c a omega 9

1.

ế

ng d ng trong lĩnh v c y t

ớ ơ ể ồ ủ ố ể ạ ­Vai trò c a omega 9 v i c  th  g m t t cho tim m ch, ki m soát đ ườ   ng

ế ố ơ ể huy t, ch ng oxy hóa trong c  th .

ơ ắ ệ ả ạ ộ ỵ 1.1Gi m nguy c  m c b nh tim m ch và đ t qu

ứ ể ằ ỉ ả   Nghiên c u đã ch  ra r ng các axit béo omega 9 có th  giúp gi m

ơ ắ ệ ạ ộ ỵ ợ nguy c  m c b nh tim m ch và đ t qu . Omega 9 có l ỏ   ứ i cho s c kh e

ạ ượ ứ timm ch   vì   nó   đã   đ c   ch ng   minh   là   làm   tăng   cholesterol   HDL

ả ề (cholesterol t tố ) và gi m cholesterol LDL ( cholesterol x uấ ). Đi u này có

ạ ỏ ự ể ụ ả ạ th  giúp lo i b  s  tích t ộ  m ng bám trong các đ ng m ch, mà chúng ta

ế ữ ộ ơ bi ộ   t đó là m t trong nh ng nguyên nhân gây ra các c n đau tim và đ t

qu .ỵ

ườ ẫ ầ ưở ụ ằ ấ ề  Nhi u ng i v n l m t ề ng r ng tiêu th  nhi u ch t béo làm tăng

ơ ề ể ạ ấ ư nguy c  ki u m ch và béo phì, nh ng đó là ch t béo chuy n hóa có

ư ứ ự ẩ trong   th c   ph m   chiên   nh   khoai   tây   chiên,   th c   ăn   nhanh   và   bánh

ấ ơ ấ ầ ng t.ọ  .. và các ch t béo không bão hòa đ n nh ư Omega 9 r t c n thi ế   t

15

ạ ộ ủ ơ ể cho các ho t đ ng hàng ngày c a c  th .

 Ngành công nghi p ch  bi n đang phát tri n m nh m , nh ng xét cho

ế ế ư ể ẽ ệ ạ

ệ ấ ưỡ ừ ự ẩ ồ ổ ế đ n cùng vi c b  sung ch t dinh d ng t ngu n th c ph m thiên

ẫ ố ự ế ấ ụ ả ẩ nhiên v n t t nh t. Trên th c t ượ   ự , C c Qu n lý Th c ph m và D c

ẩ ằ ỳ ầ ụ ượ ẩ ấ ph m Hoa K  g n đây đã phê chu n r ng tiêu th  l ng ch t béo lành

ơ ắ ể ệ ệ ạ ả ạ   m nh hàng ngày có th  làm gi m nguy c  m c b nh tim, b nh m ch

ư ấ ố ạ vành do ch t béo ch a bão hòa t t cho c  th  b n. ơ ể ạ  Tuy nhiên, b n cũng

ượ ơ ể ư ấ ể nên ki m soát l ng ch t béo đ a vào c  th  hàng ngày, chúng ta không

ế ừ ấ nên ăn quá 30% calo đ n t ch t béo.

ượ ườ ổ ự ạ ậ 1.2 Tăng năng l ng, tăng c ng tâm tr ng và bình  n s  nóng gi n

ể ồ ượ ả   ng, gi m

­Acid béo Omega 9, bao g m axit oleic, có th  giúp tăng năng l

ườ ủ ử ệ ạ ạ ộ ậ ự ứ s  t c gi n và tăng c ng tâm tr ng c a b n. M t th  nghi m lâm sàng

ượ ạ ậ ố đ c công b  trên t p chí American Journal of Clinical Nutrition t p trung

ệ ệ ệ ả ị vào vi c xác đ nh li u vi c gi m t ỷ ệ  l ơ    acid béo bão hòa thành axit béo đ n

ế ộ ươ ả ưở ế không bão hòa trong ch  đ  ăn ph ng Tây có  nh h ạ ộ   ng đ n ho t đ ng

ể ượ ượ ượ ử ụ ố ấ th  ch t và l ng năng l ng đ ữ   c s  d ng hay không. Cu i cùng nh ng

ể ấ ạ ộ ứ ằ ạ ổ ỉ ị ả   nghiên c u đã ch  ra r ng ho t đ ng th  ch t và thay đ i tâm tr ng ch u  nh

ưở ạ ấ ở . h ng b i lo i ch t béo mà chúng ta ăn hàng ngày

ệ ử ụ ậ ằ ứ ế ế ạ   ­ Nghiên c u k t lu n r ng vi c s  d ng axit oleic có liên quan đ n ho t

ể ấ ề ượ ữ ữ ơ ả ộ đ ng th  ch t tăng lên, nhi u năng l ể   ậ ng d  tr  h n và th m chí gi m thi u

ữ ế ạ ậ ệ ứ ễ ạ ườ ậ gi n d . Vì v y, n u b n ki ỉ t s c và d  cáu k nh, b n nên tăng c ứ   ng m c

ượ ế ạ ớ ộ ố năng l ng v i omega 9, vì omega­9 mang đ n m t tâm tr ng t t và nâng

ượ ứ cao m c năng l ủ ạ ng c a b n.

ợ ườ ắ ệ 1.3 Có l ữ i cho nh ng ng i m c b nh Alzheimer

ộ ơ ượ ­ Axit Erucic là m t axit béo omega 9 không bão hòa đ n đ ấ c tìm th y trong

ư ầ ấ ạ ấ ằ ứ ể các ch t béo nh  d u mù t t. Các nghiên c u cho th y r ng nó có th  bình

16

ườ ự ụ ủ ủ ệ ỗ ấ th ng hóa s  tích t c a các axit béo chu i r t dài trong não c a b nh nhân

ộ ố ể ạ ạ ị ố b  r i lo n chuy n hóa adrenoleukodystrophy ( ALD ), là m t r i  lo n di

ề ả ọ ưở ế ế ượ ủ ố ậ truy n nghiêm tr ng  nh h ng đ n tuy n th ệ ầ   ng th n, t y s ng và h  th n

kinh.

ấ ộ ớ ở ệ ộ ườ ượ ể ộ ­ Hi u su t b  nh chu t bình th ng đã đ c ki m tra trong m t nghiên

ượ ạ ố ứ c u đ c công b  trên t p chí Pharmacology, Biochemistry and Behavior, cho

ị ệ ể ệ ấ ộ ế   th y axit erucic có th  là m t tác nhân tr  li u cho các b nh liên quan đ n

ụ ứ ề ế ậ ẳ ạ ư ệ thi u h t nh n th c, ch ng h n nh  b nh Alzheimer. Đi u này có nghĩa là

ể ườ ứ ớ ứ ệ ả ậ ộ ớ ạ b n có th  tăng c ng b  nh  và c i thi n ch c năng nh n th c v i Omega­

9.

ố ớ

ườ ớ

2. Tác d ng c a Omega 9 đ i v i ng

i l n

(cid:0) Bên c nh đó,

ạ ể ượ ườ Omega 9 giúp ki m soát l ng đ ế ả ng huy t, s n sinh ra

ượ ế ồ ệ ạ ờ năng l ầ ng c n thi ả t đ ng th i giúp c i thi n tâm tr ng.

(cid:0) H  huy t áp: Axit oleic có th  đi u ch nh c u trúc l p màng lipid vì th

ể ề ế ạ ấ ớ ỉ ế

ế ệ ị ả ỗ ợ ổ h  tr   n đ nh huy t áp hi u qu .

ụ ả ấ ạ ể   (cid:0) Giúp gi m cân: Omega 9 là ch t béo lành m nh, nó có tác d ng ki m

ừ ả ơ soát insulin t đó làm gi m c n thèm ăn ở ườ  ng i.

(cid:0) Ng a đái tháo đ

ừ ườ ệ ẽ ể ả ấ ng hi u qu : ch t béo này s  giúp ki m soát l ượ   ng

ế ụ ả ơ ể insulin mà tuy n t y s n sinh ra trong c  th .

(cid:0) ụ ữ ạ ộ ẩ ạ ấ ộ Thúc đ y ho t đ ng não b : khi tiêu th  nh ng lo i ch t béo không bão

ệ ượ ừ ẽ ứ ở ứ ố ả ậ hòa, s  giúp phòng ng a hi n t ng suy gi m nh n th c m c t i đa.

(cid:0) Ng a viêm loét đ i tràng: theo nghiên c u c a đ i h c Anh, ng

ứ ủ ạ ọ ừ ạ ườ i tiêu

ế ự ứ ủ ụ ẽ ể ể ạ   th  Axit oleic s  có th  giúp  c ch  s  phát tri n c a viêm loét đ i

tràng.

(cid:0) Ch ng nhi m trùng: Axit oleic giúp tăng c

ễ ố ườ ệ ị ừ ễ ng h  mi n d ch t đó hình

17

ơ ế ố ễ ặ ệ ễ ế thành c  ch  ch ng nhi m trùng đ c bi t là nhi m trùng huy t.

(cid:0) Giúp phòng ng a ung th : Oleic acid đã đ

ư ừ ượ ứ ệ   c ch ng minh nó có hi u

ả ế ư ế ệ qu  trong vi c làm các t bào ung th  ch t đi.

ố ớ ẻ

3.Tác d ng c a Omega 9 đ i v i tr  em

ố ợ ị ệ ề ấ ạ ặ ưỡ ­ Omega 9 là ch t giúp ngăn ch n và ph i h p đi u tr  b nh lo n d ấ   ng ch t

ề ấ ộ ệ ắ ườ ấ tr ng gây teo não, đây là m t b nh di truy n r t th ng xuyên xu t hi n ệ ở ẻ tr

em.

ắ ầ ừ ệ ố ẽ ế ừ ể ệ ạ ạ ­ B nh này s  ti n tri n theo t ng giai đo n, b t đ u t ứ    vi c r i lo n ch c

ế ố ữ ạ ậ ộ ườ ệ ẽ năng v n đ ng đ n r i lo n ngôn ng . Thông th ng b nh này s  kèm theo

ư ứ ễ ệ ầ các tri u ch ng nh  đau đ u và nhi m trùng.

ố ớ

4. Tác d ng c a Omega 9 đ i v i làn da

ự ứ ứ ữ ụ ế ỏ Ngoài nh ng  ng d ng đ n lĩnh v c s c kh e, Omega 9 còn đ ượ ử ụ   c s  d ng

ữ ư ụ ệ ẹ ộ ệ trong r ng rãi trong ngành công nghi p làm đ p. Nh ng tác d ng  u vi t mà

ả ể ế ư axit oleic ph i k  đ n nh :

(cid:0) Do k t c u g n gi ng nh  l p màng lipid c a da, Omega 9 có kh  năng

ế ấ ư ớ ủ ầ ả ố

ủ ẩ ấ ớ ừ ấ ẩ ưỡ ẩ th m th u vào trong l p bì c a da, t đó giúp c p  m và d ng  m cho

ả ệ da hi u qu .

(cid:0) Omega 9 giúp làm kh e l p màng lipid, đ ng th i g n k t các l p màng

ờ ắ ỏ ớ ế ớ ồ

ạ ớ ế ự ạ ả ạ ủ c a da l i v i nhau, h n ch  s  nh y c m cho làn da.

(cid:0) Omega 9 ho t đ ng nh  m t l p khóa  m, giúp b o v  làn da kh i tình

ư ộ ớ ạ ộ ệ ả ẩ ỏ

ấ ướ ạ tr ng m t n c.

(cid:0) ữ ế ậ ờ ồ Làm ch m quá trình lão hóa, đ ng th i làm căng nh ng v t nhăn không

đáng có trên da.

18

ả ổ ươ ị (cid:0) Có kh  năng làm d u và tránh các t n th ng trên da.

ử ụ

5. Tác d ng ph  khi s  d ng Omega 9

ố ớ ứ ộ ượ ổ ỏ ừ ủ ẽ ợ ­B  sung Omega 9 đ i v i s c kh e m t l ng v a đ  thì s  có l ơ i cho c

ể ượ ạ ế ề ẽ ụ ụ ổ ố th  còn ng i n u b  sung quá nhi u s  có tác d ng ph  không t c l t cho

ỏ ứ s c kh e.

ư ừ ế ầ ướ ể ­ D  th a acid erucic có th  gây ra các v t b m tím d ể   i da. Đây có th  là

ầ ư ủ ứ ể ể ệ ệ ạ ầ ặ ả tri u ch ng c a b nh tăng b ch c u  a acid ho c gi m ti u c u có th  gây

ữ ườ ả ạ h i cho nh ng ng ị i đang tr i qua quá trình hóa tr .

ư ừ ư ủ ệ ế ạ ở ­ D  th a acid oleic là th  ph m có liên quan đ n vi c gây ung th  vú ph ụ

n .ữ

ư ừ ụ ế ẽ ớ ­ Gây viêm kh p n u d  th a acid mead s  gây đau, kích thích c c máu đông

ệ ố ễ ị ệ ỏ và làm cho h  th ng mi n d ch tiêu di ạ t đi các mô kh e m nh, thêm vào đó có

ể ế th  gây tăng huy t áp.

ặ ả ế ế ­ Omega 9 (acid oleic) m c dù không ph i là acid béo thi ư t y u nh ng nó l ạ   i

ế ứ ủ ự ể ọ ẻ ệ có vai trò h t s c quan tr ng trong s  phát tri n c a tr em, tăng ễ    h  mi n

ơ ữ ộ ả ạ d chị ả , gi m cholesterol, gi m x  v a đ ng m ch.

ượ ơ ể ả ộ ượ ấ ự ấ ỏ ­ Omega 9 đ c c  th  s n xu t ra m t l ố   ng nh , khi có s  m t cân đ i

ụ ữ ặ ặ ủ   ế gi a omega­3 và omega­6 ho c khi thi u h t các acid này. M c dù vai trò c a

ư ế ệ ẩ ấ ả ỏ ọ ạ   omega 9 là không nh  nh ng hi n nay r t ít s n ph m chú tr ng đ n lo i

ể ấ ườ ơ ể ạ ể ổ ch t béo này. Đ  tăng c ng omega­9 cho c  th , b n có th  b  sung qua

ộ ượ ự ẩ ổ ụ ể ả ợ th c ph m. Chú ý b  sung m t l ng h p lý đ  tránh ph n tác d ng.

VI. Cách b  sung omega 9

ể ổ ứ ự ạ ẩ ằ ỏ ố ớ ứ ­ B n có th  b  sung Omega 9 đ i v i s c kh e b ng th c ph m ch c năng

19

ư ạ ướ ự ẩ ặ ươ ề ạ ho c các th c ph m giàu Omega 9 nh : h t h ng d ạ   ng, h t  đi u, h t

ơ ạ ậ ầ ầ ầ   ầ Macadamia, cây rum, d u đ u nành, d u ô liu, d u canola, b , h nh nhân, d u

ặ ẩ ố ự ứ ẩ ế ơ b .... ho c các ch  ph m, viên u ng, th c ph m ch c năng giàu omega 9.

1.Th c ph m ch c năng omega 3, 6, 9

ầ ọ ở ạ   ­ Chúng ta g i là Omega 3 6 9 là b i thành ph n chính làm nên nó là 3 lo i

ồ ộ ữ   omega g m omega­3, omega­6 và omega­9. Omega 3 6 9 là m t trong nh ng

ứ ự ẩ ố ấ ổ ấ ưỡ ế ế th c ph m ch c năng t t nh t b  sung các ch t dinh d ng thi ấ   t y u và r t

ế ồ ổ ạ ườ ư ứ ỏ ầ c n thi t giúp b i b  tim m ch, tăng c ng s c kh e trái tim nh : các axit

ế ấ ừ ầ ầ ủ ư ạ ầ ầ béo c n thi ế ượ t đ c chi t xu t t d u h t lanh, d u cá và d u c a cây l u ly.

ầ ậ ầ Ngoài ra còn có thêm các thành ph n khác: Gelatin, d u đ u nành, Glycerin

ự ậ ợ ừ ự ỗ ơ th c v t, tocopherols h n h p t t nhiên, cá (cá thu, các c m, cá sardine)….

ủ ự ụ ấ ầ ớ ủ   Các ch t này góp ph n ch  l c cao làm nên công d ng vô cùng to l n c a

Omega 3 6 9.

ố ớ ứ ụ ủ ỏ Tác d ng c a omega 3­6­9 đ i v i s c kh e

(cid:0) ệ ượ ừ ụ ị Giúp  ngăn  ng a  hi n  t ng  máu  b   đóng  c c  (antithrombotic),  kích

ở ạ ừ ắ ẽ ề ạ ị thích giãn n  m ch, ng a t c ngh n m ch vành và giúp đi u hòa nh p tim ở

ặ ượ ứ ờ ơ ộ ử m c an toàn (antiarrythmic), nh  đó ngăn ch n đ c nguy c  đ t t .

(cid:0) ừ ệ ễ ả ờ ị ỗ ợ ệ ố Giúp b o v  và h  tr  h  th ng mi n d ch đ ng ồ    th i ngăn ng a các

ớ ự ừ ứ ễ ầ ả ệ b nh viêm kh p t mi n (rheumatoid arthritis), ng a ch ng tr m c m và

ứ ư ệ ẫ ớ ả b nh lú l n Alhzeimer, giúp làm gi m đau nh c do viêm s ng kh p x ươ   ng

ổ ườ ắ ươ ế và nó  có tính năng bi n đ i enzum giúp ng ệ i m c b nh viêm x ớ   ng kh p

ậ ạ ả ớ ươ ế ẫ ớ ể c  th  làm ch m l i quá trình gi i ph u thay th  kh p x ng.

(cid:0) ỗ ợ ầ ừ ụ ệ ạ ệ   ả Tác d ng h  tr  tu n hoàn máu, b o v  tim m ch, ngăn ng a các b nh

ệ ạ ơ ồ ơ ữ ộ ạ ả ế tim m ch, b nh cao huy t áp, nh i máu c  tim, x  v a đ ng m ch. B o v ệ

20

ế ầ t ớ  bào th n kinh, giúp tăng trí nh .

(cid:0) ồ ổ ắ ả ạ ắ ỏ   Omega 369 còn giúp b i b  mô võng m c m t giúp sáng m t, gi m m i

ử ụ ắ ả ộ ẹ m t khi xem ti vi, s  d ng vi tính, gi i đ c gan, làm đ p da.

ứ ụ ự ủ ẩ Tác d ng c a th c ph m ch c năng omega 3 6 9

(cid:0) ổ ế ứ ự ẩ ấ ấ ạ   Th c ph m ch c năng cung c p omega 3,6,9 ph  bi n nh t là các lo i

ầ ầ ạ ố ự ụ ự ẩ viên u ng d u cá, d u h t lanh t ứ   ủ  nhiên. Công d ng c a th c ph m ch c

ẹ ợ ọ ấ ầ ạ năng omega 3 6 9 gi ữ ượ  đ c tr n v n l i ích mà d u cá nguyên ch t mang l i.

(cid:0) ầ ự ượ ế ấ ằ ệ ệ ạ D u cá t nhiên đ c chi t xu t b ng công ngh  hi n đ i trong các

ả ạ ự ứ ẩ ạ ả ế ụ ủ lo i th c ph m ch c năng đ m b o s ch và tinh khi t. Tác d ng c a omega

ừ ố ạ ả ẻ 3 6 và 9 v a t t mà l ỏ i an toàn cho c  tr  nh .

(cid:0) ử ụ ứ ự ẩ ổ S  d ng th c ph m ch c năng b  sung omega 3,6,9 cũng là cách chăm

ỏ ễ ứ ệ ấ sóc s c kh e d  dàng nh t hi n nay.

(cid:0) ầ ố ườ ỏ ề ự ổ Viên u ng d u cá b  sung omega 3,6,9 th ng có v  m m, đ ng bên

ự ế ể ầ ạ ấ ố trong là d u cá nguyên ch t. B n có th  nu t nó tr c ti p, pha cùng cháo

ướ ớ ố ố ụ ặ ho c n c u ng. V i cách u ng nào, ủ  công d ng c a omega 3 6 9 cũng đ uề

phát huy t t.ố

(cid:0) ứ ự ụ ẩ ổ ậ Công d ng th c ph m ch c năng omega 3 6 9 ớ ứ   ấ  n i b t nh t là v i s c

ứ ế ạ ạ ầ ỏ ố ỏ kh e tim m ch. Mu n xem tình tr ng s c kh e tim, c n quan tâm đ n hàm

ấ ố ượ l ng colesteron x u và t t trong máu.

(cid:0) ứ ủ ự ụ ầ ẩ ề Công   d ng   c a   th c   ph m  ch c   năngd u  cá   omega   3  6   9 đi u   hòa

ấ ố ở ề ứ ằ ừ ầ ượ l ng colesteron x u và t t tr v  m c cân b ng. Omega 3,6,9 t d u cá

ế ơ ữ ụ ẽ ạ ạ ộ ạ h n ch  x  v a thành m ch máu, ngh n m ch máu gây ra tr y tim, đ t qu ỵ

nguy hi mể

 Li u l

­

ề ượ ố ng u ng Omega 3 6 9

ể ạ ượ ả ố ệ ử ụ ấ ạ ẩ Đ  đ t đ c hi u qu  t ả t nh t khi s  d ng s n ph m này b n nên s ử

ữ ể ờ ượ ứ ẽ ấ ụ d ng sau b a ăn. Đây là th i đi m l ng ch t béo có trong th c ăn s  là môi

21

ườ ưở ự ấ ữ ể ưỡ tr ng lý t ng đ  kích thích s  h p thu nh ng d ấ ng ch t này.

­Tu  thu c vào c  đ a m i ng

ơ ị ộ ỗ ỳ ườ ườ ế ị ầ i, bình th ế   ẽ ng, g y hay béo s  quy t đ nh đ n

ơ ể. ầ ạ ượ l ng d u cá dung n p vào c  th

­ Các chuyên gia dinh d

ưỡ ị ằ ư ế ổ ng đ a ra khuy n ngh  r ng b  dung omega 3 6 9 đ ủ

ề ượ ơ ể ủ ư ế ế ạ ầ li u l ng là 1 viên / ngày. Nh ng n u c  th  c a b n g y, thi u dinh

ưỡ ử ụ ạ ầ ườ ớ ề ượ ợ d ng thì b n nên s  d ng d u cá th ng xuyên v i li u l ng phù h p đ ể

ơ ể ụ ệ ế ạ ổ ả c i thi n tình tr ng thi u h t cho c  th , chăm sóc và b  sung năng l ượ   ng

ệ ả ể ể ấ ơ ể ể ầ giúp cho c  th  phát tri n toàn di n c  v  th  ch t và tinh th n.

ề ượ

2. Li u l

ng b  sung omega 9

­

ế ộ ủ ế ố Khi nói đ n axit béo omega trong ch  đ  ăn u ng c a chúng ta, chúng ta

ườ ề ợ ứ ế th ng nghe v  nhi u ề  l ỏ ủ i ích s c kh e c a omega­3 ơ . Ít chú ý h n đ n các

ề ứ ế ỏ ọ ụ ể   ặ đ c quy n s c kh e liên quan đ n các axit béo quan tr ng khác, c  th  là

ề ả ạ omega­6 và omega­9. C  ba lo i axit béo này – omega 3 6 9 – đ u có vai trò

ế ứ ệ ằ ằ ặ ộ ỏ   trong vi c duy trì cân b ng n i môi (ho c cân b ng khi nói đ n s c kh e

ư ề ấ ấ ừ ủ ạ c a b n), nh ng đi u khó khăn khi l y các ch t béo này t ự   ồ  các ngu n th c

­

ẩ ượ ấ ọ ph m là t ỷ ệ  l chúng ta có đ c là r t quan tr ng .

ơ ể ổ ừ ầ ổ ượ ủ Nhu c u omega­9 c a c  th  thay đ i t 13 ­ 20% t ng l ng calo

.

ộ ổ ế ộ ạ ộ ứ   trong ch  đ  ăn hàng ngày. Tuy nhiên, tùy thu c vào đ  tu i, tình tr ng s c

­

ơ ư ể ỏ ỉ ố kh e và n i c  trú, ch  s  này có th  khác nhau

ộ ườ ưở ấ ổ ượ Trung bình, m t ng i tr ng thành nên cung c p t ng l ạ   ng 3 lo i

­

ượ ế ả axit béo này là 2­4g. Trong đó, l ng Omega­9 nên chi m kho ng 1g

ủ ứ ị ượ ườ Đ nh m c hàng ngày c a omega­9 đ c tăng lên trong các tr ợ ng h p

sau:

(cid:0) N u có các quá trình viêm trong c  th  (b t k  v  trí);

22

ơ ể ấ ể ị ế

ủ ừ ề ệ ạ ị ự (cid:0) Trong đi u tr  các b nh mãn tính c a m ch máu và tim (do ng ng s

ưở ủ ề ử tăng tr ng c a ti n g i cholesterol);

(cid:0) Quá t

­

ả ể ấ ể ườ ệ ộ ỉ i th  ch t (th  thao c ng đ  cao, làm vi c chăm ch ).

ề ấ ầ ả Nhu c u v  ch t béo omega­9 gi m theo:

(cid:0) vi c s  d ng m t l

ệ ử ụ ộ ượ ớ ế ế ng l n lipit thi t y u omega­3 và omega­6 (vì axit

ể ượ ổ ợ ừ oleic có th  đ c t ng h p t ấ  các ch t này);

(cid:0) Huy t áp th p

(cid:0) Mang thai

(cid:0) Cho con bú;

ế ấ

(cid:0) R i lo n ch c năng tuy n t y.

ế ụ ứ ạ ố

ế VII. K t lu n

­  Gi ng nh  t

ư ấ ả ố ợ ủ t c  các axit béo Omega, axit béo Omega 9 có l i ích riêng c a

ầ ợ ấ ườ nó. Thành ph n có l i nh t là axit oleic. Ngoài ra, ng ấ ỳ ầ i ta không c n b t k

ủ ề ầ ạ ố ọ ị ổ b  sung. U ng đ  trái cây, h t và th t giàu Omega 9. Đi u quan tr ng c n

ơ ể ấ ớ ổ ế nh  là Omega 9 là axit béo ph  bi n nh t trong c  th  chúng ta.

­  Đi m m u ch t là, b t k  t m quan tr ng c a t ng lo i axit béo (Omega­3,

ấ ể ầ ủ ừ ể ấ ạ ố ọ

ơ ể ầ ủ ể ấ ả ặ ứ Omega­6 ho c Omega 9), có ch c năng c  th  đ y đ  và đ  t t c  chúng

23

ạ ộ ố ể ấ ả ề ầ ả ợ ấ ho t đ ng theo cách t t nh t có th , t t c  đ u c n ph i h p tác. Đó là lý do

ạ ể ườ ộ ượ t ủ i sao đ  có đ  Omega 9, ng ả i ta cũng ph i có m t l ng axit béo Omega­

3 và Omega­6 đáng k .ể

­ C  th  c a chúng ta là t

ơ ể ủ ấ ả ề ự ằ ự ằ ầ ế t c  v  s  cân b ng. S  cân b ng là c n thi t cho

ầ ủ ơ ể ệ hi u su t t ấ ố ư ủ ấ ả i  u c a t t c  các thành ph n c a c  th  chúng ta.

ế ạ ế ứ ế ­ Qua bài vi t trên thì b n đã bi ọ   ữ t Omega 9 là gì và nh ng ki n th c khoa h c

ế ồ liên quan đ n Omega 9 r i đó. Omega 9 đ ượ ơ ể ự ả c c  th  t s n sinh ra đ  h  tr ể ỗ ợ

ủ ơ ể ạ ộ ỉ ầ ự ữ ủ ầ ấ ẩ   cho các ho t đ ng c a c  th , ch  c n cung c p đ y đ  nh ng th c ph m

ỏ ủ ứ ữ ạ ể ch a Omega 9 là b n đã có th  duy trì s c kh e c a mình.

ố ớ ữ ườ ế ầ ạ ợ ọ ­ Tuy nhiên, đ i v i nh ng tr ng h p thi u Omega 9 tr m tr ng thì b n nên

ấ ượ ữ ế ẩ ả ổ tìm đ n nh ng s n ph m giúp b  sung Omega 9 an toàn và ch t l ư ng, l u ý

ử ụ ề ượ ề ể là nên s  d ng đúng li u l ng cho phép, không nên dùng quá li u có th  gây

ụ ữ ườ ụ ra nh ng tác d ng ph  khôn l ng.

TÀI LI U THAM KH O

ươ ễ ủ ệ ả ạ ổ 1.Ph ng Nguy n, “ Vai trò c a omega 9 và cách b  sung hi u qu ”,T p chí

24

ỏ ứ s c kh e hàng ngày.

ố ơ ủ ầ ị 2.Ths. Tr n Th  Duyên, “Vai trò c a Omega 3, Omega 6 và Omega 9 đ i v i

ể ủ ứ ỏ ườ ạ ọ ị ự s  phát tri n c a trí não và s c kh e con ng i ”, Đ i h c Bà R a Vũng Tàu.

̃ ươ ớ ơ ể ạ ổ ồ 3.Nguyên L ng, “ ủ Ngu n b  sung và vai trò c a Omega­9 v i c  th  ”,T p

ỏ ứ chí  s c kh e.

ừ ạ ổ ỏ ứ ỏ 4.Thanh Th yủ , “B  sung omega: Đ ng b  quên omega­9”, T p chí S c kh e

gia đình.

ươ ệ ệ ạ ả 5.Ph ng Minh H+, “ Phân bi t Omega 3, 6, 9 và cách dùng hi u qu ” T p chí

HEALTH+.

6.Guy Rousseau, Ph.D, professeur agrégé, “Oméga­9”,Département de

pharmacologie, Université de Montréal (avril 2011).

7.Dr. Ahmed Zayed, “Omega 9: Types, Sources, Health Benefits, Side Effects,

ạ FAQs & More”, T p chí consumerhealth diges.

ạ 8. Kyra Oliver, “Omega­9 Benefits the Heart, Brain & Your Mood”,T p chíDr

.

25

axe.

.

26