TRƯ Ờ NG ĐẠ I HỌ C SƯ PHẠ M
ĐẠ I HỌ C ĐÀ NẴ NG
KHOA HÓA

MÔN : KHOA HỌ C MÔI TRƯ Ờ NG
CHỦ ĐỀ : TÁC ĐỘ NG CỦ A NỀ N KINH TẾ TOÀN CẦ U
HÓA ĐỐ I VỚ I MÔI TRƯ Ờ NG.
GVHD : PHÙNG KHÁNH CHUYÊN
Lớ p : 09CQM
Nhóm : 05
Đà Nẵ ng, tháng 5/2011
I. Giớ i thiệ u :
Ngày nay, toàn cầ u hóa và tiế n trình hộ i nhậ p kinh tế quố c tế đã và
đang trở thành xu thế củ a sự phát triể n kinh tế thế giớ i. Vớ i phư ơ ng
châm: "Đa dạ ng hóa, đa phư ơ ng hóa quan hệ ” và “sẵ n sàng làm bạ n,
là đố i tác tin cậ y vớ i tấ t cả các nư ớ c trong cộ ng đồ ng thế giớ i, phấ n
đấ u vì hoà bình, độ c lậ p và phát triể n”. Tấ t cả các nư ớ c trên thế giớ i
nói chung và Việ t Nam nói riêng cũng đang tích cự c thiế t lậ p quan hệ ,
tham gia vào các tổ chứ c, diễ n đàn kinh tế trên khu vự c và thế giớ i.
Theo xu thế đó, các quố c gia kém phát triể n sẽ có nhữ ng cơ hộ i phát
triể n tố t hơ n, sẽ bắ t kị p vớ i tố c độ phát triể n các quố c gia khác. Như ng
sự thự c có phả i mọ i quố c gia mở cử a mạ nh mẽ , hộ i nhậ p sâu rộ ng,
gắ n kế t chặ t chẽ , đề u sẽ hư ở ng lợ i từ quá trình toà n cầ u hóa? Toàn cầ u
hóa liệ u có là phép mầ u để biế n mộ t quố c gia từ đang phát triể n trở
thành mộ t con rồ ng vư ơ n mình bay lên?
Vậ y bả n chấ t,nhữ ng đặ c điể m củ a nề n kinh tế toàn cầ u hóa la gì?
Nhữ ng tác độ ng củ a nó đố i vớ i xã hộ i, đặ c biệ t là tác độ ng củ a nó đố i
vớ i môi trư ờ ng như thế nào?
II. Khái niệ m về nề n kinh tế toàn cầ u hóa :
1. Toàn cầ u hóa :
-Là khái niệ m dùng để miêu tả các thay đổ i trong xã hộ i và trong
nề n kinh tếthế giớ i, tạ o ra bở i mố i liên kế t và trao đổ i ngày càng tăng
giữ a các quố c gia, các tổ chứ c hay các cá nhân ở góc độ văn hóa, kinh
tế , v.v... trên quy mô toàn cầ u.
-Đặ c biệ t trong phạ m vi kinh tế , toàn cầ u hoá hầ u như đư ợ c dùng để
chỉ các tác độ ng củ a thư ơ ng mạ i nói chung và tự do hóa thư ơ ng mạ i
hay "tự do thư ơ ng mạ i" nói riêng. Cũng ở góc độ kinh tế , ngư ờ i ta chỉ
thấ y các dòng chả y tư bả n ở quy mô toàn cầ u kéo theo các dòng chả y
thư ơ ng mạ i, kỹ thuậ t, công nghệ , thông tin, văn hoá.
2. Toàn cầ u hóa kinh tế :
-Toàn cầ u hóa kinh tế là sự gia tăng nhanh chóng các hoạ t độ ng kinh
tế vư ợ t qua mọ i biên giớ i quố c gia và khu vự c, tạ o ra sự tùy thuộ c lẫ n
nhau giữ a các nề n kinh tế trong sự vậ n độ ng phát triể n hư ớ ng tớ i mộ t
nề n kinh tế thế giớ i hộ i nhậ p và thố ng nhấ t.
-Nề n kinh tế toàn cầ u hóa gồ m nhiề u lĩnh vự c khác nhau và các lĩnh
vự c ấ y lạ i tác độ ng lẫ n nhau, và đề u tác độ ng mộ t cách trự c tiế p hoặ c
gián tiế p đế n môi trư ờ ng.
3.Mộ t số dấ u hiệ u nhậ n biế t kinh tế toàn cầ u hóa:
-Lư u thông quố c tế ngày càng tăng đố i vớ i hàng hoá, tiề n tệ , thông tin
và ngư ờ i, cùng vớ i việ c phát triể n các công nghệ , tổ chứ c, hệ thố ng
luậ t lệ và cơ sở hạ tầ ng cho loạ i lư u thông này.
-Gia tăng thư ơ ng mạ i quố c tế vớ i tố c độ cao hơ n tố c độ tăng trư ở ng
kinh tế thế giớ i.
-Gia tăng luồ ng tư bả n quố c tế bao gồ m cả đầ u tư trự c tiế p từ nư ớ c
ngoài.
-Gia tăng luồ ng dữ liệ u xuyên biên giớ i thông qua việ c sử dụ ng các
công nghệ như Internet, các vệ tinh liên lạ c và điệ n thoạ i.
-Gia tăng trao đổ i văn hoá quố c tế , chẳ ng hạ n như việ c xuấ t khẩ u các
văn hoá phẩ m như phim ả nh hay sách báo.
-Làm mờ đi ý niệ m chủ quyề n quố c gia và biên giớ i quố c gia thông
qua các hiệ p ư ớ c quố c tế dẫ n đế n việ c thành lậ p các tổ chứ c như WTO
và OPEC.
-..........
III. Mố i quan hệ giữ a nề n kinh tế toàn cầ u hóa vớ i môi trư ờ ng :
Giữ a môi trư ờ ng và sự phát triể n có mố i quan hệ hế t sứ c chặ t chẽ : môi
trư ờ ng là đị a bàn và đố i tư ợ ng củ a sự phát triể n, còn phát triể n là
nguyên nhân tạ o nên các biế n đổ i củ a môi trư ờ ng.
Trong hệ thố ng kinh tế xã hộ i, hàng hoá đư ợ c di chuyể n từ sả n xuấ t,
lư u thông, phân phố i và tiêu dùng cùng vớ i dòng luân chuyể n củ a
nguyên liệ u, năng lư ợ ng, sả n phẩ m, phế thả i.
Tác độ ng củ a hoạ t độ ng phát triể n đế n môi trư ờ ng thể hiệ n ở khía
cạ nh có lợ i là cả i tạ o môi trư ờ ng tự nhiên hoặ c tạ o ra kinh phí cầ n
thiế t cho sự cả i tạ o đó, như ng có thể gây ra ô nhiễ m môi trư ờ ng tự
nhiên hoặ c nhân tạ o.
Mặ t khác, môi trư ờ ng tự nhiên đồ ng thờ i cũng tác độ ng đế n sự phát
triể n kinh tế xã hộ i thông qua việ c làm suy thoái nguồ n tài nguyên
đang là đố i tư ợ ng củ a hoạ t độ ng phát triể n hoặ c gây ra thả m hoạ , thiên
tai đố i vớ i các hoạ t độ ng kinh tế xã hộ i trong khu vự c.
Ở các quố c gia có trình độ phát triể n kinh tế khác nhau có các xu
hư ớ ng gây ô nhiễ m môi trư ờ ng khác nhau:
-Ô nhiễ m do dư thừ a: 20% dân số thế giớ i ở các nư ớ c giàu hiệ n sử
dụ ng 80% tài nguyên và năng lư ợ ng củ a loài ngư ờ i.
-Ô nhiễ m do nghèo đói: nhữ ng ngư ờ i nghèo khổ ở các nư ớ c nghèo
chỉ có con đư ờ ng phát triể n duy nhấ t là khai thác tài nguyên thiên
nhiên (rừ ng, khoáng sả n, nông nghiệ p,...).
-Do đó, ngoài 20% sốngư ờ i giàu, 80% số dân còn lạ i chỉ sử dụ ng
20% phầ n tài nguyên và năng lư ợ ng củ a loài ngư ờ i.
Mâu thuẫ n giữ a môi trư ờ ng và phát triể n trên dẫ n đế n sự xuấ t hiệ n các
quan niệ m hoặ c các lý thuyế t khác nhau về phát triể n.Vì vậ y, năm
1992 các nhà môi trư ờ ng đãđư a ra quan niệ m phát triể n bề n vữ ng, đó
là phát triể n trong mứ c độ duy trì chấ t lư ợ ng môi trư ờ ng, giữ cân bằ ng
giữ a môi trư ờ ng và phát triể n .
Môi trư ờ ng sinh thái không phả i là mộ t thự c thể tách biệ t khỏ i nề n
tăng trư ở ng kinh tế . Không có mộ t sự thay đổ i nào trong phát triễ n
kinh tế mà không ả nh hư ở ng đế n môi trư ờ ng tự nhiên hay mô trư ờ ng
nhân tạ o. Không có sự thay đổ i nào trong môi trư ờ ng mà không lạ i tác
về mặ t kinh tế .
Vì vậ y, mố i quan hệ giữ a kinh tế toàn cầ u hóa và môi trư ờ ng là mố i
quan hệ hai chiề u, bổ sung cho nhau, bả o vệ nhau và hỗ trợ nhau.
IV. Tác độ ng củ a nề n kinh tế toàn cầ u đố i vớ i môi trư ờ ng :
Toàn cầ u hóa kinh tế không chỉ là cơ hộ i mà còn là thách thứ c lớ n,
sự phát triể n kinh tế toàn cầ u đã và đang tác độ ng đế n nề n kinh tế ,
văn hóa chính trị và môi trư ờng củ a tấ t cả các nư ớ c trên thế giớ i,
nhấ t là các nư ớ c đang phát triể n.
Đặ c biệ t nề n kinh tế toàn cầ u hóa ngày càng tạ o áp lự c lên môi
trư ờ ng toàn cầ u và nhữ ng nguồ n tài nguyên thiên nhiên, căng thẳ ng
trong năng lự c củ a môi trư ờ ng để duy trì chính nó và thể hiệ n sự phụ
thuộ c củ a con ngư ờ i vào môi trư ờ ng.
1. Tác độ ng tích cự c :
Nề n kinh tế toàn cầ u hóa thúc đẩ y quá trình tìm kiế m và khai thác các
nguồ n năng lư ợ ng mớ i sạ ch hơ n, an toàn h ơ n cho môi trư ờ ng, tậ n dụ ng
nhiề u nguồ n năng lư ợ ng từ tự nhiên như năng lư ợ ng Mặ t Trờ i, năng
lư ợ ng gió, năng lư ợ ng thủ y triề u...Đây là nhữ ng nguồ n năng lư ợ ng
đang đư ợ c ứ ng dụ ng rộ ng rãi ở nhiề u quố c gia vì chúng là vô tậ n và
vĩnh cử u.Chẳ ng hạ n như ngành công nghiệ p năng lư ợ ng thì sử dụ ng
năng lư ợ ng mặ t trờ i làm pin, năng lư ợ ng gió để phát điệ n,...
Thúc đẩ y kinh tế phát triể n vớ i tố c độ cao, nâng cao trình độ kỹ thuậ t -
công nghệ .
Đẩ y mạ nh tự do hóa các hoạ t độ ng tài chính và đầ u tư quố c tế .
Gắ n kế t các quố c gia cùng giả i quyế t vấ n đề mang tính toàn cầ u như
nhữ ng căn bệ nh hiể m nghèo (lao, AIDS, ung thư …), chiế n tranh, ô
nhiễ m môi trư ờ ng….
Trư ớ c sự thay đôi củ a kinh tế toàn cầ u thì hệ thông chính trị , pháp
luậ t,hiế n pháp củ a mỗ i nư ớ c sẽ dầ n hoàn thiệ n hơ n.
Tạ o sự đa dạ ng giữ a các nề n văn hoá và văn minh khác nhau. giúp
con ngư ờ i giữ a các nề n văn hóa, văn minh khác nhau xích lạ i gầ n nhau
hơ n,sự đồ ng nhấ t đố i vớ i các dân tộ c qua ả nh hư ở ng củ a các dòng
chả y thư ơ ng mạ i và văn hoá mạ nh.
……..
2. Tác độ ng tiêu cự c :
Bên cạ nh nhữ ng tác độ ng tích cự c thì nó cũng mang lạ i nhiề u tác
độ ng tiêu cự c không kém cho nhiề u quố c gia :
-Nề n kinh tế toàn cầ u hóa làm cho hiệ n tư ợ ng "chả y máu chấ t xám"
diễ n ra nhiề u và dễ dàng hơ n .
-Các tổ chứ c quố c gia sẽ mấ t dầ n quyề n lự c quyề n lự c này sẽ chuyể n
về tay các tổ chứ c đa phư ơ ng như WTO.
-Hai hiệ n tư ợ ng này đã góp phầ n gia tăng khoả ng cách giàu nghèo
giữ a các quố c gia phát triể n và đang phát triể n, giữ a từ ng khu vự c
riêng biệ t trong mộ t đấ t nư ớ c .
-Sự phân phố i không công bằ ng các cơ hộ i và lợ i ích kinh tế giữ a các
khu vự c, quố c gia và từ ng nhóm dân
-Thông qua viêc mở cử a giao lư u kinh tê, văn hóa,nhiề u luồ ng tư
tư ở ng không tố t từ bên ngoài tác độ ng đế n tâm lý nhân dân, gây nên
bạ o lự c,đình công chố ng lạ i chính quyề n.