2011

THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI VIỆT NAM [Đánh giá thực trạng & hoàn thiện giải pháp] GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT DS NHÓM:

1. Phạm Nguyên Anh 2. Trương Thị Quỳnh Anh 3. Võ Thị Mỹ Hạnh 4. Trần Viết Lâm 5. Hà Phương Linh 6. Đặng Lê Kha Ly 7. Dương Mai Ly 8. Võ Nguyễn Huỳnh Nam 9. Nguyễn Hoàng Oanh 10. Trần Thị Mỹ Phước 11. Nguyễn Chí Thành 12. Bùi Thị Thu Thảo 13. Nguyễn Chí Trung 14. Nguyễn Tấn Trung 15. Dương Quang Tú 16. Phan Kim Tuyến

NHÓM 1 – CAO HỌC NGÀY 3 K20 ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH 2/20/2011

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................................................4 CHƢƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI .........................................6

I. ....................................................................................6

I LỊCH SỬ H NH TH NH V PH T TRIỂN THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI. .........................................6

I H I NI M .................................................................................................................................7

I Ngoại hối ............................................................................................................................7

I Thị trƣờng ngoại hối ........................................................................................................7

I Đ C ĐIỂM CỦ THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI .................................................................................8

I CHỨC N NG CỦ THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI..............................................................................8

I C C CHỦ THỂ TH M GI TR N THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI .......................................................9 I Ngân hàng trung ƣơng .....................................................................................................9 I.5.2. Ngân hàng thƣơng mại ....................................................................................................9 I. Các nhà môi giới ...............................................................................................................9 I Các công ty kinh doanh, các nhà kinh doanh ngoại hối phi ngân hàng ......................9

I NH NG ƢU ĐIỂM CỦ THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI ....................................................................10

I M T SỐ NGHI P VỤ KINH O NH NGOẠI HỐI CHỦ U .......................................................10

I. Nghiệp vụ giao ngay (Spot) ...........................................................................................10

I. Nghiệp vụ kì hạn (Forward) .........................................................................................11

I Ngiệp vụ hoán đổi (Swap) .............................................................................................11

I.7.4. Nghiệp vụ quyền chọn (Option) ..................................................................................12

I.7. Nghiệp vụ tƣơng lai (Future) ........................................................................................12

.......................................................13

II T GI HỐI ĐO I ....................................................................................................................13

II hái niệm.......................................................................................................................13

II Các loại tỷ giá hối đoái .................................................................................................13

II.1 Vai trò của tỷ giá hối đoái ............................................................................................14

II Các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ giá hối đoái ................................................................14

II CH NH S CH T GI ...............................................................................................................16

II.2.1 Các hệ thống tỷ giá hối đoái .........................................................................................16

II.2.1.1 Hệ thống tỷ giá cố định ........................................................................................16

II.2.1.2. Hệ thống tỷ giá thả nổi .........................................................................................16

1

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

II Sự can thiệp của chính phủ trong hệ thống tỷ giá thả nổi có quản lý ....................17

II.2.2.1. Can thiệp trực tiếp ................................................................................................17 II.2.2.2 Can thiệp gián tiếp thông qua các chính sách của chính phủ..............................19

II.2.2.3. Can thiệp gián tiếp thông qua các hàng rào của chính phủ ...............................20

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI VI T N M ............................21 I. ................................................................................................ 21

I I N Đ NG THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI TH GI I TRONG N M 2010 .............................................. 21

I Ự O U TH CỦ THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI TH GI I TRONG N M 2011 ............................ 23

II. .................................................................................. 24

II THỰC TRẠNG T GI NH QU N LI N NG N H NG TỪ Đ N N ................................... 25 II.1.1. Thời k 1994 – 2000. ..................................................................................................... 25 II T 1994 - 1996 .................................................................................................... 25

II.1.1.2. 1997-2000.............................................................................................................25

II.1.1.3. T g i h t .................................................................................... 26 II Từ đến nay ......................................................................................................... 26

II Th i 2001-2007 ...............................................................................................26

II T 8 y ...........................................................................................27

II THỊ TRƢỜNG NGOẠI T HÔNG CH NH THỨC .................................................................................. 33 II.2 Phản ánh cung cầu .......................................................................................................34 II.2 Triệt phá đầu cơ lũng đoạn thị trƣờng ......................................................................35 II CÔNG CỤ PHÒNG NGỪ RỦI RO T GI ............................................................................................... 36 II THỰC TRẠNG Ự TR NGOẠI HỐI VI T N M ........................................................................... 37 CHƢƠNG 3: M T SỐ KI N NGHỊ V GIẢI PH P HO N THI N THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI VI T N M ............................................................................................................46

.............................................................................................................................................................. 48

I CƠ H I ............................................................................................................................................................... 48

I TH CH THỨC .................................................................................................................................................. 49

II. GI ................................................................................................................ 49

II MỤC TI U V ĐỊNH HƢ NG CỦ CH NH PHỦ VỀ T GI ............................................................... 50

II GIẢI PH P VỀ PH NG N H NG NH NƢ C ........................................................................50

II Chính sách tỷ giá ...........................................................................................................50

2

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

II.2. Chính sách quản lý ngoại hối .......................................................................................51

II.3. GIẢI PH P VỀ PH CH NH PHỦ .............................................................................................51

II n định kinh tế v mô ...................................................................................................52

II Phát triển hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin ......................................................52

II Nâng cao dần tính chuyển đổi của đồng Việt Nam ...................................................53

...................................................................................... 54

IV. ............................................................................................................ 54

T LUẬN ...................................................................................................................................55 hụ ục tham khảo.......................................................................................................................56

3

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

LỜI MỞ ĐẦU

LÝ O H NH TH NH ĐỀ T I:

Thị trư g goại hối là t tro g hữ g hâ tố vô ù g qu trọ g tro g i h t thị trư g, Khi thị trư g goại hối ượ iể so t tốt sẽ giúp hú g t iể so t và i u phối ọi hoạt g ph t triể i h t t quố gi , ũ g hư â g o hả g ạ h tr h tro g lĩ h vự xuất hập hẩu, iể so t tốt â thươ g ại, xây dự g t ấu tỷ lệ dự trữ goại tệ phù hợp, i u ti t ơ ấu vố tro g sả xuất, tạo i ti v bả tệ tro g tươ g l i; Kiể so t thị trư g goại hối tốt ó v i trò qu trọ g tro g hoạt g ph t triể i h t ất ướ

Việt N ũ g hư quố gi g ph t triể , hiệ g gặp phải tì h th ti tho i lưỡ g , tro g việ lự họ ụ tiêu ơ bả tro g i u hà h hí h s h i h t vĩ ô, ụ thể là thị trư g goại hối Vấ hú g t ầ qu tâ ó là việ lự họ t hí h s h h y hi u hí h s h ù g lú ho thị trư g goại hối ể i u hà h i h t vĩ ô phù hợp với gi i oạ ph t triể i h t

Đây hí h là ụ tiêu bài vi t, hó K gày 3 họ là tài ghiê ứu ho ô Tài Chí h Ti Tệ “Thực trạng thị trƣờng ngoại hối Việt Nam và các giải pháp hoàn thiện thị trƣờng ngoại hối” dự trê ơ sở iể hứ g thự ghiệ

MỤC TI U CỦ ĐỀ T I:

- Phâ tí h h gi thực trạng hoạt ng thị trư ng ngoại hối ở Việt Nam - Nghiê ứu kinh nghiệm thị trư ng ngoại hối của m t số ướ và rút r bài học cho Việt Nam. - Đ xuất qu iể và giải ph p ho thị trư ng ngoại hối Việt N tro g qu trì h h i nhập.

Ý NGHĨ THỰC TIỄN CỦ ĐỀ T I:

- Hệ thống m t số vấ lý luậ ơ bản v thị trư ng ngoại hối và ph t triển thị trư ng ngoại hối - Nghiê ứu kinh nghiệm thị trư ng ngoại hối của m t số ướ và rút r bài học cho Việt Nam. - Với nhữ g thô g ti thu thập ượ tài ã phâ tí h, h gi thực trạng hoạt ng thị trư ng ngoại hối Việt N , rút r hững k t quả, hạn ch và guyê hâ

PHẠM VI GI I HẠN CỦ ĐỀ T I:

- Đối tượ g ghiê ứu củ tài là ghiê ứu dưới gó vĩ ô thị trư ng ngoại hối theo ghĩ hẹp ( bao gồ loại ngoại tệ). Thị trư ng ngoại hối là thị trư g gi o dị h u b , tr o ổi, kinh doanh c loại ngoại tệ - Phạm vi giới hạn củ tài thị trư ng ngoại hối Việt N gi i oạn 1995 – 2010

4

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

PHƢƠNG PH P THU THẬP LI U:

Sử dụ g guồ dữ liệu sơ ấp & thứ ấp

ữ liệu sơ cấp: Thô g ti thu ượ t việ phỏ g vấ trự ti p ối tượ g là việ lâu tro g gà h tài hí h – gâ hà g

ữ liệu thứ cấp: Thô g ti t tài liệu th hảo ( i ter et, s h, bài giả g )

5

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

CHƢƠNG I

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI

I T NG QU N V TH TRƢ NG NGO I H I:

I L CH S H NH TH NH V PH T TRI N TH TR NG NGO I H I.

- Mỗi quố gi u ó t ồ g ti riê g, ỗi ồ g ti u ó sứ u và hả g th h to riê g tùy thu vào tì h hì h i h t , hí h trị, xã h i Chư ó ồ g ti ủ quố gi ào h y ồ g ti hu g ào ượ sử dụ g thố g hất ho tất ả quố gi tro g qu hệ ti tệ

- Ngày y qu trì h tr o ổi hà g hó hô g hỉ d g lại ở phạ vi t quố gi à trê phạ vi toà th giới, tất y u phải ó sự hoạt g u b giữ ồ g ti với h u Trướ h t là ể phụ vụ ho việ th h to ụ í h hư thươ g ại, du lị h, ầu tư, tí dụ g g tí h quố t , dầ hì h thà h ê thị trư g i h do h tr o ổi goại tệ ó là thị trư g goại hối

- Sự r i và ph t triể ủ thị trư g goại hối gắ li với hu ầu gi o dị h và tr o ổi goại tệ giữ quố gi hằ phụ vụ ho hoạt g i h t và xã h i, ặ biệt là phụ vụ ho sự ph t triể ủ goại thươ g Thị trư g goại hối ượ hì h thà h vào 97 với việ bãi bỏ thỏ thuậ Bretto Woods ( ượ ư r vào 944 hằ vào sự ổ ị h ti tệ th giới thô g qu việ g ả ồ g ti ượ tự do trôi ổi giữ quố gi , và hạ h việ ầu ơ tro g thị trư g ti tệ th giới) và huyể s g tỷ gi ố ị h ho tỷ gi ổi Tới 973, ti tệ ủ ướ ô g ghiệp lớ ượ lưu hà h tự do hơ bởi hú g phầ lớ ượ iể so t bằ g guồ lự u g và ầu Gi trị bị i u ti t hà g gày với sự th y ổi thư g xuyê v số lượ g, tố , và gi thà h, tất ả t g h h tro g suốt hữ g 97 , dẫ sự xuất hiệ hữ g ô g ụ tài hí h, sự i u ti t thị trư g, và sự tự do buô b ới

- Khối lượ g gi o dị h ủ thị trư g ti tệ toà ầu hô g g g ph t triể Đi u ày ượ t hợp với sự ph t triể ủ thươ g ại quố t và bãi bỏ hạ h ti tệ ở hi u ướ Vào hữ g 98 sự vậ huyể ti vố qu biê giới ượ t g h h ù g với sự xuất hiệ y tí h và ỷ thuật ã ở r g thị trư g liê tụ xuyê qu hữ g vù g Châu , Châu Âu và Châu Mỹ Sự lưu huyể goại tệ t g ạ h hà g gày t $7 tỷ tro g hữ g 98 tới hơ $ 5 gà tỷ h i thập iê s u ó Khoả g 8 % tất ả gi o dị h ầu ơ, hằ ụ í h thu lợi huậ t sự h biệt tỷ gi hối o i Việ ày ã thu hút hi u gư i th gi với ả h i tổ chứ tài hí h và ầu tư hâ à g thú ẩy thị trư g goại hối ph t triể

- Ở Việt N t 989, ô g u Đổi Mới ượ ẩy ạ h hơ với hủ trươ g ủ Đả g và Nhà ướ là ph t triể t i h t thị trư g ó sự quả lý ủ Nhà ướ ; ô g u Đổi Mới ũ g ượ ti hà h ồ g th i với việ ph t triể i h t ối goại, ở ử , hợp t và h i hập, phù hợp với xu hướ g quố t ho i h t th giới gày à g ạ h ẽ Nhằ bôi trơ và thú ẩy i h t ối goại ph t triể , ặ biệt là hoạt g Xuất hập hẩu, t ó ã dẫ việ hì h thà h và ư vào hoạt g thị trư g goại hối ở Việt N là ầ thi t

6

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

I KH I NI M:

I.2.1. Ngoại hối:

- Ngoại hối là t h i iệ dù g ể hỉ phươ g tiệ ó gi trị dù g ể th h to giữ quố gi Tùy theo qu iệ ủ luật quả lý goại hối ủ ỗi ướ à h i iệ goại hối ó thể là hô g giố g h u

- Tại Việt N theo ph p lệ h Số: 8/ 5/PL-UBTVQH gày 3/ / 5 ủ Ủy b Thư g vụ Quố h i quy ị h v hoạt g goại hối, theo ph p lệ h ày thà h phầ ơ bả ủ goại hối b o gồ :

 Đồ g ti ủ quố gi h hoặ ồ g ti hu g hâu Âu và ồ g ti hu g h ượ sử dụ g tro g th h to quố t và hu vự (s u ây gọi là goại tệ);

 Phươ g tiệ th h to bằ g goại tệ, gồ sé , thẻ th h to , hối phi u òi ợ, hối phi u hậ ợ và phươ g tiệ th h to h ;

 C loại giấy t ó gi bằ g goại tệ, gồ tr i phi u Chí h phủ, tr i phi u ô g ty, phi u, ổ phi u và loại giấy t ó gi h ;

 Và g thu dự trữ goại hối hà ướ , trê tài hoả ở ướ goài ủ gư i ư trú; và g dưới dạ g hối, thỏi, hạt, i g tro g trư g hợp g vào và g r hỏi lã h thổ Việt N ;

 Đồ g ti ủ ướ C g hoà xã h i hủ ghĩ Việt N tro g trư g hợp huyể vào và huyể r hỏi lã h thổ Việt N hoặ ượ sử dụ g tro g th h to quố t

Tuy hiê tro g giới hạ phạ vi ghiê ủ tài ày, goại hối ượ ghiê ứu theo ghĩ hẹp hỉ b o gồ goại tệ

I.2.2 Thị trƣờng ngoại hối:

Thị trư g goại hối là t b phậ ấu thà h ủ hệ thố g thị trư g tài hí h Thị trư g tài hí h b o gồ thị trư g vố và thị trư g ti tệ, tro g ó thị trư g goại hối là t b phậ ủ thị trư g ti tệ Như vậy thị trư g goại hối là thị trư g thự hiệ gi o dị h u b , tr o ổi và i h do h loại goại tệ, ây ũ g là ơi hì h thà h tỷ gi hối o i dự trê qu hệ u g ầu goại tệ

7

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

I Đ C ĐIỂM CỦ THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI

hị trường ngoại hối là thị trường mua bán hàng hóa đặc biệt, do đó nó có những đặc điểm riêng biệt so với các loại thị trường khác:

- Thị trư g goại hối hô g tập tru g tại vị trí ị lý hữu hì h hất ị h, à là bất ứ âu diễ r hoạt g u b ồ g ti h h u Do ó, ó ò ượ gọi là thị trư g hô g gi

- Là thị trư g toà ầu, hoạt g liê tụ suốt gày ê với th i lượ g gi o dị h 4/ 4 gi Đặ i ày trướ h t xuất ph t t sử hê h lệ h úi gi giữ hu vự ị lý h h u K , thự hiệ gi o dị h liê tụ và tứ th i thô g qu phươ g tiệ hiệ ại hư iệ thoại, i ter et,telex,… và hi phí gi o dị h thấp, hoạt g hiệu quả với hối lượ g gi o dị h ự lớ

- Tru g tâ ủ thị trư g goại hối là thị trư g liê gâ hà g (I terb ) với thà h viê hủ y u là gâ hà g thươ g ại, hà ôi giới goại hối và gâ hà g tru g ươ g Do h số gi o dị h trê thị trư g I terb hi tới 85% tổ g do h số gi o dị h goại hối toà ầu

- Đây là thị trư g gi o dị h tài hí h lớ hất, ó do h số lớ hất th giới Khô g i ó thể là lũ g ọ thị trư g bởi vì thị trư g goại hối qu r g lớ và ó hi u gư i th gi hứ hô g phải là t thự thể lập, thậ hí gâ hà g tru g tâ ũ g hô g thể i u hiể ượ tỷ gi thị trư g tro g t th i gi ượ ới r g

- Đồ g ti ượ sử dụ g hi u hất tro g gi o dị h goại hối là ồ g USD

- Thị trư g goại hối rất hạy ả với với sự iệ hí h trị, i h t , xã h i,… hất là với hí h s h ti tệ ủ ướ ph t triể

I CHỨC N NG CỦ THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI

- Thị trư g goại hối hì h thà h t hu ầu tr o ổi u b ồ g ti h h u phụ vụ ho ụ í h thươ g ại, du lị h, ầu tư, tí dụ g g tí h quố t

- Là ô g ụ ể gâ hà g tru g ươ g ó thể thự hiệ hí h s h ti tệ hằ i u hiể i h t theo ụ tiêu ủ hí h phủ

- Thị trư g goại hối là ơi tổ hứ tí dụ g, gâ hà g thươ g ại u g ấp dị h vụ ho h h hà g hằ thu phí

- Cu g ấp ô g ụ ho hà i h t ghiê ứu ể phò g g rủi ro hối o i tro g tr o ổi goại tệ Đồ g th i giúp hà ầu ơ ghiê ứu thu ượ lợi huậ u họ dự o ượ tỷ gi hối o i.

- Có ý ghĩ ặ biệt qu trọ g ối với hoạt g i h t ối goại, b o gồ : thươ g ại, ầu tư, tí dụ g,… thi trư g goại hối ph t triể sẽ bôi trơ ho hoạt g h , ặ biệt là th h to quố t , thú ẩy goại thươ g, gắ t i h t ủ t quố gi với i h t th giới

8

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

I C C CHỦ THỂ TH M GI HOẠT Đ NG TR N THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI

I.5.1. Ngân hàng trung ƣơng: ó g v i trò là hủ thể ặ biệt hoạt g trê thị trư g goại hối, v ó g v i trò là gư i tổ hứ , quả lý, i u hà h v trự ti p th gi gi o dị h hằ thự thi hí h s h ti tệ, hí h s h gi ả

I.5.2. Ngân hàng thƣơng mại: là hủ thể hủ y u hoạt g trê thị trư g goại hối và thị trư g liê gâ hà g

- C gâ hà g thươ g ại th gi vào thị trư ng ngoại hối với tư h tru g gi ược ủy quy n mọi giao dịch hối o i thô g thư g và liê tụ ối với bả thâ họ lẫ h h hà g

- C gâ hà g thươ g ại giữ v i trò tru g tâ ủ hoạt ng kinh doanh ngoại tệ C gâ hà g ày ảm bảo hầu h t hoạt ng chuyể hó trê thị trư ng ngoại hối và ti n gửi với tư h là gư i b hoặ gư i u V i trò hủ ạo ày xuất ph t t ví trị tru g tâ ủ gâ hà g thươ g ại trong việc thực hiệ hoạt g th h to quốc t Qu ó, gâ hà g là gư i cuối ù g hì h thà h n tảng doanh thu của thị trư ng hối o i

I.5.3. Các nhà môi giới: là tru g gi giữ gâ hà g, th gi hô g ó tí h hất bắt bu , hư g sẽ góp phầ tí h ự vào hoạt g ủ thị trư g bằ g h ho u g và ầu ti p ậ h u

I.5.4. Các công ty kinh doanh, các nhà kinh doanh ngoại hối phi ngân hàng:

- C ô g ty xuất nhập khẩu: Cần ngoại tệ cho hoạt g thươ g ại và ảm bảo ngoại hối của doanh nghiệp ì h

- C hà ầu tư quốc t . - C ô g ty quố gi : C ô g ty ày th gi vào thị trư ng ngoại hối với mụ tiêu m lợi nhuậ ũ g hư phục vụ cho hoạt ng mậu dịch quốc t của họ, hoặ ể hoạt g ầu tư trực ti p r ướ goài Thô g thư g ô g ty quố gi th gi u b trê thị trư ng hối o i với số lượng lớ ê ó thể gây ả h hưở g n tỷ gi hối o i

- C hà i h doanh ngoại tệ và hâ ần ngoại tệ tro g hi i du lịch, hoặc chuyển ti r ướ goài hoặ ơ thuầ là ể ầu tư vào t loại ngoại tệ ó lãi suất o hơ …

9

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

I NH NG ƢU ĐIỂM CỦ THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI

- Thị trư ng ngoại hối là t thị trư ng rất dạ g Có hà g gà gâ hà g tru g tâ và thươ g ghiệp, tổ chứ quố gi , hà buô và hí h phủ tham dự vào thị trư g ày hà g gày Chí h h ó hững tầng lớp tham dự rất dạng ày g thê với y u tố thị trư ng r ng lớn à o ó t hâ tố ào ó thể i u khi ượ hướ g i ủa thị trư ng ngoại hối.

- Với thị trư ng ngoại hối, hú g t ó thể sinh l i kể cả khi thị trư g i lê hoặ i xuố g Đi u quan trọ g hô g phải là thị trư g i lê h y xuố g, à i u quan trọng nhất trong thị trư ng ngoại hối hí h là hú g t ó i ù g với xu hướng của thị trư g h y hô h

- Là thị trư g ó tí h th h hoản cao, thị trư g ày luô ó gư i u và gư i b và bạ hô g b o gi phải lo v “ ầu r “ ho lệnh củ ì h, bạ luô giao dịch với m t cặp ti n tệ Nghĩ là u ti n tệ ày và b r ti n tệ i ê hô g ó gì phải dự vào hướ g i ủa thị trư ng h t. Tất cả u ó sự â bằng củ u và b so g so g Chỉ cần bạ “ Đi ù g xu th “ là bạ ó thể ó l i Và dù u vào h y b r , hả g bạn l i ti là hoà toà g g h u

I M T SỐ NGHI P VỤ INH O NH NGOẠI HỐI CHỦ U:

Thị trư g goại hối là t thị trư g rất sôi g với hi u loại hì h gi o dị h:

I.7.1. Nghiệp vụ giao ngay (Spot):

a Khái niệm:

- Giao dị h goại hối gi o g y là t gi o dị h à tro g ó h i bê tr o ổi h i ồ g ti h h u theo tỷ gi gi o g y tại th i iể gi o dị h và t thú th h to tro g vò g h i gày là việ ti p theo

- Tỉ gi gi o g y tỉ gi do Ngâ hà g iê y t tại th i iể gi o dị h hoặ do thỏ thuậ giữ Ngâ hà g và h h hà g hoặ ối t hư g phải ả bảo phù hợp với thị trư g tại th i iể gi o dị h và quy ị h v tỉ gi gi o g y ủ Ngâ hà g Nhà ướ Việt N tại th i iể gi o dị h

b Đặc điểm:

- Nghiệp vụ gi o g y ượ gâ hà g sử dụ g hằ âp ứ g hu ầu u hoặ b goại tệ g y ho h h hà g

- Khô g p ứ g ượ hu ầu u hoặ b goại tệ ủ hữ g h h hà g ào ầ u và b goại tệ hư g việ huyể gi o goại tệ hư thự hiệ tại th i iể hiệ tại à sẽ ượ thự hiệ tro g tươ g lai.

10

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

I.7.2. Nghiệp vụ kì hạn (Forward):

a Khái niệm:

- Gi o dị h hối o i hạ là gi o dị h h i bê t sẽ u , b với h u t luợ g goại tệ theo t ứ tỷ gi x ị h và việ th h to sẽ ượ thự hiệ vào th i iể x ị h tro g tươ g l i

- Tỉ gi hạ là tỉ gi do Ngâ hà g và h h hà g hoặ ối t tự tí h to và thỏ thuậ với h u hư g phải ả bảo phù hợp với thị trư g tại th i iể gi o dị h và quy ị h v tỉ gi hạ ủ Ngâ hà g Nhà ướ Việt N tại th i iể gi o dị h

b Đặc điểm:

- Gi o dị h goại tệ ó hạ thoả ã ượ hu ầu u goại tệ ủ h h hà g à việ thự hiệ ượ huyể gi o tro g tươ g l i

- Gi o dị h hạ là gi o dị h bắt bu phải thự hiệ ê hi gày o hạ dù bất lợi h i bê vẫ phải thự hiệ hợp ồ g M t iể hạ h ữ là hợp ồ g hạ hỉ ượ p ứ g hu ầu hi ào h h hà g hỉ ầ u hoặ b goại tệ tro g tươ g l i ò ở hiệ tại hô g ó hu ầu u hoặ b goại tệ

I.7.3. Ngiệp vụ hoán đổi (Swap):

a Khái niệm:

- Gi o dị h goại hối ho ổi là gi o dị h ồ g th i u và b ù g t lượ g goại tệ ( hỉ ó h i ồ g ti ượ sử dụ g tro g gi o dị h), tro g ó hạ th h to ủ h i gi o dị h là h h u và tỷ gi ủ h i gi o dị h ượ x ị h tại th i iể ý t hợp ồ g

- Gi o dị h ho ổi b o gồ ồ g th i gi o dị h: Gi o dị h gi o g y và gi o dị h hạ

b Đặc điểm:

- Với h h hà g lợi í h thể hiệ ở hỗ h h hà g thỏ ã ượ hu ầu goại tệ hoặ i tệ tại th i iể hiệ tại tứ là vào gày hiệu lự , ồ g th i ũ g thỏ ã hu ầu u b goại tệ vào gày o hạ Đi u ày giố g hư hợp ồ g hạ và do ó tr h ượ rủi ro do bi g goại hối

- Đối với gâ hà g lợi í h thể hiệ ở hỗ t ặt gâ hà g p ứ g ượ hu ầu ủ h h hà g góp phầ â g o uy tí và gi trị thươ g hiệu ủ ì h Mặt h gâ hà g ó thể i ượ lợi huậ t hê h lệ h gi u và b goại tệ

- Nó là hợp ồ g bắt bu yêu ầu ủ bê phải thự hiệ hi o hạ bất hấp tỷ gi trê thị trư g gi o g y lú ó ó thể hư th ào Đi u ày ó ặt lợi là tr h ượ rủi ro tỷ gi ho h h hà g hư g ồ g th i h ất i ơ h i i h do h u hư tỷ gi bi g tr i với dự o ủ h h hà g

- Là ô g ụ phò g g rủi ro tỷ gi thí h hợp với hu ầu phò g g rủi ro ủ h h hà g hơ là hu ầu i h do h h y ầu ơ i l i t sự hê h lệ h t sự bi g ủ tỷ gi \

11

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

I.7.4. Nghiệp vụ quyền chọn (Option):

a Khái niệm:

- Gi o dị h quy lự họ ti tệ là t gi o dị h giữ bê u quy và bê b quy , tro g ó bê u quy ó quy hư g hô g ó ghĩ vụ u hoặ b t lượ g goại tệ x ị h ở t ứ tỷ gi x ị h tro g t hoả g th i gi thoả thuậ trướ N u bê u quy lự họ thự hiệ quy ủ ì h, bê b quy ó ghĩ vụ b hoặ u lượ g goại tệ tro g hợp ồ g theo tỷ gi ã thoả thuậ trướ

b Đặc điểm:

- Gi o dị h quy họ goại tệ b o gồ quy họ b và quy họ u :

+ Quy họ u : Cho phép gư i u quy họ ó quy , hư g hô g bị bắt bu , u t ồ g ti với t số lượ g và tỷ gi x ị h tro g t hoả g th i gi x ị h

+ Quy họ b : Cho phép gư i u quy họ ó quy , hư g hô g bắt bu , b t lượ g goại tệ x ị h với t tỷ gi x i h tro g hoả g th i gi x ị h

- Loại gi o dị h ày tối ưu hó việ phò g g rủi ro tỷ gi , phù hợp với do h ghiệp ó hoạ h thu hi goại tệ ổ ị h, ó i h ghiệ theo dõi bi g tỷ gi goại tệ hà g gày

I.7.5. Nghiệp vụ tƣơng lai (Future):

a Khái niệm:

- Là ghiệp vụ ti hà h t thỏ thuậ u b t số lượ g goại tệ ã bi t theo tỷ gi ố ị h tại th i iể hợp ồ g ó hiệu lự , việ huyể gi o goại tệ ượ thự hiệ vào t gày tro g tươ g l i

b Đặc điểm:

- V guyê tắ sử dụ g thì gi o dị h hợp ồ g tươ g l i hoà toà tươ g tự hư gi o dị h hạ Tuy hiê gi o dị h hợp ồ g tươ g l i là gi o dị h ượ huẩ ho và ượ gi o dị h trê thị trư g ó tổ hứ ó là Sở gi o dị h và hỉ thự hiệ ối với t vài loại goại tệ à thôi, vì vậy ây là ặ iể là ho hợp ồ g tươ g l i ó tí h th h hoả rất o

- Trướ hi gi o dị h hợp ồ g tươ g l i, gư i th gi phải ý quỹ t hoả ti hất ị h vào tài hoả

12

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

:

II T GI HỐI ĐO I

II.1.1. hái niệm:

- Tỷ gi hối o i (thư g ượ gọi tắt là tỷ gi ) là tỷ lệ tr o ổi giữ h i ồ g ti ủ h i ướ Cũ g ó thể gọi tỷ gi hối o i là gi ủ t ồ g ti ày tí h bằ g t ồ g ti h

- Thô g thư g tỷ gi hối o i ượ biểu diễ thô g qu tỷ lệ b o hiêu ơ vị ồ g ti ướ ày ( hi u hơ t ơ vị) bằ g t ơ vị ồ g ti ủ ướ i

- C h biểu diễ tỷ gi hối o i:

+ C h : Đối với ướ ó ồ g ti gi trị o hư: h, Mỹ, Châu Âu,…

Số lượ g goại tệ thu ượ

Tỷ giá hối đoái = --------------------------------

(e) ơ vị i tệ

+ C h : Phầ lớ quố gi , tro g ó ó Việt N

Số lượ g i tệ thu ượ

Tỷ giá hối đoái = -----------------------------

(e) ơ vị goại tệ

II.1.2. Các loại tỷ giá hối đoái:

a. Tỷ giá hối đoái danh ngh a và Tỷ giá hối đoái thực tế:

- Tỷ gi hối o i d h ghĩ là tỷ gi hối o i hô g xét tươ g qu gi ả h y tươ g qu lạ ph t giữ h i ướ

- Tỷ gi hối o i thự là tỷ gi hối o i ó xét tươ g qu gi ả giữ h i ướ hoặ tươ g qu tỷ lệ lạ ph t giữ h i ướ

- Qu hệ giữ h i loại tỷ gi ày ượ thể hiệ qu h tí h s u:

Tỷ gi hối o i thự t = Tỷ gi hối o i d h ghĩ x Gi ướ goài / Gi i ị = Tỷ gi hối o i d h ghĩ x Tỷ lệ lạ ph t ướ goài / Tỷ lệ lạ ph t tro g ướ

b. Tỷ giá hối đoái song phƣơng và Tỷ giá hối đoái hiệu lực:

- Tỷ gi hối o i giữ h i ồ g ti ượ gọi là tỷ gi hối o i so g phươ g

- Tỷ gi hối o i hiệu lự là tỷ lệ tr o ổi giữ t ồ g ti X với hi u ồ g ti h ù g lú (thô g thư g là ồ g ti ủ bạ hà g thươ g ại lớ ) Tỷ gi ày ượ tí h dự

13

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

trê gi trị bì h quâ gi quy ủ tỷ gi so g phươ g giữ ồ g ti X với t g ồ g ti i Tỷ gi hối o i hiệu lự ũ g ó loại d h ghĩ và loại thự t

II.1.3. Vai trò của tỷ giá hối đoái:

- Thị trư g goại hối và tỷ gi hối o i ó g v i trò hí h tro g thươ g ại quố t vì ó ho phép gư i u và gư i b so s h gi ả ủ hà g hó sả xuất ở ướ h h u và u bả sả phẩ dị h vụ ở ướ h h u.

- Tỷ gi hối o i ó g v i trò hí h tro g thươ g ại quố t , ó ho phép hú g t so s h gi ả ủ hà g hó và dị h vụ sả xuất trê ướ h h u Gi hà g xuất hẩu ủ t ướ sẽ ượ tí h theo gi ủ ướ hập hẩu u bi t tỷ gi hối o i giữ ồ g ti ủ h i ướ “Khi ồ g ti ủ t ướ ất gi , gư i ướ goài hậ r rằ g, gi hà g xuất hẩu ủ ướ ày rẻ i, và gư i dâ tro g ướ hậ thấy hà g hập t ướ goài ắt lê Sự lê gi ó hiệu quả gượ lại: gư i ướ goài sẽ phải trả hi u hơ ho sả phẩ ủ ướ ày, và gư i dâ tro g ướ phải trả ít hơ ho hà g hó ủ ướ goài” Chí h vì i u ày à tỷ gi hối o i ượ sử dụ g ể i u ti t hí h s h huy hí h xuất hẩu h y hập hẩu hà g hó ủ t ướ

- Tỷ gi hối o i là gi ủ ồ g ti ướ ày ượ biểu hiệ qu ồ g ti ủ ướ h

- Đồ g ti ổ ị h và tỷ gi hối o i ó v i trò qu trọ g tro g hí h s h ti tệ, ó là ụ tiêu ủ hí h s h ti tệ à ọi quố gi u hướ g tới Đồ g ti ổ ị h và tỷ gi hối o i hợp lý sẽ tạo i u iệ ho việ duy trì, ở r g và ph t triể ối qu hệ i h t tro g ướ và quố tê, giúp ho i h t tro g ướ ó i u iệ h i hập hu vự và th giới gày à g ạ h ẽ hơ

th h

- Tỷ gi hối o i hịu t g ủ hi u hâ tố, tro g ó h i hâ tố qu trọ g hất là sứ u ủ ồ g ti và tươ g qu u g ầu goại tệ Khi lạ ph t t g, sứ u ồ g i tệ giả so với goại tệ, là ho tỷ gi hối o i ủ ồ g goại tệ so với i tệ t g (h y tỷ gi ồ g i tệ so với goại tệ giả ) và gượ lại N u ồ g i tệ giả , tỷ gi hối o i o ó t dụ g - Kí h thí h hoạt g xuất hẩu, hạ h hập hẩu, góp phầ t g thu goại tệ, ải thiệ to â - Với tỷ gi hối o i o sẽ huy hí h hập hẩu vố , i u hối, hạ h hoạt g huyể goại tệ r ướ goài, t quả là là ho sứ u ủ ồ g i tệ t g lê

II.1.4. Các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ giá hối đoái:

- Tỷ gi hối o i, tứ tỷ lệ tr o ổi giữ h i ồ g ti o h y thấp ựơ quy t ị h bởi lự lượ g thị trư g, u g và ầu Cu g goại tệ là lượ g goại tệ à thị trư g uố b r ể thu v i tệ Cầu goại tệ là lượ g goại tệ à thị trư g uố u vào bằ g ồ g i tệ

14

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

Gi ả goại tệ, tỷ gi hối o i ũ g ượ x ị h theo quy luật u g ầu hư ối với hà g ho thô g thư g Khi u g goại tệ lớ hơ ầu goại tệ sẽ là ho gi goại tệ giả , tứ tỷ gi hối o i t g Ngượ lại, hi ầu goại tệ lớ hơ u g goại tệ gi goại tệ sẽ t g, tứ tỷ gi giả , ở vị trí u g goại tệ bằ g ầu goại tệ x ị h trạ g th i â bằ g, hô g ó p lự là ho tỷ gi th y ổi T ó thể hì h du g ơ h hì h thà h tỷ gi ượ biểu thị t hi ó sự h h u v u g và ầu goại tệ Khi u g goại tệ lớ hơ ầu goại tệ, lượ g goại tệ à thị trư g ầ b r hi u hơ lượ g goại tệ ầ u vào, hi ó ó t số gư i hô g b ượ sẽ sẵ sà g b với ứ gi thấp hơ và là ho gi goại tệ trê thị trư g giả Tươ g tự, hi ầu lớ hơ u g, t số gư i hô g u ượ goại tệ sẵ sà g trả gi o hơ và gây sứ ép là gi goại tệ trê thị trư g t g Khi u g goại tệ bằ g ầu goại tệ, lượ g goại tệ à thị trư g ầ u ú g bằ g lượ g goại tệ ầ b là ho gi goại tệ hô g ổi, thị trư g â bằ g

- Chú g t ó thể thấy, tỷ gi hối o i trê thị trư g luô th y ổi Có rất hi u hâ tố t g gây r sự bi g ủ tỷ gi hối o i với hữ g ứ và ơ h h h u hư:

a. án cân thương mại: C â thươ g ại ủ t ướ là hê h lệ h giữ i gạ h xuất hẩu và i gạ h hập hẩu M t i h t hi xuất hẩu hà g ho và dị h vụ sẽ thu ượ goại tệ Để ti p tụ ô g việ i h do h, hà xuất hẩu phải b goại tệ lấy i tệ, u hà g ho dị h vụ tro g ướ xuất hẩu r ướ goài Trê thị trư g u g goại tệ sẽ t g, là tỷ gi hối o i giả Ngượ lại, hi hập hẩu hà g ho dị h vụ, hà hập hẩu ầ goại tệ ể th h to ho ối t và i u goại tệ trê thị trư g Hà h g ày là ầu goại tệ t g, tỷ gi hối o i t g T g ủ h i hiệ tượ g trê là gượ hi u tro g việ hì h thà h tỷ gi hối o i Tỷ gi hối o i uối ù g sẽ t g h y giả phụ thu vào ứ t g ạ h y u ủ hâ tố, ó hí h là â thươ g ại N u t ướ ó thặ g dư thươ g ại, u g goại tệ lớ hơ ầu goại tệ, tỷ gi hối o i sẽ giả , ồ g i tệ lê gi Khi thâ hụt thươ g ại, tỷ gi hối o i sẽ t g, ồ g i tệ giả gi

b. ầu tư ra nước ngoài: Cư dâ tro g ướ dù g ti u tài sả ở ướ goài, ó thể là ầu tư trự ti p (xây dự g hà y, thà h lập do g ghiệp ) h y ầu tư gi ti p ( u ổ phi u, tr i phi u ) Nhữ g hà ầu tư ày uố thự hiệ hoạt g i h do h trê ầ phải ó goại tệ Họ u goại tệ trê thị trư g, luồ g vố goại tệ hảy r ướ goài, tỷ gi hối o i sẽ t g Ngượ lại t ướ hậ ầu tư t ướ goài, luồ g vố goại tệ hảy vào tro g ướ , là ho u g goại tệ t g, tỷ gi hối o i giả Đầu tư r ướ goài rò g là hiệu số giữ luồ g vố hảy r và luồ g vố hảy vào t ướ Khi ầu tư r ướ goài rò g dươ g, luồ g vố hảy vào tro g ướ hỏ hơ dò g vố hảy r ướ goài, tỷ gi hối o i t g Tỷ gi hối o i sẽ giả tro g trư g hợp gượ lại, ầu tư r ướ goài rò g â Theo quy luật tối ưu ho , luồ g vố sẽ hảy ơi ào ó lợi hất, tứ là hiệu suất si h l i o hất M t i h t sẽ thu hút ượ luồ g vố ầu tư hi u hơ hi ó ó ôi trư g ầu tư thuậ lợi, hí h trị ổ ị h, ầu vào sẵ ó với gi rẻ, guồ l o g dồi dào ó t y gh , thị trư g tiêu thụ r g lớ , lãi suất o và sự thô g tho g tro g hí h s h thu hút ầu tư ướ goài ủ Chí h phủ

c. ạm phát ảnh hư ng đến tỷ giá hối đoái: Khi t ướ ó lạ ph t, sứ u ồ g i tệ giả , với tỷ gi hối o i hô g ổi, hà g ho dị h vụ tro g ướ ắt hơ trê thị trư g ứơ goài tro g hi hà g ho dị h vụ ướ goài rẻ hơ trê thị trư g tro g ứơ Theo quy luật u g ầu, ư dâ tro g ướ sẽ huyể s g dù g hà g goại hi u hơ vì gi rẻ hơ , hập hẩu

15

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

t g, ầu goại tệ t g, tỷ gi hối o i t g Tươ g tự vì t g gi , ư dâ ướ goài sẽ dù g ít hà g hập hẩu hơ Hoạt g xuất hẩu giả sút, u g goại tệ trê thị trư g giả , tỷ gi hối o i t g Như vậy lạ ph t ả h hưở g ả u g và ầu goại tệ theo hướ g t g gi goại tệ, t g g g p là ho tỷ gi hối o i t g h h hơ Trê thị trưò g ti tệ, lạ ph t là ồ g ti ất gi , gư i dâ sẽ huyể s g ắ giữ tài sả ướ goài hi u hơ , ầu goại tệ gi t g ẩy tỷ gi hối o i t g Tro g trư g hợp quố gi u ó lạ ph t thì hữ g t g trê sẽ phụ thu vào tỷ lệ lạ ph t tươ g ối giữ quố gi Quố gi ào ó tỷ lệ lạ ph t o hơ , ồ g i tệ quố gi ó sẽ ất gi t h tươ g ối và tỷ gi hối o i t g

d. c chênh lệch v l i su t giữa các nước: Nướ ào ó lãi suất ti gửi gắ hạ o hơ lãi suất ti gửi ướ h thì vố gắ hạ sẽ hảy vào hằ thu phấ hê h lệ h do ti lãi tạo r , do ó sẽ là ho u g goại tệ t g lê , tỷ gi hối o i sẽ giả xuố g.

e. âm l số đ ng, ch nh sách c a h nh h , u t n c a đ ng ti n: Ngư i dâ , hà ầu ơ, gâ hà g và tổ hứ i h do h goại tệ là t hâ trự ti p gi o dị h trê thị trư g goại hối Hoạt g u b ủ họ tạo ê u g ầu goại tệ trê thị trư g C hoạt g ó lại bị hi phối bởi y u tố tâ lý, ti ồ ũ g hư vọ g vào tươ g l i Đi u ày giải thí h tại s o, gi goại tệ hiệ tại lại phả h vọ g ủ dâ hú g tro g tươ g l i N u ọi gưòi vọ g rằ g tỷ gi hối o i sẽ t g tro g tươ g l i, ọi gư i ổ xô i u goại tệ thì tỷ gi sẽ t g g y tro g hiệ tại; Mặt h , gi goại tệ rất hậy ả với thô g ti ũ g hư hí h s h ủ hí h phủ N u ó ti ồ rằ g Chí h phủ sẽ hỗ trợ xuất hẩu, hạ h hập hẩu ể giả thâ hụt thươ g ại, ọi gư i sẽ ồ g loạt b goại tệ và tỷ gi hối o i sẽ giả h h hó g

- Tro g thự t , tỷ gi hối o i bị hi phối ồ g th i bởi tất ả y u tố trê với ứ ạ h y u h h u ủ t g hâ tố, tu vào th i gi và hoà ả h hất ị h Việ t h r i và lượ g ho ả h hưở g ủ t g hâ tố là việ là hô g thể C hâ tố trê hô g t h r i à t g tổ g hợp, ó thể t g ư g h y t h lẫ h u, ả h hưở g tỷ gi hối o i là ho tỷ gi hối o i luô bi g hô g g g

II.2. CH NH S CH T GI

II.2.1. Các hệ thống tỷ giá hối đoái:

II.2.1.1 Hệ thống tỷ giá cố định :

- Là tỷ gi à hí h phủ ồ g ý duy trì hả g huyể ổi ồ g ti tro g ướ với ồ g ti ướ goài Tứ là ọi gư i ó thể ổi goại tệ lấy i tệ hoặ ổi i tệ lấy goại tệ theo tỷ gi ố ị h à hí h phủ (NHTW) ô g bố Tùy trư g hợp à hí h phủ phải u h y b goại tệ ể giữ vữ g sự â bằ g u g ầu theo tỷ gi ã ấ ị h Có trư g hợp:

+ Trư g hợp tỷ gi ố ị h > tỷ gi â bằ g thị trư g: Lú ày ồ g i tệ ất gi so với goại tệ Cu g goại tệ t g, ầu goại tệ giả . Do ó hí h phủ phải tu g i tệ r ể u goại tệ vào hằ dự trữ goại t và ứ u g ti t g lê .

+ Trư g hợp tỷ gi ố ị h < tỷ gi â bằ g thị trư g: Lú ày ồ g i tệ o gi so với goại tệ Cầu goại tệ t g, u g goại tệ giả Do ó hí h phủ phải b goại tệ r và thu i tệ vào là t g u g goại tệ, tỷ gi hối o i ố ị h ượ duy trì

16

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

II.2.1.2. Hệ thống tỷ giá thả nổi:

- Hệ thống tỷ gi thả nổi tự do : Là tỷ gi ượ tự do bi g ể ạt ứ â bằ g ủ thị trư g goại hối Với tỷ gi hối o i thả ổi thì lượ g u g và lượ g ầu goại tệ bằ g h u Lú ày hô g ó sự thiệp ủ hí h phủ.

- Hệ thống tỷ gi thả nổi ó quả lý : Là ơ h tỷ gi thả ổi theo u g ầu thị trư g hư g hi ó sự d o g ạ h và h h ủ tỷ gi thị trư g thì hí h phủ sẽ thiệp bằ g h ấ ị h tỷ gi ố ị h.

II.2.2. Sự can thiệp của chính phủ trong hệ thống tỷ giá thả nổi có quản lý : *** do c a việc can thiệp vào thị trường ngoại hối:

Tro g thự t hô g ó t ồ g ti ào ượ thả ổi hoà toà , vì ó qu bất ổ ị h Tuy h tỷ gi hối o i ố ị h tạo r sự ổ ị h, so g việ thự hiệ biệ ph p hí h s h hằ giữ ho tỷ gi hối o i ố ị h tươ g ối hó h và tố é , và trê h t là h ày là ho hí h s h ti tệ trở ê vô hiệu lự Chí h vì th , hỉ t số ít ồ g ti trê th giới sử dụ g h tỷ gi hối o i ố ị h Hầu h t ồ g ti trê th giới sử dụ g h tỷ gi thả ổi, hư g hí h phủ sẽ thiệp ể tỷ gi hô g hoà toà phả ứ g theo thị trư g Đặ biệt là v i trò qu trọ g ủ Ngâ hà g tru g ươ g ối với thị trư g tỷ gi hư hiệ y. Ngâ hà g tru g ươ g v ó g v i trò là gư i tổ hứ , quả lý i u hà h v trự ti p th gi gi o dị h hằ thự thi hí h s h ti tệ, hí h s h tỷ gi

II.2.2.1. an thiệp trực tiếp:

a Chế độ tỷ giá cố định:

- Tro g h tỷ gi ố ị h, hí h phủ duy trì hả g huyể ổi ủ ồ g ti tại ứ tỷ gi ố ị h M t ồ g ti ượ xe là ó thể huyể ổi u gâ hà g tru g ươ g sẽ sẵ sà g u hoặ b ồ g ti ó với số lượ g bất hi ọi gư i o g uố tr o ổi theo tỷ gi ố ị h

SS

B

A

C

- Sự thiệp ủ gâ hà g tru g ươ g vào thị trư g goại hối:

E

D

DD1

DD

DD2

Số ồ g USD

Tỷ gi VND/USD e1

17

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

- Giả sử rằ g h tỷ gi ượ ố ị h tại e1 ây là trạ g th i â bằ g ủ thị trư g tự do tại iể với ư g u g ồ g USD là SS, và ư g ầu ồ g USD là DD Khô g i u hay b ồ g USD ho gâ hà g tru g ươ g Thị trư g tự â bằ g à hô g ầ sự hỗ trợ ào h

- Khi ầu ồ g USD là DD1, tại ứ tỷ gi ố ị h e1, thì sẽ ó dư ầu USD t lượ g là C, ể eo tỷ gi ố ị h e1, gâ hà g tru g ươ g phải u g r thị trư g t lượ g C ồ g USD thu v ồ g VND

- Khi ầu ồ g USD là DD2 thì gâ hà g sẽ b dự trữ goại hối, (sẽ u v E ồ g USD ể bù ho lượ g u g dôi r E ) và thu v ồ g USD

- Khi ầu USD là DD thì tự thị trư g ã â bằ g tại tỷ gi e1, và do vậy hô g ầ tới sự thiệp ủ gâ hà g

- Tro g h tỷ gi ố ị h, â th h to hô g hất thi t phải bằ g Khi ó thâ hụt, tổ g luồ g vố i r sẽ lớ hơ tổ g luồ g vố i vào (b o gồ ả tài hảo vã g l i và tài hoả vố )

- Khi ó thâ hụt, u g ồ g USD r thị trư g goại hối (phả h hập hẩu và u tài sả ướ goài) lớ hơ ầu ồ g USD (phả h xuất hẩu và b tài sả ho ướ goài) Thâ hụt â th h to hí h bằ g ứ dư u g ồ g USD trê thị trư g goại hối

- Để duy trì tỷ gi ố ị h, gâ hà g tru g ươ g â ối số dư u g ồ g USD bằ g h u t lượ g ồ g USD tươ g ứ g Nó sẽ giả dự trữ goại hối, b VND ể u USD

Cán cân thanh toán và chế độ tỷ giá:

Tỷ giá cố định Tỷ giá thả nổi

Tài hoả vã g l i Tài hoả vã g l i

+ Tài hoả vố + Tài hoả vố

+ Tài hoả tài hí h + Tài hoả tài hí h

= ( - Tài trợ hí h thứ ) = 0

= T g dự trữ goại hối = ( - Tài trợ hí h thứ )

= T g dự trữ goại hối

- Khi ó thặ g dư â th h to , hí h phủ thiệp vào thị trư g goại hối thô g qu việ u dự trữ goại hối Khi ó thâ hụt â th h to , dự trữ phải ượ b r

b Chế độ tỷ giá thả nổi:

18

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

N u tỷ gi thả ổi hoà toà thì sẽ hô g ó bất t sự thiệp ào ủ hí h phủ vào thị trư g goại hối Dự trữ goại hối sẽ giữ guyê Tỷ gi sẽ ượ tự do i u hỉ h ể â bằ g giữ u g và ầu ồ g USD, ồ g VND trê thị trư g

c Chế độ tỷ giá thả nổi có quản lý:

- Ngâ hà g tru g ươ g ó thể thiệp ể bù ắp ho hữ g th y ổi h h và ạ h ủ u g và ầu tro g gắ hạ , hư g tỷ gi sẽ dầ ượ tự i u hỉ h v trạ g th i â bằ g ủ ó tro g th i gi dài hơ

II.2.2.2 an thiệp gián tiếp th ng qua các ch nh sách c a ch nh ph :

a Chính sách tài chính trong nƣớc:

S-I

E

ε Tỷ gi hối o i thự t

Tỷ gi hối o i thự t â bằ g

NX(ε)

Đi u gì xảy r với tỷ gi hối o i thự t u hí h phủ giả ti t iệ quố dâ bằ g h t g hi tiêu ủ ì h hoặ giả thu ?

NX

Xuất hẩu rò g

Tỷ giá hối đoái thực tế đƣợc quy định bởi giao điểm của đƣờng thẳng đứng biểu diễn chênh lệch giữa tiết kiệm và đầu tƣ, và đƣờng xuất khẩu ròng dốc xuống Tại điểm này, số lƣợng USD cung ứng cho đầu tƣ nƣớc ngoài ròng bằng nhu cầu về đô la cho xuất khẩu ròng về hàng hóa dịch vụ

- Đư g biểu diể ối qu hệ giữ xuất hẩu rò g và tỷ gi hối o i thự t dố xuố g vì tỷ gi hối o i thự t thấp là ho hà g i tươ g ối rẽ

- Đư g biểu diễ hê h lệ h giữ ti t iệ và ầu tư (S - I) là ư g thẳ g ứ g, vì ả ti t iệ vả ầu tư u hô g phụ thu vào tỷ gi hối o i thự t

- Gi o iể ủ ư g ày quy ị h tỷ gi hối o i â bằ g

- Tại ứ tỷ gi hối o i thự t â bằ g, ứ u g v ô l hiệ ó ể phụ vụ ho ầu tư ướ goài rò g bằ g hu ầu v ô l ủ gư i ướ goài uố u xuất hẩu rò g ủ hú g t

19

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

- Chí h s h tài hí h tro g ướ : biệ ph p ti t iệ ày là giả (S – I) và bởi vậy ũ g là giả NX Sự ắt giả ti t iệ gây r thâ hụt thươ g ại

- Sự th y ổi hí h s h là ho ư g (S – I) dị h huyể s g tr i, u g v ô l phụ vụ ho ầu tư ướ goài rò g giả xuố g Mứ u g thấp hơ là ho tỷ gi hối o i thự t t g lê – tứ ồ g ô l trở ê ó gi trị o hơ Vì gi trị ủ ồ g ô l t g, hà g i ị trở ê tươ g ối ắt hơ so với hà g goại Đi u ày là ho xuất hẩu giả và hập hẩu t g

S2-I

S1-I

Tác động của chính sách tài chính mở rộng trong nƣớc tới tỷ giá hối đoái thực tế:

ε

Tỷ gi hối o i thự t

ε2

NX(ε)

NX1

NX2

Xuất hẩu rò g

Chính sách tài chính mở rộng trong nƣớc làm giảm tiết kiệm quốc dân, dẫn tới sự giảm sút của cung về đô la và làm tăng tỷ giá hối đoái thực tế cân bằng ε1

NX

b Chính sách tài chính ở nƣớc ngoài:

 Đi u giả xảy r với tỷ gi hối o i thự t u hí h phủ ở ướ go i gi t g hi tiêu ủ ì h hoặ giả thu ?

- Sự th y ổi ày là giả ứ ti t iệ th giới và t g lãi suất th giới Sự gi t g lãi suất th giới là giả ầu tư tro g ướ , dẫ tới ả (S - I) và NX u t g Đi u ày hà ý lãi suất th giới t g, tạo r thặ g dư thươ g ại

S - I(r*1)

S - I(r*2)

Tác động của chính sách tài chính mở rộng ở nƣớc ngoài với tỷ giá hối đoái thực tế:

ε

Tỷ gi hối o i thự t

ε1

NX(ε)

ε2

NX1

NX2

Xuất hẩu rò g

Chính sách tài chính mở rộng ở nƣớc ngoài làm giảm tiết kiệm thế giới, do đó làm giảm đầu tƣ trong nƣớc Tình trạng giảm đầu tƣ làm tăng cung về đô la, dẫn tới sự suy giảm tỷ giá hối đoái thực tế cân bằng NX

20

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

- Sự th y ổi hí h s h là dị h huyể ư g (S – I) thẳ g ứ g s g phải và t g u g v ô là phụ vụ ho ầu tư ướ goài rò g Tỷ gi hối o i thự t â bằ g giả xuố g Tứ là, ồ g ô l giả gi và hà g i trở ê tươ g ối rẻ so với hà g goại

II.2.2.3. an thiệp gián tiếp th ng qua các hàng rào c a ch nh ph :

a Khuyến khích đầu tƣ:

 Đi u gì xảy r với tỷ gi hối o i thự t u hu ầu v ầu tư tro g ướ t g lê ? Ví dụ: Quố h i thô g qu hí h s h iễ thu ầu tư?

S-I2

S-I1

- Tại ứ thu suất th giới ho trướ , việ t g hu ầu ầu tư I là ho ả (S – I) và NX u giả Đi u ó ó ghĩ là hu ầu ầu tư t g gây r thâ hụt thươ g ại

ε

Tỷ gi hối o i thự t

NX(ε)

NX2

NX1

NX

Xuất hẩu rò g

ε2 Nhu cầu đầu tƣ tăng làm tăng lƣợng đầu tƣ trong nƣớc Vì vậy, nó làm giảm (S – I), qua đó làm giảm mức cung tiền và làm tăng tỷ giá hối đoái thực tế cân bằng ε1

- Sự gi t g hu ầu ầu tư là dị h huyể ư g (S – I) s g tr i, dẫ tới sự suy giả ủ u g v ô là phụ vụ ho ầu tư ướ goài rò g Tỷ gi hối o i thự t â bằ g t g lê Do ó, hi hí h s h iễ thu ầu tư là ho ầu tư trở ê hấp dẫ hơ và ũ g là số ti ầ thi t ể thự hiệ hữ g dự ầu tư ày trở ê ó gi trị hơ Sự t g gi ủ ồ g ti là ho hà g i trở ê tươ g ối ắt hơ so với hà g goại và i u ày là giả xuất ẩu rò g

b Thay đổi Chính sách thƣơng mại:

- Chí h s h thươ g ại là hí h s h ượ hoạ h ị h ể t g trự ti p vào hối lượ g hà g hó và dị h vụ xuất hẩu hoặ hập hẩu

S-I

- Chí h s h thươ g ại thự hiệ dưới hì h thứ bảo h sả xuất tro g ướ hỏi sự ạ h tr h ủ ướ goài bằ g hì h thứ h thu hà g hập hẩu (thu qu ) hoặ hạ h số lượ g hà g hó và dị h vụ ho phép hập hẩu (hạ gạ h)

ε

Tỷ gi hối o i thự t

ε2

NX(ε)2

ε1

NX(ε)1

NX

NX1 = NX2 Xuất hẩu rò g

Chính sách bảo hộ mậu dịch, ví dụ: cấm nhập khẩu ôtô, làm tăng nhu cầu về xuất khẩu ròng qua đó là tăng tỷ giá hối đoái thực tế

21

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

Tác động của chính sách bảo hộ mậu dịch tới tỷ giá hối đoái thực tế:

 Đi u gì xảy r u hí h phủ ấ hập hẩu (ví dụ ôtô)?

- Tại ọi ứ tỷ gi hối o i thự t ho trướ , hập hẩu bây gi giả xuố g và xuất ẩu rò g t g lê Do ó, ư g xuất hẩu rò g dị h huyể r phí goài Tại trạ g th i â bằ g ới, tỷ gi hối o i thự t o hơ và xuất hẩu rò g hô g th y ổi

- Tro g ô hì h ày, hí h s h bảo h thươ g ại hỉ là t g tỷ gi hối o i thự t Sự t g gi hà g i so với hà g goại ó xu hướ g là giả xuất hẩu rò g ể bù lại phầ gi t g xuất hẩu rò g do hí h s h hạ h thươ g ại trự ti p gây r Chí h s h thươ g ại hô g là th y ổi ả ti t iệ và ầu tư, ó ũ g hô g là th y ổi â thươ g ại

- C hí h s h bảo h t g hối lượ g thươ g ại Vì tỷ gi hối o i thự t t g, hà g hó và dị h vụ hú g t sả xuất tươ g ối ắt hơ so với hà g hó và dị h vụ ướ goài Do ó hú g t xuất hẩu ượ ít hơ ở trạ g th i â bằ g ới Vì xuất hẩu rò g hô g th y ổi, hú g t ầ hập hẩu ít hơ Như vậy hí h s h bảo h ậu dị h là giả ả hối lượ g hập hẩu lẫ hối lượ g xuất hẩu

22

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

CHƢƠNG II:

THỰC TRẠNG THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI VI T N M

I.

I I N Đ NG THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI TH GI I TRONG N M 2010:

Tạp hí ti tệ Châu Âu ã ti hà h t u hảo s t với 7 6 tổ hứ v tì h hì h gi o dị h goại hối toà ầu tro g K t quả u i u tr thư g iê v lĩ h vự i h do h goại hối toà ầu ủ tạp hí Ti tệ hâu Âu (Euro o ey) ã ho thấy việ ạ h tr h gày à g hố liệt hơ trê thị trư g ày Tuy hiê , ó vẫ ti p tụ là guồ lợi huậ dồi dào ho gâ hà g lớ tro g th i khủng hoả g tài hí h và v s u ày Ngâ hà g Deuts he ủ Đứ hẳ g ị h vị trí dẫ ầu ủ ì h tro g thứ s u liê ti p UBS hịu ứ g ở vị trí thứ h i và theo s u ó là B r l ys C pit l Citi vượt qu RBS ể duy trì vị trí thứ tư ủ ì h tro g bả g x p hạ g Tro g rất hi u , u i u tr ã ho thấy rằ g hỉ ó t số ít gâ hà g hà g ầu v gi o dị h goại hối gày à g ủ g ố v i trò ủ ì h và gi t g thị phầ Tuy nhiên, trong năm 2010, xu thể này đã bị đảo ngƣợc Tro g u hảo s t, thị phầ ủ b gâ hà g hà g ầu hỉ hi 4 ,44%, ò số ày là 45,99% tro g 9 Tì h trạ g tươ g tự ũ g xảy r với top 5 gâ hà g hà g ầu, hi thị phầ ủ gâ hà g ày giả t 6 ,5% xuố g ứ 54,63% Tuy hiê , gâ hà g top s u lại i h do h tốt tro g y Thị phầ ủ gâ hà g t vị trí thứ 6 thứ ã t g t 8, 8% lê ,53% Tổ g hối lượ g gi o dị h ủ gâ hà g ứ g ầu hi 77, 6% toà thị trư g và tro g u i u tr 9 o số ày lê 79,68% Morg St ley ã th y th vị trí ủ BNP P rib ss ể gi hập vào i gũ gâ hà g hà g ầu ặ dù thị phầ ủ gâ hà g ày hỉ hỉ h hơ so với gâ hà g ủ Ph p hoả g , % C “t y hơi” ựu tro g lĩ h vự ày g ó xu hướ g ở r g thị trư g gi o dị h thươ g ại iệ tử, thị trư g ày hiệ g hi hơ 5 % tổ g gi o dị h toà ầu Tro g thị trư g ày, tro g hi thị phầ ủ Deuts he, B r l ys và UBS giả t 7 ,56% xuố g 57,65% thì gâ hà g ò lại tro g top lại gi t g thị phầ ủ ì h t 9,43% lê 7,6 % K t quả hảo s t ày ho thấy, vị th ủ gâ hà g ựu tro g thị trư g gi o dị h iệ tử hô g ượ hư họ o g ợi Như vậy, việ ạ h tr h trê thị trư g ày ó thể hố liệt hơ

23

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

Dưới ây là d h s h gâ hà g hà g ầu tro g thị trư g gi o dị h goại hối 2009 & 2010:

Thứ tự Năm Năm

1 Deutsche Bank Deutsche Bank

2 UBS UBS

3 Barclays Capital Barclays capital

4 Citi RBS

5 RBS Citi

6 JPMorgans JPMorgans

7 HSBC HSBC

8 Credit Suisse Goldman Sachs

9 Goldman Sachs Credit Suisse

10 Morgan Stanley BNP Paribas

Ngoài r , ó t số gâ hà g hô g thu top ã ó sự ti triể rõ rệt Tro g ó phải ể gâ hà g Mo tre l, gâ hà g ày ã t g trưở g goại ụ là ho thị phầ ủ họ t thứ 43 lê vị trí thứ 3 Cũ g theo u hảo s t ủ Euro o ey, tổ g hối lượ g gi o dị h ã giả hẹ tro g y t 75,3 tỉ ô l xuố g ò 67,3 tỉ ô l

I Ự O U TH CỦ THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI TH GI I TRONG N M 2011: Theo bài viết đăng ngày 17/1/2011; Đàm Nhã Linh – Viện trƣởng Viện Nghiên cứu Đầu tƣ Ngoại hối Trung Quốc, đã đƣa ra 6 xu thế lớn dự báo sẽ xuất hiện trên thị trƣờng tài chính toàn cầu năm 2011, trong đó dự báo đầu tiên là xu thế đ ng USD m t giá trên thị trường ngoại hối ngà càng lớn.

Thị trư g ti tệ th giới sẽ ti p tụ lấy sự i u hỉ h hí h ủ ồ g USD là ị h hướ g Chí h s h tổ g thể ồ g USD sẽ ó thể ti p tụ dù g việ ph gi ể ối diệ với thị trư g ti tệ th giới Ti trì h ph gi là t hỉ tiêu the hốt ể i u hỉ h ứ gi và ơ sở tỷ gi hối o i toà ầu Chỉ số ồ g USD trê thị trư g goại hối sẽ xuất hiệ bi g lớ giữ ứ 9 iể và 7 iể Đồ g USD sẽ ph gi hoặ t g gi g tí h hu , theo gi i oạ , h h và li h hoạt

24

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

N , tiêu iể ủ thị trư g tài hí h ằ ở hỗ: ó h y hô g sự bứt ph và huyể bi ủ hí h s h lãi suất Dự i FED sẽ ư r hữ g th y ổi g tí h phươ g hướ g vào quý II hoặ s u quý II/

N u i h t Mỹ t g trưở g thuậ lợi thì FED sẽ lập tứ ẩy h h ti và hịp i u hỉ h lãi suất M t hà ầu tư ổi ti g th giới ho rằ g lãi suất ủ Mỹ sẽ t g lê “ hư gió” tới ứ rất o

Theo hà ầu tư ày, hỉ tiêu gi ả hà g hó là dữ liệu g tí h tiêu hí ối với sự th y ổi ủ hí h s h ti tệ K t quả việ ồ g USD ất gi và gi hà g hó t g lê ã gây r sự th y ổi v hí h s h ti tệ th giới

II. :

Thị trư g goại tệ VN tro g th i gi qu luô tồ tại so g so g h i thị trư g: thị trư g hí h thứ , b o gồ hoạt g gi o dị h ủ thị trư g goại tệ liê gâ hà g và thị trư g u b goại tệ giữ TCTD và thị trư g tự do h y ò gọi là thị trư g hợ e Sự tồ tại ủ thị trư g hợ e ã ó hữ g t g tiêu ự tới u g ầu goại tệ ủ i h t

Thị trư g liê Ngâ hà g là t ạ g lưới qu hệ Ngâ hà g ại lý, tro g ó Ngâ hà g Thươ g Mại lớ ở tài hoả ti gửi th h to tại Ngâ hà g h – ượ gọi là tài hoả Ngâ hà g ại lý.

Hệ thố g tài hoả Ngâ hà g ại lý giúp thị trư g hối o i hoạt g hiệu quả Trọ g tâ ủ thị trư g hối o i là thị trư g liê Ngâ hà g Nó là thị trư g lớ hất tài hí h lớ hất th giới hiệ y xét ả v do h số, tỷ trọ g và hả g si h lợi huậ Khô g thể hì h du g t thị trư g hối o i à hô g ó Ngâ hà g th gi , việ luâ huyể vố trê thị trư g ti tệ quố t hủ y u ượ hì h thà h t việ di huyể goại tệ thu dự trữ lưu g do Ngâ hà g trự ti p ắ giữ và i u hà h i h do h.

Ngày / / 994, Thố g ố NHNN ã b hà h Quy t i h 3/QĐ-NH thà h lập Thị trư g goại tệ liê gâ hà g (I terb ) và b hà h Quy h tổ hứ và hoạt g ủ I terb , h dấu bướ goặt lị h sử tro g qu trì h hì h thà h và ph t triể ủ thị trư g goại hối Việt N theo huẩ ự quố t Đây là ơi u b goại tệ giữ NHTM, tro g ó NHNN ó g v i trò là gư i u b uối ù g thiệp trê thị trư g ày Tỷ gi hì h thà h trê thị trư g ày do NHNN ô g bố hà g gày là ơ sở ể TCTD ư r ứ tỷ gi ụ thể u b với h h hà g theo biê quy ị h Do phụ thu hư vậy ê tỷ gi trê thị trư g ũ g é li h hoạt và rất ít ó t dụ g i u hỉ h tỷ gi ủ thị trư g hô g hí h thứ C g với t số tồ tại ủ thị trư g, ặ biệt là việ u b thiệp ủ NHNN é li h hoạt, hi u hi ẻ b hô g ó gư i u , ê thự t hối lượ g gi o dị h goại tệ trê thị trư g ày hô g hi u Nhi u NHTM là thà h viê hư g hô g th gi thị trư g

25

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

II THỰC TRẠNG T GI NH QU N LI N NG N H NG TỪ Đ N N : II.1.1. Thời k 1994 – 2000: tỷ gi ượ hì h thà h trê ơ sở tỷ gi liê gâ hà g. Thà h lập thị trư g goại tệ liê gâ hà g ( / / 994) ó qui ô lớ hơ , hoạt g li h hoạt hơ ê tỷ gi hối o i gày à g phả h ầy ủ hơ qu hệ u g ầu thị trư g. II.1.1.1. 1994 - 1996:

N i h t i vào ph t triể ổ ị h, gắ li với ơ h tỷ gi eo giữ ồ g USD t h tươ g ối ứ g hắ

Tỷ gí tại NHTM d o g tro g biê +/- ,5% tỷ gi ô g bố Th g / 6, biê ượ ới r g t thấp hơ +/- ,5% lê +/- 1%

Tỷ gi ượ giữ ổ ị h ở ứ VNĐ/USD

II.1.1.2. 1997-2000:

h hưở g ạ h ẽ ủ u hủ g hoả g tài hí h Châu , gắ li với sự hê h lệ h lớ giữ tỷ gi hí h thứ và tỷ gi thị trư g tự do, thị trư g goại hối rơi vào tì h trạ g ầu ơ, tí h trữ goại tệ, ầu goại tệ luô lớ hơ u g Tro g h i 997- 998, hà ướ ã b lầ hủ g i u hỉ h tỷ gi VND/USD và phải ới r g biê tỷ gi hoặ hí h thứ ph gi , là ho VNĐ ất gi ạ h ẽ so với th i iể trướ ó.

+ 997 – 998: Biê tỷ gi tại NHTM ượ ới r g t +/- % lê +/-5% (02/1997) và t +/-5% lê +/- % ( 3/ / 997) và s u ó ượ i u hỉ h xuố g hô g qu 7% (07/08/1998)

Tỷ gi ượ i u hỉ h lê 8 VNĐ/USD ( 6/ / 998) và 998VNĐ/USD ( 7/ 8/ 998)

+ 1999 – 2000: Kể t gày 6/ / 999, gâ hà g hà ướ hấ dứt tỷ gi hí h thứ và giả biê gi o g tỷ gi xuố g ò , % T ó, tỷ gi ượ gâ hà g hà ướ ô g bố theo tỷ gi gi o dị h bì h quâ trê thị trư g liê gâ hà g ủ ồ g Việt N so với ồ g ô l Mỹ Đi u ày ó ý ghĩ rất lớ vì ó huyể t ơ h tỷ gi x ị h t h hủ qu duy ý hí ủ NHNN s g t ơ h tỷ gi x ị h h h qu hơ theo qu hệ u g ầu, ó là ơ h tỷ gi thả ổi ó i u ti t Biệ ph p trê ã góp phầ ổ ị h tỷ gi trê thị trư g hí h thứ và thị trư g tự do, tạo i u iệ ho thị trư g goại tệ liê gâ hà g hoạt g sôi ổi Tuy hiê tí h ho tới y thì “ tí h li h hoạt” vẫ ò ượ h gi là hư o

Tỷ gi ượ giữ ổ ị h ở ứ 4 VNĐ/USD

26

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

II.1.1.3. ác đ ng đến n n kinh tế: -Cuối gi i oạ tro g th i xảy r hủ g hoả g tài hí h ở hu vự , tỷ gi t g lê do i u hỉ h ủ hí h phủ là ể t g sứ ạ h tr h ủ hà g hó Việt N .

-Việ tỷ gi ủ Việt N hô g t g qu h h hư ủ ướ h tro g hu vự ã ó t g tí h ự vì hô g tạo tâ lý ho g g ho gư i dâ , hô g gây r t sứ ép lớ lê ợ ướ goài và hô g gây thiệt hại ho hập hẩu II.1.2. Từ 2001 đến nay: thả ổi ó i u ti t

II.1.2.1. hời k 2001-2007:

Tươ g tự gi i oạ 994- 996, tỷ gi trê thị trư g tự do ổ ị h theo s t với tỷ gi hí h thứ Nguyê hâ là gi i oạ 997 – tỷ gi hí h thứ ã ượ t g liê tụ và uối gi i oạ ã g g bằ g với tỷ gi thị trư g tự do.

Tỷ gi ượ i u hỉ h t ứ 4 VNĐ/USD lê 6 VNĐ/USD 2007

Biê tỷ gi tại NHTM ượ i u hỉ h lê ứ +/- , 5% (t / 7/ 31/12/2006) Đối với goại tệ h hô g phải là USD, NHTM ượ quy hủ g tự ị h tỷ gi giữ VND và goại tệ ó Ngày 7/ / 6, Việt N ượ t ạp vào Tổ hứ Thươ g ại Th giới -WTO, hí h s h i u hà h tỷ gi ủ Ngâ hà g Nhà ướ ã ó hữ g th y ổi g ể

Ngày / / 7, NHNN ã ới r g biê tỷ gi goại tệ t + , 5% lê + ,5% so với tỷ gi liê gâ hà g Việ i u hỉ h ày ượ ho là ở ư g ho sự giả gi ủ VND so với USD

Cù g với hữ g th y ổi tro g việ ới lỏ g biê , NHNN Việt N ã ho phép sử dụ g t số ô g ụ ho ổi goại tệ giữ NHNN Việt N và NHTM, góp phầ i u hỉ h tì h trạ g bất hợp lý v huy g và sử dụ g vố VND và goại tệ ủ NHTM

Ngoài r , ể giải quy t hu ầu goại tệ hợp lý và phò g g rủi ro tỷ gi ủ do h ghiệp tro g ướ , NHNN Việt N ã ho p dụ g thí iể ghiệp vụ quy họ và NHTM ổ phầ Xuất Nhập Khẩu Việt N (Exi b ) thự hiệ thí iể ghiệp vụ ày

II.1.2.1. n m 8 đến na :

Cu hủ g hoả g i h t toà ầu, lặp lại ặ iể ủ hu 1997 - 2000

Ngày hiệu lực 12/02/2011 11/02/2011 10/02/2011 08/02/2011 20/08/2010 Tỷ giá 20,713.00 20,693.00 18,932.00 18,932.00 18,932.00 Ngày hiệu lực 09/01/2009 15/10/2008 04/(cid:13)0/2008 01/10/2008 28/09/2008 Tỷ giá 16,973.00 16,610.00 16,610.00 16,570.00 16,610.00

27

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

01/09/2008 16,973.00

18,544.00 18,544.00 19/08/2010 05/03/2010

Nguồ : Hải qu Việt N http://www.customs.gov.vn/Lists/TyGia/TraCuu.aspx

a) Năm 8:

Đ g th i ới hất t phí Ngâ hà g Nhà ướ hằ iể so t lạ ph t tro g 8 là quy t ị h ới r g biê tỷ gi VND/USD t +/- ,5% lê +/- ,75% g y tro g hữ g gày uối 7 hằ t g hả g th h hoả ho thị trư g và t g ư g sự li h hoạt ủ tỷ gi N 8 là ầy bi g với tỷ gi hối o i với hữ g ả h hưở g t y u tố vĩ ô, u g ầu goại tệ M t ti lệ ới hư t g xảy r tro g lị h sử là biê tỷ gi ượ i u hỉ h 5 lầ , t ật dày hư t g ó

i) iai đoạn t 1/ 1 – 25/03/2008: Tỷ gi liê tụ giả dưới gi sà

Tỷ gi USD/VND liê gâ hà g liê tụ giả t 6 ồ g xuố g 5 96 ồ g, ứ thấp hất là 5 56 ồ g Cò Tỷ gi Thị trư g tự do gi o g t 5 7 – 6 ồ g. Nguyê hâ :

- Đầu lượ g i u hối v lớ - C hà ầu tư dự i VND sẽ t g gi so với USD, g thê việ hê h lệ h lãi suất giữ VND với USD, ê NĐT ẩy ạ h b USD huyể s g VND

- Tro g gi i oạ ày, Chí h Phủ và NHNN ẩy ạ h thự hiệ i h lạ ph t bằ g h t g lãi suất ơ bả t 8, 5% ( / 7) lê 8,75% ( / 8), NHNN hô g u USD, t g biê tỷ gi USD/VND t ,75% lê % gày / 3/ 8

ii) iai đoạn (t 26/03 –16/07/2008):

T g với tố hó g ặt tạo ơ sốt USD trê ả thị trư g liê gâ hà g lẫ thị trư g tự do

Tro g gi i oạ ày, tỷ gi t g dầ u và t g t t g ạ h t giữ th g 6, ỉ h iể lê 9 4 ồ g/USD vào gày 8/ 6, h hơ 6 ồ g so với ứ trầ , ò trê TTTD o

28

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

hơ hoả g - 5 ồ g, s u ó dịu lại hiNHNN ới biê t % lê +/- %( 7/6) và iể so t hặt bà thu ổi

Nguyê hâ :

- Nguyê hâ USD t g ạ h tro g gi i oạ ày hủ y u do tâ lý bất ổ ủ do nh ghiệp và gư i dâ hi thấy USD t g h h dẫ trạ g th i g goại tệ ủ giới ầu ơ Nhu ầu u goại tệ trả hoả ợ ủ ả DN xuất và hập hẩu hạ o; T g hập hẩu và g do hê h lệ h lớ giữ gi và g tro g ướ và quố t

- Nhà ĐTNN bắt ầu rút vố hỏi Việt bằ g việ b tr i phi u CP hi lo gại v tì h hì h i h t và do tì h hì h th h hoả thấp trê thị trư g th giới ẩy hu ầu u USD huyể vố v ướ lê o (b rò g ,86 tỷ USD)

- Cu g goại tệ thấp do NHNN hô g ho phép ho v y goại tệ ối với do h ghiệp xuất hẩu (theo quy t ị h số 9/ 8/QĐ, NHNN hô g ho phép v y ể hi t hấu b hứ g t xuất hẩu, v y thự hiệ dự sả xuất xuất hẩu) giả hiệ tượ g do h ghiệp xuất hẩu v y goại t b lại trê thị trư g

iii) iai đoạn 3 (t 17/ 7 –15/10/2008): Giả ạ h và dầ i vào bì h ổ

Tỷ gi giả ạ h t 9 4 ồ g/USD xuố g 6 4 ồ g/USD và gi o dị h bì h ổ qu h ứ 6 6 ồ g tro g gi i oạ t th g 8 – th g

Nguyê hâ :

- Nh ó sự thiệp ịp th i ủ NHNN, ơ sốt USD ã ượ hặ ứ g Nhậ thấy tì h trạ g sốt USD ã ở ứ b o g, lầ ầu tiê tro g lị h sử, NHNN ã ô g h i ô g bố dự trữ goại hối quố gi ,7 tỷ USD hi thô g ti trê thị trư g ho rằ g USD g trở ê h hi m.

- Đồ g th i lú ày, NHNN ã b hà h t loạt hí h s h hằ bì h ổ thị trư g goại tệ hư iể so t hặt ại lý thu ổi goại tệ ( ấ u b goại tệ trê thị trư g tự do hô g g ý với NHTM), ấ u b USD thô g qu goại tệ h ể l h biê , ấ hập hẩu và g và ho phép xuất hẩu và g; b goại tệ thiệp thị trư g thô g qu NHTM lớ

iv) iai đoạn 4 (t 16/1 đến hết n m 8): tỷ gi USD t g trở lại

Tỷ gi USDVND t g t g t trở lại t ứ 6 6 lê ứ o hất là 6 998 s u ó giả hẹ Gi o dị h ằ tro g biê tỷ Tuy hiê u g hạ h , tro g hi ầu goại tệ vẫ lớ Ngày 7/ / 8 NHNN t g biê t % - 3%, t g lê 7 44 VND/USD

Nguyê hâ :

- Tro g hoả g th i gi t th g - th g , hà ầu tư ướ goài ẩy ạ h việ b r hứ g ho tro g ó b tr i phi u (7 triệu USD), ổ phi u ( triệu USD) Nhu

29

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

ầu u goại tệ ủ hối hà ầu tư ướ goài t g o hi uố ả bảo th h khoả ủ tổ hứ tại hí h quố Nhu ầu u USD ủ gâ hà g ướ goài ũ g t g ạ h ( hoả g 4 triệu USD/ gày) - Cầu USD t g o do NHNN hô g ho phép hập hẩu và g, thì hu ầu hập lậu và g à g t g là t g ầu USD (USD là ồ g ti hí h dù g ể th h to )

b) Năm :

Tỷ gi USD/VNĐ lại ti p tụ t g à t g tro g 4 th g ầu , ặ biệt s u hi NHNN thự hiệ ới r g biê tỷ gi lê +/-5% hi ho tỷ gi goại tệ liê NH ã ó ợt t g t bi và gi o dị h trê TTTD ti s t ứ 9 3 ồ g/USD, giả dầ và ổ ị h qu h ố 8 5 ồ g/USD

Nguyê hâ :

- Hiệ tượ g g giữ goại tệ h gi lê ủ gư i dâ - Có hiệ tượ g DN v y USD tuy hư trả ợ hư g ã u sẵ USD ể giữ vì sợ tỷ gi sẽ t g Chí h lượ g ặt u hi u ủ DN hi ầu goại tệ t g Ngoài r , do tâ lý bất ổ ủ ả DN và gư i dâ hi tỷ gi t g h h dẫ tới hiệ tượ g g giữ goại tệ

- Do t g ủ hí h s h hỗ trợ lãi suất ho DN bằ g ti ồ g, do lãi suất v y ti ồ g thấp, phạ vi và th i gi v y ượ ở r g theo hủ trươ g ủ hí h phủ ê t số DN ó goại tệ ó xu hướ g hô g uố b goại tệ và hỉ uố v y ti ồ g Đây là t g thi u tí h ự hô g o g uố hi triể h i gói í h ầu

c) Năm

30

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

ảng : Đồng US so với VN (nguồn VIBbank TP Hồ Chí Minh)

Tro g , NHNN ã lầ t g tỷ gi USD/VND

i) ần 1: Ngày 11/2/2010, NHNN i u hỉ h t g tỷ gi bì h quâ liê gâ hà g t ứ 7 94 ồ g/USD lê ứ 8 544 ồ g/USD hằ huy hí h tập oà , tổ g ô g ty lớ ủ hà ướ b lại goại tệ ho gâ hà g, ải thiệ trạ g th i goại tệ vố g g thẳ g Trướ ó, gày 8/ NHNN ó Quy t ị h số 74/QĐ-NHNN giả ạ h tỷ lệ dự trữ bắt bu bằ g goại tệ ối với tổ hứ tí dụ g Việ giả tỷ lệ dự trữ bắt bu bằ g goại tệ t 7% xuố g 4% ối với hạ dưới th g, t 3% xuố g % ối với hạ trê th g ã là t g guồ vố hoả g 5 triệu USD ho NHTM ể ho v y trê thị trư g Để t g thê guồ u g USD, NHNN ti p tụ b hà h Thô g tư số 3/ /TT-NHNN, quy ị h ứ lãi suất ti gửi tối bằ g USD ủ tổ hứ i h t tại tổ hứ tí dụ g là %/

Sự dư th goại tệ hi lãi suất v y vố bằ g VND và USD ó sự hê h lệ h rất lớ Tro g hi lãi suất v y VND ở ứ 5% - 17%/ , thì lãi suất v y USD hỉ hoả g 6% - 9%/ Chê h lệ h ày hi hi u do h ghiệp họ v y USD rồi b lại lấy vố VND Sở dĩ do h ghiệp ó thể là hư vậy vì t gày 5/ / 9, NHNN b hà h Thô g tư số 5/ 9/TT- NHNN ở r g ối tượ g ượ v y vố bằ g goại tệ, ặ biệt là ối tượ g xuất hẩu Tí dụ g bằ g goại tệ ã t g t bi tới 4, 7% tro g quý I/ , tro g hi ù g go i giả , 4% Đầu r t g ạ h hư g ầu vào rất hi tố : huy g vố bằ g goại tệ tro g 6 th g ầu hỉ t g 3, 9% Để p ứ g hu ầu v y vố bằ g goại tệ NHTM bu phải t g lãi suất huy g lê qu h ứ 5%/ , dẫ việ sốt USD trê thị trư g tự do

ii) ần : Trướ sứ ép ủ thị trư g, gày 18/08/2010, NHNN bu phải t g tỷ gi bì h quâ liê gâ hà g thê , %, lê ứ 8 93 ồ g/USD Cuối th g , tỷ gi t g vọt lê ứ 21.380 - 45 ồ g/USD, trê thị trư g tự do tỷ gi vượt qu ứ 5 ồ g/USD Chê h lệ h tỷ gi giữ thị trư g hợ e so với tỷ gi hí h thứ %

31

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

Ngoài guyê hâ t trễ hí h s h, à ò do t g hô g hỏ ủ gi và g và lãi suất VND, và CPI (bắt ầu t g tố t th g 9/ ) Ngày 9/ , gi và g ( theo gi và g th giới và hịu t g tâ lý ạ h ủ gư i dâ ) ũ g ã ạt “ ỉ h” 38 triệu ồ g/lượ g

Sự t g ủ tỷ gi ò xuất ph t t y u tố tâ lý gư i dâ Bất hấp sự ất gi ủ USD trê th giới, gư i dâ , do h ghiệp vẫ g giữ USD, do tâ lý “ ồ g VND sẽ ò ất gi ” M t hi lò g ti suy giả thì gư i dâ ó huy h hướ g tí h trữ goại tệ và tài sả h Đi u ày lại ti p tụ là gi t g sự bất ổ ủ tỷ gi

Nạ th hũ g, hô g ô g h i, i h bạ h ủ Do h ghiệp ó vố hà ướ , Vi shi vỡ ợ, tro g ó Chí h phủ i v y 75 triệu ô l Mỹ ho Vi shi dù g ũ g là guyê hâ là USD thi u hụt

c) Hiện nay (các tháng đầu năm )

i) iễn biến

Và i u gì phải , s g gày / / , NHNN t g ạ h tỷ gi bì h quâ liê gâ hà g thê 9,3% t ứ 8 93 VND/USD lê 693 VND/USD, ồ g th i thu hẹp biê gi o dị h t ±3% xuố g ± % Như vậy, ứ trầ tỷ gi ới à hệ thố g gâ hà g ượ phép gi o dị h sẽ là 9 VND/USD và so với ứ trầ 9 5 VND/USD trướ ây thì VND ã ượ giả gi thê 7, %

ii) ánh giá t ng tỷ giá bình quân liên gân hàng

+ c giảm giá là khá mạnh ta để “xóa bỏ” v n đ tỷ giá nhằm liên th ng hơn giữa thị trường kh ng ch nh th c và thị trường ch nh th c ổn định tâm l người dân

Quy t ị h giả gi VND thê 7, % ủ NHNN ó thể hi hi u gư i bất g v ứ ạ h t y do tro g qu hứ hư ó lầ ào NHNN i u hỉ h t g tỷ gi 7% g y tro g t lầ i u hỉ h C lầ i u hỉ h trướ ây hủ y u theo t g bướ hỏ và trải u tro g Với lầ i u hỉ h ạ h t y ày, dư g hư NHNN g uố giải quy t triệt ể vấ tỷ gi , thu hẹp tối hê h lệ h giữ tỷ gi hí h thứ và tỷ gi goài thị trư g tự do Như vậy, tỷ gi sẽ ượ gi o dị h dự trê u g ầu ủ thị trư g và gư i dâ sẽ hô g ò tâ lý ầu ơ, tí h trữ USD Do ó, ầu ảo v goại tệ sẽ giả xuố g

+ ối với lạm phát

T g ủ việ tỷ gi t g ối với lạ ph t là ó hư g ứ ả h hưở g sẽ hô g qu lớ Do là tỷ gi gi o dị h trê thị trư g hô g hí h thứ ã ằ ở ứ 9 , 5 ồ g/USD, ghĩ là tỷ gi ã thự sự g gi o dị h ở ứ ó thì ả h hưở g ủ lạ ph t thự sự ã ả h hưở g vào , 3 th g trướ

32

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

Tuy hiê , goại lệ ó thể với t vài do h ghiệp hập hẩu hà g thi t y u hư x g dầu, phâ bó … bởi do h ghiệp ày trướ ây thu diệ ưu tiê ê vẫ ượ u goại tệ với gi trầ 9 5 VND/USD N y tỷ gi hí h thứ t g, do h ghiệp ày ũ g sẽ phải u goại tệ với gi iê y t ới, là t g gi vố hập hẩu

+ hơi th ng dòng ki u hối

T g ạ h tỷ gi hí h thứ , thu hẹp hoả g h với tỷ gi goài thị trư g tự do sẽ giúp hơi thô g ạ h ẽ hơ dò g i u hối, hướ g dò g ti ày hảy vào ê h hí h thứ ể tài trợ ho hập hẩu, th y vì lưu thô g trê thị trư g hợ e Ki u hối tro g ủ Việt N ở ứ rất o (8 tỷ USD) và ây là th i iể tốt ể NHNN ó biệ ph p huy hí h gư i dâ b số goại tệ ày ho gâ hà g

+ ơ h i thu hút dòng vốn quốc tế c a iệt am đang có triển vọng sáng s a hơn

Vệ giả gi hí h thứ VND ó thể sẽ giúp h i thô g ạ h ẽ hơ dò g vố FII hảy vào TTCK t hi rủi ro tỷ gi ượ loại bỏ hoà toà , Việt N ó thể sẽ hi hữ g quỹ ầu tư ướ goài vố ò thậ trọ g sẽ ạ h t y hơ ữ tro g việ giải gâ Việt N sẽ ó ơ h i ó hậ hữ g luồ g vố ó g giố g hư thị trư g ới ổi h tro g hu vự hư Philipi , I do exi , Ấ Đ … Tất hiê , u uố thu hút ượ dò g vố ày t h b vữ g, Việt N sẽ ầ phải ải thiệ bất ổ vĩ ô hư lạ ph t, thâ hụt thươ g ại, b i hi gâ s h…

Các mốc thay đổi biên độ tỷ giá của Việt Nam

Thời gian hiệu lực iên độ tỷ giá Lần 1 T / 7/ 994 3/ / 994 + , %(Tỷ gi i bằ g tỷ gi hí h thứ )

33

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

2 3 4 5 6 7 8 T 3/ / 994 / / 996 T / / 996 7/ / 997 T 7/ / 997 3/ / 997 T 3/ / 997 6/ 8/ 998 T 6/ 8/ 998 5/ / 999 T 5/ / 999 / 7/ T / 7/ / / 7 ± ,5% (So với tỷ gi hí h thứ ) ± % (So với tỷ gi hí h thứ ) ±5% (So với tỷ gi hí h thứ ) + % (So với tỷ gi hí h thứ ) +7% (So với tỷ gi hí h thứ ) ± , % (So với tỷ gi gi o dị h bì h quâ liê Ngâ hà g) ± , 5% (So với tỷ gi gi o dị h bì h quâ liê Ngâ hà g)

9 10 11 12 13 14 T / / 7 3/ / 7 T 4/ / 7 9/ 3/ 8 T / 3/ 8 6/ 6/ 8 7/ 6/ 8 6/ / 8 T 7/ / 8 / / T / / y ± ,5% (So với tỷ gi gi o dị h bì h quâ liê Ngâ hà g) ± ,75% (So với tỷ gi gi o dị h bì h quâ liê Ngâ hà g) ± % (So với tỷ gi gi o dị h bì h quâ liê Ngâ hà g) ± % (So với tỷ gi gi o dị h bì h quâ liê Ngâ hà g) ±3% (So với tỷ gi gi o dị h bì h quâ liê Ngâ hà g) ± % (So với tỷ gi gi o dị h bì h quâ liê Ngâ hà g)

II.2. THỊ TRƢỜNG NGOẠI T HÔNG CH NH THỨC

Tỷ gi thị trư g tự do ượ quy t ị h bởi u g ầu trê thị trư g tự do C guồ u g và ầu trê thị trư g tự do b o gồ : i u hối, du lị h ướ goài, buô lậu và do h ghiệp hô g ti p ậ ượ guồ goại tệ hí h thứ Gi o dị h tự do ượ thự hiệ hủ y u tại tiệ và g hoặ ại lý thu ổi goại tệ hô g hí h thứ

Sự tồ tại ủ thị trư g goại tệ hợ e là t tất y u xuất ph t t thự trạ g i h t và ơ h quả lý goại hối ủ VN Nắ bắt hữ g tí hiệu trê thị trư g ày, ơi à lự thị trư g v ơ bả là hô g bị i u phối bởi quy ị h hà h hí h, ó thể giúp í h ô g t i u hà h tỷ gi

So với tỷ gi USD ủ gâ hà g, tỷ gi USD hợ e phầ ào phả h u g ầu, gi ả trê thị trư g hí h thứ Bằ g hứ g là ỗi hi tỷ gi trê thị trư g hí h thứ t g, giả , thì tỷ gi trê thị trư g hợ e ũ g t g giả theo Tuy hiê , thị trư g ó tỷ gi sẽ b o hà ả guy ơ ầu ơ lũ g oạ thị trư g. II.2 Phản ánh cung cầu

Hà g gày NHNN vẫ ô g bố tỷ gi USD liê Ngâ hà g Theo ó, NHTM sẽ gi o dị h tro g biê ±3% Tuy hiê hầu h t NHTM hô g u - b ú g theo tỷ gi iê y t à gi o dị h thê hoả phí h là thị trư g x o tr và hô g phả h tru g thự tỷ gi iê y t Tro g hi ó, xu hướ g “và g hó ” và “ ô l hó ” trê thị trư g tro g ướ g gi t g do hiệu lự quả lý Nhà ướ v thị trư g goại hối ò hạ h

Ví dụ : Ngày 9- , tại hầu h t iể thu ổi goại tệ, gi USD gi o dị h ở ứ 3 VND/USD ( u vào) - 2 VND/USD (b r ), giả hơ 4 VND/USD so với th i iể gi USD ở gưỡ g o hất Tro g hi ó tại hầu h t NHTM, gi USD iê y t ở 9 45 VND/USD ( u vào) - 9 5 VND/USD (b r ), thậ hí ó NH iê y t gi u vào, b r u ở ứ "trầ " ho phép ủ NHNN là 9 5 VND/USD Như vậy, gi trê thị trư g tự do vượt qu gi NH 6 VND/USD Sự hê h lệ h ày gây r tì h trạ g là gư i ó USD hô g uố b ho NH, à lại b ở thị trư g tự do Cũ g dễ lý giải ho tì h trạ g ày, bởi là t phép to ơ giả , với ỗi USD hê h 6 VND, thì với triệu USD, b ở hợ e , ó thể

34

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

thu thê hoả g ,6 tỷ VND Tỷ gi USD/VND qu h h u giữ NH và thị trư g tự do ò hi gư i dâ lo gại ti VND ất gi , sẽ u USD ể tí h trữ, th y vì gửi ti t iệ ở NH

Lo gại lạ ph t, ồ g ti ất gi ê gư i dâ ó tâ lý u và g, g giữ goại tệ ể ầu ơ với vọ g tỷ gi sẽ ti p tụ t g hằ hưở g hê h lệ h gi Gi và g t g h h và t số hà g hó hư bất g sả , ô tô, iệ tử, ặt hà g x xỉ và hi u d h ụ hà g hó h hô g iê y t gi USD hư g vẫ “ u b gầ , úp bó g” và gi o dị h theo tỷ gi ũ g là p lự t g tỷ gi Đặ biệt, s u hi NHNN b hà h Thô g tư v việ hạ h huy g và g và ho v y ối với NHTM, ã xuất hiệ dò g ti dị h huyể t và g s g goại tệ Tro g hi ó, thị trư g hứ g ho và bất g sả hư ượ ải thiệ v th h hoả và ói vố ê hô g hấp dẫ ầu tư

Tỷ gi t g hi thị trư g goại hối hợ e diễ r h hịp Ki u hối huyể v ướ hô g ằ lại ở hệ thố g NH vẫ ti p tụ gây hó h guồ thu u goại tệ Nhi u DN hập hẩu goài d h ụ ượ Nhà ướ quy ị h, do hô g u ượ goại tệ, qu y r u tại thị trư g tự do Bê ạ h ó, NH ho DN v y, u goại tệ bằ g USD s u hi xuất hẩu thu USD v , DN phải t b lại ho NH N u hô g â ối ượ , hi u DN hập hẩu phải tì thị trư g tự do với gi o. Nhu ầu hập hẩu hà g hó ho sả xuất và tiêu dù g, u hô g hặ ượ ạ ầu ơ và guồ u g goại tệ hô g ủ lự , là bài to tỷ gi vẫ ò giải II.2 Triệt phá đầu cơ lũng đoạn thị trƣờng

Tỷ gi thị trư g ho e “ ó g” hư hiệ y, t phầ phả h u g - ầu, hư g tro g ó ó ầu ơ lũ g oạ Sự tồ tại ủ thị trư g goại tệ tự do so g so g với thị trư g hí h thứ với sứ l truy ủ ti ồ thất thiệt ã tạo tâ lý lo gại ho gư i dâ Tại hi u th i iể , tỷ gi trê thị trư g tự do ó hê h lệ h lớ so với thị trư g hí h thứ ã tạo i u iệ ho hoạt g g giữ, ầu ơ, lũ g oạ thị trư g, là ả h hưở g thị trư g goại hối

C huyê gi i h t phâ tí h, hi dập ượ ầu ơ lũ g oạ , dập ượ vọ g ảo, Chí h phủ ho thấy bảo ả iể so t tốt u g - ầu goại tệ â bằ g, vọ g ày sẽ hô g ò , tỷ gi ổ ị h lại và giải gâ ầu tư trự ti p ướ goài (FDI), giải gâ ầu tư trê thị trư g hứ g ho sẽ t g trưở g trở lại

Vì vậy, ể giải bài to tỷ gi , ầ ó t gói giải ph p ấp b h hằ e lại sự ổ ị h ho thị trư g goại hối Việt N , tro g ó, ể ả biệ ph p v i h t và hữ g giải ph p hà h hí h, ới ó thể thiệp ượ tì h hì h phứ tạp v goại tệ hiệ y, hất là ạ ầu ơ lũ g oạ thị trư g

Cũ g ầ ó giải ph p hữu hiệu quả lý thị trư g goại tệ và si t thị trư g ày vào huô hổ hư quy ị h hặt hẽ việ u , b , thu ổi, ho v y goại tệ, hất là vào th i iể uối hi hu ầu tí dụ g goại tệ t g ó g C NHTM và ơ sở i h do h goại tệ hô g ượ thu ổi, u , b vượt trầ quy ị h ủ NHNN Đồ g th i, phải dẹp g y việ i h do h goại tệ tr i phép và phải ó h tài ạ h ể r e, ể ả dù g ph p luật V dài hạ , phải hấp hậ t g trưở g ở ứ v phải, hỉ ê t g v phải ể giả ầu tư xã h i, tro g ó giả ầu tư ô g, sẽ góp phầ hỗ trợ việ giả b i hi, giả hập siêu

Cù g với biệ ph p ủ NHNN, B Cô g Thươ g ũ g g thự hiệ biệ ph p ồ g b ể ẩy ạ h xuất hẩu và hạ h hập siêu Tro g hi ó, B Tài hí h hấ dứt biệ ph p hỗ trợ v thu , ũ g hư â g ứ thu ối với ặt hà g x xỉ Cù g với việ quả lý tốt thị trư g hợ e , ti rằ g thị trư g goại hối sẽ ph t triể ổ ị h b vữ g.

35

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

II.3. CÔNG CỤ PHÒNG NGỪ RỦI RO T GI

Ngày y, hoạt g i h do h ủ gâ hà g thươ g ại (NHTM) trở ê pho g phú và dạ g hơ b o gi h t Bê ạ h ghiệp vụ gâ hà g g tí h truy thố g thì gâ hà g ã hô g g g ph t triể ghiệp vụ tài hí h ới, hiệ ại, tro g ó, phải ể gi o dị h i h do h goại tệ Đây là t hoạt g i h do h ó thể e lại lợi huậ rất o ho NHTM, hư g ó ũ g hứ ầy hữ g rủi ro Khi th gi hoạt g i h do h ti tệ, gâ hà g sẽ tạo r trạ g th i goại tệ ở và dẫ rủi ro tỷ gi ho gâ hà g u tỷ gi trê thị trư g bi g Để ó thể hạ h ượ rủi ro ày, gâ hà g sẽ phải ti hà h biệ ph p phò g g M t tro g hữ g ô g ụ hữu hiệu phò g g tỷ gi ó hí h là hợp ồ g ph i si h v ti tệ (Curre y Deriv ties)

Mặ dù hỉ là hữ g bướ ầu và ò g tí h hất thí iể riê g lẻ hư g ây là hữ g ô g ụ ph i si h ti tệ à Ngâ hà g ở hữ g ướ ph t triể ã p dụ g tro g hi u qu hằ phò g g rủi ro tỷ gi tro g gi o dị h tài hí h t h ó hiệu quả Hiệ y, ở Việt N , ặ dù thị trư g goại hối ò sơ h i, hư g tro g hữ g qu ũ g ó hữ g bướ ti g ể Cù g với gi o dị h gi o g y (Spot), hạ (Forw rd) và ho ổi (Sw p), bắt ầu t th g 3, Ngâ hà g Nhà ướ ã ho phép Ngâ hà g thươ g ại ổ phầ xuất hập hẩu Việt N (EIB) thự hiệ thí iể ghiệp vụ quy lự họ (Optio ) Hiệ y, ghiệp vụ gi o g y, hạ , ho ổi và quy họ g ượ giới thiệu r g rãi tại gâ hà g Đây là t bướ ti g ể tro g việ dạ g hó ghiệp vụ gi o dị h goại hối, u g ấp ho DN hi u ô g ụ tài hí h, hi u sự lự họ hơ ể phò g g rủi ro tài hí h do h ghiệp thô g qu việ hạ h t g bất lợi rủi ro tỷ gi

Lợi í h ổi bật ủ ô g ụ ph i si h là phò g g hiệu quả rủi ro v tỷ gi ũ g hư lãi suất, goài r hữ g ô g ụ tài hí h hiệ ại ày ò giúp do h ghiệp â ối luồ g ti , ơ ấu lại tài sả ợ (sử dụ g ô g ụ ho ổi) và giả bớt hi phí trê ơ sở hậ ị h ú g diễ bi thị trư g Bê ạ h ó, với tí h dạ g vố ó, hú g ũ g ó thể ượ thi t phù hợp với hu ầu và ứ hấp hậ rủi ro ủ ỗi h h hà g Tuy hiê , việ sử dụ g và ph t triể sả phẩ ới ày trê thị trư g vẫ ò hi u hạ h ả v phí do h ghiệp và Ngâ hà g thươ g ại (NHTM), thể hiệ ở do h số gi o dị h rất thấp Thậ hí ở t số NHTM ặ dù ã triể h i ghiệp vụ optio hư g hô g ó gi o dị h Mặ dù trê th giới ghiệp vụ ph i si h ể bảo hiể rủi ro tỷ gi hư forw rd, sw p, futures, optio ã ượ sử dụ g phổ bi t rất lâu với do h số hà g gày lê tới hà g tr tỷ USD Chí h vì vậy, việ ứ g dụ g ô g ụ ph i si h hằ bảo hiể ở Việt N ghiệp vụ ph i si h vẫ ò sơ h i, hư ph t triể Vì vậy, ầ tì hiểu hữ g i u iệ p dụ g và phươ g hướ g ph t triể ô g ụ ph i si h goại hối ở Việt N tro g th i gi tới i. Hợp đ ng giao ngay:

Gi o dị h gi o g y hi tỷ trọ g số lượ g gi o dị h hi u hất, vì lý do: - Tỷ gi hối o i tại Việt N hô g bi g hi u - Thói que u goại tệ ủ do h ghiệp là u g y, hứ hư hú trọ g vào phò g

g rủi ro tỷ gi Các lợi ích chính:

36

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

 Đ p ứ g hu ầu th h to xuất hập hẩu, huyể ti r ướ goài hoặ ầu tư  Có thể thự hiệ th h to g y tro g gày (tod y), th h to vào gày hô s u (to )

hoặ th h to s u gày ể t gày thự hiệ gi o dị h (spot)

 Tỷ gi gi o g y (spot): tỷ gi gi o g y trê thị trư g tại th i iể gi o dị h  Thủ tụ thự hiệ : ơ giả , h h hà g ý hợp ồ g u b goại tệ, và g gi o g y

Các điểm chính trong giao dịch giao ngay:

 Trư g hợp th h to qu gày: h h hà g ặt ọ t tỷ lệ x% trê tổ g gi trị gi o

với Ngâ hà g

dị h

Nghiệp vụ ày thự hiệ trê ơ sở gi gi o g y, tứ là gi ượ x ị h và ó gi trị tại th i iể gi o dị h Chê h lệ h gi u và gi b ủ t hà g hó dù g ể bù ắp hi phí gi o dị h và ạt t hoả lợi huậ hợp lý, ê ó o h y thấp tùy thu vào phạ vi gi o dị h hẹp h y r g và ứ bi g gi trị ủ hà g hó ó trê thị trư g Để ó thể so s h với loại hi phí gi o dị h h , hê h lệ h gi b và gi u thư g ượ x ị h theo tỷ lệ phầ tr qu ô g thứ s u:

Chê h lệ h (%) = (gi b – gi u ) * / gi b ii. Hợp đ ng ngoại hối k hạn:

a) Điều chỉnh giao dịch ngoại hối kì hạn và hoán đổi:

Ở Việt N gi o dị h hối o i hạ hí h thứ r i t hi Ngâ hà g Nhà ướ b hà h Quy h hoạt g gi o dị h hối o i è theo Quy t ị h số 7/ 998/QĐ-NHNN gày th g 998 Quy h ày ũ g x ị h tỷ gi hạ là tỷ gi gi o dị h do gâ hà g thươ g ại, gâ hà g ầu tư và ph t triể y t gi hoặ do h i bê th gi gi o dị h tự tí h to và thỏ thuậ với h u, hư g phải bảo ả tro g biê qui ị h giới hạ tỷ gi hạ hiệ hà h ủ Ngâ hà g Nhà ướ tại th i iể ý t hợp ồ g

Theo quy ị h ủ Ngâ hà g Nhà ướ (NHNN) Việt N , trướ gày 8/5/ 4, tỷ gi ì hạ ượ x ị h bằ g h lấy tỷ gi gi o g y g với t biê d o g tùy theo ì hạ ủ hợp ồ g ì hạ Như vậy, h x ị h tỷ gi hạ theo thô g lệ quố t và ủ NHNN Việt N là hoà toà h biệt Đi u ày ó thể dẫ tới sự h h u rất lớ giữ h i h tí h và t hi h x ị h tỷ gi hạ theo quy ị h ủ NHNN hô g ò phù hợp với hữ g diễ bi trê thị trư g thì i u ày sẽ là ả lò g hủ thể th gi loại ghiệp vụ ày trê thị trư g goại hối (Xe bả g )

37

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

ảng : ảng tổng hợp phƣơng pháp xác định tỷ giá kì hạn theo quy định của NHNN (Tỷ giá kì hạn tối đa = Tỷ giá giao ngay tối đa + % biên độ dao động):

38

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

Nguồn: Văn bản pháp quy của NHNN

Hơ ữ , th i hạ tối theo quy ị h lú ó ủ NHNN ối với loại hợp ồ g ày hỉ là 6 th g, liệu rằ g ó p ứ g ượ hu ầu v th i hạ tro g hoạt g phò g g rủi ro tỷ gi ủ hủ thể th gi thị trư g goại hối h y hô g Bởi tro g tươ g l i, số lượ g hủ thể th gi trê Vi Forex là rất ô g và ỗi hủ thể ó t hu ầu phò g g rủi ro tỷ gi với th i hạ riê g ủ ì h, ó thể là vài th g à thậ hí là hơ Vì th , việ ở r g th i

39

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

hạ dài hơ 6 th g hư hiệ y là tất y u và NHNN hô g thể lại ti p tụ quy ị h tỷ lệ % gi t g ho ỗi t th i hạ ượ Đồ g th i, ghiệp vụ hạ ó thể ượ ở r g ho hi u loại goại tệ ạ h h à hô g riê g gì USD

Chí h vì vậy, gày 8/5/ 4, Thố g ố NHNN ã r quy t ị h số 648/ 4 tro g ó quy ị h ì hạ ủ hợp ồ g Forw rd và Sw p t 3 gày 365 gày và th y ổi lại guyê tắ x ị h tỷ gi ì hạ Tỷ gi ì hạ ượ x ị h trê ơ sở:

(i) tỷ gi gi o g y ủ gày í hợp ồ g ì hạ , ho ổi; (ii) hê h lệ h giữ ứ lãi suất hiệ hà h là lãi suất ơ bả ủ VND (tí h theo ) do NHNN ô g bố và lãi suất ụ tiêu ủ Mỹ (Fed Fu ds T rget r te) ủ USD do Cụ dự trữ Liê b g Mỹ ô g bố;

(iii) ì hạ ủ hợp ồ g Có thể hẳ g ị h rằ g, quy t ị h ày ã ư h thứ tí h tỷ gi ì hạ ủ NHTM Việt N ti gầ với thô g lệ quố t và là ti ph p lý qu trọ g ho sự ph t triể ủ thị trư g goại hối Việt N ói hu g và gi o dị h goại hối ì hạ ói riê g - Ngày gi o dị h: gày bê x hậ gi o dị h thà h ô g - Ngày gi trị gi o dị h: gày hạ th h to tí h t gày gi trị gi o g y - Gi gi o dị h u b hạ ượ x ị h bởi tỷ gi gi o g y và sự hê h lệ h lãi suất ủ ồ g ti u và ồ g ti b - Tỷ giá k hạn = Tỷ giá giao ngay + điểm k hạn Điểm k hạn = (Tỷ giá giao ngay * Chênh lệch LS * Số ngày k hạn)/ * 00. - K hạ ủ gi o dị h hạ giữ VND với goại tệ t 3 – 365 gày Ở ây, ó h i trư g hợp x ị h tỷ gi ó hạ : tỷ gi u ó hạ và tỷ gi b ó hạ Để tiệ việ tí h to , hú g t ặt:

- F , S lầ lượt là tỷ gi u ó hạ và tỷ gi u gi o g y - Fb, Sb lầ lượt là tỷ gi b ó hạ và tỷ gi b gi o g y - Ltg(VND), L v(VND) lầ lượt là lãi suất ti gửi và lãi suất ho v y VND - Ltg(NT), L v(NT) lầ lượt là lãi suất ti gửi và ho v y goại tệ - N là số gày hợp ồ g hạ

Chú g t ó ô g thứ x ị h tỷ gi u và tỷ gi hạ thư g ượ p dụ g tro g thự tiễ gi o dị h hư s u: 1. Tỷ gi u ó hạ

2. Tỷ gi b ó hạ

Cô g thứ ượ giả ị h tài hí h ó 36 gày và lãi suất ượ tí h theo %/ Ở Việt N , hợp ồ g hạ ặ dù ã ượ hí h thứ ư r thự hiệ t 998, hư g y hu ầu gi o dị h loại hợp ồ g ày vẫ hư hi u Lý do, t ặt, là h h hà g vẫ hư hiểu lắ v loại gi o dị h ày Mặt h , do ơ h i u hà h tỷ gi ủ Ngâ hà g Nhà ướ tro g suốt th i gi qu h ổ ị h theo hướ g VND giả gi t t so với

40

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

goại tệ ể huy hí h xuất hẩu hư g vẫ ả bảo ổ ị h ối với hoạt g hập hẩu Chí h lý do ày hi hà xuất hẩu hô g ả thấy lo gại goại tệ xuố g gi hi ý t hợp ồ g xuất hẩu ê hô g ó hu ầu b goại tệ hạ V phí hập hẩu, tuy goại tệ ó lê gi so với VND hi hà hập hẩu lo gại, hư g sự lê gi ủ goại tệ vẫ ượ Ngâ hà g Nhà ướ giữ ở ứ ó thể iể so t ượ ê hà hập hẩu vẫ hư thự sự ầ gi o dị h hạ ể quả lý rủi ro tỷ gi Tuy hiê , tro g tươ g l i hi Việt N ã gi hập WTO và dầ dầ h i hập tài hí h với quố t thì Ngâ hà g Nhà ướ sẽ bớt dầ thiệp vào thị trư g goại hối, hi ấy rủi ro tỷ gi g lo gại và hu ầu gi o dị h hối o i hạ sẽ gi t g

b) ạn chế c a giao dịch k hạn: Gi o dị h goại tệ hạ thỏ ã ượ hu ầu u b goại tệ ủ h h hà g à việ huyể gi o ượ thự hiệ tro g tươ g l i Tuy hiê , do gi o dị h hạ là gi o dị h bắt bu ê hi gày o hạ dù bất lợi h i bê vẫ phải thự hiệ hợp ồ g

M t iể hạ h ữ là hợp ồ g hạ hỉ p ứ g ượ hu ầu hi ào h h hà g hỉ ầ u hoặ b goại tệ tro g tươ g l i ò ở hiệ tại hô g ó hu ầu u hoặ b goại tệ Đôi hi trê thự t , h h hà g v ó hu ầu u b goại tệ ở hiệ tại ồ g th i v ó hu ầu u b goại tệ ở tươ g l i Chẳ g hạ , t hà xuất hập hẩu hiệ tại ầ VND ể th h to hoả hi tiêu tro g ướ hư g ồ g th i ầ goại tệ ể th h to hợp ồ g hập hẩu b th g ữ sẽ hạ Đ p ứ g hu ầu ày, hà xuất hập hẩu ó thể liê hệ với gâ hà g thự hiệ h i gi o dị h:

1. B goại tệ gi o g y ể lấy VND hi tiêu tro g ướ 2. Mua ngoại tệ hạ ể 3 th g s u ó goại tệ th h to hợp ồ g hập hẩu hạ Tro g h i gi o dị h trê , gi o dị h thứ hất là gi o dị h hối o i gi o g y, gi o dị h thứ h i là gi o dị h hối o i hạ Rõ rà g tro g tì h huố g ày hỉ t tro g h i gi o dị h hô g thể p ứ g ượ hu ầu ủ h h hà g, à phải t hợp ả h i, sự t hợp ày gọi là gi o dị h ho ổi

iii. Hợp đ ng qu n chọn:

Hiệ y, NHTM Việt N thự hiệ gi o dị h quy họ ti tệ theo Quy t ị h số 45 / 4/QĐ-NHNN ủ Thố g ố NHNN Tại Quy t ị h ày, gi o dị h quy lự họ hỉ b o gồ gi o dị h giữ goại tệ ( hô g liê qu Đồ g Việt N ) Đối tượ g ượ th gi gi o dị h hối o i b o gồ tổ hứ tí dụ g (TCTD) ượ phép, tổ hứ i h t , tổ hứ h và hâ và NHNN Việt N TCTD ượ phép ượ duy trì tổ g gi trị hợp ồ g quy lự họ hô g ó gi o dị h ối ứ g tối là % so với vố tự ó Cũ g tro g quy t ị h ày, TCTD ượ phép hô g ượ u quy lự họ ủ tổ hứ i h t , tổ hứ kh và hâ à họ hỉ ượ phép b quy họ ho ối tượ g ày à thôi

Mối qu tâ ủ DN – gư i u quy và gâ hà g – gư i b quy là ối qu tâ , vọ g gượ hi u ê hỉ hi ào tỷ gi bi g với biê d o g lớ thì việ thự hiệ gi o dị h quy lự họ ới vọ g g lại hiệu quả Vì phí gi o dị h ủ gâ hà g luô bi g hoả g trê dưới % gi trị thự hiệ , tỷ gi USD/VND hỉ ó t g (VND ất gi ) hứ hô g giả ấy, hỉ ó vài ợt giả hư g rất hẹ Chỉ ó ồ g goại tệ hư USD, EUR, GBP, JPY, ới ó biê gi o g lớ

41

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

Ngoài r , tro g gi i oạ thí iể , gâ hà g Nhà ướ hỉ ới ho phép EXB thự hiệ hợp ồ g Optio giữ goại tệ với goại tệ, hư ho phép gi o dị h VND với goại tệ ũ g là t hạ h hô g ầ thi t Với qui ị h Ngâ hà g Nhà ướ hỉ ho gi o dị h quy lự họ giữ goại tệ với goại tệ, ê DN uố thự hiệ ghiệp vụ gi o dị h hối o i ày giữ VND với goại tệ phải i ư g vò g thô g qu t goại tệ tự do huyể ổi h bằ g h dù g VND u goại tệ ( hư EUR hoặ JPY) rồi ới dù g goại tệ ày ti hà h gi o dị h hợp ồ g Optio với ồ g ti à ì h ầ u Việ là ày gây ho DN hi u hó h vì phải thô g qu dự o sự bi g ủ h i ồ g ti , i u ày hỉ thí h hợp hi u hi DN ó ý ị h i h do h hê h lệ h tỷ gi

V ặt ph p lý, hiệ hỉ ó v bả ủ Ngâ hà g Nhà ướ ho phép EXB thự hiệ thí iể hợp ồ g quy lự họ C ơ qu h hư B thươ g ại, B tài hí h (Tổ g ụ thu ) hư ó hữ g v bả là rõ, x hậ ghiệp vụ ày hư t hoạt g i h do h tài hí h ủ DN Việ ày ó thể gây hó h hi DN ghi hậ hi phí, hất là tro g trư g hợp hô g thự hiệ quy lự họ Việ hô g ó v bả ủ ơ qu h i u hỉ h ghiệp vụ ày ò gây ả gại tâ lý ho do h ghiệp hà ướ , hứ vấ hô g ằ ở i thứ , sự hiểu bi t v ghiệp vụ gi o dị h hối o i ày Nhì hu g, hợp ồ g gi o g y hi tỷ trọ g hô g hơ 6 % gi o dị h goại hối, ò lại là gi o dị h hạ và ho ổi hi số C gi o dị h quy họ hi tỷ lệ thấp

M t guyê hâ là do tổ hứ tài hí h thư g gi o dị h ho ổi và hạ với h u hi u, và do h ghiệp ũ g thư g dù g gi o dị h hạ ể phò g g rủi ro do tí h ơ giả ủ ó

T hữ g số liệu ày, ó thể thấy trọ g tâ ph t triể ô g ụ ph i si h trê thị trư g goại hối Việt N ê ặt vào ho ổi và hạ , là hữ g ô g ụ ó tí h phò g g rủi ro o hơ , hơ là hắ vào quy họ - t ô g ụ ó tí h ầu ơ o hơ và h tí h phí ũ g phứ tạp hơ

iv. ợp đ ng hoán đổi:

Hiệ y ó rất hi u ô g ụ ph i si h trê thị trư g tài hí h gâ hà g à ho ổi lãi suất là t tro g hữ g sả phẩ h ới ẻ ối với gâ hà g tro g ướ Ở gâ hà g ướ goài thì ho ổi lãi suất ượ họ sử dụ g huầ huyễ hư là t ô g ụ ể phò g hố g rủi ro, v dạ g dị h vụ ho h h hà g, v ể i l i Nhữ g gâ hà g ướ goài hiệ y ó số lượ g gi o dị h ho ổi lãi suất hi u hất là HSBC, Standard Chatered Bank, Citi Bank...

T th g / 3, hi NHNN ho phép thự hiệ ghiệp vụ ho ổi lãi suất trê thị trư g ti tệ liệ gâ hà g tại Việt N , ã ó t số gâ hà g hư BN, Citib thự hiệ ho ổi lãi suất tro g phạ vi ồ g USD t gày /3/ 5 tới / 6 Tuy hiê , gi o dị h ho ổi lãi suất giữ ồ g ti USD và VND (ho ổi lãi suất héo) ã ượ thự hiệ , t trướ hi ó quy ị h hí h thứ ủ gâ hà g hà ướ

T th g / 7 Ngâ hà g Nhà ướ (NHNN) ho phép gâ hà g thươ g ại, gâ hà g liê do h, gâ hà g % vố ướ goài, hi h h gâ hà g ướ goài hoạt g tại Việt N ượ thự hiệ gi o dị h ho ổi lãi suất với do h ghiệp hô g phải là

42

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

gâ hà g ượ thà h lập, hoạt g theo ph p luật Việt N ; giữ gâ hà g với h u, giữ gâ hà g với tổ hứ tí dụ g ở ướ goài

NHNN ho bi t, ụ í h ủ việ ho ổi lãi suất là hằ phò g g , hạ h rủi ro do bi g ủ lãi suất thị trư g ho gâ hà g và do h ghiệp thự hiệ gi o dị h ho ổi lãi suất

C trư g hợp gi o dị h ho ổi lãi suất ượ phép thự hiệ b o gồ : Ho ổi lãi suất t ồ g ti ( ồ g Việt N hoặ goại tệ), ho ổi lãi suất giữ h i ồ g ti h y ho ổi lãi suất ti tệ héo, ho ổi lãi suất bắt ầu tro g tươ g l i, ho ổi lãi suất g dồ

Th i hạ ủ t hợp ồ g ho ổi lãi suất do bê thỏ thuậ , hư g tối hô g qu th i hạ ò lại ủ hợp ồ g gi o dị h hoả vố gố Tro g việ thự hiệ gi o dị h ho ổi lãi suất, số vố gố ủ hợp ồ g ho ổi lãi suất ối với t do h ghiệp hô g vượt qu 3 % vố tự ó ủ gâ hà g

Cũ g theo quy ị h ày, gâ hà g ượ thự hiệ gi o dị h ho ổi lãi suất hằ phò g g rủi ro lãi suất ho h h hà g phải ó vố tự ó t tỷ ồ g trở lê Trê ơ sở quy ị h ủ NHNN, gâ hà g ầ b hà h Quy trì h thự hiệ gi o dị h ho ổi lãi suất phù hợp với i u iệ , ặ iể và hả g tài hí h ủ ì h

Giới huyê ô hậ ị h, việ ho phép gâ hà g thự hiệ gi o dị h ho ổi lãi suất t h " ại trà" s u th i gi thự hiệ thí iể ở t số gâ hà g sẽ tạo i u iệ ể do h ghiệp tro g ướ là que và ti p ậ với ghiệp vụ ph i si h ới hằ phò g tr h rủi ro và iể so t hi phí t h hợp lý

Cho tới lầ ầu tiê , hi ượ NHNN ho phép, HSBC ã u g ấp gói Swaps ti Đồ g ho t ô g ty quố gi với số vố lê tới 5 triệu USD trê tại trư g Việt N Theo ó, HSBC sẽ ư VND và hậ USD t h h hà g, tới th g / 7, HSBC sẽ ư USD và hậ lại VND t h h hà g Với gi o dị h ày, h h ã ạt ượ ứ lãi suất ạ h tr h hất trê thị trư g i ị ho việ v y vố ti Đồ g hạ 3 à hô g hịu bất ứ t rủi ro ào v tỷ gi USD/VND Sự iệ ày lú ó ượ xe hư là t bướ t ph ới trê thị trư g ti tệ Việt N g ò sơ h i và gư i hỉ ạo thự hiệ ghiệp vụ ày ượ giới b o hí tu g hô là "ngƣời buôn tiền số Việt Nam".

V guyê tắ , ơ h hoạt g ủ ghiệp vụ ới ày h ơ giả Có thể xét ví dụ ụ thể: t do h ghiệp v y vố bằ g goại tệ ủ t gâ hà g ể ầu tư ho dự ới ủ ì h, th i hạ 5 , trả lãi t g với lãi suất ượ quy ị h là SIBOR (lãi suất liê gâ hà g Si g pore) + ,5% Đây là ứ lãi suất d o g phụ thu vào bi g thị trư g, ó thể o hơ hoặ thấp hơ so với ứ lãi suất vào th i iể v y vố ( iểu quy ị h ứ lãi suất hô g ố ị h hiệ y p dụ g h phổ bi ối với v y goại tệ và ả với VND ở hữ g hoả v y tru g, dài hạ ) Do lãi suất bi g, việ tí h to hi phí ho ầu tư vào dự ó sẽ rất hó h ho do h ghiệp, ả h hưở g lớ tới việ x ị h hiệu quả ầu tư Lãi suất v y vào th i iể trả ợ xuố g thấp giúp giả hi phí vố ho do h ghiệp và lợi huậ ủ ầu tư

43

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

sẽ o hơ , hư g gượ lại ũ g ó thể rất rủi ro u lãi suất t g qu o, ó thể là ho do h ghiệp bị thu lỗ

Để tr h hữ g rủi ro hư vậy và ể x ị h hí h x hiệu quả ầu tư g y t gi i oạ lập dự , do h ghiệp ó thể p dụ g ô g ụ Ho ổi lãi suất tro g v y vố gâ hà g Cụ thể, do h ghiệp sẽ ý t hợp ồ g với gâ hà g x ị h t ứ lãi suất ụ thể ho dự ( hẳ g hạ 5% ho suốt th i hạ v y) N u lãi suất thị trư g xuố g thấp hơ ứ lãi suất trê , gâ hà g ượ lợi do ho v y ượ ở ứ lãi suất o hơ thô g thư g, do h ghiệp hịu thiệt do phải trả gâ hà g ở ứ lãi suất o Như g gượ lại, hi lãi suất thị trư g t g lê o hơ ứ trê do h ghiệp sẽ ượ lợi do v y lãi suất thấp, ò gâ hà g hịu thiệt do ho v y rẻ

Bả hất ủ ghiệp vụ Ho ổi lãi suất là ố ị h hi phí lãi suất g y t hi i v y vố , loại bỏ hữ g bi g thị trư g Như phâ tí h ở trê , ho dù do h ghiệp ó thể bị thiệt hi ố ị h lãi suất, hư g sẽ loại bỏ rủi ro hi lãi suất t bi t g lê ( à i u ày hoà toà ó thể xảy r hư ối với v y USD hiệ g ó lãi suất rất thấp, rất ó thể sẽ bị ẩy lê o trở lại hi i h t Mỹ phụ hồi)

Ho ổi lãi suất ũ g giố g hư ho ổi tỷ gi , ó hả g loại bỏ rủi ro, ố ị h hi phí H i hoạt g ày hỉ h h u v ối tượ g, t bê là hạ h rủi ro v lãi suất, ò phí bê i là hạ h rủi ro v tỷ gi Theo hậ ị h hu g, trướ ây do h ghiệp ướ t hỉ qu tâ tới rủi ro v tỷ gi hư g do xu hướ g tự do hó lãi suất i tệ và goại tệ hiệ y (t , lãi suất VND hô g ò ấ ị h theo hu g ủ Ngâ hà g Nhà ướ ữ ), rủi ro v lãi suất sẽ t g o ê việ ư ô g ụ hạ h rủi ro ể gâ hà g p dụ g là rất ầ thi t

Tro g tì h hì h bi g lãi suất hư hiệ y thi t ghĩ tổ hứ i h t ủ ướ t , ặ biệt là do h ghiệp xuất hập hẩu ê sử dụ g ô g ụ ày ể tr h hữ g rủi ro tro g i h do h, ổ ị h tì h hì h sả xuất i h do h t h vữ g hắ và lâu dài

II.4. THỰC TRẠNG Ự TR NGOẠI HỐI VI T N M

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 E 2012 E

11,5 8,6 21.00 23, 14,1 13,6 13,8 17,1

Năm ự trữ ngoại hối (tỷ USD) (Nguồn: WB, IMF, Citigroup)- Ghi chú: E là dự báo

Thô g thư g hô g ó t guyê tắ ị h lượ g ụ thể ào v tỷ lệ dự trữ goại hối Như g tro g i u iệ ph t triể ủ VN hiệ y, tổ hứ tài hí h quố t huy ghị, dự trữ goại hối phải ả bảo - tuầ hập hẩu N v rồi hú g t hập hẩu lê tới 84 - 85 tỉ USD, hư vậy hú g t ầ phải ó tỉ USD dự trữ ới ả bảo ượ hập hẩu Mứ dự trữ goại hối hiệ y là thấp so với yêu ầu

44

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

M t tro g y u tố hi dự trữ goại hối bị suy giả hủ y u là do thâ hụt â th h to ( hoả 4 tỷ ), do hập siêu liê tụ ( 8: 8,68 tỷ USD; 9: tỷ USD, : hoả tỷ USD, goài r việ ti ồ g liê tụ ất gi , lạ ph t t g o ( , 75% ) là ất i ti ối với giới ầu tư tài hí h ướ goài ũ g hư gư i dâ tro g ướ Dự trữ goại hối giả dẫ tới việ hí h s h ti tệ hó h hơ ể tì ượ iể â bằ g ho ả h i vấ : giả lãi suất và ổ ị h tỷ gi Theo lý thuy t, hi u g ti t g lê , ồ g i tệ sẽ rẻ i và lãi suất giả xuố g, hư g tỷ gi sẽ t g lê , và gượ lại Do ó ể giả lãi suất và giả ả tỷ gi , hỉ ó t h duy hất là t g u g ti , ồ g th i rút bớt dự trữ goại hối u g ấp r thị trư g ể â bằ g lại Tuy hiê , với hả g hiệ y dự trữ goại hối Việt N h ỏ g, sẽ rất hó h ể gâ hà g Nhà ướ thiệp Ngoài r việ dự trữ goại hối giả ũ g ả h hưở g việ dò g vố ầu tư goại giả Với việ tì h trạ g i h t vĩ ô ò hi u bất ổ : thâ thụt â th h to , hập siêu, lạ ph t, tỷ gi hô g ổ ị h, hí h s h i u hà h hậ và ò hi u bất ập Vì vậy Citigroup dự b o dự trữ goại hối ủ Việt N hó ó hả qu và trì trệ tro g th i gi dài, ó thể lê ứ 3,8 tỷ USD tro g và 7, tỷ USD tro g

45

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

CHƢƠNG 3: M T SỐ I N NGHỊ V GIẢI PH P HO N THI N THỊ TRƢỜNG NGOẠI HỐI VI T N M

I :

I CƠ H I:

- N n kinh t g tro g gi i oạn phục hồi sau khủng hoả g là t dấu hiệu tốt cho thị trư ng ngoại hối. Việt N ượ h gi là t trong nhữ g ước sớ vượt qua giai oạ hó h và phục hồi nhanh sau khủng hoả g tài hí h toà ầu. Tổng sản phẩm tro g ướ (GDP) ướ tí h t g 6,78% so với 91 Đây là ứ t g h o so với mứ t g 6,3 % ủ 8 và o hơ hẳn mức 5,32% củ 9, vượt mụ tiêu ra 6,5%. Tro g , ụ tiêu t g trưở g GPD là 7- 7,5%; lạm ph t hô g qu 7%

- Thị trư ng ngoại hối Việt N ượ ph t triển theo hướng mở cửa, chuẩ hó theo thô g lệ quốc t , mở cử và h i nhập gày lớn của n n kinh t t 6 hi Ph p lệnh Ngoại hối ó hiệu lực t gày / 6/ 6 ượ h gi là t bước ti n mới trong cải h ơ h quả lý goại hối trong bối cảnh mới.

- Chủ thể tham gia giao dị h trê thị trư ng ngoại hối gày ược mở r ng bao gồ NHTM, do h ghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu, tổ chứ tài hí h phi gâ hà g, tổ chứ tài hí h và gâ hà g ướ goài, hâ

- C ô g ụ giao dịch ngoại hối hiệ ại: Quy n chọ , ho ổi…sẽ ược sử dụng r ng

rãi, hi m tỷ trọ g o hơ tro g gi o dịch ngoại hối. - Cô g ghệ và phươ g tiện hiệ ại sẽ ượ p dụng phổ bi n trong kinh doanh dịch vụ gâ hà g ói hu g và dịch vụ ngoại hối ói riê g

I TH CH THỨC: Tro g th i gi tới, bê ạ h hữ g ơ h i lớ ở r , việ ph t triể thị trư g goại hối Việt N phải ối ặt với t số th h thứ : - Hoà thiệ ổi mới ôi trư g ph p lý và ơ h hí h s h p ứ g yêu ầu ph t triển của thị trư ng ngoại hối.

- Quả lý i u ti t ảm bảo sự ph t triể là h ạnh ổ ịnh của thị trư ng ngoại hối tro g i u kiện thị trư ng quốc t ó hi u bi g hó lư ng.

46

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

- Nâ g o g lực quản trị rủi ro trong hoạt ng kinh doanh ngoại hối củ NHTM òi hỏi NHTM Việt N ó sự chuyển bi bả và toà diện: g lự tài hí h, ô hì h i h do h, ô g ghệ, hâ lực.

- Với thực trạ g tì h hì h goại hối hư hiệ y, th h thức lớn nhất là bì h ổn thị trư ng ngoại hối sau việ i u chỉ h t g tỷ gi bì h quâ liê gâ hà g lê 9.30% (t 8 93 VND/USD lê 693 VND/USD) ồng. Việ i u chỉnh tỷ gi ày ó t ng lớ tâ lý ủ gư i dâ , do h ghiệp, ả h hưở g â thươ g ại, lạ ph t…

II :

II.1. MỤC TI U V ĐỊNH HƢ NG CỦ CH NH PHỦ VỀ T GI :

Để thí h ứ g với i h t thị trư g ở và h i hập, Việt N ầ phải ó ụ tiêu và ị h hướ g rõ rà g, ó giải ph p thí h hợp ho thị trư g goại hối:

- Ổ ị h tỷ gi tro g ối tươ g qu u g ầu trê thị trư g xuất hẩu, í h thí h xuất hẩu, hạ h hập hẩu, ải thiệ â th h to quố t và t g dự trữ goại tệ.

- T g bướ â g o vị th VND, tạo i u iệ ho VND ó thể trở thà h ồ g ti huyể ổi

- Phối hợp với hí h s h goại hối ể hố g hiệ tượ g ô l ho

Để ạt ượ ụ tiêu trê hú g t ầ phải xây dự g ị h hướ g ể hoà thiệ hí h s h tỷ gi hối o i:

Qu trì h ở ử và h i hập i h t quố t òi hỏi hí h s h tỷ gi hối o i phải liê tụ ượ hoà thiệ và i u hỉ h thí h ứ g với ôi trư g tro g ướ và quố t thư g Để góp phầ h i th tối hữ g lợi í h và giả thiểu hữ g tổ thất t h i hập i h t quố t , hí h s h Tỷ gi hối o i ở Việt N tro g th i gi tới ầ hoà thiệ theo hữ g ị h hướ g ơ bả s u:

- Thứ hất: Ti p tụ duy trì ơ h tỷ gi thả ổi ó quả lý ủ Nhà ướ

Tro g xu th toà ầu hó Việt N cầ lự họ t hí h s h tỷ gi thả ổi ó hí h s h quả lý thí h ứ g, tạo r g lự ph t triể i h t tro g ti trì h h i hập; vì h tỷ gi thả ổi ó ưu iể là tỷ gi luô gắ li với qu hệ u g ầu và tỷ gi ày thí h ứ g với i u iệ toà ầu hó ủ thị trư g tài hí h quố t Bê ạ h ó Nhà ướ vẫ ó thể quả lý ượ ứ bi g ủ tỷ gi

- Thứ h i: Chí h s h Tỷ gi hối o i phải ó g v i trò tí h ự tro g việ bảo h t h hợp lý ho do h ghiệp tro g ướ

- Thứ b : K t hợp hài hò lợi í h giữ hoạt g xuất hẩu và hập hẩu theo hướ g ẩy ạ h hoạt g xuất hẩu sả phẩ à ì h ó lợi th so s h,

47

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

hư g ặt h ũ g ầ gi t g hập hẩu sả phẩ hô g ó lợi th so s h ể thỏ ã tốt hơ hu ầu gày à g t g v sả xuất và tiêu dù g i ị

II GIẢI PH P VỀ PH NG N H NG NH NƢ C:

II.2.1. h nh sách tỷ giá:

- Cơ h tỷ gi phải ượ ổi mới theo hướng linh hoạt hơ , phả h ú g ắn mối quan hệ cung - cầu v ngoại tệ và ơ h tỷ gi phải ó t g i u chỉnh cung - cầu v ngoại tệ trê trê thị trư g, b s t hững diễn bi trê thị trư ng ngoại hối.

- p dụ g ơ h tỷ gi thỏa thuận. Mở r g qui ô do h số giao dị h, thu hút chủ thể tham gia giao dịch nhằ t g tí h thực t và phả h u g ầu của tỷ gi hì h thà h trê thị trư ng NTLNH.

II.2.2. h nh sách quản l ngoại hối:

- Đổi mới theo hướng tự do ho , tạo quy n chủ ng trong hoạt ng kinh doanh ngoại tệ củ NHTM Tạo sự thô g suốt luồng ngoại tệ luâ huyển giữa hu vực trong n n kinh t , tr h tì h trạ g “tắc nghẽ , g giữ ngoại tệ” và những bất hợp lý v luồng ngoại tệ giữ hu vực của n n kinh t .

- Thực hiện quả lý vĩ ô t h li h hoạt và m dẻo, ó tí h n quy n lợi hí h g ủ ối tượng quả lý Khi thự thi hí h s h quả lý goại hối ê ứ vào tì h hì h thực t và ặ thù ủa n n kinh t tro g ước.

- Mở r g, thu hút tổ chức tham gia giao dịch ngoại tệ trê thị trư g liê gâ hà g, ặc biệt là tổ chức tài hí h phi gâ hà g

- B hà h v bả quy ịnh cụ thể qui ch thực hiệ loại hì h gi o dịch ngoại hối hiệ ại.

- Nâ g o v i trò u b uối ù g và gi s t thị trư ng củ Ngâ hà g Nhà ướ trê thị trư ng ngoại tệ liê gâ hà g Ngâ hà g Nhà ước thực hiện phươ g thức xử lý u goại tệ dư th a củ gâ hà g thươ g ại è theo cam k t b lại m t phần hoặ toà b hi gâ hà g thươ g ại ó hu ầu thanh khoản ngoại tệ củ h h hà g Khi ó, sự g thẳng v cung cầu ngoại tệ ũ g sẽ ược hạn ch do tập tru g ượ guồn ngoại tệ qua hệ thố g gâ hà g

- Ph t triển thị trư ng ngoại tệ liê gâ hà g bằ g h gi t g quỹ dự trữ ngoại hối quốc gia (quả lý và sử dụng hiệu quả nguồn ngoại tệ t hoạt ng xuất khẩu,

48

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

khuy n khí h tổ chứ , hâ b goại tệ cho hệ thố g gâ hà g…) hằm tr h tì h trạ g g thẳng ngoại tệ tro g tươ g l i, ổ i h tỷ gi hi thị trư ng tài hí h tro g ướ và quốc t bi ng.

- Đối với giệp vụ kinh doanh ti n tệ, Ngâ hà g Nhà ước ho phép thi t lập ơ h x ịnh tỷ gi hạ , phí ho ổi ti n tệ hoà toà theo guyê tắc thị trư ng, tạo i u kiệ ho Ngâ hà g thươ g ại ph t triể ô g ụ ngoại hối ph i si h hiệ ại: nghiệp vụ tươ g l i, quy n chọ … là dạng, sinh ng thị trư ng ngoại hối, cung cấp nhi u ô g ụ ể quản trị rủi ro tỷ gi ở mứ o hơ ho n kinh t .

- X ịnh tỷ gi goại tệ phù hợp với ơ ấu thươ g ại quốc t của Việt N ối với ối t thươ g ại hí h ó tí h n việc tự do hó thương mại theo cam k t phươ g à Việt Nam tham gia.

- T g ư g ô g t iểm tra việc chấp hà h quy ịnh v trạ g th i goại tệ của Ngâ hà g thươ g ại.

II GIẢI PH P VỀ PH CH NH PHỦ:

II n định kinh tế v mô:

+ Thư g xuyê phâ tí h tì h hì h i h t th giới, hu vự và tro g ướ ể r ượ hí h s h TGHĐ phù hợp ho t g gi i oạ

+ Hoà thiệ ô g t quả lý goại hối ở Việt N

- Quả lý tốt dự trữ goại hối, t g tí h lũy goại tệ: xây dự g hí h s h ph t triể xuất hẩu và hạ h hập hẩu Ti t iệ hi goại tệ, hỉ hập hữ g hà g hó ầ thi t ho hu ầu sả xuất và hữ g ặt hà g thi t y u tro g ướ hư sả xuất ượ Ngoại tệ dự trữ hi ư vào thiệp trê thị trư g phải ó hiệu qủ Lự họ phươ g phù hợp ho việ dự trữ ơ ấu goại tệ Tro g th i gi trướ ắt vẫ xe ồ g USD ó vị trí qu trọ g tro g dự trữ goại tệ ủ ì h hư g ũ g ầ dạ g hó goại tệ dự trữ ể phò g tr h rủi ro hi USD bị ất gi

- Nới lỏ g ti tới tự do hó tro g quả lý goại hối, hoạt g ày b o gồ việ giả dầ , ti loại bỏ sự thiệp trự ti p ủ Ngâ hà g Nhà ướ tro g việ x ị h tỷ gi , xó bỏ qui ị h g tí h hà h hí h tro g iể so t goại hối, thi t lập tí h huyể ổi ho ồ g ti Việt N , sử dụ g li h hoạt và hiệu quả ô g ụ quả lý tỷ gi , â g o tí h hủ g tro g i h do h ti tệ ủ gâ hà g thươ g ại …

+ Hoà thiệ thị trư g goại hối Việt N ể tạo i u iệ ho việ thự hiệ hí h s h goại hối ó hiệu qủ bằ g h ở r g thị trư g goại hối ể do h ghiệp, ị h h tài hí h phi gâ hà g th gi thị trư g gày t hi u, tạo thị trư g hoà hảo hơ , hất là thị trư g hạ và thị trư g ho huyể ể ối tượ g i h do h ó liê qu goại tệ tự bảo vệ ì h

49

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

+ Hoà hỉ h thị trư g goại tệ liê gâ hà g, i u iệ ầ thi t ể qu ó hà ướ ó thể ắ ượ ối qu hệ u g ầu v goại tệ, ồ g th i qu ó thự hiệ biệ ph p thiệp ủ hà ướ hi ầ thi t Trướ ắt ầ ó hữ g biệ ph p thú ẩy gâ hà g ó i h do h goại tệ th gi vào thị trư g goại tệ liê gâ hà g , so g so g ó phải ủ g ố và ph t triể thị trư g i tệ liê gâ hà g với ầy ủ ghiệp vụ hoạt g ủ ó, tạo i u kiệ ho NHNN phối hợp, i u hò giữ h i hu vự thị trư g goại tệ và thị trư g i tệ t h thô g tho g

+ Hoà thiệ ơ h i u hỉ h TGHĐ Việt N

Để ả bảo ho tỷ gi phả h ú g qu hệ u g ầu goại tệ trê thị trư g ê t g bướ loại bỏ dầ việ qui ị h hu g tỷ gi với biê qu hặt ủ Ngâ hà g hà ướ ối với gi o dị h ủ NHTM và gi o dị h quố t (Hiệ y biê ày là +/- 0.25%). Ngâ hà g Nhà ướ hỉ i u hỉ h tỷ gi trê phiê gi o dị h goại tệ liê gâ hà g và theo hướ g ó t g ó giả ể í h thí h thị trư g luô sôi g và tr h hiệ tượ g g giữ ô l

Sử dụ g ó hiệu quả ô g ụ lãi suất ể t g tỷ gi , hí h phủ phải ti hà h t g bướ tự do hó lãi suất, là ho lãi suất thự sự là t loại gi ả ượ quy t ị h bởi hí h sự â bằ g giữ u g và ầu ủ hí h ồ g ti ó tro g thị trư g hứ hô g phải bởi hữ g quy t ị h thiệp hà h hí h ủ Chí h phủ

Đi u hỉ h hư th ào ể tỷ gi theo s t ượ hữ g â ối lớ ủ Chí h phủ và phả h x thự hơ u g ầu thị trư g hiệ vẫ là t ụ tiêu giải Theo qu iể hâ , vấ ày ó thể xe xét dưới gó s u:

+ Chí h s h tỷ gi phải ượ phối hợp ồ g b với hí h s h i h t vĩ ô h Cụ thể:

- Hoà hỉ h ơ h quả lý gi o dị h goại hối và ơ sở ph p lý ho việ i u hà h thị trư g goại tệ

- Phối hợp hặt hẽ, ồ g b với hí h s h và giải ph p b phậ tro g lĩ h vự ti tệ ( hư lãi suất, u g ứ g vố ) hằ t g ó hiệu quả vào i tệ t hi u gó

- Đư dầ ô g ụ quả lý ti tệ trê th giới vào p dụ g thự tiễ Bê ạ h ó, việ hiệ ại hó hệ thố g tổ hứ tài hí h ầ xú ti với ụ tiêu ph t triể thị trư g tài hí h ói hu g ể â g o g lự , ở r g phạ vi i u hỉ h vĩ ô ủ Nhà ướ

- Phối hợp hiệu quả với hí h s h vĩ ô h hư goại thươ g, â gâ s h, thu , tí dụ g, thu hập gư i l o g

+ Đi u hà h tỷ gi xuất ph t t lợi í h hu g ủ i h t ; ó ghĩ tại t th i iể phải x ị h rõ y u tố ào ầ ưu tiê và y u tố ào ó thể hy si h ể ạt lợi í h tổ g thể tối Ví dụ, quy t ị h t g gi i tệ ể giả hẹ sứ ép trả ợ ướ goài ủ do h ghiệp (Chí h phủ) và hấp hậ sự suy giả tạ th i ối với xuất hẩu u i u ày ít tạo hó h hơ ho i h t

50

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

+ Đấu tr h ó hiệu quả với hiệ tượ g ầu ơ, tí h trữ và i h t g xấu ủ thị trư g goại tệ hợ e

II.3.2. hát triển hệ thống hạ tầng c ng nghệ th ng tin

- Đẩy mạ h ph t triển hệ thống hạ tầ g ô g ghệ thô g ti quố gi ể ó thể k t nối tốt hệ thố g thô g ti ủa khu vự và ủa thể giới tạo i u kiện cho thị trư ng ngoại hối ph t triển và h i nhập quốc t . - Có hí h s h huy hí h, thú ẩy và tạo i u kiệ ho Ngâ hà g thươ g ại ứng dụ g ô g ghệ thô g ti hiệ ại trong kinh doanh dịch vụ gâ hà g ói hu g và dịch vụ ngoại hôi ói riê g - Khuy hí h do h ghiệp, tổ chứ và hâ ứng dụ g ô g ghệ thô g ti tro g hoạt ng sản xuất kinh doanh, tạo i u kiện thuận lợi ô g ghệ ể ti p cậ dịch vụ ngoại hối.

II.3.3. âng cao dần t nh chu ển đổi c a đ ng iệt am

Thú ẩy tự do hó tài hí h, â g o tí h huyể ổi củ ồng Việt N là i u kiện n n tả g thú ẩy thị trư ng ngoại hối ph t tri và h i nhập quốc t

+ Thự hiệ hí h s h goại tệ

Hiệ y trê thị trư g goại tệ, ặ dù USD ó vị th ạ h hơ hẳ goại tệ h , so g u tro g qu hệ tỷ gi hỉ p dụ g t loại goại tệ tro g ướ sẽ là ho tỷ gi rà g bu vào goại tệ ó, ụ thể là USD Khi ó sự bi g v gi ả USD trê th giới, lập tứ sẽ ả h hưở g qu hệ tỷ gi ủ USD VND à thô g thư g là hữ g ả h hưở g rất bất lợi

Chú g t ê lự họ hữ g goại tệ ạ h ể th h to và dự trữ, b o gồ t số ồ g ti ủ hữ g ướ à hú g t ó qu hệ th h to , thươ g ại và ó qu hệ ối goại hặt hẽ hất ể là ơ sở ho việ i u hỉ h tỷ gi ủ VND ví dụ hư ồ g EURO, yê Nhật vì hiệ y EU, Nhật là hữ g thị trư g xuất hẩu lớ hất ủ Việt N Ch tỷ gi gắ với t rổ goại tệ hư vậy sẽ là t g tí h ổ ị h ủ TGHĐ d h ghĩ

+ Nâ g o vị th ồ g ti Việt N

Nâ g o sứ ạ h ho ồ g ti Việt N bằ g giải ph p í h thí h i h t hư: hiệ ại ho sả xuất tro g ướ , ẩy ạ h tố ổ phầ hó do h ghiệp quố do h là thu lỗ, t g ư g thu hút vố ầu tư tro g và goài ướ , xây dự g hí h s h thí h hợp ể ph t triể ô g ghiệp, huy hí h xuất hẩu, bài tr th hũ g …

Tạo hả g huyể ổi t g phầ ho ồ g ti Việt N : ồ g ti huyể ổi ượ sẽ t g tí h ự hoạt g thu hút vố ầu tư , hạ h tì h trạ g lưu thô g hi u ồ g ti tro g t quố gi Hiệ tượ g ô l hó i h t ượ hạ h Việ huy g guồ lự tro g i h t trở ê thuậ lợi hơ , hoạt g xuất hập hẩu ủ quố gi ó g g hơ

51

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

Đồ g ti tự do huyể ổi là giả sự thiệp trự ti p ủ Chí h phủ vào hí h s h quả lý goại hối và ơ h i u hà h tỷ gi , giúp ho tố hu huyể vố ượ ẩy ạ h, góp phầ ẩy h h ti h i hập i h t th giới

Tuy hiê , uố tạo hả g huyể ổi ho VND phải ó ủ lượ g goại tệ dự trữ và i h t vữ g ạ h Khả g ạ h tr h ủ hà g xuất hẩu ủ do h ghiệp Việt N phải ượ h h hó g ải thiệ

III. :

- Đ dạ g hó giệp vụ kinh doanh ngoại hối hiệ ại: giao dịch k hạn, giao dịch chọn mua, chọ b goại tệ, giao dị h ho ổi ti n tệ …

- Phổ bi sâu r g, hướng dẫ và tư vấn ho tổ chức doanh nghiệp ki n thức, kinh nghiệm v hoạt ng ngoại hối và h thức quả lý rủi ro trong kinh doanh ngoiaj hối nhắ hướ g do h ghiệp là que với những dịch vụ, sản phẩm mới củ gâ hà g Đồng th i â g o pho g h gi o ti p, chất lượng phục vụ.

- Nhằ ph t triể và â g o hoạt ng kinh doanh ngoại hối, Ngâ hà g thươ g mại ê ó phò g i h do h goại tệ với quy ô thí h hợp và ó ủ thẩm quy n thực hiệ gi o dịch ngoại hối tức th i.

- T g ư ng trang bị ô g nghệ, kỹ thuật hiệ ại trong việc thu thập, cập nhật thô g ti v ngoại hối ể ảm bảo cho hoạt ng kinh doanh ngoại hối ượ thô g suốt và hiệu quả.

- C Ngâ hà g thươ g ại phải thư g xuyê ào tạo, ào tạo lại nghiệp vụ huyê ô tro g lĩ h vực kinh doanh ngoại hối ho b là ô g t i h do h goại hối ó trì h huyê ô o, hạy bé , ó hả g ph o thị trư g,… ủ khả g tư vấ ho do h ghiệp trong việc dử dụ g ô g ụ ph i si h

IV.

:

- T g ư ng khả g ti p cậ và sử dụ g ô g ụ giao dịch ngoại hối hiệ ại củ doanh nghiệp, tổ chức kinh t và hâ : NHTM ầ ẩy mạ h thô g ti và tư vấn ho do h ghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu v giao dịch ngoại hối quy n chọ và ô g ụ ngoại hối ph i si h

52

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

- C do h ghiệp chủ ng nắm bắt thô g ti và th gi gi o dị h trê thị trư g ể giảm thiểu rủi ro tỷ gi

- Đào tạo b hâ viê ó g lực thực hiện tốt gi o dịch ngoại hối.

53

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

T LUẬN

N , v i qu với b o hiêu là th h thứ hó h t hi u ặt ủ i h t Việt N tro g ó tỷ gi bi g h h, ó lú tỷ gi USD/VND lê tới ứ gầ , s u ó tỷ gi giả h h ò 8 5 và hiệ y tỷ gi g trở lại ứ 9 5 Việ x ị h th i iể thiệp vào tỷ gi và thiệp hư th ào, ũ g hư bổ su g hữ g biệ ph p hỗ trợ s u hi thiệp r s o… i u ó sẽ quy t ị h ứ thà h ô g h y thất bại ủ ô g t i u hà h tỷ gi X ị h ứ tỷ gi hợp lý là t vấ tùy thu vào hậ ị h ủ Chí h phủ tro g t th i iể i h t hư th ào là rất qu trọ g Tro g th i gi qu Chí h phủ sử dụ g hữ g biệ ph p hà h hí h ịp th i ã e lại hiệu quả h tốt, h vậy à Việt N ã thà h ô g tro g việ i u hà h hí h s h tỷ gi hối o i và hạ h t g ủ u hủ g hoả g tài hí h

Việ i u hà h hí h s h tỷ gi tốt ó v i trò qu trọ g tro g việ bì h ổ thị trư g tài hí h, giả hữ g ú số ối với i h t ứ thấp hất, t g ư g i lự tro g qu hệ tài hí h xuất hập hẩu, â bằ g â th h to

Ki h t Việt N là i h t hỏ, ở, và g ph t triể do vậy ả h hưở g t t g bê goài là hô g thể tr h hỏi hi hoạ h ị h và thự thi hí h s h vĩ ô tươ g ối hó h Chí h vì vậy ể i u hà h hiệu quả ầ hú trọ g theo dõi tì h hì h i h t th giới và hu vự ể ó hữ g dự b o và i u hỉ h hí h s h li h hoạt Chí h s h tỷ gi li h hoạt v ó t dụ g gắ hạ v ó t g dài hạ , sự lự họ ú g ắ t hí h s h tỷ gi hợp lý sẽ giúp ho hú g t thự hiệ tốt ô g u hố g lạ ph t hiệ y

54

[Thực trạng thị trường ngoại hối Việt Nam]

[GVHD: TS. DIỆP GIA LUẬT]

[NHÓM 1 – NGÀY 3 – CHK20]

hụ ục tham khảo: 1) S h Gi o dịch ngoại hối – Đỗ V Khiê – Nhà xuất bả Đồng Nai (2008) 2) http://www.saga.vn - cổ g thô g ti v ki n thức quản trị i h do h và ỹ g thực hà h gi o thươ g

3) http://thongtinphapluatdansu.wordpress.com 4) “ T ng của thị trư g và g hí h s h ti n tệ và Ngâ hà g thươ g ại” – TS Đỗ Thị Thủy (Viettin Bank)

5) http://www.xaluan.com/modules.php?name=News&file=article&sid=102251#ixzz1EByt OMBH

6) www.tailieu.vn 7) http://www.hsbc.com.vn 8) Ứ g dụ g ô g ụ ph i si h ti tệ tro g phò g g rủi ro tỷ gi tại gâ hà g thươ g ại Việt N – TSPhạ Thị Hoà g h)

9) Trang : http://thongtinphapluatdansu.wordpress.com/2008/12/12/2075-2/ 10) http://www.sbv.gov.vn 11) http://www.saga.vn/Taichinh/Thitruong/Nganhang/11121.saga

12) Gi o trì h “Tài hí h quố t ”, PGS TS Trầ Ngọ Thơ; PGS TS Nguyễ Ngọ Đị h – Kho Tài hí h do h ghiệp - ĐH Ki h t TP HCM, NXB Thô g ê 8

13) http://vneconomy.vn/home.htm

14) http://www.sbv.gov.vn/vn/home/index.jsp

15) http://www.mof.gov.vn/Default.aspx?tabid=87

16) http://www.adb.org/vietnam/default.asp

17) http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/EASTASIAPACIFICEX T/VIETNAMINVIETNAMESEEXTN/

18) http://www.imf.org/external/country/VNM/

55