M C L CỤ Ụ
PHẦN MỞ ĐẦU.......................................................................................................3
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN NGUYÊN LÝ VỀ SỰ PHÁT TRIỂN...................4
1.1. Khái niệm nguyên lý về sự phát triển..............................................................4
1.2. Tính chất của nguyên lý sự phát triển.............................................................4
1.3. Ý nghĩa của nguyên lý về sự phát triển...........................................................5
CHƯƠNG 2: VẬN DỤNG NGUYÊN LÝ VỀ SỰ PHÁT TRIỂN TRONG XU
HƯỚNG CÁCH MẠNG 4.0.....................................................................................7
2.1. Một số đặc trưng của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.......................7
2.1.1. Kết hợp giữa các hệ thống ảo và thực thể.................................................7
2.1.2. Qui mô và tốc độ phát triển - Chưa có tiền lệ trong lịch sử nhân loại.......7
2.1.3.Tác động mạnh mẽ và toàn diện đến thế giới đương đại...........................8
2.2.Một số tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến phát triển
kinh tế-xã hội Việt Nam.........................................................................................9
2.2.1. Nhóm ngành năng lượng........................................................................10
2.2.2. Nhóm ngành công nghiệp chế tạo...........................................................11
2.2.3. Nhóm ngành dịch vụ..............................................................................14
2.2.4. Ngành nông nghiệp................................................................................16
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY VIỆC VẬN DỤNG NGUYÊN LÝ SỰ
PHÁT TRIỂN VÀO CUỘC CÁCH MẠNG 4.0 TẠI VIỆT NAM..........................17
KẾT LUẬN.............................................................................................................20
TẢI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................21
2
PHẦN MỞ ĐẦU
Tổ quốc Việt Nam chúng ta đang trong quá trình quá độ đi lên chủ nghĩa xã
hội. Trong suốt thời gian qua, Việt Nam ta đã không ngừng tiến hành công nghiệp
hóa, hiện đại hóa. Song song với đó, chúng ta còn tích cực toàn cầu hóa, hội nhập
với thế giới. Thế giới đang sôi nổi với sự bùng nổ của cách mạng công nghiệp 4.0,
với những bước tiến cực kỳ mạnh mẽ trong các lĩnh vực sinh học, máy tính, sản
xuất, trí tuệ nhân tạo. Chính vì vậy, để không bị tụt lùi, lạc hậu so với thế giới,
chúng ta cần nắm bắt cơ hội cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 này, tận dụng triệt để
những thế mạnh của đất nước, cụ thể là sự năng động, sáng tạo của giới trẻ, đặc biệt
là những sinh viên.
Bài tiểu luận của tôi, “Vận dụng nguyên lý về sự phát triển trong cuộc cách
mạng công nghiệp 4.0”, được thực hiện nhằm tìm hiểu, phân tích những mặt tích
cực, chỉ ra những điểm hạn chế mà cuộc cách mạng này tác động đến kinh tế xã hội
Việt Nam thông qua những kiến thức, những bài báo, tư liệu mà em tìm thấy. Từ đó,
bài tiểu luận vạch ra những phương pháp cho sinh viên để phát huy mặt tích cực,
khắc phục những hạn chế của cách mạng công nghiệp 4.0.
3
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN NGUYÊN LÝ VỀ SỰ PHÁT TRIỂN
1.1. Khái niệm nguyên lý về sự phát triển
Trong triết học, quan điểm siêu hình xem sự phát triển là sự tăng, giảm về
lượng. Mà không có sự thay đổi về chất của sự vật hay hiện tượng. Nó cũng xem sự
phát triển là một quá trình tiến lên liên tục, không trải qua sự quanh co, phức tạp.
Đối lập với quan điểm siêu hình, thì trong phép biện chứng khái niệm nguyên
lý sự phát triển dùng để chỉ quá trình vận động của sự vật, theo chiều hướng đi lên.
Bắt đầu từ trình độ thấp cho đến trình độ cao, từ kém hoàn thiện cho đến hoàn thiện
hơn.
Như vậy, khái niệm nguyên lý về sự phát triển không đồng nhất với khái niệm
vận động. Đây không phải là sự biến đổi tăng lên hay giảm đi đơn thuần về lượng.
Hay là sự biến đổi một cách lặp đi lặp lại ở chất cũ, là sự biến đổi về chất theo chiều
hướng ngày càng hoàn thiện của sự vật ở những trình độ cao hơn.
Nguyên lý sự phát triển cũng là quá trình phát sinh và giải quyết mâu thuẫn
khách quan của sự vật, hiện tượng. Đây là quá trình thống nhất giữa các nhân tố tiêu
cực và kế thừa. Nhằm nâng cao nhân tố tích cực từ sự vật, hiện tượng cũ trong hình
thái của sự vật, hiện tượng mới.
1.2. Tính chất của nguyên lý sự phát triển
Bên cạnh những câu hỏi quan điểm phát triển cùng với ví dụ, tiểu luận nghiên
cứu về sự phát triển. Thì tính chất của sự phát triển cũng được nhiều bạn đọc quan
tâm. Những quá trình phát triển đều có tính khách quan, phổ biến và tính phong
phú, đa dạng.
Tính khách quan của sự phát triển được biểu hiện trong nguồn gốc của sự vận
động và phát triển. Đây là quá trình được bắt nguồn từ bản thân của sự vật, hiện
tượng. Và là quá trình giải quyết những mâu thuẫn của sự vật, hiện tượng đó. Vậy
nên, phát triển là thuộc tính tất yếu, khách quan, không phải phụ thuộc vào ý thức
của con người.
Tính phổ biến của sự phát triển được thể hiện ở quá trình phát triển diễn ra
trong mọi lĩnh vực tự nhiên và xã hội. Và nó được thể hiện trong mọi sự vật, hiện
tượng và trong mọi quá trình, mọi giai đoạn của sự vật, hiện tượng đó. Trong mỗi
một quá trình biến đổi đã bao hàm khả năng dẫn đến sự ra đời của cái mới, phù hợp
với quy luật.
4
Tính đa dạng được thể hiện ở chỗ phát triển là khuynh hướng chung của mọi
sự vật. hiện tượng. Nhưng mỗi một sự vật, hiện tượng, mỗi lĩnh vực hiện thực lại có
quá trình phát triển không giống nhau. Tồn tại ở những không gian và thời gian
khác nhau nên sự vật, hiện tượng phát triển sẽ khác nhau.
Đồng thời, trong quá trình phát triển của sự vật, hiện tượng còn chịu nhiều tác
động của các sự vật, hiện tượng hay quá trình khác. Như những yếu tố và điều kiện
lịch sử cụ thể. Sự tác động có thể làm thay đổi chiều hướng phát triển của sự vật,
hiện tượng. Thậm chí nó có thể làm cho sự vật, hiện tượng thụt lùi tạm thời, dẫn tới
sự phát triển về mặt này và thoái hóa ở mặt khác. Đây đều là những biểu hiện của
tính phong phú, đa dạng của nguyên lý về sự phát triển.
1.3. Ý nghĩa của nguyên lý về sự phát triển
Nghiên cứu nguyên lý về sự phát triển giúp ta vận dụng nguyên lý này một
cách tốt nhất. Và nhận thức được rằng muốn nắm bắt được bản chất của sự vật hiện
tượng. Và muốn nắm bắt được khuynh hướng vận động của sự vật, hiện tượng. Thì
cần phải xây dựng quan điểm vận động và phát triển, khắc phục tư tưởng bảo thủ trì
trệ.
Yêu cầu cơ bản của quan điểm chính là khi xem xét một sự vật hiện tượng, thì
cần phải đặt nó trong trạng thái vận động và phát triển. Lênin đã khẳng
định: “Logic biện chứng đòi hỏi phải xem xét sự vật trong sự phát triển, trong sự tự
vận động, trong sự biến đổi của nó”.
Nghiên cứu sự vật, hiện tượng không chỉ với tư cách là cái đang tồn tại mà còn
cần phải nắm được khuynh hướng phát triển trong tương lai của nó. Từ đó dự báo
sự xuất hiện của nhân tố mới, chuẩn bị những điều kiện thuận lợi cho sự ra đời của
cái mới.
Cần có thái độ lạc quan và tin tưởng vào sự chiến thắng tất yếu của cái mới.
Đồng thời phải có nhận thức rõ ràng về quá trình phát triển là quá trình biện
chứng đầy mâu thuẫn. Chiến thắng của cái mới đối với cái cũ là rất khó khăn, phức
tạp thậm chí còn có những thất bại tạm thời.
Để có được bài học rút ra từ nguyên lý về sự phát triển trong hiện thực cần có
quá trình tích lũy về lượng. Đây là một sự chuẩn bị cho những bước nhảy vọt nhằm
thay đổi về chất qua những lần phủ định. Mặt khác, cần phải biết phát hiện ra mâu
thuẫn và tổ chức để các mâu thuẫn đó được giải quyết.
5
