Tìm hiểu về Cánh Đồng
Mẫu Lớn
Từ khi chính sách nông nghiệp được đổi mới, Việt Nam đã tiến những bước
dài trong sản xuất lúa, trở thành quốc gia đóng vai trò quan trọng trong bình
ổn an ninh lương thực toàn cầu.
- Nếu như năm 1990, sản lượng lúa của nước ta chỉ đạt 19 triệu tấn thì 20 năm
sau đó (năm 2010) sản lượng đạt đến 40 triệu tấn. Năng suất lúa từ chỗ chỉ
hơn 3 tấn/ha đã tăng lên bình quân 5 tấn/ha, cá biệt đến hơn 7 tấn/ha. Năng
suất lúa bình quân của Việt Nam dẫn đầu các nước Asean kể từ năm 2002.
Tuy nhiên, thành tựu của cây lúa Việt Nam hiện nay chủ yếu là do phép cộng
số lượng lúa gạo của hàng triệu hộ nông dân riêng lẻ. Một mô hình sản xuất
lúa hàng hóa qui mô lớn đang được xem là hướng đi tất yếu trong tương lai.
- Câu chuyện liên kết 4 nhà ở một xã Phú Cần, huyện Tiểu Cần, Trà Vinh –
một xã có đến 63% dân số là đồng bào Khmer – là một câu chuyện thú vị.
Cách đây 5 năm, thông qua chương trình “Cùng nông dân ra đồng” của Công
ty Cổ phần bảo vệ thực vật An Giang, lần đầu tiên, những người nông dân
Khmer ở Phú Cần đã tiếp cận phương thức sạ hàng – một điều mới mẻ lúc
bấy giờ. Cách làm này không những giúp tiết kiệm giống mà còn giảm sử
dụng thuốc trừ sâu nhưng lại tăng năng suất. Nhờ sự hướng dẫn tận tình của
những kỹ sư nông nghiệp trẻ mà chỉ sau vài vụ, trình độ canh tác của người
nông dân được nâng lên rõ rệt. Nếu như trước đây, bệnh đạo ôn gây thiệt hại
nặng nề do phát hiện muộn thì nay, nông dân đã phát hiện được bệnh ở giai
đoạn ban đầu. Hiệu quả sản xuất đã giúp mô hình phát triển từ diện tích 110
ha lên 208 ha với trên 300 hộ tham gia.
- Xã Phú Cần là vùng đất gò cao, làm lúa khó khăn do nước mặn xâm nhập
thường xuyên. Vụ Hè Thu năm 2007, việc triển khai mô hình liên kết 4 nhà
được các cấp chính quyền, ngành chuyên môn tỉnh ủng hộ và đã tạo nên một
bước ngoặc mới.
- Không dừng lại ở mô hình liên kết 4 nhà: nhà nông – nhà nước – nhà khoa
học và nhà doanh nghiệp, người nông dân cần giải được bài toán trúng mùa,
rớt giá lâu nay. Vì vậy, vụ Đông Xuân 2011 vừa qua, lần đầu tiên một bước
tiến mới trong chuỗi sản xuất lúa gạo được hình thành ở xã Vĩnh Bình, huyện
Châu Thành, tỉnh An Giang.
- Tham gia vào cánh đồng mẫu lớn 1.100 ha ở xã này, 448 hộ nông dân cùng
được tư vấn kỹ thuật trồng lúa, thu hoạch, phơi phóng, đặc biệt là ghi chép
quy trình sản xuất và chi phí vào sổ theo tiêu chuẩn VietGap. Nhờ vậy, tự
thân người nông dân tính toán được giá thành mỗi vụ. Tất cả chi phi đầu vào,
từ giống, phân bón, thuốc trừ sâu… nông dân được mua với giá gốc, được