1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, các trường đại học (TĐH) chuyển đổi từ cơ
chế ‘xin- cho” sang tự chủ, trách nhiệm xã hội. Các TĐH muốn tồn tại, phải tái cấu trúc
và vận hành theo các nguyên tắc của kinh tế thị trường (KTTT), đảm bảo chất lượng đào
tạo (CLĐT), nghiên cứu khoa học (NCKH) và hoạt động dịch vụ nhằm cung cấp “sản
phẩm chất lượng” đáp ứng nhu cầu xã hội, tăng doanh thu, nâng cao hiệu quả quản lý
kinh tế (QLKT) để phát triển bền vững (PTBV).
Tăng cường quản lý MLK TĐH-DN là biện pháp tất yếu để các TĐH thực hiện
TNXH, nâng cao hiệu quả QLKT, đáp ứng yêu cầu tự chủ. Hiệu quả của MLK được thể
hiện qua việc gia tăng các nguồn lực, củng cố niềm tin và mở rộng tầm ảnh hưởng tích
cực của cả TĐH và DN vào sức sống của nền KTXH. Việc áp dụng mô hình “ba nhà”, lý
thuyết các bên liên quan, hệ thống ĐMST quốc gia... trong quản lý MLK cho phép nâng
cao hiệu quả quản trị đại học (QTĐH), tạo môi trường pháp lý khuyến khích các bên
khai thác chung nguồn lực (nhân lực, cơ sở vật chất (CSVC), trang thiết bị) và thành quả
R&D, để tạo ra lợi ích bền vững thông qua hiệu quả đào tạo NNL, phát triển chương
trình đào tạo (CTĐT), thương mại hoá kết quả NCKH và thúc đẩy ĐMST.
Khu vực miền Bắc (KVMB) Việt Nam, với 141/240 TĐH (chiếm 58,75% cả nước
cả nước) và 249.700 DN (36,5% tổng số DN toàn quốc), có tiềm năng rất lớn để phát
triển MLK TĐH-DN. Tuy nhiên, thực trạng công tác quản lý MLK của các TĐH còn
nhiều bất cập, thiếu tính hệ thống và chưa đồng đều. Các TĐH với vai trò chủ thể, nhưng
chưa chủ động tận dụng tốt sự hỗ trợ từ DN, trong khi đó DN còn thụ động, gặp khó
khăn trong việc hợp tác để phát triển. Bên cạnh đó, thể chế, chính sách và cơ chế liên kết
TĐH-DN tại Việt Nam còn nhiều bất cập, thiếu tính đồng bộ và chưa tạo động lực đủ
mạnh để thúc đẩy MLK TĐH-DN. Việc thiếu các tổ chức, nhân sự chuyên trách, các tổ
chức trung gian kết nối, thông tin cập nhật hai chiều làm giảm hiệu quả quản lý MLK
của các TĐH hiện nay.
Các định hướng Chiến lược phát triển giáo dục và Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ
Chính trị đã đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với việc hoàn thiện thể chế quản lý MLK TĐH-
DN của các TĐH. Hơn nữa, các nghiên cứu về MLK TĐH-DN tại Việt Nam chủ yếu
dừng lại ở việc mô tả thực trạng, phân tích nội dung của các hoạt động liên kết và đưa ra
các đánh giá tổng quan. Trong khi đó, các nghiên cứu chuyên sâu nhằm phân tích toàn
diện các hoạt động cụ thể, kết quả đạt được, các yếu tố ảnh hưởng, phương thức quản lý
hiệu quả, cơ chế vận hành của các TĐH trong quản lý MLK còn hạn chế. Tăng cường
công tác quản lý MLK của các TĐH theo hướng khoa học, chuyên nghiệp và hiệu quả,
là tiền đề quan trọng để TĐH-DN cùng PTBV. Xuất phát từ những yêu cầu thực tiễn và