VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
Lê Văn Gấm
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CAI NGHIỆN MA TÚY
TỪ THỰC TIỄN TỈNH BÌNH DƯƠNG
Ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số : 9 38 01 02
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC
HÀ NỘI - 2025
Công trình được hoàn thành tại:
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. Phan Thanh Hà
2. TS. Nguyễn Tuấn Khanh
Phản biện 1: GS.TS. Vũ Công Giao
Phản biện 2: PGS.TS. Nguyễn Thị Việt Hương
Phản biện 3: GS.TS. Phạm Hồng Thái
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá Luận án cấp
Học viện tại: Học viện Khoa học Xã hội
Vào hồi…….. giờ, ngày…….tháng…….năm 2025
Có thể tham khảo luận án tại:
- Thư viện Quốc gia
- Thư viện Học viện Khoa học Xã hội Việt Nam
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngày nay, nghiện ma túy, cai nghiện ma túy luôn là những vấn
đề xã hội được quan tâm không chỉ trong phạm vi của một quốc gia
mà là mối quan tâm mang tính toàn cầu.Vấn đề này được lựa chọn
nghiên cứu xuất phát từ 03 lý do cơ bản sau đây:
Thứ nhất, xuất phát từ tầm quan trọng (vai trò) của quản lý
nhà nước về cai nghiện ma túy. Quản lý nhà nước về cai nghiện có
vai trò đặc biệt quan trọng nhằm góp phần lành mạnh hóa, ổn định
tình hình trật tự xã hội. Nhìn chung, hoạt động quản lý này nhằm
đảm bảo duy trì trật tự xã hội, thực hiện tốt công tác cai nghiện ma
túy là đòi hỏi khách quan của quản lý sự phát triển xã hội, là yêu cầu
cấp bách và thể hiện vai trò quản lý của nhà nước trong lĩnh vực cai
nghiện ma túy để hướng đến lành mạnh hóa đời sống xã hội.
Thứ hai, xuất phát từ thực trạng quản lý nhà nước về cai
nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Bình Dương
Bình Dương có vị trí địa lý giáp ranh với nhiều tỉnh, thành;
phía Đông giáp tỉnh Đồng Nai, phía Bắc giáp tỉnh Bình Phước, phía
Tây giáp tỉnh Tây Ninh và một phần Thành phố Hồ Chí Minh, phía
Nam giáp Thành phố Hồ Chí Minh và một phần tỉnh Đồng Nai. Bình
Dương có 29 khu công nghiệp và 12 cụm công nghiệp với tổng diện
tích hơn 13.400 ha; đã thu hút hàng nghìn lao động trên cả nước đến
sinh sống và làm ăn, hình thành các khu dân cư, khu nhà trọ tự phát
ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình trật tự an toàn xã hội, đặc biệt là
tội phạm và tệ nạn về ma túy.
Thời gian qua, quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy trên địa
bàn tỉnh Bình Dương đã được được một số kết quả khả quan. Song,
kết quả đạt được vẫn chưa tương xứng với những kỳ vọng về cai
nghiện ma túy của tỉnh trong tình hình mới.
2
Thứ ba, xuất phát từ “khoảng trống” trong các công trình
nghiên cứu quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy. Chưa có một
công trình chuyên khảo nào nghiên cứu đối với quản lý nhà nước về
cai nghiện ma túy, đặc biệt việc nghiên cứu quản lý nhà nước về cai
nghiện ma túy từ thực tiễn của tỉnh Bình Dương dựa trên tri thức tiếp
cận khoa học về Luật Hiến pháp và Luật Hành chính.
Từ những lý do trên, nghiên cứu sinh quyết định lựa chọn đề
tài “Quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy từ thực tiễn tỉnh Bình
Dương” làm luận án tiến sĩ luật học chuyên ngành Luật Hiến pháp
và Luật Hành chính là vấn đề cấp thiết trong giai đoạn hiện nay.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
2.1. Mục đích nghiên cứu
Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về quản lý nhà nước về cai
nghiện ma túy; đánh giá thực trạng quy định pháp luật và thực hiện
quy định pháp luật về quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy trên địa
bàn tỉnh Bình Dương. Trên cơ sở đó, đề xuất quan điểm và giải pháp
nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy ở Việt
Nam từ thực tiễn của tỉnh Bình Dương.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nhằm đạt được những mục đích nêu trên, luận án cần tập
trung thực hiện một số nhiệm vụ sau đây:
Một là, khảo cứu, lược khảo tình hình nghiên cứu của các công
trình khoa học đã được công bố trong và ngoài nước liên quan chủ
yếu, trực tiếp hoặc gián tiếp đến đề tài luận án nhằm luận giải các
vấn đề đặt ra, định hướng cần được tiếp tục nghiên cứu và làm rõ
thêm, thể hiện tính mới.
Hai là, nghiên cứu những vấn đề lý luận về quản lý nhà nước
về cai nghiện ma túy như làm rõ nội hàm của khái niệm, đặc điểm,
vai trò của cai nghiện ma túy; phân tích làm sáng tỏ khái niệm, đặc
điểm, chủ thể, đối tượng, nguyên tắc, nội dung, vai trò, các yếu tố
3
ảnh hưởng và tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước về cai
nghiện ma túy.
Ba là, nghiên cứu đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về cai
nghiện ma túy thông qua tình hình và kết quả đạt được, những bất
cập, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế, bất cập trong quản
lý nhà nước về cai nghiện ma túy tại tỉnh Bình Dương.
Bốn là, nghiên cứu quan điểm và giải pháp nâng cao hiệu quả
quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy ở Việt Nam trong giai đoạn
hiện nay từ thực tiễn của tỉnh Bình Dương.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án là các vấn đề lý luận, pháp
lý và thực tiễn về quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về phạm vi nội dung: Luận án nghiên cứu những vấn đề lý
luận, pháp lý và thực tiễn quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy.
Về thời gian: Luận án tập trung nghiên cứu quản lý nhà nước
về cai nghiện ma túy từ thực tiễn tỉnh Bình Dương từ năm 2021 -
2024 (kể từ khi có Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 đến nay).
Phạm vi không gian: thực tiễn của tỉnh Bình Dương.
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận
án
4.1. Phương pháp luận nghiên cứu của luận án
Trên cơ sở phương pháp luận nghiên cứu duy vật biện chứng,
duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin kết hợp với tư tưởng Hồ
Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về Nhà nước và pháp luật, về
quyền con người, quyền công dân, về phòng, chống ma túy, cai
nghiện ma túy và dựa trên lý thuyết quản lý nhà nước có tính phương
pháp luận để thực hiện đề tài.