MỤC LỤC<br />
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT<br />
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ<br />
TÓM TẮT LUẬN VĂN<br />
MỞ ĐẦU ....................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
CHƢƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN<br />
DỤNG XUẤT KHẨU CỦ A NHÀ NƢỚC TẠI NHPTError! Bookmark not defined.<br />
1.1 Khái niệm và hoạt động cơ bản của ngân hàng phát triểnError! Bookmark not defined.<br />
1.1.1 Khái niệm .......................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
1.1.2 Hoạt đô ̣ng cơ bản của Ngân hàng Phát triể n ..... Error! Bookmark not defined.<br />
1.2 Tín dụng xuất khẩu của Nhà nƣớc tại NHPT và rủi ro tín dụng xuất<br />
khẩu ............................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
1.2.1 Tín dụng xuất khẩu của Nhà nước tại NHPT .... Error! Bookmark not defined.<br />
<br />
1.2.2 Rủi ro tín dụng xuất khẩu .................................. Error! Bookmark not defined.<br />
1.3 Quản lý rủi ro tín dụng xuất khẩu của Nhà nƣớc tại NHPTError! Bookmark not defined<br />
1.3.1 Khái niệm về quản lý rủi ro tín dụng xuất khẩu Error! Bookmark not defined.<br />
<br />
1.3.3 Nội dung quản lý rủi ro TDXK ......................... Error! Bookmark not defined.<br />
1.3.3 Nhân tố ảnh hưởng đến quản lý rủi ro TDXK .. Error! Bookmark not defined.<br />
1.4 Kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng xuất khẩu tại một số ngân hàngError! Bookmark n<br />
<br />
1.4.1 Quản lý rủi ro tín du ̣ng của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam Error! Bookmark not def<br />
1.4.2 Quản lý rủi ro tín dụng xuất khẩu của Ngân hàng Xuất nhập khẩu Hàn<br />
Quốc ........................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
1.4.3 Quản lý rủi ro tín dụng xuất khẩu của Ngân hàng xuất nhập khẩu Trung<br />
Quốc ........................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
1.4.4 Bài học kinh nghiệm đối với NHPT Việt Nam . Error! Bookmark not defined.<br />
CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG XUẤT<br />
KHẨU TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAMError! Bookmark not defined.<br />
2.1 Giới thiệu ngân hàng Phát triển Việt Nam .......... Error! Bookmark not defined.<br />
<br />
2.1.1 Sự ra đời của Ngân hàng Phát triể n Việt Nam .. Error! Bookmark not defined.<br />
2.1.2 Mô hình tổ chức và một số hoạt động chính của NHPTVNError! Bookmark not defined<br />
2.1.3 Đặc điểm của Ngân hàng Phát triển Việt Nam . Error! Bookmark not defined.<br />
2.2 Kết quả thực hiện hoạt động TDXK tại NHPTVN giai đoạn 2006 – tháng<br />
6/2010 ............................................................................. Error! Bookmark not defined.<br />
<br />
1<br />
<br />
2.2.1 Kết quả thực hiện .............................................. Error! Bookmark not defined.<br />
2.2.2. Tình hình nợ quá hạn TDXK ........................... Error! Bookmark not defined.<br />
2.3. Thực trạng quản lý rủi ro TDXK tại NHPT Việt NamError! Bookmark not defined.<br />
2.3.1. Thiết lập cơ cấu tổ chức quản lý rủi ro TDXK Error! Bookmark not defined.<br />
2.3.2. Chính sách và quy trình TDXK tại NHPTVN . Error! Bookmark not defined.<br />
2.3.3 Chấm điểm, xếp hạng nội bộ khách hàng vay vốn TDXKError! Bookmark not defined.<br />
2.3.4 Phân loại nợ và trích lập rủi ro ......................... Error! Bookmark not defined.<br />
2.3.5. Kiểm tra, kiểm soát TDXK .............................. Error! Bookmark not defined.<br />
2.3.6 Xử lý rủi ro ........................................................ Error! Bookmark not defined.<br />
2.4. Đánh giá quản lý rủi ro TDXK tại NHPT Việt NamError! Bookmark not defined.<br />
2.4.1. Những kết quả đạt được trong quản lý rủi ro TDXK tại NHPTVNError! Bookmark not<br />
<br />
2.4.2. Hạn chế trong quản lý rủi ro tín dụng xuất khẩu và nguyên nhânError! Bookmark not d<br />
<br />
CHƢƠNG III: GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN<br />
DỤNG XUẤT KHẨU TẠI NHPTVN ......................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.1. Định hƣớng hoạt động TDXK của NHPT Việt NamError! Bookmark not defined.<br />
3.1.1. Định hướng hoạt động NHPTVN đến năm 2015Error! Bookmark not defined.<br />
3.1.2. Định hướng hoạt động TDXK tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam đến<br />
năm 2015 .................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.2. Giải pháp tăng cƣờng quản lý rủi ro TDXK tại NHPT Việt NamError! Bookmark not d<br />
3.2.1 Xây dựng chiến lược quản lý rủi ro tín dụng .... Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.2. Hoàn thiện bộ máy quản lý rủi ro .................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.3 Xây dựng, hoàn thiện chính sách, quy trin<br />
̀ h tin<br />
́ du ̣ngError! Bookmark not defined.<br />
3.2.4 Các giải pháp phòng ngừa rủi ro TDXK ........... Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.5 Xây dựng hệ thống xếp hạng nội bộ ................. Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.6 Phân loại nợ vay , trích lập và sử dụng dự phòng rủi ro phù hợp với quy<br />
định Nhà nước ............................................................ Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.7. Xây dựng hê ̣ thố ng quản tri thông<br />
tin khách hàng và hiện đại hoá công<br />
̣<br />
nghệ thông tin ............................................................. Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.8 Nâng cao trình độ cán bộ tín dụng về năng lực chuyên môn và đạo đức<br />
nghề nghiệp ................................................................ Error! Bookmark not defined.<br />
3.3. Kiến nghị với Chính phủ và các cơ quan có liên quanError! Bookmark not defined.<br />
KẾT LUẬN ................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
<br />
2<br />
<br />
TÓM TÁT LUẬN VĂN<br />
Tín dụng xuất khẩu của Nhà nước là một loại hình tín dụng trong hệ<br />
thống tín dụng của nền kinh tế quốc dân, giữa một bên là Ngân hàng Phát<br />
triể n Viê ̣t Nam - đại diện cho Chính phủ và một bên là các tổ chức kinh tế.<br />
Ngân hàng phát triển Việt Nam là tổ chức tín dụng được thành lập để thực<br />
hiện chính sách tín dụng đầu tư phát triển và tín dụng xuất khẩu của Nhà<br />
nước. Trong những năm qua, hoạt động TDXK của Nhà nước tại NHPTVN<br />
đã đóng góp đáng kể trong việc thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu, chuyển<br />
dịch cơ cấu kinh tế, phát triển kinh tế – xã hội theo định hướng của Nhà<br />
nước. Bên cạnh những kết quả đó , NHPTVN đang gặp nhiều rủi ro trong<br />
hoạt động TDXK như một số khoản cho vay không có hiệu quả<br />
, khách<br />
hàng không hoàn trả hoặc không có khả năng hoàn trả gốc, lãi đúng hạn mà<br />
biểu hiện rõ rệt nhất là tình trạng nợ quá hạn có xu hướng gia tăng… cho<br />
thấ y công tác quản lý rủi ro TDXK của Nhà nước ta ̣i NHPTVN còn<br />
<br />
nhiề u<br />
<br />
mă ̣t tồ n ta ̣i.<br />
Vì vậy, đề tài nghiên cứu: “Quản lý rủi ro tín dụng xuất khẩu tại<br />
Ngân hàng Phát triển Việt Nam” được lựa chọn là hết sức cần thiết.<br />
Mục đích nghiên cứu:<br />
- Hê ̣ thố ng hóa những vấ n đề lý luận về quản lý rủi ro TDXK của<br />
Nhà nước tại Ngân hàng phát triển.<br />
- Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý rủi ro Tín dụng xuất khẩu<br />
của Nhà nước tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam.<br />
- Đề xuất những giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cường quản lý rủi<br />
ro Tín dụng xuất khẩu của Nhà nước tại Ngân hàng phát triển Việt Nam<br />
thời gian tới.<br />
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br />
- Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là quản lý<br />
rủi ro TDXK của Nhà nước tại NHPTVN.<br />
- Phạm vi nghiên cứu: Hoạt động tín dụng xuất khẩu và q uản lý rủi<br />
ro tín dụng xuất khẩu tại NHPTVN trong thời gian 2006 – tháng 6/2010.<br />
<br />
3<br />
<br />
CHƢƠNG I<br />
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO<br />
TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA NHÀ NƢỚC TẠI NHPT<br />
1.1 Khái niệm và hoạt động cơ bản của Ngân hàng phát triển<br />
Ngân hàng Phát triể n (NHPT) thực chấ t là mô ̣t tổ chức tín du ̣ng mà<br />
hoạt động chủ yếu là tài trợ có hiệu quả cho các chương trình phát triển<br />
kinh tế do Chính phủ hoa ̣ch đinh<br />
̣ , nói cách khác NHPT là một kênh hỗ trợ<br />
của Nhà nước thông qua chính sách tài trợ ưu đaĩ .<br />
Hoạt động chủ yếu của Ngân hàng Phát triển bao gồm:<br />
a) Huy động và quản lý vốn: thông qua các hình thức như huy đồ ng<br />
tiề n gửi , phát hành trái phiếu Chính phủ , huy đô ̣ng từ các quỹ của Nhà<br />
nước, các khoản tài trợ cuả các tổ chức khác...<br />
b) Sử dụng vốn: NHPT sử dụng nguồn vốn để thực hiện các hoạt động<br />
tài trợ cho các dự án đầu tư phát triển, dự án xuất khẩu hoặc hợp đồng xuất<br />
khẩu theo đối tượng mục tiêu mà Chính phủ đặt ra trong từng thời kỳ.<br />
c) Các hoạt động khác: NHPT cung cấ p các dich<br />
̣ vu ̣ bảo lañ h , tư vấ n<br />
đầ u tư, thanh toán...<br />
1.2 Tín dụng xuất khẩu của Nhà nƣớc tại NHPT và rủi ro Tín dụng xuất<br />
khẩ u<br />
1.2.1 Tín dụng xuất khẩu của Nhà nước tại NHPT<br />
Tín dụng Nhà nước là quan hệ tín dụng, mà trong đó Nhà nước là<br />
người đi vay để đảm bảo các khoản chi tiêu của Ngân sách Nhà nước, đồng<br />
thời là người cho vay để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của mình trong<br />
quản lý kinh tế - xã hội và phát triển quan hệ đối ngoại.<br />
Tín dụng xuất khẩu của Nhà nước là hình thức tài trợ trực tiế p về<br />
mặt tài chính để Chính phủ đáp ứng vốn cho ngành hàng xuất khẩu then<br />
chốt, thị trường xuất khẩu chiến lược hay tiềm năng có khả năng đem lại<br />
kim ngạch xuất khẩu lớn góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhằ m thực<br />
<br />
4<br />
<br />
hiê ̣n mục tiêu kinh tế – xã hội của Nhà nước.<br />
Tùy từng quốc gia , thời điể m và thực lực của nề n kinh tế<br />
<br />
, Chính<br />
<br />
phủ các nước đưa ra các chính sách tín dụng xuất khẩu khác nhau. Mục tiêu<br />
chủ yếu của chính sách tín dụng xuất khẩu của Nhà nước là thúc đẩy tăng<br />
trưởng xuất khẩu theo định hướng mà Chính phủ đề ra như tập trung xuất<br />
khẩu mô ̣t số mă ̣t hàng có ý nghiã quan tro ̣ng trong viê ̣c khai thác tiề m<br />
năng, thế ma ̣nh của quốc gia , tìm kiếm, mở rô ̣ng thi ̣trường , sử du ̣ng phầ n<br />
lớn nguyên vâ ̣t liê ̣u trong nước thuô ̣c diê ̣n đ ược khuyến khích xuất khẩu ;<br />
Qua đó thúc đẩ y tăng trưởng kim nga ̣ch xuấ t khẩ u cả nước<br />
<br />
, cải thiện cán<br />
<br />
cân thương ma ̣i, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Sở dĩ Chính phủ sử<br />
dụng tín dụng xuất khẩu của Nhà nước như một công cu ̣ đắc lực quan tro ̣ng<br />
trong khuyến khích xuất khẩu bởi những ưu điểm sau: Tính đa dạng linh<br />
hoạt các hình thức tài trợ, tránh xung đột lợi ích giữa các quốc gia, tạo sân<br />
chơi bình đẳng trong cạnh tranh dẫn đến phát huy tối đa các nguồn lực của<br />
xã hội cho xuất khẩu; Khuyến khích các mặt hàng xuất khẩu chiến lược,<br />
then chốt; Chia sẻ và giảm thiểu rủi ro trong hoạt động thương mại quốc tế.<br />
Do tín dụng ưu đãi của Nhà nước được thực hiện qua một cơ quan của<br />
Chính phủ phục vụ những mục tiêu nhất định nên gặp phải những hạn chế<br />
về đối tượng, mức độ cũng như các hình thức ưu đãi do phải chịu sự ràng<br />
buộc điều tiết của các quy tắc quốc tế.<br />
- Tín dụng xuất khẩu của Nhà nước có các đặc trưng như không vì<br />
mục đích lợi nhuận; đối tượng được chọn lọc và hạn chế; cơ chế cho vay<br />
vốn ưu đãi hơn hình thức cho vay thông thường: ưu đãi về lãi suất; ưu đãi<br />
về thời hạn vay vốn, ưu đãi về đảm bảo tiền vay.<br />
1.2.2 Rủi ro tín dụng xuất khẩu<br />
Với phạm vi nghiên cứu là hoạt động TDXK của Nhà nước ta ̣i<br />
NHPT, thì khái niệm rủi ro là khả năng xảy ra tổn thất do người vay (nhà<br />
xuất khẩu) không thực hiện, hoặc không có khả năng thực hiện nghĩa vụ<br />
của mình theo điều khoản đã cam kết với NHPT. Rủi ro xảy ra khi người<br />
<br />