BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI
THÁI THỊ DIỆU HIỀN
TỔNG HỢP, NGHIÊN CỨU TÍNH CHẤT QUANG CỦA HỆ
VẬT LIỆU NANO LnVO4, LnPO4 (Ln = Y, Gd) PHA TẠP ION
ĐẤT HIẾM VÀ Bi (III), ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG
ĐÁNH DẤU HUỲNH QUANG BẢO MẬT
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC
HÀ NỘI - 2024
i
LỜI CAM ĐOAN
Công trình được thực hiện tại phòng Quang Hóa Điện tử - Viện Khoa
học vật liệu – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Trường Đại
học sư phạm Hà Nội.
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự
hướng dẫn của PGS.TS. Phạm Đức Roãn và TS. Nguyễn Vũ. Các số liệu và
kết quả trình bày trong luận án là hoàn toàn trung thực, chưa từng được ai
công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả
Thái Thị Diệu Hiền
ii
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến
PGS.TS. Phạm Đức Roãn và TS. Nguyễn Vũ những người Thầy đã dành cho
tôi sự động viên giúp đỡ tận tình và những định hướng khoa học hiệu quả
trong suốt quá trình thực hiện luận án này.
Tôi xin trân trọng biết ơn tới các thầy cô Bộ môn Hóa Vô cơ, đặc biệt là
các thầy cô PGS TS Nguyễn Thị Thanh Chi, PGS TS Lê Thị Hồng Hải, PGS TS
Lê Hải Đăng cùng các thầy cô khác trong bộ môn. Xin cảm ơn Ban Chủ nhiệm
Khoa Hóa học, phòng Sau đại học, Trường Đại học sư phạm Hà Nội đã chia sẻ,
giúp đỡ và đóng góp những nhận xét xác đáng trong luận án này.
Tôi xin chân thành cảm ơn Phòng Quang Hóa Điện tử, nhất là PGS TS
Nguyễn Thanh Hường, TS Phạm Thị Liên và NCS Ngô Khắc Không Minh cùng
các chị em khác trong phòng đã chia sẻ kinh nghiệm và động viên tôi trong suốt
thời gian tôi học tập và nghiên cứu, giúp đỡ tôi trong các phép đo đạc.
Xin cảm ơn sự hỗ trợ của đề tài thuộc Chương trình phát triển Vật lý cấp
Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam mã số KHCBVL.02/23-24
Lời cuối cùng tôi xin gửi lời cảm ơn tới những người thân trong gia
đình, anh em và bạn bè đồng nghiệp đã động viên, chia sẻ, giúp đỡ trong suốt
hơn 6 năm qua từ lúc bắt đầu đến khi hoàn thành luận án.
Hà Nội, tháng 9 năm 2024
Tác giả
Thái Thị Diệu Hiền
iii
MỤC LỤC
Trang
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................. vi
DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................... ix
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN ........................................................................... 5
1.1. Tổng quan về vật liệu huỳnh quang ....................................................... 5
1.1.1. Quá trình hấp thụ năng lượng kích thích của các vật liệu
huỳnh quang ................................................................................................ 6
1.1.2. Sơ đồ mức năng lượng của các ion đất hiếm (4 fn) ............................. 7
1.1.3. Các chuyển dời phát xạ và không phát xạ của ion đất hiếm ............... 9
1.2. Vật liệu nano phát quang chứa ion đất hiếm ...................................... 12
1.2.1. Vật liệu nano phát quang nền YVO4 ................................................. 13
1.2.2. Vật liệu nano nền YPO4 .................................................................... 18
1.2.3. Vật liệu nano nền YPVO4 ................................................................. 19
1.2.4. Vật liệu nano phát quang nền GdVO4 ............................................... 19
1.2.5. Vật liệu nano phát quang nền GdPO4 ............................................... 21
1.3. Giới thiệu các phƣơng pháp chế tạo vật liệu ....................................... 24
1.3.1. Phương pháp đồng kết tủa ................................................................ 24
1.3.2. Phương pháp mixen đảo .................................................................... 25
1.3.3. Phương pháp sol- gel......................................................................... 26
1.3.4. Phương pháp thủy nhiệt .................................................................... 28
1.3.5. Phương pháp phản ứng cháy nổ (Combustion) ................................ 30
1.4. Mực in bảo mật chứa ion đất hiếm ....................................................... 33
