ị ố ủ ế ạ ớ ỉ ạ ề ề ư Đ vi ấ ượ ề ề ồ ị ở V ề án. ộ ị ấ ị ề ứ ộ ồ ệ ố ỷ ộ c a ủ ườ ổ ơ ộ ầ ề ng phát tri n đô th hoá, s ph ệ ơ ề ệ ố c th c hi n cho c xã, ph ệ ữ ườ ộ ng (nay đang có xu h ự riêng ướ ả đ i ố ư ph ị ở ườ i pháp đ ả d ng ụ ng h ộ ề ẽ ạ ể ng, th tr n và c nh ng gi v i ph ớ ớ ề ủ ữ ớ ể ổ ề ứ áp ư ế ấ ự ủ ấ s pháp. ở m i; ớ ị ấ ớ ể ra ch ủ ề ổ ệ ự ủ tr ớ ế ủ ị ừ trên c ế ề c s theo h ị ở ơ ở ị ộ ề ệ ố ướ ị ơ ở ở ả ổ ạ ng đ n gi ế ươ ứ ớ ể hi n nay. ng b n cho phù h p v i tình hình th c t ớ ả ưở ồ ợ ố ắ ự ầ ề ủ ệ ả ệ ụ ứ ữ ấ ậ ấ ơ ấ xã, ph ướ hoá, hoá. ị ở nghi p ứ ng tr ườ ủ ng h th ng chính tr t ớ ữ ị ừ ề ơ ả ứ kỳ ấ ệ ề ổ ể đ i ạ ệ ố
ọ ớ ộ ấ ế ng l ộ ố ậ ủ ự ướ ệ ệ ệ ố ậ ủ ị ơ ở ứ ậ ạ ủ ứ ộ ệ ố ệ ế ệ ố c s v ị ở ơ ở ươ ấ ứ
ấ ượ ẩ m i. ớ ằ ị ở ơ ở ụ ả ng kinh t ế ị ự ả ệ ả ổ ộ ứ ế ướ nay đ n năm 2005, c n t p trung gi ệ ứ ị xác đ nh rõ ràng ch c năng, nhi m v c a t ng t ổ ạ ấ ệ ố ộ ướ ự ả ị ậ ự ắ ệ ứ ượ ự ứ ủ ng k c ỷ ươ ế ề ậ c s và trong quan h ờ ơ ở ộ ộ ự ạ ườ ố ạ ứ ậ ằ
ộ ở ơ ở ồ ưỡ ạ ả ồ ộ th o vi c, tâm, s ộ ạ ệ ở ng th c lãnh đ o c a t ộ ổ ở ớ ứ ủ ề ạ ả ả ng, gi ở ơ ở v i ớ ỵ ch c đ ng ạ ả c s , Đ ng v a ph i là l c l ừ ả ở ơ ở ả ơ ệ ể ấ ị ả ạ ị ượ ạ ồ ự ệ ả ộ ồ ể ắ ủ ụ ủ ẩ ườ ả ườ ả ồ ờ i đ ng viên trong c ng đ ng dân c . Đ ng viên ph i th c hi n t i đ ng viên đã ghi trong Đi u l ả ớ ụ ị ứ ủ ư ề ệ ả c nhi m v chính tr trong giai đo n m i, đ ng viên ph i là ng ả ạ i làm kinh t i lao đ ng gi ộ ườ ế ụ ớ gi ế ỏ ỏ ộ ỹ ế ậ ườ ệ ả ầ ố i s ng lành m nh; tôn tr ng và phát huy quy n làm ch ỡ ạ ứ ề ạ ị ủ ệ ậ ả ệ i ích chung c a c ng đ ng, ph i là ng ườ ả ậ ủ ầ ự ậ ủ ụ ả ầ ộ ợ ộ ồ làm. ng chi ph c : ươ ạ ả ộ ơ ở m i ớ ơ b ủ s ề ạ ị th c ứ ủ ể ừ ế ị ả ộ ộ ả ể ể ủ ề ả ấ ổ xã, ph ệ ườ ị ở ọ ở lãnh đ o c a đ ng b , ộ ủ ộ ơ ở ớ ự ề ả ệ ứ ọ ế ị ừ ả ng; m i vi c quan tr ng ệ ủ ặ ủ ả ượ ng, t ế ị ề ộ ệ ử ư quy n chính đoàn ả và ổ T i phiên h p ngày 01-02 và 02-02-2002, sau khi nghe Ban cán s đ ng Chính ph trình bày v Đ án đ i ự ả ọ ng h th ng chính tr c s ; B Chính tr có ý ki n ch đ o nh sau : m i và nâng cao ch t l ị ơ ở ệ ph m 1- ạ ộ ơ ở ng, th tr n, bao g m đ ng b , chi b c s , - Tán thành Đ án này đ c p đ n h th ng chính tr xã, ph ả ế ề ậ ch c chính tr - xã h i. Còn các c quan, chính quy n (h i đ ng nhân dân và u ban nhân dân), các t ơ ộ ầ doanh nghi p... cũng là đ n v c s , nh ng không thu c ph m vi Đ án. N i dung Đ án c n đ c p đ y ề ậ ề ạ ị ơ ở ng và đ và sâu h n v h th ng chính tr ố ườ ị ủ i th tr n s tăng lên); làm rõ nh ng gi ả ượ ả ị ấ ữ ị ấ ng. pháp ch ườ ỉ ệ - V i ph m vi c a Đ án nh trên, B Chính tr đ ng ý tên c a Đ án là "Đ i m i và nâng cao ch t l ấ ượ ị ồ ớ ề ủ th ng chính tr c s ". K t c u c a Đ án đi th ng vào nh ng v n đ b c xúc ph i đ i m i đ nâng cao ẳ ố ị ơ ở ng c a h th ng chính tr . T ng v n đ l y yêu c u m i đ đánh giá th c tr ng, làm n i b t nh ng ch t l ữ ệ ố ề ấ ầ ấ ượ ổ ậ đó đ đi m c n đ i i ả ươ ề ơ ổ ầ ể Tuy nhiên, cân nh c thêm ý ki n đ ngh nên có m t ph n riêng v đ i m i ph ng th c và phong cách làm ộ ầ ắ ng : g n dân, sát dân, tr c ti p v i dân và ph c v nhân dân; vi c c a h th ng chính tr ụ ụ ầ ệ ố vùng đ ng bào dân t c thi u s , g n k t đ c v trí, vai nên có m t m c riêng v h th ng chính tr c s ế ượ ộ ụ trò c a già làng v i tr ệ ế ớ Tuy vi c đánh giá tình hình Đ án không đ t thành v n đ trung tâm. Song, cũng c n th hi n m t cách khái ộ ể ệ ặ ề ch c (c c u, ch c năng, nhi m v ), năng l c lãnh đ o, qu n lý quát nêu rõ nh ng b t c p v h th ng t ề ệ ố ạ ự ổ và ph c yêu c u phát tri n c a nông thôn trong ng th c ho t đ ng c a h th ng chính tr ệ ố ạ ộ ầ ủ ươ hi n công th i ệ ờ nay 2- Nh ng v n đ c b n và b c xúc v đ i m i và nâng cao ch t l ấ ượ ứ 2005. năm đ n ế C p c s có vai trò r t quan tr ng, là c p ch p hành và hành đ ng, là c p tr c ti p v i dân, có trách nhi m ệ ấ ấ ấ ấ ự c. ch c và v n đ ng nhân dân th c hi n đ t i, chính sách c a Đ ng và pháp lu t c a Nhà n ả ườ ệ ổ ả c s có quan h đ n toàn b h th ng chính tr các c p; ph i Do v y, vi c ki n toàn h th ng chính tr ị ở ơ ở ộ ệ ố dùng s c m nh c a toàn b h th ng chính tr đ thúc đ y h th ng chính tr n lên đáp ng yêu ị ể c u ầ c s ph i nh m m c đích th c hi n ch tr Nâng cao ch t l ộ ng h th ng chính tr - xã h i ủ ươ ệ ố c; nâng cao dân sinh, dân trí và dân ch ; b o đ m n đ nh chính tr xã h i. c a Đ ng và Nhà n ị ủ ả ủ i quy t ba v n đ c b n và b c xúc sau : V i yêu c u trên, t ầ ậ ớ ề ơ ả ế ả ừ ầ ự ch c trong h th ng chính tr , đ ng th i xây d ng M t là, ờ ị ồ ứ ụ ủ ừ ộ ch c d i s lãnh đ o c a đ ng b , chi b c s . Đ i m i n i dung và m i quan h ph i h p gi a các t ộ ơ ở ữ ố ợ ố ớ ộ ổ ủ ứ ổ c dân tin c y. ch c trong h th ng chính tr th t s g n bó v i dân, đ ng th c ho t đ ng c a các t ph ệ ố ủ ớ ứ ổ ạ ộ ươ ệ ch c c a h th ng chính tr Hai là, th c hành dân ch th c s trong n i b các t ị ở ơ ở ệ ố ổ ự ủ ự ng, t Quy ch dân ch , đ ng th i tăng c v i dân, phát huy quy n làm ch c a dân, th c hi n t ủ ồ ệ ố ớ ủ ủ theo pháp lu t, nh m phát huy s c m nh c a c h th ng chính tr làm c s cho kh i đ i đoàn k t tr t t ế ị ả ệ ố ủ ậ ự toàn dân. Ba là, chăm lo xây d ng đ i ngũ cán b i quy t h p lý và c s , chú ý công tác đào t o, b i d ộ ế ợ ự c s , xây d ng đ i ngũ đ ng b chính sách đ i v i cán b chuyên trách và cán b không chuyên trách ố ớ ộ ự ộ dân. tu t n công c cán b ậ ơ c s . 3- V đ i m i n i dung và ph ở ươ ở ơ ứ ổ ộ ng lãnh đ o ch c đ ng - Ph i làm rõ h n vai trò h t nhân chính tr c a t ạ ự ượ ả ứ ị ủ ổ làm nhi m v trung tâm, xây d ng Đ ng làm nhi m v then ch t; chính tr toàn di n, l y phát tri n kinh t ố ự ế ụ ệ ụ ệ ơ ch c trong h th ng chính tr , kh i c vai trò các t v a ph i là h t nhân lãnh đ o đ g n k t và phát huy đ ệ ố ổ ế ạ ừ i quy n dân ch th c s cho nhân dân. d y trí tu và ngu n l c c a nhân dân, đem l ự ự ề ự ậ ệ t - Ph i c th hoá h n nhi m v c a ng ệ ố ả ơ ả ụ ể Đ ng; đ ng th i, nh n m nh vi c các nhi m v và đúng v i tiêu chu n ng ệ ạ ấ ụ ệ ả đáp ng đ i, n u là đ ng ệ ứ ượ i, đi đ u trong vi c áp d ng ti n b k thu t và công viên s n xu t kinh doanh ph i là ng ầ ấ ả t làm gi u chính đáng cho mình và lôi cu n, giúp đ bà con làng xóm cùng nhau làm giàu, ngh m i; bi ế ệ ớ ủ không cam ch u đói nghèo; có đ o đ c trong sáng, l ọ ố ố ị c a nhân dân. Làm rõ và đ m nét trách nhi m chính tr c a đ ng viên, ph i h t lòng vì s nghi p c a Đ ng, ả ế ủ i đi đ u trong v n đ ng, thuy t ph c và t p h p qu n chúng vì l ế ợ cùng - V đ i ổ ề ạ + Phân đ nh rõ h n vai trò lãnh đ o c a đ ng b , chi b c s v i s đi u hành c a chính quy n và ho t đ ng c a các đoàn th nhân dân, đ v a b o đ m s lãnh đ o toàn di n, v a không quy t đ nh làm thay ủ ự ạ ch c đ ng ph i ch u trách nhi m toàn công vi c đi u hành c a chính quy n và đoàn th . C n nh n m nh t ệ ị ầ ạ ổ xã, ph di n v m i m t c a đ i s ng xã h i, an ninh chính tr ề ọ ệ ờ ố ườ ch c đ ng ph i đ c bàn đ có bi n pháp x lý, nh ng không l y quy t đ nh c a Đ ng thay cho quy t đ nh ấ ể ả ứ c a ủ th . ể ề
ổ ớ ợ ề ứ ụ ủ ộ ả ộ ơ ở m i. ớ ố ớ ề ữ ế ư ổ ầ ệ ồ ề ư ấ ộ ủ ố ướ ỷ ặ ứ ủ ị ấ ủ ị ứ ả ả ể ầ ả ộ ế ự ướ ế c m t ch v n d ng thí đi m ỉ ơ ộ ủ ụ ể ố ỹ ệ ở ậ và nâng cao hi u ệ ề ề ơ ả ắ ể l c c a chính quy n c ự ề phát ộ i thi u trong dân v các ch c danh ch ch t tr ệ ớ ộ ồ ớ ầ ch c và cán b . Nên cân nh c k vi c thí đi m dân b u tr c ti p ch t ch u ầ ứ ổ m t s n i có đ đi u ki n. ắ ủ c c a chính quy n c p xã trong qu n lý kinh t ả ấ ả ề ướ V ề ị
ớ ấ ả ướ ế ữ ấ ơ ở ầ ở ấ đ i ổ ơ ỉ ạ ề ề ườ ố ừ ủ ư ả ch s n xu t - kinh doanh ề ự ả ừ ấ ra ứ ứ ổ ệ ệ ệ ướ ề ự ố ướ ố ố ả ữ ệ ầ ồ ộ ả ề ủ ư ườ ề ự ị ấ ng d n, giám sát vi c th c hi n các yêu c u t ầ ự ẫ ư ộ ấ ơ ng, th tr n v i quy n t ủ ớ ị ấ c nâng cao, thì nhu c u t ủ ượ , khu ph không ph i là m t c p hành chính, nh ng là c u n i và là n i ph i h p gi a s qu n c a c ng đ ng dân c . Khi quy n dân ch ả ả ổ ậ ề ứ ầ ự ầ dân ph nh th ố cho ứ ổ ử ớ ơ ộ ồ qu n c a dân càng m r ng và vai trò thôn, t ả phù ể ế ng ạ ừ ề ỉ ệ ườ ệ ầ ể ế ế ầ ư ạ i). Vi c tăng t l ị
ề 2005. năm ề ề ổ ớ ề ả ng các đi u ki n, ph ệ ườ ề m t m c s ụ ố ộ ớ c ụ ạ ộ ủ ổ ặ ậ ề ế ấ ố ổ ể v n đ sau : ề ề ề ầ ừ ự ễ ươ ệ ể ể ệ ế ề ạ ể ừ ả ạ ộ ủ ớ ơ ế ầ ổ ổ ị ướ ươ ệ c tài tr m t ph n kinh phí cho các t ứ ng và do h i đ ng nhân dân c p t nh quy t đ nh m c tr c p này cho các đoàn th ế ị nêu (nh ng ứ cán b cách sách ấ ỉ ị ph ươ m i ớ ộ ồ ư chính ả ợ ấ trong ộ ộ đã v i ớ ộ ả ố ồ ậ ị ng t c, đ ừ ả ươ ướ ượ ư ộ nh công ch c nhà n ế ậ c h ượ ả ộ ứ ộ ố ề ạ
ự ộ ơ ở ự c x p vào "cán b , công ch c c s ", ch đ và th i gian h ơ ở ộ ả ứ ộ Ti u ban c n nghiên c u đ án. ể ể ầ ế ề ấ ề ằ ọ ng cán b c s (t ng trình, n i dung, ph ộ ộ ơ ở ạ ấ ch ươ ộ ơ ở ừ ứ ầ ấ ể ậ ộ ề ầ ớ ỉ c ng. C n coi đây là gi không ch ấ ủ ể ả cách ỉ ự ơ ấ trên đ i ố ạ ấ ượ ạ ộ ấ ủ ị ị ớ ạ ề ọ cán b đ i ổ ớ ơ ở ị ơ ở ớ ử ậ ả ổ ệ ố ư đ ệ s ng. ố quy t ế cu c ộ ướ ự vào ậ ệ c a nhân dân. thi ở ấ ỉ ý ể ự ổ ệ và dân ki n + C n b sung, làm rõ trong đ án v ch c năng, nhi m v c a chi b , đ ng b c s cho phù h p v i giai ệ ầ tri n đo n ạ ể ch c - V đ i m i công tác cán b , đa s ý ki n đ ng tình v i nh ng n i dung nêu trong Đ án, nh : t ứ ớ ề ổ ỷ ơ ở thăm dò tín nhi m và l y gi c khi b u; bí th c p u c s nên đ ng th i là ch t ch h i đ ng nhân dân ho c ch t ch u ban nhân dân; có th b u các ch c danh ứ ờ ồ ả c, sau đó m i b u các ch c danh trong Đ ng. Tuy nhiên, ph i đ m b o nguyên t c Đ ng chính quy n tr ề ắ ỷ lãnh đ o tr c ti p công tác t ủ ị ự ạ ban nhân dân, tr ướ ệ s . m i 4- ớ ở - xã h i, không - Xác đ nh rõ h n ch c năng qu n lý nhà n ộ ứ ế tr c ti p ch đ o hay can thi p vào ho t đ ng s n xu t - kinh doanh. Nh ng c n th y rõ, vi c xác đ nh ranh ệ ị ệ ấ ạ ộ ự i gi a quy n qu n lý nhà n c p c s không gi ng nh c p c v i quy n t gi ư ấ ủ ả ớ i i qu n lý, đi u hành b ng pháp lu t, v a là ng t nh và c p huy n, mà chính quy n c p xã v a là ng ườ ậ ề ệ ấ ằ ỉ công vi c cho nhân dân đ ng trên đ a bàn. ch c m i t ổ ọ ị ng, th tr n th c hi n ch c - Làm rõ vai trò, v trí c a thôn, t ứ , khu ph trong vi c giúp chính quy n xã, ph ệ ủ ự ườ ị qu n c a nhân c và ch c năng h năng qu n lý nhà n ủ ả ứ ả ự dân. Tuy thôn, t ố ợ ổ ủ qu n lý c a chính quy n xã, ph ề và dân trí c a dân càng đ dân ở ộ ổ ủ ch c c a thôn, t ư ế ph càng tr nên có ý nghĩa. Vì v y, trong đ án c n ph i nghiên c u t ủ ở ố h p. nào ợ ng đ i bi u h i đ ng nhân dân c p xã. Các ý ki n đ u đ ng - Đ i m i c ch b u c và nâng cao ch t l ồ ấ ạ ấ ượ ổ ng đ i bi u h i đ ng nhân dân lên t tình v i đ án (nh tăng s l ườ i 25-30 ng ộ ồ ể ố ượ t, song không nên quy đ nh là 30-40%. ngoài đ ng là đ i bi u h i đ ng nhân dân là c n thi ồ ộ ể ng ti n và kinh phí ho t đ ng cho c p xã. V n đ này, trong đ án có th - Tăng c ấ ấ ạ ộ ươ ệ đ n tiêu nêu cho th ế ể ng ho t đ ng c a M t tr n T qu c và các đoàn th nhân dân. 5- V đ i m i và nâng cao ch t l ố ấ ượ b sung trong đ án m t s C n nghiên c u, ti p thu đ ộ ể ứ - T th c ti n ho t đ ng, nên t ng k t rút kinh nghi m v nh ng cách làm m i v a qua (nh giao các đ án, ữ ế ổ ạ ộ ư ớ ừ ệ đó khuy n khích, t o đi u ki n ch c đoàn th tri n khai th c hi n...) đ t ng trình phù h p cho các t ch ự ứ ổ ợ cho cách làm này, nh m tránh vi c hành chính hoá và nâng cao hi u qu ho t đ ng c a các đoàn th . ệ ể ằ ch c chính tr - xã h i theo cách : cân đ i - Đ i m i c ch nhà n ố ộ ợ ộ trong ngân sách đ a ph ể án). đ a đ m t ị ề ộ ở s . Đ i c đ i 6- ở ổ ơ ố - Đa s ý ki n đ ng tình ph i có chính sách và ch đ đãi ng tho đáng cho cán b xã, đ ng ý v i vi c xác ớ ệ ế ồ ế ộ 17-21 ng i); đ nh cán b xã có b ph n chuyên trách và không chuyên trách (b ph n chuyên trách có t ườ ộ ộ ng các ch đ t ng thay vì tr ả cán b chuyên trách đ c tr l ế ộ ươ ưở ng riêng cho cán b c s ... M t s ý ki n còn băn khoăn v vi c đ án sinh ho t phí; có thang, b ng l ươ ề ệ i không chuyên trách; s hành chính và quan liêu hoá khi b ph n cán b ộ không làm rõ ch đ cho ng ế ộ ậ ườ ng b o hi m xã h i c s đ chuyên trách ộ ế ộ ở ơ ở ượ ể ế ờ ưở hoàn ch nh đ c s ; c a cán b ề ỉ ứ ở ơ ộ ủ ệ ng cán b c s , các ý ki n cho r ng đây là v n đ r t quan tr ng và b c xúc hi n - V đào t o và b i d ứ ồ ưỡ ạ nay. C n đ i m i căn b n cách đào t o, b i d ng th c và ươ ứ ả ổ ồ ưỡ ử t th c vào các ch c danh quy đ nh đ cán b có kh năng x lý phân c p đào t o) cho th t rõ ràng và thi ả ị ự ế ả ặ m i v n đ , m i tình hu ng có th x y ra i pháp l n trong đ án và ph i đ t xã, ph ườ ả ở ọ ấ ố là chính sách cán b . toàn di n, m t v n đ ộ ộ ệ ề ấ ộ s . ch đ o c a c p m i 7- v i s V ở ớ ạ ớ ề Đ ng ý v i nh ng n i dung nêu trong đ án, song c n nh n m nh vào hai v n đ : ề ộ ề ầ ữ ồ ng 5 v "đ i m i và nâng cao ch t l ệ ố ng ho t đ ng c a h th ng - Trên c s Ngh quy t H i ngh Trung ươ ề ổ ộ ế chính tr c s ", c n t p trung ngay vào vi c đi u ch nh, s a đ i Lu t và các văn b n pháp quy có liên quan ề ỉ ệ ầ ậ ch c H i đ ng nhân dân và U ban nhân dân, Pháp l nh công đ n h th ng chính tr c s (nh Lu t t ộ ồ ị ơ ở ế ậ ổ ỷ ứ th c s m Ngh ch c...) ự ớ ị ứ ề ơ ở ng v c s , c p t nh và c p huy n, t p trung h c h t là - Ph i th c s đ i m i phong cách làm vi c, tr ế ướ ớ ả l ng nghe sát g n dân, ắ đi ấ ế ủ ầ
* i cu c h p này, Ti u ban ể ế ế ị ư ạ ể ộ ọ ộ ng tr * * Trên c s ý ki n ch đ o trên và ý ki n phát bi u c a B Chính tr , Ban Bí th t c ngày 06-02-2002. hoàn ch nh đ án, d th o Ngh quy t đ g i Trung ế ể ử ỉ ạ ự ả ơ ở ỉ ủ ươ ướ ề ị
Ộ T/M B CHÍNH TR Ị Phan Di nễ
Các t
khóa theo tin:
ừ
ị
ị ầ
ứ
ấ
ố
ng h th ng chính tr
ủ ệ ố
ấ ượ
ề ổ
ộ ả
ớ
ng, th tr n
Ngh quy t H i ngh l n th năm s 17-NQ/TW ngày 18/3/2002 c a Ban Ch p hành ế ng Đ ng khóa IX V đ i m i và nâng cao ch t l Trung ị ở ơ c ươ s xã, ph ườ ở
ị ấ
08:54 | 19/06/2006
ng c a h th ng chính tr ớ ổ ị ở ơ ở ệ ố ủ ứ ể ầ ấ ượ c ướ ự ề ổ ớ I. Đ i m i và nâng cao ch t l đ t ấ 1. Qua h n 15 năm đ i m i, n gi c yêu c u m i c a s phát tri n t m cao h n tr n ướ ữ v ng n đ nh v chính tr và hi n nay đang đ ng tr ướ ị c nh ng thành t u to l n và quan tr ng v kinh t ạ ượ ứ ủ c s , đáp ng yêu c u phát tri n c a , xã h i, ộ ế ướ c. ơ c ta đã đ t đ ệ ọ ể ầ ớ ớ ủ ữ ữ ơ ổ ự ề ầ ị
ng t ầ ứ ị ừ ạ ộ ể ộ ủ ứ ệ ố ổ ớ ơ ở ạ ư ạ ị ấ Trung ệ ố ọ ố ộ ấ ệ ự ớ ố ậ ậ ạ ướ ộ ủ ứ ả ộ ư ph n l n c s đã tích c c th c hi n nhi m v , th c hi n quy ch ệ ụ ự ọ ờ ệ ố ủ ủ ồ ự ệ ộ ự ể rõ ớ ủ thành ế - xã h i, t ổ ộ ơ ở ầ ớ ự ổ nông r t ệ th . ị ề thôn ặ ế ế và ấ ậ ấ ả ệ ự ở ề ữ ướ ọ ơ ư ữ ng, phép n ệ ố ổ ậ ạ ươ ơ ạ ộ ượ còn ủ ế ậ vá. v i ớ ế cán ầ ộ c ơ ả ầ ừ ệ ộ ấ ủ ộ ị ộ ộ ệ ố ị ở ơ ở ế ươ ấ ị ậ ng, chính sách đ c ng c , tăng c ơ ở ể ủ ứ ộ
ầ ậ ế sau ươ ớ m y ấ ị ề ệ ị ồ ờ ộ ơ ở ổ đây: ự ớ ộ ủ ữ ộ ế ứ ậ ớ v n ấ ứ ố ợ ệ ng th c ho t đ ng h ạ ươ ự ộ ộ ụ ứ ự ủ ủ ệ ế ụ ể ệ ề ị ự ứ ệ ệ ổ ủ ự ch c và cán b ỷ ậ ớ ủ ủ ề ệ ế ủ theo ng ng l ố lu t. ậ ự ườ ự ộ ủ pháp ứ ậ ụ ậ ớ ứ ả ạ ạ ướ ẻ sách v i ớ ộ đ i ố ươ cán ạ ổ ứ ở làm đúng vai ủ ứ ậ ng, gi s . ở c s ứ ở ơ tr nhân chính ị c s , c n n m v ng nhi m v ệ Nâng cao nh n ạ ả ệ ộ th c và ạ ả ở ơ ở ầ ự ữ ặ ậ ắ ề ố ẽ ữ ứ ả ặ c đ n m i ng i dân và t i, ch tr ả ườ ọ t ệ ố ở ơ ở ụ ứ ủ ọ ớ i c s ph i đ i m i Đ đáp ng yêu c u c a giai đo n phát tri n m i, h th ng chính tr t ể ả ổ ươ ch c, nâng cao hi u l c lãnh đ o và qu n lý. ng th c ho t đ ng và ch nh đ n t n i dung, ph ỉ ả ự ứ ươ ị ở ơ ở c s ng, th tr n là n i tuy t b ph n nhân dân c trú, sinh s ng. H th ng chính tr Các c s xã, ph ệ ố ệ ộ ơ ườ ơ ở ủ ng l i, chính sách c a ch c và v n đ ng nhân dân th c hi n đ có vai trò r t quan tr ng trong vi c t ườ ứ ệ ổ ng đ i đoàn k t toàn dân, phát huy quy n làm ch c a dân, huy c, tăng c Đ ng, pháp lu t c a Nhà n ề ườ ậ ủ ch c cu c s ng c a công đ ng dân c . đ ng m i kh năng phát tri n kinh t ố ế ể ả ế Trong th i gian qua, h th ng chính tr ệ ị ở , văn hoá, xã h i, làm thay dân ch , cùng v i nhân dân t o nên nh ng thành t u đ i m i và phát tri n kinh t ạ ớ ữ b đ i m t ộ ặ ổ ạ c s hi n nay còn nhi u m t y u kém, b t c p trong công tác lãnh đ o, Tuy nhiên, h th ng chính tr ị ở ơ ở ệ ệ ố ế ộ ộ ch c th c hi n và v n đ ng qu n chúng. Tình tr ng tham nhũng, quan liêu, m t đoàn k t n i b , qu n lý, t ậ ạ ổ ộ ứ c x y ra nhi u n i, có đúng k c v a vi ph m quy n làm ch c a dân, v a không gi ả ủ ủ ơ ề ỷ ươ ạ ừ c xác nh ng n i nghiêm tr ng. Ch c năng, nhi m v c a các b ph n trong h th ng chính tr ch a đ ượ ị ậ ộ ụ ủ ứ ể ng th c ho t đ ng ch m đ i m i, còn nhi u bi u đ nh rành m ch, trách nhi m không rõ; n i dung và ph ớ ứ ị ề ệ ng; chính sách c đào t o, b i d hi n c a c ch t p trung quan liêu, bao c p. Đ i ngũ cán b c s ít đ ồ ưỡ ạ ộ ơ ở ệ ch p s b đ i ắ ở ộ ố c s , có ph n thu c trách nhi m Nh ng y u kém đó có ph n trách nhi m c a b n thân h th ng chính tr ệ ệ ố ầ ệ ữ ư ng đ n các c p, các ngành ch a c a toàn b h th ng chính tr . M t nguyên nhân quan tr ng là t Trung ừ ọ ủ nh n th c đúng vai trò, v trí c a c s ; quan liêu, không sát c s , sát nhân dân, không k p th i bàn đ nh ơ ở ị ị ủ ờ ứ ng các t ch c và đ i ngũ cán b c s . các ch tr ố ổ ườ ộ ơ ở ủ c s , t ng h th ng chính tr nay đ n năm 2005, c n t p trung gi i 2. Đ đ i m i và nâng cao ch t l ả ệ ố ị ở ơ ở ừ ể ổ ấ ượ c và b c b n quy t đ xúc ơ ứ ả ế ố M t là, xác đ nh rõ ch c năng, nhi m v c a t ng t ch c trong h th ng chính tr , đ ng th i xây d ng m i ệ ố ổ ụ ủ ừ ứ ộ quan h đoàn k t, ph i h p gi a các t i s lãnh đ o c a đ ng b , chi b c s ; đ i m i n i dung ch c d ả ạ ướ ự ứ ổ c dân tin c y. ng vào ph c v dân, sát v i dân, đ và ph ượ ụ ướ ộ ắ ch c c a h th ng chính tr Hai là, th c hành dân ch th c s trong n i b các t c s theo nguyên t c ủ ị ở ơ ở ệ ố ổ ủ ự t p trung dân ch và phát huy quy n làm ch c a dân trên c s th c hi n quy n dân ch tr c ti p, phát ủ ề ơ ở ự ậ ộ ở ơ huy quy n dân ch đ i di n, quy đ nh c th vi c th c hi n quy n c a dân giám sát t c ề ủ ạ ề ỷ i không đ tín nhi m. Phát huy dân ch ph i đi li n v i c ng c và nâng cao k lu t, k s và thay th ng ả ườ ở c ươ ố ủ ch c và v n đ ng nhân dân th c hi n đ Ba là, xây d ng đ i ngũ cán b c s có năng l c t i c a ộ ộ ơ ở ệ ự ổ t phát huy s c dân, không tham Đ ng, pháp lu t c a Nhà n c, công tâm, th o vi c, t n t y v i dân, bi ế ậ ủ ệ i quy t h p lý và đ ng nhũng, không c hi p dân; tr hoá đ i ngũ, chăm lo công tác đào t o, b i d ồ ế ợ ứ ả ồ ưỡ ộ ế c b chính b ơ ộ II. Đ i m i n i dung và ph ch c đ ng ng th c lãnh đ o c a t ổ ả ộ ớ 1. trò h t ạ ụ - Đ ng b , chi b c s là h t nhân lãnh đ o toàn di n các m t công tác ộ ơ ở ặ phát tri n kinh t là trung tâm, xây d ng Đ ng là then ch t, chăm lo xây d ng chính quy n, M t tr n và các ự ế ể đoàn th nhân dân, b o đ m s ph i h p ch t ch gi a các t ng vào ố ợ ự ể ổ ng, chính sách c a Đ ng và Nhà n ng l ph c v nhân dân, đ a đ ủ ụ ư ế ủ ươ ố nguy n v ng c a nhân dân, kh i d y trí tu và ch c th c hi n t i đáp m i tâm t c s , ph n ánh và gi ư ọ ả ả ự c s . ngu n l c c a dân, không ng ng nâng cao trình đ dân sinh, dân trí, dân ch ộ ủ ch c trong h th ng chính tr h ị ướ ệ ố ổ ườ ả ướ ơ ậ ệ ủ ở ệ ở ừ ự ơ ồ
ẫ ứ ữ ạ ề ng ti n b nh t i s ng lành m nh, g n bó v i nhân dân, th t s tiêu bi u cho l c l ế ị ộ ả ạ ự ượ ỏ ấ ấ ể ả ươ ậ ự ẫ ậ ầ ấ ả ế ụ ộ ậ i, có đ o đ c và l ạ ả ứ ườ ị ố ố i lao đ ng gi ộ ớ i, ng ườ gi ế ỏ ố ớ i có lý t ạ ữ ổ ủ ỏ ự ả ằ ườ ể i h c t p, đã đ ệ ả ọ ơ ấ ả ả ị ừ ộ ả ườ ọ ậ ộ ươ Đ i ổ ế đ o ạ ộ ệ lãnh ữ ố ớ m i ớ ế ủ ch c t ứ ự ỡ ấ th c ứ ỷ ả ổ ộ ố ợ ớ ố ấ ề ớ ả ệ ố ượ ậ ả ở ng ph ộ ủ ị i pháp có tình đ nh h i c a đông đ o nhân dân đ a ph ủ ươ ổ ướ ự ỏ ự ả ệ ạ ủ ừ ủ ươ ả ả ỷ ả ề ệ ố ứ ch c. Nh ng ch tr ữ ấ ể ề ế ề ể ủ ề ứ ề ẩ ỷ ả dung ự ự ủ ị ỷ ớ ộ ấ ủ ị tr ng. ọ ộ ồ ỷ ố ầ ể ể ữ ổ ọ ệ ặ ậ ệ ệ ủ ị ờ ở ườ ấ th ị m t ặ ộ ế ị c ượ ộ ỷ ả tr n. ấ ế ế ả ng, ế ệ ổ ườ ứ ị xã, ộ ồ ệ ườ ỷ ả ộ ng nh ng ng ữ công ự ồ
ạ ệ ị ể ị phát hi n, đào t o, b i ồ ạ ự ự ả ph ề ồ ưỡ ự d ưỡ ả ự ệ đ ở ố ớ ẩ ệ ể ả ở ủ ắ ể ả ạ ự ế ầ ắ ướ ỷ ộ ồ ờ th ấ ệ ỷ ồ c ụ ệ ủ ị ể n i. ơ ỷ ườ ể ể ệ ấ ả ế ủ ư ầ ọ ủ ị t ng ừ ộ ả ậ ch c đ ng thông qua vi c th c hi n quy ch dân ch ủ ở ơ ở ị ắ ệ ư ấ ả ứ ể ự ả ổ phê bình tr ệ ỷ ủ ị ế ự ạ ng d n cho các t ướ ứ ườ ư ế ả ướ h p ợ và nâng cao hi u v i ớ ể ủ ch c đ ng ổ ki n ệ l c c a chính quy n c ự c a chính quy n c Đ i ổ Xác đ nh ở ở ứ ủ ộ ầ hi n ệ m i ớ ị ơ ở ơ ơ ả ủ ươ ứ ề ệ , văn hoá, xã h i, an ninh, qu c phòng c, các m c tiêu kinh t nhi m v ụ ệ ch c th c hi n các ch tr ệ ở ơ ở ụ ệ c giao; h ự ố ng d n và giám sát các ho t đ ng t ướ ụ ổ ứ ộ ế c trên đ a bàn theo th m quy n đ ượ ướ ẩ ả ị ề ệ ấ ấ ả ọ ệ ậ ợ ộ ề ấ ả ả ộ n ơ ở c. ướ ệ ệ ự ệ ề ạ ả ấ ạ ệ ệ ả ả ộ ề ả ự ố ộ ươ ả ố ộ , văn hoá ph c v cho nhân dân trong xã, ph ị ấ ng, th tr n. Chính quy n c p c s ườ ế ộ ố ạ ụ ỷ ế ề ề ự ự ệ ệ ự ệ ệ ố ộ ư ả ả ấ ị ả ụ ờ ố ị ệ ụ ấ ề ề ệ ả ầ ị t nhi m v , đ c bi ề ệ ề ệ ể ạ ng th c hi n t ệ ố , h t ch, v sinh môi tr ệ ụ ặ ườ ườ ở ề ả ả ấ ng, tr t t ứ ự ự ộ ị ọ ự ấ ả ị ố ề ệ ng) cũng có đi u ki n và kh năng th c hi n m t s ho t đ ng t ể ờ ố ự ấ ộ ố ạ ộ ắ ệ ậ ệ ườ ề ả ờ ố i ph ả ự ả ỡ gìn tr t t ặ ổ ữ ả ố ố ng thôn, tr tr ng m u, v ng vàng v chính tr , có đ o đ c trong sáng, - M i đ ng viên ph i nêu cao vai trò tiên phong, g ọ ả ấ c s , ph n đ u có l ấ ở ơ ở ắ ố ố i công dân m u m c. Đ ng viên ho t đ ng trong lĩnh v c s n xu t kinh tr thành ng i lao đ ng gi ả ạ ộ ự ườ ự ở ộ doanh ph i ph n đ u làm kinh t ứ i, đi đ u trong vi c áp d ng ti n b k thu t và công ngh m i, ra s c ệ ớ ộ ỹ ệ ấ làm giàu chính đáng và lôi cu n, v n đ ng bà con cùng làm giàu, không cam ch u đói nghèo. i s ng lành m nh, - Công tác phát tri n đ ng viên m i nh m vào nh ng ng ạ ữ ể ị có uy tín trong qu n chúng, nh ng ng ng cách m ng, tích c c ho t đ ng trong h th ng chính tr , ệ ố ạ ộ ưở ầ qu n c a dân. Đ i v i nh ng đ ng viên có vai trò nòng c t trong các đoàn th nhân dân và các t ữ ố ớ ố không ch u khó làm vi c, l c t p th giúp đ mà không ti n b thì v n đ ng h ra kh i ỏ ộ ậ ế ể Đ ng. T ng đ ng b , chi b c s ph i ph n đ u không còn đ ng viên y u kém. ộ 2. i - Đ i m i vi c ra ngh quy t c a đ ng b , chi b , c a c p u đ ng: Đ i v i nh ng v n đ l n, quan h t ệ ớ ấ ị ị ở cu c s ng và quy n l ng, đòi h i s ph i h p c a c h th ng chính tr ủ ề ợ ủ ươ ng và phân công, ng và các gi c s , đ ng b , chi b và c p u đ ng đ ra ch tr ị ấ ộ ộ ơ ở ả ch c trong h th ng chính tr đ ra bi n pháp và t giao trách nhi m cho các t ề ch c th c hi n theo quy n ứ ệ ệ ị ề ổ ng công tác thu c th m quy n quy t đ nh c a chính h n, trách nhi m c a t ng t ế ị ề ổ ệ quy n và đoàn th thì chính quy n và đoàn th ch đ ng đ xu t, c p u đ ng bàn và có ý ki n v nh ng ữ ủ ộ n i quan ộ ỷ Xây d ng và th c hi n quy ch làm vi c gi a Bí th c p u v i Ch t ch H i đ ng nhân dân, Ch t ch U ư ấ ế ban nhân dân, Ch t ch U ban M t tr n T qu c và nh ng ng i đ ng đ u các đoàn th nhân dân đ bàn ữ i quy t k p th i nh ng công vi c quan tr ng và b c xúc trên đ a bàn, b o đ m cho c p u đ ng quán và gi ữ ứ ả các tác xuy n đ ế - Đ ng b , chi b và c p u đ ng chăm lo xây d ng đ i ngũ cán b g m nhi u th h b sung, k ti p nhau ấ ộ ả i có tài, có đ c thông qua vi c rèn luy n đ i ngũ đ ng viên, đ ng th i phát hi n và b i d ứ ệ ờ ả ạ ộ ng các v trí công tác trong h th ng chính tr . D a vào dân và thông qua ho t đ ng trong dân đ đ m đ ệ ố ươ ng, ki m tra cán b . c th c ti n s ộ ể ơ ễ ệ c h t là b o đ m phát huy dân ch , th c hi n S lãnh d o c a Đ ng đ i v i các cu c b u c c s tr ủ ộ ả ế ử ở ơ ở ướ ả ầ i ngoài Đ ng đ nhân dân, h i đ ng nhân i thi u đ ng viên và ng đúng nguyên t c, tiêu chu n. Vi c gi ệ ộ ồ ườ ả ớ dân, đ i h i và ban ch p hành các đoàn th b u vào các ch c danh lãnh đ o ph i d a trên s đ c , ng ự ề ử ứ ạ ộ ả ự ứ ể ầ ệ c khi b u c c p u . Vi c i lên. Th c hi n nghiêm túc vi c thăm dò, l ng nghe ý ki n nhân dân tr d c t ỷ ử ấ ử ừ ướ b trí Bí th đ ng u đ ng th i làm Ch t ch H i đ ng nhân dân hay Ch t ch U ban nhân dân tuỳ theo tình ư ả ố hình ở ng công tác ki m tra vi c ch p hành ngh quy t c a đ ng b , đ ng u ; ki m tra công tác đ ng - Tăng c ồ ế ủ cách đ ng viên. Chú tr ng tìm hi u, l ng nghe ý ki n nh n xét, đánh giá c a qu n chúng đ i th i ki m tra t ố ờ ể ỷ c s . Hàng năm, Bí th c p u , v i đ ng viên và t ớ ả c d i di n c a nhân dân. Ch t ch H i đ ng nhân dân, Ch t ch U ban nhân dân t ệ ủ ồ ủ ị ng, th tr n xã, ph Theo tinh th n trên, Ban Bí th ban hành quy ch và h ị ấ ẫ ở th c . th c t đi u phù ế ự ề ự s III. ề s rõ ch c năng, 1. ề ng, chính sách c a Đ ng và Nhà Chính quy n c s có ch c năng, nhi m v t ủ c s ; th c hi n vi c qu n lý hành chính n ả ệ ự ướ qu n c a dân, nhà n ự ạ ộ ẫ ủ i cho dân và doanh nghi p làm ăn theo pháp lu t. C p trên không d n cho c s nh ng công t o thu n l ơ ở ữ ồ ậ ạ t c m i vi c v qu n lý hành chính vi c thu c ch c năng c p trên ph i làm và không bu c c s ph i làm t ả ứ ệ nhà ấ Phân c p rành m ch c nhi m v , quy n h n, trách nhi m và ph ng ti n th c hi n cho chính quy n c p ề ệ ụ c s trong vi c thu, chi ngân sách, s p x p và qu n lý cán b , qu n lý đ t đai, b o v đê đi u, thu nông, ắ ơ ở ỷ ấ ế thu c v n ngân sách và v n huy đ ng trong dân, qu n lý c s v t ơ ở ậ qu n lý h t ch, qu n lý các d án đ u t ầ ư ả ả ộ ị ơ ở ch t v giáo d c, y t ấ ụ ụ ấ ề c c p trên u quy n th c hi n trên đ a bàn vi c thu m t s lo i thu , qu n lý tài nguyên, th c hi n chính đ ệ ị ấ ượ sách xã h i b ng kinh phí ngân sách, th c hi n nhi m v qu c phòng, an ninh... ằ ư ng không qu n lý toàn di n các ho t đ ng s n xu t, đ i s ng dân c trên đ a bàn nh Chính quy n ph ạ ộ ườ ẩ chính quy n xã, th tr n, song có nhi m v r t quan tr ng trong qu n lý đô th . C n phân đ nh rõ h n th m ơ ọ ị ấ ệ t là trong vi c quy n, trách nhi m và t o đi u ki n đ chính quy n ph ệ ệ đô th . qu n lý th c hi n quy ho ch, qu n lý đ t đai, nhà ệ ị ậ ự ạ qu n c a Thôn, làng, p, b n, sóc (g i chung là thôn) là đ a bàn quan tr ng đ phát huy các hình th c t ủ ả ọ ố c ng đ ng dân c trên c s quan h truy n th ng g n bó trong đ i s ng v t ch t và văn hoá. Khu ph ơ ở ư ồ ộ ả dân ph (t qu n ho c t ự ướ ố ổ ặ ổ nh giúp đ nhau s n xu t, gi m nghèo, b o th , xây d ng đ i s ng văn hoá, phòng ch ng các t n n xã ố ệ ạ ọ ư dân ph không ph i là m t c p hành chính. h i, gi ng... Thôn, khu ph ho c t ộ ấ ộ i đ i di n cho dân, ng dân ph do dân tr c ti p b u v a là ng Tr ự ưở ch c d ứ ấ ả , v sinh, môi tr ườ ậ ự ệ ng khu ph ho c t ặ ổ ưở ưở ườ ạ ừ ế ệ ầ ố ố
ề ệ ệ ụ ị ấ dân ph . ơ ệ ố ườ ồ ọ ng thôn, tr ề ề ữ ủ ở ơ ở ử ư ổ ề ở ể Đ i ổ ế ệ m i ớ c a ủ ộ ế nhân ữ qu n c a c ng đ ng dân c ồ ữ ườ ơ ng, th tr n đ ị ấ ẩ c s vào n n n p th ơ đ ng H i ồ ộ - xã h i, an ninh, qu c phòng t ạ ơ ở ộ ủ ệ ủ ỹ ấ ệ ữ ệ ử ụ ả ạ ộ ấ ỹ ặ ứ ệ ế ự ỏ ị ệ ả ầ ộ ồ
ọ ạ ả ử ả ng đ i bi u đ ng nhân dân so v i hi n nay; tăng t ể ể ớ ử ự ồ ộ ồ ệ ố ấ ượ ớ ơ i đ i di n cho dân; tăng thêm s l ườ ạ ể ọ dân. ố ượ i ngoài Đ ng; tăng s kỳ h p và nâng cao ch t l ườ đ ng ồ ạ ể ề ệ ệ ộ ồ nhân ệ ụ ng xuyên, g n bó v i dân nh t ớ ắ ứ ư ổ ạ ộ ự ườ ạ c phân công tham gia các ho t đ ng th ượ ộ ồ ủ i, các t ố ổ ổ ả ể ủ
c quan c a ủ c a ủ ơ hi u ệ ơ ẩ ủ ố ấ ế ệ ữ ữ ượ Nâng ề ố ớ ả ế ị ộ ủ ị - xã h i, an ninh, qu c phòng, nh ng công vi c đ ư ệ ộ ng, hi n. ệ ư ch c ứ ấ ự đó ỷ ỷ ề ố ớ ặ ậ t ự cao ệ ụ ồ ệ ộ ồ c c p trên u quy n, c quan hành chính t ổ ệ th c ự ứ trên. ướ ả ơ giám ệ ự ch c t ổ qu n c a thôn và các t pháp th ệ ế ả sát ủ ố ớ ố ớ ng d n, h tr ẫ lu t. ậ ể vi c ệ ả ề ủ ế ả ẩ
t ổ ơ c p ấ qu n khác, c quan hành chính h ứ ự tuân ệ dài. ch c ứ c ơ t ổ ề V ế ộ ỷ hành ề quan ị ư ẩ ọ ố ữ ể ỷ ủ ỷ ế ệ ố ồ ườ ủ ị ỷ ố ộ ệ ể ậ vi c ệ ng, có th v n d ng quy đ nh chung đ t cho ph ố ớ và h p). ợ làm ng V ộ công đi u ề ố ụ phù ti n ệ vi c ệ ươ ki n ệ ơ ở ở ộ ề ệ ả ề ề ả cân đ i đ c chi th ố ượ ườ ự ộ chi ủ ộ trình đ phát tri n trung bình có th t ể c, toán nhà n ướ ụ thu, ơ ụ ở ệ ệ ố ườ ấ ụ ở ị ấ ấ ng ti n làm vi c c n thi ươ ệ ạ ầ ầ ả ướ ệ c. B o đ m t tin ệ ả công th tác m t ặ m i ớ ể ậ nhân dân ế ự ể tr n và các đoàn ố ạ dân quy ch c s ố ủ ở ở ch ặ ậ ạ ộ ế ứ ơ ể ủ ổ ươ ộ ơ ở ủ ự ch c v ng m nh; tuyên truy n các ch tr ậ ề ự ữ ạ ả c đ n m i ng ủ ươ ụ ổ ậ ườ ệ ế ế ộ các cu c v n đ ng và phong thi ệ ộ ậ i dân; v n đ ng nhân dân th c hi n các nhi m v kinh t ự ộ ệ ố đua. ế trào ả ủ ở ơ ở ệ ể ệ ế ẩ ự ề ả ạ thái đ đ i v i nh ng khi u ki n c a dân đ ữ ủ ế ả ỏ
i các mâu thu n trong n i b nhân dân, bày t ộ ộ ph n i ả ầ ầ ệ g c. ố ạ ộ quy t ế ọ ở ộ ứ ợ ẫ ứ ậ ứ ướ ộ ạ ộ ổ ạ i ng, th tr n đ th c hi n m t s nhi m v hành chính t v a là ng i đ i di n cho chính quy n xã, ph ể ự ộ ố ườ ạ ừ nh ng n i đông đ ng bào dân t c thi u s ph i coi tr ng vai trò c a già làng, thôn, khu ph , t ộ ể ủ ả ố Ở ữ ố ổ ng b n. v n đ ng nhân dân b u già làng có đi u ki n làm tr ầ ả ệ ưở ộ ưở ậ c s , s a đ i nh ng quy đ nh không phù h p, b sung đi u ki n và ph ng Hoàn thi n quy ch dân ch ệ ươ ổ ị ợ ệ ng xuyên. ti n đ đ a vi c th c hi n quy ch dân ch ệ ườ ế ủ ở ệ ự dân ho t đ ng 2. ạ ộ i c s , nh ng công vi c mà H i đ ng nhân dân quy t đ nh m c tiêu kinh t ụ ệ ế ị ố ế ộ ồ ư ở ơ ở c phân c p và nh ng vi c đáp ng yêu c u t xã, ph c s ; ầ ự ấ ượ ứ b u và phê chu n các ch c danh hành chính theo lu t đ nh; giám sát ho t đ ng c a c quan hành chính và ậ ị ứ ầ ể nh ng công vi c do c p trên th c hi n trên đ a bàn, nh t là vi c s d ng đ t đai, qu công, tài s n công, k ấ c các qu do dân đóng góp, b phi u tín nhi m đ i v i các ch c danh do H i đ ng nhân dân b u ho c phê ố ớ ả chu n. ẩ ự - Đ i m i c ch b u c , b o đ m cho dân đ c , ng c , l a ch n các đ i bi u H i đ ng nhân dân th c ề ử ứ ổ ế ầ thích s là ng l ạ ệ ỷ ệ ự đáng đ i bi u H i đ ng nhân dân là ng ọ ng các kỳ h p ả ộ ồ ạ H i ộ - Các đ i bi u H i đ ng nhân dân, ngoài vi c th c hi n nhi m v , quy n h n trong các kỳ h p h i đ ng, ọ ch c giám sát c a H i còn đ ộ đ ng nhân dân, c a M t tr n T qu c và các đoàn th nhân dân, ban thanh tra nhân dân, t ổ hoà gi ồ ch c dân... qu n ả ứ hành l c 3. chính ự ng, th tr n - Đ cao trách nhi m và th m quy n c a c quan hành chính xã, ph ấ ị ườ ề ữ + Đ i v i nh ng nhi m v kinh t c phân c p và nh ng vi c t qu n c a c ng đ ng dân c , Ch t ch U ban nhân dân đ a ra H i đ ng nhân dân bàn, quy t đ nh ủ ệ ự sau tr ch ươ ủ + Đ i v i nh ng công vi c đ ch c th c hi n theo đúng quy ượ ữ c a đ nh ủ ị ỗ ợ + Đ i v i công vi c t ủ và ư i quy t theo th m quy n, không đ dây d a + Đ i v i các khi u ki n c a dân, ph i đ cao trách nhi m gi ề kéo - chính ch đ U ban nhân dân, nh ng thu g n s thành viên. Quy đ nh rõ th m quy n và trách nhi m c a t p Gi ủ ậ ệ ộ th U ban nhân dân, c a Ch t ch U ban nhân dân và các thành viên trong U ban nhân dân. Ki n toàn b ỷ ệ - tài chính (k c k toán), máy giúp vi c g m văn phòng U ban nhân dân và ba kh i công vi c: kh i kinh t ể ả ế ch c các kh i văn hoá - xã h i và kh i n i chính (đ i v i ph ố ị ứ ể ổ kh i ố - ữ T o đi u ki n cho chính quy n c s ch đ ng v ngân sách, m r ng các kho n thu, b o đ m cho nh ng ả ề ạ ng xuyên. Th c hi n quy ch đ nh kỳ c s ể ự ế ị ệ ơ ở ở ngân sách cho dân bi công khai ki m t. ế ể mi n c s , nh t là Xây d ng tr s làm vi c ph c v chung cho các c quan trong h th ng chính tr ề ụ ở ự ị ở ơ ở s làm vi c. ng, th tr n đ u có tr núi và các vùng có khó khăn. Ph n đ u đ n năm 2005 các xã, ph ệ ế ề ấ c hi n đ i hoá theo yêu c u tin h c hoá h th ng Trang b các ph ệ ố t và t ng b ọ ừ ế ướ ệ ị ế t h th ng truy n thanh, nhà b u đi n - văn hoá đ nhân dân ti p qu n lý hành chính nhà n ể ư ề ố ệ ố ả nh n h p. h i và thông ọ ộ ậ IV. Đ i ổ 1. M t tr n và các đoàn th nhân dân đóng vai trò nòng c t xây d ng kh i đ i đoàn k t toàn dân và th c ự ậ ặ hi n ệ ớ ng th c ho t đ ng c a M t tr n T qu c và các đoàn th nhân dân sát h p v i Đ i m i n i dung và ph ợ ố ớ ộ ổ ộ i ích c a h i viên, đoàn viên; trên c s đó, t p h p r ng rãi và nâng cao tính t nhu c u và l giác c a h i ủ ợ ộ ợ ầ viên, đoàn viên, xây d ng t ng, chính sách c a Đ ng và Nhà ứ ủ n - xã h i, an ninh, qu c phòng; ộ ọ ướ ti n hành có hi u qu ả ế c s , ph n ánh ý ki n c a M t tr n và các đoàn th nhân dân thúc đ y vi c th c hi n quy ch dân ch ủ ặ ậ ự qu n chúng v xây d ng Đ ng và chính quy n, phát giác hành vi tham nhũng, lãng phí, vi ph m dân ch ; ủ ề ầ ể tham gia hoà gi ộ ố ớ góp t gi ừ ủ ch c và ho t đ ng t qu n c a Đa d ng hoá các hình th c t p h p qu n chúng; coi tr ng và m r ng các t ả ự ổ ạ ch c đó, i nhi u hình th c phong phú; các h i viên, đoàn viên ch đ ng tham gia vào các t nhân dân d ủ ộ ứ ổ ề ch c ho t đ ng đúng m c đích, đúng pháp lu t. làm nòng c t v n đ ng và t ậ ụ ứ ậ ố c s 2. Đ i m i c ch b o đ m kinh phí ho t đ ng c a M t tr n T qu c và các đoàn th nhân dân ở ơ ở ạ ộ ế ả ộ ặ ậ ớ ơ ủ ể ả ổ ố ổ
ổ ồ ử ủ ủ ộ ử ụ ể ở ơ ở ợ ư ề ộ ệ ạ ủ ộ ạ ầ ấ ượ ướ ộ ồ ừ c c p đ ấ ế ị ạ ộ ậ ể ộ ỹ ặ ậ b ộ s c cán cán ở ơ ơ ộ đ i ộ ở ộ ờ ệ ầ ớ ệ ộ ả bao ể ự : g m ồ ỷ ầ ỷ ả ộ ồ ị ộ ộ ặ ộ đ c ượ ử ồ ỷ ể ng, xã đ i tr ộ ượ ưở ố ủ ổ ọ giao, ủ ậ c U ban nhân dân tuy n ch n g m: công an tr ể pháp, văn hoá - xã h i. S l ộ ưở ng cán b chuyên trách do Chính ph ộ ư ố ượ ầ ỷ ế
ộ ệ ưở ượ ề ơ ả ở ơ ở c s có ch đ làm vi c đ ế ộ c; khi không còn là cán b chuyên trách mà ch a đ đi u ki n đ h ộ ộ ướ đóng b o hi m xã h i ho c h ộ ặ ụ ấ ệ ế ộ ể ưở ỉ ệ ộ ả ệ ủ ề ể ượ ơ ả ứ ỉ ng bao g m c ệ ườ ứ công ch c c ờ ầ ng, U ban nhân dân c p t nh quy đ nh khung v s l ẫ ươ ấ ỉ ể theo h ữ ỷ ư ng ch đ h u trí, đ ượ ế ộ ư ứ ộ ệ s . ở ộ ụ ấ ng thôn). ả ệ ị ị ở Ch ấ ế ơ b i ồ ộ ấ ẩ ẻ ừ ướ ố đào ộ ch c v qua b u c đ ộ ữ ứ ầ đ c chu n hoá đ i ngũ cán b , công ch c c s . Ph n đ u t ụ ẩ ả ứ ơ ở ử ượ ộ ằ tr lên ở ấ ở mi n ề v i ớ ạ ươ ướ t th c. Nâng cao ch t l ộ ng trình, n i dung và ph ộ ả ấ ượ ả ự ả ộ ấ ở ệ ng d y ngh , trung c p, cao đ ng ề ệ ở ỉ ứ các tr ở ộ ồ i tr ướ ườ ộ ẳ ơ ở ồ ườ ữ ề ạ ẳ ư ụ ơ ộ ế ệ ấ ạ ở ơ ở ớ ộ ở ự ắ ự ụ ệ ệ ỉ t i ạ ộ s m i ớ b ự ở ơ ấ Đ i ổ ứ ổ s ỉ ạ c ứ ấ ch c trong h th ng chính tr t ệ ố ệ ệ
ể và tri u t p cán b c s lên h p. t t ớ ả ằ ậ ờ ộ ơ ọ ắ ế ụ ể ề ờ ở ờ ố ế ộ ồ ạ ế ụ c phát đ ng m t cu c v n đ ng m i v kinh t ủ ấ ậ ộ ặ ậ ướ ế ộ ộ ộ ậ ơ ở ấ ướ ộ ồ ộ ổ ớ ề i, t ng nhà làm giàu cho mình, cho c ng đ ng c s và cho đ t n ậ này liên k t và phát huy các cu c v n đ ng c a t ng đoàn th đang ti n hành v t ề ổ ộ ứ ể ế ậ ủ ừ đ i ờ ộ ộ ồ ỷ ụ ể ề ố ớ ử ỷ ị ị ệ ổ ứ ứ cán b ệ c ộ ở ủ ổ c ở ợ ố ớ ơ ở ầ ẫ ệ ệ ị ụ ắ s , ở ự ể ữ ng. Các t nh, thành ph tr c thu c Trung ệ ố ậ ỉ ỉ ạ ườ ậ ị c s , có s ộ ứ ự ổ ố ị c h t là đ i ngũ cán b ch ch t đ có gi ươ ch c trong h th ng chính tr ệ ố ủ ộ ụ ể ổ ơ ở ị ở ơ ở ả ế ạ ụ ế ệ ắ ộ ể ớ c h t ph i t p trung ch n ch nh cho đ ộ ả ụ ể ớ ự ỗ ợ ề ng; tr ộ ế ả ậ ượ ị ộ ố ướ ch c th c hi n c a các c quan ch đ o các t c s ph i h p t ch c trong h ữ c s trong vi c t o ngu n và s d ng kinh phí. S a đ i nh ng Phát huy tính ch đ ng c a các đoàn th quy đ nh không còn phù h p v h i phí, đoàn phí; thu đ h i phí, đoàn phí và u tiên dành cho c s . ơ ở ị c c p m t ph n kinh phí ho t đ ng cho M t tr n và các đoàn th nhân dân và t o đi u ki n đ các Nhà n ệ ướ ể ặ ậ ể ề c s giao đoàn th gây qu theo đúng pháp lu t. Kinh phí do Nhà n c H i đ ng nhân dân ở ơ ở ể khoán cho M t tr n và t ng đoàn th nhân dân ch đ ng quy t đ nh vi c chi tiêu, k c vi c tr ph c p ụ ấ ủ ộ ả ể ả ệ ệ không cho trách. chuyên ngũ d ng Xây V. b ộ ự c s có cán b chuyên trách và cán b không chuyên trách 1. H th ng chính tr ị ở ộ ố Cán b chuyên trách là nh ng cán b ph i dành ph n l n th i gian lao đ ng làm vi c công đ th c hi n ệ ữ ch c trách ứ ch c v qua b u c g m: cán b ch ch t c a c p u đ ng, H i đ ng nhân dân, U ban nhân - Cán b gi ấ ụ ứ ộ ữ dân, nh ng ng i đ ng đ u U ban M t tr n T qu c và các đoàn th chính tr - xã h i. ố ứ ườ ữ ng, cán b văn - Cán b chuyên môn đ ồ ộ ủ phòng, đ a chính, tài chính - k toán, t ộ ị đ nh. quy ị c h ứ ng chính sách v c b n nh cán b , công ch c Cán b chuyên trách c ti p nhà n ế ư ủ ề ng ph c p m t l n theo ch đ ngh vi c. Cán b , công ch c c s ơ ở t c t ộ ầ ưở ụ ự c thi tuy n vào ng ch công ch c có đ đi u ki n đ c p trên. Pháp l nh cán b , công ch c hi n hành ệ ứ ở ấ ạ cán b , c n đ c s a đ i ộ ồ ướ ổ ử ượ ầ i ch tham gia vi c công trong m t ph n th i gian lao đ ng. Căn Cán b không chuyên trách là nh ng ng ộ ộ ng và m c ph c p cho ng d n c a Trung c h ứ ề ố ượ ủ ứ ướ c p c s (k c tr cán b không chuyên trách trong h th ng chính tr ưở ể ộ ở d 2. t o, ng ưỡ ạ ộ nay đ n h t năm Tích c c tr hoá và t ng b ế ế ấ ừ ự 2005 có kho ng 70-80% cán b chuyên trách gi ng đ t tiêu c đào t o, b i d ồ ưỡ ả ạ ạ ứ chu n quy đ nh kho ng 80% cán b , công ch c chuyên môn có trình đ trung c p tr lên đ i v i đ ng b ng, ị ố ớ ồ núi. c p s đ i ơ ố ấ ng pháp gi ng d y đ i v i cán b c s theo h Đ i m i căn b n ch ng đào ươ ố ớ ớ ộ ơ ở ả ổ ng theo ch c danh, b o đ m tính thi ng đ i ngũ gi ng viên và t o c b n, b i d ế ả ồ ưỡ ơ ả ạ ng chính tr c p t nh, các trung tâm giáo d c chính tr c p huy n. tăng c ng c s v t ch t ị ấ ỉ ị ấ ụ ườ ơ ở ậ ườ Nâng cao m t b ng dân trí; m r ng m ng l các t nh, huy n, các ặ ằ ấ ạ ạ ng, l p n i trú cho con em đ ng bào các dân t c đ t o ngu n cán b cho c s . Có chính sách thu hút tr ộ ộ ể ạ ớ t nghi p đ i h c và cao đ ng v làm cán b , i đ c đào t o chuyên môn, nh t là sinh viên t nh ng ng ộ ạ ọ ấ ườ ượ ệ ố ỗ i ch , nh ng n i còn thi u cán b t c s . v công tác c s và đ a cán b giáo d c, y t công ch c ộ ạ ở ơ ở Ở ữ ế ề ứ ở ơ ở i, c n k t h p đào t o cán b thông qua vi c th c hi n nghĩa nh t là các xã vùng sâu, vùng xa, vùng biên gi ệ ộ ế ợ ầ ớ c s v i nhi m v chính là dìu d t, b i d ng v quân s , luân chuy n cán b ồ ưỡ huy n, t nh v công tác ề ể ụ ch . cán ỗ trên đ i v i VI. đ o c a c p ch ố ớ ủ ạ ỉ ắ ng th c ch đ o, kh c Các t ng đ n c p huy n ph i đ i m i ph Trung ớ ả ổ ươ ế ươ ệ ị ừ ng đi sát, làm vi c tr c i thôn, xóm, p, b n, tăng c i c s , t ng m nh t ph c b nh quan liêu, xa dân, h ự ườ ả ướ ụ ấ ớ ơ ở ớ ạ ng m c cho dân, t ng ti p v i c s , v i dân, th u hi u nguy n v ng c a dân, cùng v i c s gi ổ i quy t v ủ ấ ớ ơ ở ớ ế ướ ớ ơ ở ả ọ ệ ể ế c s , nh ng sáng ki n c a dân. M i c p có quy ch c th v th i gian làm vi c k t nh ng đi n hình t ệ ữ ế ỗ ấ ế ữ ố ừ ơ ở i c s , gi m b t s ch đ o b ng gi y t t ệ ỉ ự ở ơ ạ Trong năm 2002, đ ng th i v i vi c ti p t c cu c v n đ ng “Toàn dân đoàn k t xây d ng đ i s ng văn hoá”, ự ộ ờ ớ ệ . “Toàn dân thi đua làm M t tr n T qu c cùng v i Nhà n ớ ố ớ c”. Cu c v n đ ng r ng l n gi kinh t ộ ộ ế ỏ ừ v kinh t ch c làm ăn, ế ế ề thi n s ng. c i ệ ố ả S m s a đ i, b sung Lu t v t ch c H i đ ng nhân dân, U ban nhân dân (v i quy đ nh c th v phân ậ ề ổ ớ ứ ổ ớ ổ c p, u quy n cho chính quy n c s ), Pháp l nh v cán b , công ch c (b sung quy đ nh đ i v i cán b , ộ ộ ứ ề ơ ở ề ấ ề ch c, ph ch c đ ng ng th c làm vi c c a t công ch c c s ), ban hành Lu t v h i, các quy ch v t ả ứ ơ ở ươ ứ ế ề ổ ậ ề ộ s . các chính sách đ i th và đoàn v i ơ ố ở ơ ớ ể ữ ng d n, ch đ o th c hi n Ngh quy t này đ i v i c s , c n có bi n pháp sát h p v i nh ng Trong vi c h ỉ ạ ớ ế ướ c n i t p trung đ ng bào dân t c thi u s , v n d ng nh ng nguyên t c chung đ i v i h th ng chính tr ị ở ơ ố ớ ệ ố ộ ồ ơ ậ ng ch đ o các qu n, huy n, s đ quy đ nh c th cho ph ệ ố ự ở ể ự thành ph , th xã t ng k t, đánh giá đúng th c ch t c a các t ấ ủ ế i pháp phù phân lo i các c s và đ i ngũ cán b , đ ng viên, tr ướ ộ ấ ể ệ h p. Có bi n pháp c th v i s h tr v cán b và tài chính đ s m kh c ph c tình tr ng y u kém c a h ợ ủ ạ c các c s đang có th ng chính tr trong m t s xã, ph ườ ơ ở ố nguy tr ở ệ Ngh quy t này c n đ ố ợ ổ ị ấ ỉ đi m ể ơ thành ệ ự nóng. ổ ỉ ạ c ơ ầ ượ ứ ự ứ ủ ế
ệ ộ ấ ỉ ng v c p u tr c ti p ch đ o th c hi n ngh quy t Trung ỉ ạ ự ệ ế ị ộ ố ồ ng và có c quan th ơ ươ ả ề ế ể ươ ỷ ự ươ ư ấ ừ ể ộ ờ th ng chính tr ố tr , Ban Bí th , th ị tr c ự ở ừ các gi c 4 c p. Trung ấ ị ở ả ụ ấ ườ t ng c p đ th ng nh t ch ấ ể ố i pháp thúc đ y và nâng cao hi u qu t ẩ ả ng và các c p t nh, huy n phân công m t s đ ng chí trong B Chính ng ườ ế ng trình hành đ ng t ng th i gian, đ nh kỳ ki m đi m k t qu , đ xu t ấ ị ệ ch c th c hi n. ự ả ổ ứ ệ
ấ ả
ừ
ố
ị
c ướ ị t Nam hi n nay" do PGS.TS Lê Minh Quân – Vi n Chính tr
ấ ả Vi ị ở ệ
ệ
ĐCSVN) – Nhà xu t b n Chính tr qu c gia v a xu t b n cu n sách “Nhà n ố trong h th ng chính tr ệ ố h c, H c vi n Chính tr - Hành chính qu c gia H Chí Minh ch biên. ệ ọ
ệ ố
ủ
ồ
ọ
ị
c Vi
ị
ệ
ệ ố
ặ
ọ
ướ ứ
t Nam có v trí và vai trò đ c bi ụ ủ
t quan tr ng trong h th ng chính tr đ ị ượ ộ
ị
ờ ố ị
ộ
ố
c quy đ nh ị ể c th ượ ệ ố ch c chính tr - xã h i trong h th ng i c a Đ ng thành hi n pháp, pháp lu t và ậ ế
ổ ố ủ
Nhà n ệ b i ch c năng và nhi m v c a nó trong h th ng chính tr , trong đ i s ng xã h i và đ ệ ệ ố ở hi n trong m i quan h gi a Nhà n ứ ệ ữ ả ớ ướ ệ c th ch hóa ch tr ng, đ chính tr . Nhà n ủ ươ ể ả ế ướ ị c đ i v i m i lĩnh v c c a đ i s ng xã h i. chính sách làm công c qu n lý nhà n ộ ướ ả ụ
c v i Đ ng và các t ườ ố ớ
ng l ọ
ờ ố
ự
ủ
c ta, Nhà n
c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi
ủ
ệ
ộ
ộ
ự
ứ
ướ ề ự
ụ ộ ị
ặ
ệ ố ụ ổ ướ
ờ ố
ộ
ộ
ạ ộ ặ
ự
ị
t Nam là tr c t, là ch c th c hi n ý chí và quy n l c c a nhân dân, thay m t nhân dân, ch u trách ủ c ướ c nhân dân qu n lý toàn b ho t đ ng c a đ i s ng xã h i. Đó chính là Nhà n ủ ệ c ch u s lãnh đ o và th c hi n ạ c th c hi n và đ m b o đ y đ quy n làm ầ ả
ướ ệ
ự ề
ị ủ
ướ
ủ
ự
ả
ả
ả
ạ
Trong h th ng chính tr n ị ướ công c t ệ nhi m tr ả ệ c a nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. M t khác, Nhà n ủ i chính tr c a Đ ng. Đ ng lãnh đ o Nhà n đ ng l ố ườ ch c a nhân dân. ủ ủ
t nh t đ nh v t
ủ
ấ ị
ề ổ
ệ
ướ ạ c v i Đ ng và các t
ữ
c t o nên nh ng nét khác bi ữ ớ ả
ứ
ộ
ổ
ị
ệ
c ta hi n nay. Vi c xác đ nh đúng v trí, vai trò và nhi m v c a Nhà n ị
ướ
ệ
ị
ị
ụ ủ ớ ệ ố
ự
ắ
ổ
c ta trong đi u ki n n n kinh t
ng xã h i ch
ướ ở ướ
ng đ nh h ị
ồ ả
ệ ố ề ủ
ị ố ướ ệ
ệ ộ
ề
Nh ng đ c tr ng c a Nhà n ặ ữ ư th c ho t đ ng gi a Nhà n ướ ạ ộ ứ n ở ướ ệ chính tr có ý nghĩa lý lu n và th c ti n trong quá trình đ i m i h th ng chính tr , kh c ph c s ễ ậ ch ng chéo, l n sân gi a các thành t ố ấ ữ Đ ng và Nhà n c n nghĩa, xây d ng Nhà n ướ qu c t hóa và h i nh p kinh t ế
ng ch c và ph ươ ứ ị ch c chính tr - xã h i trong h th ng chính tr ệ ố c trong h th ng ệ ố ự ụ trong h th ng chính tr , nh t là trong m i quan h gi a ệ ữ ị ấ ủ th tr ộ ị ườ ế ề ạ c pháp quy n xã h i ch nghĩa, đ y m nh công nghi p hóa, hi n đ i ệ ạ ẩ . ố ế
ự ậ
ộ
Cu n sách đ
c chia thành 5 ph n:
ố
ượ
ầ
c trong h th ng chính tr
t Nam hi n nay.
Ph n I: Đ a v chính tr - pháp lý c a nhà n ị
ủ
ầ
ị
ị
ướ
ệ ố
Vi ị ở ệ
ệ
ị
ị
ủ
ướ c, đ
ệ c và các t
ị ủ
ượ ự
c ta đ ượ
ướ
ậ c s công nh n c a các n ậ ợ
ủ ế
ướ
c ta luôn ghi nh n đ a v chính tr - pháp lý c a n ị
ướ
ủ
ậ
ị
ị
ệ ố
ị ướ
ờ ố
ị
ự
ế
ả
ấ
ộ
ố
ố ể
ủ
ứ
ầ
ộ
ớ
Đ a v chính tr - pháp lý c a Nhà n c ghi nh n trong các văn ki n chính tr và pháp lý ị quan tr ng c a Đ ng và Nhà n ố ế . ch c qu c t ướ ả ọ ứ ổ Ngay t khi m i ra đ i, Nhà n c ta đã mang tính h p hi n, h p pháp và tính đ i di n r t cao. ờ ừ ớ ệ ấ ợ ạ Các Hi n pháp c a n c ta, xác đ nh v trí và ướ ủ ế ị ị vai trò c a Nhà n c trong đ i s ng chính tr nói chung và h th ng chính tr n c ta nói riêng. ủ ướ ổ c là thành qu vĩ đ i c a cu c đ u tranh ch ng th c dân, đ qu c lâu dài và gian kh Nhà n ướ c a giai c p công nhân, giai c p nông dân, t ng l p trí th c và c a toàn th dân t c ta, do Đ ng ả ấ ủ c a giai c p công nhân lãnh đ o. ấ ủ
ạ ủ ấ ạ
ch c chính tr - pháp lý qu n lý nhà n
ố ớ
ả
ị
ổ ộ
ướ ướ
ướ ế ấ ả
ứ
c ta là t ứ c tác đ ng, ở ị
ộ ướ
ị
ờ ố ố ượ ể ệ ướ
c v i M t tr n T qu c Vi
t Nam và các t
Nhà n Nhà n Đ a v chính tr - pháp lý c a Nhà n ị quan h v i các thành t ủ ệ ớ quan h gi a Nhà n ặ ậ ệ ữ
ặ ủ nh ng m c đ khác nhau, đ n t ự ữ c ta trong h th ng chính tr còn đ ị ủ ượ ệ ố khác c a h th ng chính tr là quan h gi a Nhà n ệ ữ ệ ố ị ố ch c chính tr - xã h i khác. ị ứ ố ổ ớ
ộ c đ i v i m i m t c a đ i s ng xã h i. ọ ng xã h i. ộ t c các lĩnh v c và đ i t ố c th hi n trong m i c v i Đ ng và ớ ả ộ
ướ
ệ
ổ
ư ậ
ệ
ầ
ớ
ọ
ằ c nh m c trong h th ng chính tr tr thành
ng đ a v chính tr - pháp lý c a Nhà n
V i đ a v chính tr - pháp lý quan tr ng nh v y, yêu c u đ i m i và hoàn thi n Nhà n ị ị ớ ị c ng c và tăng c ườ ủ
ướ ị ở
ổ ướ
ệ ố
ủ
ố
ị
ị
ị
t y u, trong đó, ti p t c đ i m i t
ch c và ph
ầ ấ ế
ế ụ
ạ ộ
ươ
ứ
ủ
ứ
ố
ổ
ộ ẩ
ự
ớ ổ ộ ề pháp, nâng cao ch t l
ủ ng ho t đ ng c a các c
ấ ượ
ữ ủ
ư
ệ
ạ
ả
ộ ng th c ho t đ ng c a Qu c h i; m t yêu c u t đ y m nh c i cách hành chính, xây d ng m t n n hành chính dân ch , trong s ch, v ng m nh ạ ạ ả ạ và t ng b ơ c hi n đ i, ti p t c c i cách t ướ ạ ộ ế ụ ừ pháp. quan t
ư
Ch
ng II: Nhà n
c – tr c t c a h th ng chính tr
t Nam hi n nay
ươ
ướ
ụ ộ ủ
ệ ố
Vi ị ở ệ
ệ
c c ng hòa xã h i ch nghĩa Vi
ộ
ặ
ư
ủ
ủ
ệ
ướ ề ự
t Nam là Nhà n ộ
ướ
ử
ổ
ộ ủ ượ ậ do và bình đ ng. Quy n l c c a Nhà n
ẳ
ủ ủ
ướ
ứ
c đ ủ ổ ạ ủ
ủ ề ọ
ộ ế
ấ
c c a dân, do dân, vì ướ c l p nên thông qua các cu c b u c ph thông, dân ầ ủ c là quy n l c c a nhân dân, do nhân dân y c do nhân c đ u ph i h i ý ki n nhân dân. Nh ng đóng ữ c tôn tr ng, xem xét, ti p thu và ế ướ
ề ự ch c, c ch v n hành c a b máy nhà n ả ỏ ượ
ế ậ ề c đ u đ ề
ạ ố
ố ớ
ọ
Đ c tr ng c a Nhà n dân, các c quan quy n l c nhà n ơ ch , t ướ ề ự ủ ự nhi m thông qua lá phi u c a mình; t ơ ế ệ dân quy t đ nh. Các v n đ tr ng đ i c a đ t n ế ị ấ ướ góp, khi u n i, t cáo c a nhân dân đ i v i Nhà n ế ủ i quy t. gi ế
ả
ướ
ụ ơ ả
ệ
ộ
i ích cho m i ng
c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi ạ ị
i l ạ ợ
ụ
ố
ọ
ữ
ứ
ự
t Nam có ch c năng và nhi m v c b n là ệ ứ ổ ủ i dân sinh s ng trên lãnh th c a c ta th c hi n hai ch c năng ệ ướ ộ i ích c a giai c p công nhân và nhân dân lao đ ng
ủ
ấ
ộ
ợ
ị
Do đó, Nhà n ủ ộ cung c p các lo i d ch v công ích đem l ườ ấ mình, nh ng hàng hóa công c ng thu n túy. Ngoài ra, Nhà n ầ ộ chính tr và xã h i th ng nh t v i nhau, do l ấ ớ ố là th ng nh t v i nhau.
ấ ớ
ố
ề
ừ
ủ
ứ
c ta hi n nay đ ệ
c đ
ả
ướ
ướ
ướ ộ
ắ ậ ừ
ề ự c ta g m:
ộ
ự
ấ ướ
ộ ự ố ứ
c t ượ ổ c xây d ng theo h ự ượ ệ
ơ
ệ ố
ơ ở ủ
ch c Nhà n ạ c đ
ố
ộ
ụ
ề ự ệ
ướ ế
ậ
ơ ố ộ ủ ế
ể
ọ
ấ ướ
ộ ề
ệ
ạ
ả
ướ
ấ
ề ự ấ
ủ ệ
ự
ủ ố ố
ấ ấ ạ
ộ
ố
ệ
ớ
ướ ể ổ ằ
ả
ổ
ị
ắ ch c theo nguyên t c t p quy n xã h i ch nghĩa. T nguyên t c Nhà n ng v a đ m b o s th ng nh t quy n l c, v a này, b máy nhà n ừ ả ồ Qu cố có s phân công, phân nhi m ngày càng rành m ch. B máy t ạ ổ c khác, là c quan đ i bi u cao nh t c a nhân h iộ (là c s c a h th ng các c quan nhà n ướ ấ ủ ể ơ ố Qu c c th ng nh t dân, c quan quy n l c nhà n c cao nh t. M i quy n l c nhà n ọ ấ ở ượ ấ ề ự ướ ệ i cao vi c h i. Qu c h i có nhi m v và quy n h n ch y u nh l p pháp, hi n pháp, giám sát t ủ ế ố ư ậ ề ạ - xã tuân th hi n pháp, pháp lu t; quy t đ nh nh ng v n đ quan tr ng trong phát tri n kinh t ấ ề ế ữ ế ị Chủ ch c cán b , v các chính sách…). c và nhi u nhi m v quan tr ng v t h i c a đ t n ề ứ ề ổ ọ ộ ủ ụ c v đ i n i và đ i ngo i, do Qu c h i c, thay m t đ t n t ch n ộ i đ ng đ u nhà n ướ (ng c ề ố ộ ố ố ặ ấ ướ ướ ầ ườ ứ ị ướ c c Qu c h i và ch u trách nhi m tr c ph i báo cáo công vi c c a mình tr b u. Ch t ch n ệ ị ộ ố ệ ướ ủ ướ ủ ị ầ c, v a là c xây d ng theo h QH). Chính phủ (đ ng t p trung vào lĩnh v c hành chính nhà n ừ ướ ự ậ ướ ượ ự c xác đ nh là c cao nh t, Chính ph cũng đ c quan ch p hành c c quan quy n l c nhà n ị ượ ủ ơ ơ ệ c quan hành chính nhà n c cao nh t. Chính ph th ng nh t qu n lý vi c th c hi n các nhi m ệ ả ướ ơ c). Ngoài ra, b máy nhà v kinh t , văn hoá, xã h i, qu c phòng, an ninh và đ i ngo i nhà n ộ ụ . Đ đ i m i và hoàn thi n Nhà Toà án nhân dân và Vi n Ki m sát nhân dân n ệ ướ ể n ch c nh m đ m b o v trí và vai trò t c b máy t ả ứ ệ ấ ả ộ ầ ướ c a nhà n ủ
ế c ta còn có c, chúng ta c n đ i m i và hoàn thi n t ớ ổ c trong h th ng chính tr . ị ệ ố
ướ
Ch
ng III: M i quan h gi a nhà n
c và Đ ng
t Nam hi n nay
ươ
ệ ữ
ố
ướ
ả
Vi ở ệ
ệ
t Nam đ
ậ
ả
ượ
ả
c thành l p năm 1930, k t ệ i cu c Cách m ng tháng Tám năm 1945, l p nên Nhà n
ộ
ắ
ạ t Nam dân ch ệ
ướ ị ở
ạ ứ
ị ố
v ng đ
t Nam b th ng tr b i nhà n ệ ề
ể ữ ữ
ộ
c m i đ
ộ c quy n đ c l p dân t c d ộ ậ ướ
ướ
ể
t l p nên. Nhà n ấ
ấ
ộ
i trong các giai đo n ti p theo trong s phát tri n c a dân t c.
c trang s vàng chói l
Đ ng C ng s n Vi ả ộ ti n hành th ng l ợ ế c ng hòa ngày 2/9/1945, ch m d t ngàn năm xã h i Vi ấ ộ ki n, và dân t c Vi t Nam ch có th gi ỉ ệ ộ ế Nhà n c Đ ng và nhân dân ta thi ớ ượ ớ v i nhau trong m t th th ng nh t. Nh th th ng nh t này mà dân t c Vi ớ ộ đ ượ
đó, Đ ng đã lãnh đ o nhân dân ta ể ừ ủ c Vi ậ c phong ướ ủ i s qu n lý c a ướ ự ả c ki u m i và Đ ng ta g n bó ắ ả t Nam đã vi ế ế t ti p ệ ủ
ượ ế ậ ờ ể ố ế ạ
ả ể ố ọ
ử
ự
ể
ộ
t Nam, các tác gi
ề ố
ướ
ậ
ả
ả
ả
ộ
ị
ệ ữ ư
c và Đ ng C ng s n Vi ệ ạ
ứ
ả
ề ở
ướ
ề
ề
ả
ạ
ả
ả
c. Đây là m i quan h h p pháp nh ng không công khai.
i c a nhà n
nh n đ nh, giai đo n V m i quan h gi a Nhà n ạ 1945-1946, khi ch a có chính quy n, Đ ng đã lãnh đ o nhân dân đ ng lên giành chính quy n. ề ệ ự ồ c, b o v s t n Khi đã có chính quy n, Đ ng ra tr thành Đ ng c m quy n lãnh đ o nhà n t ệ ợ ạ ủ
ầ ư
ướ
ố
ể ự
ứ
ệ
ạ
ụ ự
ệ
ố
ỹ
ộ t nhi m v chính tr là huy đ ng s c m nh toàn dân t c ộ ị ạ i cu c kháng chi n ch ng th c dân Pháp và can thi p M , vai trò lãnh đ o ng châm
c và toàn b h th ng chính tr đ ộ ệ ố
c th c hi n theo ph ệ
ị ượ
ươ
ự
Giai đo n 1946-1954, đ th c hi n t ệ ố ạ ti n hành th ng l ế ộ ợ ắ ế c a Đ ng đ i v i Nhà n ố ớ ủ lãnh đ o tr c ti p, tuy t đ i và toàn di n. ế ự
ướ ệ ố
ả ạ
ệ
ạ
ắ ấ ướ
ư
ế
ặ ớ ế
ả ố ự
ệ ố
ạ
ỹ
ệ ệ ữ
ố ướ
ự
ệ
c th c hi n trong giai đo n này. Quan h gi a Nhà n ạ ộ
ắ
ộ
Giai đo n 1954-1975, giai đo n này, chúng ta ph i đ i m t v i âm m u chia c t đ t n ạ c a đ qu c M , do đó, ph ủ ủ ươ c và xã h i v n đ v i Nhà n ộ ẫ ớ Đ ng lúc này đ ệ ả ự đ ạ ộ ượ
c lâu dài ng châm lãnh đ o tr c ti p, tuy t đ i và toàn di n c a Đ ng đ i ố ả ớ c v i ướ ượ c th c hi n theo nguyên t c “hai trong m t” hay “m t mà hai” và đã phát huy ượ ả
c tính hi u qu trong ho t đ ng lãnh đ o cũng nh trong qu n lý xã h i. ộ
ư
ệ
ả
ạ
ạ
ơ
ậ
ố ớ
ư
ự
ạ
c ta đang trong c ch t p trung và bao c p t n t ồ ạ ế ậ c b ướ ộ ữ rõ ràng và quy t li
c ngày càng b c l
ấ c và xã h i. Nh ng khi c n ả ướ ướ ợ ả ộ ộ
ạ ủ
ướ
ạ
ả
ả i, theo đó, Đ ng Giai đo n 1975-1986, n ướ c vào th i kỳ hòa cũng t p trung và bao c p đ i v i Nhà n ờ ấ ế bình, xây d ng thì c ch lãnh đ o và qu n lý cũ không còn phù h p. Nh ng h n ch và y u ế ế ơ kém trong lãnh đ o và qu n lý c a Đ ng và Nhà n ế ệ t ả h n.ơ
ố
ở ạ
ệ ữ
ự
ổ
ậ
ả ị
ệ ố
năm 1986 tr l ứ
ị
ị
ơ
ủ ướ
ả
c th c hi n đúng ch c năng và nhi m v là c quan qu n lý c a Nhà n ệ
ạ ướ
ự
ủ
ệ
ơ
c trong h th ng chính tr đ
ủ ụ ệ ố
ướ
ị
c ta ch tr
ủ ươ
ướ
ả
ng đ nh h ị
ứ
ể
ướ
ự
ề
ầ
ộ
ng yêu c u h i nh p.
ị i đây đã có s thay đ i, đ i m i chính tr c t M i quan h gi a Đ ng và Nhà n ớ ổ ướ ừ và h th ng chính tr . Nh n th c v ch c năng, v trí và vai trò c a nhà n c ngày càng đúng ướ ề ứ c và ch c năng lãnh đ o c a đ n và rõ ràng h n; phân đ nh rõ ch c năng qu n lý c a Nhà n ứ ắ ỉ ứ ố Đ ng; Nhà n c đ i ả ứ ướ ả c xác đ nh rõ ràng v i xã h i; v trí vai trò và tr c t c a nhà n ị ượ ụ ộ ủ ị ộ ớ ng đ i m i và hoàn thi n c c ng c v ng ch c h n. Đ ng và Nhà n h n và đ ệ ổ ớ ơ ố ữ ơ ắ ủ ượ ướ m i quan h gi a Đ ng và Nhà n th tr ng c đáp ng yêu c u phát tri n kinh t ế ị ườ ầ ướ ả ệ ữ ố xã h i ch nghĩa; yêu c u dân ch hóa, xây d ng nhà n c pháp quy n và xã h i công dân; đáp ộ ủ ứ
ủ ầ
ậ
ộ
Ch
ng IV: M i quan h gi a Nhà n
c và các t
ch c chính tr - xã h i
Vi
t Nam hi n nay.
ươ
ệ ữ
ố
ướ
ổ
ộ ở ệ
ứ
ị
ệ
ổ
ộ
ệ
ạ ộ
ố
ỉ
ơ ệ
ứ ư
t Nam có h n 320 t ộ ấ
ộ ố
ứ
ứ
ạ
ượ ị ề
ủ
ủ
ả
ạ
ạ
ứ
ứ
ặ
ổ
ủ
ứ
ổ
ng l
ả ườ
ả ằ
ế
ị
ộ ấ ch c h i quy mô ho t đ ng toàn qu c, hàng ngàn h i c p Vi ở ệ c coi là các t ch c chính tr xã ị ổ ạ ch c này đ u do Đ ng lãnh đ o, là c s chính tr - xã h i c a Đ ng và g n bó v i ớ ộ ủ ơ ở ắ ả ự ch c này đ u ch u s lãnh đ o c a Đ ng, s ứ ự ổ ị ch c chính tr xã h i g n bó ch t ch v i ẽ ớ ộ ắ ổ ị ủ ị ch c chính tr c và các t c. Đ ng lãnh đ o Nhà n ướ ạ ng v ch tr c, b ng ngh quy t, các đ nh h ng, ị ề ướ ch c ki m tra, b ng hành ể ứ ậ
ủ ươ ằ
ụ
ế
ổ
ộ
Hi n nay, t nh, hàng v n h i c p huy n, xã... nh ng ch có m t s ít đ ỉ h i. Các t ổ ộ ả ề Đ ng, v i s nghi p cách m ng c a Đ ng. Các t ả ệ ớ ự ả qu n lý c a Nhà n c. T ch c ho t đ ng c a các t ạ ộ ướ ủ ả ch c và ho t đ ng c a Đ ng và nhà n t ướ ạ ộ ổ ứ i chi n l - xã h i b ng c ng lĩnh đ ươ ế ượ ố ộ ằ chính sách… b ng công tác tuyên truy n, thuy t ph c và v n đ ng, t ằ ề đ ng g ẫ
ng m u c a m i đ ng viên và b ng công tác cán b . ộ
ọ ả
ươ
ủ
ằ
ộ
c cũng c n s ph i h p c a M t tr n t ố ợ
ự
ủ
ầ
ậ ổ
ộ
ố
ặ ướ
ả
ớ
ch c chính tr xã h i, làm c u ầ ứ ự c; tuyên truy n v n đ ng các t ng l p nhân dân th c
qu c và các t ổ ộ
ị ớ
ề
ậ
ầ
i chính sách c a Đ ng và Nhà n
ng l
c..
Nhà n ướ n i gi a nhân dân v i Đ ng và Nhà n ữ ố hi n đ ườ ệ
ủ
ướ
ả
ố
ươ
ụ ủ
ự
ứ
ệ
ệ
Ch n
ng V: Xây d ng Nhà n c trong h th ng chính tr
ự t Nam hi n nay
ướ
ệ ố
c pháp quy n, th c hi n đúng ch c năng, nhi m v c a nhà ướ Vi ị ở ệ
ề ệ
ộ
ề
ủ
n ở ướ
ệ
ấ
c pháp quy n xã h i ch nghĩa , là m t nhu c u chính tr khách quan. Thông qua xây d ng nhà n
ị
ộ
ế
ướ ầ
c ta hi n nay xu t phát t ướ
ự
ớ
ể
ụ ị
ệ
ị
c ta m i có th xác đ nh đúng ch c năng và nhi m v , v trí và vai trò c a mình trong h ị
ủ ướ
ị
ế ơ ả
ượ
ủ
ở
ữ ớ ệ ố
ệ ị ướ
ớ
ổ
ị
ướ
ụ
ự
ệ
ệ
ả
ố
ị c pháp quy n xã h i ch nghĩa Vi
Vi c xây d ng nhà n ừ ấ ế t y u t ự ệ kinh t c pháp quy n, Nhà ề n ệ ướ ứ th ng chính tr nói riêng và trong đ i s ng chính tr nói chung. Đ n nay, nhà n c pháp quy n xã ờ ố ố ề h i ch nghĩa Vi c đ nh hình trên nh ng nét c b n và tr thành tr t Nam đã đ ệ c t c a h ộ ị ụ ộ ủ th ng chính tr n c nhà. Trong quá trình đ i m i h th ng chính tr , cùng v i vi c xây d ng và ự ệ ố ệ c là nhi m ch nh đ n Đ ng là nhi m v then ch t, c n xác đ nh xây d ng và hoàn thi n nhà n ầ ố ỉ t Nam chính là xây d ng và v tr ng tâm. Xây d ng Nhà n ự ụ ọ
ướ
ự
ủ
ệ
ề
ộ
ệ
ự
ủ
ủ ủ
ự
ề
ự
ướ
ị
ườ v ng và tăng c
ượ
ủ
ệ ề ự ượ ườ c là nh m c ng c và tăng c
th c hi n n n dân ch xã h i ch nghĩa, xây d ng và th c hi n quy n làm ch c a nhân dân; ự ề ủ ộ ượ ch c th c thi quy n l c - h th ng chính tr - đ c và h th ng t làm cho quy n l c nhà n c ệ ố ề ự ị ứ ổ ệ ố ướ ng cũng c c ng c và tăng c xác đ nh đúng đ n và có hi u qu h n. Quy n l c Nhà n ố ề ự ả ơ ắ ủ ệ ng s ng. Gi có nghĩa là quy n lãnh đ o c a Đ ng đ ự ữ ữ ả ề ườ ủ c. ng s c m nh c a Nhà n lãnh đ o c a Đ ng đ i v i Nhà n ướ ứ ườ ướ ả
c đ c c ng c và tăng c ố ằ
ạ ố ớ
ủ
ủ
ủ
ạ
ạ
ố
i quy t t
ầ
ạ
ấ
ủ
ứ
cũng nh n m nh, nh n th c đ y đ và gi ậ
ố
ế ố c a h th ng chính tr , trong đó có m i quan h gi a Nhà n
ả ệ ữ
ớ
ch c chính tr xã h i là m t yêu c u khách quan
ị ứ
ố ộ
ệ ố ố
ị
ướ
ổ
ứ ng vào m c tiêu chung là xây d ng và c ng c
ộ ng m i quan h gi a Đ ng, Nhà n ệ ữ ườ n ị ở ướ
ướ
ự
ệ
ướ i lao đ ng khác. Gi
ủ i quy t t
ấ ệ ơ ả
ườ
ứ
ố
ệ
ữ ệ ự c theo m c tiêu dân giàu, n
t h n m i quan h gi a các ệ ữ ơ ớ c v i Đ ng, Nhà n c v i ướ ả ướ c ta hi n nay. n ở ướ ệ ch c chính tr - xã h i trong ộ ị ố ầ ủ c h t là c a giai c p công nhân, giai c p nông dân, đ i ộ ẽ ố t ứ ộ c m nh, xã h i
ầ c và các t ụ ấ t nh ng m i quan h c b n này s ế ố c ta v n hành có hi u l c, hi u qu h n, đáp ng t ớ ấ ướ
ị ướ ổ
ả ơ ướ
ự
ụ
ệ
ầ
ạ
ơ
Các tác gi ả thành t ố ủ M t tr n T qu c và các t ặ ậ ổ ổ Đ i m i và tăng c ả ố ớ ổ c ta hi n nay c n h h th ng chính tr ệ ố quy n làm ch c a nhân dân, mà tr ế ủ ủ ề ngũ trí th c và nh ng ng ả ộ ữ góp ph n làm cho h th ng chính tr n ậ ệ ố h n nh ng yêu c u c a s nghi p đ i m i đ t n ủ công b ng, dân ch , văn minh.
ầ ữ ằ
ủ
c ban hành c ch đ M t tr n và các đoàn th nhân ỉ ị ả ể ế ể ặ ậ ủ ủ ả ả ấ ướ ậ ệ ố ả ủ ể ủ c qu n lý, nhân dân làm ch . ủ ố ồ ơ ư ậ ế ộ ạ ị ạ ờ ừ ề ừ ườ ườ ể ả ướ i đã đ ra. Nhà n ả ng, đ ng, đ ệ ề ể ạ ố ườ ệ ướ cách ng c và xã h i nên th ộ c qu n lý xã h i, do đó ph i ả ộ ủ i. Đ ng lãnh đ o Nhà n ng l ề ậ ớ ư ề i làm ch có quy n tr c ự ể ể ạ ặ ặ ậ ự ả c và giám sát c a M t tr n T qu c Vi Ngh quy t Đ i h i X c a Đ ng ch rõ "Nhà n ế ạ ộ ướ ủ t vai trò giám sát và ph n bi n xã h i". Nh v y, giám sát c a nhân dân, c a M t dân th c hi n t ặ ệ ố ệ ự ộ t Nam th hi n b n ch t dân ch c a ch đ chúng ta. tr n T qu c Vi ể ệ ệ ố ổ ủ ủ H th ng chính tr c a n c ta v n hành theo c ch Đ ng lãnh đ o, Nhà n ướ ơ ậ ị ủ ế ả Ba ch th c a ho t đ ng: lãnh đ o, qu n lý, làm ch có vai trò, v trí rõ ràng, đ ng th i có m i quan h ệ ả ủ ạ ộ khăng khít. Lãnh đ o, qu n lý và làm ch đ u có ch c năng giám sát, đó v a là quy n v a là trách nhi m. ệ ủ ề ả ứ ạ Đ ng lãnh đ o đ ra ch tr ng xuyên ki m tra, ng l ủ ươ ố ạ giám sát vi c tri n khai và th c hi n ch tr ủ ươ ự ki m tra, giám sát vi c thi hành và ch p hành pháp lu t. Nhân dân v i t ệ ể ti p ho c thông qua đ i di n Nhà n ệ ế giám sát. Nh v y, giám sát n ở ướ ư ậ sát c a Nhà n ủ ướ ả ấ ườ c, M t tr n T qu c Vi t Nam, thông qua đ i bi u do mình c ra đ ướ ạ ệ c ta c n có s ph i h p ch t ch gi a giám sát c a Đ ng, ho t đ ng giám ủ ặ t Nam nh Ngh quy t Đ i h i X c a Đ ng đã đ ra. ạ ộ ị ố ổ ố ợ ệ ử ạ ộ ả ẽ ữ ư ầ ặ ậ ủ ủ ế ề ố ổ
c ghi nh n trong Hi n pháp 1992, t ố ậ ầ ầ ề ế ệ ủ ặ ậ ể ứ ử ượ ạ ổ ạ ộ t Nam l n đ u tiên đ ơ i Hi n pháp 1992, Đi u 8 quy đ nh: "Các c quan nhà n ị ề ế ứ ướ i Đi u ề ạ c, đ i bi u dân c và cán b viên ch c nhà ướ c ộ ả ủ ạ ộ ế c ph i ch u s giám sát c a nhân dân. S tin t ủ ả ồ ị ự ủ ộ ộ c, cán b , viên ch c nhà n ỉ ỡ ủ ả ưở ủ ủ ủ ộ i, là tài s n quý báu c a Đ ng"(1). ợ ị ệ ữ ướ ả ướ ạ ậ ấ t Nam, ngày 26-6-1999, đã th ch hóa Hi n pháp 1992, quy đ nh rõ nh ng v n ế t Nam t ố ạ ệ ề ơ ả ế i Đi u 12: ề ự ố ủ ổ ố ạ ộ ủ ổ ệ ầ ự ủ ặ ậ ủ ướ t Nam trong s ch, v ng m nh, ho t đ ng có hi u l c, hi u qu , b o v quy n và l ạ ệ ữ ủ ặ ậ ổ ố ướ ạ c, nh m góp ph n xây d ng và b o v Nhà n ệ ự t Nam là giám sát mang tính nhân dân, h tr cho công tác ỗ ợ c C ng hòa xã h i ộ ả ộ ệ i ích chính ề ả ả ệ ệ ợ ủ c ghi nh n trong Hi n pháp 1992, t ề ủ ặ ậ ệ ế ầ ầ ậ ố ạ c, đ i bi u dân c và cán b viên ch c nhà i Đi u ề t Nam l n đ u tiên đ ơ ổ ạ ộ ượ ạ ặ ậ ướ ử ứ ể ộ
t Nam giám sát ho t đ ng c a c quan nhà n ứ c, đ i bi u dân c , cán b , công ch c c". ướ ặ ậ ạ ộ ướ ủ ử ể ệ ạ ơ ộ ậ c th c hi n b ng các hình th c sau đây: t Nam đ ượ ự ứ ệ ằ ố ổ ộ c; ạ ộ ướ ủ ủ ợ c có th m quy n bi u d t, xem xét, gi t, vi c t ng ng ị ế ử i quy t, x lý ế ặ ậ ả ạ ộ ướ i t ườ ố ệ ố ươ ưở ể ẩ ề ớ ơ ổ ề ậ ng h p vi ph m pháp lu t. ạ ệ ố ơ t Nam th c hi n ch c có trách nhi m t o đi u ki n đ M t tr n T qu c Vi ệ ự ệ ổ ch c có trách i đ ng đ u c quan, t ổ ể ặ ậ ườ ứ ứ ế ầ ơ ệ c ki n ngh c a M t tr n thì ng ị ủ ậ ị ạ ề ặ ậ ủ ứ ượ ờ ạ ệ ể ế ề ậ ạ ậ ố Quy n giám sát c a M t tr n T qu c Vi 9, đó là M t tr n "giám sát ho t đ ng c a c quan nhà n ặ ậ ướ ủ c". Cũng t n ạ ơ ph i... ch u s giám sát c a nhân dân". Ngh quy t Đ i h i X c a Đ ng ch rõ: "Ho t đ ng c a Đ ng và Nhà ạ ộ ự ị n ứ ng, ng h , giúp đ c a nhân dân là c i ngu n c a s c ủ ị ả m nh, là cái g c c a th ng l ả ắ Lu t M t tr n T qu c Vi ể ặ ậ đ c b n v ho t đ ng giám sát c a M t tr n T qu c Vi ề "1 - Ho t đ ng giám sát c a M t tr n T qu c Vi ạ ộ giám sát, ki m tra, thanh tra c a Nhà n ằ ể ch nghĩa Vi ạ ộ đáng c a nhân dân. Quy n giám sát c a M t tr n T qu c Vi 9, đó là M t tr n "giám sát ho t đ ng c a c quan nhà n ủ n M t tr n T qu c Vi ố ổ theo quy đ nh c a pháp lu t. ị ủ 2 - Ho t đ ng giám sát c a M t tr n T qu c Vi ặ ậ ủ ệ ạ ộ a) Đ ng viên nhân dân th c hi n quy n giám sát; ệ ự b) Tham gia ho t đ ng giám sát v i c quan quy n l c nhà n ề ự c) Thông qua ho t đ ng c a mình, t ng h p ý ki n c a nhân dân và các thành viên c a M t tr n ki n ngh ủ ế v i c quan nhà n ng, khen th ớ ơ nh ng tr ợ ườ ữ i đ ng đ u c quan, t Ng ườ ứ ổ ầ nhi m v giám sát. Khi nh n đ ệ ậ ụ i trong th i h n theo quy đ nh c a pháp lu t". nhi m xem xét, tr l ả ờ ệ Sau Lu t M t tr n T qu c Vi ổ ặ ậ M t tr n trên các lĩnh v c chính tr , kinh t ủ t Nam, nhi u đ o lu t khác có liên quan đã th ch hóa quy n giám sát c a t Nam ề , văn hóa, xã h i, an ninh, qu c phòng. M t tr n T qu c Vi ố ế ặ ậ ặ ậ ự ệ ộ ổ ố ị
ộ ố ủ ớ ủ ế ủ ộ ơ ị ị ế ươ ạ ộ c pháp lu t quy đ nh t ậ ổ ổ ậ ề ủ ể ệ ạ ộ ế ặ ậ ng v Qu c h i, Chính ph , các b , ngành t ng b c c th hóa ướ ụ ể ộ ụ ừ ị ng, chuyên ngành thông qua vi c xây d ng lu t, pháp l nh, ngh ự ệ ệ ậ ng đ i đ y đ v c ch , chính sách, ủ ề ơ ố ầ ượ ố ch c, ch đ o ho t đ ng c a M t tr n T qu c ủ ỉ ạ ậ ả ậ ệ ướ ứ ậ xã, ph ệ ự ườ ị ấ ặ ng, th tr n quy đ nh quy n và trách nhi m M t ị ệ ủ ứ ề ườ ng, th tr n; Ngh ị ấ i lu t ghi nh n giám sát c a nhân dân thông qua ban ủ ị xã, ph ở ố ệ ủ ủ ế ị ề ặ ậ ậ ấ ế ủ ở ố ủ ươ ặ ậ khu dân c ; Quy t đ nh c a Th t ở ủ ư ữ ả ế ị ủ ề ầ ư ủ t Nam v M t tr n giám sát cán ộ c a c ng ề ng M t tr n T qu c Vi ổ ng Chính ph v giám sát đ u t ủ ướ ộ ồ t Nam đã c g ng, ố ệ ệ ữ ủ ổ ề ệ ủ ự ố ắ ả c, giám sát gi i quy t khi u n i, t ế ự ủ ề ứ ướ ệ ạ ộ ả ồ ộ ứ ầ ư ủ ư ạ ố c s , giám sát cán b , công ch c, đ ng viên ộ i k t qu và hi u qu thi ơ ồ ả ả ượ ư ệ khu dân c , giám sát đ u t t th c, đ ự ộ ủ ứ ế ạ ộ ổ ng, chính sách c a Đ ng, pháp ủ ươ cáo c a công dân, giám sát vi c th c hi n Quy ch Dân ệ ế ệ c a c ng đ ng v.v.. ở ạ ế ấ ủ ậ ả ố c nhân dân đ ng tình, c xã h i th a nh n và c p y đánh giá cao. Ho t đ ng giám sát c a Ban Thanh tra ế ố ế ệ ế ứ ự t. ủ ở ơ ở ớ ệ ấ ồ ệ ượ ệ ấ ế ụ ị ệ ườ c s v i vi c l y phi u tín nhi m các ch c danh ch ch t do H i ộ c trong 2 năm 2005 - 2006; năm 2008 ti p t c th c hi n theo ự ng, th tr n. Ho t đ ng này có tác đ ng tích c c ủ ở ộ ệ ế ị ấ ả ạ ộ ở xã, ph ộ ế ầ ệ ự c s . Vi c giám sát cán b , công ch c, đ ng viên ề ở ơ ở ỉ khu dân c đ ẽ ặ ạ ạ ệ ượ ế ứ ấ ủ ự ạ ể ở ộ ủ ự ộ c ti n hành thí ư ượ ố ợ c c p y lãnh đ o ch t ch , chính quy n ph i h p ề c. t th c, có th m r ng trên ph m vi c n ả ướ ữ ậ ụ ể ư ậ ạ ộ ị ơ ẳ ể i hi u qu thi ự ặ ậ 5 t nh, thành ph trong 2 năm 2006 - 2007 đã đ ệ ả ề ị ậ ỉ ả ơ ổ ố ệ ấ ả ầ ệ ủ ủ ụ ể ộ ặ ậ ủ c. ả ộ ủ ủ ộ ả ơ ố ề ặ ậ ấ ồ ạ ộ ự ế ề rút ra là n i nào, c p nào, c p y đ ng ho c đ ng chí bí th quan tâm lãnh đ o, thì ặ ố ợ , ho t đ ng giám sát c a M t tr n T qu c còn nhi u h n ch , t n t ế ồ ạ ư ạ ự ướ ạ ồ ụ ể ạ ả ơ ự ế ệ ầ ả ng, vai trò giám sát c a M t tr n đ ổ ấ ủ ự ự đ a ph ủ ố ấ c nâng lên, nh t ự ặ ậ ở ị ượ ủ ề ệ ả ả ả ạ ố ệ ấ ủ ệ ế ấ ậ ố ỉ quy đ nh có tính nguyên t c v quy n năng giám sát, ch a có quy đ nh c th và đ y đ v c ặ ậ ị ầ ị ắ ở ổ ụ ể ề ệ i quy t, x lý vi ph m và tr l i cho ch th giám sát. ư ủ ể ả ờ ề ủ ả ế ế ệ ậ ử ủ ể ặ ủ ở ị ự ệ ơ ủ ệ ả i quy t v vi c, v vi c tr l ậ ự ệ ạ ộ ề ệ ị ử i ki n ngh c a M t tr n, làm cho ho t đ ng giám sát trong ả ờ ế ả ủ ặ ậ ề ệ ợ ả ở ứ ế ặ ả ng h p tr nên b t c, không có k t qu , ho c kéo dài nhi u năm, gây b c xúc cho công dân và ố ớ ch c và cán b c a h th ng M t tr n các c p còn nhi u b t c p và h n ch . Mu n t ứ ổ ạ ch c ho t ố ổ ứ ứ ề ạ ệ ặ ậ ấ ế ạ ộ ự ả ng, M t tr n ch có ch t ch và phó ch ộ ở c s xã, ph ng, nh ng ộ ặ ậ ủ ị ườ ỉ ấ ặ ậ ở ư ạ ế c Nhà n ế ượ ộ ấ ậ các c p M t tr n. Trong khi các lĩnh v c ho t đ ng giám sát c a ủ ủ ặ ậ ườ c x p lo i là cán b chuyên trách và bán chuyên trách; trình đ , ộ ớ ề c khoán g n v i ti n ọ ng, do đó kinh phí chi cho các ặ ậ ươ ủ ị xã, ph ộ ạ ộ ủ ừ ạ ớ ng, chính sách, pháp lu t cũng là tr ng i l n ng và ph c p r t h n h p tùy theo ngu n thu ngân sách c a t ng đ a ph ạ ộ ủ ươ ề ế ấ ậ ở
nhi u nguyên nhân, tr ồ ừ ướ ữ ề ế ắ ậ c h t là nh n th c v vai trò, ch c ứ ứ ề ủ ủ ồ ạ ệ ổ ố ặ ậ ứ ủ ả ấ ồ ộ ặ ậ ứ ề ụ t ph i giám sát nh là tính ng và n i dung giám sát, s c n thi i, thi u sót trên đây b t ngu n t ế ụ ủ ộ ạ ộ ậ ả ế ạ ị ướ ủ ả ơ ủ ế ầ ị th t c giám sát, quy đ nh rõ vai trò giám sát c a M t tr n T qu c Vi ắ ự ầ ệ ố ủ ụ ể ặ ậ ủ ị ư c ta. Ti p đ n là, ế ề ơ ớ t Nam. Cùng v i ệ ổ t Nam đ i m i ch m so v i yêu c u đ i m i c a Đ ng, ổ ự ủ ụ ạ ộ ặ ậ ớ ủ ố ầ ứ ệ ậ ả ổ ố ổ ớ ớ ổ ướ ặ ậ ủ ấ ộ ấ ậ ệ ề ộ ơ ở ộ ơ ế ậ ơ đã ch đ ng ph i h p v i y ban Th ườ ố ợ thành c ch giám sát trong m t s đ i t ộ ố ố ượ quy t liên t ch. Đây là ho t đ ng giám sát đ pháp lu t, th hi n quy n giám sát c a nhân dân và vai trò t t Nam. Đó là: Lu t Thanh tra và các văn b n d Vi thanh tra nhân dân; Pháp l nh th c hi n dân ch ệ ệ tr n l y phi u tín nhi m các ch c danh ch ch t c a chính quy n nhân dân quy t liên t ch gi a Chính ph và y ban Trung b , công ch c, đ ng viên ứ đ ng. Th c hi n quy n và trách nhi m c a mình, trong nh ng năm qua, M t tr n T qu c Vi ặ ậ ự ch c nhi u ho t đ ng giám sát, nh giám sát th c hi n ch tr ch đ ng t ủ ộ lu t c a Nhà n ế ậ ủ ch ả ủ ở ơ ở t quy trình giám sát, đem l Nh ng n i th c hi n t ệ ố ự ữ ng ng tham gia, đ h ừ ượ ưở nhân dân đã đi vào n n n p và đ t k t qu t ạ ế ề Giám sát th c hi n Quy ch Dân ch đ ng nhân dân c p xã b u đã ti n hành đ quy đ nh m i c a Pháp l nh th c hi n dân ch ớ ủ i cán b chính quy n t ớ đi m ố ể ở th c hi n, d lu n xã h i quan tâm, đem l ự ả ộ K t qu ho t đ ng giám sát đ i v i nh ng lĩnh v c đã có c ch , chính sách, pháp lu t c th còn khiêm ế ố ớ ế t Nam ch có th giám sát khi có c ch , t n. Đi u đó càng kh ng đ nh, nhân dân và M t tr n T qu c Vi ế ệ ố chính sách, pháp lu t quy đ nh c th . Vì, giám sát là vi c r t khó, nh y c m, đòi h i s kiên trì, b n lĩnh và ỏ ự tinh th n trách nhi m c a cán b M t tr n, c a cán b , đ ng viên, s quan tâm lãnh đ o c a các c p y ấ ủ ạ đ ng, s ph i h p đ ng b c a chính quy n và các c quan nhà n ự i và khó khăn. C th là: Trên th c t ự ế ở Kinh nghi m th c t ệ đó ho t đ ng giám sát có k t qu , hi u qu , th c s góp ph n xây d ng Đ ng, xây d ng và c ng c chính ả ạ ộ quy n, nâng cao hi u qu lãnh đ o, qu n lý ươ là trong vi c đ u tranh phòng, ch ng tham nhũng, lãng phí, quan liêu; t Nam ch Th nh t, trong h u h t các văn b n pháp lu t hi n nay, vai trò giám sát c a M t tr n T qu c Vi ệ ả ứ ủ ề ơ m i d ng ầ ề ớ ừ ch , chính sách, quy n và trách nhi m c a ch th b giám sát và ch th giám sát, đi u ki n b o đ m cho ủ ể ị ề ế ả ả ho t đ ng giám sát, c ch ti p nh n, gi ạ ộ ế ơ ạ Th hai, nh ng lĩnh v c ho t đ ng giám sát tuy có c ch đ y đ , rõ ràng, ho c pháp lu t quy đ nh c th ụ ể ạ ộ ứ ế ầ ữ , th t c th c hi n, nh ng vi c xem xét, x lý c a c quan ch qu n không th c hi n đúng các quy trình t ư ơ ự ủ ụ ự đ nh v th i hi u gi ế ụ ệ ị ủ ề ờ nhi u tr ế ắ ườ ề n n chí đ i v i cán b M t tr n th c thi công vi c giám sát. ự ộ ặ ậ Th ba, t ệ ố ộ ủ đ ng giám sát ph i có b máy đ ng b ồ ộ M t tr n hi n nay t p trung ở ơ ở ậ ệ i đ t ch M t tr n là nh ng ng ườ ượ ướ ặ ậ ữ ị năng l c cán b còn nhi u h n ch . Bên c nh đó, kinh phí ho t đ ng c a M t tr n đ ạ ạ ề ự l ồ ẹ ụ ấ ấ ạ ươ ho t đ ng giám sát r t khó khăn. Thi u thông tin v ch tr cho ho t đ ng giám sát. ạ ộ Nh ng t n t năng, nhi m v c a M t tr n T qu c nói chung và v vai trò giám sát c a nhân dân, c a M t tr n trong m t ộ ề b ph n cán b , công ch c, đ ng viên ch a đ ng b , đ y đ và sâu s c, nh t là nh n th c v m c đích, ậ ộ ầ ư yêu c u ho t đ ng giám sát, ph m vi đ i t ộ ố ượ ầ t t y u c a lãnh đ o, qu n lý và làm ch trong c ch v n hành c a h th ng chính tr n ạ ủ ế ế ậ ủ ấ ế ch a có đ o lu t v giám sát c a nhân dân, trong đó quy đ nh đ y đ , c th quy n năng, c ch , chính ậ ề ạ ư sách, ch tài, trình t ế ch c và ho t đ ng c a M t tr n T qu c Vi đó là, t ủ c. Nhà n Đ i ngũ cán b chuyên trách M t tr n các c p còn nhi u b t c p. Cán b ch ch t c p t nh, huy n và nh t ấ ộ là c s nhi u n i chu chuy n nhanh, th m chí trong m t nhi m kỳ có n i thay đ i 2 đ n 3 l n ch t ch M t ặ i thi u b n lĩnh, thi u kiên trì, ng i khó, ng i va ch m, còn tr n. M t s cán b trình đ , năng l c có h n, l ế ố ấ ỉ ổ ạ ệ ủ ị ạ ề ộ ố ầ ạ ể ộ ự ế ậ ạ ạ ả ộ
ạ ế ế ệ ụ ưở ả ủ ễ ẫ ng đ n tính liên t c và hi u qu c a ho t đ ng giám sát, d d n đ n tình tr ng hình ạ ộ ể ứ ắ ả ủ ự ư ơ ồ ấ ạ ặ ự ế ạ ộ ư ở ả ả ả ế ệ ự ng, vai trò giám sát c a M t tr n đ ả ả ạ ủ ượ ươ nhi u n i c p y đ ng ch a quan tâm sâu s c lãnh đ o lĩnh v c ho t đ ng giám sát c a M t ặ ệ ả ạ ộ ề ố ấ ấ ệ ệ ự ặ ậ ả khu dân c , đ ờ ặ ả ả ấ ệ ở ư ượ ệ c ch t ch và hi u ẽ
ị ơ ọ ả ứ ấ ề ấ ủ ị ấ ổ ầ ố ộ ả ộ ố ế ướ ề ộ ơ ạ ể ứ ủ ỉ ả ự ạ ộ ệ ề ặ ậ ướ ặ ậ ệ ự ệ ố ủ ằ ị ấ ấ ụ ủ ướ ớ ả ộ ề ố ố ạ ị ố ườ ớ ữ ủ ọ ố ổ ấ ầ ệ ữ ộ ng trình gi ng d y ả ộ ả ủ ướ ề ặ ậ ề ị ề ơ ả ộ ng chính tr t Nam, v công tác ề ộ c pháp quy n xã h i ch nghĩa, v vai trò giám sát và ph n bi n xã h i ệ ệ c m nh, xã h i công b ng, dân ch , văn minh". ằ h th ng H c vi n Chính tr - Hành chính qu c gia và các tr ạ ở ệ ố ươ ệ ng c n có n i dung các bài gi ng nh ng v n đ c b n v M t tr n T qu c Vi ả ề ố ổ ộ ạ ậ ề ặ ậ ẩ ị ố ệ ủ ạ ứ ệ ổ ng ti n thông tin đ i chúng đ cán b , đ ng ộ ả ể t Nam, v ho t đ ng giám sát ạ ộ t Nam, c a nhân dân, nh t là gi ố ổ ớ ấ ể ủ ứ ở ặ ậ ề i thi u các văn b n pháp lu t v thanh tra nhân c a c ng đ ng, l y phi u tín ư ươ ặ ậ ả ệ khu dân c , giám sát đ u t ầ ư ủ ề ậ ề ồ ế ấ ố ứ ệ ộ ả ủ ề ấ ầ ấ ộ ồ ạ ộ ộ ổ ế ự ề ậ ệ ố ươ ệ ủ ề ề ậ ẩ ủ ụ ề ổ ế ủ ộ ố ậ ề ế ằ ị ng trình hành đ ng qu c gia c a Chính ph v ph bi n giáo d c pháp lu t. ạ ướ ể ặ ậ ả ố ộ ớ ề ch c c a nhân dân tham gia xây d ng Đ ng, xây d ng và c ng c Nhà n ạ ộ ự ủ ả ệ ổ ố ẽ ớ ủ ủ ặ ị ể ố c; đ M t tr n T qu c ổ c pháp ướ ủ t các ngh đ nh, ngh quy t liên t ch gi a hai ch c ch đ o th c hi n t t Nam t ữ ế ố ổ ị ự ố ợ ị ị c s và khu dân c nh đã nêu ị trên. ở ạ ộ ườ ự ủ ệ ố ệ ố ư ổ ế ụ ạ ố ớ ằ ủ ươ ặ ậ ố ớ ủ ủ ổ ố ệ ộ ạ ộ ệ ặ ậ ố ị ị t Nam s ph i h p v i các c quan ch c năng ệ ộ ủ ả ổ ơ ở ứ ư ố ơ ở ề ị ớ ộ ẽ ự ố ợ ệ ủ ể ạ ộ ơ ả ệ ộ
ng t ươ ườ ứ ố ổ ướ ộ ỉ ạ ng th c ho t ứ t Đ i h i M t tr n T qu c các c p theo tinh th n Ch th s 18, ngày 22-11- ươ ch c, đ i m i ph ớ ổ ị ố ạ ộ ở ế ụ ủ ặ ậ ổ ả ả ẩ ợ ổ ị ạ ậ ị ầ ch c Đ i h i tr thành đ t sinh ứ ộ ả ứ ủ ệ ặ ậ ụ ủ ề ự ề ị ệ ế ộ t Nam trong giai đo n m i. Thông qua Đ i h i đ c ng c , ki n toàn t ệ ố ứ ệ c s và Ban Công tác M t tr n ạ ộ ể ủ ở ơ ở ớ ố ấ ch c, nâng cao ch t l ứ ổ ặ ậ ở ạ ộ ả ấ ệ ạ ộ ệ ế ả ự t Nam. ộ ặ ậ ụ ố ẽ ặ ậ ạ ộ ố ầ ườ ỉ ủ ướ ổ ự ườ ệ xã, ph ế ủ ở ị ủ ộ ỉ ng các ho t đ ng giám sát; ch ng, ự c a c ng đ ng, Ngh quy t liên t ch ồ ị t Nam v giám sát cán b , công ch c, đ ng viên ộ ẫ ế ị ủ ủ ứ ệ ả ổ ặ ậ ế ạ ộ ng lãnh đ o, ch đ o, h ệ t Nam đ tăng c ườ ể ự ặ ậ ươ ằ n nang, do đó nh h ả th c trong ho t đ ng giám sát. ạ ộ Sau cùng là, ơ ấ ủ ề ở tr n. Kinh nghi m th c t rút ra là n i nào, c p nào, c p y đ ng ho c đ ng chí bí th quan tâm lãnh đ o, ạ ậ ấ ủ thì ố đó ho t đ ng giám sát có k t qu , hi u qu , th c s góp ph n xây d ng Đ ng, xây d ng và c ng c ầ ủ ự ự chính quy n, nâng cao hi u qu lãnh đ o, qu n lý c nâng đ a ph ở ị ệ lên, nh t là trong vi c đ u tranh phòng, ch ng tham nhũng, lãng phí, quan liêu; giúp vi c qu n lý cán b , ộ đ ng viên, nh t là qu n lý cán b , đ ng viên ngoài th i gian làm vi c, ộ ả qu h n. ả ơ T nh ng v n đ nêu trên, xin có m t s ki n ngh : ừ ữ c và chính quy n các c p c n chú tr ng nâng cao nh n th c cho M t là, các c p y đ ng, c quan nhà n ậ ộ t Nam trong h th ng chính tr , ị cán b , đ ng viên và toàn th nhân dân v vai trò, v trí M t tr n T qu c Vi ệ ố ệ ể trong đó có vai trò giám sát ho t đ ng c a c quan nhà n c, đ i bi u dân c và cán b công ch c. Trong ử đi u ki n ch có m t Đ ng, vi c phát huy vai trò c a M t tr n trong ho t đ ng xây d ng Đ ng, xây d ng và ự ả ạ ộ ề c ng c chính quy n có ý nghĩa vô cùng to l n, nh m phát huy dân ch và th c hi n quy n làm ch c a ủ ủ ề ủ ủ c, ph n đ u vì m c tiêu "Dân nhân dân, c ng c m i quan h máu th t gi a nhân dân v i Đ ng, Nhà n giàu, n ướ Trong ch đ a ph ươ ị M t tr n tham gia xây d ng Nhà n ự ặ ậ t Nam. c a M t tr n T qu c Vi ệ ủ Hai là, đ y m nh công tác tuyên truy n, v n đ ng trên các ph viên, công ch c, nhân dân thông hi u v vai trò, v trí c a M t tr n T qu c Vi ề c a M t tr n T qu c Vi ủ dân, v giám sát cán b , đ ng viên, công ch c nhi m các ch c danh ch ch t do H i đ ng nhân dân c p xã b u; v giám sát xã h i trong đ u tranh phòng ch ng tham nhũng, lãng phí v.v.. Đ y m nh th c hi n các đ án v tuyên truy n, ph bi n pháp lu t trong ch Ba là, ki n ngh Qu c h i s m ban hành Lu t v giám sát c a nhân dân, nh m t o hành lang pháp lý đ nhân dân th c hi n quy n và trách nhi m giám sát ho t đ ng c a Đ ng, Nhà n ệ ệ ự Vi t Nam th c s là t ứ ủ ự ự quy n xã h i ch nghĩa c a dân, do dân, vì dân. Đ ngh Chính ph ph i h p ch t ch v i y ban Trung ề ủ ủ ộ ề ng M t tr n T qu c Vi ứ ươ ự ỉ ạ ệ ổ ặ ậ bên v các lĩnh v c ho t đ ng giám sát ự ở ơ ở ề ạ ộ t Nam nói chung và ho t đ ng giám ng s lãnh đ o c a Đ ng đ i v i M t tr n T qu c Vi B n là, tăng c ặ ậ ạ ả ng c a Đ ng đ i v i lĩnh t Nam nói riêng. Nh m ti p t c t o c s v ch tr sát c a M t tr n T qu c Vi ả ệ v c ho t đ ng giám sát và ph n bi n xã h i, đ ngh B Chính tr s m ban hành các quy ch v giám sát và ế ề ị ộ ề ả ự ch c chính tr - xã h i và nhân dân theo tinh th n Ngh quy t ph n bi n xã h i c a M t tr n T qu c, các t ế ứ ả ầ ổ Đ i h i X c a Đ ng, đ trên c s đó, M t tr n T qu c Vi ặ ậ ố ổ ể ạ ộ ớ ộ c tri n khai th c hi n ho t đ ng ph n bi n xã h i m t ti p t c tri n khai các ho t đ ng giám sát và t ng b ạ ộ ể ướ ừ ế ụ cách phù h p. ợ Năm là, M t tr n T qu c các c p c n ti p t c c ng c , tăng c ấ ố ổ ặ ậ ầ ch c t đ ng. Tr c m t, t ạ ộ ấ ố ứ ố ắ ổ 2007, c a Ban Bí th Trung ng Đ ng, b o đ m quá trình chu n b và t ả ư ủ ho t chính tr sâu r ng trong toàn Đ ng, toàn dân, nh m nâng cao nh n th c c a cán b , đ ng viên và nhân ằ ả ộ ố dân v s nghi p đ i đoàn k t toàn dân t c; v v trí, vai trò, ch c năng, nhi m v c a M t tr n T qu c ạ ổ ộ Vi ng đ i ấ ượ ạ ngũ cán b M t tr n T qu c các c p, nh t là ơ ở khu dân c . Trên c s ư ổ đó, s có tác d ng tích c c đ n hi u qu ho t đ ng nói chung và hi u qu ho t đ ng giám sát nói riêng c a ủ M t tr n T qu c Vi ệ ổ Sáu là, y ban M t tr n T qu c Vi t Nam các t nh, thành ph c n tăng c ệ ố ặ ậ ng d n c p xã th c hi n t đ o, h t Lu t Thanh tra nhân dân, Pháp l nh th c hi n dân ch ệ ậ ệ ố ấ ạ ng Chính ph v giám sát đ u t th tr n, Quy t đ nh s 80 c a Th t ầ ư ủ ủ ề ị ấ ủ ướ ố gi a Chính ph và y ban Trung ữ ề ố ươ ủ khu dân c . Quá trình th c hi n c n t ng k t kinh nghi m ho t đ ng, có ki n ngh v i Đ ng, Chính ph , ị ớ ả ệ ư ở ng d n nh m th c y ban Trung ự ủ ẫ ướ ổ t các văn b n pháp lu t c th v ho t đ ng giám sát c a M t tr n T qu c Vi t Nam./. hi n t ệ ạ ộ ệ ố ng M t tr n T qu c Vi ầ ổ ng M t tr n T qu c Vi ệ ố ậ ụ ể ề ả ế ỉ ạ ổ ạ ặ ậ ủ ố
i c n bàn th o là làm th nào đ có th b o đ m đ ấ ể ả ượ ể ế ả ộ c dân ch trong đi u ki n m t đ ng đ c ộ ả ệ V n đ còn l ề quy n lãnh đ o nh ả c ta. Đ làm rõ v n đ này, nên đi sâu phân tích m t s đi m. n ư ở ướ ủ ề ộ ố ể ạ ầ ạ ề ề ể ấ
ỹ ả ủ ề ự ấ ủ ả ể ừ ể ừ nên tìm hi u k thêm quan đi m c a Ch t ch H Chí Minh v s ra đ i và b n ch t c a ĐCS Vi ồ ở ự ề ủ ố ạ ủ ị ượ ủ ự c, v a là sách l ế ượ ế ị ả ẳ ạ ề ệ ườ ướ ộ ấ ủ c h t, Ng ế ẩ ủ ồ ẫ ặ ặ ẽ ủ ấ c là m t y u t ả ủ ị ọ ấ ữ ứ ướ ị ấ ả ẳ ủ ộ ế ố ấ ả ỉ ộ ả ủ ộ ớ ố ặ ứ ữ ứ t quan tâm t ế ố ậ t p i vi c phát huy ủ ị ả ặ ả ấ ẫ ế ớ ữ t y u t ố ế ố ớ ệ ả ộ ủ ủ ở ả ị ch c và sinh ho t đ ng, m c dù r t chú ý t ạ ả ồ dân ch . B i vì, có phát huy t ự ả ẽ ưở ủ ị ủ ả ủ ộ ồ ấ ớ ớ ệ ả ề ệ ả t t t ệ ư ưở ủ ng nêu trên c a Ch t ch H Chí Minh s có nh h ề c ta hi n nay ra sao ? T t nhiên, nh ng giá tr ị ể ệ ự ẳ ủ ấ ự ậ ẫ ế n ủ ở ướ ớ ủ ề ng t p trung vào ng ấ ườ ữ ả ế ơ ộ ộ ả ươ ạ ạ ấ ớ ụ ỷ i. Thí d , dân ch ngay trong n i b Đ ng v n còn h n ch . Quy n ề ồ ạ ị ầ ấ ế ơ ồ ậ ủ ộ i cho dân là r t l n. Song, v i tinh th n nhìn th ng vào s th t ta ph i th a ừ ầ ạ ể i đ ng đ u c p u , chính quy n, ngành, đ a ph ườ ứ ắ ạ ẫ ả ấ ể ế ạ ng, hay c quan, đ n v . ị ề ng đoàn k t, th t ch t tình đ ng chí, nh ng ặ ườ ạ ồ ệ ượ ữ ả ở ư ng trên ể ả ậ ộ ớ ấ ủ ệ i th c tr ng đó đ ạ t. Trong Đ ng đã v y thì ngoài xã h i không th ươ ố ự ệ ệ ể ắ ộ ng nhiên không ph i đ bi quan, nhìn Đ ng, nhìn ả ể ụ ơ ự ộ ả ủ ề ệ ể ấ ả ạ
nhân dân mà ra. Đ ng luôn đ ưỡ ở ứ ừ ậ ả ả ọ ị ấ xác đ nh th t rõ Đ ng t ả ng, ch ộ ượ ả ế ộ ố c nhân dân đùm b c, nuôi d i. Vì th , Đ ng là đ i tiên ả ệ ư ộ ng (dân ch cho nhân dân). ủ ớ ự ệ i chính tr th t đúng đ n. Đ ng l c m t đ ng l ấ ư ế ả ả ộ ụ ượ ộ ườ ườ ố ố đ ự ậ ả ắ Đ ng ph i xây d ng đ ượ ậ ữ ắ ế ủ c s phát tri n, tránh đ ể ệ ọ ấ ướ c c i thi n. Nh th t c là dân ch cho dân đã đ ủ c các i đó ph i h i t i và d báo chính xác s v n đ ng ộ ự ộ ậ c, c a n i b Đ ng và xu th c a th i đ i. ờ ạ c a đ t n ấ ướ ộ ộ ả ự ế ủ i đúng thì đ t n ng l ườ ẽ ố ư ế ứ ệ ả ượ c ượ c ủ ờ ố ượ ủ ả t, b i vì có dân ch trong Đ ng thì m i có ủ ộ ộ ả ả ậ ố ủ ả ớ ở ả ộ i dân nh ng hi u bi ữ ủ ề t t ế ố ể ề ể i thi u v dân ch , v pháp lu t. ậ ẫ i dân r t d r i vào m t trong hai tình tr ng: ho c là an ph n, nh n ,ứ ư ph i nâng cao dân trí, trang b cho ng ế ườ ấ ễ ơ ị ườ ể ậ ặ ộ ạ ễ ị ủ ủ ẫ ặ ạ ộ ị ứ ạ ự ượ ự ế ủ ể ấ ậ ứ ủ ủ ề ạ t đó thì ng ề ậ ộ ph i chuyên chính v i k thù c a nhân dân. Th c t ớ ẻ đó quy n dân ch c a nhân dân l p t c b xâm ph m, th m chí b t ở ớ ng thù đ ch ị ị ướ c ủ ề ế ả ủ ầ ủ ủ ả ậ ả ị ộ ộ ộ ậ ứ ả ả ặ ạ ả ậ ố ị ị ệ ố ả ẽ ộ ề ả ạ ỏ ị ạ ặ ố ớ ệ ứ ư ặ ộ ự ủ ệ ề M t là, ệ t ộ ờ Nam. B i vì đây v a là chi n l ợ ự c c a Đ ng có liên quan r t nhi u đ n vi c t p h p l c ệ ậ ấ ế l ng, xây d ng kh i đ i đoàn k t toàn dân t c và th c thi dân ch . Quan đi m c a Ch t ch H Chí Minh ồ ượ ủ ị ể v v n đ này r t đ c đáo, r t sáng t o và r t Vi i kh ng đ nh: Đ ng C ng s n là t Nam. Tr ấ ộ ộ ề ấ ả c. Ba y u s n ph m c a s k t h p gi a ch nghĩa Mác-Lênin, phong trào công nhân và phong trào yêu n ế ự ế ợ ả ướ i phong trào đó có quan h r t bi n ch ng, r t ch t ch , song Ch t ch H Chí Minh v n đ c bi t t chú ý t ệ ệ ấ ớ ệ ố c. Phong trào yêu n yêu n t Nam. Vì r t quan tr ng hình thành nên Đ ng C ng s n Vi ệ ả ộ ướ i kh ng đ nh: Đ ng ta không ch là đ ng c a giai c p công nhân mà còn là đ ng c a nhân dân lao v y, Ng ậ ả ườ đ ng và c a toàn dân t c. Xác đ nh Đ ng ra là đ ng c a nhân dân lao đ ng, c a toàn dân t c, cho nên trong ủ ộ ủ ủ ộ i m i quan h bi n ch ng gi a hai y u t nguyên t c t ệ ệ ắ ổ trung và dân ch , song Ch t ch H Chí Minh v n mu n chúng ta ph i đ c bi ố ệ c s đoàn k t trong Đ ng. Và y u t dân ch thì m i gi gìn đ ượ ự ủ ế ố "trong Đ ng ph i th c hành dân ch r ng rãi, có dân ch trong Đ ng thì m i có dân ch ngoài xã h i". Quán ủ ả ớ tri i vi c b o đ m và phát huy dân ng r t l n t ả ủ ch trong đi u ki n Đ ng đ c quy n lãnh đ o. ộ Hai là, cũng c n đi m qua m t chút th c tr ng dân ch ầ dân ch mà Đ ng đã mang l ả nh n còn khá nhi u khuy t đi m, t n t ậ l c th ự M c đích c a đ u tranh, phê bình trong Đ ng là đ tăng c ụ m t s n i vi c này d n đ n tình tr ng m t đoàn k t, tình đ ng chí càng phai nh t. Nh ng hi n t ế ộ ố ơ ệ không ph i là ph bi n nh ng cũng không ph i là cá bi ả ổ ế ư tránh kh i tình tr ng m t dân ch . Nói t ả ỏ ạ i, mà là đ có bi n pháp kh c ph c m t cách tích c c h n và có hi u qu h n. xã h i v i b c tranh màu t ả ơ ộ ớ ứ Ba là, làm th nào đ có dân ch trong đi u ki n ch có m t đ ng duy nh t lãnh đ o ? Ph i có các y u t ế ố ỉ ế sau đây: Th nh t, che. Đ ng s ng trong lòng nhân dân và dân t c. Không có dân, Đ ng không t n t ồ ạ phong c a giai c p công nhân nh ng Đ ng cũng là "c a dân, do dân, vì dân". Ch có quan ni m m t cách ủ ủ ỉ ả ng, đúng đ i t đúng đ n nh th thì vi c th c thi dân ch m i đúng h ố ượ ướ ắ Th hai, ắ ị ậ ự ứ yêu c u: n m v ng các quy lu t khách quan đang v n đ ng trong hi n t ệ ạ ữ ầ ng lai. N m v ng tình hình th c t c a nó trong t ủ ủ ươ , nguy n v ng c a nhân dân... Khi có đ N m v ng tâm t ư ữ ắ nguy c r i vào kh ng ho ng, đ i s ng nhân dân đ ả ủ ơ ơ b o đ m v c b n r i. ề ơ ả ồ ả Th ba, b n thân Đ ng ph i b o đ m dân ch n i b cho th t t ả ả ứ dân ch ngoài xã h i. ủ Th t ả Không có nh ng hi u bi ữ nh c ch u đ ng khi nh ng quy n dân ch c a mình b xâm ph m; ho c là d b lôi kéo, kích đ ng, d n đ n ế ị ữ ự ụ nh ng hành vi vi ph m pháp lu t m t cách vô ý th c. ữ đã cho th y n i nào đ cho l c l Th năm, ơ ả ứ ho c nh ng k x u l ng hành thì ị ậ ẻ ấ ộ ữ ặ t s không có dân ch đ y đ . đo t. Vì th , dân ch ph i đi li n v i chuyên chính. Không chuyên chính t ố ẽ ủ ạ ệ ố ph i xác đ nh rõ v trí, vai trò c a Đ ng trong h th ng chính tr . Đ ng là m t b ph n c a h th ng Th sáu, ệ ố ị ả ị ứ ệ chính tr , không đ ng trên ho c đ ng bên ngoài h th ng chính tr . Là m t b ph n, m t thành viên c a h ệ ố ủ ộ ộ ị ị i ph i đ m nh n tr ng trách lãnh đ o h th ng chính tr . Không xác đ nh rõ v th ng chính tr nh ng Đ ng l ọ ị trí, v th y thì ho c là Đ ng s buông l ng vai trò lãnh đ o, ho c là Đ ng s đ c đoán chuyên quy n. Dù ẽ ị ế ấ ề buông l ng, hay đ c đoán chuyên quy n thì h qu c a nó đ i v i vi c th c thi dân ch cho nhân dân đ u ả ủ ỏ r t x u ./. ấ ấ
