VAI TRÒ C A KHOA H C VÀ CÔNG NGH CÁC N C ĐANG PHÁT TRI NỦ Ọ Ệ Ở ƯỚ Ể
PH N I: Đ T V N ĐẦ Ặ Ấ Ề
Th gi i đã và đang b c đi nh ng b c đi đ u tiên c a th k XXI. Thế ớ ướ ữ ướ ầ ủ ế ỷ ế
k mà h a h n bi t bao nh ng c h i nh ng cũng không ít nh ng thách th c,ỷ ứ ẹ ế ữ ơ ộ ư ữ ứ
khó khăn cho n n kinh t các qu c gia. Chính vì v y, đ t n t i và phát tri nề ế ố ậ ể ồ ạ ể
trong môi tr ng c nh tranh ngày càng quy t li t, nh ng yêu c u v tăng năngườ ạ ế ệ ữ ầ ề
su t lao đ ng, th ng xuyên đ i m i và nâng cao ch t l ng s n ph m, đ iấ ộ ườ ổ ớ ấ ượ ả ẩ ổ
m i công ngh , đ i m i ph ng th c t ch c qu n lý,… đang đ t ra ngày càngớ ệ ổ ớ ươ ứ ổ ứ ả ặ
gay g t h n. Đ c bi t, trong b i c nh toàn c u hoá kinh t , nh ng yêu c u đóắ ơ ặ ệ ố ả ầ ế ữ ầ
l i càng tr nên c p thi t h n.Đ i v i các n c đang phát tri n n u không chạ ở ấ ế ơ ố ớ ướ ể ế ủ
đ ng chu n b v ngu n nhân l c, tăng c ng c s h t ng thông tin - vi nộ ẩ ị ề ồ ự ườ ơ ở ạ ầ ễ
thông, đi u ch nh các quy đ nh v pháp lý, v.v... thì nguy c t t h u ngày ề ỉ ị ề ơ ụ ậ càng xa
và thua thi t trong quan h trao đ i qu c t là đi u khó tránh kh i. ệ ệ ổ ố ế ề ỏ
Ngày nay khoa h c và công ngh đang tr thành l c l ng s n xu t tr cọ ệ ở ự ượ ả ấ ự
ti p, hàng đ u. S c m nh c a m i qu c gia tuỳ thu c ph n l n vào năng l cế ầ ứ ạ ủ ỗ ố ộ ầ ớ ự
KH&CN, đ c bi t là đ i v iặ ệ ố ớ nh ng n c đang phát tri n thì vai trò c a khoaữ ướ ể ủ
h c công ngh là nhân t quy t đ nh s tăng tr ng và phát tri n kinh t . Đi uọ ệ ố ế ị ự ưở ể ế ề
này đòi h i ph i có chính sách khuy n khích và đ u t đúng đ n cho khoa h cỏ ả ế ầ ư ắ ọ
công ngh .ệ
Chính vì nh ng lý do trên, nhóm em xin l a ch n đ tài ữ ự ọ ề “ Vai trò c aủ
khoa h c và công ngh các n c đang phát tri n”ọ ệ ở ướ ể đ làm rõ vai trò; th cể ự
tr ng ng d ng và phát tri n khoa h c công ngh các n c đang phátạ ứ ụ ể ọ ệ ở ướ
tri n.T đó ch ra nh ng c h i và thách th c đ ng th i tìm ra h ng đi m i choể ừ ỉ ữ ơ ộ ứ ồ ờ ướ ớ
các n c đang phát tri n.ướ ể
Do ki n th c còn h n h p nên bài vi t còn có nhi u thi u sót, kính mongế ứ ạ ẹ ế ề ế
cô và các b n đóng góp ý đ bài vi t hoàn thi n h n.ạ ể ế ệ ơ
SV TH C HI N: NHÓM 1Ự Ệ
VAI TRÒ C A KHOA H C VÀ CÔNG NGH CÁC N C ĐANG PHÁT TRI NỦ Ọ Ệ Ở ƯỚ Ể
PH N II: N I DUNGẦ Ộ
I. LÝ LU N CHUNG Ậ
1. Lý lu n v khoa h c và công nghậ ề ọ ệ
1.1. Lý lu n v khoa h c ậ ề ọ
1.1.1 Khái ni m v khoa h c ệ ề ọ
Khoa h c đ c hi u là t p h p nh ng hi u bi t v t nhiên, xã h i và tọ ượ ể ậ ợ ữ ể ế ề ự ộ ư
duy đ c th hi n b ng nh ng phát minh d i d ng các lý thuy t, đ nh lý, đ nhượ ể ệ ằ ữ ướ ạ ế ị ị
lu t, và nguyên t c.ậ ắ
Nh v y th c ch t c a khoa h c là s khám phá các hi n t ng các thu cư ậ ự ấ ủ ọ ự ệ ượ ộ
tính v n t n t i m t cách khách quan . S khám phá này đã làm thay đ i nh nố ồ ạ ộ ự ổ ậ
th c c a con ng i t o đi u ki n nghiên c u, ng d ng hi u bi t này vào th cứ ủ ườ ạ ề ệ ứ ứ ụ ể ế ự
t .ế
1.1.2. Đ c đi m khoa h c ặ ể ọ
Nh ta đã nói khoa h c là nh ng phát minh c a con ng i vì nh ng phátư ọ ữ ủ ườ ữ
minh này không th tr c ti p áp d ng vào s n xu t nên không có đ m b o đ cể ự ế ụ ả ấ ả ả ộ
quy n không ph i là đ i t ng đ mua và bán .Các tri th c khoa h c có thề ả ố ượ ể ứ ọ ể
đ c ph bi n r ng rãi. Khoa h c th ng đ c phân lo i theo khoa h c tượ ổ ế ộ ọ ườ ượ ạ ọ ự
nhiên và khoa h c xã h i .ọ ộ
Khoa hoc t nhiên khám phá nh ng quy lu t c a t nhiên xung quanhự ư ậ ủ ự
chúng ta. Khoa h c xã h i nghiên c u cách s ng cách hành đ ng và ng s c aọ ộ ứ ố ộ ứ ử ủ
con ng i.ườ
SV TH C HI N: NHÓM 1Ự Ệ
VAI TRÒ C A KHOA H C VÀ CÔNG NGH CÁC N C ĐANG PHÁT TRI NỦ Ọ Ệ Ở ƯỚ Ể
V y khoa h c là k t qu nghiên c u c a quá trình ho t đ ng th c ti n,ậ ọ ế ả ứ ủ ạ ộ ự ễ
nh ng đ n l t mình nó l i có vai trò to l n tác đ ng m nh m tr l i ho tư ế ượ ạ ớ ộ ạ ẽ ở ạ ạ
đ ng s n xu t. Do đó con ng i hoàn toàn có kh năng đ a khoa h c thành l cộ ả ấ ườ ả ư ọ ự
l ng s n xu t tr c ti pượ ả ấ ự ế
2.2. Lý lu n v công nghậ ề ệ
2.2.1. Khái ni m công nghệ ệ
Có nhi u cách hi u khác nhau v công ngh tuỳ theo góc đ và m c đíchề ể ề ệ ộ ụ
nghiên c u. Nh ng m t cách chung nh t công ngh đ c hi u nh sau: ứ ư ộ ấ ệ ượ ể ư
Công ngh là các ph ng ti n , k năng dùng đ th c hi n quá trình s nệ ươ ệ ỹ ể ự ệ ả
xu t nh m bi n đ i đ u vào và cho đ u ra là các s n ph m d ch v . Ngày nayấ ằ ế ổ ầ ầ ả ẩ ị ụ
công ngh th ng đ c coi là s k t h p gi a ph n c ng và ph n m m. Ph nệ ườ ượ ự ế ợ ữ ầ ứ ầ ề ầ
c ng đó là trang thi t b máy móc. Ph n m m bao g m thành ph n k năng kứ ế ị ầ ề ồ ầ ỹ ỹ
x o c a con ng i, thành ph n thông tin, thành ph n t ch c qu n lý.B t kỳ quáả ủ ườ ầ ầ ổ ứ ả ấ
trình s n xu t nào đ u ph i đ m b o b n thành ph n trên m i thành ph n đ mả ấ ề ả ả ả ố ầ ỗ ầ ả
nhi m nh ng ch c năng nh t đ nh.ệ ữ ứ ấ ị
2.2.2. Đ c đi m công nghặ ể ệ
Qua khái ni m v công ngh trên ta th y. Tr c đây cách hi u truy nệ ề ệ ở ấ ướ ể ề
th ng v công ngh đ ng nh t k thu t v i thi t b không l u ý v i th c t v nố ề ệ ồ ấ ỹ ậ ớ ế ị ư ớ ự ế ậ
hành, tay ngh c a công nhân, năng l c t ch c qu n lý ho t đ ng s n xu t, doề ủ ự ổ ứ ả ạ ộ ả ấ
v y hi n nay thu t ng (công ngh ) th ng đ c dùng thay cho thu t ng (kậ ệ ậ ữ ệ ườ ượ ậ ữ ỹ
thu t) vi c hi u n i dung công ngh nh v y đ c bi t có ý nghĩa quan tr ngậ ệ ể ộ ệ ư ậ ặ ệ ọ
trong giai đo n hi n nay khi công ngh th c s tr thành nhân t quy t đ nh khạ ệ ệ ự ự ở ố ế ị ả
năng c nh tranh c a s n ph m trên th tr ng trong n c cũng nh qu c t .ạ ủ ả ẩ ị ườ ướ ư ố ế
SV TH C HI N: NHÓM 1Ự Ệ
VAI TRÒ C A KHOA H C VÀ CÔNG NGH CÁC N C ĐANG PHÁT TRI NỦ Ọ Ệ Ở ƯỚ Ể
1.3. M i quan h gi a khoa h c và công nghố ệ ữ ọ ệ
Khoa h c và công ngh có n i dung khác nhau nh ng chúng l i có m iọ ệ ộ ư ạ ố
quan h ch t ch v i nhau. M i liên h ch t ch này th hi n ch khi còn ệ ặ ẽ ớ ố ệ ặ ẽ ể ệ ở ỗ ở
trình đ th p, khoa h c tác đ ng t i kĩ thu t và s n xu t còn r t y u, nh ng đãộ ấ ọ ộ ớ ậ ả ấ ấ ế ư
phát tri n đ n trình đ cao nh ngày nay thì nó tác đ ng m nh m và tr c ti pể ế ộ ư ộ ạ ẽ ự ế
t i s n xu t. Khoa h c và công ngh , là k t qu s v n d ng nh ng hi u bi t,ớ ả ấ ọ ệ ế ả ự ậ ụ ữ ể ế
tri th c khoa h c c a con ng i đ sáng t o c i ti n các công c , ph ng tiứ ọ ủ ườ ể ạ ả ế ụ ươ ệ
ph c v cho s n xu t và các ho t đ ng khácụ ụ ả ấ ạ ộ
1.4. Đ i m i và chuy n giao công ngh ổ ớ ể ệ
Quá trình đ i m i khoa h c công ngh bao g m nhi u m t nhi u d ngổ ớ ọ ệ ồ ề ặ ề ạ
ho t đ ng nh ng t p trung chú ý vào đ i m i công ngh , nh p công ngh m i,ạ ộ ư ậ ổ ớ ệ ậ ệ ớ
n m b t và đ a công ngh m i vào s n xu t, c i ti n và sáng t o ra công ngh ,ắ ắ ư ệ ớ ả ấ ả ế ạ ệ
công ngh m i bao g m các thành ph n chính. Thi t b kĩ thu t ph ng phápệ ớ ồ ầ ế ị ậ ươ
ch t o s n ph m s am hi u công ngh m i, t ch c, qu n lý công ngh m iế ạ ả ẩ ự ể ệ ớ ổ ứ ả ệ ớ
quá trình đ i m i công ngh đ c di n ra r ng kh p, t các doanh nghi p, cácổ ớ ệ ượ ễ ộ ắ ừ ệ
công ty h p tác xã các ngành các đ a ph ng.ợ ị ươ
Tóm l i có hai h ng đ i m i công ngh : đó là đ i m i công ngh s nạ ướ ổ ớ ệ ổ ớ ệ ả
ph m và đ i m i quy trình công ngh s n xu t.ẩ ổ ớ ệ ả ấ
2. Lý lu n v các nhân t nh h ng t i kh năng ng d ng khoa h cậ ề ố ả ưở ớ ả ứ ụ ọ
công ngh ệ
2.1. Nhân t con ng iố ườ
Nhân t con ng i là đi u ki n quy t đ nh trong s nghi p phát tri nố ườ ề ệ ế ị ự ệ ể
khoa h c công ngh và áp d ng khoa h c công ngh vào n n kinh t các n cọ ệ ụ ọ ệ ề ế ướ
đang phát tri n. Con ng i là ch th sáng t o ra khoa h c công ngh . đ n l tể ườ ủ ể ạ ọ ệ ế ượ
khoa h c công ngh lai tr thành ph ng ti n công c và đ ng th i cũng là cọ ệ ở ươ ệ ụ ồ ờ ơ
SV TH C HI N: NHÓM 1Ự Ệ
VAI TRÒ C A KHOA H C VÀ CÔNG NGH CÁC N C ĐANG PHÁT TRI NỦ Ọ Ệ Ở ƯỚ Ể
s đ con ng i v n lên hoàn thi n mình v m i m t, đ c là m t năng l c tríở ể ườ ươ ệ ề ọ ặ ặ ặ ự
tu .ệ
2.2. Giáo d c và đào t oụ ạ
Giáo d c và ụđào t o gi m t vai trò quan tr ng trong vi c áp d ng khoaạ ữ ộ ọ ệ ụ
h c công ngh vào nọ ệ ền kinh t . Trong th i bu i ngày nay, m t phát minh sángế ờ ổ ộ
ch khoa h c công ngh , hôm nay còn đ c xem là tân ti n, là hi n đ i song cóế ọ ệ ượ ế ệ ạ
th ch qua vài năm, vài tháng th m chí là vài tu n đã b l c h u. Chính vì v yể ỉ ậ ầ ị ạ ậ ậ
đ có th n m b t đ c k p th i nh ng thành t u khoa h c công ngh hi n đ i,ể ể ắ ắ ượ ị ờ ữ ự ọ ệ ệ ạ
đòi h i đ i ngũ nh ng ng i nghiên c u tri n khai và ng d ng khoa h cỏ ở ộ ữ ườ ứ ể ứ ụ ọ
công ngh ph i đ c đào t o m t cách c b n và có h th ng, và ph i th ngệ ả ượ ạ ộ ơ ả ệ ố ả ườ
xuyên đ c đào t o chuyên sâu và đào t o l i.ượ ạ ạ ạ
M i ng i đ u hi u r ng đ có th khai thác s d ng có hi u qu ngu nọ ườ ề ể ằ ể ể ử ụ ệ ả ồ
l c con ng i, tr c tiên ph i t p trung đ u t , phát tri n vào giáo d c và đàoự ườ ướ ả ậ ầ ư ể ụ
t o, con ng i ,giáo d c, đào t o là qu c sách hàng đ u, vi c giáo d c đào t oạ ườ ụ ạ ố ầ ệ ụ ạ
m t cách c b n và có h th ng trong nhà tr ng là vô cùng quan tr ng; vi cộ ơ ả ệ ố ườ ọ ệ
giáo d c, đào t o chuyên sâu vào đào t o l i trong quá trình ho t đ ng c a conụ ạ ạ ạ ạ ộ ủ
ng i l i càng quan tr ng h n. ki m th c mà con ng i thu nh n trong nhàườ ạ ọ ơ ế ứ ườ ậ
tr ng là nh ng tri th c r t c b n, nh ng còn r t h n ch . H n n a trong th iườ ữ ứ ấ ơ ả ư ấ ạ ế ơ ữ ờ
đ i ngày nay khoa h c công ngh phát tri n r t nhanh, tri th c khoa h c côngạ ọ ệ ể ấ ứ ọ
ngh th ng xuyên đ i m i, n u các nhà chuyên môn không đ c đào t o l i,ệ ườ ổ ớ ế ượ ạ ạ
đào t o b sung h không tránh đ c s l c h u và d dàng b đào th i.ạ ổ ọ ượ ự ạ ậ ễ ị ả
2.3. Đ i ngũ cán b khoa h c và ngu n lao đ ng có tay ngh caoộ ộ ọ ồ ộ ề
Đ i ngũ cán b khoa h c và ngu n lao đ ng có tay ngh cao có m t vaiộ ộ ọ ồ ộ ề ộ
trò quan tr ng. B i h chính là ọ ở ọ b i vì h là thành ph n tr c ti p tham gia vào cácở ọ ầ ự ế
quá trình s n xu t, kinh doanh và nghi p v tr c ti p v n hành đi u khi n cácả ấ ệ ụ ự ế ầ ề ể
SV TH C HI N: NHÓM 1Ự Ệ