1. Vườn treo Babylon.
2. Hi đăng Alexandria.
3. Tượng thn Zeus Olym pia (chúa t ca các v thn Hy Lp do nhà điêu khc vĩ đại
Pheidias tc).
4. Đền Artemis Ephesus, Tiu Á (Th Nhĩ K) được dng lên để tôn vinh n thn săn
bn và thiên nhiên hoang dã ca Hy Lp.
5. Lăng m vua Maussollos ti Halicarnassus, chúa t x Caria vùng vnh Percic.
6. Bc tượng khng l thn mt tri Helios do người Hy Lp dng lên t i m t cng gn
đảo Địa Trung Hi có tên tượng Rhodes.
7. Kim t tháp Giza, m t cu bng đá khng l gn thành ph c Memphis, nơi chôn
pharaoh Ai Cp Khufu.
Kim t tháp Giza là k quan duy nht trong by k quan c đại còn t n t i đến hôm nay.
K quan biến m t sau cùng là hi đăng Alexandria.
I. VƯỜN TREO BABYLON
Vườn treo Babylon, m t kit tác tiêu biu ca nn văn minh Lưỡng Hà thi c đại và là
mt công trình kiến trúc tráng l độc nht vô nh. Vườn treo Babylon được xây dng năm
3000 trước CN bên b nam sông Euphrates và cách th đô Baghdad, Iraq, 90km v phía
Nam. T xa xưa, Babylon đã được mnh danh là "Ca Thn" rt linh thiêng. Trước khi
cuc chiến tranh Iraq n ra, mi năm có hàng chc vn tín đồ, khách du lch trên khp
thế gii đổ v đây cúng l cu phúc và du lch thưởng ngon k quan tráng l bc nht
thế gii.
Nhân loi có l còn phi m t nhiu công sc gii m ã m i có th lý gii ni câu hi, ti sao
mt vùng đất phn ln là sa m c, ch có du m và rui vàng vi nhng người nông
dân li có th xây dng được công trình kiến trúc tráng l và bn chc t n t i cùng thi
gian sut 5.000 năm qua? Babylon t ng là th đô ca Vương quc Babylon c đại và là
trung tâm thương m i sm ut nht vùng Tây Á, nơi "con đường tơ la" đi qua.
Đây là h thng tưới nước cho vườn treo
Tng th khu vườn treo Babylon là nhng t ường thành hùng vĩ, cung đin nguy nga tráng
l, đường sá, cu cng... phn ánh trình độ thm m, óc sáng to, đặc bit k thut tính
tn xây dng rt cao ca nhng người nông dân Lưỡng Hà c đại. Chính vì vy, vườn
treo Babylon được công nhn là m t trong 7 k quan ca thế gii và là nim t hào
không ch ca nhân dân Iraq mà còn ca c nhân loi.
Và hin nay, không ch các nhà kho c hc mà nhân loi tiến b trên thế gii đều hết
sc lo lng và bt bình trước thông tin báo chí đã nêu gn đây: Vườn treo Babylon Iraq,
mt trong 7 k quan thế gii đã tn t i hơn 5.000 năm nay có nguy cơ b biến m t. Đúng
vy, vườn treo ni tiếng này hin đang dn tr thành đống hoang tàn vì s tàn phá ca
nhng lính M t i Iraq. (còn nguyên nhân vì sao xin được min nêu ra vì liên quan đến
chính tr, m ong chú thím thông cm, anh không mun b treo phát na)
II . HI ĐĂNG ALEXANDRIA :
Hi đăng Alexandria do triu đại Ptolemy xây dng trên đảo Pharos ngi khơi thành ph
Alexandria th đô Ai Cp m t thi, nơi có thư vin Alexandria ni tiếng. Alexandria được
mnh danh là hòn ngc lp lánh ca Địa Trung Hi, thành ph ln th hai và là cng
chính ca Ai Cp hin nay. Alexandria do kiến trúc sư Dinocrates (332 331 TCN) xây
dng ti v trí ca m t ngôi làng c Rhakotis theo ý nguyn ca Alexander đại đế để bt
t h tên ông. Không bao lâu sau, Alexandria tr thành trung tâm văn hoá, chính tr,
kinh tế và tri thc ca Ai Cp. Đến nay nhiu di tích vn còn tn t i, Alexandria là th đô
ca triu đại Ptolemy vi vô s tượng đài, đền m iếu. Nơi đây mc lên hi đăng Alexandria
và thư vin Alexandria. Các nhân vt lch s ca Ai Cp, La Mã như Cleopatra, Julias
Caesaz, Mark Antony và Octavian đều có dính líu ít nhiu đến thành ph này. Alexandria
nm tây bc sông Nile tri dài trên di đất hp gia Địa Trung Hi và h Mariut. Nó có
hai xa l ln và m t đường xe la đẫn đến Cairo. Thành ph là nơi ngh m át mùa hè ni
tiếng nht Trung Đông.
Hi đăng Alexandria có l là k quan duy nht trong by k quan c đại được s dng
vào mc đích phc v cuc sng hng ngày. Nó hướng dn cho tàu bè đi li an tn ti
cng ln. Đối vi các kiến trúc sư thì hi đăng còn là công trình xây dng cao nht thế
gii, và là tm gương phn chiếu ánh sáng vào ban ngày (ban đêm s dng đèn báo) vn
còn là điu bí n đối vi nhiu nhà khoa hc. Theo s sách, tm gương nhìn thy t xa
50 km.
Không lâu sau Alexander đại đế m t, v t ướng Ptolemy Soter ca ông lên nm quyn ti
Ai Cp. Chính Ptolem y đã đôn đốc vic xây dng thành ph Alexandria, th đô mi. Ngoài
khơi thành ph là đảo nh Pharos. Đảo ni vi đất lin bng con đê bin Heptasđaion
được xem là cng th hai ca thành ph. Tàu bum đi li t p np quanh và trong khu
vc cng nên cn có m t ngn hi đăng hướng dn để không m c cn ti di b bin
thoai thoi không dc. Ptolemy vch kế hoch xây dng ngn hi đăng vào năm 230 TCN
nhưng khi ông m t nó m i hoàn tt dưới triu đại ca Ptolemy Philadelphus, con trai ông.
Sostratus, người cùng thi vi Euclid, là kiến trúc sư trưởng công trình nhưng bn tính
tn chi tiết hi đăng và các công trình ph tr do thư viên Alexandria làm. Hi đăng
được dâng hai v thn cu ri : đó chính là Ptolem y Soter và Berenice, v ông. Trong
hàng thế k, hi đăng Alexandria, còn được gi là đèn bin Pharos phát huy hiu qu rt
tt trong vic hướng dn tàu bè. Hình nh ca nó được in trên c các đồng tin La Mã.
Khi người Arp chinh phc Ai Cp h hết sc khâm phc Alexandria và s giàu có ca
thành ph này. Nhưng gii cm quyn m i di th đô đến Cairo để ct đứt s ni kết vi
Địa Trung Hi. Tm gương trên ngn hi đăng được tháo ra m t cách bt cn nên không
th lp đúng vào ch cũ. Năm 956 SCN, m t trn động đất gây thit hi nh cho ngn
hi đăng. Hai trn động đất mnh sau đó (1303 và 1323) tiếp tc gây thit hi ln cho
công trình. Năm 1449, thương buôn Arp ni tiếng Ibu Battuta nói là ông ta không th đi
vào công trình đã đổ nát này. Chương cui cùng ca hi đăng Alexandria khép li vào
năm 1480 khi phó vương Ai Cp Mamelouk quyết định cng c h thng phòng th ca
Alexandria bng cách xây m t công s kiên c ngay trên v trí ca ngn hi đăng bng
cách s dng chính các vt liu ly t nó.
Mô t chính xác, chi li nht v hi đăng Alexandria là mô t ca thương buôn Arp Abou
Haggay AlAndaloussi. Ghé thăm hi đăng năm 1166, ông nêu chi tiết s tráng l ca lp
đá cm thch bao quanh ngn tháp. Theo ông thì tm gương trên ngn hi đăng có công
dng đốt cháy các chiến thuyn ca k thù trước khi nó lt vào cng. Ngi phn b, hi
đăng có ba tng : khi vuông thp nht cao 55,9 m có lõi tròn, khi gia cao 27,45 m và
khi trên cùng cao 7,3 m có hình tròn. Chiu cao tng cng ca ngn hi đăng là 117 m
tính t ct m c s 0 là m c nước bin, t ương đương ngôi nhà cao bn mươi t ng. Trên
nóc hi đăng là tượng thn Poseidon (thn bin c, có b râu trng, tóc trng mt xanh
vi di băng cun quanh đầu như thn Zeus). Poseidon là con ca thn Cronus và thn
Rhea. Cronus đã nut Poseidon vào bng nhưng li nh ra để ông ln lên vi các anh ch
khác. Khi Cronus bi trn Poseidon tr thành vua bin c và vua các hòn đảo. Có lúc
Poseidon được mô t như v thn trn trung tay cm đinh ba mà thn bão Cyclopes đã
cho ông. y đinh ba biu tượng cho vương quc Poseidon, vương quc th ba ca vũ tr
(tc bin c).
III. TƯỢNG THN ZEUS OLYMPIA :
Đây là bc tượng ca v thn mà các cuc thi tài th thao Olym pic c được t chc để tôn
vinh ông. Tượng đặt ti thành ph c Olympia, nm b bin phía tây Hy Lp hin nay,
cách th đô Athens 150 km. Theo lch Hy Lp c bt đầu t năm 776 TCN thì các cuc thi
đấu cũng bt đầu t năm đó. Bc tượng Zeus k vĩ do kiến trúc sư Libon thiết kế và được
xây dng vào năm 450 TCN. Vào thi đim nước Hy Lp đang hùng m nh, ngôi đền kiu
Doric quá t m thường đơn gin nên cn có các sa đổi ln. Gii pháp là đặt m t bc
tượng khng l trong đền. Điêu khc gia Athens được giao nhim v "thiêng lieng"^ này.
Nhiu năm sau đó, ngôi đền thu hút s du khách và người hành hương đến t khp nơi