Ch¬ng
¸p dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ trong x©y dùng.
I. ¸p dông tiÕn bé khoa häc, c«ng nghÖ trong x©y dùng
1. Kh¸i niÖm vÒ tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ trong x©y
dùng
a. Kh¸i niÖm vÒ c«ng nghÖ trong x©y dùng:
- C«ng nghÖ x©y dùng lµ sù kÕt hîp gi÷a con ngêi víi t liÖu s¶n xuÊt
trong x©y dùng ®Ó lµm ra s¶n phÈm x©y dùng.
- Néi dung cña c«ng nghÖ x©y dùng bao gåm 2 phÇn:
+ PhÇn cøng cña c«ng nghÖ x©y dùng: Lµ toµn bé nh÷ng m¸y
mãc thiÕt bÞ, nh÷ng c«ng cô trong x©y dùng, c¸c nguyªn vËt liÖu, cÊu
kiÖn dïng trong x©y dùng.
+PhÇn mÒm cña c«ng nghÖ x©y dùng: Bao gåm con ngêi víi c¸c
kü n¨ng nghÒ nghiÖp, lµ th«ng tin (bÝ quyÕt, quy tr×nh...), lµ tæ chøc
phèi hîp ®iÒu hoµ s¶n xuÊt...
b. Kh¸i niÖm vÒ tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ
trong x©y dùng:
Lµ ngµy cµng cã nh÷ng c«ng nghÖ x©y dùng hiêu qua h n ơ , tiÕn
bé h¬n ¸p dông vµo s¶n xuÊt x©y dùng.
2. Ph¬ng híng ph¸t triÓn vµ øng dông khoa häc c«ng
nghÖ trong x©y dùng.
a. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ph¬ng híng ph¸t
triÓn vµ øng dông khoa häc c«ng nghÖ x©y
dùng.
- C¸c ®Æc ®iÓm kinh tÕ - kü thuËt cña s¶n xuÊt x©y dùng.
- C¸c ®Æc diÓm kinh tÕ, tù nhiªn cña ®Êt níc, ®êng lèi ph¸t triÓn khoa
häc c«ng nghÖ cña §¶ng vµ cña Nhµ níc.
- Nhu cÇu cña thÞ trêng x©y dùng.
1
- C¸c thµnh qu¶ trong lÜnh vùc nghiªn cø khoa häc vµ c«ng nghÖ x©y
dùng, kh¶ n¨ng cung øng cña thÞ trêng c«ng nghÖ x©y dùng.
- Kh¶ n¨ng ®¸p øng cña c¸c doanh nghiÖp x©y dùng vÒ vèn, vÒ tr×nh
®é qu¶n lý vµ sö dông c«ng nghÖ trong x©y dùng.
- KÕt qu¶ cña tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ khi ¸p dông c«ng nghÖ x©y
dùng míi.
b. Mét sè ph¬ng híng ph¸t triÓn khoa häc c«ng
nghÖ trong x©y dùng.
* §èi víi t liÖu lao ®éng.
- Më réng ¸p dông c¬ giíi ho¸ x©y dùng, tõng bíc ¸p dông tù ®éng ho¸
mét c¸ch hîp lý.
- Ph¸t triÓn c¬ khÝ nhá phôc vô x©y dùng, më réng ¸p dông c«ng cô
c¶i tiÕn trong x©y dùng.
- KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a c¬ giíi ho¸ vµ thñ c«ng mét c¸ch hîp lý.
- KÕt hîp ph¸t triÓn theo híng ®i tuÇn tù vµ ®i t¾t.
* §èi víi c¸c ®èi tîng lao ®éng
- Më réng ¸p dông c¸c vËt liÖu vµ kÕt cÊu míi cã hiÖu qu¶ cao thay
thÕ vËt liÖu cò kÐm hiÖu qu¶.
- KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a viÖc ¸p dông vËt liÖu hiÖn ®¹i víi vËt liÖu
truyÒn thèng.
- KÕt hîp gi÷a viÖc x©y ®óc t¹i chç tõ vËt liÖu rêi víi viÖc ¸p dông kÕt
cÊu l¾p ghÐp ®óc s½n.
- C¶i tiÕn chÊt lîng, mÉu m· c¸c vËt liÖu truyÒn thèng ®Ó phï hîp víi
yªu cÇu ph¸t triÓn cña x©y dùng.
* §èi víi c«ng nghÖ x©y dùng nãi chung.
- Ph¶i c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn mét c¸ch ®ång bé c¶ phÇn cøng vµ phÇn
mÒm cña c«ng nghÖ.
- Ph¶i ph¸t triÓn ®ãn ®Çu mét sè c«ng nghÖ x©y dùng hiÖn ®¹i cña
thÕ giíi vµo níc ta, nh c«ng nghÖ x©y dùng nhµ siêu cao tÇng...
2
- Ph¸t triÓn c«ng nghÖ x©y dùng phï hîp víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu nhiÖt
®íi, nh c«ng nghÖ dìng hé bª t«ng, c«ng nghÖ chèng thÊm, chèng ¨n
mßn, c«ng nghÖ s¬n m¹, hoµn thiÖn bÒ mÆt c«ng tr×nh...
- Ph¸t triÓn c«ng nghÖ c¬ giíi ho¸ ®ång bé, cã ¸p dông ph¬ng ph¸p tæ
chøc thi c«ng gi©y chuyÒn, theo s¬ ®å m¹ng cã ¸p dông tin häc.
3. C¸c chØ tiªu ®Æc trng cho tr×nh ®é tiÕn bé khoa häc
c«ng nghÖ trong x©y dùng.
* ChØ tiªu vÒ tr×nh ®é c¬ giíi ho¸ vµ tù ®éng ho¸ x©y l¾p.
- ChØ tiªu vÒ tr×nh ®é c¬ giíi ho¸ x©y l¾p:
Th«ng qua chØ tiªu møc c¬ giíi ho¸ x©y l¾p Mc.
1
≤=
Q
Q
M
c
c
Qc: khèi lîng c«ng t¸c x©y l¾p ®îc thùc hiÖn b»ng m¸y. (DV hiÖn vËt)
Q: tæng khèi lîng c«ng t¸c x©y l¾p ®îc thùc hiÖn b»ng m¸y vµ b»ng
thñ c«ng (§V hiÖn vËt)
Mc cµng lín th× møc ¸p dông c¬ giíi ho¸ cµng nhiÒu
Mc <1 : ¸p dông c¬ giíi ho¸ bé phËn
Mc = 1: ¸p dông c¬ giíi ho¸ toµn bé
- ChØ tiªu tr×nh ®é tù ®éng ho¸ c«ng t¸c x©y l¾p.
Th«ng qua chØ tiªu: møc tù ®éng ho¸ c«ng t¸c x©y l¾p Mt.
1
Q
Q
Mt
t≤=
Qt: khèi lîng c«ng t¸c x©y l¾p ®îc thùc hiÖn b»ng tù ®éng ho¸. (DV
hiÖn vËt)
Q: tæng khèi lîng c«ng t¸c x©y l¾p ®îc thùc hiÖn b»ng m¸y vµ b»ng
thñ c«ng (§V hiÖn vËt)
b. ChØ tiªu trang bÞ c¬ giíi ho¸:
3
* Trang bÞ c¬ giíi ho¸ cho lao ®éng:
Th«ng qua chØ tiªu: møc trang bÞ c¬ giíi ho¸ cho lao ®éng Mld.
P
G
Mm
ld =
(®ång/ngêi)
Gm: lµ tæng gi¸ trÞ m¸y mãc sö dông b×nh qu©n trong kú
:P
sè lîng c«ng nh©n b×nh qu©n trong kú
(Giíi thiÖu c¸ch tÝnh sè b×nh qu©n theo 2 c¸ch)
Mld cµng cao th× møc Trang bÞ c¬ giíi ho¸ cho lao ®éng cµng
cao.
* Trang bÞ c¬ giíi ho¸ cho c«ng t¸c x©y l¾p.
Th«ng qua chØ tiªu: møc trang bÞ c¬ giíi ho¸ cho c«ng t¸c x©y
l¾p MQ.
Q
G
Mm
Q=
(®ång/®ång)
Q: khèi lîng c«ng t¸c x©y l¾p ®îc thùc hiÖn trong kú (®ång)
MQ : cµng cao th× møc ¸p dông c¬ giíi ho¸ cho c«ng t¸c x©y l¾p cµng
lín.
c. C¸c chØ tiªu vÒ ¸p dông tin häc vµ tù ®éng ho¸ trong qu¶n lý.
* Møc trang bÞ tin häc cho mét c¸n bé qu¶n lý.
* Tû träng gi¸ trÞ trang thiÕt bÞ tin häc so víi tæng gi¸ trÞ thiÕt bÞ
chung cña c¶ doanh nghiÖp.
* Tû lÖ khèi lîng c«ng viÖc ®îc qu¶n lý ®îc thùc hiÖn b»ng tin häc so
víi tæng khèi lîng c«ng viÖc qu¶n lý.
II. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ do rót ng¾n thêi gian x©y dùng
c«ng tr×nh.
1. Thêi h¹n x©y dùng, thêi h¹n thi c«ng, vµ thêi gian
(chu tr×nh) cña mét dù ¸n.
a. Thêi gian (chu tr×nh) cña mét dù ¸n:
4
Lµ thêi gian kÓ tõ khi lµm c«ng t¸c chuÈn bÞ ®Çu t ®Õn khi dù ¸n kÕt
thóc kh«ng cßn ho¹t ®éng n÷a
1 2 3 4
1: Thêi gian chuÈn bÞ ®Çu t
2: Thêi gian thùc hiÖn ®Çu t
3: Thêi gian kÕt thóc x©y dùng ®a dù ¸n vµo ho¹t ®éng
4: Thêi gian vËn hµnh dù ¸n:
b. Thêi gian x©y dùng : Thêng ®îc tÝnh tõ khi chuÈn bÞ c«ng tr-
êng, x©y dùng l¸n tr¹i c«ng tr×nh t¹m... ®Õn khi x©y dùng xong bµn
giao ®a c«ng tr×nh vµo sö dông. Thêi gian x©y dùng cã thÓ quan
niÖm b»ng ®o¹n 2+3
c. Thêi gian thi c«ng: Thêng tÝnh tõ khi chÝnh thøc khëi c«ng thi
c«ng ®Õn khi x©y dùng xong vµ ®a vµo sö dông. Thêi gian thi c«ng th-
êng nhá h¬n thêi gian x©y dùng
d. Thêi gian thùc hiÖn dù ¸n (T th) : tÝnh tõ khi dù ¸n ®îc phª
duyÖt ®Õn khi c«ng tr×nh ®îc bµn giao ®a vµo sö dông.
2. Lîi Ých kinh tÕ vµ ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ do
gi¶m thêi h¹n x©y dùng sím ®a c«ng tr×nh vµo sö
dông:
§Æt VÊn §Ò:
1. Khi rót ng¾n thêi h¹ x©y dùng, ®¹i ®a sè kÐo theo thêi h¹n thùc
hiÖn dù ¸n. Nhng còng cã trêng hîp thêi gian x©y dùng gi¶m nhng l¹i
kh«ng kÐo theo ®îc thêi gian thùc hiÖn dù ¸n gi¶m (vÝ dô nh khi x©y
dùng xong nhµ m¸y nhng l¹i cha xong hÖ thèng dÉn ®iÖn tõ nhµ m¸y
®Õn n¬i sö dông). V× vËy khi thêi gian x©y dùng gi¶m kÐo theo thêi
gian thùc hiÖn dù ¸n gi¶m sÏ cã hiÖu qu¶ nhiÒu h¬n; khi thêi gian x©y
dùng gi¶m kh«ng kÐo theo thêi gian thùc hiÖn dù ¸n gi¶m vÉn cã hiÖu
qu¶ nhng Ýt h¬n.
5